tiftaħ is-sena tal-fidi 2012

OTTUBRU 2012

Signum Fidei 

Ħajja ta’ Xhieda 

u ta’ Fidi 

- OTTUBRU 2012 - 

S. Ġwann Battista De La Salle 

Fundatur 

Fidi 

Familja Lasalljana 

NIFTAKRU LI QEGĦDIN 

FIL-PREŻENZA T’ALLA. 

EJJEW NADURAWH 

Intenzjonijiet tal-Papa u tal-isqfijiet tagħna: 

1. Biex l-evanġelizzazzjoni ġdida timxi ’l quddiem fil-pajjiżi bi tradizzjoni antika 

nisranija. 

2. Biex iċ-ċelebrazzjoni tal-Ġurnata Missjunarja ġġedded l-impenn għall- 

evanġelizzazzjoni. 

3. Biex kulħadd, fil-familja tiegħu stess, bi mħabbtu, bi spirtu missjunarju, ikun 

sinjal tal-preżenza ta’ Kristu. 

Dati importanti għax-xahar ta’ OTTUBRU: 

2 t’Ottubru: L-Anġli Kustodji Mqaddsa 

5 t’Ottubru: Santa Fawstina 

9 t’Ottubru: Martri ta’ Turon 

11 t’Ottubru: Tibda s-Sena tal-Fidi 

Festa tal-Beatu Ġwanni XXIII – Papa 

18 t’Ottubru: San Luqa – Evanġelista 

22 t’Ottubru: Festa tal-Beatu Ġwanni Pawlu II – Papa 

23 t’Ottubru: Beatu Brother Arnold Reche 

Nota: Dan il-ktejjeb, wieħed jista’ wkoll jkollu aċċess għalih fuq l-internet – 

signumfideimalta.wordpress.com 

2 SIGNUM FIDEI

It-Tnejn, 1 t’Ottubru 

Santa Tereża ta’ Lisieux – reliġjuża, duttur tal-knisja u patruna tal-missjoni 

“Fl-isem tal-Missier li ħalaqni, 

tal-Iben li fdieni u 

tal-Ispirtu s-Santu li jqaddisni. Ammen.” 

Qari: 

I. Ġob 1: 6-22 Il-Mulej tani u l-Mulej ħadli: ikun imbierek isem il-Mulej! 

2. Salm 16: 1-3,6-7 Jiena nsejjaħlek, o Alla, isma’ kliemi. 

3. Luqa 9: 46-50 Min hu l-iżgħar fostkom ilkoll, dan hu l-kbir. 

SANTA TEREŻA TA’ LISIEUX: tal-Bambin Ġesù – verġni u duttur tal-knisja (1873-1897) 

� Santa Tereżina, kif ġeneralment insibuha, hi waħda mill-qaddisin l-aktar 

popolari. 

� Tereża twieldet f’Alenċon, Franza; missierha, Louis Martin, kien arluġġar u 

ommha Zélie Guérin – li llum it-tnejn huma beati - qabel ma żżewġu kienu qed 

jaħsbu biex isiru reliġjużi, imma minflok taw lill-Knisja ħames vokazzjonijiet. 

Thérèse kienet l-iżgħar fost disa’ aħwa. Ta’ 5 snin tilfet lil ommha u għalhekk 

ħadu ħsiebha hutħa akbar minnha u zijietha. Ta’ 10 snin mardet b’marda tannervi, 

iżda fieqet f’daqqa minnha meta rat statwa tal-Madonna titbissmilha. 

� Kellha ġibda lejn il-missjonijiet f’artijiet barranin iżda hi aċċettat il-ħajja 

kontemplattiva minħabba li t-talb seta’ jgħin lill-missjonijiet. Wara li ħadet il-każ 

tagħha personalment quddiem il-Papa Ljun XIII hija rnexxielha tidħol fil-kunvent 

tal-karmelitani f’Lisieux ta’ 15-il sena, fejn qabel kienu ġa daħlu tnejn minn 

ħutha, u aktar tard oħtha Céline li kienet baqgħet id-dar iddur b’missierha. 

� Tereża pprofessat fl-1889 (ta’ 16-il sena) u għal tliet snin kienet mogħtija 

xogħol ordinarju fil-kunvent, bħal tiknes u tnaddaf. Wara ntgħażlet majjistra tannovizzi. 

� F’Ġunju 1894 dehru l-ewwel sinjali tal-marda tat-tuberkolożi, imma hi baqgħet 

taqdi dmirijietha bħas-soltu. Fil-Ġimgħa l-Kbira, it-3 t’April 1896, kellha l-ewwel 

emorraġija. 

� Hi mietet fit-30 ta’ Settembru 1897, meta kellha 24 sena. 

� Id-9 snin li Tereża għaddiet fil-kunvent għaddiethom f’mod tant ordinarju, issigriet 

tagħha kien li tfassal ħajjitha fuq dik li hi ssejjaħ “it-Triq Ċkejkna tat- 

Tfulija Spiritwali”. Din it-triq hi tispjegaha fil-famuż ktieb tagħha Storja ta’ Ruħ li 

fih tispjega dan il-mod sempliċi ta’ ħajja nisranija b’konfidenza sħiħa u 

kompleta fl-imħabba ta’ Alla għalina. L-iStorja ta’ Ruħ ta’ Santa Tereżina turina 

wkoll li hi kellha bżonn ta’ eroiżmu konstanti biex tegħleb l-ostinazzjoni u lpassjoni 

għas-setgħa li kienu reqdin f’qalbha. Hi turina wkoll kif meta 

esperjenzat ġranet twal ta’ dipressjoni u ta’ skrupli kbar, hi ntelqet fil-forn talimħabba 

t’Alla. L-aħħar dikjarazzjoni li hi għamlet fuq is-sodda tal-mewt, “limħabba 

biss tgħodd”, kienet is-sigriet tal-qdusija tagħha. 

� Għamlet bosta mirakli wara mewtha - minkejja li ma għamlet ebda wieħed tul 

ħajjitha, u hekk seħħet il-wegħda li kienet għamlet ftit qabel mietet: “wara 

SIGNUM FIDEI 3

mewti, se nitfa’ xita ta’ ward”. 

� Santa Tereża ta’ Lisieux kienet iddikjarata qaddisa minn Piju XI fl-1925, 28 

sena biss wara mewtha; sentejn wara iddikjaraha Patruna tal-Missjonijiet kollha 

fl-Esteru ma’ San Franġisk Saverju. 

� F’Ottubru 1997, fl-okkażjoni tal-mitt sena minn mewtha, il-Papa ddikjaraha 

Duttur tal-Knisja, it-tielet mara u l-iżgħar fost il-41 qaddis li għandhom dan ittitlu. 

Riflessjoni: 

“Kemm hu sabiħ li tgħaddi ftit ħin miegħu, li tmil fuq sidru bħad-dixxiplu l-maħbub 

(Ġwanni 13:25) u tħoss dik l-imħabba infinita preżenti ġewwa qalbu. Jekk fi żmienna, 

l-insara jridu jiddistingwu lilhom infushom bl-‘arti tat-talb’, kif jistgħu ma jħossux ilbżonn 

mill-ġdid, li jgħaddu ħin f’taħdita spiritwali, f’adorazzjoni fil-kwiet, u bi mħabba 

mill-qalb quddiem Kristu preżenti fil-Santissimu Sagrament.” 

Beatu Ġwanni Pawlu II – Papa 

Nota importanti: 

Fil-11 ta’ Ottubru, fuq xewqa tal-Papa Benedittu XVI, ser tibda s-‘Sena tal-Fidi’. 

Intgħażlet din il-ġurnata, għax taħbat il-50 Anniversarju tal-ftuħ tal-Konċilju 

Vatikan II. Taħbat ukoll l-20 Anniversarju tal-pubblikazzjoni tal-Katekeżi tal- 

Knisja Kattolika. Is-sena tiġi fit-tmiem tagħha fis-Solennità tal-festa ta’ Kristu 

Re, nhar l-24 ta’ Novembru 2013. Għal dan il-għan minn għada, it-2 ta’ 

Ottubru, ser nibdew Novena Ewkaristika. 

Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Med: 170.3 

“.. .Ħabrek biex b’ħajtek tagħti kontribut siewi għall-ġid tal-Knisja, skont it-talenti li 

Alla tak. Ħobb il-ġabra u t-talb għaliex dawn huma l-aħjar mezzi sabiex inti tkun ta’ 

għajnuna għall-Knisja ...” 

Missierna ... 

TALBA 

O Alla, Missier Etern, 

aħna nadurawk u nfaħħruk 

għad-don u r-rigal tal-fidi 

li biha niftħu qalbna għall-qawwa tal-imħabba 

tal-ispirtu tiegħek, li ħarġet minn dik il-qalb minfuda 

ta’ Ibnek Ġesù Kristu. 

Erġa’ mill-ġdid rawwem fina fidi qawwija, 

iftħilna moħħna u kebbsilna qalbna 

u għamilna qaddejja siewja. 

Int li tgħix u ssaltan mal-Ispirtu s-Santu 

bi Kristu Sidna. Ammen. 

4 SIGNUM FIDEI

“Il-qdusija ma tikkonsistix f’din jew dik il-prattika, iżda f’dispożizzjoni 

tal-qalb li tagħmilna umli u ċkejknin f’dirgħajn Alla.” 

Santa Tereża tal-Bambin Ġesù 

It-Tlieta, 2 t’Ottubru 

L-ewwel jum tan-Novena Ewkaristika (Sena tal-Fidi) 

L-Anġli Kustodji Mqaddsa 




Qari: 

1. Eżodu 23: 20-23 L-anġlu tiegħi jimxi quddiemek. 

2. Salm 90: 1-6,10,11 L-anġli tiegħi jibgħatlek, biex iħarsuk. 

3. Mattew 18: 1-5,10 L-anġli tagħhom fis-sema dejjem jaraw wiċċ il-Missier. 

L-Anġli Kustodji Mqaddsa 

� L-Anġli Kustodji huma anġli tajbin imqabbdin biex jgħinuna, waqt li dejjem 

jibqgħu fil-preżenza t’Alla. L-anġli, skont l-Ittra lil-Lhud, huma “spirti qaddejja, 

mibgħutin biex jaqdu għall-ġid ta’ dawk li se jiksbu s-salvazzjoni.” (Lhud 1, 14) 

� Il-kelma anġlu ġejja mill-Grieg u tfisser ‘messaġġier’. Huma fl-ewwel lok 

messaġġieri t’Alla, iżda l-qadi tagħhom hu aktar wiesa’ u hu idealment muri 

f’S. Rafel, li akkompanja lil bin Tobit. 

� It-tagħlim tal-Knisja fuq l-Anġlu Kustodju hu bbażat fuq il-kliem ta’ Ġesù li 

nsibu f’Mt 18:10, u li Ġesù mdawwar mid-dixxipli tiegħu qal wara li kien sejjaħ 

lejh tfajjel ċkejken, qiegħdu f’nofshom: “Araw li ma tonqsux mill-istima lejn xi 

wieħed minn dawn iż-żgħar; għax, ngħidilkom, l-anġli tagħhom fis-smewwiet 

dejjem jaraw wiċċ missieri li hu fis-smewwiet.” 

� Jissemmew diversi episodji fil-ħajjiet tal-qaddisin li fihom jissemmew l-anġli 

kustodji; mingħandhom irċevew għajnuniet kemm għar-ruħ kif ukoll għallġisem, 

kif tirrakkonta p.e. Santa Franġiska Rumana. 

� San Bernard jgħid: “Weġġgħu lill-anġlu kustodju tiegħek! Kun rikonoxxenti 

għall-kura li hu jieħu tiegħek! Ikollok fiduċja fih, ħobbu u dur lejh, itlob ilprotezzjoni 

tiegħu f’kull diffikultà, periklu u tentazzjoni.” 

� Il-festa tal-Anġli Kustodji bdiet fi Spanja fis-seklu 15 u kienet imdaħħla għall- 

Knisja tal-Punent mill-Papa Klement X, fl-1670. 

Riflessjoni - Ħsieb għall-ewwel jum tan-novena: 

“Ma nsejjħilkomx aktar qaddejja ... sejjaħtilkom ħbieb, għaliex kull ma smajt 

mingħand Missieri jiena għarraftulkom.” (Ġwanni 15:15). 

“Jiena hu Alla, u intom tgħixu fija. Jien nagħżel li ngħammar fikom kull meta 

tirċevuni fl-ewkaristija. Quddiem il-preżenza tiegħi, aħsbu fuq xi tfisser il-ħajja u min 

SIGNUM FIDEI 5

tahilkom. Itolbu sabiex timtlew bid-dehen u tagħrfu li l-ġisem u d-demm tiegħi huma 

dejjem realment preżenti fl-Ewkaristija.” 

Nitolbu : Missierna, Sliema u Glorja 

Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Med. 172, l-1 parti 

Let us admire God’s goodness and thank him for the grace he has given us in 

assigning an angel to take care of us, protect us, and serve us. God was not 

satisfied to give us his only Son to rescue us from sin and to send us his Holy Spirit 

to fill us with his holy grace. To omit nothing of all his care that could advance our 

interests and keep us in piety and in his holy love, he also sends the holy angels to 

be with us on earth. He sends these blessed spirits, who rejoice before him in 

heaven, to be near us always, to help us, and to serve us in every kind of situation. 

He orders them to watch over us on his behalf, to guide us, and to enlighten us in 

all our ways, so that we may be able to go straight to heaven in safety without 

wandering astray. This is truly a marvelous effect of his goodness, says Saint 

Bernard, and one of the greatest proofs of his love. Let us, then, show our gratitude 

for this by carrying out exactly what the angels inspire us to do. 


TALBA 

Anġlu t’Alla, 

illi fit-tjubija tiegħu 

Alla tani biex tħarisni, 

Iftaħli moħħi, ħarisni, żommni u mexxini 

f’dan il-jum/lejl, 

Ammen. 

L-Erbgħa, 3 t’Ottubru 

It-tieni jum tan-Novena Ewkaristika (Sena tal-Fidi) 

San Franġisk Borja – presbiteru 

Beatu Kolumba Marmion - abbati 




Qari: 

1. Ġob 9: 1-12,14-16 Liema bniedem hu ġust quddiem Alla? 

2. Salm 87: 10b-15 Ħa tasal it-talba tiegħi għandek, Mulej. 

3. Luqa 9: 57-62 Tmur fejn tmur, jiena niġi warajk. 

6 SIGNUM FIDEI

SAN FRANĠISK BORGIA – presbiteru 

� Kien it-tielet ġeneral tal-Ġiżwiti (1510 – 1572), proniputi tal-Papa Alessandro 

VI u tar-Re Ferdinandu l-Kattoliku, u twieled Gandija, Spanja. 

� Wara edukazzjoni nisranija tajba fil-familja, mar isib kenn għand zijuh, 

arċisqof, Saragossa, waqt rewwixta f’pajjiżu. 

� Tħarreġ fl-istudji tal-mużika u l-armi. Bejn il-1523 u l-1525 mar Valladolid, 

bħala paġġ ta’ Ġovanna, omm Karlu V. Fl-1528 l-Imperatur sejjaħlu fil-qorti 

tiegħu u ħajjru biex jiżżewweġ. Iżżewweġ lil Leonora de Castro, id-dama 

preferita tal-Imperatriċi, sena wara. 

� Sa minn dan iż-żmien il-qaddis kien magħruf għat-tjubija u għall-onestà 

tiegħu. Maħtur viċire tal-Katalonja (1539-1543) u duka ta’ Gandia rieġa 

b’għaqal kbir is-sudditi tiegħu sa mewt martu (1546). 

� Meħlus mix-xkiel tad-dinja talab lil Sant’Injazju biex jilqgħu fil-Kumpanija ta’ 

Ġesù. Il-Loyola laqgħu bil-ferħ; iżda qallu biex jistenna sakemm ikun ħaseb 

għal uliedu u għat-twaqqif ta’ kulleġġ universitarju Gandja, waqt li fl-istess 

ħin jibda l-kors tat-teoloġija f’pajjiżu. Għamel l-ewwel voti fl-1548 fil-kappella 

tal-kulleġġ, Gandija. 

� Libes ta’ patri u ordna saċerdot fit-23 ta’ Mejju 1551. Beda jipprietka fil- 

Guipuzcoa minn belt għal oħra u jgħallem il-katekiżmu lit-tfal. L-ubbidjenza 

ġegħlitu jnaqqas il-mortifikazzjoni tiegħu. Ħafna bdew jieħdu parir tiegħu. 

Sant’Injazju, fl-1554, ħatru kummissarju ġenerali ta’ Spanja u tal-Portugall. 

� Fil-1565, ġie maħtur it-tielet ġeneral tal-ordni. Matul il-ġeneralat tiegħu 

(1565-1572), hekk kabbar il-ħidma tal-kumpannija mad-dinja kollha, li jista’ 

jissejjaħ it-tieni fundatur tal-ordni. 

� Bena knisja għall-istudenti tal-Collegio Romano u rranġa l-programm talistudji 

tiegħu. Bena wkoll il-knisja ta’ Sant’Andrea al Quirinale, bid-dar tannovizzjat 

u kabbar il-Ġermaniku li jhejji l-missjonarji għall-pajjiżi protestanti. 

� Taħtu l-ordni kiber fl-Ewropa u daħal il-Polonja. Kibru wkoll il-missjonijiet tal- 

Ġiżwiti u nfetħet il-missjoni ġdida fl-Indja tal-Punent. Kien meqjum ħafna 

mill-Papa Piju V. 

� Fl-1571 il-Papa, bagħtu mal-Kardinal Bonelli Franza, Spanja u l-Portugall, 

fejn ġie milqugħ minn folol kbar li “riedu jaraw il-qaddis” u jisimgħuh 

jipprietka: anki r-Re Filippu laqgħu bil-ferħ, bħall-poplu. 

� Lura mill-vjaġġ, ħassu ħażin Ferrara u d-duka, kuġinuh, bagħtu Ruma ġo 

katalett. 

� Miet Ruma jumejn wara li wasal, f’nofs il-lejl bejn it-30 ta’ Settembru u l-1 ta’ 

Ottubru. Ikkanonizzat minn Klement X fl-1671. 

Riflessjoni: Ħsieb għat-tieni jum tan-novena: 

‘Duqu u taraw kemm hu tajjeb il-Mulej ... Il-bniedem mhux bil-ħobż biss jgħix, 

iżda b’kull kelma li toħroġ minn fomm Alla.’ (Mattew 4:4) 

“Jiena huwa l-‘Kelma t’Alla’ u jiena l-ħobż li ġej mis-sema. Ressqu quddiem il-qalb 

ewkaristika tiegħi id-dubji u l-beżgħat tagħkom . Tgħallmu minni, jien ma nqarraqx 

SIGNUM FIDEI 7

ikom. Itolbu għall-grazzja tal-fidi u t-tama. Emmnu fija, għax il-madmad tiegħi 

ħelu u t-toqol ħafif.” 

Nitolbu: Missierna, Sliema u Glorja 


Ask, and you will receive. By these words in today’s Gospel, Jesus Christ wishes to 

make known to us that because we need to receive his graces, we must ask him for 

them; also, that because God wants to give us his graces, he has provided us with 

a sure means to obtain them, namely, prayer. 


TALBA 

O Ragħaj tajjeb, 

inti qatt ma tieqaf tfittex lil dawk mitlufin, 

isseddaq lil dawk imbeżża’ u mweġġa’. 

Nitolbuk biex tressaq lura 

lil dawk li m’għadhomx iħaddnu l-fidi. 

Neħħi kull ostaklu li qiegħed itellifhom 

milli jirċievu l-ħniena abbundanti tiegħek. 

Bi Kristu Sidna, 

Ammen. 

Il-Ħamis, 4 t’Ottubru 

It-tielet jum tan-Novena Ewkaristika (Sena tal-Fidi) 

San Franġisk ta’ Assisi - djaknu 




Qari: 

1. Ġob 19: 21-27a Jien naf li d-difensur tiegħi haj. 

2. Salm 26: 7-9,13,14 Nemmen li għad nara t-tjieba tal-Mulej f’art il-ħajjin. 

3. Luqa 10: 1-12 Is-sliem tagħkom jistrieħ fuqu. 

SAN FRANĠISK T’ASSISI – djaknu 1182-1226 

� San Franġisk twieled f’Assisi fl-1182 meta missieru kien barra mill-pajjiż. 

Ommu semmietu Ġwanni. Iżda meta missieru li kien kummerċjant għani taddrappijiet 

ġie lura, sejjaħlu “Franġisk” għal Franza li hu tant kien iħobb. 

� Franġisku tela’ jgawdi mis-suċċess ta’ missieru, u għalhekk kellu ħajja millaħjar. 

Il-ġibda għall-avventura qanqlitu biex jieħu sehem f’xi gwerer. 

8 SIGNUM FIDEI

� Fl-1205, kien sejjer biex jieħu sehem f’battalja, iżda hekk kif wasal fi Spoleto 

marad, u ma setax ikompli fi triqtu. Meta kien marid sema’ xi jgħidlu : “Aqdi 

lill-imgħallem u mhux lill-qaddej”. 

� Meta rritorna f’Assisi għamel bidla kbira fih. Beda jkun aktar miġbur u jitlob, 

iżur lill-morda u jgħin lill-fqar. 

� Ġurnata waħda, fl-1206, kien qed jitlob quddiem kurċifiss fi knisja żgħira 

abbandunata fil-kampanja, dik ta’ San Damjan, u sema’ leħen jgħidlu: 

“Franġisku, sewwi l-Knisja tiegħi li qed tiġġarraf”. 

� Mar biegħ dak li kellu, u beda jiġbor biex isewwi l-ħsarat li kien hemm fi tliet 

knejjes żgħar, ta’ San Damjan, ta’ San Pietru u dik tal-Porzjunkola, ddedikata 

lil Santa Marija tal-Anġli. 

� Meta missieru nsista biex jibdel ħajtu inkella ma jkollux x’jaqsam iktar miegħu, 

San Franġisk neħħa ħwejġu minn fuqu tahom lil missieru u qal: “S’issa 

sejjaħtlek missier; mil-lum ’il quddiem nibda ngħid, “Missierna li inti fissmewwiet”. 

