12.07.2015 Views

daaxloebiT amgvari

daaxloebiT amgvari

daaxloebiT amgvari

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

literaturuli gazeTi#8928 dekemberi 2012gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiTfasi 50 TeTritarielWanturiaIIninosamsoniaXIIIirmataveliZeIIIkatojavaxiSvilininoxaratiSviliXIIIV-VrostomCxeiZeVIII-IXnanaqelexiZeVIIpaatanacvliSviliX-XIiv-v


2 literaturuli gazeTiCanawerebi 28 dekemberi 2012saintereso vizitimobrZanda rusTavelis premiebiskomitetSi batoni devi sturua,saqarTvelos kompartiis cekas yofilimdivani ideologiis dargSi, dame da murmans saCuqrad mogvarTva Tavisiwignebi. misi keTili ganwyobis sabuTad,neba miboZeT, gagacnoT naCuqarwignebze gakeTebuli warwerebi:`brwyinvale poetsa da gansakuTrebulipirovnuli xibliT dajildoebuladamians _ baton tariels – didisiyvaruliTa da saukeTeso survilebiT.Tqveni – devi5. VI. 2000Tbilisi~`Cemo Zvirfaso tariel batono!RmerTma uxvad mogamadla maRaliniWiereba, sadReRamiso SemarTeba, siyvarulisada raindobis dauokebeliwyurvili. siyvaruliTa da saukeTesosurvilebiT –Tqveni devi sturua28. X. 1998~mesame – rusul wignze gakeTebuliwarweris motanis, ubralod, mrcxvenia– metismetad hiperboluri Sefasebisgamo!<strong>daaxloebiT</strong> <strong>amgvari</strong> warwerebiTaCuqa batonma devim wignebi murmanlebaniZes.mokled, didi rTuli gamosacnobiar iyo is, rom CvenTan stumrad mobr-Zanda monanie cekas mdivani, romelsacTavisi cxovrebis gasagrZelebladsul sxva gza hqonda arCeuli. murmanmada mec Cvens saubars sainteresostumarTan msubuqi polemikis saxemiveciT. kerZod, gavaxseneT mas erTimwvave publikacia misi.Zvelebs, darwmunebuli var, axsovTdevi sturuas werili gazeT `komunist-Si~ samociani wlebis dasawyisSi – mowinavesamocianeli mwerlebisa da poetebisdatuqsva da lamis gankargulebismicema presisTvis, frTxilad yofiliyvnenam eWvmitanil avtorTa mimarT!guram rCeuliSvili da kompania– mokled, asec SeiZleba daerqvas devisturuas mier `gametebul~ mweralTajgufs! ai, es werilebi gavaxseneT batondevis murmanma da me! ras gverCodi,ra gindoda Cvengano, <strong>daaxloebiT</strong>aseTi iyo Cveni naxevari saukuniTdagvianebuli pretenzia monanie stumrismimarT!sxvaTa Soriso, daiwyo devim TavismarTleba – me maSinac da merec, mogvianebiTac,myavda sando da saimedo konsultantida mrCeveli – Tqveni axlobeli,Tqveni Tanamoazre, Tqveni megobari!mas xom ar SeeSleboda, vin raswarmoadgenda an dRes ras warmoadgenso!Tqveni Taobis kaci, Tqveni Tanamoazre,Tqveni megobari, Tqveni esTetikisada gemovnebis adamiani gaxldaTCemi mrCeveli da konsultanti, da aravinme SemTxveviTi da arasando personao!igi Cems quCaze cxovrobda, Cems mezoblad,xSirad Semoivlida xolmeCemTan da, Tu me raime meeWveboda,swored is mayenebda swor gzaze, misganviRebdi saWiro literaturul informaciaso!me da murmanma erTxans erTmaneTsvucqireT da mere sicili wagvskda,ramac Cveni stumaric gaaxalisa. mokled,batonma devim Tavi sabuTianadimarTla!murmani aRar aris amqveynad, magramCvenTan erTad am saubrebs ismenda saxelmwifopremiebis komitetis buRalterida mdivanic, sxvaTa Soris – nazigogiaSvili, romelsac, ramdenadacvici, SesaniSnavi mexsiereba aqvs (es misma`dakiTxvamac~ daadastura...).poligloti leqsis avtorizaur bolqvaZis erTi patara leqsimovagono unda mkiTxvels – qarTulipoeziis Sedevri namdvili _ jer uRiarebeli,sxvaTa Soris! saerTod,poeziis – namdvili poeziis – Tvisebaisaa, rom romel enazec ginda, im enazeisaubrebs! gadamfreni frinvelebismsgavsad, aris gadamfreni poeziac –igi iolad midi-modis qveynebsa, xalxebsada enebs Soris! roca am Temaze –poeziisa da leqsis Temaze saubrobkaci, pirveli, rac gaxsendeba, isaa, romes Tema metismetadaa miCumaTebuliCvenSi. es upirveles yovlisa, meleqseebisdamsaxurebaa! maT ar surT imisaRiareba, rom leqsi yovelTvis arudris poezias, rom leqsi mxolodWurWelia poeziis, an SeiZleba iTqvas– mxolod samosia misi, da, bolos dabolos, poezia – namdvili poezia – amWurWlis Tu am samoselis uqoneliciolad gava fons, ese igi, wava ucxoqveynebSi, da sul iolad gaacnobs maTTavs! ai, erTi aseTi gadamfreni leqsiazaur bolqvaZis is patara leqsic,romelsac axla gavaxseneb mkiTxvels:me poeti var – miwa var, ca var,me poeti var – sivrce var, dro var!tariel Wanturiamomenatreba sikvdili – waval!momenatreba sicocxle – moval!rac zemoT mogaxseneT, is yvelaferivTqvi da davwere ara zaurisgamo, aramed misi saamayo Svilis –eliso bolqvaZis gamo!zauri aRaraa, da mis magier me vifiqremisi leqsis rimeiqze, romlis`lirikuli gmiric~ Cveni saamayo pianistieliso bolqvaZea:me musika var – miwa var, ca var,me musika var – sivrce var, dro var!momenatreba parizi – waval,momenatreba Tbilisi – moval!* * *TiTqmis naxevari saukunis winaT`nakadulma~ wigni gamosca – `brZnuliazrebis samyaroSi~. redaqtori megaxldiT. wignSi Setanilia genialuri,naxevradgenialuri da, ubralod, ni-Wieri adamianebis maqsimebi, brZnuligamonaTqvamebi, aforizmebi! Tve TuTvenaxevari, am wignis redaqtirebasrom dasWirda, CemTvis iyo saocarisiamovneba, amasTan isic vTqva unda,rom am wignis kiTxvisa da gadakiTxvisaserTxel ar gamRimebia! ai, sisuleleebzeki mecineba. bevri vicine gazeT`qronikis~ korespondentis, vinme zendelaSvilissisuleleebze! vicinedoiaSvilis, WumburiZis, mrelaSvilisda sxvaTa paskvilebze! vupasuxo? visvupasuxo! ra vuTxra! gaagebineb rames?meti araa Cemi mteri!da roca miSa qvliviZe – naRdi poeti,niWieri mxatvari, WeSmariti inteleqtualida aTas qartexilSi gavlilikaci miwers – `codvaa amis damweri,Sen daifare, RmerTo~, – esaa namdviligamosarCleba – mxolod Rmer-Ti Tu gaaCens dRes Cvens kulturaSinamdvil samarTals, sxvanairadaraferi gamova – Sen gazrdi zendelaSvils?Sen daabruneb am tanjulqveyanaSi moralsa da logikas?amaze da ase fiqrisas gaCnda CemsTavSi saintereso proeqti: davbeWdoerTad, gverdigverd, yovelivesaukeTeso iqedan, rac dauweriaT Cemzerogorc Cems keTilismyofelebs, iseCems avadmaxsenebel paskvilantebs! essaintereso iqneba – ramdenadac vici,<strong>amgvari</strong> `paraleluri Sexedulebebi~Tu qeba qebaTa erTi mxriv da lanZRvalanZRvaTa meore mxriv, ar unda gamovidescudi wigni! am orsaxovanproeqts, Tu igi sasurvel donezeSeiqmneba da gamoicema, mkiTxveli namdviladeyoleba!ai, es proeqti STamagona mixeil qvliviZisleqsma, moZRvnilma Cemdami,romelsac ujrebis dalagebisas gadaveyare,da romelmac gamiCina sinanulisda erTgvarad sircxvilis grZnobac,rom miSas sicocxleSi veraferimovifiqre iseTi, madlierebis grZnobisgamoxatvas damgvaneboda.minda, mkiTxvels movagono is leqsi,romlis avtoric namdvilad daakldaqalaqs – rogorc Tbiliss, ise,albaT, moskovsac...rac Seexeba zemoT naxseneb proeqts,mas namdvilad aRar gadavdeb _ ukve80 wlisa Sevsruldi da, rom ityvian,moswrebaze var...vikileqsigTavazobT batoni mixeil qvliviZisxsenebul leqss:`mwerlis wiTeli wigni~tariel Wanturiaswignis recenziis magieryda momewona, gavSale daCavixede SigniT:es marTla kargi wignia –`mwerlis wiTeli wigni~.mxiarulic da mwuxarec, wuTiT romar mogawyensda mraval mtanjvel kiTxvazeutyuar pasuxs gagcems.es ucnauri wignia –onavruli da brZnuli,masSi farTxalebs jambazisaritmiuli guli,ismis maTraxis tkacuni, yefa,Cxavili, Rrena,mayureblebis taSi dagaafTrebuli stvena.am wignSi yvelaferia,mowyenilobis garda,aq sinamdvile zRapars hgavs damogonili marTals,es wigni TiTqos liftia,Sig Caketili kaciT,romelic uxmod bolTas scems –gulmowyale da mkacri.man icis: yvela sikeTe,axalia Tu Zveli,borotebasTan Sexlili,Tavis mosarCles elis.es uqomago wignia, Seupovari erTob,codvaa misi damweri,Sen daifare, RmerTo!_ yva... yva... yva...yvavebi, romlebic tiutCevis leqs-Si afrindnen, etyoba, saqarTveloSiCamofrindnen da Cveni poetebisleqsebSi dafrindnen!paralelebis motanisagan amjeradTavs Sevikaveb! Tqven TviTon gadaikiTxeTkidev erTxel tiutCevi! arinanebT! karg poetTan SexvedrayovelTvis sasiamovnoa, Tu, ra Tqmaunda, Tqven poeziis moyvaruli brZandebiT!ai, axlac, isev afrindnen mSobliurinaxnavebidan tiutCevis yvavebi!qsenofobia, qsenofiliada kompania2011 wlis 31 seqtembers `maestroze~kidev erTxel gaimarTa saubari robikosturuas Temaze. zogma ra Tqva dazogma ra! Cemze didi STabeWdilebamoaxdina brwyinvale iuristis, da amavedros udidesi gamocdilebis mqonemoRvawis, mindia ugrexeliZis saubarma.bevri Zalze saintereso da Wkvianuriram brZana batonma mindiam, magramme vityvi or sityvas imaze, ramac yvelazedidi STabeWdileba moaxdina aramarto Cemze, aramed, vfiqrob, imsaubrebis Tanamonawileebzec.mokled, ase: robiko sturuasdaswames qsenofoboba da am mizeziT igiTeatris samxatvro xelmZRvanelispostidan gaaTavisufles. mindia ugrexeliZem,gamocdilma iuristma,amjerad advokatoba ikisra da robikosturuas dasacavad mimarTa yvelazeefeqtur xerxs – man isaubra erTi mxrivqsenofobiaze da, meore mxriv – qsenofiliaze!Cemi saTqmeli rom ukeT gamovTqva,jer am sityvebis – qsenofobiisa da qsenofiliisganmartebebs mogaxsenebT:qsenofobia – ucxoelebisa da yoveliveucxouris siZulvili.qsenofilia – ucxoelebisa da yoveliveucxouris siyvaruli.axla bunebrivad Cndeba kiTxva: mar-Tla da marTla, romelia robiko sturua– qsenofobi? Tu qsenofili!amden qveyanaSi rom dadga speqtaklebi,amden qveyanaSi rom Caitana Tavisibrwyinvale dadgmebi da amden qveyanasrom moawona da Seayvara Tavi, amqveynebs – udidesi kulturisa da inteleqtisqveynebs mizanTropi da qsenofobimoewonaT da SeuyvardaT? isini– es gamocdili xalxebi – verafersmixvdnen? nacistSi nacisti ver gamoicnes?ese igi, Tu raime iarliyis mikerebaginda mainca da mainc robiko sturuasTvis,mas normalurma, gonierma adamianmaunda qsenofilis iarliyi miakeros,es ki is codva araa, amisTvisumaRlesi profesionali samsaxuridanmoxsna, ratom kargi dagidgams da kargadgikeTebia didi saqmeebio!ai, amnairi advokatebi – mindia ugrexeliZisnairiadvokatebi sWirdebaara marto saqarTvelos, romelsacmsoflio mniSvnelobis aferistebi, imperialistebi,kolonialistebi da fa-Sistebi aTas cru braldebas uyeneben!da am dros Cvenc mtris wisqvilze undavasxaT wyali, sisxli da cremli?aTasi saintereso ram moxda dRes,magram Cemi mTavari STabeWdilebadRevandeli – mainc mindia ugrexeliZea!me rom xelisufali viyo, aseT kacsgverdidan ar moviSorebdi!amas rom vwer, mkiTxvels SeiZlebadidi Zmakacebi vegonoT me da batonimindia, arada Sori, Zalian Sori gamarjobiTvicnobT erTmaneTs!vTqvaT kidev erTi bodiSi, ra qveyanadaiqceva amiT! xom movibodiSeTamaswinaT, jer rom gavauqmeT rusTavelispremia da mere rom aRvadgineT –moviqeciT sworad! rad unda amas amdenidava, sircxvili araa?pol valeri...xelisufleba, misi borotad gamoyenebisgareSe, mTel Tavis momxibvlelobaskargavso, brZana pol valerim!saqarTvelos xelisuflebam gadawyvita,axali, gaugonari argumentebiTdaedasturebina pol valeris maqsimisWeSmariteba! is, rac saqarTveloSimoxda da xdeba, Zneli warmosadgenia,romelime namdvilad civilur, namdviladkulturul, namdvilad adamianurqveyanaSi!etyoba, unda gadadges... qarTvelixalxi...* * *gonaSvili yvelaze kargad mRerodaqarTulad!gunaSvili yvelaze kargad cekvavdaqarTuls!yvelafridan Cans, erTi gvarisaniarian!dasasruli me-6 gverdze


