Ewropa ta' lib ertà, sigurtà u ġustizzja - EU Bookshop - Europa

I. IL-KISBA TAL-GĦAN TAL-1993
(a) Il-limiti tas-suq komuni
It-Trattat tal-1957 li jistabbilixxi l-Komunità Ekonomika Ewropea (KEE) għamilha
possibbli li jitneħħew l-ostakli doganali bejn il-pajjiżi membri u li tiġi stabbilita
tariffa doganali komuni għall-prodotti mill-pajjiżi mhux tal-KEE. Dan l-għan
intlaħaq fl-1 ta’ Lulju 1968.
Madankollu, id-dazji doganali huma biss aspett wieħed tal-protezzjoniżmu. Fissnin
70 tas-seklu l-ieħor, ostakli kummerċjali oħra fixklu l-kisba kompluta tassuq
komuni. Normi tekniċi, standards sanitarji u tas-sigurtà, kontrolli tal-kambju
u regolamenti nazzjonali dwar id-dritt li jiġu prattikati ċerti professjonijiet ilkoll
kienu jillimitaw il-moviment liberu tal-persuni, tal-oġġetti u tal-kapital.
(b) L-għan tal-1993
F’Ġunju 1985, il-Kummissjoni, dak iż-żmien taħt il-President tagħha, Jacques
Delors, ippubblikat White Paper bi pjanijiet biex fi żmien seba’ snin tabolixxi
l-ostakli kollha fiżiċi, tekniċi u relatati mat-taxxi, għall-moviment ħieles fi ħdan il-
KEE. L-għan kien l-istimulazzjoni tat-tkabbir tal-attività kummerċjali u industrijali
fi ħdan is-“suq uniku” — żona ekonomika kbira u unifikata li tikkompeti mal-Istati
Uniti.
Negozjati bejn il-gvernijiet tal-Istati Membri wasslu għal trattat ġdid — l-Att
Uniku Ewropew li daħal fis-seħħ f’Lulju 1987. Id-dispożizzjonijiet tiegħu jinkludu:
l-estensjoni tas-setgħat tal-KEE f’ċerti oqsma politiċi (pereżempju, il-politika
soċjali, ir-riċerka u l-ambjent);
it-twaqqif tas-suq uniku sal-aħħar tal-1992;
l-użu iktar frekwenti tal-votazzjoni b’maġġoranza fil-Kunsill tal-Ministri, biex
ikun iktar faċli li jittieħdu deċiżjonijiet dwar is-suq uniku.
II. IL-PROGRESS FIR-RIGWARD
TAL-BINI TAS-SUQ UNIKU
(a) L-ostakli fiżiċi
Il-kontrolli kollha fil-fruntieri fuq l-oġġetti fl-UE tneħħew, flimkien mal-kontrolli
doganali fuq il-persuni, iżda l-pulizija għandhom iwettqu kontrolli għal għarrieda
bħala parti mill-ġlieda kontra l-kriminalità u d-drogi.
F’Ġunju 1985, ħamsa mill-10 Stati Membri ffirmaw il-Ftehim ta’ Schengen li bih
il-forzi tal-pulizija nazzjonali tagħhom qablu li jaħdmu flimkien, u ġiet stabbilita
politika komuni dwar l-ażil u l-viżi. Dan għamilha possibbli li l-kontrolli fuq il-persuni
fil-fruntieri jitneħħew għalkollox fost il-pajjiżi tax-Schengen (ara l-Kapitolu 10).
Illum, iż-żona Schengen hija magħmula minn 25 pajjiż Ewropew, inklużi tlieta
(l-Islanda, in-Norveġja u l-Isvizzera) li mhumiex membri tal-Unjoni Ewropea.
39