� Fl-1208, meta kien fil-knisja ta’ Santa Marija tal-Anġli sema’ l-qari tal-Vanġelu 

(Mt.10:7-10) u ħass li dawk il-kelmiet kienu għalih. Mar libes ċoqqa griża, 

fqira, li rabat b’ħabel ma’ qaddu u beda jimxi ħafi. 

� Xi żgħażagħ bdew jingħaqdu miegħu biex jgħixu l-istess ħajja li kien qed jgħix 

hu, u fl-1209, meta kienu tnax ħadhom Ruma, u l-Papa Innoċenzu III, tahom 

l-approvazzjoni tiegħu. Hekk beda l-ordni tiegħu tal-“Frati Minori”. 

� Fl-1212, bl-għajnuna ta’ Santa Klara, waqqaf it-tieni ordni li kien dak tassorijiet 

li ġew imsejħa Klarissi. 

� Fl-1219, bagħat l-ewwel missjunarji f’Tuneż u l-Marokk. Hu stess mar fl-Art 

Imqaddsa u fl-Eġittu. 

� Lura l-Italja, fl-1220, waqqaf it-tielet ordni tal-Penitenti, it-Terzjarji Franġiskani. 

� Fl-24 ta’ Diċembru 1223, laqqa’ xi nies u għamel presepju ħaj li għalkemm ma 

kienx l-ewwel presepju li sar, iżda bih San Franġisk qanqal l-imħabba tannies 

lejn il-presepju. 

� Fil-festa tas-Salib, ta’ Settembru 1224, daħal f’estażi waqt li kien qed 

jimmedita fuq il-passjoni u t-tbatija ta’ Kristu, u rċieva l-pjagi ta’ Ġesù 

magħrufa bħala l-istigmata. 

� San Franġisk, li minħabba l-mard, kien kważi tilef id-dawl ta’ għajnejh, miet 

meta kellu biss qrib il-45 sena, fit-3 ta’ Ottubru 1226, filgħaxija, waqt li kienet 

qed tinqara l-ġrajja tal-passjoni ta’ Ġesù mill-Vanġelu ta’ San Ġwann. San 

Franġisk imqanqal mill-umiltà tiegħu qatt ma aċċetta li jsir saċerdot. 

� Il-Papa Benedettu XV ipproklamah: “ L-iktar xbieha perfetta ta’ Ġesù li qatt 

għexet”. 

SIGNUM FIDEI 9

Riflessjoni: : Ħsieb għat-tielet jum tan-novena: 

“Jiena hu r-rigal u l-misteru tal-ewkaristija. Bħal ma inti persuna, jiena wkoll 

persuna, u meta toffendini, tkun qed toffendi persuna. Ftakar li jien ħabbejtek lewwel, 

u li l-imħabba tiegħi ma titkejjielx. L-imħabba tiegħi lejk hija infinita. F’din issiegħa 

tal-ewkaristija ressaq il-bżonnijiet tiegħek biex tkun maħbub, kif ukoll ilweġgħat 

kollha li sofrejt. Ħalli l-qalb minfuda tiegħi tkun il-konsolazzjoni li tixtieq”. 


Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Med. 173, it-2 parti 

Not content with loving the poor, Saint Francis also wanted to be poor and 

detached from earthly things. To accomplish this completely, one day when his 

father was complaining that he was giving a great deal to the poor, Saint Francis at 

once went with him before the bishop and, having publicly renounced his father’s 

inheritance before this prelate, left home on the spot and never wished to live there 

any more. He then also undertook to give up all the pleasures and all the comforts 

that a person can enjoy in this world. He always lived in this detachment, which 

made him often repeat these words: My God and my all, because when he had 

stripped himself of everything on earth, he no longer had anything but God and was 

able to possess him to the full. He discovered perfect poverty and total emptying of 

self in Jesus Christ at his birth and in Jesus Christ suffering and dying. This is why 

he had special devotion to these two mysteries and every year celebrated the 

Nativity of Jesus Christ with very particular devotion in the desire to conform himself 

to Jesus Christ in the extreme poverty of his birth and death. 

Learn from this saint to love poverty and to live in detachment from all things. The 

more detached you will be from creatures, the more you will possess God and his 

holy love. What! Will you keep on saying, as Saint Augustine said before his 

conversion, They are mere trifles that hold me back and keep me from belonging 

entirely to God! 


TALBA 

O Alla l-aktar għoli u glorjuż, 

dawwal id-dlamijiet ta’ qalbi. 

Sawwab fija fidi retta, 

tama ċerta u mħabba perfetta. 

Agħtini, Mulej, li nħoss u nagħraf lilek, 

biex nagħmel ir-rieda vera u mqaddsa tiegħek. 

Ammen. 

San Franġisk 

10 SIGNUM FIDEI

Il-Ġimgħa, 5 t’Ottubru 

Ir-raba’ jum tan-Novena Ewkaristika (Sena tal-Fidi) 

Santa Fawstina Kowalska - verġni 

Beatu Pietru Pattarini ta’ Imola 

Beatu Raymond ta’ Capua - presbiteru 

Beatu Albertu Marvelli 

Beatu Bartolo Longo - lajk 




Qari: 

1. Ġob 38: 1,12-21; 40: 3-5 Jaqaw int tajt xi ordni lis-sebħ jew imxejt fil-qiegħ talabissi? 

2. Salm138 : 1-3,7-10,13,14 Mulej, mexxini fit-triq ta’ dejjem. 

3. Luqa 10 : 13-16 Min iwarrab lili jkun iwarrab lil dak li bagħatni. 

SANTA MARIJA FAWSTINA KOWALSKA – verġni 

� Santa Marija Fawstina Kowalska twieldet fl-1905, minn familja kbira ta’ 

raħħala fi Glogowiec qrib Lodz, fil-Polonja. 

� Għal xi żmien għamlet xogħol ta’ qaddejja ma’ xi familji għonja. 

� Imbagħad daħlet fil-kongregazzjoni tas-sorijiet tal-Madonna tal-Ħniena. 

� Fil-kunvent tal-kongregazzjoni fi Krakovja, Plock, fil-Polonja, u f’Vilnius fil- 

Litwanja, qdiet b’ħerqa kbira l-uffiċċji ta’ koka, purtinara, jew xogħol ieħor filġnien. 

� Għexet ħajja tassew qaddisa u Alla taha ħafna doni. 

� Il-missjoni tagħha kienet li tħeġġeġ lill-bnedmin ħalli jiftakru li Alla jħobbhom u 

jħenn għalihom, u għal dan inqdiet b’forom ġodda ta’ devozzjoni lejn il-ħniena 

ta’ Alla u ħabirket biex il-ħajja spiritwali tiġġedded bl-għajnuna ta’ dik iddevozzjoni. 

� Din il-qaddisa tissejjaħ l-“Appostlu tal-Ħniena ta’ Alla.” 

� Hija kienet qalbha tajba u karitattiva, imma tul ħajjitha ftit fehmu l-grazzji 

profondi spirtitwali interni. Fawstina esperjenzjat viżjonijiet, profeziji u stigmati 

interni. 

� Fil-lejl tal-22 ta’ Frar 1931 hija esperjenzjat viżjoni bħal qatt qabel: rat lil Ġesù 

liebes l-abjad b’idu l-waħda maħruġa ’l barra qiegħda tbierek, u l-oħra tmiss 

sidru. Minn sidru kienu ħerġin żewġ raġġi, wieħed aħmar u l-ieħor isfar. Hu 

qal lil Fawstina biex tpinġi xbieha fil-forma li kienet qed tara u bil-kliem taħt: 

Ġesù, jiena nafda fik. Fawstina ma kienetx taf tpinġi. Wara li tħabtet biex tiġi 

emmnuta, id-direttur spiritwali tagħha, Dun Mikiel Sopocko (ibbeatifikat fl- 

2008), għen biex jinstab pittur biex jagħmel it-tpinġija; ix-xbieha ta’ Ġesù tal- 

Ħniena Divina kienet murija lill-pubbliku għall-ewwel darba fit-28 ta’ April, 

1935. 

� Id-devozzjoni lejn il-Ħniena Divina baqgħet tikber kif Fawstina kompliet tikber 

SIGNUM FIDEI 11

fl-għaqda tagħha ma’ Kristu. Biex timxi mal-istruzzjonijiet ta’ Dun Sopocko, 

Fawstina niżżlet bil-miktub il-viżjonijiet u l-profezija tagħha fi djarju u dawn ilkitbiet 

mistiċi ġew tradotti f’ħafna lingwi. 

� Fawstina ħabbret bil-quddiem id-data ta’ mewtha li seħħet bil-marda tattuberkolożi 

fil-5 ta’ Ottubru 1938. 

� Il-Papa Ġwanni Pawlu II, iddikjaraha beata fit-18 ta’ April 1993; u seba’ snin 

wara ddikjaraha wkoll bħala l-ewwel qaddisa tat-tielet millenju. 

Riflessjoni - Ħsieb għar-raba’ jum tan-novena: 

‘L-ilsir mhuwiex aqwa minn sidu’. (Ġwanni13:16) “Jien ħabbejtkom l-ewwel, u għal 

din l-imħabba batejt għax kont ridikulat, imwarrab u insulentat. Jekk trid li tkun 

bħali, stenna li tiġi ppersegwitat. Jien tajt dahri għall-flaġellazzjoni, tajt wiċċi għallmibegħda 

tal-poplu, sofrejt torturi liema bħalhom u kont imżejjen bi msiemer u 

kuruna li jniggżu. Inti x’tajtni? Ressaq lejn il-qalb ewkaristika tiegħi, il-weġgħat 

tiegħek, is-sofferenza meta wrejt l-imħabba għal għajrek. Tibżax kull sagrifiċċju li 

tagħmel illum, jiena nressaq quddiem missieri. Jiena niftakrek u nilqgħek fis-saltna 

tiegħi.” 

Nitolbu: Missierna, Sliema u Glorja 

Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Med. 125: It-3 punt 

“...Tintrabat mal-ebda ħaġa f’din id-dinja, biex b’hekk tkun tista’ tgħid li m’għandek 

l-ebda diffikultà biex titlaqha ...” 


TALBA lil Santa Fawstina 

Għażiża Santa Fawstina, 

inti għidtilna li l-missjoni tiegħek fuq din l-art 

tibqa’ anke wara mewtek, u li ma tinsiniex. 

Il-Mulej, tak il-privileġġ kbir 

li tqassam il-grazzji kif tixtieq, 

lil min tixtieq u meta tixtieq. 

Għalhekk, nitolbuk, biex bl-interċessjoni tiegħek, 

tidħol għalina, biex naqilgħu l-grazzji li għandna bżonn. 

Fuq kollox, għinna nintelqu 

kompletament f’idejn Ġesù kif għamilt int 

u b’hekk nigglorifikaw il-}niena Divina tiegħu 

kull mument ta’ ħajjitna. 

Ammen. 

12 SIGNUM FIDEI

Is-Sibt, 6 t’Ottubru 

Il-ħames jum tan-Novena Ewkaristika (Sena tal-Fidi) 

San Bruno - presbiteru 

Beatu Diegu Lwiġi di San Vitores - presbiteru martri 

Santa Marija Franġiska tal-ħames pjagi - verġni 

Beatu Bartilmew Longo - lajk 




Qari: 

1. Ġob 42: 1-3,5,6,12-17 Issa b’għajnejja rajtek, għalhekk ċanfart lili nnifsi. 

2. Salm118: 66,71,75,91,125,130 Mulej, ħa jiddi wiċċek fuq il-qaddej tiegħek. 

3. Luqa 10: 17-24 Ifirħu għax għandkom isimkom miktub fis- 

smewwiet. 

IL-BEATU BARTOLO LONGO (1841-1926) 

� Bartolo Longo twieled f’Latiano, fil-provinċja ta’ Brindisi (l-Italja t’Isfel) fl-10 ta’ 

Frar 1841. 

� Studja f’Lecce u fl-Università ta’ Napli u sar avukat meta kellu 23 sena. 

Minħabba l-ispirtu antiklerikali li ltaqa’ miegħu, hu tilef għal xi żmien il-fidi, 

sakemm iltaqa’ ma’ patri dumnikan (Padre Radente) li għenu biex jerġa’ jsib 

il-fidi u jsir kattoliku mħeġġeġ. 

� Hu kien il-prokuratur tal-beni tal-kontessa Maria Anna de Fusco li kellha 

ħafna proprjetà fil-post imsejjaħ Il-Wied ta’ Pompej, post li f’dak iż-żmien kien 

abbandunat u minsi, kollu faqar u miżerja. 

� Sar terzjarju dumnikan u megħjun mill-Beatu franġiskan Ludovico minn 

Casoria, beda jżur il-morda u l-anzjani, kif ukoll jgħallem lit-tfal u anki lill-kbar 

fil-Wied ta’ Pompej. L-arċisqof ta’ Napli, il-Kardinal Sanfelice, kif ukoll il-Papa 

Ljun XIII approvaw din il-ħidma tiegħu. 

� Wara li kiseb xbieha tal-Madonna tar-Rużarju, nhar it-8 ta’ Mejju 1876, 

tqiegħdet l-ewwel ġebla u ngħata bidu għas-santwarju, illum magħruf maddinja 

kollha, iddedikat lill-Madonna tar-Rużarju ta’ Pompej. 

� Bena wkoll l-istitut għal “Ulied il-Ħabsin” biex iwaqqa’ t-teorija tal-kittieb 

Lambroso li dawn bilfors joħorġu delinkwenti. Waqqaf ukoll stamperija u beda 

jippubblika diversi kotba u rivista kull xahar jisimha Il Rosario e la Nuova 

Pompei, li bdieha fl-1884. 

� Bartolo Longo miet ta’ 85 sena fil-5 ta’ Ottubru 1926, u jinsab midfun fil-kripta 

tal-Bażilka-Santwarju tal-Madonna ta’ Pompei. 

� Dan id-devot kbir tar-rużarju u benefattur kbir tal-morda u emarġinati kien 

beatifikat mill-Beatu Papa Ġwanni Pawlu II fl-1980. 

SIGNUM FIDEI 13

Riflessjoni - Ħsieb għal-ħames jum tan-Novena: 

“L-umiltà hi oħt il-vulnerabilità – Tgħallmu minni li jien ta’ qalb ħelwa u umli – 

Għalkemm jiena prinċep, għażilt maxtura biex nitwieled fiha, bħala palazz tiegħi. 

Bħala re, għażilt kuruna tax-xewk. Għalkemm denju li nkun imfaħħar, għażilt li 

nkun insulentat. Għalkemm immortali, għażilt li nduq il-mewt. Tibżax tħobb, u 

tibżax li tkun imwarrab. Li tħobb ifisser li tkun vulverabbli u li aktarx miftiehem 

ħażin. L-għażiża ommi tgħallimkom bi kliemha: ‘Hu niżżel is-setgħana minn fuq 

it-tron tagħhom, u għolla ċ-ċkejknin’. (Luqa 1:52) Fl-ewkaristija inti taqsam miegħi 

l-umiltà f’din il-ħajja, u l-glorja fil-ħajja li għad trid tiġi.” 


Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Med 174, it-3 parti 

Prayer draws down the grace of God and keeps temptation away; it is also by 

prayer that God becomes our strength against the devil. You need to use all these 

means to be strengthened in your state, because left to yourself, you are nothing 

but weakness. So take care not to neglect prayer, which is so necessary to 

maintain you in piety and to grow in it. 

Mortification subdues the body and makes it less susceptible to temptation. You 

must, then, use it every day as a shield against the devil. If you cannot practice 

these three things as constantly as Saint Bruno did, do so at least with as much 

fidelity and fervor. 


TALBA 

O Alla tiegħi, agħmel li qalbi titgħallem fejn u kif tfittxek, 

fejn u kif issibek. 

Inti Alla tiegħi u inti kollox għalija. 

Għalkemm jien qatt ma rajtek, 

inti għamiltni u tajtni t-tajjeb kollu li għandi; 

Madanakollu għadni ma nafikx. 

Jien għadni ma wettaqx 

dak kollu li kont maħluq biex nagħmel; 

għallimni nfittxek. 

Ma nistax nfittxek jekk inti ma tgħallimnix, 

jew insibek jekk inti ma turinix lilek innifsek. 

Ħallini nfittxek fix-xewqat tiegħi, 

ħallini nixtieqek fit-tfittxija tiegħi, 

ħallini nsibek billi nħobbok, 

ħallini nħobbok billi nsibek. 

Ammen. 

San Anselmu 

14 SIGNUM FIDEI

Il-Ħadd, 7 t’Ottubru 

Is-sitt jum tan-Novena Ewkaristika (Sena tal-Fidi) 

Is-27 Ħadd ta’ matul is-sena 

L-Imqaddsa Verġni Marija tar-Rużarju 

Il-lum tibda it-XIII-il Assemblea Ġenerali tas-Sinodu tal-Isqfijiet ġewwa l-Vatikan. Dan jintemm 

fit-28 t’Ottubru. It-tema ser tkun ‘L-Evanġelizzazjoni l-Ġdida għat-Tixrid tal-Fidi Nisranija”. Ejjew 

nitolbu għall-Isqfijiet biex joħroġ ħafna ġid għall-Knisja Kattolika. 




Qari: 

1. Ġenesi 2: 18-24 Isiru ġisem wieħed. 

2. Salm 127: 1-6 Iberikna l-Mulej il-jiem kollha ta’ ħajjitna. 

3. Lhud 2: 9-11 Kemm dawk li jqaddes, u kemm dawk li jiġu mqaddsin, ilkoll 

huma mill-istess wieħed. 

4. Mark 10: 2-16 Dak li għaqqad Alla, ma għandux jifirdu l-bniedem. 

Riflessjoni fuq il-vanġelu: 

� Il-Fariżej jistaqsu lil Ġesu fuq id-divorzju. Iridu jonsbuh billi jdaħħluh 

f’kontroversj fuq il-liġi ta’ Mose. Ġesu jistaqsihom x’għallem Mose u hekk 

ġegħlhom iwieġbu l-istess mistoqsija tagħhom. Huma jikkwotaw mid- 

Dewteronomju 24:1-3 li jippermetti li raġel jiddivorzja lil maru. Hemm 

kundizzjoni waħda. Ma jistax jerġa’ jibdielu u jerġa’ jiżżewwiġha darb’oħra. 

� Ġesu jeħodna lura għall-pjan oriġinali ta’ Alla. Jagħmilha ċara li meta raġel u 

mara jingħaqdu fiż-żwieġ, f’għajnejn Alla jsiru ġisem wieħed u ħadd m’għandu 

jifridhom. Għalhekk idealment in-nies m’għandhomx jiddivorzjaw. Kienet 

permessa fil-liġi ta’ Mose sempliċiment għaliex “hu diffiċli ħafna’ li tgħallem innies. 

� Id-dixxipli jistaqsu aktar fuq is-suġġett lil Ġesu. Hawnhekk Ġesu jagħmel 

pass aktar min Mose u jgħid li jekk xi ħadd li jiddivorzja u jerġa’ jiżżewweġ 

jagħmel adulterju. Għalhekk issa Ġesu jiċħad kompletament li wieħed jista’ 

jerġa’ jiżżewweġ. 

� Kważi fl-istess waqt, Ġesu jitkellem fuq il-fidi li wieħed isib fil-qalb ta’ tifel 

żgħir. Biex wieħed jgħix is-Saltna t’Alla jeħtieġ li jkollu fidi sempliċI, l-istess 

fidi li hi meħtieġa biex wieħed jaċċetta t-tagħlim tiegħu fuq iż-żwieġ. 

Riflessjoni - Ħsieb għas-sitt jum tan-Novena: 

“Ibni, jien qed nara ġewwa qalbek ix-xewqa ħabrieka biex taqdini u tonorani. 

Tagħtix widen għal dak il-leħen li qed iqanqallek id-dubji dwar nuqqas ta’ ħila. 

Itlobni qalb umli u sogħbiena, biex ma niċħadlekx l-aktar grazzja prezzjuża. Itlobni 

widen għall-ubbidjenza u nafdak fil-ħafna. Itlobni nnaqqaxlek imħabbti ġewwa 

SIGNUM FIDEI 15

qalbek biex ma tintilifx. Int ma tista’ tagħmel xejn mingħajri, però tista’ tagħmel 

kollox bil-preżenza tiegħi, li tagħtik is-saħħa li għandek bżonn. Ressaq quddiem ilqalb 

ewkaristika tiegħi t-talenti li jiena tajtek, u kull xewqa li jien qgħedtlek ġewwa 

qalbek. Meta nitolbok taqdini, ftakar f’dik ix-xhieda ta’ mħabba kbira li għandek 

għalija. 



“... Inti tirreċità t-talba tar-rużarju bil-qalb u bil-mod kif aħna fl-istitut noffruh lill- 

Imqaddsa Verġni Marija, jiġifieri b’tifħir u bħala mezz li minnu nġibu l-qawwa, 

protezzjoni u għajnuna, fix-xogħol tagħna ...?” 


TALBA 

O Alla, 

la tinsinix int meta ninsiek jien. 

La tħallinix int meta nħallik jien. 

La ċċanfarnix meta nidneb. 

Sejjaħli jekk naħrablek. 

Iġbidni lejk jekk ma nkunx irrid naf bik. 

Erfagħni jekk naqa’. 

Erġa qegħedni fuq riġlejja 

u mexxini fit-triq tiegħek. 

Ammen. 

San Tumas ta’ Aquino 

(Kliem ta’ Fidi ... Pubblikazzjoni ĊAK) 


Is-seba’ jum tan-Novena Ewkaristika (Sena tal-Fidi) 

L-anniversarju tad-dedikazzjoni tal-Katidral tal-Imdina 




Qari: 

1. 1 Slaten 8: 22-23.27-30 Ħarstek taqlagħhiex min fuq din id-dar. 

2. Salm 83: 3-5, 10,11 Kemm hi għażiża d-dar tiegħek, Mulej tal-eżerċti! 

3. Luqa 19: 1-10 Illum ’il din id-dar ġietha s-salvazzjoni. 

16 SIGNUM FIDEI

L-ANNIVERSARJU TAD-DEDIKAZZJONI TAL-KATIDRAL TAL-IMDINA 

Skont it-tradizzjoni, meta n-Normanni ħadu lil Malta mill-Għarab, ħasbu għall-bini 

tal-katidral l-antik tal-Imdina, u għanuh b’ħafna renti. Il-katidral qadim ġarrab ħsarat 

kbar fit-terrimoti tal-1693, u minfloku nbena ieħor ikbar u isbaħ, ikkonsagrat fit-8 ta’ 

Ottubru 1702. 