28 dekemberi 2012dro da Tixaginekologiuri kabinetis saproceduroganyofileba. naxevrad gaxdiliqali dgas da karisken ixedeba._ sad aris? xuTi wuTis win undadabrunebuliyo. gavida xuTi wuTi?miTxra, sanam saboloo pasuxs getyvi,kidev erTxel unda gagsinjoo. ratomvaCuqe is saaTi evas? saaTianad daikargada sul mcire imedic ki ar maqvs, romdakargul dros odesme davibruneb. eskaci kidev mekiTxeba, sqesobrivi aqtisdros mcireoden tkivils an aqtis Semdegwvas Tu grZnobo. ra unda vupasuxo?ara, eva erTaderTi qali ar yofilaCems cxovrebaSi, visTan erTadacguliswasvlamde vicinodi. ho, adrebevrs vicinodi. sakmarisi iyo, gamvlelispaltoze SerCenili iarliyi anrame aseTi damenaxa, maSinve sicili mitydebodaxolme. am diliT ki isegavbrazdi metroSi im wyvilze, erTmaneTsxelidan rom stacebdnen Sokoladisbatons da rig-rigobiT kbeCdnen.mgoni, indoelebi iyvnen. gogos warbebsSoris wiTeli laqa hqonda. Cem gverdiTisxdnen da mTel vagonSi mxolodisini xmaurobdnen. xelebze davakvirdida... axla raRac iseTi unda vTqva...vici, rom bunebrivad muqi feris kaniaqvT, magram es xelebi didi xnisdaubanel, WuWyiT gaSavebul xelebshgavda. guli gamiskda: nuTu yvelafer-Tan erTad rasistic var? an iqneb esecevas bralia, romelmac yvela dadebi-Ti emocia Tan gaiyola da urCxulispirispir damtova? mas Cemi saxe aqvs,Cemi Tvalebi, Cemi piri da is Zalianmowyenili urCxulia. ar vici, ramdenidro gavida. an saerTod Tu gavidadro. rogorc miTxres, `kasablankas~rimeikSi iReben. arada, pirvelad mevuTxari, raRaciT ingrid bergmanshgavxar-meTqi. maSin damwyebi msaxiobiiyo da yvela komplimenti uxaroda.erT saRamos Tma ise davvarcxne,rogorc ingrid bergmans aqvs `kasablankaSi~da dedaCemis saRamos kabacCavacvi. ho, kaba iseTi ar iyo, sxvanairiiyo da mere isev me gavxade... itirebs,roca Cemi sikvdilis ambavs gaigebs?Camova dakrZalvaze? ara, ar Camova.holivudSi guls iolad gadaayolebs.erT dros aqac yvelaferi iyo: gada-Rebebi, premierebi, Sexvedrebi, wveulebebi,siyvaruli. dRes, ubralod, vkvdebi:Cems sxeulSi yvelaferi gadagvarebulia.yvelaferi damTavrebulia. rasaWiroa amdeni analizi? amdeni procedura?waval da am kacTan aRarasdrosmoval.qali Cacmas iwyebs._ sikvdils saxlSi davelodebi,sadac evas naCuqari Tixis qoTani maqvs.dro TixaSi gamicvala, gesmiT? es kidevmekiTxeba: Cveulebriv dReebSi sisxlianigamonadeni xom ar gaqvT? ZuZuebsrom isresT, simagreebs xom argrZnobT? oh, eva, eva... ukve Zalian gviania,ukve veRarafers gamovasworebT.ise daWkna Seni naCuqari mcenare, romsaxelic ver gavige. qoTnidan miwa amovyareda axla Sig werilebi devs _Seni, sxvebis. ara, erTaderTi namdviladar yofilxar. axla marto var.yvela gaiqca Cemi Sav-TeTri filmidanda ar vici, me sad gaveqce sakuTar Tavs.pauza._ morCa? gadaRebulia?gayinuli dReavtobusis gaCereba. grZel skamzeuZravad wevs mawanwala. mas policieliqali uaxlovdeba.cota xnis Semdeg gaubedavad ambobs:_ gTxovT, warmoadginoT TqvenisabuTebi.mcire pauza. odnav ufro xmamaRlaimeorebs:_ gTxovT, warmoadginoT TqvenisabuTebi.isev mcire pauza. qali xmas uwevs:_ warmoadgineT Tqveni piradobismowmoba!qali mawanwalas mxarze xels adebsda cdilobs, gaaRviZos.literaturuli gazeTiirma taveliZeSvedurimonologebi_ gZinavT? ra dros Zilia! Tan aseTyinvaSi. axlave wamodeqiT da sabuTebiwarmoadgineT. Tu piradobis mowmobaar gaqvT, policiis ganyofilebaSi wamobrZandiTda iq yvelafers gavarkvevT.Tan cxel yavasac dagalevinebT.ar iciT, rom avtobusis gaCerebazeZili akrZalulia? diax, kanoniT arisakrZaluli! kanonis ZaliT gibrZanebT:axlave gaiRviZeT! warmoidgineT, ramoxdeba, yvela moqalaqem rom iq daiZinos,sadac moisurvebs. ras daemsgavsebodaes qveyana, romelsac aseTi srulyofilikanonebi aqvs. Tan ra vici, ragesizmrebaT am yinvaSi... iqneb is garyvnilibeberi xarT, avtobusSi pataragogoebs gverdiT rom moujdeba damuxlebze binZur xelebs usvams xolme...ar gewyinoT, Tqvenze xom jer araferivici.garSemo uvlis. akvirdeba._ msoflioSi wesrigi verasdrosdamyardeba, Tu TiToeulma CvenganmasakuTari nabijebis kontroli ar iswavla.Tqven ggoniaT, msoflio wesrigisarseboba sxvebzea damokidebuli_ viRac uxilav adamianebze, romlebicuxilav ofisebSi sxedan da msofliomniSvnelobis politikur gadawyvetilebebsiReben? ara, wesrigi me daTqven unda davamyaroT, Tanac aqve daaxlave. Cveni wesrigi bevrad ufro mniSvnelovania.iciT, arasdros mjeroda,rom umaRlesi donis Sexvedrebze pirispirdarCenili prezidentebi raRacmniSvnelovanze saubrobdnen. albaTTanaSemweebi kars miuxuraven Tu ara,eseni perangebs moiReRaven da skolismoswavleebiviT maimunoben xolme. ra,me da Tqven rom maT adgilas viyoT, sxvanairadmoviqceodiT?Cumdeba. TiTqos pasuxs elodeba._ ai, amitom avirCie policielisprofesia. minda, irgvliv wesrigi Tvi-Ton davamyaro da davicva _ kanonierebisfarglebSi, ra Tqma unda. minda,rom yovel RamiT mSvidad daviZino.iciT, ras ambobs Cemi qmari? msoflioterorizmis safrTxes Senilokaluri wesrigiT ver daupirispirdebio.sanam dekretul SvebulebaSigavidoda, disertacias werdaaxlo aRmosavleTSi islamisturimoZraobebis Sesaxeb da mgoni, gareka:sul did da bundovan safrTxeebzelaparakobs. me ki darwmunebuli var,rom safrTxe rac ufro mkafio dakonkretulia, miT ufro saSiSia. bavSvobaSipiriqiT iyo: yvelaze metad bundovanebisada gaurkvevlobis meSinoda.meSinoda, rom moulodneladraRac iseTi moxdeboda, rac yvelafersTavdayira daayenebda da sanammomxdarSi gaverkveodi, situaciis gamosworebaSeuZlebeli gaxdeboda.saerTod, Zalian ucnauri, erTi SexedviT,usafuZvlo SiSebi mqonda: magali-Tad, roca dedasTan erTad avtobusisgaCerebaze videqi da transportis mosvlasvelodi, yovelTvis imazevfiqrobdi, rom Cveni lodini amao iyo.mjeroda, rom me is simarTle vicodi,rac dedam ar icoda: samaradisod avtobusisgaCerebaze dgomisa da lodinisTvisviyaviT ganwirulebi. mikvirda,rom mas Tavis simarTleSi eWvi arepareboda, ise mSvidad, imedianadidga... me SiSiT guli miskdeboda: megona,wesrigi, romelsac ase SevCveodiT,Tvalsa da xels Sua gaqreboda, mis adgilski sasowarkveTa da uazro, umiznolodini daikavebda. ra Tqma unda, avtobusiyovelTvis droulad modiodada es imdenad mixaroda, rom rogorcki avidodi da skamze davjdebodi, maSinvesimReris xasiaTze vdgebodi. xandaxanvmRerodi kidec dabal xmaze.sabavSvo simReras wamoiwyebs, magrammaleve Cerdeba._ avtobusSi xalxs yovelTvis didiinteresiT vakvirdebodi. saerTod,meCveneboda, rom yvelgan imaze metsvxedavdi, vidre deda xedavda. ar momwonda,nacnobebi rom miesalmebodnenda gamoelaparakebodnen xolme. amiTmxolod yuradRebas ufantavdnen. arada,ramdeni ramis danaxva SeeZlo, avtobusisfanjris minaze Tavis midebis,modunebis da Tvalebis daxuWvis Cvevarom ar hqonoda. dRes me vici, romtransportSi fxizlad unda viyo. meyvelgan fxizlad unda viyo, imitomrom RamiT mSvidad daviZino.isev im sabavSvo simReras agrZelebs.moulodnelad Cumdeba da avtobusismoZraobis ganrigs aSterdeba._ rogor momwons avtobusismoZraobis ganrigebi! warmogidgeniaTsamyaro avtobusis moZraobis ganrigisgareSe? ai, lokalur sivrceSi ganxorcielebulimsoflio wesrigis nimuSi!ra sasiamovnoa imis codna, rom zustad2 wuTisa da 18 wamis Semdeg avtobusiskari gaiReba da yvela Cveni SiSi gaqreba!Tqven ki isev gZinavT da rogorcvatyob, gaRviZebas ar apirebT. ukvegiTxariT, rom dRes Cemi pirveli dReaim samsaxurSi, romelzec yovelTvisvocnebobdi? dReidan Cvens 8 Tvis gogonasCemi qmari mixedavs, romelic profesiiTpolitologia, me ki irgvlivwesrigs davamyareb da davicav. ara, imasar eSinia msoflio uwesrigobis, radganTeoriebi masze trankvilizatorebiviTmoqmedeben. kidev kargi, dozasmainc akontrolebs... da saerTod, yvelaferi,razec axla vsaubrob, Cemsqmars naklebad adardebs. sxvaTa Soris,bavSvobaSi Citebis eSinoda _ CveulebrivibeRurebis. ra dros beRurebia?Cemi pirveli samuSao dRea dapirveli amocana unda gadavWra. axlaes ufro Txovnaa, vidre brZaneba: TuSeiZleba, gaiRviZeT da Tqveni sabuTebiwarmoadgineT. Tu piradobis mowmobaar gaqvT, Tqveni saxeli da gvarimiTxariT da policiis ganyofilebaSiyvelafers gavarkvevT. ar gindaT cxeliyava? dasawyisi yovelTvis ZalianmniSvnelovania. es dRe aucilebladwarmatebiT unda daviwyo da iciT,rogor gagimarTlaT? me Tqven arasdrosdamaviwydebiT. yovelTvis gavixseneb,rom zamTris civ, susxian dReserTi keTili moxuci gayinvas gadavar-Cine. Tumca ra vici, keTili xarT? pataragogoebis muxlebi ar gesizmrebaT?mcire pauza._ ratom ar iRviZebT? iciT, Tu ara,rom kanons arRvevT, roca avtobusisgaCerebaze gZinavT da Tan albaT aTasisaZagloba gesizmrebaT? aba, rogordavrwmunde, rom wesier sizmrebs xedavT?mawanwala skamidan vardeba. qalidasqceris.proza 3_ moica... Tqven ra... mkvdari xarT?mipasuxeT: mkvdari xarT? ki magram,rodis mokvdiT? sul mkvdari iyaviT?ratom ar mpasuxobT: mkvdari xarT?mkvdari xarT? mkvdari xarT? mkvdarixarT?Sav-TeTri Sobacarieli sagrimioro, romelicsaZinebelsac hgavs. kedelze hkidia nacisturiforma (mamakacis). iqve awyviaerTi wyvili Ceqma.Semodis msaxiobi qali, romelsacacvia sadad, Tanamedroved da Tval-Sisacemad qalurad.qali sarkeSi ixedeba, auCqarebladixdis tansacmels da nacistur formasicvams. Tmas kefaze aikecavs daquds daixuravs. Sarvlis Cacmas gadaifiqrebs,isev Tavis qvedakabas Caicvams.Ceqmebs xelSi didxans atrialebs,mere ki fexebTan axlos daiwyobs (anSeiZleba cali Ceqma Caicvas, meore kiara).qali:me Sen miyvarxar.me Sen miyvarxar.pirvelad ufro bunebrivad gamomivida.am sityvebis Tqma sul ufrorTuli xdeba. amitom uceb unda Tqva_ TiTqos enaze cecxli gikidia datkivils veRar uZleb. ra Tqma unda, amdros maxvilebs sworad ver dasvam, sityvebsswori intonaciiT ver ityvi. enapirSi igrixeba da zedmeti tvirTismocilebas cdilobs. cecxli eniszedapirs edeba. ityvi da ukve nacrisnacnob gemos grZnob.mosaxdeni moxda.sityvebi naTqvamia.me is mivatove da saxlidan wavedi.me dRes kaci unda viyo, romlisTvisacsaxeli da gvari jer armoufiqrebiaT. piesaSi herman geringiewera, magram reJisorma gadawyvita,rom Cemi personaJi, zogadad, nacistimaRalCinosani iyos da ara istoriulipirovneba. es roli ki imitom momces,rom msuqani var. bolo ramdenimewelSi 15 kilo movimate.`iuTubize~ yvela video vnaxe,romelSic herman geringia. vefxvisbokvrebs efereba. bavSvebsac. nacisturiSobaa. didi naZvis xe udgaT dabavSvebs kanfetebs urigeben _ gulwrfeliRimiliT, sayovelTao zeimisgancdiT.ara, es ambavi ar maRelvebs. viqnebiusaxelo nacisti maRalCinosani. aqamdekaci arasdros vyofilvar. esecreJisoris axirebaa _ msaxiobi qali imkacis rolSi, romlis saxesac gaadamianurebasWirdeba. Cven xom gvjera, romnacistebi adamianebi ar iyvnen.10 wlis win 44 kilo viyavi da rocaaleqsandres Tvalwin vixdidi, Zalianmrcxvenoda. sul veubnebodi, iqiTgaixede-meTqi. xan ixedeboda, xan _ara. mrcxvenoda, rom bavSvis sxeulimqonda, rom yvela nekni metyoboda,rom Cemi wvivebi, majebi da TiTebiZalian wvrili iyo. erTxel aleqsandremarcxena xelis neka TiTze didxansmiyurebda da mere mkiTxa: `es adamianisTiTia?~dRisiT seqsi arasdros gvqonia.dRis Suqze tansacmels ar vixdidi.Cemi gamosworebis imedi hqonda. egona,rom wlebi momemateboda da SiSsda simorcxves davZlevdi. me wlebi dakilogramebi momemata. TeatrSic sulufro seriozul rolebs viReb.reJisori meubneba, rom sakuTarTavSi nacisti unda vipovo, rom es Seu-Zlebeli sulac ar aris.roca vbanaobdi, saabazanos karsyovelTvis vketavdi da vamowmebdi,kargad iyo Caketili Tu ara. aleqsandrekarze akakunebda da mexveweboda,SemomiSvio. meubneboda, mainc gxedavoda imis aRweras iwyebda, rasac warmosaxviTxedavda. xandaxan gaRizianebuliabraxunebda saabazanos karze damemuqreboda, Tu ar gamiReb, Semovamtvrevo.erTxel itira kidec. derefanSi,pirdapir xis iatakze ijda da svelidasasruli me-6 gverdze


4 literaturuli gazeTipoezia 28 dekemberi 2012_ Cems sofelSi simSvidea _kacma mtvriani anafora daibertya da xatebsSexeda.dilis locvis dro edga sofels.dilis locvas eloda mrevli.kandelSi patruqs zeTis nacvlad evala Rvino,sofelSi glexs ki locvis nacvlad evala puri.gasuli Ramis sizmrebidan axsovda mxolod:sisavse. locva. monazoni.sxeuli. fuli.kacma mtvriani anafora gaixada da mlaSe cremliTsavse gobSi uxmod Caagdo.katojavaxiSvilimkiTxvelisTviswasakiTxi ambebi(fragmentebi poemidan)istoria pirveliambavi kacisa da Svilisaiyo dila.kacma TiTebi amoiRo jibidan dajibis kuTxeebSi SemorCenilimtvris namcecebiT Sekowiwebuli,misi warsuliT mozelilimziani dReebiT gamomxmarimiwis beltisaxlis win kupriT savse wyalSi uxmod CauSva.Was ki, wveriviT sqeli Cala gadaafara,cnobismoyvare gamvlelTagan rom daefara.es CrdiloeTis grigali Tu Calas waiRebs,es CrdiloeTis grigali Tu Was Tavs gadaxdis,es CrdiloeTis grigali Tu codvas gaamxels,kacs Tavs waaclissxvisi ara, _ misi warsuli.bavSvi jer kidev gazafxulis franebs dasdevdaezoSi, sadac im Wis Tavze Wiamaiaswvimis lodinSi, frTamokecils CasZineboda.saxe damanWa da Wis kedlebs gzad CaayolaTvali. perangis saxeloSi uxmod malavdamiwian TiTebs, mzeebi rom unda exataT.wylis zedapirze wyalmcenare gadaSliliyo,TeTri. dumfaras miugavda sveli sxeuli.fskeridan, rogorc sazveredan,uTvalTvalebdnen:mWreli danebi,sipis qvebi,basri qlibebi.da makratlebis raka-rukiarRvevda dumils,wyals rom misi mamis emarTa._ bavSvi aRar xar, ukve droa dacva iswavloimis, rac ufro meti aris, vidre simarTle. –uTxra kacma da gmiroba gamoigona.bavSvmac irwmuna, rom gmiroba niSnavsmWrel danebs,da basr makratlebs,sipis qvebsac _anu simarTles.uTxra: davicav.radgan Sen var,an xval viqnebi.radgan Sen ggavar.radgan me xar.vidre miwamde.iyo SuadRe.kacma iaraRs civi lula gaupriala,warbebsqveSidan moqufrul cas mSvidad gaxeda:_ avdars apirebs.Sin Semodi.saxlSi Semodi.da Sin Sevida.arada, caa ise sufTa, ise kriala,Rrublis fTilac ki arsad mosCansmTel horizontze.bavSvi gaerTo, da Rrublebze gadaiaresmuqma Crdilebma da didurad sityva mozomes,ise, rom xelSi SeaCeCes misi bavSvoba,rogorc brWyviala saTamaSo, rom ar hqonia.da xifaTs iqiT _ sakuTari Tavis gaSveba.da xifaTs aqeT _ darCenili sityvis sqolio.bavSvi jer kidev zRapris gmirebs Tavs adarebdada sizmareTSi oqro–vercxlis Cumi wkrialigamoucdel Tvals uWrelebda.arada, oqro ise brwyinavs, ise prialebs,Wis ukan garbis, Tvalebs xuWavs da imaleba.da am zRaparSi misi aris mefis tiarada am zRaparSi ra axloa ukve gmiroba,Tu saganZuri mas ekuTvnis, misTvis agrovesmisma monebma, yvelaferi xelewifeba.ra moxda Tu saxls Camoengra erTi aguri,da Tuki wyali erTiT meti codviT wiTldeba..bavSvs daaviwyda:uTxra, davicav.radgan Sen var,an xval viqnebi.radgan Sen ggavar.radgan me xar.vidre miwamde.saRamo iyo.kacma TiTebi amoiRo jibidan da saTiTaodfiCxebiviT gadaimtvria.bavSvma wveriviT sqeli Cala Was gadaxada,cnobismoyvare gamvlelebs rom SeemCniaT da...es CrdiloeTis grigali Tu Calas waiRebs,es CrdiloeTis grigali Tu Was Tavs gadaxdis,es CrdiloeTis grigali Tu codvas gaamxels,kacs Tavs waaclissxvisi ara, _ misi warsuli.kacma civ sasxlets erTaderTi TiTi gamohkra,bavSvi aRar xar, gafrTxileba unda geswavlaimis, rac ufro meti aris, vidre simarTle. –Tqva da Sevida.Sin dabrunda.dabrunda. anu.mainc, ras niSnavs dabruneba?Tuki aravis ar aRelvebs Seni fexisxma,radgan iq ukve aravin aris.arc Senida arc uSenobis Wiris ufali.istoria meoreambavi anaforianisa da RmerTisa„roca sofelSi xanZaria, Sen SegiZlia gadaarCinovinme, vinc elis Sens daxmarebas,rame, rac aucileblad unda gadarCes,sakuTari Tavi, romelsac ukve aRar ggonia,rom vinme gadaarCens,RmerTi, romelsac es gadarCenamxolod imaSi sWirdeba,rom gmirad gagrZnobinos Tavida sinanulSi daTovlili saflaviviT gauCinarde~.sofeli esse ars, sodomis codvidanTvalebis fSvnetamdececxli da gogirdi; Subi da maxvili;aRTqma da darRveva;sodomi esse ars, ubralod ijde daubralod mxedavdeda Sav mdinareSi TeTri kenWebiviTCndebodes WaRara.sofeli Savia, codvis kidobanSi erTia yoveli,mkvdaria zRvebi da mkvdaria soflebi,romlebsac veZebdiT.sodomi esse ars, gulidan viwyvetdeTpir-yviTel yvavilebs,samyaros qoTanSi terfebi gvewyos damiwaSi gveZinos.„roca Sens tanSi xanZaria,Sen SegiZlia gadaarCinois, vinc SensaviT elodeba tanSi xanZris Caqrobas,sakuTari cecxlmodebuli Tavi,radgan ukve sulerTia cecxli vismoedeba,nivTi, romelic xanZridan aucilebladunda gamoitano,RmerTi, romelic xSirad jvaria,rom adamianad igrZno Tavi,an sulac, SeiZino indulgencia,da erTxelac adamianobac gepatios,rom erTxelac siZulvilic gepatios.rom erTxelac borotebac gepatios”._ Cems sofelSi simSvidea _kacma mlaSe anafora gadaicva dakiserze Zvirfasi TvlebiT moWedili,mZime jvari Camoikida.TiTebidan sdioda wuTxi.Tvalebidan afrqvevda balRams.dilis locvas eloda mrevli.dilis locvam inaTa gaRma.sadac mdinarem Tan waiRo avic da kargic,sadac kalmaxis farflebSua mdinarec daSra.kacma sinanulis patruqs cecxli waukidada sakuTari cxovrebis mekobreobaRmerTs daabrala,RmerTs, romelsac iolia rame daabralo,RmerTs, romelsac verafriT xedav,RmerTs, romelsac verafriT ismen._ es cxovreba, naosnobaa _ Tqva kacmagacveTil wignSi erT furceli Cakecada senakidan gavida.sofeli esse ars, daSvebul codvidandidebis skiptramdececxli da gogirdi; Subi da maxvili.SvilSi Tu da badiSSi _sodomi ese ars, ziZri da sibilwecginda rom giyvardes.sodomi ese ars, kacTagandafarul simarTles aSiSvlebs.sofelma ra icis, romlisTvisromeli jvaria sazidi,aRTqmis kidobanSi ra ufro metia,codva Tu simarTle.sofelma ra icis, sxeuls ki xandaxanlocvac ki azidebs,roca kedlebs Soris damskdari xvrelidaniRvreba simarTle.„roca Sens gulSi xanZaria,Sen SegiZlia gadaarCino sakuTari Tavi,radgan sxva SemTxvevaSi verasdros gadaarCen maT,visTvisac gadarCena ukve warsulia~._ Cems sofelSi simSvidea _Tqva kacma,monazvnis damtveril tanisamoss Tvali moavloda mrevls win waruZRva.istoria mesameambavi oqrosTmianisa da drosi„am dRe-Rameebs ra gaasworebs.naxe, mdinare rogor modis,wyalwaRebuli kaciviT,rogor gviqnevs xelebs me da Sen?..


