Ewropa ta' lib ertà, sigurtà u ġustizzja - EU Bookshop - Europa

I. KIF INĦOLQOT L-EWRO
(a) Is-sistema monetarja Ewropea (EMS)
Fl-1971, l-Istati Uniti ddeċidew li jabolixxu l-konnessjoni fissa bejn id-dollaru u
l-prezz uffiċjali tad-deheb, li kienet żgurat stabbiltà monetarja dinjija wara t-Tieni
Gwerra Dinjija. Dan ġab fi tmiemha s-sistema ta’ rati tal-kambju fissi. Il-gvernaturi
tal-banek ċentrali tal-pajjiżi tal-KEE ddeċidew li jillimitaw il-flutwazzjonijiet fir-rati
tal-kambju bejn il-muniti tagħhom għal mhux iktar minn 2.25 %, u b’hekk inħolqot
is-“sistema monetarja Ewropea” (EMS) li bdiet topera f’Marzu 1979.
(b) Mill-EMS għall-EMU
Fil-Kunsill Ewropew f’Madrid f’Ġunju 1989, il-mexxejja tal-UE adottaw pjan bi
tliet stadji għal unjoni ekonomika u monetarja (EMU). Dan il-pjan sar parti mit-
Trattat ta’ Maastricht dwar l-Unjoni Ewropea li kien adottat mill-Kunsill Ewropew
f’Diċembru 1991.
II. UNJONI EKONOMIKA U MONETARJA
(a) It-tliet stadji
L-ewwel stadju, li nbeda fl-1 ta’ Lulju 1990, kien jinvolvi:
moviment ħieles għalkollox tal-kapital fl-UE (l-abolizzjoni tal-kontrolli fuq ilkambju);
żieda fil-Fondi Strutturali biex b’hekk jiżdiedu l-isforzi fir-rigward tat-tneħħija
tal-inugwaljanzi bejn ir-reġjuni Ewropej;
konverġenza ekonomika permezz ta’ sorveljanza multilaterali tal-politiki
ekonomiċi tal-Istati Membri.
It-tieni stadju nbeda fl-1 ta’ Jannar 1994. Dan kien jinvolvi:
it-twaqqif tal-Istitut Monetarju Ewropew (IME) fi Frankfurt; l-IME kien
magħmul mill-gvernaturi tal-banek ċentrali tal-pajjiżi tal-UE;
li l-banek ċentrali nazzjonali jsiru (jew jinżammu) indipendenti mill-kontroll
tal-gvern;
l-introduzzjoni ta’ regoli biex jitrażżnu d-defiċits tal-baġits nazzjonali.
45