Se nagħmlu l-ħsieb fuq l-Imqaddsa Verġni Marija tar-Rużarju illum, billi l-festa 

ħabtet ilbieraħ il-Ħadd. 

IL-MADONNA TAR-RUŻARJU 

� Ir-Rużarju huwa talba mill-isbaħ, għax jitlob meditazzjoni dwar il-ħajja ta’ 

Ġesù u Marija. Wara r-rebħa kbira tal-insara fuq it-Torok f’Lepanto, fis-7 

t’Ottubru, 1571, il-Papa Dumnikan San Piju V (dak li għen għall-bini tal-Belt 

Valletta) waqqaf il-festa tal-Madonna tal-Vittorja, li l-Papa ta’ warajh, Girgor 

XIII, sejħilha tar-Rużarju. San Piju V żied ukoll fil-Litanija tal-Madonna, it-titlu 

“Għajnuna tal-Insara”. U wara rebħa oħra nisranija fuq it-Torok fil-gżira ta’ 

Korfu, il-Papa Klement XI (1700-1721) ordna li l-festa ssir fil-Knisja kollha. 

� Il-Papa Leone XIII żied fil-litanija s-sejħa “Sultana tar-Rużarju Mqaddes”. U 

speċjalment l-aħħar Papiet minn mitt sena ’l hawn taw l-ikbar importanza lil 

din id-devozzjoni. Il-Madonna stess f’Lourdes u f’Fatima talbitna ngħidu rrużarju. 

X’qalet il-Madonna lil San Duminku: 

� Lil dawk kollha li bil-qima jgħidu r-rużarju tiegħi, inwiegħed ħarsien speċjali u 

grazzji kbar. 

� Dawk li jibqgħu dejjem jgħidu r-rużarju tiegħi, jaqilgħu grazzji straordinarji. 

� Ir-rużarju jkun arma qawwija kontra l-infern; jeqred id-drawwa ħażina, jeħles 

mid-dnub u jxejjen l-ereżija. 

Riflessjoni - Ħsieb għas-seba’ jum tan-Novena: 

“Ħalli l-Ispirtu jgħammar fik u jurik kif titlob. Tgħallem oqgħod wieqaf u kun af li 

jiena Alla u jiena ngħallmek titlob. Ftakar li waqt li kont fuq is-salib, tul dawk it-tliet 

sigħat, għalkemm ħalqi kien xott u lsieni kien imwaħħal mas-saqaf ta’ ħalqi, jiena 

kont qed nitlob għalik. Jiena stajt nara dnubietek, it-toqol tiegħek, il-ferħ u l-virtujiet 

tiegħek, u tlabt li int tinħeles mit-telfien. Din kienet it-talba tiegħi, u din hi t-talba tal- 

Knisja, il-misteru tal-quddiesa.” 



“... Għandek tkun konvint, li l-konverżjoni l-aktar meħtieġa għar-ruħ, għandha tkun 

il-konverżjoni tal-qalb. Mingħajr din, il-bidla li wieħed jista’ jagħmel, fil-moħħ, hija 

sterili. Għalhekk jekk inti trid tkattar il-fidi fik, għandek tintensifika fik il-ħajja ta’ talb 

...” 

SIGNUM FIDEI 17

TALBA 

Alla Missier tagħna, 

meta inti ħlaqt id-dawl, fil-bidu tal-ħolqien 

bil-kelma tiegħek, int keċċejt id-dlamijiet; 

u meta int erġajt bgħatt il-Verb biex jgħix fostna u jifdina, 

inti rbaħt fuq id-dalma tan-nuqqas ta’ għarfien. 

Saħħaħ ġewwa qlubna, il-fidi li inti wassaltilna fil-Verb magħmul bniedem, 

Ġesù Kristu, 

u tħalli l-ebda tentazzjoni teqred in-nar ta’ mħabba li int xgħelt fina. 

Dan nitolbuk bl-istess Ġesù Kristu, Ibnek 

li jgħix u jsaltan miegħek, flimkien mal-Ispirtu s-Santu 

Alla wieħed, għal dejjem ta’ dejjem, Ammen 

T.Neil 



It-tmien jum tan-Novena Ewkaristika (Sena tal-Fidi) 

San Jaime Hilario u San Cirillo Bertran u sħabu, martri ta’ Turon - frères 

San Djonisju - isqof u sħabu, martri 

San Ġwann Leonardi - presbiteru 

San Ludovik Beltran - presbiteru 

Beatu Antonju Patrizi - presbiteru 




Qari: 

1. Galatin 1: 13-24 Irrivelali lil Ibnu biex inħabbru fost il-ġnus. 

2. Salm 138 : 1-3,13-15 Mexxini, Mulej, fit-triq ta’ dejjem. 

3. Luqa 10 : 38-42 Marta laqgħetu għandha; Marija għażlet is-sehem it-tajjeb. 

IL-QADDISIN BROTHERS MARTRI 

Il-Brothers martri kienu: 

� Bro. Cirillo Bertvan – id-direttur 

� Marciano Jose 

� Victoriano Pio 

� Julian Alfredo 

� Benjamin Julian 

� Augusto Andres 

� Aniceto Adolfo 

� Benito de Jesus, li kien mill-Arġentina 

� Br. Hilario minn Catalonia 

18 SIGNUM FIDEI

Magħhom kien hemm ukoll ic-Chaplain tal-Kommunità, il-patri Inocencio de la 

Immaculada Passjonista. 

Wieħed minnhom, il-brother Hilario minn Catalonia, miet f’ċirkustanzi li werwru lil 

dawk li sparawlu. Il-Brother baqa’ bilwieqfa wara li sparawlu l-ewwel balal. Reġgħu 

sparawlu u l-brother baqa’ bilwieqfa. Is-suldati twerwru, xeħtu l-azzarini fl-art u 

ħarbu. Il-Kaptan beda jitkellem ħażin, beda jisħtu u mar maġenbu u sparalu bilpistola. 

Il-Kaptan kien student tal-brother. 

Riflessjoni - Ħsieb għat-tmien jum tan-Novena: 

“Aħżen għalik teżor fis-sema. X’jiswa’ għall-bniedem li jirbaħ id-dinja kollha u jkun 

tilef ruħu? X’hemm prezzjuż aktar fid-dinja minn wiċċi għall-eternità? F’din id-dinja 

x-xemx tagħtik id-dawl biex tara sew, iżda fl-eternità m’hemmx għalfejn ix-xemx 

għax il-glorja tiegħi titfa’ dawl biżżejjed għal dejjem ta’ dejjem. Jien nagħtik dawl 

għall-għajnejn ta’ qalbek biex tista’ tagħraf il-verità. Ġib lejn il-Qalb Ewkaristika 

Tiegħi l-beżgħat, id-dubji u l-irbit kollu tiegħek – ħallihom u jien nagħtik lura kull ġid 

li għandek bżonn. Paċi u qdusija qed jistennewk – fittex l-ewwel is-Saltna ta’ Alla u 

kollox jingħatalek. 


Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Med. 38; L-1 punt 

“... Aktar ma nitolbu ’l Alla, hu aktar jagħtina, għaliex jieħu pjaċir jisma’ t-talb tagħna 

u jagħtina dak li hu ta’ ġid għalina ...” 


TALBA 

Ġesù, għinni nxerred ma’ kullimkien 

il-fwieħa tiegħek, minn kull fejn ngħaddi. 

Imla lil ruħi bl-ispirtu ta’ ħajtek. 

Ħaddanni minn kullimkien, 

Int li inti l-imgħallem tal-eżistenza kollha tiegħi 

biex ħajti ssir mera ta’ ħajtek. 

Dawwal lil ħaddieħor permezz tiegħi 

u idħol ġo fija b’tali mod li fuq kull min nersaq 

iħoss il-preżenza tiegħek fija. 

U kull min iħares lejja ma jarax lili 

imma jara lilek fija. 

John Henry Newman 

SIGNUM FIDEI 19


Id-disa’ jum tan-Novena Ewkaristika (Sena tal-Fidi) 

San Tumas ta’ Villanova - isqof 

Santa Ġustina - verġni u martri 

San Danjel u sħabu - martri 

San Franġisk Borgia – reliġjuż 




Qari: 

1. Galatin 2: 1,2, 7-14 Għarfu l-grazzja li kienet mogħtija lili. 

2. Salm 116: 1,2 Morru fid-dinja kollha, xandru l-Bxara t-Tajba. 

3. Luqa 11: 1-4 Mulej, għallimna nitolbu. 

SAN TUMAS MINN VILLANOVA 1488 – 1555 

� San Tumas twieled Fuentellana, fil-Kastilja, Spanja u ħa ismu minn 

Villanueva, xi żewġ mili bogħod, fejn trabba fil-prattika tar-reliġjon u tal-karità. 

� Kull nhar ta’ Ġimgħa missieru, Alonso Tumas Garcia, kien jagħti lill-fqar kull 

ma jaqla’ dak il-jum mill-mitħna, barra mill-ħobż li kien jagħti kuljum. Fil-festi lkbar 

kien iżid ħatab, inbid u flus. 

� Meta miet żewġha, Lucia Martinez Castellanos, ommu, baqgħet tagħti l-istess 

karità u bdiet tagħti lbies u għajnuna lix-xebbiet fqar tal-inħawi. 

� Ta’ 16-il sena, Tumas mar l-università ta’ Alkalaċ, fejn, wara li kiseb il-gradi ta’ 

M.A. u tat-Teoloġija, beda jgħallem il-loġika u l-filosofija (1514). Sew bħala 

student, kemm bħala professur, kien xempju ta’ regolarità fid-dmirijiet ta’ 

nisrani u kien iqassam il-ħin tiegħu bejn it-talb, l-istudju u l-prattika tal-opri 

tajba. 

� Fost l-iskulari tiegħu kellu l-magħrufin Encina u Duminku Soto. 

� Wara sentejn irrofta l-kattedra ta’ filosfija fl-Università ta’ Salamanca u daħal 

mal-Agostinjani (1516) ta’ hemm. Fin-novizzjat wera li kien ġa mrawwem filpenitenzi, 

fil-meditazzjoni u fl-ubbidjenza. 

� Sena wara ntrabat u wara sena oħra ordna saċerdot. Beda jgħallem itteoloġija 

skolastika fil-kunvent ta’ Salamanka, Żied ukoll il-predikazzjoni talkelma 

ta’ Alla fl-ibliet ewlenin ta’ Spanja, bħal Valencia u Valladolid, fejn l- 

Imperatur Karlu V ħatru predikatur tal-qorti imperjali u kunsillier tal-Istat. 

� Tumas kellu bosta karigi importanti fl-ordni: pirjol Salamanka, Burgos u 

Valladolid; darbtejn provinċjal, ta’ Andalusija u ta’ Kastilja, minn fejn bagħat lewwel 

missjunarji Agostinjani fil-Messiku (1533). 

� Waqt li kien pirjol Valladolid ġietu n-nomina ta’ Arċisqof ta’ Valencia (5 ta’ 

Awissu 1544). L-ewwel ħaġa li għamel, beda żjara tad-djoċesi u daħħal 

bosta digrieti kontra l-abbużi tal-qtil, tad-divorzju, tal-konkubinaġġ, u ta’ bosta 

privileġġi u eżenzjonijiet eċċessivi. 

20 SIGNUM FIDEI

� Żar ukoll il-ħabsijiet u għalaq dawk li kienu taħt l-art. Reġa’ waqqaf l-isptar, 

maħruq f’inċendju; bena żewġ kulleġġi wieħed għas-seminaristi u l-ieħor għattfal 

fqar; ħadem ħafna għall-konverżjoni sinċiera ta’ bosta “Moriscos” jew 

“insara ġodda” li kienu saru nsara biex jaħarbu mill-Inkwiżizzjoni; fetaħ 

“creche” ħdejn il-palazz għall-iltiema u għat-tfal tal-fqar; u b’liġijiet u bleżempju 

ħadem bla mistrieħ għar-riforma tal-kleru u tal-poplu. 

� L-idea tiegħu ta’ isqof kienet li hu marbut mad-djoċesi bħal ma’ għarusa u lpreokkupazzjoni 

tiegħu kienet li jaqdi dmirijietu kif jixraq. 

� Tah kolp ta’ anġina f’Awwissu 1555 u miet fit-8 ta’ Settembru waqt li kien 

jisma’ l-quddiesa f’kamartu. 

Riflessjoni - Ħsieb għad-disa’ jum tan-Novena: 

“Jiena hu l-ħobż ħaj li ġej mis-sema. Jiena nsaħħaħ il-fidili bil-preżenza tiegħi fl- 

Ikla Ewkaristika tal-Quddiesa. Tgħallem itlob ma’ ħutek, dawk li jinsabu fil-Knisja 

Militanti, f’din id-dinja, mal-Knisja Sofferenti, li qed jiġu msoffija fil-purgatorju u mal- 

Knisja Trijunfanti, dawk li jinsabu ġa fl-Eternità. Itlob bl-interċessjoni tal-qaddisin, lanġli 

kustodji, l-erwieħ tal-purgatorju u speċjalment itlob lil Ommi, li jien tajtkom 

bħala ommkom ukoll. Resqu quddiem Ommi Marija d-dwejjaq tagħkom biex hi 

tagħmilhom tagħha, u waqt li hi tkun qed tibki għalikom, jiena nibgħatilkom xita ta’ 

grazzji.” 


Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Med. 176: it-2 parti 

In the world this saint (St. Francis Borgia) had been immensely wealthy, yet he 

made himself poor, very poor, for the love of God once he had quit the world. He 

kept nothing of all his wealth on quitting the world, and after he became a religious, 

he never handled gold or silver coins, so that he entirely forgot their value. His bed, 

his clothes, his way of life, and his room were all characterized by great poverty. 

This saint took pleasure in practicing this virtue; it seemed that the more he felt the 

rigors of poverty, the happier he was, because he knew that Jesus Christ had given 

us the example of this virtue and had practiced it to the highest degree from his 

birth. For this reason, he felt that it was only right that those who wish to join Jesus 

most closely and who had the honor of belonging to his Company ought to share in 

a perfect manner the love and practice he had for this virtue, which he desired to be 

the inseparable companion of his disciples. This was also what this saint required 

of all the members of his Company when he was their General. He even wished 

that all the houses of professed members who belonged to the Company would 

have no other foundation than poverty. 

Is this the sort of foundation on which you desire your community to be built? It is a 

sure and unfailing foundation for those whose faith is true and who are interiorly 

inspired by the Spirit of our Lord. You cannot do better than to base your fortune on 

this foundation; it is the one that Jesus Christ thought to be most solid and on which 

the holy Apostles began to build the edifice of the Church. 

SIGNUM FIDEI 21

TALBA 

O Alla, Missier ta’ ħajti, 

illum inġedded l-att ta’ fidi tiegħi fik 

waqt li nitolbok tagħmel minni dak li tixtieq. 

Oħloq fija qalb lesta għal kollox; 

fi żmien il-ferħ ħa nfaħħar għemilek; 

fi żmien in-niket ħa ndur lejn il-ħniena tiegħek; 

fi żmien id-dlam ħa nafda fil-providenza tiegħek; 

fi żmien it-tbatija ħa ngħannaq is-salib tiegħek; 

fin-nuqqas ta’ fidi, nitolbok maħfra, 

u fi żmien tal-abbundanza ħa naqsam ma’ dawk fil-bżonn. 

O Alla ħanin, agħtini fidi ħajja. 

Bi Kristu Sidna, 

Ammen. 



TIFTAĦ IS-SENA TAL-FIDI 2012 - 2013 

Dedikazzjoni tal-Katidral ta’ Għawdex 

Beatu Elija tas-Sukkors Nieves - presbiteru u martri 

Beatu Ġwanni XXIII - Papa 




Qari: 

1. Galatin 3: 1-5 L-Ispirtu rċevejtuh mill-opri tal-liġi? Jew mis-smigħ tal-fidi? 

2. Salm Luqa 1: 69-75 Imbierek il-Mulej, Alla ta’ Israel, għaliex ġie jżur il-poplu 

tiegħu. 

3. Luqa 11: 5-13 Itolbu, u jingħatalkom. 

BEATU ĠWANNI XXIII Papa (1881-1963) 

� Ġwanni XXII jibqa’ magħruf bħala l-Papa li beda l-Konċilju Vatikan II li 

permezz tiegħu l-Knisja ġġeddedt. 

� Kien jismu Angelo Roncalli u twieled minn familja numeruża ta’ bdiewa f’Sotto 

il Monte, Bergamo (l-Italja ta’ Fuq). Qassis (Mons. Morlani) li kien jaf il-familja 

Roncalli offra li jħallaslu biex jistudja għal saċerdot. Ta’ 20 sena ntbagħat 

ikompli l-istudji tiegħu tat-teoloġija f’Ruma. Ordna saċerdot fl-1908, u l-ewwel 

quddiesa tiegħu qaddisha fuq il-qabar ta’ San Pietro fil-Vatikan. 

� Kellu diversi karigi fid-diplomazija tal-Knisja qabel ma nħatar Papa. Kien 

Nunzju Apostoliku għal ħafna snin fil-pajjiżi tal-Lvant, speċjalment il-Bulgarija, 

u anki fi Franza, sakemm il-Papa Piju XII fl-1952 għażlu bħala Patrijarka ta’ 

22 SIGNUM FIDEI

Venezja, u wara kardinal. Fl-1952 inħatar Kardinal ta’ Venezja, fejn wera 

tjubija u ħniena kbira mal-foqra, morda, iltiema, studenti u xjuħ. 

� Inħatar Papa wara l-mewt ta’ Piju XII f’Ottubru 1958 meta kien diġà kellu 78 

sena. Ħafna ħasbu li l-kardinali għażluh biex ikun “Papa ta’ tranżizzjoni” biex 

idum biss għal ftit żmien sakemm jingħażel Papa ieħor aktar adattat minnu. 

Imma fi ftit iktar minn erba’ snin li dam Papa, għamel tibdiliet kbar fil-Knisja, laktar 

permezz tal-Konċilju Vatikan II, li jibqa’ mniżżel fl-istorja, speċjalment 

għad-djalogu bejn il-knejjes mifrudin. 

� Il-Papa Ġwanni XXIII kiteb enċikliċi famużi, fosthom il-Mater et Magistra 

(1961) u l-Pacem in terris (1963) ftit ġimgħat biss qabel ma miet u li għadha 

ħafna attwali fi żmienna. Għall-ewwel darba fl-istorja, hu indirizza l-enċikliċi 

mhux biss lill-kattoliċi, imma lill-bnedmin kollha ta’ rieda tajba. 

� Kellu qalbu tħobb verament lil kulħadd; hekk kif sar Papa mar iżur lill-ħabsin. 

� Miet fit-3 ta’ Ġunju 1963, imma l-festa tiegħu ssir illum 11 ta’ Ottubru, il-jum 

meta nfetaħ il-Konċilju Vatikan II – li allura kienet issir festa ta’ Marija Omm 

Alla li issa ġiet trasferita għall-1 ta’ Jannar. 

� Ġwanni XXIII, magħruf mill-poplu bħala l-Papa Buono, ġie ddikjarat beatu 

mill-Papa Ġwanni-Pawlu II fit-3 ta’ Settembru 2000 flimkien mal-Papa Piju IX. 

Riflessjoni - Silta mill-Ittra Appostolika “Porta Fidei”: 

Il-“bieb tal-fidi” (Atti 14:27) hu dejjem miftuħ għalina biex iwassalna għall-ħajja ta’ 

komunjoni ma’ Alla u joffrilna d-daħla fil-Knisja tiegħu. Dan il-pass inkunu nistgħu 

nagħmluh meta titħabbrilna l-Kelma u nħallu l-grazzja tibdilna u tiffurmana. Nidħlu 

minn dak il-bieb ifisser li nibdew vjaġġ li jdum ħajjitna kollha. Dan il-vjaġġ jibda bil- 

Magħmudija (ara Rum 6:4) li permezz tagħha nistgħu nsejħu lil Alla Missierna, u 

jintemm billi ngħaddu minn din il-ħajja għall-ħajja ta’ dejjem, frott tal-qawmien millmewt 

tal-Mulej Ġesù, li bid-don tal-Ispirtu s-Santu jsieħeb miegħu fil-glorja lil dawk 

li jemmnu fih (ara Ġw 17:22). Tistqarr il-fidi fit-Trinità – Missier, Iben u Spirtu s- 

Santu – ifisser li temmen f’Alla wieħed li hu mħabba (Ara 1 Ġw 4: ): il-Missier, li filmilja 

taż-żmien bagħat lil Ibnu għas-salvazzjoni tagħna, Ġesù Kristu, li bil-misteru 

tal-mewt u l-qawmien tiegħu feda lid-dinja, l-Ispirtu s-Santu, li jmexxi l-Knisja matul 

iż-żminijiet waqt li nistennew lill-Mulej li jerġa’ jiġi fil-glorja. 

Papa Benedittu XVI 

Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Mill-Kollezzjonijiet – p.129: 10 

“... Għandek titlob għall-Knisja, għas-superjuri u l-benefatturi, għall-ħbieb u għallgħedewwa; 

għall-konverżjoni tal-midinbin, l-aktar dawk afdati lilek; għall-erwieħ talpurgatorju, 

u għall-bżonnijiet tal-proxxmu. It-talb tal-Liturġija huwa l-aħjar talb ...” 

SIGNUM FIDEI 23


TALBA għas-Sena tal-Fidi 

Spirtu tal-ħajja, 

li fil-bidunett ittajjart fuq l-abbissi, 

għin lill-umanità ta’ żmienna biex tifhem 

li kull meta jitwarrab Alla 

jasal it-telfin fid-deżert tad-dinja. 

Hu biss fejn tidħol il-fidi li tikber id-dinjità u l-libertà 

u b’hekk fis-soċjetà tikber il-ġustizzja. 

Spirtu tal-Pentekoste, li tagħmel mill-Knisja ġisem wieħed, 

saħħaħ fl-imgħammda esperjenza ewlenija ta’ komunjoni; 

uri lilek innifsek, bħala sinjal ħaj tal-preżenza tal-Irxoxt, lid-dinja, 

f’servizz ta’ qaddisin li jgħixu f’servizz ta’ karità. 

Spirtu s-Santu, li tħarriġna fil-missjoni, 

għamel li nkunu konxji li anke f’dawn iż-żminijiet, 

ħafna, qed ifittxu l-verità dwar l-eżistenza tagħhom u tad-dinja. 