28 dekemberi 2012savsea mTvare,yvelaze ukeT aman icis,Cems ufskrulebSi rodis vmarxav cicinaTelebs.ar ixmauro, Cumad gaqri, dRevandelo dRev,xval gaTendeba isev ise,da xelmeored, daviwyebad gamogigoneb.me isev aRmarTs veWidebi.Sen TavdaRmarTi girCevnia,da nadiriviT gza-gza gaSlil fafars isworebda sadac vxvdebiT _ iq gRalatob.isev qaria..qalaqebSi rom icis xolme _ mSrali, ucremlo.naxe, mdinare aRar modis,Waobia da Sen sityvaze fexi gicdeba~._`oh, yvelaferi rom ukuRma yofiliyo~_biWma oqrosferi kululebi sarkeSi Seisworada Tvali sakuTar aCrdils gauswora.Sarvlis jibidan mowikwike oqros saaTi amoiRo,saaTi dros aCvenebda,dros, romelic unda gasuliyo,dros, romelsac is gahyavda,dros, romelsac mTeli ZaliT ebRauWebodamisi maradiuli axalgazrdoba.`xmeleTi, isev.did daxlebze yria dReebi,raxaT-luxumis fasad isev marils yidulobT,pirSi Tu saTqmels Caigubeb _ moiwamlebi.sityvas Tu gareT gamouSveb _ ise mwarea.ar ixmauro, Cumad gaqri, dRevandelo dRev,„guSin~ meZina, „xval~ ormosTan yefen ZaRlebi,da vdgavar ise, gegoneba Camartyi zurgSidana da mainc nabijs ver vdgam _radgan geyrdnobi.da sadac vrCebiT _ iq gRalatob.iqve vmTavrdebi~._ `oh, yvelaferi rom ukuRma yofiliyo~_Tqva oqrosTmianma, gulSi dana Cairtya da mokvda.avtorisagan wyalwaRebulTaTvis1.„amaoa wuTisofeli da yovelive amaoaqveyanasa zeda~ _Tqva kacma da taZarSi Sevida.saxlidan wamoRebuli kelaptriT gaanaTaCabnelebuli kedlebi.daiCoqa da iloca.dedis sicocxleze iloca,sikvdilis win, miwa Tavisas iTxovso, rom daubarada ver Seusrula.gardacvlil megobarze iloca, natyviarSixsovnis cremli rom Caayolada misi foto „zala-oTaxis~ centrSi Camokida.siyvarulze iloca, RmerTs sTxova, mosTxova,literaturuli gazeTimruSobisgan daecva da nayofi misi ekurTxebina,patieba _ ara.sinanuli iTxova,Tavisi wili sinanuli.qali enatreboda.qals klavda, yoveldRe klavdada yoveldRe Tavidan ibadeboda.qveyana enatreboda.masac klavda.klavda da xelebi miwiT evseboda.gadasZala.„amaoa wuTisofeli da yovelive amaoa~ _Tqva kacma da taZridan gamovida.2.„ZonZebia es yvelaferi,Cemi ZviradRirebuli jinsidan dawyebuli,Seni maisuriT damTavrebuli~ _Tqva qalma da gaixada.xis patara saxlSi iwvnen.xis patara sawolze iwvnen.xis sawols fexebi uWrialebda.muxlebSi wyali Casdgomoda.gazafxuli jer ar damdgariyo.miwa iZra da aRma-daRma aatortmana tivi.miwa iZra da CaCumdnen.dawynarda urCxuli.Caesvena mnaTobi.daiZines.rogorc Seqmnes _ ise eZinaT.rogorc undodaT _ ise uyvardaT.erTmaneTs Wamdnen da ver ZRebodnen.CamoTova.erTmaneTi hyavdaT da aTbobdaT.qarma RriWoebSi Semoatana.erTmaneTi gadaifares.miwa uyvardaT damiwa iZra.3.„dabadeba sjobs~ _Tqva bavSvma da cxovrebis artaxebidanxeli gamoyo.airCia:qalisgan _ Tvali, codva, gemo.kacisgan _ muxli, ynosva, gamZleoba.qals rZe gaSroboda.Cxaoda bavSvi – Sioda.gavida kaci tyeSi da veraferi mokla.gavida qali tyeSi da nayofi ver moitana.gabobRda Svili tyeSi da nadirma SeWama.Sebrundnen.isev xis patara saxlSi dawvnen.muxlebSi wyali aRar dgeboda.xis sawols fexebi aRar uWrialebda.gazafxuli damdgariyo.ar sciodaT da ZonZebi aifares.poeziaar aTovdaT da saxuravi gadaxures.patieba _ ara,sinanuli iTxoves._ „amaoa wuTisofeli da yovelive amaoaqveyanasa zeda” _Tqva qalma da Caicva.4.movida da xmeleTi waiRo.movida da darCa.movida da daibada.Sen SegiZlia yvelaferi gamoigono:qari, romelic Rrublebs fantavs,mze, romelic kanze dagcqeris.Sen SegiZlia yvelaferi gamoigonoda gacra fqvilida TiTebiT fanto nacari.zurgiT rom wevxar, es ar niSnavs ar giyvars vinme.zurgi rom giCans, es ar niSnavs vinmes amagreb.Sen SegiZlia yvelaferi gamoigono,Svilis tirili. Seni daRla. mSoblis amagi.ferad-feradi dReebi da rikulebidancis is nagleji, mezobels rom adevs saxeze.Sen SegiZlia yvelaferi gamoigonoda fardis ukan SeSinebul Tvalebs axelde:_ Tvalebadgadaqceuli modian gzebi.es ukve iyo.da Sens sizmarSi viRac rom kvdeba,es axla aris.wurbelebiviT Camomasxdnen mTebi mxrebze daramsimZimea es dedamiwa,mxolod maSin vuZleb simZimes,roca TvalebiT erbo-kvercxs giwvav.gareT iseTi xmauria,iseTi uRvTo,dReSi aTasjer tyuilis Tqma RmerTisTvis miwevs.vambob: _ daxureT metroebi. iareT fexiT.xeliT gagudeT is bavSvebi, quCas rom andeT.gadmoabije am safexurs.minda Sens sizmars gaxleCili vaSliviT vgavde.vambob: _ daluqeT bankebi da gaxseniT gzebi.Tvalebi maSin gaaxileT, rodesac xuWavT.zooparkidan miyurebs zebrada Sav-TeTr kabas gulamde miwevs.Sen SegiZlia yvelaferi gamoigono:cxovreba, sadac yvelaferi viRacas ande.qari, romelic Rrublebs fantavs.mze _ romelic kanze dagcqeris.im uxmauro dReebidan darCeba sityva _arafers vambob.5.„amaoa wuTisofeli dayovelive amaoa qveyanasa zeda~ _Tqves da moigones.Tqves da moigones.5


6 literaturuli gazeTiCanawerebi 28 dekemberi 2012tariel Wanturiavikileqsidasasrulimagidaze edo SoTas, Semdgenlebicadgnen da mis rCeulSi Seitanes!bevrs icinebda amaze albaT SoTa,mis sicocxleSi rom momxdariyo es –didi grZnoba hqonda iumoris, gaanaTlosRmerTma misi maRali suli!* * *mecnierebs daudgeniaT, rom, bibliismixedviT, jojoxeTis temperatura718 gradusia! ar vici, rogor daadgines,magram bevria! warmovidgine dasaSinlad damcxa!vecnobiT presas...erTi pirmoTne da abezari kacisleqsebia ager gazeTSi dabeWdili. arvar pirmoTne da abezario, weria erTleqsSi! bevri vicineT amaze! aba, raxar, biWoo, ismoda aqeT-iqidan!andaza, rogorc aseTik.l. `ciskris~ redaqtori gaxldaT,x.b. – `nakadulis~ direqtori!erT dResac partiis cekam `reforma~gaatara: `ciskris~ redaqtori `nakadulis~direqtorad gadaiyvana, `nakadulis~direqtori – `ciskris~ redaqtorad!yofilma politpatimarma, mweralmaotia paWkoriam partiis mier gatarebul`reformas~ cimbiridan Camotaniliandaza miuyena: xui na xui meniac,darom vremia teriac-o!mTeli qalaqi icinoda mTeli kvira,cxadia, `xuebis~ garda!siul-prizi!1901 wlis nobelis premia – siuliprudomis siul-prizi! orasamdefrangisTvis SeiZleboda im wels nobelispremiiT dajildoeba, oRond arasiuli prudomis! es araa Cemi azri, es– safrangeTis azria!amas siuli prudomis gasakilad arvambob, cxadia!defilesaqarTvelo, Se sacodavo, mTlad nugamosuleldefi, nu gamoSterdefi, nugamoqliavdefi, nu gamosirdefi, nugaaferistdefi, nu gaCaTlaxdefi...mTeli kultura erT idiotur defiledrom aqcie, me nu gavRiziandefi?nu avReldefi? nu gavmwardefi?dafiqrdi, da Senc darwmundefi, sworadrom var Sewuxebuli!daasrule es absurduli defile damixede did qarTul kulturas! maSinmec davmSviddefi, davwynardefi daSenc ufro Semiyvardefi!gevedrebi, nu gamodefildefi!SoTa CantlaZis wigni,gamocemuli uyuradRebodSoTa arasodes saubrobda andergraundissaxeliT – icoda, es misigancxadebebis gareSec yvelam icoda,misma mtermac da misma moyvaremac!gansakuTrebiT mgrZnobiare iyo misidamokidebuleba misi Taobis poetisadmi– SoTa niSnianiZisadmi. erTadmodiodnen, da mere uceb maTi gzebigaiyara! SeeZlo Tu ara SoTa CantlaZesevlo im gziT, romelic misma poetmaZmakacma airCia! ra Tqma unda, SeeZlo,magram man sxva arCevani gaakeTa!am gadawyvetilebis miReba, rogorcCans, ar iyo ioli – igi bevrs yoymanobda!am yoymanis Sedegia misi `paravozi~– misi leqsi leninze (leqsi, romelicmas sicocxleSi ar daubeWdia daromelic misi `rCeulis~ gamomcemlebma– imave iza orjonikiZem da kompaniam`SoTas daukiTxavad~ SeitaneswignSi...). sawyenia, poetis SedarebiTsruli krebuli ver tovebs sasurvelSTabeWdilebas SemdgenelTa kompetenciisTvalsazrisiT. mravali sabu-Tis motana SeiZleba naTqvamis dasadastureblad,magram me mxolod erTsdavjerdebi – wignSi Setanilia Cemiiumoreskebi, romlebic orjer Tusamjeraa dabeWdili jer _ Jurnal`niangSi~ da mere Cems iumoristul krebulebSi.es iumoreskebi, rogorc Cans,* * *ar minda davijero, rom samyaroSirCeuli planeta da rCeuli civilizaciaswored Cvena varT! amaSi Tavmosawonebeliaraferi iqneba imave samyarosaTvis...da, Tqven warmoidgineT,imave RmerTisTvis...* * *gadaivso saqarTvelo nobelisma-ZieblebiT!gzaabneuli da tvinareuliasaqarTvelo! etyoba, nametani daberda!exumrebi Sen amden aTaswleuls?magis xnis qveynebi marto istoriaSiweria...* * *ram galaparaka es yvelaferi mweralkacs, xom ici, yvelaferi win dagixvdeba-meTqi!veraferic ver damixvdebawino, me mwerali imiT ki ara var,rasac vlaparakob, aramed imiTi, rasacvwero!ase, sokrates araferi dauweriaTavis sicocxleSi da, maSin ra gamodis-meTqi!ra gamodis da is, rac megiTxario! laparakobda? ese igi, mweraliar ariso! yvelaferi, rasacsokrates miaweren, platonisaao!axla amasac mogkiTxaven-meTqi! rasmomkiTxaveno! verafersac ver momkiTxaveno!sad miweria is, rac axlavTqvio! arc momavalSi vapireb amisdaweraso!gamecina, marTla kargi paxmeliaici-meTqi! axla amas yvelafers SendanaTqvamad davwer-meTqi! dawer da Senidawerili iqneba, me arafer SuaSi viqnebio.platonis dialogebi Sen marTlasokratesi xom ar ggoniao!kidev erTxel gavicineT da ludxanaSiSevediT.ase, erTi Tvis mere daiRupa savsebiTmoulodnelad. apendicits emsxverpla.misi gardacvalebis mere werilidavwere – pirveli werili mis poeziaze:`dRes Cemi dabadebis dRea!~axla, am Zvel Canawers rom gadaveyare,vifiqre, urigo ar iqneboda, imwerilSi Cveni es saubaric Semetana!* * *siberis kidev erTi simptomi: oTxmocsmitanebuli kaci miwaze ufrokomfortulad grZnobs Tavs, vinemcaSi – TviT yvelaze saintereso qveynismosanaxulebladac ki ar siamovnebsTviTmfrinavSi Cajdoma... es araris SiSi! es – albaTobis SedegisgamoricxvisTvis fiqria! ra qnas, wignisdasruleba urCevnia sicocxlisdasrulebas...(`ara, irakli! vera, irakli!~ – uarirCeul mipatiJebas...).* * *gvarebs ar CamovTvli – dRevandeliaxalgazrda poetebis erT nawilzevambob imas, rasac vambob: maT icianmTavari! mTavari leqsi araa, mTavari– poeziaa! amitomacaa maT nawerebSicota leqsi (an TiTqmis araa leqsi) dameti – poezia! ra SeiZleba iTqvas amaze!mxolod is, rac Tqva da rasac dResacityoda rusTaveli! gaixseneT misi swavlebaam Temaze – poeziasa (Sairobasa)da leqsis – versifikaciis Temaze! viciTki dRes, romelia pirveli leqsi,romelia meore, romelia mesame!rusTavelis masterklasi ar gagvivlia?da ise vapirebT poetobas?im gogonebma da im biWebma, romel-Ta gvarebis dasaxelebisgan amjeradTavs vikaveb, mSvenivrad ician es yvelaferi!amitom maqvs maTi imedi, maTimomavlis rwmena!irma taveliZeSveduri monologebidasasruliTvalebi hqonda.mere meubneboda, ra sisulelea, SenTvalwin arasdros mitiriao.erT dRes karis daketva damaviwydada banaobis dros saabazanoSi Semomivarda.Tavze Sampuni mesva da TvalebidaxuWuli mqonda. videqiT da giJebiviTvicinodiT Zalian didxans.TandaTan SeveCvie mis axirebas dasaabazanoSi vuSvebdi xolme. isicSeeCvia Cems sigamxdres da ucnaur SekiTxvebsaRar misvamda.erTad oTxi weli vicxovreT.SeiZleba iTqvas, rom es Cemi pirveliroli iyo. gamxdari qalis roli.dRes msuqani kacis roli unda Sevasrulo.guSin, repeticiis dros, TiTqmismovaxerxe _ sakuTar TavSi nacistimaRalCinosani aRmovaCine, romelsacaTasobiT da aTiaTasobiT adamianissikvdili ar aRelvebs. es adamianebimisTvis isedac ar arseboben. bavSvi kiarsebobs. is bavSvi, romelic Sobisdadgomas mTeli guliT eloda da axladapirebuli tkbileulis miRebas elodeba.me es bavSvi miyvars. me yvelafersam bavSvis bednierebisTvis vakeTeb.aleqsandre Tvlida, rom axlos arvuSvebdi, rom masTan bolomde ar vixsnebodi.me kidev dRis Suqze gaSiSvlebaar SemeZlo.bolos amasac miveCvie. mis TvalwinvSiSvldebodi da Cemi sxeulis daTvalierebisuflebas vaZlevdi. vxvdebodi,rom es Zalian siamovnebda da am siamovnebasiolad ar daTmobda.dRis Suqi yvelafers aubraloebsda aCveulebrivebs. magram Tvali TavisasiTxovs. Tvali xarbi da gaumaZRaria.saSineli mesakuTrea. Tumca xandaxankeTili da gulmowyalec aris. CemmaTvalma araerTi adamiani daindo, Tundacis ebraeli meddebi, romlebmacavstriul hospitalSi mzrunveloba dayuradReba ar damakles.reJisori ambobs, rom Cemi cxovrebaerTi didi koSmaria _ es kargadunda gavacnobiero. me vici, rom am ko-Smars naTeli mxarec aqvs: saSobao naZvisxe, xelnakeTi dekoraciebi, bavSvebi,cxovelebi. marTalia, yvela mokvda,vinc ki miyvarda, magram siyvaruliar momkvdara.ara, ase ar unda gavsuqebuliyavi.ras ifiqrebda Cemi sayvareli adamiani,aseTi rom davenaxe?is didi xnis win mokvda.Cemi ena sikvdilis enaa.me is Zalian miyvarda.me Sen miyvarxar _ imdeni xania, essityvebi ar miTqvams, rom ukve meSinia.ukve mrcxvenia am sityvebis Tqmis.erTxel aleqsandres Tavze wavadeqi:muxlebze idga da Cems gaurecxavtrusebs aTvalierebda. iseTi saxehqonda, TiTqos loculobso. Tavidanver mivxvdi, ras akeTebda. ubralod,vaTvalierebo, miTxra da davijere,rom gulSi sxva araferi edo. viCxubeTda yvelaferi avukrZale, ris uflebasacmanamde vaZlevdi. ufro sworad,nawilobriv avukrZale. raRac-raRacebsjer kidev vaTvalierebinebdi.sul gaafrina. eCveneboda, rom misganwasvla mindoda, rom guli sxviskenmimiwevda.vgrZnobdi, rom erT dRes Cemigaurecxavi trusebis Tvalierebisuflebasac mivcemdi. imasac vgrZnobdi,rom Zalian vuyvardi da mjeroda,rasac mimeorebda: msgavsi rame arasdrosgamikeTebia, saerTod, aseTi azriTavSic ar momsvliao.erTmaneTis dakargvis SiSi. mudmividaZabuloba. sityvebis mavne zemoqmedeba.misi survilebis logika sul ufroukeTesad mesmoda. vicodi, rom arcgaurecxavi trusebis TvalierebiTdakmayofildeboda da raRac axals dagaugonars moigonebda.me sakoncentracio banakSi vcxovrobdi.reJisori metyvis, rom essasargeblo gamocdilebaa. ra undavupasuxo?sakoncentracio banakSi sakuTarisurviliT aravin Cerdeba. Cven myudrosaxli gvqonda _ sul ori oTaxi, magrambednierebisTvis sakmarisze metiiyo.bolo TveebSi tualetSi CemTan er-Tad Semodioda. meubneboda, rom imwuTebis atana ar SeeZlo, roca martorCeboda, rom, ubralod, uCemod verZlebda. miyurebda, roca unitazzevijeqi. am dros Cveulebrivad mexumreboda,ambebs miyveboda. TiTqosuCveulo da arabunebrivi arc araferixdeboda.herman geringic ase efereboda imvefxvis bokvrebs _ Zalian bunebrivadda adamianurad. masac TavdaviwyebiTuyvarda Tavisi coli.im qalis suraTebic vnaxe. CemsaviTsavse saxe aqvs.minda, rom isev Semiyvaro, aleqsandre.mere ra, rom axla sqeli var danacisti maRalCinosnis rols vasruleb.mere ra, rom qalic da kacicerTdroulad var. dRes ukve vici, romsiyvaruli mxolod iseTi aranormaluriSeiZleba iyos. wlebi momemata.gavizarde.pirSi nacris gemos vgrZnob. eniszedapirze cecxli mikidia. ena pirSidaigrixa, daiklakna da daiferfla.bavSvebi.saSobao dekoracia.erTi cali kanfeti.qalis fotosuraTebi.SiSi da simorcxve.sikvdilis ena.me is mivatove da saxlidan wavedi.sakoncentracio banakSi kari daketiliar yofila.germanelma maRalCinosanmasikvdiliT dasjis wina dRes moiklaTavi. misi saxeli da gvari Cemi mosafiqrebelia.biografia sxvebmamoufiqres.me is miyvarda.me is miyvarda.qali nacistur formas ixdis daTavis tansacmels icvams. mere TmasCamoiSlis, msubuq makiaJs gaikeTebs daoTaxidan gadis.


