Ewropa ta' lib ertà, sigurtà u ġustizzja - EU Bookshop - Europa
Ewropa ta' lib ertà, sigurtà u ġustizzja - EU Bookshop - Europa Ewropa ta' lib ertà, sigurtà u ġustizzja - EU Bookshop - Europa
68 II. POLITIKA KUMMERĊJALI LI HIJA MIFTUĦA GĦAD-DINJA L-importanza tal-Unjoni Ewropea bħala setgħa kummerċjali tagħtiha influwenza internazzjonali konsiderevoli. L-UE tappoġġja s-sistema bbażata fuq ir-regoli tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (WTO), li għandha 153 pajjiż membru. Din is-sistema tipprovdi ċerta trasparenza u ċertezza legali waqt li jkun qed isir il-kummerċ internazzjonali. Id-WTO tiffissa kundizzjonijiet fejn il-membri tagħha jkunu jistgħu jiddefendu rwieħhom minn prattiki inġusti bħad-dumping (bejgħ inqas minn kemm jiswa l-oġġett) li permezz tagħhom l-esportaturi jikkompetu kontra r-rivali tagħhom. Tipprovdi wkoll proċedura għar-riżoluzzjoni ta’ tilwim li jinqala’ bejn żewġ imsieħba kummerċjali jew aktar. L-UE ilha tfittex li tiftaħ il-kummerċ dinji mill-2001, permezz ta’ taħdidiet dwar ilkummerċ fir-“Round ta’ Doha”. Dawn huma negozjati iebsa iżda l-UE tibqa’ konvinta li wara l-kriżi finanzjarja u ekonomika, tnaqqis fil-kummerċ dinji jibdel ir-reċessjoni f’depressjoni mill-agħar. Il-politika kummerċjali tal-UE hija marbuta mill-qrib mal-politika ta’ żvilupp tagħha. Skont is-“sistema ġenerali ta’ preferenzi” (GSP) tagħha, l-UE tat aċċess mingħajr dazji jew preferenzjali b’rata mraħħsa għas-suq tagħha għall-parti l-kbira tal-importazzjonijiet mill-pajjiżi li qed jiżviluppaw u mill-ekonomiji li qegħdin fi tranżizzjoni. Għamlet saħansitra aktar minn hekk għall-ifqar 49 pajjiż tad-dinja. L-esportazzjonijiet kollha tagħhom, bl-unika eċċezzjoni tal-armi, igawdu minn dħul mingħajr dazji fis-suq tal-UE. Madankollu, l-UE ma għandhiex ftehimiet kummerċjali speċifiċi mal-imsieħba kummerċjali ewlenin tagħha fost il-pajjiżi żviluppati bħall-Istati Uniti u l-Ġappun. Hawnhekk, ir-relazzjonijiet kummerċjali jiġu amministrati permezz tal-mekkaniżmi tad-WTO. L-Istati Uniti u l-Unjoni Ewropea qed ifittxu li jiżviluppaw relazzjonijiet imsejsa fuq l-ugwaljanza u s-sħubija. Wara l-elezzjoni ta’ Barack Obama bħala President tal-Istati Uniti, il-mexxejja tal-UE bdew iħeġġu rabtiet trans-Atlantiċi iktar mill-qrib. Fil-laqgħa tal-G-20 f’Londra f’April 2009, l-UE u l-Istati Uniti qablu dwar il-ħtieġa li jkun hemm regolazzjoni aħjar tas-sistema finanzjarja globali. © Andy Aitchison/In Pictures/Corbis L-UE tippromwovi l-ftuħ tas-swieq u l-iżvilupp tal-kummerċ fi ħdan il-qafas multilaterali tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ.