Agħmel li nkunu kollaburaturi tal-ferħ tagħhom 

billi nxandrulhom il-Vanġelu ta’ Ġesù Kristu, 

il-ħabba tal-qamħ t’Alla, li tagħti l-ħajja l-wiċċ tal-art 

u ħsad bix-xaba’. 

Ammen. 



San Serafin minn Montegranaro - reliġjuż 

Beatu Jan Beyzyn - presbiteru 

Beata Marija Tereza Fasce - verġni 




Qari: 

1. Galatin 3: 7-14 Dawk li jgħixu bil-fidi jitbierku ma’ Abraham li emmen. 

2. Salm 110: 1-6 Jiftakar għal dejjem fil-patt tiegħu. 

3. Luqa 11: 14-26 Jiena nkeċċi x-xjaten bis-saħħa tas-saba’ ta’ Alla. 

SAN SERAFIN TA’ MONTEGRANARO - reliġjuż (1540-1604) 

� Dan il-qaddis kien iben bennej fqajjar minn Montegranaro, fil-Marche ta’ 

Ancona. Hu nnifsu kien qed jistenna li jikber biex bħal ħuh akbar minnu jieħu 

s-sengħa ta’ missieru, imma sadanittant kien jaqla’ xi ħaġa tal-flus jirgħa n- 

24 SIGNUM FIDEI

ngħaġ f’raħal fil-qrib. 

� Mal-mewt ta’ missieru, hu kien imsejjaħ lura d-dar; u ħuh ikbar minnu, li allura 

issa kien beda jaħdem miegħu jgħinu fil-bini bħala assistent, kien jiddieħak 

bih minħabba t-tjubija tiegħu, kien jumiljah u jheddu, u kien ukoll isawtu u 

jittrattah ħafna ħażin. 

� Huwa kellu l-ħsieb li jmur eremit iżda meta sema’ bil-Kappuċċini applika biex 

jidħol ajk magħhom f’Tolentino. Wara li ġie rrifjutat kemm-il darba, il-provinċjal 

daħħlu ta’ 16-il sena. 

� Serafin għamel progress kbir fil-ħajja spiritwali iżda ma tantx kien tajjeb għaxxogħol 

ordinarju li jagħmlu l-ajkijiet u kien isir ħafna tgergir dwar li Serafin kien 

bla grazzja f’għemilu. 

� Il-fedeltà tiegħu lejn ir-regola, id-devozzjoni lejn is-Santissmu Sagrament, ilkarità 

lejn kulħadd u l-mirakli tiegħu għamluh maħbub mill-poplu. 

� Għadda żmien twil mill-ħajja tiegħu monastika f’deżolazzjoni interna, spiss 

kien anki jiddubita mis-salvazzjoni ta’ ruħu. 

� Huwa miet f’Ascoli fl-età ta’ 64 sena u sitt snin wara Pawlu V ppermetta li 

jinxtegħlu l-lampi fuq il-qabar tiegħu. 


Sa mill-bidu tal-ministeru tiegħi bħala suċċessur ta’ Pietru, tkellimt dwar il-ħtieġa li 

niskopru mill-ġdid il-vjaġġ tal-fidi sabiex niddawlu aktar dwar il-ferħ u l-entużjażmu 

ġdid li nħossu meta niltaqgħu ma’ Kristu. Fl-omelija li għamilt fil-quddiesa tal-bidu 

tal-Pontifikat tiegħi għidt: “Il-Knisja kollha kemm hi u r-rgħajja kollha tagħha, bħal 

Kristu, trid tagħmel ħilitha biex tmexxi ’l-poplu barra mid-deżert u twasslu lejn il-post 

tal-ħajja, lejn il-ħbiberija mal-Iben t’Alla, lejn dak li jagħti l-ħajja u jagħtiha 

b’abbundanza”. Ħafna drabi jiġri li l-insara jitħassbu ħafna dwar il-konsegwenzi 

soċjali, kulturali u politiċi tal-impenn tagħhom filwaqt li jkomplu jassumu li hu 

evidenti li l-fidi tagħmel parti mill-ħajja tas-soċjetà. Fir-realtà, mhux biss ma 

nistgħux nassumuh dan, imma ħafna drabi hu miċħud apertament. Filwaqt li flimgħoddi 

wieħed seta’ jilmaħ forma kulturali waħdanija, li ħafna kienu jaċċettaw issejħa 

tagħha għall-fidi u għall-valuri ispirati minnha, illum dan donnu m’għadux ilkaż 

f’ħafna partijiet tas-soċjetà, minħabba kriżi profonda ta’ fidi li affettwat lil ħafna 

nies. Papa Benedittu XVI 

Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Med: 95: L-1 punt 

“... Inti obbligat li titlob ta’ spiss u b’ħeġġa kbira jekk trid li Alla jxerred fuqek kotra 

kbira ta’ grazzji li tant għandek bżonn bħalissa. Itolbu jxerred grazzji, kemm fuqek 

biex int titqaddes, u kemm fuq dawk li inti responsabbli tagħhom ...” 

SIGNUM FIDEI 25


TALBA 

Mulej Alla, inti qaddis u uniku, 

u l-għemejjel tiegħek sbieħ. 

Inti qawwi, 

inti kbir, 

inti l-aktar għoli, 

inti tista’ kollox. 

Inti missier qaddis, 

re tas-sema u l-art. 

Ammen. 

San Franġisk ta’ Assisi 


Beatu Gerardu Sasso 

Beatu Onorat Kozminski - presbiteru 

Beata Alessandra M. da Costa - verġni 

San Edwardu Re tal-Ingilterra 




Qari: 

1. Galatin 3: 22-29 Intom ulied Alla lkoll kemm intom, permezz tal-fidi. 

2. Salm 104: 2-7 Il-Mulej jiftakar għal dejjem fil-patt tiegħu. 

3. Luqa 11: 27,28 Hieni l-ġuf li ġiebek. Aktar hienja dawk li jisimgħu l-kelma ta’ 

Alla. 

SAN EDWARDU RE TAL-INGILTERRA : 1002-1066 

� Kien bin Etheired II u bin Emma min-Normandija, it-tieni mara. 

� Billi d-Daniżi kisbu s-setgħa fuq l-Ingilterra, Edward, ta’ 10 snin, u ħuh Alfred, 

inbagħtu biex jitrabbew minn zijuhom id-Duka. Hawnhekk, fl-eżilju Edwardu 

għadda l-biċċa l-kbira ta’ ħajtu. Tgħallem kemm hi kiefra l-ambizzjoni. 

� Kiber fis-safa tar-ruħ. Kien iħobb iservi l-quddies, jassisti għall-funzjonijiet u 

jagħmilha mar-reliġjużi. 

� Fl-1042, ir-Re Canute, sejjaħlu lura l-Ingilterra bħala re. Kellu erbgħin sena u 

kien aktar Normann milli Ingliż. 

� Billi kien twajjeb u kwiet ħafna, anki d-Daniżi qagħdu kuntenti taħtu. 

� Wara sentejn iżżewweġ lil Edith, bint ministru minn tiegħu. Kienet tfajla 

reliġjuża u kolta ħafna. Qabel iżżewġu għamlu l-vot tal-kastità, u għexu bħal 

aħwa. 

26 SIGNUM FIDEI

� Fin-Normandija kien għamel wegħda li jżur Ruma iżda wara li sar re ma 

setax iwettaqha bl-impenji li kellu. Għalhekk bil-flus li kien irid għall-vjaġġ, 

huwa ġedded il-monasteru ta’ Thorney. 

� Edwardu tant kien bniedem ġentili li qatt ma kien iċanfar lil ebda persuna, 

lanqas l-aktar waħda baxxa ta’ madwaru. 

� Kien ġeneruż mal-fqar, l-istranġieri u ħabib kbir tal-patrijiet. 

� Miet fl-1066. 


Ma nistgħux inħallu l-melħ isir bla togħma jew li d-dawl jinħeba (ara Mt 5:13-16). Ilbnedmin 

tal-lum għadhom jistgħu jħossu l-bżonn li jmorru ħdejn il-bir bħalma 

għamlet il-mara Samaritana biex jisimgħu lil Ġesù jistedinhom jemmnu fih u jieħdu 

mill-ilma ħaj li joħroġ minnu (ara Ġw 4:14). Jeħtieġ niskopru mill-ġdid it-togħma tal- 

Kelma t’Alla li l-Knisja twasslilna b’fedeltà u mmantnu ruħna bil-kelma tal-ħajja, li 

Ġesù offra lid-dixxipli tiegħu biex isostnihom (ara Ġw 6:51). Tabilħaqq, anki llum 

dak li għallem Ġesù għadu jinstema’ bl-istess qawwa: “Tħabtu mhux għall-ikel li 

jgħaddi, iżda għall-ikel li jibqa’ għall-ħajja ta’ dejjem” (Ġw 6:27). Il-mistoqsija li 

għamlulu dawk li kienu qed jisimgħuh hi l-istess waħda li nagħmlu aħna llum: 

“X’għandna nagħmlu biex nagħmlu l-opri t’Alla?” (Ġw 6:2 ). Nafu x’kienet it-tweġiba 

ta’ Ġesù: “L-opra t’Alla hija din: li intom temmnu f’dak li huwa bagħat” (Ġw 6:2 ). 

Mela, it-twemmin tagħna f’Ġesù Kristu hi t-triq li żgur twassalna għas-salvazzjoni. 



You nourish the life of your soul with God’s life by being occupied with his holy 

presence as much as you are able. What characterizes the life of the saints is their 

continual attention to God; this ought also to be true of souls consecrated to God, 

who seek only to do his holy will, to love him, and to cause him to be loved by 

others. 

This must be your entire preoccupation on earth; to accomplish this ought to be the 

goal of all your work. Hence, help those you teach to regard sin as a shameful 

sickness that infects their souls and makes them unworthy to draw near to God and 

to appear before him. Inspire them with love for virtue; impress upon them 

sentiments of piety, and see to it that God does not cease to reign in them. Then 

they will have nothing to do with sin, or at least they will avoid serious sins, which 

cause death to the soul. 

Often recall to mind the purpose of your vocation, and let this inspire you to do your 

part to establish and to maintain the kingdom of God in the hearts of your students. 

Do you reflect that one of your best ways to procure such an advantage is, first of 

all, to make God reign in your students in such a way that they no longer act or 

have any inclination except by God? 

SIGNUM FIDEI 27


TALBA 

O Alla 

li għallimt il-qlub tal-fidili tiegħek 

bid-dawl tal-Ispirtu s-Santu, 

agħmel li bil-grazzja tal-istess Spirtu 

aħna nkunu dejjem tassew 

għaqlin u ferħana 

fil-faraġ tiegħek. 

Ammen. 


It-28 Ħadd ta’ matul is-sena 




Qari: 

1. Għerf 7: 7-11 Intbaħt li l-għana mhu xejn ħdejn l-għerf. 

2. Salm 89: 12-17 Imliena bit-tjieba tiegħek, Mulej. 

3. Lhud 4: 12,13 Il-Kelma ta’ Alla tgħarbel il-ħsibijiet u l-fehmiet tal-qalb. 

4. Mark 10: 17-30 Mur, biegħ li għandek, u ejja imxi warajja. 

Riflessjoni tal-Vanġelu: 

� Ir-raġel iqanqal mistoqsija profonda fuq il-ħajja eterna. Ġesu jistaqsih biex 

jara s-sinċerita tiegħu. 

� Naqraw li hu obda dejjem il-kmandamenti t’Alla. Ġesu kien jaf li dan ir-raġel 

kien sinjur ħafna u talbu jqassam kollox biex jimxi warajh. Ir-raġel ma kienx 

lest li jħalli l-ġid tiegħu u telaq b’qalbu sewda. 

� Ġesu juża din il-laqgħa biex jgħallem lid-dixxiplli. Jgħidilhom kemm hi iebsa 

għan-nies għonja li jidħlu fis-Saltna tas-Smewwiet. Dan il-kliem ixxokkja liddixxipli. 

Fit-Testment il-Qadim il-ġid kien sinjal ta’ barka minn Alla. Dan li qed 

jgħid Ġesu issa qed juri s-Saltna t’Alla f’dawl ġdid għal kollox. 

� Ġesu mbagħad jagħmel paragun ma xi ħaġa li hi impossibbli, biex iwassal liddixxipli 

fil-punt li jridhom jilħqu: aħna ma nistgħux insalvaw lilna nfusna, Alla 

biss jista’ jsalvana. 


It-tiġdid tal-Knisja jseħħ ukoll permezz tax-xhieda li jagħtu b’ħajjithom dawk li 

jemmnu: bl-istess eżistenza tagħhom fid-dinja, l-insara huma msejħa biex jirradjaw 

28 SIGNUM FIDEI

il-kelma tal-verità li ħalliena Ġesù. Fil-Kostituzzjoni Dommatika Lumen Gentium, il- 

Konċilju stess jgħid: Meta “Kristu, ‘qaddis, innoċenti u safi’ (Lhud 7:26) ma kienx jaf 

x’inhu dnub (ara 2 Kor 5:21), u ġie biss biex ipatti għad-dnubiet tal-poplu (ara Lhud 

2:17), il-Knisja, li għandha fi ħdanha wkoll il-midinbin, li hi qaddisa iżda fl-istess ħin 

dejjem hi fi ħtieġa ta’ purifikazzjoni, qatt ma tehda tagħmel penitenza u ġġedded 

lilha nnifisha. Il-Knisja ‘bħal wieħed f’art barranija, tkompli l-mixja tagħha fost ilpersekuzzjonijiet 

tad-dinja u l-konsolazzjonijiet t’Alla’, u tħabbar il-passjoni u l-mewt 

tal-Mulej sa ma jiġi (ara 1 Kor 11:26). Mill-qawwa ta’ Kristu Rxoxt hija ssib il-forza 

biex bis-sabar u bl-imħabba tirbaħ it-tiġrib u d-diffikultajiet li jiġuha minn barra u 

minn ġewwa u biex tirrivela lid-dinja bil-fedeltà, ukoll fost id-dellijiet, il-misteru tiegħu 

sakemm fl-aħħar taż-żminijiet huwa juri ruħu fil-milja tad-dawl tiegħu.” 

Papa Benedittu VXI 

Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Med: 49: It-2 punt 

“...ara li t-tqarbina li tirċievi ġġib magħha fik l-effett li bejnek u bejn Ġesù sseħħ 

għaqda hekk kbira li xejn ma jista’ jifirdek minnu ...” 


TALBA 

Mulej Alla, veru u ħaj, 

inti mħabba, 

inti għerf, 

inti umiltà, 

inti kollok sabar 

inti l-mistrieħ 

inti l-paċi, l-ferħ u l-hena, 

inti l-ġustizzja u l-moderazzjoni 

inti l-ġid kollu tagħna 

inti biżżejjed għalina. 

Ammen. 

San Franġisk t’Assisi 


Santa Tereża ta’ Ġesù – verġni u duttur tal-Knisja 




Qari: 

1. Galatin 4: 22-24,26,27,31- 5:1 M’aħniex ulied tal-ilsira, imma tal-ħielsa. 

2. Salm 112: 1-7 Ikun imbierek isem il-Mulej. 

3. Luqa 11: 29-32 Ebda sinjal ma jingħata lil dan in-nisel ħlief issinjal 

ta’ Ġona. 

SIGNUM FIDEI 29

SANTA TEREŻA TA’ ĠESÙ - verġni u duttur tal-Knisja. (1515-1582) 

� Tereża kienet bint familja ta’ 3 ibniet u 9 subien. Ta’ seba’ snin kienet ġa turi 

kwalitajiet li kellhom jagħmluha kontemplattiva u attiva bla mistrieħ. 

� Ta’ 16-il sena lil Tereża daħħluha tistudja f’kunvent tal-Agostinjani, fejn damet 

18-il xahar. Wara għaddiet xi jiem għand zijuha, raġel tar-ruħ, li millkonverżazzjonijiet 

li kienet tagħmel miegħu ddeċediet li tidħol soru. Tereża 

daħlet Karmelitana fil-kunvent tal-Inkarnazzjoni f’Avila, pajjiżha, u ħadet il-voti 

ta’ 19-il sena (1534). 

� Sakemm kellha għoxrin sena Tereża ppruvat tgawdi kemm il-gosti mill-ħajja 

ta’ talb u mill-pjaċiri tal-konverżazzjonijiet fuq ħwejjeġ tad-dinja. Imma ma 

sabitx l-hena ta’ qalbha, u fl-aħħar fehmet li hi kellha tingħata kollha kemm hi 

lil Alla. 

� Ta’ 21 sena, mardet serjament, u kellha dik li hi ssejjaħ ‘konverżjoni’. Minn 

dak iż-żmien ħajjitha kienet tikkonsisti f’talb, apparizzjonijiet ta’ Kristu, tbatijiet 

u estasijiet. Hi sabet għajnuna u tfixkil minn diretturi spiritwali li mhux dejjem 

fehmuha. 

� Fl-1562 Tereża bdiet ir-riforma tal-Ordni tal-Karmelu. Waqqfet bil-moħbi lewwel 

komunità tagħha ta’ sorijiet Karmelitani Skalzi. Fost ħafna 

persekuzzjonijiet u diffikultajiet waqqfet kunventi f’Avila, Toledo, Valladolid, 

Salamanca, Alba u bnadi oħra. 

� F’Toledo hi kellha biss tliet dukati (muniti ta’ dak iż-żmien) biex tibda l-bini 

tagħha. “Tereża u tliet dukati” qalet, “mhuma xejn, imma Alla, Tereża u tliet 

dukati huma biżżejjed biex wieħed jagħmel suċċess f’kollox.” 

� Permezz ta' S. Ġwann tas-Salib għamlet ukoll ir-Riforma Karmelitana fost ilpatrijiet. 

� Santa Tereża hi waħda mill-aktar nisa ammirati fid-dinja. Il-kwalitajiet tagħha 

spiritwali u umani, it-talenti tagħħa bħala kittieba, u l-esperjenzi tagħha 

sopranaturali, kisbulha post speċjali fost il-qaddisin tal-Knisja. 

� Mietet f’estasi, fil-kunvent ta’ Alba, b’ħarsitha ffissata fuq il-kruċifiss, fil-lejl ta’ 

bejn l-4 u l-5 ta’ Ottubru 1582 meta kellha 67 sena. 

� It-tagħlim tagħha dwar it-talb jinsab fil-kitba tagħha: It-Triq tal-Perfezzjoni, Il- 

Kastell Intern u Il-Ħajja tagħha. 

� S. Tereża ġiet iddikjarata l-ewwel duttur tal-Knisja mill-Papa Pawlu VI fl-1970. 


“Caritas Christi urget nos” (2 Kor 5:14): hi l-imħabba ta’ Kristu li timla lil qlubna u 

tqanqalna biex nevanġelizzaw. Illum bħal fl-imgħoddi hu jibgħatna fit-toroq tad-dinja 

biex inxandru l-Evanġelju tiegħu lill-ġnus kollha tal-art (ara Mt 28:19). Bi mħabbtu, 

Ġesù Kristu jiġbed lejh nies ta’ kull ġenerazzjoni: f’kull żmien hu jsejjaħ lill-Knisja u 

b’mandat li hu dejjem ġdid jafdalha f’idejha x-xandir tal-Evanġelju. Anki llum tinħass 

il-ħtieġa għal impenn ekkleżjali aktar qawwi, għal evanġelizzazzjoni ġdida sabiex 

wieħed jiskopri mill-ġdid il-ferħ tal-fidi u l-entużjażmu biex jikkomunikaha lill-oħrajn. 

Meta jum wara l-ieħor dawk li jemmnu jiskopru mill-ġdid imħabbtu, l-impenn 

missjunarju tagħhom jikseb qawwa u ħeġġa li qatt ma jidbielu.” Papa Benedittu XVI 

30 SIGNUM FIDEI

Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Med.177, l-1 parti 

Saint Teresa was so favored by grace from her childhood that at the age of seven, 

upon reading the lives of the holy martyrs, she felt herself inspired to suffer 

martyrdom for the faith. With one of her brothers, she even set out for Africa to find 

there among the Moors the chance to shed her blood. When they were brought 

back by one of their uncles, she spent her time with this brother building little 

hermitages in order to seclude themselves there and to pray to God. 

How happy it is to begin to serve God from early life! When piety has been taken in 

with the infant’s milk, it takes hold of the heart to such an extent that it is almost 

impossible to lose it entirely. It sometimes can fade away, as it did in Saint Teresa 

for a time, but the fundamentals always remain in the soul and revive, little by little, 

to produce new action, as happened in the case of Saint Teresa. In her this spirit 

grew day by day until the last breath of the saint’s life. 

This example teaches us how advantageous it is to inspire children with piety and 

to procure it for them, especially by making them read good books capable of 

making good impressions on their minds. Because God has called you to give 

children a Christian education, for this purpose use the same means that God 

employed for Saint Teresa to prepare her early with his graces. 


TALBA 

Tħalli xejn jinkwetak. 

Tħalli xejn ibeżżgħek. 

Kollox jgħaddi. 

Alla biss ma jinbidilx. 

Bil-paċenzja, kollox tikseb. 

Għal min hemm Alla fih, 

ma jonqsu xejn, 

Alla waħdu biżżejjed. Ammen. 

Santa Tereża ta’ Avila – ta’ {esù 


Santa Edwige - reliġjuża 

Santa Margerita Marija Alacoque - verġni 




Qari: 

1. Galatin 5: 1-6 Biċ-ċirkonċiżjoni jew mingħajrha, xejn ma jkun jiswa 

ħlief biss il-fidi li taħdem permezz tal-imħabba. 

2. Salm 118: 41,43-45,47,48 Ħa tiġi fuqi tjubitek, Mulej. 

3. Luqa 11: 37-41 Agħtu karità, u taraw kif kollox ikunilkom nadif. 

SIGNUM FIDEI 31

SANTA MARGARITA MARIJA ALACOQUE - reliġjuża (1647-1690) 

� Din il-qaddisa hi magħrufa bħala l-Appostlu tal-Qalb ta' Ġesù. Twieldet fil- 

Borgonja, Franza; ta’ tmien snin, wara l-mewt ta’ missierha, daħħluha fl-iskola 

tas-Sorijiet Klarissi ta’ Charolles. Hi għaddiet ħames snin f’sodditha marida birrewmatiżmu 

sakemm kellha ħmistax-il sena. Hi fieqet f’salt wara li, fuq 

suġġeriment ta’ ommha, għamlet wegħda lill-Madonna. 