28 dekemberi 2012sadRaca, namgala xidqveSme, Seni morCili coli,mtevnebad avkinZav qarvebs,foTlebSi survilad gamcrisda zRvisken gamfantavs qari...mere me _daRlili sunTqva,Sen albaT _Rimili Cumi,moimwyvdev mklavebSi naTqvamsCemsas.me CavuTqvam survils _sadRaca, namgala xidqveSdarweul talRebis titins...gaviyofTusityvod nazidSens xmaSi dafarul tvirTsac...Sen, Cemo Zliero sulo,lodini memsxvreva ZvlebSi,wres vkrav da Senamde savalbolo gzas fiqrebSi veZebme,Seni jiuti coli...molodininana qelexiZeTiTqos,Tevzi viyavi da layuCebTan kavi amomdes.amomiyvanes mdinaridan da axla qvebzemaxeTqeben gametebiT _aqeT da iqiT...aqeT da iqiT...iqneb rogorme mlaSe wyaliviT suli davlio.me ki Tvalwin Cemi ubneliqmar da Svilmkvdari bebo midgas,mTeli dReebi skamze rom zis dausasrulobas gaJonili TvalebiT ucqers _iqneb dRes mainc im samiwe sikvdilmaisev Camoiaros.da roca esmis, axlos mivedi,TiTqos bodiSobs, uxerxuli xmiT meubneba _vaime, Svilo, ra unda vqna, ra aRaras var _arc saiqaos, arc saaqaos...da maSin vxvdebi,suli wyaros wyali ar aris,ase advilad rom dailios _cecxlze Semodgmul cxel TafliviT mwvelsada tkbils,Tu aiReb da tanze kaniviT cocxlad gamaZrob _mec aRaras var _arc saSeno da ra uSeno,ra SeumCnevlad SeCveuli uhaerobas.CATATHYMICAliteraturuli gazeTiyvelaze metad dRis saTaveebi miyvarda,mogzaurobis dasawyisi,saqare minebidan movardnili cxeli haerida gza,romelic aravisTan midis _meti ar maxsovs Cemi Tavi adre.damaviwyda, manamde rogori viyavi.Cven vizrdebodiT didi xeebis qveS.me ar maxsovs Cemi Tavi adre,mxolod,didi xeebis Crdili,meti aRar maxsovs.mere dafrTxnen daCrdilebi sakuTar xeebze acocdnen.veRar davamSvide mere mTis qarebic.mTeli saRamo qrodnen da qrodnen.axla vdgavar sapirispirodda vdumvar.me aRar maxsovs Cemi Tavi adre.damaviwyda, Senamde rogori viyavi.msxvilfexa saxelmwifo meurneobidannamusic kai saqonelia,msxvilfexa.amtani.jiSiani.yvelafers iTmens _sicxes.sicives.tkivils,sicrues...zurgis Seqcevas,gadaqcevas,gadabijebas.gzis gagrZelebas mouxedavad.namusic kai saqonelia _coxnis bagaSi xmel ambiciebsda sdums...sdums...arc ki gawuxebs.namusic kai nadiria.dagajerebs _yvela sezoni zamTaria.zarmac daTviviTamoitenis pirs sisxlian,msuqani TaTiTda samudamod Tvalebs daxuWavs.poezia 7wiTeli zona`ar ginda, gTxov, monatrebaze laparaki...~ra monatreba...sicxiT gamlRval qalaqis quCebsxviTqi gadasdis siCqarisgan,rom ar CamorCesgrZel maraTonSi forTxiala am saukunes...amoangrie xis fanjrebi Zvel kedlebidan,mere metaloplastmasebis uhaerobiTadeq, bolomde amoqole Seni oTaxida roca SigniT yvela grZnoba daixuTeba,Sesaferisi nabijebiT _ auCqareblad,midi SuSasTan da qvadqceul dekoraciebssakuTar TaviT kmayofilma miayurade _ar ismis Cqamic...davsxdeT da mSvidad barel navTze vilaparakoT,bevrs rom ZarRvebSi sisxlis nacvlad daudisblantadda guli _ ZviradRirebuli burRi, Tu pompa,formuliT gaTvlil dazustebul SegrZnebebsqaCavs.aRar momiyve erTi sityvac im wignis gverdze,sadac weria, rom Sen micdi kveTaze gzebis,Cems Sexebamde ggonia rom sicocxle gavada mouTmenlad Cems siluets TvalebiT eZeb...ar gamagono! CavdoT yuTSi. SevkraT zonariTda yuTze wiTlad mivaweroT:dumilis zona.ra monatreba... siyvaruli... igav-araki...modi, msoflio krizisebze vilaparakoT.tonalobaze mwvane feris vilaparakoT,momwvano feris xmatkacuna kupiurebishologramebiT ukvdavyofil prezidentebze,didi qveynebis xelovnurma depresiebmaiqneb rogorme agviCuyos mere gulebi...Cvens gazafxuls ki (wuTiTac ki ar gamaxseno!),Cveni ianvris gazafxuls ki movawyoT qvebi,movapirkeToT Savad mbzinav marmariloTi,saguldagulod movalagoT wyebad da wyebadda mivaweroT wiTlad:zona daviwyebisa.ra molodini... erTguleba... ra savse mTvare...modurad kursis aweva da dacema vTvaloT.Cqamic ar ismis.xis fanjrebi Semoilewe.martiv metaloplastmasebis uhaerobiT,Sens cxovrebasac saTanado mouwye farTi,sadac zafxulis sicxisagan pirgamSral quCebsboSa qaliviT gauSlia saxli _ kartebi...mere davsxdeT da visaubroT politikuridaZabulobis kerebsa da ekologiurkatastrofebis zonaSi myof abonentebze...ho, ra dros Cveni grZnobebia,ra monatreba _ar gamaxseno...


8 literaturuli gazeTipublicistika 28 dekemberi 2012mwerali-winaswarmetyvelebigrigol robaqiZe winaswarmetyveladrom aRiarebda fiodor dostoevskisda am kuTxiT sagangebod SeiswavlidaTundac mis romans `eSmakni~, amwignis aSiebze minawerebs Tavis roman-Si gadmoitanda _ `Cakluli suli~ _da mis ideur birTvad aqcevda. jer isedacvin dauSlida, personaJisaTvismiekuTvnebina Tavisi Canawerebi, daaxla sulac movale gaxldaT, rakiRaTamaz enguris prototipad sakuTariTavi egulisxma.mwerlisTvisac da misi mTavarigmirisTvisac `eSmakni~ _ da saerToddostoevskis mxatvruli memkvidreoba_ winaswarmetyveluri wigni gaxldaTda mxolod ukvirdeboda, ra ukve amxdariyoda ra axdeboda momavalSi._ msoflioSi ruseTia is adgili,sadac yvelaferi SeiZleba moxdes, iserom odnavi winaaRmdegobac ar Sexvdeba.irwmuneboda dostoevski da: eswinaswarmetyveleba ukve axdao, _adasturebda grigol robaqiZe, iseve,rogorc `SigaliovSCinac~ amieridanaRar iyo gegma, rakiRa arsebiTad ukveaRsrulebuliyo:_ Sigaliovs kargad uweria jaSuSobaze.misi sazogadoebis wevrebSi yvelanierTmaneTs uTvalTvaleben, yoveliwevri movalea meore daasminos.rostom CxeiZis gamosvlebi uekranoderTi yvelasaTvis da yvela erTisaTvis.yvela monaa da yvelas erTnairi uReliadevs. Tu gaWirda, ciliswameba damkvleloba, ise ki _ Tanasworoba.sagulisxmoa, rom dostoevski martodenzogadad ki ar gaiazrebda momavals,calkeul detalebsac xelSesaxebadWvretda da pirdapirac acxadebda,metaforebisa da simboloebismouSvelieblad.bibliur da antikur winaswarmetyvelTmetaforuli gadmocema sCveodaTTavianTi xilvebisa, RmerTsmoklebulsinamdviles ki Tavisi stilistikamoetana da realistur suraTebadamjobinebda Camorigebas sizmar-cxadismijnaze gaelvebuli wuTebisa.gind realisturi yofiliyo da gindsimbolikaSi gaxveuli, vin iyo momsmenida yofa-cxovrebaSi gadmomtani anmaSin da an amJamad: iqneb mosalodnelidramatizmi da sulac tragizmirogorme aviridoTo.diax, am mxriv raRa Zveli droiswinaswarmetyvelni da raRa axalidrois mwerlebi, winaswarmetyvelurimadliTac rom aRvsiliyvnen.es unari Taviseburebaa da araraRac gansakuTrebuli Rirseba.uCveulo Tavisebureba ki aris, racmarTalia, marTalia.lev tolstois xSirad ajibrebenfiodor dostoevskis da sulac ar miaCniaT,rom riTime Camouvardeba `anakareninas~ Semoqmedi `danaSaulisa dasasjelis~ Semoqmeds, magram winaswarmetyveluriunaris mxriv maT SepirispirebasaraviTari azri ara aqvs _ is,rac ase gamokveTila dostoevskis TxzulebebSi,tolstoisTan nasaxadac armoipoveba; da es maSin, rodesac tolstoimmTeli religiuri mimdinareobacki Seqmna, eretikuli doqtrina qristianulimoZRvrebis wiaRSi.ise am TvaliT saintereso iqneba axaliJamis literaturisaTvis mzerismimovleba.germanelTagan fridrix nicSe dafranc kafka aRiarebuliyvnenwinaswarmetyvelebad.amerikelTagan _ uolt uitmeni.ingliselTagan _ jorj orueli.CvenTan? qarTul mwerlobaSic TumoiZebnebian am unariT dajildoebulni?ilia WavWavaZe aRiarebuliyowinaswarmetyvelad.mixeil javaxiSvilic.ufro aqeT?Tu `jayos xiznebis~ SemoqmedTanunda SevwyvitoT yovelgvari Zebna?is Tavi grigol robaqiZis romanSi,`eSmaknis~ winaswarmetyvelur xilvebzerom amozrdila, gvimJRavnebs, rom mwerlisaTvismetad mniSvnelovani gaxldaTam unaris arseboba da, ramdenadacvicnobT robaqiZis fsiqologiurnaturas, sakuTar TavSi usaTuod dae-Zebda winaswarmetyvelis Tvisebebs,`Cakluli suli~ ki `eSmaknis~ uSualogagrZelebad esaxeboda am TvisebaTagamJRavnebiT.sad hqonda, Torem!..mas ki ara, gacilebiT ukeTes mxatvars,konstantine gamsaxurdiasac araxasiaTebs winaswarmetyvelis Tvisebani.ufro aqeT Rirs ki Zebna-Cxreka?winaswarve ganwiruli ZiebisaTvisanki vin gadadebs Tavs, ara?..Tumc ase srulebiTac ar fiqrobsmaka joxaZe, vinc darwmunebulia, romes rTuli, mravalwaxnagovani da dramatizmiTaRsavse Tema oTar CxeiZisSemoqmedebis magaliTzec saxieradacwarmoCndeba da gzamkvlevadac gamogvadgebasaqarTvelos saxelmwifosmSenebloba-ganmtkicebis gzaze._ oTar CxeiZe winaswarmetyveliiyo, xilvebi hqonda da werda, werda,werda...esec is ZiriTadi Tezisi, romelicganzogadebaa Tundac am dakvirvebisa!`Cemi savane~ momavlis mware winaTgrZnobiTaciwereboda, goris gauqmebulipedagogiuri institutisa daaxlo momavalSi Suagul qarTlSi warTmeuliuamravi soflis simwriTac, _romlis irgvlivac adre Tu gvianmonografiuli naSromic Seikvreba,Torem isic xom mosalodnelia, rommisi ama Tu im romanis aSiebze minawerebiaxali Taobis Tanamokalmem Tavisi romanissiuJetSic CarTos.ar daamSvenebs Txrobas Tu ra!..ilia WavWavaZe _ mixeil javaxiSvili_ oTar CxeiZe.am genetikuri xazis arseboba aqamdecSeemCniaT da aReniSnaT, magramaerTianebdnen rogorc satirikosebs,sazogadoebriv naklovanebaTa daufaravadmamxilebelT. sxvaTa Soris, esTvisebac niSandoblivia winaswarmetyvelTaTvis.magram umTavresi, cxadia,momavali cxovrebis ganWvretaa _zogadadac da calkeuli danaSrevebi-Tac, da ai ager am mxrivac dasturdebaam sameulis sulieri erToba.* * *did ars Zala memkvidreobiTobisao!_ an TviTonve ityoda anda personaJsaTqmevinebda mixeil javaxiSvili,raRac <strong>amgvari</strong> Canaweri xelT romCavardnoda.ise am TvalTaxedviT ki unda daiCxrikossagangebod misi ubis wignakebi.vin icis, egeb sadme CainiSna kidecmisi sulieri memkvidris movlineba.amas ise wuxda da ganicdida, SeuZlebeliaxilva ara swveoda!..erTi poeturiTargmanis saidumloluri xelovnebiT, fasdaudebeli iqneboda.fasdaudebeli iqneboda vaxuStikotetiSvilis `aRsarebis~ gaSlac dasworedac monografiis qargaSi. batonivaxuStis moswavleebi _ studentebicda ukve leqtorebic _ siamovnebiTrom moigoneben xolme mis masterklasebs,es codna da gamocdileba STamomavlobisTvisaciqneboda xelmisawvdomi...iohan volfgang goeTes ki ar gasjibrebodamisi wignis saxelwodebis ganmeorebiT,aramed imisebur Tayvanebasgamoxatavda am ori samyaros mimarT,aRmosavleTi da dasavleTi rom erqva,da Tu realobaSi egeb marTlac verasodesSexvedrodnen erTmaneTs, mxatvrulxilvebsa da warmosaxvebSiSesaZlebeli, is ki ara _ aucilebelicgaxldaT maTi urTierTgadakveTa.ase moicavda vaxuSti kotetiSvilis`aRmosavlur-dasavluri divani~ sparsuli,avstro-germanuli da rusulipoeziis calkeul nimuSebs, did saxelebs,romelTagan zogierTi sparselipoetis winaSe TviT goeTe mokrZalebiTixrida qeds. da Tumc dramatizmisWarbobda da mkveTradac sWarbobdaam anTologiuri yaidis gamocemaSi,mTargmnelis iumoristuli niWialag-alag kanTielad iCenda Tavs dasilaRiTa da sixalisiTac ganmsWvalavdawignis mRelvare, CapirquSebul`aRmosavlur-dasavluri divanis~SesavalSi `mTargmnelis aRsareba anumxatvruli Targmanis paradoqsebi~vaxuSti kotetiSvili odnav, sul odnavSegviRebda Tavisi laboratoriis kars.da iseve dagvrCeboda gulnaklulobisgrZnoba misi wakiTxviT,rogorc manamde vaxtang WeliZis ase-Tive mokle gzamkvlevi dagvwyvetdaguls _ imis SemoqmedebiT laboratoriaSiSesvlis msurvelT gana gacilebiTdidi teqsti ar `gvekuTvnoda~?..is, rasac mozrdili wigni undaSeedgina, axla oriode magaliTis moxmobiTamoiwureba.arada, vaxtang WeliZis mTargmnelobiTiprocesis aRwera, gadmocemulimiseburi analitikur-mwerfons,iosif brodskis `ori saaTirezervuarSi~ ki sulac komikurifoierverkis mxilvelT gagvxdida.`aRsarebaSi~ batoni vaxuSti ramdenimesaidumlos rom gagvimJRavnebda,TvalsaCinoebisaTvis am grZelileqsidanac moixmobda erT pasaJs, leqsisa,romelSic:_ avtori germanulnareviCiqorTuli rusulis iseT saocar, didostaturekvilibristikas gvTavazobs,rom mTargmnels ki ara, mkiTxvelsacki Tavbrus daaxvevs. aq bevriasityvaTa TamaSi, romlis Targmna, mar-Tlac, umaRles pilotaJs moiTxovs.rusuli teqstis qarTulipwkareduli versia ase gamoiyureboda:RmerTi organulia. diax. magram adamiani?adamiani albaT ufro SezRudulia,_ magram iq brodskis sityvaTa Tama-SiT rom mieRwia mxatvruli efeqtisaTvis,maTi qarTuli Sesatyvisebi _`organuli~ da `SezRuduli~ _ erTmaneTTanTamaSisa da laRobis aravi-Tar survils ar amJRavnebdnen. vercmaTi sinonimebis Zebnas gamoeRo sasurveliSedegi. da vaxuSti kotetiSviliiZulebuli gaxdeboda gamoegonebinaaxali, manamde qarTul enaSi ararsebulisityva da Tavis stvirze aeTamaSebinaes striqonebi.ufali aris bunebrivi. adamiani?adamiani albaT ufro unebrivia.da Tavic gamoedo: riTia dasawunies axalgamomcxvari sityva? `SezRuduli~,`unebisyofo~, `unebo~, `unebrivi~.me mgoni, qarTulad JRers da bunebrivadacjdeba qarTuli sityvebisaTvis