L-Unjoni Ewropea qed iżżid il-kummerċ tagħha mas-setgħat emerġenti f’partijiet oħra tad-dinja, miċ-Ċina u mill-Indja sal-Amerika Ċentrali u dik t’Isfel. Il-ftehimiet kummerċjali ma’ dawn il-pajjiżi jinvolvu wkoll kooperazzjoni teknika u kulturali. Iċ-Ċina saret it-tieni l-iktar imsieħeb kummerċjali importanti tal-UE (wara l-Istati Uniti) u l-ikbar fornitur tal-importazzjonijiet. (Fl-2009 iktar minn 17 % tal-importazzjonijiet tal-UE ġew miċ-Ċina). L-Unjoni Ewropea hija l-imsieħba kummerċjali prinċipali tar-Russja u l-ikbar sors ta’ investiment barrani tagħha. Barra mill-kummerċ, il-kwistjonijiet prinċipali fir-relazzjonijiet ta’ bejn l-UE u r-Russja jikkonċernaw kwistjonijiet transkonfinali bħas-sikurezza tal-provvisti talenerġija, partikolarment tal-gass. III. L-AFRIKA Ir-relazzjonijiet bejn l-Ewropa u l-Afrika sub-Saħarjana ilhom jeżistu żmien twil. Skont it-Trattat ta’ Ruma tal-1957, dawk li kienu l-kolonji u t-territorji lil hinn mixxtut tal-Istati Membri saru assoċjati tal-Komunità. Id-dekolonjalizzazzjoni, li bdiet kmieni fis-snin 60 tas-seklu li għadda, bidlet din ir-rabta f’assoċjazzjoni differenti, waħda bejn pajjiżi sovrani. Il-Ftehim ta’ Cotonou, li kien iffirmat fis-sena 2000 f’Cotonou, il-belt kapitali tal- Benin, immarka stadju ġdid fil-politika tal-iżvilupp tal-UE. Dan il-ftehim bejn l-Unjoni Ewropea u l-pajjiżi tal-Afrika, tal-Karibew u tal-Paċifiku (AKP) huwa l-aktar ftehim kummerċjali u ta’ għajnuna ambizzjuż u b’ambitu wiesa’ li qatt ġie konkluż bejn il-pajjiżi żviluppati u dawk li qed jiżviluppaw. Dan sar wara l-Konvenzjoni ta’ Lomé, li kienet iffirmata fl-1975 f’Lomé, il-belt kapitali tat-Togo, u wara ġiet aġġornata f’intervalli regolari. Dan il-ftehim il-ġdid imur ferm lil hinn mill-ftehimiet ta’ qabel, billi għamel avvanz minn relazzjonijiet kummerċjali bbażati fuq aċċess għas-suq għal relazzjonijiet kummerċjali f’sens usa’. Jintroduċi wkoll proċeduri ġodda biex ikunu ttrattati l-abbużi tad-drittijiet tal-bniedem. L-Unjoni Ewropea tat konċessjonijiet kummerċjali speċjali lill-pajjiżi l-inqas żviluppati, li minnhom 39 huma firmatarji tal-Ftehim ta’ Cotonou. Sa mill-2005 setgħu jesportaw prattikament kwalunkwe tip ta’ prodott lejn l-UE, bla dazju. Fl- 2009, l-UE qablet li tagħti lis-77 pajjiż tal-AKP € 2.7 biljun bħala għajnuna fl-oqsma tas-saħħa, tal-ilma, tal-bidla fil-klima u ż-żamma tal-paċi. 69
- Page 19 and 20: Il-“Perla tal-Adrijatiku”, Dubr
- Page 21 and 22: L-approċċ sensibbli huwa li jiġi
- Page 23 and 24: I. L-ISTITUZZJONIJIET LI JIEĦDU D-
- Page 25 and 26: Mill-1 ta’ Novembru 2014, skont i
- Page 27 and 28: Il-gruppi politiċi fil-Parlament E
- Page 29 and 30: Il-Qorti tal-Ġustizzja tiżgura li
- Page 31 and 32: I. IL-POLITIKI TA’ INNOVAZZJONI L
- Page 33 and 34: Il-mira tal-UE hija li tonfoq 3 % t
- Page 35 and 36: (b) Il-politika agrikola komuni (PA
- Page 37 and 38: III. INĦALLSU GĦALL-EWROPA: IL-BA
- Page 40 and 41: Is-suq uniku 38 Is-suq uniku huwa w
- Page 42 and 43: 40 (b) L-ostakli tekniċi Il-pajji
- Page 44 and 45: 42 Regoli ġodda tal-UE dwar it-tme
- Page 46 and 47: L-ewro 44 L-ewro hija l-munita unik
- Page 48 and 49: 46 It-tielet stadju kien il-proċes
- Page 50 and 51: Insejsu fuq l-għerf u l-innovazzjo
- Page 52 and 53: 50 (b) L-Istrateġija Il-Kunsill Ew
- Page 54 and 55: Xi jfisser li tkun ċittadin Ewrope