� Minn kmieni wriet devozzjoni speċjali lejn Ġesù Ewkaristija. Irrifjutat proposti 

għaż-żwieġ, u ta’ 24 sena (1671), daħlet soru tal-Viżitazzjoni f’Paray-le- 

Monial, u pprofessat is-sena ta’ wara. 

� Hija talbet lill-majjistra tan-novizzi tgħidilha x’kellha tagħmel biex timmedita. Ilmajjistra 

weġbitha biex tpoġġi lilha nnifisha quddiem Alla bħala tila vojta. 

� Sa minn mindu kellha 20 sena Margerita esperjenzat dehriet ta’ Kristu, u fis-27 

ta’ Diċembru 1673, kellha bidu għal serje ta’ rivelazzjonijiet li kellhom ikomplu 

għas-sena u nofs ta’ wara. F’dawn ir-rivelazzjonijiet Kristu għarrafha li hu kien 

għażilha bħala strument biex ixxerred id-devozzjoni lejn il-Qalb Imqaddsa 

tiegħu; għarrafha wkoll b’devozzjoni ġdida fil-Knisja li kellha tkun magħrufa 

bħala tad-Disa’ Ġimgħat u wkoll l-Ora Santa. Talabha wkoll li fil-Knisja 

titwaqqaf il-festa tal-Qalb Imqaddsa tiegħu fil-jum tal-Ġimgħa li jiġi fuq l-Ottava 

ta’ Corpus Christi. 

� Is-superjura tagħha, Madre de Saumaise, ħaditha kontra tagħha fl-isforzi 

tagħha biex timxi fuq l-istruzzjonijiet li hija kienet irċeviet fir-rivelazzjonijiet. 

Imma mbagħad aċċettat. 

� Anki fost sħabha ħafna ma setgħux iniżżluha li kellha dehriet ta’ Kristu. 

Margerita sabet appoġġ kbir fil-persuna ta’ San Klawdju la Colombière, SJ li 

għal xi żmien kien il-konfessur tal-komunità. 

� L-oppożizzjoni fil-komunità waqfet meta fl-1683 ġiet eletta superjura l-Madre 

Mélin li għażlet lil Margerita bħala l-assistenta tagħha. Hi mbagħad saret 

majjistra tan-novizzi. 

� Hi rat ukoll, fl-1686 – erba’ snin qabel mietet – il-kunvent jibda josserva 

privatament il-festa tal-Qalb ta’ Ġesù; u sentejn wara nbniet kappella f’Parayle-Monial 

iddedikata lill-Qalb ta’ Ġesù. Malajr l-osservanza tal-festa bdiet 

tixtered fil-kunventi l-oħra tas-Sorijiet Viżitandini. 

� Margerita Alacoque mietet ta’ 43 sena fis-17 ta’ Ottubru 1690. Id-devozzjoni 

lejn il-Qalb ta’ Ġesù ġiet uffiċjalment rikonoxxuta 75 sena wara mewtha fl- 

1765 minn Klement XIII. 

� Kienet iddikjarata qaddisa fl-1920. 


Il-fidi tikber meta ngħixuha bħala esperjenza tal-imħabba li rċevejna u meta 

nikkomunikawha bħala esperjenza ta’ grazzja u ferħ. Hi twassalna biex nagħtu lfrott, 

għax twessa’ ’l qlubna bit-tama u tagħmilna kapaċi nagħtu xhieda li tagħti lħajja: 

tiftaħ il-qalb u l-moħħ ta’ dawk li jisimgħu u jwieġbu għall-istedina tal-Mulej 

biex jisimgħu kelmtu u jsiru dixxipli tiegħu. Kif jgħidilna Santu Wistin: “Dawk li 

jemmnu jsaħħu lilhom infushom billi jemmnu”. L-isqof qaddis ta’ Hippo kellu 

32 SIGNUM FIDEI

għalfejn jesprimi ruħu b’dan il-mod. Kif nafu, hu għadda ħajtu jfittex il-ġmiel tal-fidi 

saż-żmien meta ħajtu sabet il-mistieħ fil-Mulej. Il-kitba estensiva tiegħu, li fiha jfisser 

l-importanza tat-twemmin u l-verità tal-fidi, hi wirt ta’ ġid liema bħalu, anki llum u 

tgħin lil ħafna li qed ifittxu lil Alla biex isibu t-triq li twassal għall-“bieb tal-fidi”. 


Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Med: 102: It-2 punt 

“... Jekk inti verament tħobb lil Kristu, tagħmel l-almu kollu tiegħek biex tnissel limħabba 

tiegħu fil-qlub ta’ dawk it-tfal li int qed trawwem biex ikunu d-dixxipli tiegħu. 

L-għan tiegħek għandu jkun li huma jaħsbu ta’ spiss f’Ġesù, bħala l-uniku mgħallem 

tajjeb; jitkellmu ta’ spiss fuqu u jixxenqu warajh biss u jgħixu għalih biss.” 


TALBA 

Oqgħod miegħi Mulej, 

għax lilek biss irrid infittex; 

għal imħabbtek 

għall-grazzja tiegħek, 

għar-rieda tiegħek, 

għall-qalb tiegħek, 

għall-ispirtu tiegħek 

għax jien inħobbok 

u ma nitlob l-ebda rigal ieħor, 

ħlief li nħobbok dejjem aktar. 

Ammen. 

San Piju ta’ Pietrancina 


San Injazju ta’ Antjokja – isqof 

Beatu Contardo Ferrini 




Qari: 

1. Galatin 5: 18-25 Dawk li huma ta’ Kristu Ġesù, sallbu l-ġisem bil-ġibdiet u x- 

xewqat tiegħu. 

2. Salm 1: 1-4,6 Min jimxi warajk, Mulej, ikollu d-dawl tal-ħajja. 

3. Luqa 11: 42-46 Ħażin għalikom intom il-Fariżej, u għalikom il-għorrief tal-liġi 

wkoll! 

SIGNUM FIDEI 33

BEATU CONTARDO FERRINI (1859-1902) 

� Dan il-Beatu twieled f’Milan, iben ta’ għalliem tal-matematika u tal-fiżika. 

Studja l-liġi fil-kulleġġ Borromeo, f’Pavia, u ħa d-dottorat ta’ 21 sena (1880). 

Wara għamel sentejn oħra jistudja l-ġurisprudenza f’Berlin. 

� Ta’ 22 sena, waqt li kien fl-Università ta’ Berlin, għamel il-vot taċ-ċelibat. Hu 

rritorna l-Italja sena wara (1883) u sar terzjarju Franġiskan. 

� Ippubblika edizzjoni ġdida tal-Institutes ta’ Ġustinjanu. Hu kien jaf b’xi tnax-il 

lingwi, sar professur tal-Liġi Kriminali Rumana f’Pavia, u wara professur tal- 

Liġi Rumana. Fl-1887 sar professur tal-Liġi Rumana f’Messina; kellu allura 28 

sena. Seba’ snin wara (1894) irritorna fl-Università ta’ Pavia fejn malajr ġie 

rikonoxxut bħala l-awtorità ewlenija fuq il-perijodu Biżantin tal-Liġi Rumana. 

� Hu ddedika l-enerġiji kollha tiegħu għal Alla u kien jirreferi għax-xogħol bħala 

martu. Kien attiv f’ħidma soċjali, kien assoċjat fil-librerija Ambrożjana u kien 

ukoll membru tas-Soċjetà ta’ San Vinċenz de Paul. Għen fit-twaqqif tas- 

Soċjetà Boezju ta’ San Severino għall-istudenti universitarji, u fl-1895 kien 

elett membru tal-Kunsill muniċipali ta’ Milan. 

� Huwa miet f’Suna, Novara, bil-marda tat-tifojde fis-17 ta’ Ottubru 1902, ta’ 43 

sena. Hu awtur ta’ aktar minn 200 kitbiet ta' studju (monografiji). Tul ħajtu 

kollha kien miżmum mill-istudenti u l-kollegi tiegħu bħala wieħed li għex ħajja 

ta’ qdusija f’ħajja ddedikata għall-istudju akkademiku. 

� Piju XII iddikjarah beatu fl-1947. Hu patrun tal-Universitajiet. 

� Il-Papa Piju XI, li bħala qassis kien jixxabbat mal-muntanji ma’ Contardo, qal: 

“Ir-relazzjonijiet tiegħi ma’ Ferrini kienu purament xjentifiċi jew kienu dwar issbuħija 

tal-muntanji għoljin. Għalih dawn kienu ispirazzjoni għall-qdusija u 

kważi rivelazzjoni naturali ta’ Alla.” 


“Nixtiequ niċċelebraw din is-sena b’mod xieraq u li jħalli l-frott. Irridu nżidu rriflessjoni 

tagħna fuq il-fidi biex ngħinu lil dawk kollha li jemmnu fi Kristu jkunu aktar 

konxji mit-twemmin tagħhom fl-Evanġelju u jkomplu jsaħħuh, l-aktar f’dan iż-żmien 

ta’ tibdil profond li bħalissa l-umanità għaddejja minnu. Se jkollna l-opportunità li 

nistqarru l-fidi tagħna fil-Mulej Irxoxt fil-katidrali u l-knejjes tad-dinja kollha, fid-djar 

u mal-familji tagħna, biex kulħadd iħoss b’mod qawwi l-ħtieġa li jsir jaf aħjar u 

jwassal il-fidi ta’ dejjem lill-ġenerazzjonijiet futuri. Matul din is-sena, il-komunitajiet 

reliġjużi kif ukoll dawk parrokkjali, u r-realtajiet ekkleżjali antiki u ġodda, għandhom 

isibu mod kif jagħmlu l-istqarrija pubblika tal-Kredu.” Papa Benedittu XVI 

Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Med.102, l-1 parti 

Saint Ignatius was one of the first disciples and one of the most worthy successors 

of the Apostles. He preached the Gospel and did much to spread religion with a 

most astonishing zeal and courage. The more opposition he met with, the more 

active he became, without any human respect or fear, not even of the emperor, 

whom he vigorously withstood, caring nothing for either threats or promises. With 

this kind of truly Christian firmness and generosity, you ought to uphold God’s 

34 SIGNUM FIDEI

cause, which is what you are obliged to do in your work. You fulfill one of the main 

functions of the Apostles by educating in faith and in religion these new believers, 

that is, the children who only recently have been filled with God’s Spirit in Baptism. 

Following the example of the holy Apostles, be worthy of so holy a ministry by 

seclusion and by application to prayer. 


TALBA 

Qiegħed Mulej fi qlubna, 

xewqat li inti tista’ ttemm. 

Qiegħed fuq xofftejna 

talb li tista’ tisimgħu. 

Qiegħed f’dak li nagħmlu 

għemejjel li tista’ tberikom. 

Liturġija Spanjola Możarabika 

(Pubblikazzjoni ‘Kliem ta’ Fidi’ Ċ.A.K) 


San Luqa - evanġelista 




Qari: 

1. 2 Timotju 4 10-17b Luqa waħdu baqa’ miegħi. 

2. Salm 144: 10-13.17,18 Ħbiebek ixandru l-ġmiel ta’ saltnatek. 

3. Luqa 10: 1-9 Il-ħsad kbir, imma l-ħaddiema ftit. 

SAN LUQA – evanġelista: l-ewwel seklu 

� San Luqa minn Antjokja, belt ewlenija tas-Sirja. Hu kien ta’ razza u kultura 

Griega. Fejn, kif u meta kkonverta ma nafux. X’aktarx li kkonvertieh San 

Pawl f’Antjokja, iżda żgur li kkonverta qabel sewwa s-sena 50 W.K. 

� San Luqa kien tabib, infatti San Pawl sejjaħlu “Luqa, l-għażiż tabib” (Kol. 4:14). 

Aktarx li kien ukoll jiddeletta jpitter, għax hemm xi pitturi li huma attribwiti lilu. 

F’Malta hemm tradizzjoni li tgħid li l-pittura tal-Madonna meqjuma fissantwarju 

tal-Madonna tal-Mellieħa hi xogħol idejh iżda xejn b’ċertezza. 

� San Pawl ħadu miegħu fit-tieni u fit-tielet vjaġġ tiegħu. San Luqa qatt ma 

ħallieh lil San Pawl jekk mhux għal xi waqtiet ta’ qadjiet għall-knejjes stess. 

Kien miegħu fl-aħħar priġunerija tiegħu fil-ħabs, f’Ruma. 

� Meta San Pawl telaq minn Ċesarija għal Ruma, Luqa kien miegħu, u miegħu 

kien fin-nawfraġju tiegħu f’Malta, u miegħu kien meta wara t-tlett xhur taxxitwa 

telaq minn Malta, 61-63 w.K. 

SIGNUM FIDEI 35

� San Luqa kiteb it-tielet Vanġelu, u wara, il-ktieb tal-Atti tal-Appostli. Listudjużi 

moderni jgħidu li kitibhom bejn is-sena 70-80 W.K. Ma nafux fejn 

kitibhom. 

� Tradizzjoni tgħid li San Luqa miet martri, msallab ma’ siġra, f’Boeotia, il- 

Greċja, fil-għomor ta’ 84 sena. 

� Fl-arti jġibuh b’gendus. Dan għaliex jibda l-Vanġelu tiegħu bir-rakkont talqassis 

Żakkarija qed joffri sagrifiċċju fit-tempju. 


“Mhux ta’ b’xejn li fl-ewwel sekli l-insara kienu mistennija li jitgħallmu l-Kredu blamment. 

Dan kien iservihom bħala talba ta’ kuljum biex ma jinsewx l-impenn li ħadu 

fil-Magħmudija. Santu Wistin ifakkarna f’dan bi kliem mimli tifsir meta f’omelija fuq 

ir-redditio symboli, dwar it-talba tal-Kredu jgħid: “Is-simbolu tal-misteru qaddis li 

rċevejtu lkoll flimkien u li llum kull wieħed minnkom stqarr, hu kliem li fuqu hi mibnija 

l-fidi ta’ Ommna l-Knisja fuq il-pedament sod li hu Kristu l-Mulej ... Intom irċevejtuh 

u lqajtuh, imma tridu żżommuh dejjem f’moħħkom u f’qalbkom, tridu ttennuh 

f’sodditkom, taħsbu fuqu fil-pjazez u ma tinsewhx intom u tieklu: u anki meta lġisem 

ikun rieqed, tridu tishru fih b’qalkom.” 


Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Med.178, it-3 parti 

It was Saint Luke’s privilege to write the holy Gospel and in this way to be one of 

the secretaries of Jesus Christ. He was also the historian of the foundation of the 

true religion by writing the book of the Acts, which contains an account of the 

wonderful things accomplished by the holy Apostles in Judea after the death of 

Jesus Christ, before they spread out to preach the Gospel throughout the world. He 

describes especially the principal deeds and journeys of Saint Paul. 

It could be that Saint Luke did not often proclaim the holy Gospel in person, and he 

might not have converted a great many people by his preaching, but how many did 

he not bring to embrace our religion through his writings! This expression from his 

Gospel, Sell all you have, and give it to the poor, was all that Saint Anthony 

needed to quit the world and all his wealth and to withdraw into the desert for the 

rest of his life. 

Spoken words pass on and touch hearts only once and momentarily, but the good 

done by written words, which last forever, like those Saint Luke composed, 

produces results unendingly and is able century after century, even to the end of 

the world, to convert a great number of souls, provided they are well disposed to 

hear the word of God expressed therein. 

Listen with docility to the word of God. Read it every day with attention, and Saint 

Luke will be for you an Apostle of Jesus Christ and a preacher of the holy Gospel. 

36 SIGNUM FIDEI

TALBA 

Jiena nemmen f’Alla l-Missier li jista’ kollox, 

li ħalaq is-sema u l-art; 

u f’Ġesú Kristu, ibnu wieħed sidna; 

li kien konċeput mill-Ispirtu s-Santu, 

twieled minn Marija Verġni; 

bata taħt il-ħaqq ta’ Ponzju Pilatu, sallbuh, miet u difnuh; 

niżel il-Limbu, mat-tielet jum qam minn bejn l-imwiet; 

tela’ fis-smewwiet, 

qiegħed in-naħa tal-lemin ta’ Alla l-Missier, li jista’ kollox; 

minn hemm għandu jiġi biex jaħmel ħaqq mill-ħajjin u mill-mejtin. 

Nemmen fl-Ispirtu s-Santu; 

il-Knisja Mqaddsa Kattolika, 

ix-Xirka tal-Qaddisin; 

il-maħfra tad-dnubiet; 

il-qawma tal-imwiet; 

il-ħajja ta’ dejjem. Ammen 



San Ġwann de Brebeuf u San Iżakk Jogues – presbiteri u sħabhom martri 

San Pawl tas-Salib 

San Pietru minn Alcantara - presbiteru 




Qari: 

1. Efesin 1: 11-14 Aħna, sa minn qabel, konna nittamaw fi Kristu, u intom 

kontu ssiġillati bl-Ispirtu s-Santu. 

2. Salm 32: 1,2,4,5,12,13 Imbierek il-poplu li l-Mulej għażel b’wirtu. 

3. Luqa 12: 1-7 Intom, sa x-xagħar ta’ raskom, kollu magħdud. 

Mill-ħajja tal-Fundatur: 

Fl-1670, Ġwanni Battista De La Salle, jidħol is-Seminarju ta’ San Sulpice, f’Pariġi. 

SAN PIETRU TA’ ALCANTARA - presbiteru 

� Twieled fi Spanja, fl-1499, fejn missieru kien gvernatur, u ommu mara nobbli. 

Wara li studja l-grammatika u l-Filosofija, fil-belt tiegħu, ta’ 14-il sena nbagħat 

fl-Università ta’ Salamanca. 

SIGNUM FIDEI 37

� Wara l-istudji tiegħu, reġa’ lura pajjiżu u daħal mal-Franġiskani. Ordna 

saċerdot fil-1524, u wara sena sar il-gwardjan tal-kunvent ta’ Santa Marija tal- 

Anġli, f’Robredillo. 

� Ftit snin wara sar predikatur famuż, u kien iħobb jippriedka l-iżjed lill-fqar. 

Kien juri simpatija kbira lejhom. 

� Fl-1538, kien elett ministru tal-provinċja ta’ San Gabrijel, u daħal għax-xogħol 

b’ruħu u ġismu. Fil-Kapitlu ta’ Plasencia, fl-1540, ir-regoli ħarxa li hu fassal, 

għall-kostituzzjoni aktar stretta, tant sab oppożizzjoni, li hu ċeda l-pożizzjoni 

tiegħu ta’ pronvinċjal u rtira fil-muntanji ta’ Arabida, fil-Portugal, ma’ żewġ 

eremiti oħra. Iżda xi rħieb oħra kif saru jafu, ingħaqdu magħhom u ġew 

stabbiliti komunitajiet żgħar. 

� Fil-1553, reġa’ lura Spanja u telaq ħafi lejn Ruma u ġab il-permess li jwaqqaf 

kunventi fqar fi Spanja. Fin-1556 sar is-superjur, u fil-1561, provinċja bl-isem 

ta’ San Ġużepp, b’riformi aktar ħarxa, intlaqet tajjeb u tferrxu provinċji oħra fi 

Spanja u l-Portugal. 

� San Pietru ta’ Alcantara, għen ħafna lil Santa Tereża ta’ Avila, bil-pariri tiegħu 

biex tirriforma l-Karmelu. Ismu nsibuh ma’ dak ta’ San Franġisk Borgia, San 

Ġwann tas-Salib u oħrajn. 

� L-akbar u l-isbaħ virtujiet tiegħu kienu, id-don tal-kontemplazzjoni u dak talpenitenza 

u povertà, flimkien ma’ mħabba infinità lejn Alla. 

� Pietru Alcantra miet fit-18 ta’ Ottubru 1562, u ġie bbeatifikat mill-Papa 

Gregorju XV, fl-1622, u kkanonizzat mill-Papa Klement IX, fl-1669. 

� Il-festa tiegħu ssir fis-19 ta’ Ottubru, minħabba r-riforma tal-kalendarju 

Ruman. 

� Fl-1826 San Pietru ta’ Alcantara sar il-patrun tal-Brażil. 


Issa nixtieq nuri triq li tista’ tgħinna nifhmu b’aktar profondità mhux biss x’fiha l-fidi 

tagħna, imma wkoll dak l-att li bih niddeċiedu li nafdaw ruħna bi sħiħ f’Alla, b’libertà 

sħiħa. Infatti teżisti għaqda qawwija bejn l-att li bih temmen u l-kontenut li naqblu 

fuqu. L-appostlu Pawlu jħallina nidħlu ’l ġewwa f’din ir-realtà meta jikteb: “Wieħed 

jemmen ... f’qalbu... u jistqarr b’xufftejh” (Rum 10, 10). Il-qalb turi li l-ewwel att li bih 

naslu għall-fidi hu don t’Alla u azzjoni tal-grazzja li taħdem u tibdel il-bniedem millqiegħ. 



This saint (S. Peter of Alcantara) had a marvelous gift of prayer and spent a great 

deal of time in this exercise. His recollection at prayer was ordinarily so great that it 

obtained for him an almost continual awareness of God. He took such delight in 

prayer that he had an extreme dislike for sleep, because, as he said, it was the only 

thing that could separate him from God’s presence, something that death cannot 

do, because it gives us the living, effective, and eternal presence of God. This saint, 

38 SIGNUM FIDEI

considering that prayer procures this happiness, used to say that a half hour of 

prayer ought to be regarded as only a preparation for making it well. 

Try to make interior prayer well in the same way this saint did, by the practice of 

interior recollection. If you persevere in it, recollection will make the practice of the 

presence of God easy. There is nothing you must or can procure with more care, 

for it is happiness anticipated in this life. It is also of great use to you in your work, 

because this work concerns God and aims at winning souls for him. It is, therefore, 

a matter of great consequence not to lose sight of God in your work. Be as faithful 

to this as you possibly can. 


TALBA 

Mulej Ġesù Kristu, 

agħmel li nkun ħieles minn kull xewqat ħżiena, 

u li nibqa moħbi u mhux magħruf, f’din id-dinja, 

imma li għal imħabbtek nagħraf lilek biss. 