28 dekemberi 2012Cveul partituraSio.germanulnarevi CiqorTuli rusulissaocari, didostaturi ekvilibristikao...arada, manamde didxans, didxansutrialebda am leqss.komizmis, parodiis, iumoris, ironiissunTqva Zalumad rom awveboda daepigramebSi xarjavda, enaneboda aseuangariSo fantva am unarisa dagrZnobda, `ori saaTi rezervuarSi~ misgasamJRavneblad saukeTeso masalassTavazobda.erTi marjve migneba, kamertonisdaWera da... kidec Seinavardebda miseburiaRmafreniT.magram sad iyo es marjve migneba?!rogor daeWira es kamertoni?!da sinanuliT Caiqnevda xels: argamodis da Tan xom ar gadavyvebio...ukve SemTxvevidan SemTxvevamdecaRar fiqrobda.Segnebulad, gacnobierebulad ara,Torem iq, sulis siRrmeSi idumaladtrialebdnen rusuli striqonebi dagamalebiT eZebdnen qarTul Sesatyvisebssworedac saocari, didostaturiekvilibristikis misaRwevad,Torem sxvagvarad ar Rirda _ im rangismTargmnelisaTvis, vaxuSti kotetiSvilirom gaxldaT da poeturiTargmanis Sedevrebi daexvavebina,Tund rigiani versiis Seqmna lamiswarumateblobad CaiTvleboda.da, ai, uecrad...uecrad misi gonebisaTvis, ToremqveSecneul, idumal process Tavisivali pirnaTlad moexada da am rTulileqsis gasaRebi eboZebina imedgadawurulimTargmnelisaTvis.var antifaSisti da antifausti.ih libe cxovreba und ain qaosi.das ist sasurveli, main oficiren,dem cait cum faust cota Spaciren.brwyinvalea ara?Tanac es brwyinvaleba erTbaSadgamoiyolebda mTels leqss matareblisvagonebiviT da, vaxuSti kotetiSvilipoeturi buranidan rom gamoerkveoda,es amxela leqsi gaSanSalebuliedeboda magidaze.verc ki daijerebda, TviTon Tu aRmosCenodakongenialuri versiis Seqmnisunari da... sakuTar Tavs Seexumrebodakidec: neta vinmem xom ar Semomicurao!..Tavbru daexvia mkiTxvelisaTvisiosif brodskis Tavisi saocari, didostaturiekvilibristikiT, daTavidan _ vaxuSti kotetiSvilisTvisac,vinc bolos mainc ar daudebdatols da qarTvel mkiTxvelsacaranakleb Tavbrus daaxvevda umaRlesipilotaJis wyalobiT.es sul im pirveli strofis damsaxurebagaxldaT, fesvi giorgierisTavis komediebSi rom hqonda. misisaocari, didostaturi ekvilibristikaver dagvifasebia saTanadod, Toremmxatvruli efeqtisaTvis rusul dasomxurnarevi CiqorTuli qarTulisiseTi aTamaSeba sCveoda, siciliT xocavdamayurebels, da Tan... SiSsac unergavdagulSi, Tu sadamde SeiZlebamisuliyo darRveuli enobrivi cnobiereba.erTi Zmac yams ruseTume,tanci-manci lav Raxume,ame TavSi ar aqvs Wkua,isic isev giJ vracua!RimiliT mReroda mikirtum gaspariCida giorgi erisTavi erTsa da ornimuSs sulac ar ikmarebda, rakiRa sazogadoebaswamdauwum sWirdeboda Sexseneba,moSlili metyveleba moSlilazrovnebas rom gansazRvravda dapirovnebas aorebda da asamebda, qaos-Si gadavardnili sakuTar Tavs rom ve-Rarc ipovnida.ra aucilebelia, vaxuSti kotetiSvilsuSualod wamohgoneboda giorgierisTavis komediebic da is pasaJebic.es klasikuri qmnilebani ise gagvjdomiasisxlsa da xorcSi, maTi striqonebisuSualo gamoxmoba aRarc gvWirdeba,Cveni cnobierebis, Cveni sulisganuyofel nawilad rom ganvicdideT.miTumetes, rodesac raRac msgavsisametyvelebas vlamobT Cvens enaze.rac moendomebina brodskis, giorgierisTavs ukve Seesxa xorci imgvaripoeturi TamaSisaTvis da axla vaxuStikotetiSvilis poetur warmosaxvasacfrTas hkravda _ mihyev da bolomdecgadio.esec am poeturi miRwevis mTavarisaidumlo.gavidoda _ mxatvrul eqspresiasada aRmafrenas ise SeinarCunebda, erTstriqonsac ar Caagdebda. da didostaturiekvilibristikisas `gardanqe-Sansac~ _ TiTqos da aq yovladSeuferebel sityvas _ ise marjvedmoiSveliebda, odnavadac ar gexamuSeboda:movlen, midian, stumreulni,fiqrni, eSmani...movlen, midian, midumdianwelTa eJvanni...sityvebi, dari, samoseliTu kaeSanimidis yoveli, radgandroa gardanqeSani.da Tu brodski eRimileboda faustsac,marlosac, goeTesac da Tomasmansac, es Rimili gadaSuqebuliyoqarTul versiaSic, `kaciT nicSegavxeo~, esec rom ielvebda da yoveliveiZireboda CiqorTulis germanulaSiebSi....ra aris mainc es ori saaTiT dayovnebarezervuarSi.da misi fesvic, giorgi erisTaviskomediebSi gamomkrTali, ra aris, ara?!Tanac _ Tveebis sadardebels orsaaTSi rom mogxsnida da SvebiT amogasunTqebda,Torem es leqsi darCebodaerTaderT marcxad vaxuSti kotetiSvilismTargmnelobiT biografiaSi,axla SedevrTa Soris rom damkvidrebula.sasven niSanTa axali TeoriaCanawerebis ciklSi `leqsidanleqsamde~ vaxtang javaxaZe erTganaseT Tvalsazrissac gamoTqvams:_ albaT romelime lingvisti dawersodesme _ `mravalwertili anaspoeziaSi~.meoregan ki aseTs:_ saWiroa meore SaniZe, ufro swo-literaturuli gazeTipublicistika 9rad _ antiSaniZe, romelic `lodi, nasaydralis~safuZvelze dawers`qarTuli gramatikis axal safuZvlebs~da am antiromans daurTavs.pirveli Sexeduleba realobaa, mSvenieriTema disertantTaTvisac, rakiRaam sasvenis niSnis simravles mar-Tlac iseve akisria gamiznuli funqciaana kalandaZis mxatvrul qmnilebebSi,rogorc, vTqvaT, tires _ marina cvetaevasTan.meore Sexeduleba _ hiperbola,martoden poeturi daskvna, rakiRayovlad warmoudgenelia antiSaniZisgamoCenac da `qarTuli gramatikis axalisafuZvlebis~ dawerac sagangebodguram doCanaSvilis mxatvrul qmnilebaTaerTi wyebisaTvis _ am stilurimaneris aramarto gamarTlebis,aramed aRiareba-damkvidrebis mizni-Tac.hiperbolacaa da... ufro ki poeturixumroba imSemoqmedisa, visacTavis drozeZalian aumRvrevdaguls upativcemulobasasveni niSnebisadmi(`grZnobisdilegs uwodebenda vnebaTakarcers, zogizogjer gaixsenebs,zogi sulac arwers~), da sworedam ganwyobilebissapasuxod daewera`oda sasveni niSnebisa~da aRmtacistriqonebi (jermarto dasawyisirad Rirs: me vadidebsasven niSnebs,vici maTi fasio) sulac am panegirikiTdaegvirgvinebina: me ki iseerTguli var Zveli monapovris: sityvebsveZeb, rom Cavwero sasven niSnebsSoriso.Zirs sityva, gaumarjos sasvenniSans! _ raRac amgvars uTuod gaivlebdagulSi tariel Wanturia im odasrom CaikiTxavda, da raRac maxvilgonivrulskidev miadevnebda.xolo im qebaTa-qebis avtors Seu-Zlebelia sagangebo yuradReba ar mieqcia,Tu rogor aqtiurad uerTgulebdaguram doCanaSvili Seviwroebul daugulebelyofil sasven niSnebs, aRadgendaTavis uflebebSi, damatebiT funqciebsacdaakisrebda, tiresa dadefizs wamoaxmarda da usityvo kombinaciebsacki SemogvTavazebda: sasvenniSnebs _ asoniSnebis gareSe, Tanac _am niSnebis mxolod avtorisaTvisgasageb mravalsaxovan kombinaciebsanu gamocana-gantolebebs.guram doCanaSvilis bolodroindelistiluri manera _ Tavis sasvenniSnebiana_ did mRelvarebasa daSefiqrianebas rom gamoiwvevda mkiTxvelebSi(garda snobebisa, aRfrTovanebiTrom Sexvdebodnen mis mxatvruleqsperimentebs!), vaxtang javaxaZe misSesafaseblad am iumoristul frazasikmarebda: antiSaniZis axali safuZvlebio.xolo ana kalandaZe bolodroindelleqsebSi punqtuaciis originalursaxes rom gamoiyenebda: nacvladsami wertilisa _ erT mZimesa daor wertils (, . .), Turme batoni vaxtangigaasworebda sam wertilad... magrammogvianebiT, etyoba, inanebda aseT redaqciulCarevas: ar vici, ramdenadsworad moviqecio.da am Sexedulebas anas momaval gamomcemlebsacgauziarebda da mkiTxvelisTanadgomis safuZvliani imedicgauCndeboda:_ iqneb sasurvelia arsebobdes orisaxeoba: sami wertili winadadebis bolosda erTi mZime da ori wertili winadadebaSi_ ana xom sam wertilsZalian xSirad xmarobs winadadebaSianu striqonSi?!maincdamainc gramatikosebs rom arSeveWraT TavianT samflobeloSi, mxatvrulteqstSi es _ da saerTod <strong>amgvari</strong>cdebi _ aramcTu sasurveli,aramed _ aucilebelicaa.es xom anas qmnilebania.ase daisaWirova?unda aRdges misi neba da asec undadarCes erTxel da samudamod.sxvaTa Soris, egeb gramatikosebmamainc gaiTvaliswinon, rom mZime da oriwertili martoden ana kalandaZes kiar mofiqrebia, aramed xSirad mimar-Taven am originalur sasven niSans iraklilomouri da rezo esaZe: erTi beletristikaSida meore _ lirikaSi.ra ggoniaT _ esec, es sasveni niSanicSesaZloa samecniero Tu kritikulesTetikurinaSromis Temad iqces...sagangebodaa Sesaswavli oriwertilis wamdauwum momarjvebagrigol robaqiZis SemoqmedebaSi _rogorc beletristul, dramatul,poetur TxzulebebSi, ise eseistikaSi.da wertili _ oTar CxeiZis bolodroindelmxatvrul memkvidreobaSi.diax, wertili _ yoveli sityvis Semdeg,kavSirebisac ki, ritmis, melodiisgasaZliereblad, rakiRa musikalobamisi stiluri maneris erT-erTumTavres sayrdenad warmogvidgeba.sagulisxmoa, rom mas maincdamaincar moswonda sasveni niSnebis dadgenilinormebi, kerZod, mZimis gauTavebelimoSvelieba, rac sqolastikad miaCndada sagangebo statiis dawerasacapirebda mZimeebisagan qarTuli winadadebisgantvirTvis moTxovniT, ammxriv sasurveli rom gaxlda sasvenniSanTa evropuli tradiciagagveTvaliswinebina _ mZimeebi Tvalsrom aRar Rlis Tavisi aSkara zedmetobiT.Sesaswavlia frCxilebis momarjvebanaira gelaSvilis beletristulsaTu eseistur TxzulebebSi. mogexsenebaT,gramatikis kanonebis mixedviT,frCxilebSi moTavsebuli teqsti,ramxelac unda iyos, SedarebiT meorexarisxovania.da mTavari winadadebisdasazusteblad Tu Sesavsebad arisgamiznuli. Tu amoaklebT, teqstis SinaarssarsebiTad araferi daakldeba.naira gelaSvilTan ki piriqiTaa _ mis-Tvis ZiriTadi swored is frCxilebSimoTavsebuli frazebia, `mTavari winadadeba~ki mis dasazusteblad TuSesavsebad aris moxmobili da, TukiamoaklebT, Txrobasa Tu msjelobasarsebiTad araferi daakldeba....mainc teqstis mxatvrulobazerom vamaxvileb yuradRebas da gramatikosebsveridebi.Tumc, kacma rom Tqvas, mosaridebelicra aris!..rostom wereTlisa ar iyos: Caiwerones yvelaferi da sasven niSanTaaxali Teoriac is iqneba, klasikurinormebis fargalSi moqceuli, oRondsqolastikisa da stereotipisagangantvirTuli, Torem viRacam Sesa-Zloa ana kalandaZis mZime da oriwertili iseve asworos sam wertilad,rogorc oTar CxeiZis wertilebic amoyarosdaunaneblad, ase uadgilodmaTi dasma rogor SeiZlebao. da guramdoCanaSvilis mravalsaxovani kombinaciebiTu gamocana-gantolebanic zedmiayolos....Cven ki mere gind veZeboT sityvebida ginda ara _ sasven niSanTa SorisCasawerad!..


10 literaturuli gazeTiesse 28 dekemberi 2012– gvqonda mxolod cota niori daxaxvi. Zala amiTRa unda SegvenarCunebina.navi mTlianad daimtvra marilianwyalSi. winsvla SeuZlebeli iyoda kldovan napirze gaCereba mogvixda.kldes talRebi urtyamda da mSraliadgili ar iyo... damtvreul navsgzis gagrZeleba ar SeeZlo...ase aRwers Tavis mgzavrobas sinopidankonstantinopolisaken 1654 wlis16 ianvars italieli beri qristoforode kasteli.igi samSobloSi brundeboda. TiTqmismeoTxedi saukune dahyo kastelimsaqarTveloSi, rogorc moqadage berma,romis kaTolikuri misiis rigiTmawevrma Tu rwmenis propagandis kongregaciismociqulebrivma legatma.es erTaderTi katastrofa ar yofila,romelic italiel bers SeemTxva.manamde orjer gadaurCa xanZars,xolo kidev erTma sazRvao katastrofammisi saukeTeso naxatebis albomiimsxverpla.magram nawili naxatebisa im gemze aryofila da gadarCa, bevri ki berma sicocxlisbolo wlebSi aRadgina.am naxatebiT dRemde mxolod istorikosebida eTnografebi iyvnendainteresebuli. xelovnebaTmcodne-Ta, xelovnebis istorikosTa da mxatvarTayuradRebis sagnad isini arqceula. bers mxatvrad TiTqmis aravinTvlida.arada, is naxatebi, romlebic xan-Zrebsa da sazRvao katastrofebs gadaurCa,mas did mxatvarTa Soris umkvidrebsadgils.darebiT ganswavluli da daxvewiliostatis Sesrulebulia, magram martivpeizaJebsa da arqiteqturas arscildeba da maTSi TiTqmis mTlianadgamoricxulia adamiani, miT umetes –portreti.kastelis portretebi ki XVII saukunissaqarTvelos mTel galereas hqmnis.„kolxeTis yvela mefe-mTavris suraTebimaqvs”, – miuweria kastelis imereTismefis giorgis miseul portretze.kastelis albomSi aTeulobiT ase-Ti portretia: Teimuraz pirveli,giorgi saakaZe, nikifore irbaxi, qarTlismefe rostomi – igive xosro-mirza,imereTis mefeebi – giorgi daaleqsandre, samegrelos mTavari levanII dadiani, guriis mTavrebi – mamia,simoni, vaxtangi, malaqia da qaixosro,paata nacvliSviliaRmoCenis molodini* * *kastelis naxatebis gamovlena mixeilTamaraSvilis saxelTan arisdakavSirebuli. man miakvlia maT palermoSi,man gadaiRo maTi pirveli aslebida masve ekuTvnis pirveli cnoba amnaxatebis Sesaxeb, romelic 1905 wlis20 dekembriT aris daTariRebuli daTamaraSviliseuli aslebis albomserTvis. es albomi 1976 wels gamoscabeJan giorgaZem Tavisi vrceli gamokvleviTada safuZvliani komentarebi-TurT.imTaviTve ase iyo da dResac kastelimxolod mogzaur misionerad iTvlebamisi cxovreba-moRvaweobis mkvlevarTaTvis.beJan giorgaZesac mTavariyuradReba misi relaciebis teqstebzegadaaqvs.kastelis relaciebi marTlac umniSvnelovanesiwyaroa im periodisdasavleT saqarTvelos sinamdvilisSesaswavlad, misi cnobebiT vatikanisarqivSi muSaobisas jer kidev vaxuStibagrations usargeblia.Tu sxva misionerebi TavianT moxsenebebs– aRwerebsa da daskvnebs– werilobiTiformiT agzavnidnen romSi,kasteli Tavis STabeWdilebebs naxatebadiniSnavda albomSi da patara warwerebsurTavda. naxati misTvis mTavariiyo, ufro meti da zusti informaciisaTu ufro meti da zusti emociisdamtevi.– Tvalis erTi gadavlebiT mTeliambis danaxva SeiZleba, maSin rodesacaRweras meti dro dasWirdeboda,– werda kasteli.samogzauro Tu misionerul literaturaSies sruliad originaluri xedvagaxlavT, romlis praqtikuli ganxorcielebayvelas ar xelewifeboda.marTlac, fotografiis gamogonebamdearc erT misionersa Tu mogzaursvizualurad ase zustad da saxieradar gadmoucia Tavisi STabeWdilebebi,rogorc es kastelim gaakeTa. naxatebisdonesa da ostatobis xarisxze xomsaerTod zedmetia laparaki, kasteliam mxriv unikaluri pirovnebaa istoriaSi.ki, cnobilia devid livingstonisada zogierTi sxva mogzaurismarTla samoyvarulo Canaxatebi, magrammaT araTu mxatvruli, aRwerilobiTi,informaciuli Rirebulebac naklebadaqvT da teqstis gareSe aravisarafers eubnebian. cnobilia XVIIsaukunis holandieli mogzauris nikolaasvitsenis naxatebi, Sesrulebulimisive wignisaTvis „mogzauroba moskoviaSi1664-1665 wlebSi”, romlebic Sedonqristoforo de kasteli axali TvaliTafxazeTis mTavari seteman SaraSia,mariam dadiani, poeti qali vominijaberiZe, mxatvari da momRerali qalirodia miqelaZe, poeti sulxan avTandilaSvili...CvenTvis dRes ucnobia vominijaberiZis, rodam miqelaZisa Tu sulxanavTandilaSvilis vinaoba da maTi Semoqmedeba,Tumca yvela es portreti naturidanunda iyos Sesrulebuli.sulxan avTandilaSvilis saxe ki mogvianebiT,rogorc Cans, SoTa rusTaveliscnobil portrets daedo safuZvlad,Tumca Zneli dasadgenia, rogor da ragzebiT.kastelis albomebis safuZvlianiSeswavlis Semdeg yuradRebas iqcevsmisi araerTi avtoporteti, romelicmudam naxatis meore planzea da naklebadaris damuSavebuli. aq ugulvebelyofiliaportretuli msgavseba dafigurac mxolod eskizuri StrixebiTaris gadmocemuli, imis miuxedavad,ramdenad dasrulebulia naxatis mTavariplani.aseTia kastelis avtoportretebi,roca igi yuradRebiT usmens vinmes,Canaxatebs akeTebs an avadmyofs sinjavs.am avtoportretebSi kastelisyoveldRiuri cxovreba da RvawliaaRbeWdili.* * *dasavleT saqarTveloSi kastelismoRvaweobis erTi yvelaze sainteresoxazi elene aTabags – SemdgomSi sparse-Tis dedofals ukavSirdeba. aSkaraa,rom amave xazis nawilia monazoni qristine,romlis portretebi da teqstebikastelis albomSia Sesuli.mixeil TamaraSvili Tavis kapitalurnaSromSi „istoria kaTolikobisaqarTvelTa Soris” wers, rogormoindoma gamahmadianebulma aTabagmasulTnis TvalisTvis ganeridebinaTavisi ulamazesi asuli elene da rogorCaabara igi malaqia kaTalikoss,rogor miiRo man kaTolikoba misionerTaganda rogor iqca mis sulierwinamZRvrad patri qristoforo.TurqeTis sulTnis Tvalsa da yurski daumala aTabagma qaliSvili, magramsparseTis Sahisas – vera. wlebis SemdegsparseTis mstovarma mas levan dadianiskarze miagno.elene aTabagma masTan Casul kastelisguli gadauSala da SesCivla:– mamao, iciT, Tqven pirovnebasrogor pativs vcem. Tqven gareSe Cemisuli saSiSroebis winaSe dgas, radganmTavari levani sparseTis SahisSviliSvilis Sah-sefis sacoled magzavnis...jvarcmulisadmi im siyvarulisgamo, romelsac bavSvobidanvemaswavlidiT, gaficebT da gevedrebiT,sparseTSi gamomyeviT, radganiq gamgzavrebas maiZuleben.kastelim auxsna sulier Svils, rompapis brZanebis gareSe sxva qveyanaSiwasvla ar SeeZlo, is ki urCia, Tundacmowameobrivi sikvdilis fasad, urwmunoTamefis meuRle ar gamxdariyo.elene dahyva moZRvris rCevas, avadmyofobamoimizeza da yvelanairad cdilobda,xeli SeeSala sparseTis Sahisada samegrelos mTavris CanafiqrisganxorcielebisaTvis. man Tavisi msaxurebigaafrTxila, rom Tu ZaliT SeecdebodnensparseTSi mis wayvanas, igiTavs moiklavda. ZaliT ara, magram motyuebiT,– viTom isev guriaSi abrunebdnen,– elene aTabagi qarTlSi gadaiyvanes,iqidan sparseTs gagzavnes daSahs mihgvares.Semdgom ambebs kasteli ase aRwers:– elenes gmiruli moqmedebisgamo, rac dakavSirebuli iyo mis survilTan,rom qristes rwmenas argandgomoda, ufalma ineba, xelmwifemeuRlemokle xanSi loginad Cavardniliyoda sul male Tavisi sayvarelidedoflis xelSi daelia suli. gardaicvalazeimebsa da nadimebs Soris,rogorc kidev erTi heraklusi. asemomwera elenem, xolo saWurisebma,romlebic Tan axldnen elenes sasaxleSi,gadmomces, rom Sahma sikvdiliswin is ise gamoacxada dedoflad,rom xorcielad ar Seucvnia.amis Semdeg elene dedofali coladSeirTo gardacvlili Sahis Svilma –abasma, romelmac, rogorc Cans, elenesdaJinebuli TxovniT, samegrelos mTavarsdespani aaxla, raTa qristoforokasteli sparseTSi gaegzavna.kasteli erT xans marTlac elodabrZanebas romidan, raTa sparseTs wasuliyoda Tavisi misioneruli moRvaweobaiq ganegrZno, magram, mizezTada garemoebaTa Tanxvedris gamo es vermoxerxda. amis miuxedavad, kastelicdas ar aklebs, raTa SeinarCunos kav-Siri aTabagis qalTan da amisTvis mistifikaciasacmimarTavs.erT mSvenier dRes dedofali elenewerils Rebulobs saqarTvelodan,romelsac xels monazoni qristine awers.dedofali xvdeba, rom mamaqristoforo aseTi formiT cdilobsmis gamxnevebas.dedofali ki xvdeba, magram sxva,samwuxarod, dRemde veravin mixvda,rom codvili monazoni qristine,qristoforo de kastelis alteregoa,mis mier gamogonili „cocxali fsevdonimi”,romelic, rogorc Cans, erTimxriv, elene dedofalTan kavSirisaTvissWirdeba, meore mxriv ki yoveliveimis gamosaxatavad, risi uflebacromis eklesiis mociqulebrivlegats, wesiT, ar unda hqonoda.beJan giorgaZe monazon qristinesSesaxeb wers:„kaTolikobaSi moqceuli da SemonazonebuliqarTveli qalis qristinesvinaoba CvenTvis ucnobia. dekastelis erT naxatSi igi warmodgeniliaromis papis urbano VIII-is ferxTawinaSe muxlmodrekili. de kastelisalbomiT vigebT, rom igi avtoriaramdenime locvisa, romelnic religiurTanerTad yuradRebasiqceven erovnuli grZnobis gamoxatulebiT.maT mTavar motivad gasdevsvedreba RvTisadmi, rom mtrisgan ixsnassaqarTvelo. qristine sparseTisdedoflisadmi gagzavnil werilSiamqveyniur warmavlobasa da suliersimtkiceze esaubreba, ramdenadacsparseTis dedofali mesxeTis aTabagisqaliSvili elene iyo, romelsacmkacradac usayvedurebs da urCevs,miatovos soflis amaoeba da Seudgesqristes moRvaweobas”.gana ra iseTi figura iyo es „ucnobiqarTveli qali qristine”, rom mkacradusayvedurebs sparseTis dedofalsan Tundac aTabagis asuls? an ganara iseTi figura iyo es „codvili monazoniqristine”, rom rompaps miuRiaromSi da daulocavs?! Zneli misaxvedriar unda iyos, rom rompapiswinaSe muxlmodrekili swored qristoforokastelia im suraTze da aravirtualuri monazoni. qristine sworedacrom qristoforoa, xolo misiis locvebi da qadagebani, kasteliswignSi rom aris Setanili, Tavad kastelislocvebi da qadagebania.bolosdabolos „Tavad” qristineswerilSia yvelaferi gaSifruli, mxoloddakvirvebiT wakiTxvaa saWiro:„me, da qristine (rogorc ukvegiTxari) vwer da vxatav Cems amdenSromas, raTa Cveni sarwmunoeba momavalimisionerebisaTvis sarwmunogaxdes”...meti raRa unda Tqvas kastelim, metiraRa unda aTqmevinos qristines – qaladqceulqristefores, rom mivxvdeT:„ucnobi qarTveli monazoni qali” Tavadis misioneria, romelic momavalimisionerebisaTvis amdens „wers da xatavs”.xatavs!saxelis Secvlac rom ar dasWirvebia:qristoforo – qristine.ar aris gamoricxuli, rom kastelimanamde amoefara fsevdonims, sanam mases elene aTabagis asulTan mimowerisasdasWirdeboda. beri mxatvari ufroSorsac midis: kastelim Tavis fsevdonims„xorci Seasxa” – araerTi gamosaxulebaSeqmna „monazon qristinesi~:„jvarcmaze mtirali qristine”, „Rrmadmsasoebeli monazoni qristine”,„qristes gancdebze eqstazSi myofiqristine”, „mtirali qristine”, „gulmxurvaledmlocveli monazoni qristine”...danamdvilebiT SeiZleba iTqvas,rom gamogonili qarTveli monazoniitalieli beris gaorebis dasturia,saxelSi da saxeSi gacxadebuli. am saxesada saxels kasteli maSin irgebs,roca Tavisi namdvili saxiTa da saxeliTmoqmedeba ar SeuZlia. ar arisgamoricxuli, sparseTis qarTvelidedoflisa Tu saqarTvelosaTvis mxurvalelocvis eqstazSi igi marTlagardaisaxeboda qarTvel monazvnad.am dros rompapis legati albaTgaredan uyurebda mxurvaled mlocvelmonazons da qaRaldze gadahqonda


