Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
SPAZI DI INFORMAZION ISTITUZIONÂL<br />
Valorizâ lis risorsis locâls e cualificâ il teritori<br />
Chest al è l’impegn che simpri <strong>di</strong> plui i Sin<strong>di</strong>cs si metin devant<br />
Fâ aministrazion tai comuns no je robe facil, bisugne<br />
frontâ zornade dopo zornade i problemis<br />
in maniere concrete, bisugne vê a ce fâ cu lis<br />
piçulis cuistions <strong>dal</strong> vivi <strong>di</strong> ogni dì, cjapâlis in man e<br />
fâ il pussibil par risolvilis.<br />
Nol è facil ancje par vie che se intal comun un servizi<br />
nol funzione ben, l’aministradôr che al vîf tal puest<br />
si cjate ancje lui cuntun servizi scja<strong>di</strong>nt. E po dopo i<br />
cita<strong>di</strong>ns, che a son paisans, stant che l’aministradôr<br />
locâl lu vio<strong>di</strong>n ogni dì a son simpri pronts a fâ osservazions<br />
e critichis in maniere <strong>di</strong>rete.<br />
Forsit al è plui facil jessi un aministradôr public intun<br />
Ent plui grant, <strong>dal</strong> sigûr i fasti<strong>di</strong>s a son <strong>di</strong>farents e plui<br />
intrigôs, ma la pression e il contat <strong>di</strong>ret cu la int a son<br />
par ciert un fasti<strong>di</strong> plui lizêr.<br />
L’impegn che i aministradôrs comunâi a metin te<br />
proprie incarghe al è cetant mertevul, dulà che ae<br />
fine <strong>dal</strong> mês lis oris <strong>di</strong> lavôr a son un biel grum e il<br />
compens nol è <strong>di</strong> chei che a fasin gole, a <strong>di</strong>farence dai<br />
aministradôr e dai politics sentâts sui scjalins plui in<br />
alt. Si pues propit dî che par tancj <strong>di</strong> lôr guviernâ il co-<br />
_VIII<br />
tal prossim numar:<br />
Feagne<br />
Sedean<br />
Palme<br />
mun, e il paîs dulà che si vîf, al se<strong>di</strong> une sorte <strong>di</strong> dovê<br />
zontât ae convinzion <strong>di</strong> impegnâsi te miôr maniere<br />
pussibil. Cualchi an indaûr i aministradôrs si metevin<br />
in mostre <strong>di</strong> front de proprie comunitât prometint e<br />
fasint oparis publichis, a metevin in program <strong>di</strong> fâ palestris,<br />
stra<strong>di</strong>s, marcjepîts, fognaduris, o ce altri che al<br />
fos un risultât visibil e sot dai voi <strong>di</strong> ducj. Dal sigûr a<br />
jerin oparis che in altris timps a coventavin, e cumò<br />
che a son presintis, o miôr che cuasi ducj i comuns<br />
si son sistemâts <strong>di</strong> chê bande, l’impegn e i obietîfs si<br />
spostin su altris setôrs.<br />
Simpri <strong>di</strong> plui cumò si sint fevelâ <strong>di</strong> teritori, <strong>di</strong> ambient,<br />
<strong>di</strong> patrimoni culturâl, <strong>di</strong> cualitât da la vite, argoments<br />
che contâts cussì a po<strong>di</strong>n sameâ robe <strong>di</strong> pôc, ma che<br />
invezit a stan deventat cun reson il valôr in plui che<br />
une comunitât e pues ufrî.<br />
Vivi intun puest biel, cul teritori e l’ambient ben tignût,<br />
intune comunitât vivarose e dulà che si stâ ben<br />
al è il desideri <strong>di</strong> tancj, se po dopo lis risorsis e il patrimoni<br />
locâl a puartin ancje beneficis tant miôr. E chest<br />
gnûf interès de bande dai aministradôrs si pues vio<strong>di</strong><br />
ancje leint lis pagjinis <strong>di</strong> chest numar <strong>di</strong> Spieli.<br />
Se si dâ une voglade al comun <strong>di</strong> Spilimberc si viôt<br />
subit <strong>di</strong> cetantis bielecis che e je fate la cita<strong>di</strong>ne, plene<br />
<strong>di</strong> storie, <strong>di</strong> palaçs antîcs, <strong>di</strong> oparis <strong>di</strong> art, e po<br />
dopo ancje la famose scuele <strong>di</strong> mosaic. Su chestis sôs<br />
particolaritâts il comun <strong>di</strong> Spilimberc si è dât <strong>di</strong> fâ e si<br />
stâ promovint par ben sul plan turistic e culturâl, fasint<br />
deventâ lis propriis carateristichis tant che risorsis<br />
che a puartin beneficis e ancje svilup economic.<br />
Dal sigûr si pues pensâ che nol è stât <strong>di</strong>ficil par une<br />
citât come Spilimberc rivâ adore a svilupâ programs<br />
<strong>di</strong> tutele <strong>dal</strong> ambient, conservazion <strong>dal</strong> patrimoni e<br />
promozion, tignint cont <strong>di</strong> dutis lis pussibilitâts che<br />
un comun <strong>di</strong> cheste grandece e permet. Ma se o zirin<br />
pagjine o viodìn che a Bordan lis pussibilitâts no son<br />
par ciert lis stessis, ma <strong>di</strong>stès lavorant cun convinzion<br />
a son rivâts a protezi il propri ambient valorizant lis<br />
risorsis naturâls <strong>di</strong> chel lûc: lis paveis.<br />
Cu lis paveis Bordan al è deventât un dai paîs furlans<br />
plui cognossûts al <strong>di</strong> fûr dai nestris confins, e cun lôr<br />
al è cressût une vore ancje sot <strong>dal</strong> pont <strong>di</strong> viste turistic<br />
e economic.<br />
Il stes lavôr a stan cirint <strong>di</strong> fâ ancje a Merêt, cirint<br />
<strong>di</strong> recuperâ il patrimoni preistoric che si cjatin a vê,<br />
cuntune tombe a tumul dute <strong>di</strong> scuvierzi e un cjastelîr<br />
<strong>di</strong> cuasi cuatri mil agns che al è rivât cuasi intat fint in<br />
dì <strong>di</strong> vuê. Salvâ il teritori e promovi la risorse storiche<br />
e culturâl par creâ alc <strong>di</strong> gnûf al è deventât ancje par<br />
Merêt un obietîf si seguî.<br />
Cheste gnove atenzion pes ativitâts culturâls in gjenar<br />
no je robe che si ferme ai trê comuns presints in<br />
chest insert, ma ben <strong>di</strong> interès <strong>di</strong> tancj.<br />
Cussì se une volte i comuns a vevin <strong>di</strong> fâ robis concretis<br />
e materiâls, cumò no si fermin a fâ dome chestis,<br />
che a son pûr utilis e necessariis, ma si dan <strong>di</strong> fâ ancje<br />
tal salvâ e promovi il teritori par dâ valôr e cualitât ai<br />
propriis paîs.<br />
L. Zor.