Agħmel li ma niħux minn rajha t-tajjeb 

li sawwabt fija u bija , 

imma kull ġieħ ikun jaf lilek. 

Waqt li nagħraf id-dgħufija tiegħi, 

niċħad kull tifħir tad-dinja, 

u b’hekk nixxennaq għal dik 

il-glorja vera u dejjiema 

li tiġi mingħandek biss. 

Ammen. 

San Franġisk Saver Cabrini 


L-Imqaddsa Verġni Marija ‘Mater Admirabilis’ 

Santa Madalena minn Nagasaki - verġni u martri 

Beatu Ġakbu Strepar - isqof 

Beatu Kontardu Ferrini – lajk 

Santa Bertilla Boscardin – reliġjuża 




SIGNUM FIDEI 39

Qari: 

1. Efesin 1: 15-23 Alla għamel lil Kristu ras fuq il-Knisja kollha, li hi l-ġisem 

tiegħu. 

2. Salm 8: 2-7 Qgħedt lil Ibnek fuq l-għemejjel kollha ta’ idejk! 

3. Luqa 12: 8-12 L-Ispirtu s-Santu jgħallimkom dak il-ħin stess x’għandkom 

tgħidu. 

SANTA BERTILLA BOSCARDIN - reliġjuża 

� Kienet bint familja fqira ta’ bdiewa u twieldet fir-raħal a’ Brendola, qrib 

Vicenza fl-Italja ta’ Fuq fl-1888 u semmewha Anna-Franġiska. 

� Il-qassis Dun Capovilla għaraf li kellha l-vokazzjoni reliġjuża, imma l-arċipriet 

ta’ Brendola qal li kienet tajba biss biex tqaxxar il-patata. 

� Minkejja li ma kinitx brillanti, ġiet aċċettata mis-sorijiet ta’ Santa Dorotea ta’ 

Vicenza fl-1904, meta kienet għadha ta’ 16-il sena u semmewha Bertilla 

għall-Badessa qaddisa ta’ Chelles. 

� Għamlet tliet snin fil-kċina u wara ħadmet ta’ ħassiela, taħsel il-ħwejjeġ, 

sakemm bagħtuha fl-isptar tat-tfal ta’ Treviso. 

� Tul l-ewwel gwerra dinjija (1914-1918), kienet infermiera fl-isptar militari qrib 

Como, fejn uriet ruħha l-veru anġlu tal-faraġ, il-vera omm ħanina tal-morda u 

tal-feruti. 

� Fl-1919 wara t-tmiem tal-gwerra rritornat fl-isptar tat-tfal ta’ Treviso, imma ma 

damitx ma mardet gravament. Għamlulha operazzjoni biex neħħewlha tumur, 

imma kien kollu għalxejn. Lit-tabib qaltlu: “Jiddispjaċini li kellek toqgħod 

titħabat għalxejn minħabba fija.” 

� Din il-mara mill-iktar sempliċi, li kellha l-ħila ssir qaddisa qalb il-borom u lplatti, 

mietet ta’ 34 sena, fl-20 t’Ottubru 1922. 

� Il-Beatu Papa Ġwanni XXIII ikkanonizzaha fil-11 ta’ Mejju 1961. Il-fdal tagħha 

jinsab meqjum fil-knisja tas-sorijiet ta’ Sant Dorotea Vicenza. 


“Matul dan iż-żmien jeħtiġilna nżommu ħarsitna tagħna fuq Ġesù Kristu, “li minnu 

tibda u fih tintemm il-fidi tagħna” (Lhud 12, 2): fih jintemm kull qtiegħ il-qalb u kull 

xewqa fil-qalb tal-bniedem. Il-ferħ tal-imħabba, it-tweġiba għan-niket tat-tbatija u luġigħ, 

il-qawwa tal-maħfra quddiem il-weġgħat li nirċievu u r-rebħa tal-ħajja 

quddiem il-vojt tal-mewt, dan kollu jsib it-tmiem tiegħu fil-misteru tal-inkarnazzjoni, 

fih li sar bniedem, qasam magħna l-miżerja umana u bidilha bil-qawwa tal-qawmien 

tiegħu. Fih, li miet u rxoxta biex isalvana, l-eżempji tal-fidi li mmarkaw dawn l-elfejn 

sena tal-istorja tas-salvazzjoni tagħna jsibu dawl sħiħ.” 


Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Ittra 18 

“... Inti qiegħed tgħid sewwa li fid-dawl tal-fidi inti tara l-affarijiet tassew differenti, 

minn kif jidhru fihom infushom, mingħajr ma tmur il-bogħod mid-dehra naturali 

tagħhom ...” 

40 SIGNUM FIDEI


TALBA 

Agħtini d-doni li għandi bżonn fix-xogħlijiet tiegħi, 

u moħħ imħeġġeġ li jfittex il-verità 

imxennaq biex jagħrafha u saħħa biex iħaddanha. 

Rieda li hija sħiħa u ta’ ħila. 

Agħtini l-għajnuna meta tisma’ l-karba tiegħi, 

dawwalli d-dlam u wittili l-mogħdijiet. 

Nebbaħni dak li ma nafx jew insejt. 

Agħtini l-kelma li ilni nfittex mingħajr suċċess. 

Ammen. 

San Tumas Aquinas 


Id-29 Ħadd ta’ matul is-sena 

Il-Kanonizzazzjoni ta’ Kateri Tekakwitha - missjunarja 

IL-ĠURNATA MISSJUNARJA 




Qari: 

1. Isaija 53: 10,11 Is-sagrifiċċju ta’ Kristu. 

2. Salm 32: 4,5,18,19,20,22 Ħa tkun Mulej it-tjieba tiegħek fuqna, kif fik hi t-tama 

tagħna. 

3. Lhud 4: 14-16 Nersqu b’qalbna qawwija lejn it-tron tal-grazzja. 

4. Mark 10: 35-45 (42-45) Bin il-bniedem ġie biex jagħti ħajtu b’fidwa għall-kotra. 

Illum, 21 ta’ Ottubru, ġewwa l-Vatikan, il-Papa Benedittu XVI sejjer jikkanonizza lil 

Kateri Tekakwitha, indiġina tal-Maħoki. 

BEATA KATERI TEKAKWITHA 

� Kateri twieldet fl-1656, u kienet ta’ dixxendenza Indjana Mahoki. L-istorja 

tagħha hija riżultat tal-ħidma missjunarja, meta madwar 355 sena ilu, Ġiżwiti 

missjunarji Franċiżi waslu ġewwa villaġġ jismu Ossernenon. 

� Meta Kateri kellha 4 snin, kemm il-ġenituri kif ukoll ħuha mietu bil-ġidri, imma 

hi baqgħet ħajja. Riżultat tal-ġidri wiċċha ġie sfigurat u l-vista naqsitilha ħafna. 

SIGNUM FIDEI 41

� Wara ġiet addottata minn xi qraba u fl-adoloxxenza kkonvertiet għall- 

Kattoliċiżmu. Bl-għajnuna ta’ Ġiżwita missjunarju bdiet tiskopri mħabba lejn 

Ġesù. Bdiet tifhem li l-qdusija tikkonsisti f’relazzjoni ntima ma’ Ġesù. 

� Ta’ 20 sena rċeviet il-magħmudija. Bdiet tgħix ħajja qaddisa. Peress li ma 

setgħetx tgħix qalb it-tradizzjonalisti li kienu kontra l-Kattoliċiżmu, iz-zija 

tagħha kkonvinċieta biex tmur tgħix f’villaġġ ieħor, fejn sabet paċi u konfort. 

F’età tenera ta’ 22 sena marret tingħaqad mal-maħbub tagħha, Ġesù. 

� Ftit snin ilu, Jake Finkbonner, tifel ta’ 6 snin, minn Washington, kellu inċident 

waqt logħba baskitbol. Ferita f’xufftejh ġiet infettata b’mikrobu qawwi u wiċċu 

ntefaħ u telgħalu ħafna deni. Dan il-mikrobu saħansitra attakkalu wiċċu u 

moħħu u t-tobba kienu kollha tal-fehma li Jake ma kellux ċans ifiq. 

� Sar talb kbir u pendent ta’ Kateri tpoġġa fuq l-imħadda ta’ Jake. L-għada Jake 

qaleb għall-aħjar u ftit żmien wara fieq. 

� L-investigazzjonijiet mis-Santa Sede damu għaddejjin għal tliet snin. Studjaw 

il-każ u ġie appruvat bħala miraklu bl-interċessjoni tal-Beata Kateri. 


“Bil-ħila tal-fidi tagħhom l-Appostli ħallew kollox warajhom biex jimxu wara l- 

Imgħallem (ara Mk. 10,28). Huma emmnu fil-kliem li bih ħabbar li s-Saltna t’Alla 

waslet u li twettqet fil-persuna tiegħu (ara Lq 11,20). Huma għexu lkoll flimkien 

ħaġa waħda mal-ħajja ta’ Ġesù li kien jgħaddilhom it-tagħlim tiegħu u li ħallielhom 

regola ġdida ta’ ħajja li biha wara mewtu kellhom jingħarfu bħala dixxipli (ara Ġw. 

13,34-35). Bil-ħila tal-fidi marru fid-dinja kollha, u wasslu l-Evanġelju lil kull bniedem 

(ara Mk. 16,15) u, bla ebda biża’ ta’ xejn, ħabbru lil kulħadd il-ferħ tal-qawmien millmewt 

li tiegħu kienu xhieda fidili.” 


Saint Hilarion was competent in the humanities and in literature, thanks to the 

keenness of his mind, but he made himself much more admirable by the purity of 

his life and especially by his great piety. The example of Saint Anthony, who was 

then famous throughout the desert, did much to help him acquire this spirit. The 

reputation won by this great Father of the desert induced Saint Hilarion to go out to 

find him. Once near him, he observed with great care Saint Anthony’s way of life 

and his great abstinence, which no infirmity could make him quit. He also noted the 

saint’s diligent application to prayer, his humility in dealing with his Brothers, his 

strictness joined to gentleness when he corrected them, and the zeal he showed for 

their sanctification. Later on, Saint Hilarion dedicated himself with all conceivable 

fervor to practice all the virtues he had observed in Saint Anthony. 

Oh, what power and efficacy does example have to convert souls and to lead them 

to make progress in virtue! This saint lived a life of great perfection; the example of 

Saint Anthony led him to it. 

42 SIGNUM FIDEI


TALBA 

Mulej Ġesù, infaħħruk għall-preżenza tiegħek fostna. 

Kun mal-missjunarji tiegħek li jxandru l-Evanġelju. 

Qawwilhom qalbhom fil-ħin tal-prova. 

Mexxihom fil-mument tal-inċertezza. 

Saħħaħhom meta jkunu dgħajfa. 

Agħtihom is-sabar fid-diżappunti tagħhom. 

Agħmlilhom il-kuraġġ fil-ħin tad-dubju u mexxihom 

fit-triq li trid int , 

li tgħix u ssaltan mal-Missier 

u mal-Ispirtu s-Santu għal dejjem ta’ dejjem. 

Ammen 


Beata Ġużeppina Leroux - verġni u martri 

Il-Beatu Ġwanni Pawlu II – Papa 

Santa Marija Salome – martri tal-1 seklu 

San Alberċju – isqof ta’ Ċerapoli 

Il-Martri ta’ Valenciennes ( 1794) 

San Timotju Giaccardo – saċerdot (1896-1948) 




Qari: 

1. Efesin 2: 1-10 Qajjimna ma’ Kristu, u qgħedna fis-smewwiet miegħu. 

2. Salm 99: 2-5 Aħna l-poplu tiegħu u n-ngħaġ tal-merħla tiegħu. 

3. Luqa 12: 13-21 Il-ħwejjeġ li ħejjejt għalik, ta’ min ikunu? 

BEATU ĠWANNI PAWLU II – Papa 

� Karol Jozef Wojtyla twieled Wadowice, il-Polonja fit-18 ta’ Mejju 1920. Kien liżgħar 

minn tlett itfal. Ommu Emilia mietet meta kellu 8 snin, waqt li kienet 

qed twelled lil oħtu Olga, li mietet ukoll. Ħuh Edmund, li kien 14-il sena ikbar 

minnu, sar tabib imma mbagħad miet bl-iskarlatina. 

� Bħala tifel kien iħobb ħafna l-atleta, kien anke f’tim tal-futbol. Kien iħobb 

ukoll il-palk u kien jieħu sehem f’diversi reċti - speċjalment meta kien Krakow 

- ma’ grupp ta’ żgħażagħ oħra, il-biċċa l-kbira tagħhom Lhud. 

� Fl-1938, Karol u missieru telqu minn Wadowice għal Krakow. Hemm daħal fl- 

Università tal-post jistudja, il-lingwi fost suġġetti oħra. Tgħallem 12-il lingwa. 

Waqt dak iż-żmien kellu ta’ bilfors jieħu sehem f’taħriġ tal-armata. 

SIGNUM FIDEI 43

� Fl-1939, il-Ġermanja invadied lill-Polonja u ngħalqet l-Università. Bejn l-1940- 

1944, Karol kelu jagħmel diversi xogħlijiet, fosthom fil-barrieri u f’fabbrika talkimiċi. 

� Fl-1940 missieru miet b’attakk tal-qalb waqt li Karol kien xogħol, b’hekk hu 

safa’ waħdu, mingħajr ebda membru tal-familja ta’ 20 sena. 

� Fl-1942, beda l-istudju tiegħu għas-saċerdozju fis-seminarju ta’ taħt l-art . 

� Fis-17 ta’ Jannar 1945, il-Ġermaniżi ħarbu mill-belt ta’ Krakow u b’hekk isseminaristi 

kommplew l-istudju tagħhom fis-seminarju nofsu mġarraf. 

� Kien ordnat saċerdot fl-1 ta’ Novembru 1946. Kompla jistudja Ruma fejn ħa 

d-dottorat fit-Teoloġija. Id-Dottorat fil-filosofija ħadu aktar tard fl-Università ta’ 

Krakow. 

� Fl-1948, reġa’ lura l-Polonja, jagħmel appostolat f’paroċċa qrib Krakow . Fl- 

1949 mar jgħallem fl-Università ta’ Krakow. Hawn beda jlaqqa’ grupp soċjoreliġjuż, 

ta’ żgħażagħ, li kien popolari ħafna. 

� Fit-13 ta’ Ottubru 1964 kien ordnat arċisqof ta’ Krakow u fis-26 ta’ Ġunju 

1967, kardinal. Bħala kardinal kien instrumentali biex issir l-Enċiklika 

Humanae Vitae. 

� F’Ottubru tal-1978 wara l-mewt tal-Papa Pawlu VI, imbagħad ta’ Ġwanni 

Pawlu I, li l-pontifikat tiegħu dam 33 ġurnata biss, Kardinal Karol Wojtyla kien 

elett Papa. Kellu 58 sena, u ħa l-isem ta’ Ġwanni Pawlu II. Kien inawgurat 

Papa fit-22 ta’ Ottubru. Poġġa l-ħidma tiegħu taħt il-patroċinju ta’ Ommna 

Marija Santissima ‘Totus Tuos’. 

� Il-Pontifikat tiegħu kien it-tieni l-iżjed twil fl-istorja tal-papiet. Għamel taqlib 

kbir. Żar 129 pajjiż. Ibbeatifika 1,340 persuna u kkanonizza 483 qaddis. 

Kiteb 14-il enċiklika 

� Ħadem ħafna għall-għaqda tal-knejjes. Kellu sehem kbir biex jinqered ilkomuniżmu. 

Il-motto tiegħu kien s-sejħa universali għall-qdusija. “Tibżgħux 

tiftħu qalbkom beraħ għal Kristu”, kienet waħda mill-frażijiet popolari tiegħu. 

Waqqaf il-Jum Dinji għaż-żgħażagħ. 

� Fit-13 ta’ Mejju 1981 ippruvaw jassasinaw lill-Papa Ġwanni Pawlu II fi pjazza 

San Pietru. Kif ġie konxju l-isptar mill-ewwel qal li kien għadu ħaj blinterċezzjoni 

ta’ Sidna Marija ta’ Fatima. Bl-umiltà kollha mar iżur ’l-assassin 

il-ħabs u tah il-maħfra. Fl-1995, Ġwann Pawlu reġa’ kien fil-mira, din id-darba 

tal-Al-Qaeda, fil-Filippini. 

� Fl-2001 beda jsofri bil-marda tal-Parkinsons u minkejja t-tbatijiet tiegħu 

kompla jaqdi dmiru sal-aħħar. Miet fit-2 ta’ April 2005. 

� Fis-19 ta’ Diċembru 2009 sar Venerabbli u l-Papa, suċċessur tiegħu, 

Benedittu XVI, ibbeatifikah fl-1 ta’ Mejju 2011. 

Riflessjoni : 

“Huwa fi żgur li aħna niltaqgħu ma’ okkażjonijiet ta’ prova. M’hemm xejn ta’ barra 

minn hawn, hija parti mill-ħajja tal-fidi. Xi drabi l-prova tagħna tkun ħafifa, drabi 

oħra tkun tqila ħafna, forsi anki drammatika. Waqt is-siegħa tal-prova aħna nistgħu 

nħossuna weħidna, imma l-grazzja t’Alla, il-grazzja ta’ FIDI REBBIEĦA, qatt ma 

44 SIGNUM FIDEI

tabbandunana. Għalhekk aħna nistennew li nkunu rebbieħa fuq kull prova, anke laktar 

waħda iebsa”. Beatu Ġwann Pawlu II – Papa ‘Rise let us be on our way’ 

Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Med. 167.2 

“... Orbot qalbek biss ma’ Ġesù. Kun midħla tad-dutrina tiegħu, u mal-verità 

qaddisa li hu għallimna ...” 


TALBA 

O Trinità Mqaddsa, 

nirringrazzjawk talli berikt ’il-Knisja 

bil-Papa {wanni Pawlu II, li minnu dehret 

il-ħniena tal-Missier, il-glorja tas-Salib ta’ Kristu 

u d-dejja tal-Ispirtu s-Santu. 

B’fedeltà fil-ħniena tiegħek dejjiema, u 

bl-interċezzjoni materna ta’ Marija, 

hu tana xbiha ħajja ta’ {esù, ir-Ragħaj it-Tajjeb 

u wriena li l-qdusija hija mezz bżonjuż tal-ħajja nisranija 

li hi t-triq biex ningħaqdu miegħek għal dejjem. 

Agħtina, bl-interċezzjoni tiegħek, u skont ir-rieda tiegħek, 

il-grazzja li nixtiequ, bit-tama li 

ma jdumx ma jingħaqad mal-qaddisin tiegħek. 

Ammen. 


Beatu Arnold Reche – reliġjuż, frère ta’ S.Ġwann Bta. De La Salle 

San Ġwann minn Capestrano - presbiteru 

San Guliermu – eremita, u l-Beatu Ġwanni t-Tajjeb - presbiteru 




Qari: 

1. Efesin 2: 12-22 Hu l-paċi tagħna, li minna t-tnejn għamel poplu wieħed. 

2. Salm 84: 9-14 Alla jitkellem fuq is-sliem mal-poplu tiegħu. 

3. Luqa 12: 35-38 Henjin dawk il-qaddejja li sidhom, meta jiġi, isibhom jishru! 

IL-BEATU BROTHER ARNOLD – Jules Reche – 1838-1890 

� 120 sena ilu, nhar it-23 ta’ Ottubru 1890, miet Br. Arnold, b’attakk qawwi ta’ 

apoplesija f’rasu. 

SIGNUM FIDEI 45

� Ġie midfun, mingħajr l-ebda ħsieb li għad isir qaddis, fiċ-ċimiterju tal-komunità 

ta’ Reims. 

� Twieled minn familja fqira, ommu marradija għall-aħħar, u missieru kien liskarpan 

tar-raħal. Kien f’familja ta’ 9 aħwa: 4 bniet u 4 subien. 

� Jules ra l-veru faqar: l-ewwel tarbija mietet fin-nieqa ta’ ftit jiem. Warajha 

twieled Jules. 

� Ta’ 10 snin kellu jitlaq l-iskola biex imur jaħdem f’razzett. Anke ħutu warajh 

kellhom iħallu l-iskola biex jibdew jaħdmu u jaqilgħu xi ħaġa: il-faqar talfamilja 

kien tassew tal-biki. Imma kemm Jules u kif ukoll ħutu, kienu jitolbu u 

jiffrekwentaw il-Knisja. Kellu 13-il sena meta għamel l-Ewwel Tqarbina . 

� Ta’ 21 telaq mid-dar u mar f’post ieħor biex jaqla’ aktar paga u jgħin lill-familja 

– mar jaħdem ma’ wieħed bennej. Wara x-xogħol kien jgħaddi ħin twil jitlob. 

Kull jum għarkupptejh fl-art, ikun fejn ikun jaħdem, kien jgħid l-Angelus, bi 

jdejh miftuħa. 

� Kull nhar ta’ Ħadd, kien imur jitgħallem il-Katekiżmu għand il-Brothers. Fixxitwa, 

wara ix-xogħol, Jules kien imur għall-korsijiet ta’ tagħlim għall-kbar. 

L-eżempju tal-Frères fl-iskola, il-ħeġġa li kien jara fihom biex jgħallmu lit-tfal, 

il-ġabra tagħhom u t-talb tal-Brothers flimkien, ħajruh biex isir wieħed 

bħalhom. 

� Fl-1862, ta’ 24 sena, beda n-novizzjat, wara kompla l-istudji tiegħu, 

speċjalizza fil-botanika u r-Reliġjon. Kien għalliem tal-affari tiegħu. 

� Fl-1870, l-iskola tiegħu, saret sptar minħabba l-gwerra bejn Franza u r- 

Russja. Il-Brothers kienu l-brankardjieri u l-infermieri. 

� Fl-1877, sar Direttur tan-Novizzi. Intefa’ b’ruħu u ġismu, għall-formazzjoni tal- 

Brothers żgħażagħ. Kien ammirat ħafna għad-devozzjoni li kellu lejn l- 

Ewkaristija, il-Madonna u San Ġużepp. 

� Miet fit-23 ta’ Ottubru 1890. Ħajtu ntemmet b’dawn l-aħħar kelmiet “O Alla 

tiegħi”. 

Illum aħna l-membri tas-Signum Fidei noffru l-ġurnata, talb u penitenza 

għall-bżonnijiet ta’ vokazzjonijiet fl-Istitut. 