28 dekemberi 2012nanaxi.mis locvebs mTavar motivad gasdevsvedreba RvTisadmi, rom mtrisganixsnas saqarTveloo, – beJan giorgaZewers.amadac moxda qristoforos metamorfozaqristined, amadac sWirdebodakastelis „mtirali da moqviTinecodvili dai”: misioneri, romelsackonkretuli davaleba hqonda saqar-TveloSi, ase gaxsnilad da pirdapir,Tanac werilobiT albaT ver SesTxovdaRmerTs saqarTvelos daxsnas mtrebisaganda verc Tavis locvebsa Tu qadagebebsganmsWvalavda esodeni „erovnuligrZnobis gamoxatulebiT”, rasacakaki baqraZe aRfrTovanebaSi mouyvania.ai, ras wers igi qristineze 1979 welsdaweril Tavis werilSi „don qristoforode kastelis naxatebis Tvalierebisas”:„etyoba, am qalis Rrmadmorwmuneobaitaliel misionerebze did STabeWdilebasaxdenda, radgan kastelisbevrjer hyavs is daxatuli da TansuraTebs mravlad axlavs warwerebic.Cans, ar undoda italiel bersdaekarga am qalis qadagebis arc erTisityva, rameTu igi qarTvelTa gamofxizlebissawindrad miaCnda”.yvelaferi zustad aris naTqvami,garda imisa, rom „dai qristine” gaxlavTZma qristoforo, romelic ukveitaliaSi dabrunebuli ityvis, mTeli26 wlis manZilze saqarTvelo Cemi satrfoiyoo.* * *pirvelad kastelis naxatebis reproduqciebimixeil TamaraSvilma gamoaqveynawignSi „qarTuli eklesia”.kastelis 18 naxati levan asaTianmadabeWda arqanjelo lambertis „samegrelosaRweris” meore gamocemaSi 1938wels.kastelis naxatebis reproduqciebiaqvT gamoyenebuli saqarTvelosSesaxeb gamocemuli TavianTi wignebissailustraciod cnobil qarTvelologebsuiliam alensa da devid lengs.imis miuxedavad, rom kastelisSesaxeb gamocemuli yvela wigni ilustrirebuliamisive naxatebiT, xoloori gamocema – erTi qarTuli da er-Tic italiuri – sulac naxatebis albomebswarmoadgens, igi jerovnad araris Sefasebuli, rogorc mxatvari. esSefaseba ar gascilebia mixeil TamaraSviliskomplimentarul frazas –„sxvaTaSoris es iyo SesaniSnavi mxatvari”da ludmila xruSkovas <strong>amgvari</strong>vekompliments – „am niWierma mxatvarmaasobiT naxati dagvitova”. xolo kastelisnaxatebis yvelaze sruli gamocemisSemdgenelma esec ar gaimeta daTavis gamokvlevaSi mas TviTnaswavlimoyvaruli uwoda:– cxadia, kasteli profesionalimxatvari ar iyo da misi namuSevari arSeiZleba imaze metad SevafasoT, vidreTviTnaswavli moyvarulisa.beJan giorgaZis es damokidebulebakastelisadmi, rogorc mxatvrisadmi,mis mier naxatebis prezentaciaSicaisaxa – giorgaZiseul gamocemaSi dednisorgverdiani kompoziciebi xSiraddaSlilia da cal-calkea dabeWdili,arcTu iSviaTad areulia naxatebisorientacia, SemTxveviTia maTi Tanmimdevrobada urTierTganlageba, mdareareproduqcirebis xarisxi, naxatebisumetesoba tlanqi retuSiTaa Seryvnili.Seudareblad ukeT aris warmodgenilikastelis naxatebi salvatore pedonesmier Sedgenil albomSi, magramaqac aSkaraa, rom saqme gvaqvs ara mxatvris,aramed misioneris albomTan,sadac avtoris naxatebi mxolod damxmareilustraciis rols asrulebs.arada, TviTnaswavli moyvaruli kiara, kasteli udidesi profesionalimxatvaria, romlis xatvis teqnika dakompoziciis grZnoba yvela qveynis yveladros saukeTeso mxatvrebisas arafriTCamouvardeba. bevr SemTxvevaSikastelis Strixsa da mis mier uaRresadZunwi gamomsaxvelobiTi saSualebebiTgadmocemul xasiaTsa TumoZraobas genialurobis niSani azis.kastelis, rogorc mxatvris maRalprofesionalizmsa da uaRresad daxvewilostatobas pirvelad cnobilmaqarTvelma mxatvarma vaxtang ruruammiaqcia yuradReba. Cemi interesic manaRZra kastelisadmi, axali TvaliTacman damanaxa igi da masze samuSaodacmanve Semaguliana ramdenime wliswinaT. 1978-1980 wlebSi vaxtang ruruamuSaobda srulmetraJiani filmisproeqtze niSandoblivi saTauriT –„mxatvari don qristoforo de kasteli”,romlis ganacxadSi igi argumentirebuladamtkicebda, rom kasteli,pirvel yovlisa, mxatvari iyo, Tanacdidi mxatvari da Semdeg – yvelaferidanarCeni. samwuxarod, Canafiqris realizaciaver moxerxda, magram bevriram, risi Tqmac maSin vaxtang ruruasfilmiT surda, naTqvami iqneba kastelisalbomSi, romelsac igi axla amzadebsgamosacemad. darwmunebuli var,es albomi kastelis iseTive aRmoCenaiqneba, rogoric firosmanis aRmoCenaiyo vaxtang ruruas mier momzadebuli„niko firosmanaSvilis 100 kvadrati”.* * *kastelis Semoqmedebis, misi mxatvrobissafuZvliani gacnoba da Seswavlabadebs misi adgilis moniSvnis aucileblobasmisi drois italiur mxatvrobaSida saxviTi xelovnebis istoriaSisaerTod.Tu evropis sxva qveynebSi XVII saukunewina saukuneebze ufro mdidari iyodidi saxelebiT, amas ver vityviT italiursenCentoze. leonardos, miqelanjelosada rafaelis epoqa warsulSidarCa. xelovnebaTmcodneTa saerToaRiarebiT, karavajo, romelic 1610wels gardaicvala, ukanaskneli didiitalieli mxatvaria. bunebrivia, amudides mxatvarTa garda, italiaSiiyvnen sxva met-naklebad saxelovanimxatvrebi, romelTa namuSevrebiT nebismierimuzeumi iamayebs da amayobskidec, magram XVII saukunis italielmxatvarTa Soris saerTod ar ixseniebenqristoforo kastelis. arada, amsaukuneSi igi albaT yvelaze didiitalieli mxatvaria karavajosa daanibale karaCis Semdeg. yovel SemTxvevaSi,arafriT naklebi, vidre, vTqvaTandrea del sarto an agostino karaCi.kastelis, rogorc mxatvris „ubedureba”is iyo, rom mxatvrobis garda,mas sxva profesiebic hqonda da Tanamedrovenicda STamomavlebic mas,upirveles yovlisa, misionerad, berad,qadagad, relacionistad aRiqvamdnen.arada, mxatvrebi, romlebic italiurisaxviTi xelovnebis istoriaSi XVIIsaukunes warmoadgenen – igive agostinokaraCi an domenikino, gvido reni anjovani benedeto, stefano dela belaan simone kantarini, erkole bazikula-literaturuli gazeTiva an jovani barbieri, miqelanjelomarulo an jovani balione, agostinotasi an bernardo stroci, Zmebi kantagalinebian sxvebi arafriT kastelizemeti ar arian, Tu metobad imas ar CavTvliT,rom maT mxatvrobis garda sxvaram saqme arc hqoniaT da arc ukeTebiaT.Tu dRemde iTvleboda, rom XVIIsaukunis italiuri mxatvroba sam didsaxelze idga – anibale karaCi, karavajoda bernini, kastelis mxatvrobisaxali TvaliT Sefasebis Semdeg SeiZlebaTamamad ganvacxadoT, rom am sam aRiarebulsaxels meoTxe didi saxelicunda daematos – qristoforo de kastelissaxeli.SeiZleba iTqvas, rom karavajo kiara, swored qristoforo de kasteligaxlavT ukanaskneli didi italielimxatvari.mere ra, rommas didi tiloebiar Seuqmnia,mere ra, rom masar mouxatavstaZrebi romsa daflorenciaSi,mere ra, rom misinamuSevrebi aramSveneben vatikansada uficis, –mas sxvagvari gzahqonda gavlili,rogorc adamiansada rogorc mxatvars:Segnebulicxovrebisdidi nawili, meo-Txedi saukune,man araTu italiidan,evropidanacmowyvetilmagaatara, sadacarc didi tiloebisSeqmnis Sesa-Zlebloba hqondada arc rompapTaSekveTiT palacoTaplafonebisaTu taZarTaesse11moxatvis Sesa-Zlebloba.igi rompapTasxva SekveTebs asrulebda – dawvrilebiTaRwerda im qveynis sinamdviles,politikur, ekonomikur Tukulturul viTarebas, sadac misioneradiyo mivlinebuli. Tumca Tavidanigi iaponiisaken miiltvoda, misgandamoukideblad samoRvaweo asparezadsaqarTvelo ergo. da manac usazRvrodSeiyvara es qveyana. xolo didi mxatvariTavis TavSi kastelim beris samosiTada rigiTi misioneris relaciebiTdafara. misi teqstebi, TavisTavadZalze mniSvnelovani istoriuli kuTxiT,miT umetes – saqarTvelosTvis, axlosacver mova im msoflio masStabisSedevrebTan, romlebic am teqstebserTvis, Tu romlebsac es teqstebierTvis.jerjerobiT kastelis arc erTigamofena ar gamarTula, arc erTi misinamuSevari arc erT muzeums arasodesgamoufenia, italiuri xelovnebis istoriaSi,Tundac yvelaze dawvrilebiTSi,misi saxeli arasodes uxsenebiaT.arada, XVII saukunis italiel mxatvarTaganTu vinme agrZelebs italiuriaRorZinebis tradiciebs, Tu vinme ostatobisada didostatobis xarisxiTmet-naklebad Camohgavs leonardos,miqelanjelos an rafaels, es – sworedkastelia.dRes Zneli saTqmelia, icnobda Tuara kasteli karavajos Semoqmedebas.imis miuxedavad, rom swored XVII saukuneSigaCnda masobrivi informaciis ise-Ti saSualebebi, rogoricaa nabeWdiwigni Tu gazeTi, es iyo periodi, rocaarc masobrivi komunikacia iyo da arcgamofenebi imarTeboda, mxatvrebierTmaneTis Semoqmedebas naklebad icnobdnenda umetes SemTxvevaSi maTi informirebulobaerTi qalaqis an erTiskolis masStabiT Semoifargleboda.miT umetes berisTvis, romelic adrevemowyda mSobliur garemosac, mSobliurqalaqsac, mxatvarTa wresac da mxolodsicocxlis miwurulsRa daubrundaerTsac, meoresac da mesamesac.magram is faqti, rom saqarTveloSigamomgzavrebamde kasteli mxatvarTawreSi trialebda, eWvs ar iwvevs. mxatvrobaSiCaxeduli nebismieri adamianimisi naxatebis zerele gadaTvalierebiTacadvilad mixvdeba, romkastelis seriozuli samxatvro skolaaqvs gavlili. araTu TviTnaswavli, igiRrmad ganswavluli mxatvaria, romelickargad icnobs saxviTi xelovnebisTeoriasac da praqtikasac, icis perspeqtiviskanonebi, srulyofiladflobs adamianis portretisa da figurisxatvis xelovnebas, imdenad, romsul ramdenime uzustesi StrixiT axerxebsadamianis moZraobisa Tu ganwyobilebisgadmocemas. zogierT mis naxatSiis damxmare xazebic Cans, romelsacportretisa Tu figuris agebisasarasodes iyeneben TviTnaswavli mxatvrebida rasac mxolod specialursamxatvro saswavleblebSi aswavlianspecialuri meTodikiT.kastelis ostatoba ar aris mxolodRvTiT momadlebul niWze dafuZnebulifloba xazisa, rogorc vTqvaT, nadiaruSevasTan an rusudan fetviaSvilTan,es mravalwliani Studirebis,xatvis akademiuri kursis kargad aTvisebisSedegia.Tumca ueWvelia kastelis maRaliniWiereba, mas kargi pedagogebi undahyoloda, kargi samxatvro ganaTlebaunda mieRo da kargi praqtikuligamocdilebac SeeZina axalgazrdoba-Si. sxvagvarad ase profesionaluri ariqneboda misi mravalfiguriani kompoziciebi,ase zustad ar iqnebodaerTmaneTisgan gamijnuli mTavari dameorexarisxovani.savaraudod, kasteli unda icnobdesbrwyinvale ostat arCimboldosSemoqmedebasac. amas gvafiqrebinebscxovelebis ramdenime miseuli Canaxatida bostneulisa Tu xilis portretulitransformaciebi. unda icnobdesigi agreTve wina saukunis maneristimxatvris jakopo pontormos Semoqmedebas,romelsac didebuli naxatebiaqvs.magram kastelis naxatebs ufrometi aqvT saerTo leonardos, miqelanjelos,rafaelis, diureris naxatebTanda, rogorc saxviTi xelovnebisnawarmoebebi da ara rogorc relaciaTadamatebani, isini swored didievropuli mxatvrobis konteqstSi undaganvixiloT.* * *amasobaSi lamis meoTxedi saukunemiilia, 22 weliwadi. kasteli saqarTveloSi1632 wlis 7 ivliss Camovidada 1655 wlis zafxulSi ukan dabrundaveneciaSi. samSobloSi 58 wlisdaRlil da sneul misioners kidevufro daRlili da kidev ufro sneulideda eloda.italiaSi dabrunebas kasteli Rmer-Tis did wyalobad Tvlida. misioner-Ta umetesoba saqarTveloSi miicvala.mxolod kastelisa da lambertisgauRima bedma da maT samSobloSi dabrunebisufleba miiRes.ra gaWirvebiT da ra danakargiTCaaRwia kastelim samSobloSi, Cemi amwerilis dasawyisSive Cans.STamomavlobas ki didma mxatvarmaanderZiviT dautova Semdeg sityvebi:– sacodavma moxucma avadmyofmadavwere da davxate is, rac ufalmamomca aRmosavleTSi. nuRa dahkargavTamas, aramed izruneT mis Senaxvaze...italias, da ara marto italias, jerkidev win aqvs am didi mxatvris aRmoCenissixaruli.suraTebze _ don qristoforo de kastelisnaxatebi: ` misionerTa TavSesafarSi kastelixalxs aCvenebs Tavis naxatebs~; `Rrmad msasoebelimonazoni qristine~.