- Page 56 and 57: 54 II. KIF TISTA’ TEŻERĊITA D-D
- Page 58 and 59: 56 programmi għat-TV u films Ewrop
- Page 60 and 61: Ewropa ta’ libertà, sigurtà u
- Page 62 and 63: 60 I. IL-MOVIMENT LIBERU FL-UE U L-
- Page 64 and 65: 62 Il-kooperazzjoni bejn l-awtorita
- Page 66 and 67: L-UE fuq il-palk dinji 64 L-Unjoni
- Page 68 and 69: 66 L-għan tal-politika barranija t
- Page 72 and 73: X’futur għandha l-Ewropa? 70 “
- Page 74 and 75: 72 Se jkun possibbli li tkompli l-
- Page 76 and 77: 74 Dati ewlenin fl-istorja tal-inte
- Page 78 and 79: 76 1974 Mid-9 sal-10 ta’ Diċembr
- Page 80 and 81: 78 2004 L-1 ta’ Mejju - Ċipru, i
- Page 82 and 83: L-Unjoni Ewropea 0 500 km Portugal
- Page 84: © PF L-Ewropa fi 12-il lezzjoni Pa
L-Unjoni Ewropea qed iżżid il-kummerċ tagħha mas-setgħat emerġenti f’partijiet<br />
oħra tad-dinja, miċ-Ċina u mill-Indja sal-Amerika Ċentrali u dik t’Isfel. Il-ftehimiet<br />
kummerċjali ma’ dawn il-pajjiżi jinvolvu wkoll kooperazzjoni teknika u kulturali.<br />
Iċ-Ċina saret it-tieni l-iktar imsieħeb kummerċjali importanti tal-UE (wara<br />
l-Istati Uniti) u l-ikbar fornitur tal-importazzjonijiet. (Fl-2009 iktar minn 17 %<br />
tal-importazzjonijiet tal-UE ġew miċ-Ċina). L-Unjoni Ewropea hija l-imsieħba<br />
kummerċjali prinċipali tar-Russja u l-ikbar sors ta’ investiment barrani tagħha.<br />
Barra mill-kummerċ, il-kwistjonijiet prinċipali fir-relazzjonijiet ta’ bejn l-UE u<br />
r-Russja jikkonċernaw kwistjonijiet transkonfinali bħas-sikurezza tal-provvisti talenerġija,<br />
partikolarment tal-gass.<br />
III. L-AFRIKA<br />
Ir-relazzjonijiet bejn l-<strong>Ewropa</strong> u l-Afrika sub-Saħarjana ilhom jeżistu żmien twil.<br />
Skont it-Trattat ta’ Ruma tal-1957, dawk li kienu l-kolonji u t-territorji lil hinn mixxtut<br />
tal-Istati Membri saru assoċjati tal-Komunità. Id-dekolonjalizzazzjoni, li bdiet<br />
kmieni fis-snin 60 tas-seklu li għadda, bidlet din ir-rabta f’assoċjazzjoni differenti,<br />
waħda bejn pajjiżi sovrani.<br />
Il-Ftehim ta’ Cotonou, li kien iffirmat fis-sena 2000 f’Cotonou, il-belt kapitali tal-<br />
Benin, immarka stadju ġdid fil-politika tal-iżvilupp tal-UE. Dan il-ftehim bejn<br />
l-Unjoni Ewropea u l-pajjiżi tal-Afrika, tal-Karibew u tal-Paċifiku (AKP) huwa l-aktar<br />
ftehim kummerċjali u ta’ għajnuna ambizzjuż u b’ambitu wiesa’ li qatt ġie konkluż<br />
bejn il-pajjiżi żviluppati u dawk li qed jiżviluppaw. Dan sar wara l-Konvenzjoni<br />
ta’ Lomé, li kienet iffirmata fl-1975 f’Lomé, il-belt kapitali tat-Togo, u wara ġiet<br />
aġġornata f’intervalli regolari.<br />
Dan il-ftehim il-ġdid imur ferm lil hinn mill-ftehimiet ta’ qabel, billi għamel avvanz<br />
minn relazzjonijiet kummerċjali bbażati fuq aċċess għas-suq għal relazzjonijiet<br />
kummerċjali f’sens usa’. Jintroduċi wkoll proċeduri ġodda biex ikunu ttrattati<br />
l-abbużi tad-drittijiet tal-bniedem.<br />
L-Unjoni Ewropea tat konċessjonijiet kummerċjali speċjali lill-pajjiżi l-inqas<br />
żviluppati, li minnhom 39 huma firmatarji tal-Ftehim ta’ Cotonou. Sa mill-2005<br />
setgħu jesportaw prattikament kwalunkwe tip ta’ prodott lejn l-UE, bla dazju. Fl-<br />
2009, l-UE qablet li tagħti lis-77 pajjiż tal-AKP € 2.7 biljun bħala għajnuna fl-oqsma<br />
tas-saħħa, tal-ilma, tal-bidla fil-klima u ż-żamma tal-paċi.<br />
69
Change language