Il-fidi wasslet lil Marija biex tilqa’ l-kelma tal-Anġlu u temmen li kienet se ssir Omm 

Alla billi tkun il-qaddejja tal-Mulej (ara Lq. 1, 38). Meta marret iżżur lil Eliżabetta, hi 

għamlet għanja ta’ tifħir lil Alla l-għoli għall-affarijiet tal-għaġeb li jseħħu f’min jafda 

fih (ara Lq. 1, 46-55). B’ferħ u tregħid welldet l-Iben il-waħdieni tagħha u baqgħet 

verġni (ara Lq. 2, 6-7). Fdat f’Ġużeppi l-għarus tagħha u ħadet lil Ġesù l-Eġittu biex 

tħarsu mill-persekuzzjoni ta’ Erodi (ara Mt. 2, 13-15). Bl-istess fidi hi mxiet wara l- 

Mulej fil-predikazzjoni tiegħu u baqgħet miegħu sal-Golgota (ara Ġw. 19, 25-27). 

Bil-fidi Marija daqet il-frott bnin tal-qawmien ta’ Ġesù u, filwaqt li kienet tgħożż kull 

ħaġa f’qalbha (ara Lq. 2,19.51), għaddietha lit-Tnax li kienu magħha fiċ-Ċenaklu 

biex jirċievu l-Ispirtu s-Santu (ara At. 1,14; 2,1-4). Papa Benedittu XVI 

46 SIGNUM FIDEI

Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Med. MTR 1:3 

“... San Pawl jgħid li Alla għandu għalqa li qed jieħu ħsieb, binja li għada qed 

tinbena; u lilek għażlek biex tgħin f’dan ix-xogħol billi xxandar l-Vanġelu ta’ ibnu littfal 

...” 

TALBA 

O Alla, 

int għamilt mexxej tal-għaġeb għaż-żgħażagħ 

fit-triq tat-talb u tal-imħabba lill-Beatu Brother Arnold, 

li dejjem wieġeb bil-qalb, għal kull ma kien inebbħu l-Ispirtu s-Santu, 

fuq l-eżempju, u bl-għajnuna tat-talb tiegħu. 

Agħmel li aħna wkoll naqduk f’ħutna, 

imqanqlin mill-ispirtu qaddis tiegħek. 

B’Ibnek {esù Sidna, li hu Alla u miegħek jgħix u jsaltan 

flimkien mal-Ispirtu s-Santu għal dejjem ta’ dejjem. 

Ammen. 



San Anton Marija Claret - isqof 

Beatu Alwiġ Guanella - presbiteru 

San Anton Galvao - presbiteru 




Qari: 

1. Efesin 3: 2-12 Il-misteru ta’ Kristu ġie issa irrivelat, jiġifieri, li l-pagani huma 

msejħa biex ikollhom l-istess wirt. 

2. Salm Isaija 12: 2-6 Kollkom ferħana, timlew l-ilma mill-għejun tas-salvazzjoni. 

3. Luqa 12: 39-48 Jekk ħallewlek ħafna ħwejjeġ taħt idejk, iżjed jippretendu 

mingħandek. 

SAN ANTON MARIJA CLARET - isqof (1807-1870) 

� Anton kien iben ta’ nissieġ fqir u ħadem fl-insiġ f’Barcellona u tgħallem listampar 

u l-Latin wara x-xogħol. 

� Sar qassis ta’ 27 sena; ipprova jidħol f’novizzjat tal-Ġiżwiti f’Ruma iżda reġa’ 

lura fi Spanja u beda jagħti rtiri u missjonijiet u jħeġġeġ id-devozzjoni lejn 

Ġesù Sagramentat u l-Madonna. Kultant ġieli għamel 12-il priedka f’jum 

wieħed. 

� Huwa waqqaf l-Ulied Missjunarji tal-Qalb Immakulata ta’ Marija, illum 

magħrufin bħala ‘Klaretiani’. Dawn bdew billi 5 qassisin żgħażagħ Katalani 

SIGNUM FIDEI 47

ngħaqdu miegħu fl-1849 biex jippridkaw. 

� Sena wara Anton intbagħat f’Kuba bħala arċisqof ta’ Santiago. Kien biss wara 

li reġa’ lura fi Spanja li kiteb xi regoli għall-Kongragazzjoni tiegħu. 

� Fid-djoċesi ta’ Santiago l-arċisqof beda riforma kbira tal-kleru u tal-lajċi u 

ħadha kontra r-rata għolja ta’ illeġittimità. 

� Kellu mill-inqas 15-il attentat fuq ħajtu u darba ġie ferut minn raġel li kien 

irrabjat għall-konverżjoni tas-sieħba li kien jgħix magħha. 

� Huwa ħeġġeġ biex jitwaqqfu ‘credit unions’. 

� Anton beda apostolat qawwi tal-istampa t-tajba. F’Catalonia u f’Madrid 

waqqaf soċjetajiet għat-tixrid b’xejn ta’ letteratura kattolika u pproduċa xi 200 

ktejjeb huwa stess. 

� Fl-1868 rivoluzzjoni tturufnat lis-sultana u lill-kappillan tagħha u Anton miet 

sentejn wara fi Franza. 


Bil-ħila tal-fidi, id-dixxipli ffurmaw l-ewwel komunità miġbura madwar it-tagħlim tal- 

Appostli, fit-talb, fiċ-ċelebrazzjoni tal-ewkaristija, fil-qsim ta’ kull ma kellhom biex 

jagħmlu tajjeb għall-bżonnijiet tal-aħwa (ara At. 2,42-47). 

Bil-ħila tal-fidi, il-martri taw ħajjithom biex jixhdu għall-verità tal-Evanġelju li kien 

bidlilhom ħajjithom u tahom il-ħila jagħtu l-akbar don tal-imħabba billi ħafru lil min 

ippersegwithom. Papa Benedittu XVI 

Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Med. 62, it-3 punt 

“... La darba Ġesù huwa l-medjatur tiegħek, u bl-intervent tiegħu biss tista’ tmur 

għand Alla l-Missier, itlob bil-ħrara kollha lil dan is-salvatur divin biex jgħix dejjem 

f’ruħek biex hemm jitlob għalik u jieħdok għand il-Missier; b’hekk ladarba jkun 

għamel l-għamara tiegħu għandek, inti tkun it-tempju tiegħu f’din il-ħajja, u hu jibqa 

jgħix fik għall-eternità ...” 

TALBA 

Ġħażiż Mulej li tfejjaq, 

jien immil quddiemek għax kull don perfett ġej mingħandek. 

Nitolbok agħtini s-sengħa f’idejja, moħħ miftuħ 

qalb ħanina u mansweta. 

Agħtini għan waħdieni, qawwa biex nerfa’ 

biċċa mit-toqol tat-tbatija ta’ ħuti l-bnedmin. 

Naddafli qalbi minn kull ħtija u ħwejjeġ tad-dinja 

biex b’fidi sempliċi bħal dik ta’ tfajjel 

jiena nistrieħ fuqek. 

Ammen. 

Beata Madre Tereża ta’ Kalkutta 


48 SIGNUM FIDEI


San Ġwann Stone - presbiteru u martri 

Beatu Pietru Geremia - presbiteru 




Qari: 

1. Efesin 3: 14-21 Niżżlu l-għeruq tagħkom fl-imħabba u fuqha ibnu 

ħajjitkom, biex timtlew bil-milja kollha ta’ Alla. 

2. Salm 32: 1,2,4,5,11,12,18,19 It-tjieba tal-Mulej imliet l-art. 

3. Luqa 12: 49-53 Ġejt biex nagħti mhux il-paċi, imma l-firda. 

SAN ĠWANN STONE - saċerdot, martri (†1539) 

� Dan il-qaddis kien patri Agostinjan f’Canterbury li rrifjuta li jagħraf lil Neriku 

VIII bħala Kap tal-Knisja. 

� Ftit nafu fuq il-ħajja ta’ San Ġwann Stone, qabel daħal Agostinjan u l-ħajja 

tiegħu bħala patri. 

� Il-Parlament tal-Ingilterra għadda liġi, magħrufa bħala l-Att ta’ Supremesija li 

kienet tipproklama lir- Re Enriku VIII bħala l-kap tal-Knisja. 

� Erba’ snin wara uffiċjal tar-Re mar Canterbury biex jagħlaq il-kunventi kollha 

u jieħu bil-miktub mingħand kull patri id-dispożizzjoni għal dan il-att. Meta 

wasal għand l-Agostinjani, kulħadd iffirma dan il-kuntratt minbarra Ġwanni. 

� Ġwanni ġie arrestat u mitfugħ il-ħabs fit-Torri ta’ Londra, fl-1539. Anki wara 

sena fil-ħabs baqa’ sħiħ f’fehmtu u baqa’ jixtieq li jmut biex jibqa’ fidil lejn il- 

Papa. 

� Ħass lil Alla qed jinkuraġġih biex ma jċedix anke jekk ikun se jirċievi l-mewt. 

Dan imlieh b’saħħa liema bħala. 

� Huwa ġie mgħallaq għall-fidi tiegħu u wara l-ġisem tal-martri ġie mqatta’. 

Rasu u biċċiet minn ġismu ġew imdendlin f’bieb il-belt, billi kien meqjus bħala 

traditur. 


Bil-ħila tal-fidi, rġiel u nisa kkonsagraw ħajjithom lil Kristu billi ħallew kollox biex 

jgħixu, fis-sempliċità tal-Evanġelju, l-ubbidjenza, il-faqar u s-safa, li huma sinjali 

konkreti tal-istennija tal-Mulej li dalwaqt jasal. Bil-ħila tal-fidi ħafna nsara wegħdu li 

jaħdmu b’risq il-ġustizzja biex jgħixu f’ħajjithom il-kelma tal-Mulej, li ġie biex iħabbar 

il-ħelsien mill-jasar u sena ta’ grazzja għal kulħadd (ara Lq. 4,18-19). 

Bil-ħila tal-fidi tagħhom, matul is-sekli, irġiel u nisa ta’ kull età, li isimhom jinsab 

miktub fil-ktieb tal-ħajja (ara Ap 7,9; 13,8), stqarrew is-sbuħija tal-mixja wara l-Mulej 

Ġesù kull meta kienu jissejħu biex jagħtu xhieda tat-twemmin nisrani tagħhom: filfamilja, 

fil-professjoni, fil-ħajja pubblika, fil-qadi tal-kariżmi u ministerji li għalihom 

kienu msejħin. Papa Benedittu XVI 

SIGNUM FIDEI 49


“… Aħna nuru li tassew aħna nsara, daqskemm aħna nixbhu lis-salvatur tagħna, u 

hija l-imħabba li nuru meta nbatu u niċċaħdu li tagħmilna nixbħuh. Mela qis li ma 

tgħaddi l-ebda ġurnata mingħajr ma twettaq xi sagrifiċċju bi spirtu nisrani u li tkun 

xhud ta’ dak li lejh tistqarr il-fidi tiegħek …” 


TALBA 

Mulej int l-imgħallem li tikkontrolla ż-żmien. 

Int is-sid taż-żmien. 

Nitolbok li jien inkun dejjem 

lest li nagħtik iż-żmien li tagħtini. 

Mulej, għinni biex kuljum 

insib żmien biex niltaqa’ miegħek, 

żmien biex nisma’ lill-oħrajn, 

żmien biex nammira l-għeġubijiet tiegħek u nadurak. 

Int Mulej, sidi, li tajtni ż-żmien. 

Jien nagħtik is-sigħat kollha ta’ din il-ġurnata 

tal-jiem kollha ta’ ħajti, 

sal-aħħar mument li ħajti tintemm. 

Br. Louis 


San Everistu – Papa 

San Dimitri – martri 

Beatu Bonaventura minn Potenza 




Qari: 

1. Efesin 4: 1-6 Ġisem wieħed, Mulej wieħed, fidi waħda, magħmudija 

waħda. 

2. Salm 23: 1-6 Dan hu n-nisel ta’ dawk li jfittxu ’l wiċċek, Mulej. 

3. Luqa 12: 54-59 Tafu taqrawh wiċċ is-sema, u wiċċ l-art ukoll; mela ż-żmien 

ta’ issa kif ma tafux tfissruh? 

SAN EVARIST 

San Evarist issuċċieda lill-Papa San Klement fi żmien l-Imperatur Trajanu. Dam 8 

snin Papa, kien ir-raba’ suċċessur ta’ San Pietru. Evarist kien iben ta’ wieħed Grieg 

li kien ta’ dixxendenza Lhudija minn Betlehem. Mhux żgur jekk mietx martri. 

50 SIGNUM FIDEI

SAN DIMITRI TA’ TESSALONIKA 

Wara San Ġorġ, San Dimitri li bħalu jissejjaħ ‘Megalomartri’ hu l-iktar marti meqjum 

fil-knisja Orjentali. Jingħad li kien djaknu, għad li oħrajn iqimuh bħala gwerrier. 

Issejjaħ ta’ Tessalonika, għad li ħa l-martirju fid-Dalmazja fil-persekuzzjoni ta’ 

Dijoklezjanu fil-bidu tas-Seklu IV, peress li ċ-ċentru tal-qima lejh hija l-belt ta’ 

Tessalonika, li fiha waqqaf il-knisja San Pawl, u li lill-insara tagħha kitbilhom żewġ 

ittri, u fejn insibu bażilika mill-isbaħ (il-lum Ortodossa) iddedikata lilu u li tħares ilfdal 

tiegħu. 


Il-fidi mingħajr imħabba ma tagħtix frott u l-imħabba mingħajr fidi tkun bħal 

sentiment għaddej il-ħin kollu mid-dubju. Fidi u mħabba huma meħtieġa t-tnejn, 

għax waħda tippermetti lill-oħra twettaq il-mixja tagħha. Infatti mhumiex ftit l-insara li 

jiddedikaw ħajjithom bi mħabba għal min jinsab waħdu, imwarrab jew eskluż 

bħallikieku dan kien l-unika persuna u l-aktar persuna importanti li teħtieġ lgħajnuna 

tagħhom, għax fiha huma jaraw l-istess wiċċ ta’ Kristu. Grazzi għall-fidi 

nistgħu nagħrfu f’kull min jitlob imħabbitna wiċċ il-Mulej irxoxt. “Kull ma għamiltu 

ma’ wieħed mill-iżgħar fost dawn ħuti, għamiltuh miegħi” (Mt. 25,40). Dan kliemu 

huwa twissija li ma rridux ninsewha u stedina dejjiema biex nagħtu lura dik limħabba 

li biha hu jieħu ħsiebna. Papa Benedittu XVI 

Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Med. 70, parti mill-1 punt 

We must, then, first love God with all our heart, that is, with all our affection, without 

reserving even the smallest part of it for any creature. We must desire 

wholeheartedly to love only God, who alone is lovable, because God alone is 

essentially good. 

To love anything other than God is to wrong him and to prefer something that is 

infinitely beneath him. If a creature has some goodness or lovableness in it, this is 

only an overflow from and a participation in the goodness that comes from God, a 

goodness that belongs uniquely to God and that God imparts to his creature. 


TALBA 

Int issejjaħli, Mulej, biex nimxi t-triq miegħek. 

Iva! Jien nimxi lejk mimli tama fik. 

Mexxini int Mulej, 

imla lil qalbi bi mħabba, b’tenerezza, 

b’sentimenti ta’ ħniena u b’tama. 

Jiena nixtieq inwassal il-bxara t-tajba 

lil dawk li llum ser tlaqqgħani magħhom. 

Br. Louis 

SIGNUM FIDEI 51


San Frunenzju - isqof 




Qari: 

1. Efesin 4: 7-16 Kristu hu r-ras, li fih il-ġisem kollu jikber fih innifsu. 

2. Salm 121: 1-5 Fraħt meta qaluli: “Immorru f’dar il-Mulej!” 

3. Luqa 13: 1-9 Jekk ma tindmux, ilkoll tintilfu, xorta waħda. 

SAN FRUMENZJU - isqof ta’ Aksum appostlu tal-Etjopja (Abissinja) 

� Frumenzju u ħuh Edesju, Griegi minn Tiru, għadhom tfal, marru għamlu vjaġġ 

ma’ zijuhom u t-tutor tagħhom, Metropju, lejn l-Etjopja. Waqt li kienu sejrin 

lura, daħlu f’port tal-Baħar Aħmar għall-proviżjonijiet. 

� In-nies tal-inħawi qatlu lil kulħadd, ċorma u passiġġieri, minbarra liż-żewġt 

itfal, li kienu jistudjaw taħt siġra. Ħaduhom bħala lsira lis-sultan ta’ Aksum, fit- 

Tigre. Għoġbuh bl-imġiba u bix-xjenza tagħhom, hekk li wara ftit ħatar liżżgħir, 

Edisju, bħala koppier, u lil Frumenzju bħala segretarju u nutar tal-Istat. 

� Ftit qabel ma miet, is-sultan tahom il-ħelsien. Iżda r-Reġina, li baqgħet 

reġġenti għall-kbir tagħha, talbithom biex jibqgħu fil-pajjiż, ħalli jgħinuha trabbi 

sewwa ’l-prinċep u tamministra l-affarijiet. Baqgħu, u bdew ixerrdu r-reliġjon 

nisranija. 

� Bdew biex jistiednu neguzjanti nsara jiġu jgħammru fil-pajjiż u kisbulhom ilprivileġġ 

biex jistgħu jipprattikaw ir-reliġjon bla xkiel. Imbagħad, bil-kelma u 

bl-eżempju tagħhom, bdew ukoll jikkonvertu ’l-pagani. 

� Meta ż-żagħżugħ sultan Abreha ħa r-riedni f’idejh, Edesju mar lura pajjiżu, 

Tiru, fejn sar qassis. 

� Iżda Frumenzju, li l-konverżjoni tal-Abissinja kienet ferm għal qalbu, waqaf 

Lixandra, fejn talab lil San Atanasju biex jibgħat isqof u xi saċerdoti biex 

jissuktaw il-konverżjoni tal-pajjiż. San Atanasju qatagħha li ħadd ma kien 

aħjar minn Frumenzju nnifsu għal dan l-iskop: għalhekk ikkunsagrah isqof 

(bejn it-340 u t-346). 

� Hekk bdiet id-dipendenza tal-insara tal-Abissinja mill-Knisja ta’ Lixandra. 

� Frumenzju mar lura Aksum u għamel bosta konverżjonijiet: waqqaf hemm issedi 

tiegħu ta’ isqof, għammed lis-sultan u lil ħuh Asbeħa, bena ħafna 

knejjes, u xerred ir-reliġjon nisranija mal-Etjopja kollha. 

� Iż-żewġ aħwa slaten kienu minn tal-ewwel bil-ħeġġa u d-devozzjoni tagħhom: 

huma meqjumin bħala qaddisin fil-kalendarju tal-Abissini. 

� L-Imperatur Kostanzu, Arjan, għamel li seta’ biex ixewwex lis-slaten kontra 

Frumenzju; iżda dawn ma emmnuhx. 

� Meta l-qaddis miet, 383, il-poplu tah it-titlu ta’ “Abuna” (missierna), jew 

“Abuna Salam” (il-missier tal-paċi). Dan it-titlu ta’ “Abuna” għadu jġibu sal-lum 

il-Primat tal-Knisja dissident (Xiżmatika) tal-Abissinja. 

52 SIGNUM FIDEI


Meta wasal fi tmiem ħajtu, l-appostlu Pawlu talab lid-dixxiplu Timotju biex “ifittex ilfidi” 

(ara 2Tm. 2,22) bla qatt ma jieqaf bħal meta kien żagħżugħ (cfr. 2Tm. 3,15). 

Din l-istedina nisimgħuha tasal għand kull wieħed minna, biex ħadd ma jitgħażżen 

fil-fidi. Hi takkumpanjana f’ħajjitna u biha nkunu nistgħu nagħrfu b’ħarsa dejjem 

imġedda lejn l-għeġubijiet li Alla jagħmel għalina. Għandna noqogħdu attenti biex 

nagħrfu s-sinjali taż-żminijiet fil-ġrajjiet ta’ kuljum għax il-fidi timpenjana lkoll biex 

insiru sinjal ħaj tal-preżenza tal-Irxoxt fid-dinja. Id-dinja llum teħtieġ il-preżenza tal- 

Irxoxt. Dak li d-dinja llum teħtieġ hija x-xhieda kredibbli ta’ dawk li, imdawla 

f’moħħhom u f’qalbhom mill-Kelma tal-Mulej, għandhom il-ħila li jiftħu l-qalb u lmoħħ 

ta’ ħafna li huma xewqana għal Alla u għall-ħajja vera, dik li ma tintemm qatt. 

Papa Beneditu XVI 

Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Med.71, parti mit-2 punt 

When we are in the presence of Jesus, that is, when some passing inspiration 

enlightens us, whether it comes on our part or from those who guide us, let us wait 

until Jesus speaks to us and restores our health and movement, as he did for the 

paralytic. Let us rely on the firmness of our faith, even though we have no feeling of 

God and are without any movement toward God. 

Let us be assured that this view of faith will be very pleasing to God and that after 

he has helped us and stirred up our confidence, he will say, as he did to the 

paralytic, Stand up,4 that is, rise up to God. 


TALBA 

Alla tieg]i, 

jiena nemmen, naf u n]oss li inti tjubija kbira. 

Jiena nemmen li hi kemm hi sabi]a il-]ajja, 

din m’g]andhiex x’taqsam mas-sbu]ija tieg]ek. 

G]alhekk, waqt li narak tant sabi], jiena n]obbok, 

u nixtieq in]obbok ]afna aktar. 

Alla tieg]i, inti taf kemm jiena n]obbok ftit. 

U kieku mhux bil-grazzja tieg]ek ma n]obbok xejn. 

|ommli ]arsti dejjem fuqek 

u t]allini qatt nitilqek minn quddiem g]ajnejja. 

}alli m]abbti tikber g]alik, 

i\jed u i\jed kuljum. 

Ammen. 

Beatu John Henry Newman 

SIGNUM FIDEI 53


It-30 Ħadd ta’ matul is-sena 




Qari: 

1. Ġeremija 31: 7-9 Il-Mulej salva ’l-poplu tiegħu. 

2. Salm 125: 1-6 Kbir f’għemilu l-Mulej magħna! 

3. Lhud 5: 1-6 Int qassis għal dejjem. 

4. Mark 10: 46-52 Mgħallem, agħmel li jiena nara. 

Riflessjoni fuq il-Vanġelu: 

� Xi kultant fil-Quddiesa tal-Ħadd ikun hemm xi tifel jew tifla li jiddistrubaw ilkwiet. 