12 interviuliteraturuli gazeTimweralinino xaratiSvili_ upirvelesad, Sens Tavze gviambe.vin aris mwerali, dramaturgi dareJisori nino xaratiSvili da rogoraRmoCnda germanul literaturaSi?_ bavSvobidan vwerdi, Tumca ar mifiqria,rom es Cemi mTavari profesiagaxdeboda. pirveli piesa skolaSi davwere,adgilobrivi dasisTvis. am saqmianobasTeatralur institutSic vagr-Zelebdi, sadac kinosareJisorofakultetze vswavlobdi, Tumca seriozuladarc maSin movkidebivar. mxolodgermaniaSi mivxvdi, rom es saqmianobagacilebiT meti iyo, vidreubralod hobi. mesame kursze viyavi,rodesac didi fiqris Semdeg Cemi piesisdadgma gadavwyvite. TavidangaukvirdaT, magram mas Semdeg, rac uamravfestivalze migviwvies, yvela kmayofilidarCa. mere ukve ujridan danarCenipiesebic amovalage, romelTacmanamde gasarTobad vwerdi. sxvaTaSoris, sruliad uproblemod davbe-Wde. xmauriani debiutis Semdeg gamomcemlebiTavad mikavSirdebodnen. romansrac Seexeba, aq ufro rTulad iyosaqme. Zalian gamiWirda gamocema, radganiq Teatrisa da literaturis samyarodayofilia da Cemi Teatraluriwarmateba arafers wyvetda. didi xnisganmavlobaSi `JuJas~ xels aravinhkidebda. bevri daibna, ver gaiges raJanri iyo. samwliani Zebnis Semdeg (romani2006-Si daiwera) mivageni `banditebisgamomcemlobas~ (Verbrecher Verlag),romelmac gariska da es teqsti dabeWda._ araordinaruli saxelwodebaaqvs. ra tipis gamomcemlobaa?_ memarcxene mimarTulebis andergraunduligamomcemlobaa, romelicxarisxian, Tumca naklebad komerciulliteraturaze muSaobs. `JuJas~ didigamoxmaureba mohyva, rac gamomcemlobisTvisacmoulodneloba aRmoCnda.Zalian kargi recenziebi daiwera dagermaniis mTavari literaturulipremiis oceulSi Sevida. amis Semdeggzis gakvleva aRar gamWirvebia._ ramdenad moulodneli iyo ase-Ti gamoxmaureba mkiTxvelisa da kritikismxridan?_ namdvilad ar velodi. yvelazemetad gamixarda, rom, rogorc iqna,mkiTxveli Cawvda romanis realurarss. amaSi gadamwyveti roli kritikamiTamaSa. `JuJas~ erT-erTi wamyvani TemaTviTmkvlelobaa, ris gamoc depresiulteqstad miiCnies, am tipis nawarmoebebski bevri erideba. mas Semdeg,rac daiwera, rom avtorisTvis mTavariliteraturaa da ara suicidi, esbarieri moixsna da interesic gaCnda.saerTod, mwerlobaze cota sxva warmodgenamqonda. megona, xelnawers Cavabarebdi,daibeWdeboda, ukeTes SemTxvevaSi,daiwereboda recenzia da saqmeamiT damTavrdeboda. realurad ki mikroskopisqveS aRmovCndi, sadac publikagamadidebeli miniT makvirdeboda.gamudmebuli ridingebi, literaturulisaRamoebi, JurnalistebTanurTierToba... am yvelafers SeuCveveliviyavi, radgan TeatrSi ZiriTadadkulisebSi videqi, literaturaSi kiTavad aRmovCndi scenaze. aman cotadamabnia, gansakuTrebiT sawyis etapze,Tumca nel-nela yvelaferi dalagda,maT Soris, urTierToba gamomcemlebTan.meore romanis SemTxvevaSigacilebiT didi arCevani mqonda. agenucnauria,magram germaniaSi ukeT icnoben, vidre mSobliur saqarTvelo-Si. nino xaratiSvilma ukve moaxerxa germaneli mkiTxvelisa da mayureblisgaoceba. misma pirvelive namuSevarma Teatraluri sazogadoebis interesigamoiwvia. piesa saxelwodebiT `Z~, romelic 26 wlis dramaturgma da reJisormahamburgis Teatris akademiaSi swavlisas dadga, araerT festivalze miiwvies.amas mohyva Semdgomi piesebi da warmatebebi. 2010 wels germanuli literaturisganviTarebaSi Setanili wvlilisTvis adalbert-fon Samisos premiagadasces. imave wels gamovida misi pirveli romani `JuJa~, romelic wlissaukeTeso wignebis oceulSi Sevida, 2011-Si ki saukeTeso debiutisTvis Buddenbroockhaus-isprizi daimsaxura.2011 wels germanelma mkiTxvelma ninos meore romani _ `Cemi nazi tyupiscali~ixila, romelmac aseve prestiJuli Buchpreis-is premia moipova. mis Semoqmedebasgamoexmaurnen wamyvani germanuli mediasaSualebebi. am fonzeqarTul literaturul periodikaSi gamefebuli dumili (Tu TiTo-orolapatara statias ar CavTvliT) oqrod namdvilad ar fasobs. cota xnis win ninooriode kviriT stumrobda Tbiliss _ samefo ubnis TeatrSi Tavisive piesa_ `liv Staini~ dadga da premieras TamaSobdnen. am faqtiT visargeble daTavis Semoqmedebaze gavesaubre.tic gamoCnda da komerciuli mxarecgaviTvaliswine. erT-erTi saSualo sididisgamomcemloba SevarCie, romelicTavis avtorebs maqsimalur yuradRebasuTmobs. CemTvis mniSvnelovaniiyo kargi redaqtirebac _ damaxasiaTebelienobrivi TamaSebi maqvs da Turedaqtori ar amyva, araferi gamova._ erTma germanelma kritikosma`JuJa~ `martoxela qalTa gamyinvarebisxanad~ monaTla, meorem mTavarigmiris saxelis mixedviT `axalgazrdasares vnebani~ uwoda. realuradrazea es romani da ramdenad aris genderulTemaze dawerili teqsti?_ wigns safuZvlad daedo namdviliambavi, romelic SemTxveviT aRmova-Cine. saerTod, biografiuli siuJetinaklebad mizidavs, magram am istoriiTZalze davinteresdi. `JuJa~ goeTes`axalgazrda verTeris vnebanis~ Tanamedrovevariantia. gasuli saukunis50-ian wlebSi safrangeTSi cxovrobdagogona, romelmac 17 wlis asakSi Tavimoikla – matarebels Seuvarda. misigardacvalebidan 20 wlis Semdeg erTerTmagamomcemlobam dRis sinaTlezegamoitana dRiurebi, romelsac igi sicocxlisbolos werda. es faqti 70-iani wlebis kulturuli revoluciisfonze moxda, ramac garkveul liberalurda feministur wreebSi didiaJiotaJi gamoiwvia. legendis mixedviT,dRiuris gamocemis Semdeg 14 qalmamoikla Tavi. sainteresoa, rom 1982wels erTi holandieli enaTmecnieriparizSi Cavida, am saqmis gamoZieba daiwyoda daadgina, rom aseTi pirovnebarealurad ar arsebobda, verc am gogonasdabadebisa da gardacvalebis mowmobasmiagno. amis Semdeg namdvili avtorisZebna daiwyo._ dRiuri realurad arsebobs?_ dRiuric arsebobs da TviTmkvlelobisfaqtic, Tumca arc isaa bolomdegamoZiebuli. mogvianebiT gaCndamiTi, rom teqsti Tavad gamomcemelmadawera. eWvs isic aZlierebs, rom esadamiani amas arc uaryofs, arc adasturebs.amasobaSi gamoCnda qalbatoni,romelic am dRiurebis avtorobasibralebda. erTi sityviT, bevri ramdRemde gaurkvevelia, Tumca Tu yvelaferigacxadda, miTic daimsxvreva.es ki mTels am istoriaSi CemTvis yvelazesainteresoa. miTisa da realobisaRreva literaturis fonze _ amazeaCemi romani. fabula Zalian momewonada naxevar weliwadze metxans vikvlevdi,Tumca minimaluri faqtobrivimasala movipove. mere am miTze Cemi versiisganviTareba daviwye da `JuJac~daiwera._ anu gamokveTili Canafiqri,dageweraT feministuri romani, argqoniaT?_ romanSi bevri qali personaJiada sul ori mamakaci _ gamomcemelida studenti biWi, romelic am Temasikvlevs. realur istoriaSic asea. feminizmsrac Seexeba, garkveulwilad ase-Ti diskursi iyo, radgan suicidis msxverplniZiriTadad qalebi xdebian,Tumca gacnobierebuli arCevani aryofila _ movlenaTa realurma ganviTarebamganapiroba._ meore wigni, `Cemi nazi tyupiscali~2011 wels gamoica da aranaklebiwarmateba hqonda: kritikosTa nawilmaSeafasa, rogorc `Tanamedroveklasika,~ wlis 10 saukeTeso wignisCamonaTvalSi Sevida dadamoukidebel gamomcemlobaTa asociaciisprizic miiRo. sxvaTa Soris,aq qarTuli Tematikac Semodis._ CemTvis Zalian mniSvnelovania,`ar gavmeorde, amitom mindoda ara mxolodsiuJeturad, stilisturadacgzisgakvlevaargamWirvebia~gansxvavebuli wigni damewera. `JuJas~erT-erTi Tavisebureba isic aris, romyvela mTavar personaJs (aseTi ki Svidia)sakuTari ena aqvs: liriuli, dramatuli,Tanamedrove da a.S. moqmedebacsxvadasxva droSi xdeba. `Cemi nazityupiscali~ SedarebiT klasikuradagebuli teqstia, Tumca awmyo da warsuliaqac monacvleobs da siuJeticmaT Soris viTardeba. ambavi or nawiladaagayofili: erTi germaniaSixdeba, meore – saqarTveloSi. sxvaTaSoris, saqarTvelos Temas Tavidancota frTxilad vudgebodi, radgandidia saSiSroeba, rom am kliSes vermoviSoreb._ ras gulisxmobT?– gaCndeba molodini, rom mxolodsaqarTveloze unda vwero. germaniaSidRes Zalian bevri avtoria migraciulibegraundiT, romelic ZiriTadadTavis pirads yveba. CemTvis es naklebadsainteresoa, radgan vfiqrob, romliteratura viwro TematikiT ar undaSemoifarglos. adamiani viTardeba,maT Soris mec. winaswar namdvilad arvici, ra damainteresebs, raze davwer,amitom qvecnobierad ar msurs, raimesaxis iarliyi momakeron. piriqiT, mindayvelanairi molodini davamsxvrio.marTalia, romanSi qarTuli TematikaSemovitane, magram saqarTvelo ar arismovlenaTa epicentri, moqmedebis ganviTarebisraRac etapia._ ramdenadac vici, am romanis siuJetictragikulia._ mkiTxvels erTi ojaxis istoriasvuambob, ufro sworad, erT-erTi personaJiyveba. viTardeba sakmaod daZabulida vnebiani sasiyvarulo ambavic,romelic tragikul faqts efuZneba.erT-erTi mniSvnelovani xazia dana-Saulis Tema, anu, ramdenad SeiZlebakonkretulma garemoebebma pirovnebadamnaSaved Camoayalibos. asevenaCvenebia am tramvis niadagze adamianTaarSemdgari urTierToba, maTiSekowiwebis mcdeloba, marcxi da aseSemdeg. zedapirze es devs, ufro Rrmadki sxva dinebebic ikveTeba._ piesebs Tu ar CavTvliT, oriwigni dawere da orive _ romani. es28 dekemberi 2012Segnebuli arCevani iyo?_ Cemi naturidan da weris maneridangamomdinare, es Janri ufro axlosaaCemTan, vidre mokle proza. metiTavisuflebaa. oriveganformasaTqmelma ganapiroba. aris Temebi,romelTac mcire JanrSi ver Caatev.`JuJas~ SemTxvevaSic ase iyo. vicodi,rom bevri ram uSualod weris drosunda gamerkvia, risTvisac moTxroba anpiesa sruliad Seusabamo iyo. piesasrac Seexeba, weris sxva struqtura aqvs.es aris Janri, sadac avtori naklebadmniSvnelovania, personaJis eniT undailaparako. ZiriTadi datvirTva dialogzean monologzea. amas mayurebeliufro aRiqvams._ ramdenad axerxeb romanis werisdros Tavi aarido dramaturgiisprincipebs, Tu mainc `gepareba~ ase-Ti momentebi?_ xSirad uTqvamT, rom Cems romanebSidramaturgis xeli igrZnoba. raTqma unda, qvecnobieri gavlena iqneba,magram raSi mdgomareobs, ver getyviT.saerTod, Zalian miyvars dialogebi.Teatrs Tavi rom davaneboT, wigniskiTxvis drosac personaJis saubariufro mxiblavs, vidre yovlismcodneavtoris monaTxrobi. momwons, rodesacpersonaJs sakuTari Tavis gamoxatvissaSualeba eZleva. es ki yvelazeukeT dialogiTaa SesaZlebeli._ Zalian sainteresoa enobrivimomenti. saerTod, ra enazec wer, imenasTan axden identifikacias. ramdenadrTuli iyo SenTvis germanulenaze sakuTari saTqmelis gamoxatvada am enobriv struqturaSi gadasvla?_ gamimarTla, radgan am enas bavSvobidanvswavlobdi da es ar yofilaenobrivi emigracia. vicnob erayidanCamosul mwerals, romelmac imisaTvis,rom saTqmeli eTqva, germanuli iswavla.Cems SemTxvevaSi sxvagvarad moxda.saerTod, ena Zalian mWidro kavSirSiaawmyosTan. ucnaurad mimaCnia, germaniaSicxovrobde, Seni sociumi, kulturaam garemos ukavSirdebodes da sxvaenaze werde._ qarTulad weris survili argagCenia?_ saqarTveloSi yofnisas qarTuladvwerdi, cxrawlianma germanulmabegraundma ki bunebrivad gadamrTo amenaze, Tumca aris `aragermanuli~ gadaxvevebic,rac maTTvis TvalSisacemia.magaliTad, piesebSi remarkebis nacvladxSirad maqvs liriuli CanarTebi,rac redaqtoris SeniSvnas imsaxurebs.`germaneli ase ar ityoda~ _ aseTiamaTi argumenti. veTanxmebi, magram vuxsni,rom raRacis gamo zustad ase minda.Tu Cemi mtkiceba safuZvliania, armewinaaRmdegebian. imis gamo, rom germanuliCemi mSobliuri ena ar aris, bevriSroma miwevs. am yvelafers xandaxansaintereso stilistur mignebebamdemivyavar, rac kidev ufro did stimulsmaZlevs._ piriqiTac xom ar xdeba xolme_ radgan germanulenovani avtori arxar, ufro met foras gaZleven?_ asec momxdara. germaniaSi Zalianaqtualuria migraciis, emigraciis,integraciis Temebi, es globaluri sakiTxia.sxvadasxva rakursSi aSuqeben amyvelafers da masStabur diskusiebsacmarTaven. sul midis laparaki imaze, vinaris samagaliTo migranti, rogorunda moxdes erTi kulturidan meore-Si integracia, ra unda gaakeTon germanelebma,ra – ucxoelebma da a.S. cotayalbi meCveneba <strong>amgvari</strong> midgoma, xelovnuradgabuqebuli. TiTqos valsixdi viRacis an raRacis winaSe._ ramdenad rTulia germaniaSiTavis damkvidreba ucxoeli avtorisTvis?_ advilia-Tqo, ver vityvi, Tumcaarseboben adamianebi, romelTacZalian kargad SeuZliaT sakuTariTavis gayidva. Tu konkretul moTxovnebsdaakmayofileb, platformacmogecema da masmediis yuradRebasacdaimsaxureb, Tumca ramdenic unda ipiaroTavi, Tu saTqmeli aRar gaqvs dadasasruli me-14 gverdze