Xi nies jistgħu jagħtu ħarsa lejn il-ġenituri jew jgħidulhom xi ħaġa biex 

iwaqqfu lit-tfal milli jtellfu. 

� Bartimew jiskopri li Ġesu kien fil-viċin u ried jiġbidlu l-attenzjoni. Peress li 

kien agħma, ma kienx jaf eżatt fejn kien Ġesu, għalhekk beda jgħajjat. Il-folla 

riedet tisma’ lil Ġesu u bdew jgħidulu biex jiskot. Bartimew ma riedx jiskot. 

Tant li beda jgħajjat aktar u aktar għaliex hu ried ifiq. Forsi kien hemm oħrajn 

fil-folla li kellhom bżonn ifiqu, imma hu biss għamel il-kuraġġ biex jiġbed lattenzjoni 

ta’ Ġesu. 

� Interessanti li ninnutaw eżatament għalfejn beda jgħajjat Bartimew. L-ewwel 

jirreferi għal Ġesu bħala ‘Bin David’. Dan hu fil-fatt titlu mogħti lill-Messija. 

Għalhekk forsi Bartimew jemmen tassew li Ġesu kien ħafna aktar minn rabbi 

ordinarju. Forsi kien dan it-titlu li ġibed l-attenzjoni ta’ Ġesu. It-tieni mbagħad 

jitlob aktar ħniena milli fejqan. 

� Ġesu jisimgħu u jieqaf. Ġesu jistaqsih x’ried. Bartimew jurih li ried li jerġa’ 

jibda jara. Ġesu jgħidlu li l-fidi tiegħu fejqitu mill-ewwel raġa beda jara. 

� Bartimew jimxi wara Ġesu, għalkemm ma nisimgħux aktar bih. Imma din ilġrajja 

impressjonat lid-dixxipli tant li Mattew, Mark u Luqa lkoll jirrakkontawha 

u jirreferu għalih b’ismu. 

Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: 

Med.15, partijiet mill-1, it-2 u t-3 punt 

The blind man whom Jesus Christ cures in today’s Gospel and whom he had 

previously asked: What do you wish me to do for you?, is a figure of those people 

whose superiors are forced to ask them what is agreeable to them and who want to 

examine what they are going to be asked to do before showing that they are 

disposed to do it. There are three kinds of such self-willed religious. Some examine 

the order given;…. 

The second type of religious, those who want to see before believing and obeying;.. 

The third type of religious, those who cannot obey blindly, are those who by a 

shameful profanation of what is most sacred in religion… 

54 SIGNUM FIDEI


TALBA 

Mulej Ġesù Kristu, 

agħmel li ngħannu l-għanja ta’ tifħirek, 

nithennew fik biss, 

ngħixu ħajja rżina, 

nitilqu wara daharna dak kollu li jħabbatna, 

u ngħidu lilek biss dak li neħtieġu, 

biex bis-sliem li tagħtina 

nkunu nistgħu ngħammru 

fis-saltna ta’ Ġerusalemm tas-sema. 

Dan jista’ jseħħ bil-għajnuna tiegħek; 

inti mbierek u msebbaħ għal dejjem. 

Ammen. 

Sant’ Antnin ta’ Padova 

(Kliem ta’... fidi – Pub. ĊAK) 


Santa Margerita 

San Xmun u San Ġuda - appostli 

Beatu Mikiel Rua - presbiteru 

Il-Martri ta’ Douai 




Qari: 

1. Efesin 4: 32- 5: 8 Imxu fl-imħabba, bħal Kristu. 

2. Salm 1: 1-4,6 Kunu ixbhu lil Alla, bħala wlied maħbuba. 

3. Luqa 13: 10-17 Għax illum is-Sibt, din il-mara, bint Abraham, ma kellhiex 

tinħall mill-irbit? 

IL-MARTRI TA’ DOUAI 

� Fis-sena 1568, William Allen, li wara sar Kardinal, waqqaf kulleġġ ingliż fil-belt 

ta’ Douai, Franza. L-iskop kien biex iħejji żgħażagħ ingliżi għall-ħidma 

appostolika fl-Ingilterra, fejn imbagħad jiġu mibgħutin bħala missjunarji. 

� Dawn bdew jaslu l-Ingilterra fl-1574, u l-Beatu Cuthbert Mayne kien l-ewwel 

martri fosthom. Huwa soffra l-martirju Launceston, fid-29 ta’ Novembru 1577. 

� Matul is-seklu, 160 missjunarju, mibgħutin minn dan il-kulleġġ mietu martri fl- 

Ingilterra u Wales. Fosthom aktar minn 80 ġew ibbeatifikati. 

� Għal dawn il-martri ta’ Douai, issir festa kollettiva fid-djoċesijiet ta’ 

Westminster, Hexham u Newcastle. 

SIGNUM FIDEI 55

BEATU MIKIEL RUA - saċerdot † 1910 

� Dan il-beatu għen lil San Ġwann Bosco u kien is-suċċessur tiegħu bħala 

rettur maġġur tas-Salesjani. 

� Taħt it-tmexxija tiegħu, is-soċjetà, fi 22 sena kibret minn 800 għal 4000 

membru. 

� Il-Papa Pawlu VI ddeskrivih bħala qassis xipli, kollu tjubija u ħlewwa, ħsiebu fi 

dmirijietu u kollu sagrifiċċju. 

� Mikiel iltaqa’ ma’ Dun Bosco wara li mietlu missieru. Ta’ 16-il sena huwa beda 

jmur is-seminarju u jgħix ma’ Dun Bosco fl-oratorju, fejn kien inkarigat middixxiplina 

u mill-finanzi. Ta’ 18-il sena kien l-ewwel fost id-dixxipli ta’ Dun 

Bosco li għamel il-voti reliġjużi u tliet snin wara huwa akkompanja lill-fundatur 

tiegħu f’Ruma u ġarr kopja tal-kostituzzjonijiet miktuba minn idu stess għall- 

Papa Piju IX. 

� Meta Dun Rua sar qassis, Dun Bosco ħabbarlu li kellu jara s-Soċjetà tinfirex, 

li kellu jaħdem u jbati iżda li kellu jkollu wkoll il-faraġ u l-għajnuna tal-Mulej. 

� Dun Rua ġie Malta darbtejn. 


“Itolbu għalina biex il-Kelma ta’ Alla tiġri u tissebbaħ” (2Ts 3,1): jalla din is-Sena tal- 

Fidi ssaħħaħ ir-rabta tagħna ma’ Kristu l-Mulej, għaliex fih biss tinsab iċ-ċertezza li 

biha nħarsu lejn il-futur u l-garanzija ta’ mħabba vera u li tibqa’ għal dejjem. Kliem lappostlu 

Pietru jitfa’ l-aħħar dija ta’ dawl fuq il-fidi: “Għalhekk għandkom għax tifirħu 

mqar jekk issa, għal ftit żmien ieħor, jeħtiġilkom toqogħdu għal ħafna provi. Bħalma 

d-deheb, li jintemm, jgħaddi mill-prova tan-nar, hekk tgħaddi mill-prova l-fidi 

tagħkom biex ikun jistħoqqilha tasal għat-tifħir, għall-glorja u għall-ġieħ, meta jidher 

Ġesù Kristu. Lilu, għalkemm ma rajtuhx, intom tħobbuh; fih, għad li issa m’intomx 

tarawh, intom temmnu; fih intom tifirħu b’ferħ glorjuż, li ma jistax jitfisser, waqt li 

tiksbu l-frott tal-fidi tagħkom, li hu s-salvazzjoni ta’ ruħkom.” (1Pt. 1,6-9). 



Saint Simon and Saint Jude, seeing the miracles performed by Jesus Christ, 

despised and quit the world in order to follow him and to be numbered among his 

disciples. How happy you are to have the same destiny and the advantage of 

having left the world! You ought to value this grace as one of the greatest you have 

received in your whole life. 

Thank God for it every day, and in order to live according to the spirit of your 

vocation, despise the world, consider it as the enemy of Jesus Christ, and be 

always opposed to it and to all its maxims. Have a horror of frequenting it, and do 

not have communication with people who live in it, except insofar as necessity 

obliges you to do so. This is the way to protect against all its snares and all the 

dangers you meet there and to preserve the spirit of your vocation. By 

communicating with the world, we adopt its spirit, which is contrary to that of 

56 SIGNUM FIDEI

Jesus Christ. Because the two cannot exist together in a soul, if we fill ourselves 

with the spirit of the world, we necessarily lose that of Jesus Christ. 

Today, ask God earnestly through the intercession of the two holy Apostles whose 

feast the Church is celebrating to inspire you always with more and more 

separation from the corrupt world and with an attraction to the holy way of the life of 

Jesus Christ. 


TALBA lil San {uda 

O appostlu qaddis San {uda, 

sew fidil u ]abib ta’ {esù, 

il-poplu jag]tik [ie] u jsejja]lek b]ala patrun 

ta’ dawk neqsin mit-tama u ]wejje[ kwa\i mitlufa. 

Itlob g]alija g]ax jien ninsab bla ]ila u wa]di. 

Jekk jog][bok ag]tini l-g]ajnuna, f’dawn l-aktar mumenti ta’ b\onn, 

biex ikolli l-fara[ u l-g]ajnuna mis-sema 

fil-b\onnijiet tieg]i, fin-niket tieg]i u fit-tbatijiet tieg]i. 

U hekk infa]]ar ’l Alla mieg]ek g]al dejjem. Ammen. 


Beatu Duminku Collins – reliġjuż, martri 

Beatu Anġelo ta’ Acri - kapuċċin 




Qari: 

1. Efesin 5: 21-33 Dan il-misteru - qiegħed ngħid għal Kristu u għall-Knisja - 

huwa kbir. 

2. Salm 127: 1-5 Hieni kull min jibża’ mill-Mulej. 

3. Luqa 13: 18-21 Iż-żerriegħa kibret u saret siġra. 

BEATU DUMINKU COLLINS – Brother Ġiżwita – martri 

� Twieled fl-1566 minn familja kattolika, f’Youghal, Cork, l-Irlanda. Kemm 

missieru u wara ħuh kienu s-sindku tal-belt. Aktarx attenda l-iskola tal-ġiżwiti. 

� Fl-1583 salpa lejn Franza, u hemmhekk daħal fl-armata kattolika tad-duka 

Mercoeur u biż-żmien sar gvernatur militari. Biż-żmien ġie trasferit għal 

Spanja. 

� Fl-1598, iltaqa’ ma’ ġiżwita irlandiż li ġie biex iqarar lis-suldati fir-Randan. 

Duminku wrieh ix-xewqa li jidħol ġiżwita. Ma tantx għamillu kuraġġ minħabba 

SIGNUM FIDEI 57

l-livel ta’ studju, però Dumink wieġeb li għalih kien biżżejjed li jidħol bħala 

Brother. 

� Baqa’ jirsisti għaliex għall-ewwel il-ġiżwiti ma ridux jaċċettawh. Fl-aħħar beda 

n-novizzjat f’Santiago De Compostela. 

� Faqqgħet il-pesta u Br. Collins wera qlubija kbira, dar mal-vittmi, morda u lmoribondi. 

� Fl-1601 reġa’ lura l-Irlanda flimkien ma’ ġiżwita ieħor, biex jagħti l-għajnuna 

lis-suldati waqt il-gwerra mal-Ingliżi. Sab ruħu assedjat flimkien ma’ 143 

suldat f’kastell żgħir għal diversi xhur. Hawn reġa’ mill-ġdid wera kuraġġ kbir 

idur mal-feruti u dawk moribondi. 

� Saħansitra pprova jagħti lilu nnifsu bħala ostaġġ sabiex jieqaf il-ġlied, però 

kien kollu għalxejn. 

� Fl-aħħar lilu flimkien ma’ tnejn oħra żammewhom pruġinieri u l-oħrajn inqatlu 

kollha. 

� Kien interrogat f’Cork. Sofra terturi liema bħalhom biex jippruvaw jibdlulu 

fehmtu u jipperswaduh isir protestant. Saħansitra anke membri mill-familja 

tiegħu qalulu jagħmilha tabirruħu dar biex jeħles il-martirju, però Duminku 

baqa’ ma ċediex. 

� Fil-31 ta’ Ottubru 1602, libes il-libsa ta’ ġiżwita, għaddewh mit-toroq ta’ beltu 

għal post tal-eżekuzzjoni. 

� Tkellem bil-ħeġġa mal-folla bl-Irlandiż, Ingliż u Spanjol. Qalilhom li kien ferħan 

li kien reġa’ lura l-Irlanda biex jiddefendi l-fidi kattolika. Huwa ġie mgħallaq 

quddiem folla emozzjonata għall-aħħar. 

� Bil-lejl xi kattoliċi tal-belt, ħadu l-ġisem tiegħu u difnuh f’post sigriet. Malewwel 

beda jissejjaħ venerabbli u l-fama tiegħu nxterdet mal-Irlanda u l- 

Ewropa. Ħafna mirakli ġew attribwiti l-interċessjoni tiegħu. 

� Il-Beatu Papa Ġwanni Pawlu II ibbeatifikah, fl-1992. Huwa wieħed mill-aktar 

beati popolari fl-Irlanda. 


Il-ħajja tal-insara tagħraf l-esperjenza tal-ferħ u dik tat-tbatija. Kemm qaddisin 

għexu fis-solitudni! Kemm nies li jemmnu, anki fi żminijietna, jinsabu għaddejjin millprova 

tas-skiet ta’ Alla filwaqt li huma xewqana li jisimgħu l-faraġ ta’ leħnu! It-tiġrib 

tal-ħajja, li bih aħna nifhmu l-misteru tas-salib u s-sehem tagħna fit-tbatijiet ta’ Kristu 

(ara Kol. 1,24), iwassalna għall-ferħ u t-tama li bihom tmexxina l-fidi: “meta nkun 

dgħajjef, inkun qawwi” (2Kor. 12,10). Aħna nemmnu bil-qawwa kollha li l-Mulej 

Ġesù għeleb il-ħażen u l-mewt. Papa Benedittu XVI 

Meditazzjoni ta’ San Ġwann Battista De La Salle: Ittra lil Bro. Paulin 

“... Għandek tkun dejjem lest biex tiltaqa’ mad-diffikultajiet matul ħajtek kollha, 

huma x’inhuma u f’kull sitwazzjoni li ssib ruħek fiha ...” 

58 SIGNUM FIDEI


TALBA 

Issa li sejjaħtli biex inxandar il-kelma tiegħek, 

għinni ngħix bik, Mulej, 

u nkun strument taal-paċi tiegħek. 

Ġorrni mit-Tabor tal-kontemplazzjoni, 

lejn il-witja tal-impenn fil-ħajja ta’ kuljum. 

U jekk l-għemil inixxifli ħajti, 

mexxini lejn il-għolja tas-silenzju. 

Minn hemm fuq 

nikxef is-sigrieti tal-kontemplazzjoni, 

u l-ħarsa tiegħi missjunarja tasal aktar malajr 

lejn it-trufijiet tal-art. 

Don Tonino Bello 

(Kliem ta’ ...fidi – Pub. ĊAK) 


Beatu Angelo ta’ Acri 

San Alfons Rodrigues - reliġjuż 




Qari: 

1. Efesin 6: 1-9 Servu bil-qalb it-tajba, qiskom lill-Mulej u mhux lill-bnedmin. 

2. Salm 144: 10-14 Fidil il-Mulej f’kull kelma tiegħu. 

3. Luqa 13: 22-30 Jiġu mil-Lvant u l-Punent, u jitqiegħdu għall-mejda fis-Saltna 

ta’ Alla. 

BEATU ANGELO TA’ ACRI - † 1739 

� Huwa kien iben ta’ ġenituri fqar, kien jismu Antonio Luca Falcone u twieled 

fis-19 ta’ Ottubru 1669. 

� Ipprova jidħol mal-Kappuċċini ta’ 18-il sena iżda sab il-ħajja ħarxa ħafna. Bilgħajnuna 

ta’ ħafna talb huwa pprofessa fit-tielet darba li pprova wara 

novizzjat imqanqal ħafna, fl-1691. Ħa l-isem ta’ Angelo. 

� Fl-ewwel priedka li għamel, il-fiduċja fih innifsu u l-memorja ħallewh u niżel 

minn fuq il-pulptu konfuż. Meta qagħad jaħseb fuq dan id-diżappunt deherlu li 

l-Mulej qallu: “Għall-ġejjieni, Angelo, ippriedka b’mod sempliċi u kif jitkellmu nnies, 

biex jista’ jifhmek kulħadd.” 

� Huwa sar wieħed mill-aqwa predikaturi ta’ żmienu u mexxa missjonijiet 

f’pajjiżu u xerred id-devozzjoni lejn il-Kwaranturi (40 siegħa adorazzjoni ta’ 

SIGNUM FIDEI 59

Ġesù Sagramentat) sakemm miet. 

� Kien jgħaddi ħin twil jitlob u jagħmel penitenzi ħorox biex jikkumbatti ttentazzjonijiet 

li kien ikollu. 

� Huwa kiteb ktieb wieħed biss, ġabra ta’ talb fuq it-tbatijiet ta’ Kristu, għassorijiet 

Kappuċċini li huwa waqqaf f’Acritania. 

� Angelo laħaq provinċjal kappuċċin fil-Kalabria, u kienu jsejħulu ‘L-Anġlu tal- 

Paċi’ bil-mod seren li kien imexxi l-provinċja. 

� Miet fit-30 ta’ Ottubru 1739, ta’ 70 sena. Il-Papa Ljun XII ibbeatifikah fit-18 ta’ 

Diċembru 1825. 


B’din il-fiduċja sħiħa ejjew nintelqu fih: hu li jinsab preżenti f’nofsna, jirbaħ is-setgħa 

tax-xitan (ara Lq. 11,20) u l-Knisja, komunità viżibbli tal-ħniena tiegħu, tibqa’ fih 

bħala sinjal tar-rikonċiljazzjoni dejjiema mal-Missier. 

Nafdaw dan iż-żmien ta’ grazzja f’idejn l-Omm ta’ Alla, li ġiet ipproklamata “hienja” 

għaliex “emmnet” (Lq. 1,45). Papa Benedittu XVI 


“… Ta’ nisrani li int għandek tkun kuraġġuż u b’fehma soda u dejjem tħares lejn linteressi 

t’Alla , qabel kollox …” 


TALBA għall-qdusija 

Onfoħ fija, O Spirtu Qaddis, 

sabiex ħsibijieti jkunu qaddisa. 

Aħdem fija, O Spirtu Qaddis, 

sabiex xogħli wkoll ikun qaddis. 

Rażżanli qalbi, O Spirtu Qaddis, 

sabiex inħobb biss dak li hu qaddis. 

Saħħaħni, O Spirtu Qaddis, 

sabiex inħares dak li hu qaddis. 

Ħarisni mela, O Spirtu Qaddis, 

sabiex jiena nkun dejjem qaddis. 

Santu Wistin 

JG}IX {ESU’ 

F’QALBNA ! 

G}AL DEJJEM 

60 SIGNUM FIDEI

It-Talba tas-Signum Fidei 

Missierna li inti fis-smewwiet, 

fil-Providenza tieg]ek, 

Inti g]o[bok tag]\ilni biex inkun Sinjal ta’ Fidi 

f’dinja mimlija konfu\joni u in`ertezzi. 

Ixg]el fija u fil-membri kollha tas-Signum Fidei, 

spirtu qawwi ta’ FIDI u {ENEROŻITA’, 

]alli meta ni[i biex nikkommetti ru]i fl-appostolat, 

nimxi fuq l-e\empju ta’ 

San {wann Battista De La Salle, 

u ndawwal o]rajn, 

biex huma wkoll jikkonsagraw ]ajjithom, 

]alli jwasslu l-Van[elu lid-dinja fl-edukazzjoni. 

Bierek ix-xog]ol ta’ ]utna, 

huma fejn huma, biex flimkien , 

imdawwla bl-entu\ja\mu 

tal-Ispirtu tal-im]abba tieg]ek, 

insiru dejjem aktar il-Mel] tad-Dinja, 

id-Dawl tad-Dinja, l-aktar fost il-fqar u , 

dawk li jinsabu bog]od mis-salvazzjoni li inti toffri. 

Ilqa’ [ewwa dirg]ajk lil ]utna 

li telqu qabilna bis-sinjal tat-twemmin 

u li issa jinsabu reqdin fil-pa`i tieg]ek. 

Qed nitolbok dan, 

permezz ta’ Ġesu’ Kristu, 

Ibnek l-G]a\i\. 

Amen 

Direzzjoni: Min jixtieq tag]rif dwar is-Signum Fidei kkuntatjaw: 

M. Camilleri, 117, “Camille”, Triq Nazju Ellul, Gzira. 

Tel. 21317422, Mob. 79317422 

E-mail: petcam@maltanet.net 

SIGNUM FIDEI 61

San Jaime Hilario u San Cirillo Bertran 

u sħabu, Martri ta’ Turon 

9 t’Ottubru 

Talba: 

O Alla, Mulej u Missier tagħna, 

Inti ridt li l-Martri tiegħek 

Il-Beati Ċirillu u Sħabu, 

jagħtu xhieda tal-fidi sħiħa 

mhux biss bl-edukazzjoni 

taz-zgħar u taż-żgħażagħ 

iżda wkoll bis-sagrifiċju ta’ 

ħajjithom. 

Agħtina nitolbuk għall-merti u 

t-talb tagħhom għalina, 

aħna nissaħħu bil-qawwa ta’ 

L-Ispirtu s-Santu, u nagħtu 

ħajjitna bil-ħerqa għat-tixrid 

tal-Bxara t-Tajba. 

Dan nitolbuk b’Ġesù Kristu Sidna li hu 

Alla, 

miegħek jgħix u jsaltan flimkien ma’ l- 

Ispirtu s-Santu, Alla wieħed, għal 

dejjem ta’ dejjem, 

Ammen. 

62 SIGNUM FIDEI 

Beatu 

Brother Arnold Reche 

23 t’Ottubru 

Fil-21 t’Ottubru il-Papa 

Benedittu XVI ser 

jikkanonizza 

lill-Beata 

Kateri Tekakwitha

tiftaħ is-sena tal-fidi 2012

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?