28 dekemberi 2012mkvlevari_ qalbatono nino, gamocemiswinaTqmaSi madlobas uxdiT kembrijisuniversitetsa da britanel mecnierebs,`romelTa uSualo daxmarebiTTiTqmis saukuneebis win dakarguliTargmani qarTvel mkiTxvelsdaubrunda~. rogor gamoixata maTidaxmareba?_ 2010 wels britaneTma Zveli axloaRmosavleTisadmimiZRvnil msofliokongress umaspinZla. RonisZiebisnawili, romelic kembrijis universitetSigaimarTa, `gilgameSis eposs~daeTmo. `gilgameSiani~ Cemi sadisertacioTema gaxldaT da vfiqrobdi,TargmanTan dakavSirebiT moxsenebawamekiTxa, magram kongresis organizatorebmamoisurves, Targmanis prezentaciagagvemarTa. ase Sedga saukunisSemdeg `gilgameSianis~ wardginebamsoflio mecnierebis winaSe da misixelmeored aRiareba babilonuri eposisupirveles TargmanTa Soris. TargmanisaRiarebaze, mixeil wereTlis,rogorc msoflio rangis mTargmnelismimarT damokidebulebaze miu-TiTebs albaT isic, rom sagangebodprezentaciisTvis britaneTis muzeumidangadmoitanes da aaJReres uZvelesiSumeruli sakravi, uris I dinastiisdroindeli lira, romlis hangebzeckiTxulobdnen amonaridebs gilgameSiseposidan. prezentacias didirezonansi mohyva, swored aman gaxadaSesaZlebeli `gilgameSiani~ saqarTveloSidabeWdiliyo. madloba mindavuTxra Tsu-s gamomcemlobis direqtors,TaTi ebraliZes, romelmac umaldainaxa Targmanis gamocemis mniSvnelobasaqarTvelosTvis, problemebismogvareba sakuTar Tavze aiRo (wereTlisnaSromebis gamocema dRemde araris advili) da 2010 wlis Semodgomazewigni gamovida kidec._ cxadia, prezentacia ver Sedgeboda,rom ara 1924 wels stambolSidabeWdili `gilgameSianis~ originali.Tqven xelT gaqvT stambolurigamocemis egzemplari, romelic er-TaderTia saqarTveloSi. kongreszeswored is waradgineT. rodis da sadmiakvlieT mas?_ wigni Cemma axlobelma, gia Tarxan-mouravmastambolis erT-erT bukinisturmaRaziaSi 2007 wels SemTxveviTipova, SeiZina da Camomitana. iqamdemecnierebi gamocemis qseroasliTvsargeblobdiT. mogvianebiT isic ucnauradgauCinarda._ mixeil wereTlis Sromebi sab-WoTa sazRvrebs rom ver `gadakveTda~,es gasakviri arc aris. Tumca mis mimarTgansakuTrebul devnaze miu-TiTebs albaT is faqti, rom stambol-Si, saqarTvelodan arc ise Sors dabeWdili`gilgameSiani~ lamis mTelisaukunis ganmavlobaSi miuwvdomeliiyo qarTveli mkiTxvelisTvis. marTalia,emigranti moRvaweebis naSromebi,Txzulebebi sabWoTa periodSiikrZaleboda, magram reabilitaciisSemdgom maTi memkvidreoba TandaTandaubrunda samSoblos. mixeil wereTlisSemTvevaSi ki gacilebiT rTuladaris saqme. ratom?nino samsoniajarji fxovelijarji fxoveli_ saqme is gaxlavT, rom mixeil wereTlis`damsaxureba ar Semoifarglebamartooden mecnierebis sxvadasxvamixeilwereTelisaqarTvelosdaubrundeba~dargebis ganviTarebiT saqarTveloSi.misi, rogorc mecnieris, mkvlevarisRvawli scdeba Cveni qveynis sazRvrebsda msoflio mniSvnelobas iZens. diax,is aris sociologiis fuZemdebelisaqarTveloSi, muSaobda qarTvelologiaSi,ikvlevda Sumeruli daqarTveluri tomebis naTesaur kav-Sirebs, werda xeTebisa da qarTvelTawinaprebis istoriul-enobriv-religiurkavSirebze, germanulad Targmna`vefxistyaosani~, frangulad _sulxan-saba orbelianis `sibrZne sicruisa~da ase Semdeg. yovelive es mniSvnelovaniiyo saqarTvelosTvis, magrammixeil wereTeli msoflio rangismecnierad aqcia misma `gilgameSianma~_ es gaxlavT erTaderTi qarTuliTargmani, romelsac msoflio mecnierebapirvel sameulSi aRiarebs _da misma urartologiurma naSromebma.cota uxeSi Sedarebaa, magram misi,rogorc urartologis Rvawli,utoldeba Sampoleonis damsaxurebasegviptologiaSi. mixeil wereTelmapirvelad waikiTxa sworad `keliSinisstelis~ asurul-urartuli bilingva,Camoayaliba urartuli gramatika.literaturuli gazeTi`igi iyo, romelman yoveli ixila qveynis sazRvramde, ganicada yoveli, iswava yoveli, erTbamad gansWvrita yovelisaidumlo, sarqveli sibrZnisa, romeli yovelsa dahfaravs. damarxuli ixila, dafaruli cxad-hyo man, warRvnis winaambavi moitana, wavida Sors SromiTa da zrunviTa da daswera dafaze erTob gansacdeli~ _ ase iwyeba kacobriobispirveli eposi, es gaxlavT pirveli saxe Semoqmedisa, saxe gmirisa da mwerlis, romelmac ixila, ganicada da ganWvritayoveli da erTob gancdili dawera dafaze (qvaze gadaitana), rac ukvdavyofas niSnavs ZvelaRmosavlur samyaroSi.`gilgameSis eposi~ aRmoaCines XIX saukunis 70-ian wlebSi da misi kvleva, gaSifrva, Targmna umal daiwyes msoflioselitaruli universitetebis fuZemdebelma mecnierebma. maT Soris iyo qarTveli mecnieri mixeil wereTeli,romelic 1910 wlidan britaneTSi da Semdeg haidelbergis universitetSi imyofeboda. germanul da frangul enebzeTargmnis Semdeg kacobriobis pirveli literaturuli nawarmoebi, 1917 wels, erTdroulad iTargmna inglisur daqarTul enebze. ramdenime weliwadSi mixeil wereTelma axaldaarsebuli Tbilisis universitetis asiriologiisa daZveli aRmosavleTis istoriis kaTedra Caibara. misi `gilgameSianis~ gamocema ki mxolod 1924 wels, stambulSi,qarTvel kaTolikeTa savanis mesveurTa meoxebiT moxerxda. im dros mecnieri ukve emigraciaSi imyofeboda. TargmanigamocemisTanave `daikarga~ saqarTvelosTvis.gasabWoebis Semdeg samSoblodan gadaxvewili mixeil wereTlis samecniero saqmianoba aTwleulebis ganmavlobaSimiuwvdomeli rCeboda qarTveli sazogadoebisTvis, Tumca msoflio mas aRiarebda, rogorc did aRmosavleTmcodnes,fuZemdebel asiriologs da `gilgameSianis~ upirveles mTargmnels msoflioSi. dabejiTebiT SeiZleba iTqvas,rom sabWoTa reJimi aseTi ulmobeli mxolod ramdenime emigranti moRvawis mimarT Tu yofila. amas Tavisimizezebi hqonda.bolo wlebSi mdgomareoba Seicvala. mixeil wereTliseuli `gilgameSiani~ 2010 wels saqarTveloSi pirveladdaibeWda. axlaxan ki Tsu-s gamomcemlobam xelmeored gamosca Targmani. wigni gamosacemad moamzada da komentarebidaurTo aRmosavleTmcodneobis doqtorma nino samsoniam. swored qalbaton ninos vTxoveT esaubra did mecniersada mTargmnelze.1933-55 wlebSi ki yvela urartuliteqsti wakiTuli, komentirebuli dagamokvleuli mogvawoda._ `gilgameSianis~, rogorc TargmanisgansakuTrebuli Rirebulebara aris?_ mixeil wereTelma `gilgameSiani~originalidan Targmna. igi daeyrdnoaSurbanipalis biblioTekis versias,romelic britaneTis muzeumSia daculi.gasagebad rom giTxraT, is teqstisgamSifvrelic aris da mTargmnelic.aSurbanipalis biblioTekis (msoflioSipirveli biblioTekis) versia ZiriTadisayrdenia eposisa. mogexsenebaT,`gilgameSis eposi~ SeqmnisTanave aRmosavleTissxvadasxva enebze iTargmna.mis erTaderT srulyofil teqstsswored aSurbanipalis biblioTekisasuruli versia warmoadgens. danarCeniversiebi fragmentulad SemorCa.mixako wereTeli am versiebsac _ Zvelbabilonurs,neobabilonurs, xeTurs,xurituls _ iyenebs da maT SesabamisadgilebSi urTavs. aqedan gamomdinare,cxadi xdeba, ratom aris `gilgameSiani~ase Rirebuli mecnieruli TvalsazrisiT.xolo rac Seexeba mxatvruliTargmanis xarisxs, es mkiTxvelmaTavad gansajos. vityodi, rom mixeilwereTelma `gilgameSis eposi~ qarTulsityvad aqcia.yofil sabWoTa sivrceSi `gilgame-Sis eposi~ mxolod qarTul da rusulenebze iTargmna. aqve davZen, romrusul enaze eposi gacilebiT gvian,1963 wels gamoica.wereTlis Targmani gamorCeuliaevropul enebze Sesrulebuli samiveTargmanisgan. es bunebrivic aris.qarTuli ena Zalian Rrmaa, ufro geneturiaZvelaRmosavluri eposisTvis,ufro zustad gadmoscems aRmosavleliavtoris naazrevs. amitom `gilgame-Siani~ gacilebiT axlos dgas dednisteqstTan. dResac ki, didi asiriologebiamboben, rom lursmulidan Targmnisas– rasakvirvelia profesionalmTargmnelebs gulisxmoben _ mxolodenis floba ar kmara, aucilebelia,daeyrdno SuamdinarelTa azrovnebas,amoxvide maTi metaforuli enidan.wereTeli ki saocrad flobda im samyaros,kulturas, ise Targmnida,interviu 13rogorc aRmosavluri azrovnebis, imistoriuli fesvis gamgrZelebeli, amitom`gilgameSiani~ erTdroulad gaxlavTmiTologiuri, azrobrivi,fsiqologiuri Targmani._ Cans, rom mixeil wereTels sakuTarieris interesebic amoZravebda._ diax, Targmans es aSkarad etyoba.marTalia, `gilgameSis eposi~ pirveliwerilobiTi Zeglia zogadsakacobriomotivebiT, magram mas arcerTevropul erTan, axali civilizaciisxalxebTan genetikuri kavSiri ar aqvs.Sesabamisad, evropeli asiriologebieposs sxva midgomiT Targmnidnen, maT-Tvis babilonuri teqsti sakacobriomonapovars warmoadgenda, TargmnisprocesSi maT sakuTari eris interesebiar amoZravebdaT. wereTels ki istoriuli,kulturuli Zafebi akav-Sirebda Suamdinarul eposTan. TargmanicSesabamisi gamovida._ albaT oriod sityva unda iTqvaseposze, rogorc pirvel literaturulnawarmoebze da mis mniSvnelobazeliteraturis ganviTarebisTvis._ `gilgameSis eposi~ SuamdinareT-Si, Zv.w. III aTaswleulSi Seiqmna. Suamdinarulicivilizacia yvelaze rTuladSesaswavli aRmosavleTi gaxlavT.SeiZleba iTqvas, igi aRmosavleTmcodneobissarCulia da rogorc literaturuliZegli, rogorc Zveli aRmosavleTisazrovnebis nimuSi safuZveliamomdevno periodebis literaturisa_ `iliadasi~, `odiseasi~,dantes `RvTaebrivi komediisa~ da`vefxistyaosnis~. misi gadaZaxili daviTguramiSvilis, ilias Semoqmedebebsacswvdeba.gilgameSi istoriuli piria. isuruqis mefe gaxldaT. mogexsenebaT,qalaqi uruqi literaturis samSobloa.uruqelebi literaturis `me~-sfloben. `me~, igive `meoba~ aris termini,romelic mxolod qarTuladiTargmneba. eposis mixedviT, literaturisarsi, misi meoba cidan Camovidaqalaq uruqSi. Suamdinaruli, babilonuriwarmodgeniT, adamians yoveliniWi zecidan miecema, maT Soris literatura,damwerloba, xelovneba. aqWeSmarit niWs gulisxmoben, rac zecidanCamosulia, ufrTxildebian rogorccocxals da inarCuneben, rom argaqres. swored es aris adamianis misiaSuamdinarul religiur sistemaSi.gilgameSis eposis safuZveli qalaquruqis literaturuli tradiciaa,misi winaprebis e.w. Sumer mefeTa eposebia.aq gmir gilgameSze saubari ar aris,moTxrobilia misi mamis, luganbandasada papis, enmerqaris Sesaxeb. gilgame-Sis papa, enmerqari damwerlobis gamomgonebelia.Sumeruli eposebis motiviZalze saintereso da sagulisxmoa:Sumerebi uomrad ipyroben maSindelmsoflios, isini SemecnebiTi iaraRiT,damwerlobiT axerxeben samyarosdamorCilebas. amaze Zlier iaraRs adamianiveRar gamoigonebs da amitom,samyaro unda morCilebdes maT,rogorc yvelaze maRalganviTarebulsazogadoebas, romelmac kacobriobasdamwerloba aCuqa. teqstSi naTqvamia,rom enmerqarma `Rrma azri~ gadaitanaTixaze, maSasadame damwerloba sibrZnisdasafiqsireblad Seiqmna. es maTigancdaa, Suamdinaruli gancdaa,romelic SemdgomSi gilgameSis epossdaedo safuZvlad._ Tqven TqviT, rom mixeil wereTlisRvawli urartologiaSi, misiSromebi gansakuTrebiT aSfoTebda,aRizianebda sabWoTa xelisuflebas._ wereTlis urartologiurimemkvidreoba Zalze mdidaria. is intensiuradTanamSromlobda msoflioSicnobil JurnalTan `Revue d’ Assyriologie~da aqveynebda Tavis urartologiurwerilebs. ZiriTadad werdafrangulad, ramdenime naSromi aqvsitaliur enazec. garda qarTvelurienebis saucxoo codnisa, igi sruladflobda inglisur, frangul, italiurda germanul enebs. sabWoTa periodSi`Revue d’ Assyriologie~ saqarTveloSic igzavneboda,Tumca is nomrebi, romleb-Sic wereTlis urartologiuri wer-dasasruli me-14 gverdze


14 interviuliteraturuli gazeTinino xaratiSvili:`gzis gakvleva ar gamWirvebia~dasasruliaxals verafers ambob, arc Sens wignswaikiTxavs vinme da arc iyidis._ germaneli mkiTxveli rogorifenomenia?_ iqac, rogorc umetes qveyanebSi,qalebi mets kiTxuloben; wuwunebenimaze, rom mkiTxvelis raodenobamiklo, Tumca Cems irgvliv umetesobakiTxulobs. SesaZloa, yvela Tanamedroveavtorebs ar eZaleba, magram amasgadamwyveti mniSvneloba ara aqvs.rogorc yvelgan, iqac aris fena,romelsac mxatvruli literatura arainteresebs. ver vityvi, rom wigni yvelasada yvelaferze maRla dgas, esfunqcia televizias da internets aqvsgadanawilebuli, magram mis mimarT interesiaris._ germanul mwerlobaSi ra vi-Tarebaa, ra tipis avtorebi modian?_ Zalian bevri wigni gamodis, rac,erTi mxriv, kargia, magram meore mxriv,arCevans arTulebs. Tu am sferoSi artrialeb da piradad ar icnob viTarebas,uzarmazar bazarSi garkveva Znelia.am mxriv cota qaosia. avtorebsrac Seexeba, arian saintereso mwerlebi,Tumca esec gemovnebis sakiTxia.bevrs usafuZvlod apiareben, sinamdvileSiuxarisxo literaturasTan gvaqvssaqme, magram dRes es mTeli msofliossenia. yvelaze metad germaniaSimomwons is, rom Zalian bevri wigniiTargmneba. am mxriv erT-erTi wamyvaniaevropaSi. inglissa da safrangeTsacuswrebs._ qarTul literaturas am mxrivsaqme mTlad kargad ara aqvs. TiTzeCamosaTvleli avtoria Targmnili.ratom aris Cveni mwerloba maTTvisuintereso?_ Cemi azriT, qarTuli literaturisproblema mis CaketilobaSia. arvici, ratom xdeba ase, magram teqstebisumetesoba imdenad qarTulia, Zaliankargadac rom Targmno, evropeli vergaigebs. bolo dros wakiTxulTaganyvelaze universalurad TamTa melaSvilis`gaTvla~ momeCvena. imdenad ganzogadebulia,rom mkiTxvelisTvismniSvneloba ara aqvs, misi avtori gvaradmelaSvilia Tu Smidti. garda amisa,germaneli gamomcemlisTvis sakmarisiar aris mxolod mowoneba. man unda gayidoskidec wigni. magaliTisTvis, TuqarTveli avtori stalinze dawers,germanelisTvis saintereso iqneba,qurdul mentalitetze an ZvelbiWobazedaweril teqsts ki ubralod vergaigebs. sulac ar minda ise gamoCndes,TiTqos mwerlebs gayidvadi literaturisSeqmnisken movuwodeb, TumcacotaTi mainc Tu ar gaixsna daxSuliwre, araferi gamova._ Seni wignebis qarTul Targmanzeminda gkiTxo, ramdenadac vici, amkuTxiT muSaoba ukve daiwyo._ bolo dros bevri mekiTxeboda,ratom ar iyo qarTul enaze Cemi romanebi.amaze Zalian vwuxdi, magram Tavadnamdvilad ver mivakiTxavdi gamomcemlobebs.cota xnis win `siesta~ da`inteleqti~ Semexmiannen. am ukanasknelmaukve daiwyo `JuJas~ Targmna.imedi maqvs, kargi Targmani iqneba,Tumca ar vici, rogor miiRebs am teqstsqarTveli mkiTxveli. cota rTuladgasagebi meCveneba._ `rTulad gasagebSi~ rasgulisxmob?_ Cemi azriT, `JuJa~ ufro evropuliromania, sakmaod postmodernuli.ar vici, ramdenad gaiTaviseben massaqarTveloSi. gansxvavebuli stilistikisgamo enobrivadac rTuli sa-Targmnia._ misi qarTulad dawera ar mogsvliaazrad?_ ara, radgan wigns rom vamTavreb,aRar mainteresebs. CemTvis, rogorcavtorisTvis, weris procesi bevradufro mimzidvelia, vidre sxva danar-Ceni. garda amisa, ar var kargi mTargmneli,arc sakmarisi dro maqvs da arcdistancia. amasobaSi vdgam piesas,vmuSaob axal romanze. Targmani ZalianrTuli da cota daufasebeli Sromaa,amasTan, Zalze mniSvnelovani, radgancud mTargmnels SeuZlia wigni gaafu-Wos, kargs _ daexmaros mas. zafxulSiinglisis mTargmnelTa skolaSi viyavida maTi muSaobis Semxedvarem Zaliandidi inspiracia miviRe. bevrssaubrobdnen enaze da kidev erTxeldavfiqrdi, raoden mniSvnelovania essaqme._ axali romani axsene, romelzemuSaobac ukve dawyebuli gaqvs. ufrodawvrilebiT xom ar mogviyvebi misSesaxeb?_ es aris erTi qarTuli ojaxis istoria,romelic XX saukunis fonze vi-Tardeba. Tavidan `perestroikaze~ mindodadamewera, magram mere mivxvdi,rom gaugebari iqneboda, cota adreuliperiodidan Tu ar daviwyebdi. amgadaweva-gadawevaSi 1917 wlis revoluciasmivadeqi. romani gasuli saukunis20-ian wlebSi iwyeba da dRevandelobamdemodis. Zalian bevri personaJia,bevri Tema. cota rTul saqmes Seve-Wide, Tumca imedi maqvs, gavumklavdebi.bolo eqvsi Tve ruseTis arqivebSimuSaobas da socializmis istoriisSeswavlas movandome. uamravi wigni wavikiTxe,Zveli Jurnal-gazeTebic davamuSave,Tumca, rac mets vkiTxulob,vxvdebi, rom sadRac unda SevCerde. ametapze masalebis Segroveba Sevwyviteda weras viwyeb. samuSao saTauria`merve cxovreba.~ vfiqrob, sainteresowigni gamova.esaubra nana kobaiZedasasruliilebia dabeWdili, gamqralia dReisTvis.misi arqivi dakargulia, samecnierowerilebi gafantulia msofliossxvadasxva biblioTekebsa da wignsacavebSi.mixeil wereTlis saxiT msofliourartologiam am rangis mecnieri romSeiZina, ivane javaxiSvilisa da eqvTimeTayaiSvilis udavo damsaxurebaa.swored maTi mowadinebiT, ocdaaTiwlis mixeil wereTeli, romelsac iqamdesorbonis universitetSi sociologiismimarTulebiT hqonda ganaTlebamiRebuli, britaneTSi gaemgzavrada asiriologiis SeswavlasSeudga. maleve haidelbergis universitetisdoqtori gaxda. 1920 wels, javaxiSvilisvemowveviT igi TbilisSi dabrundada axalgaxsnil universitetSiasiriologiisa da Zveli aRmosavle-Tis istoriis kaTedra Caibara._ ramdenadac vici, asiriologiisada Zveli aRmosavleTis istoriiskaTedra wereTlis emigraciaSi wasvlisTanavedaixura._ zogadad, am kaTedris, am dargisarseboba Zalian bevrs niSnavs qveynisTvis.asiriologia mecnierebis elitarulidargia, romelSic msofliosramdenime centri muSaobs mxolod. isfaqti, rom kembrijisa da oqsfordisuniversitetebis darad, Tbilisis universitetsacerT-erT pirvels gaaCndaes kaTedra da mas `gilgameSianis~erT-erTi pirveli wamkiTxveli xelmZRvanelobda,cxadia ruseTis Sesabamissamsaxurebs imTaviTve Zalze aSfoTebda.miT ufro, rom ivane javaxiSvilmadargis daarsebas Rrma safuZvelidaudo. man icoda, rom Zveli aRmosavleTiskaTedra saqarTvelos eTnikuri,teritoriuli mTlianobisTvisfari iqneboda. Cveni saxelmwifoebriobisuZvelesi istoria xom pirdapirkavSirSia axloaRmosavleTTan, is asurul-urartuliteqstebis safuZvelzeiwereboda. amitom aikrZala esdargi, idevneboda mixeil wereTeli danadgurdeboda misi naSromebi urartologiaSi.maTi gamocema dRemde ar arisioli._ sasixaruloa, rom sirTuleebismiuxedavad moaxerxeT, gamosacemadmogemzadebinaT mixeil wereTliserT-erTi mTavari naSromi, romelickeliSinis cnobil stelas eZRvneba._ es batoni mixeilis erT-erTi yvelazerTuli da safuZvliani naSromia.mis gamosacemad momzadebaze Tsu gamomcemlobamda mecnierTa mTelmajgufma imuSava. teqsti frangulidaneka gamcemliZem Targmna, redaqtirebalevan gordezianma gaukeTa, gamocemisredaqtor-Semdgenlebi me da jemalSaraSeniZe gaxlavarT. `keliSinis stela~erTaderTi qarTulad Targmnilikvlevaa, romelic mixeil wereTlisdanarCen urartologiur naSromebTanerTad daibeWdeba. Sromebi aTasxu-Tas gverds moicavs. misi Targmna wlebissaqmea. gamocema oTxenovania,gankuTvnilia mecnierTa wrisTvis.vfiqrob, am wignis dabeWdvassaqarTveloSi gansakuTrebuli mniSvnelobaaqvs, qveyanas mixeil wereTeliaRar `daekargeba~._ mixeil wereTeli TandaTan28 dekemberi 2012nino samsonia:`mixeil wereTelisaqarTvelos daubrundeba~brundeba saqarTveloSi. mxolod`gilgameSianis~ gamocemasa da urartologiurinaSromebis dabeWdvisSesaZleblobas ar vgulisxmob.rogorc vici, mecnieris gadmosvenebasTandakavSirebiT garkveuliprocesebi mimdinareobs._ batoni mixeilis gadmosvenebisTvisaucilebeli TiTqmis yvela sakiTximogvarebulia. arsebobs mecnierisanderZi, romelSic iTxovs misiferfli saqarTveloSi daikrZalos,igive surT qarTvel mecnierebs, racmTavaria mis pirdapir memkvidreebs,qalbaton qeTevan ramiSvilsa da maiawereTels. es didi mecnieris, giorgiwereTlis ojaxia. samTavrobo komisiamamasTan dakavSirebiT aqtiurad imuSava.imedi gvaqvs, winaaRmdegoba arcaxla Segveqmneba, male batoni mixeilisukanaskneli survili aRsruldeba damis ferfls levilidan mTawmindisqarTvel moRvaweTa panTeonSi gadmovasvenebT._ brZaneT, rom mixeil wereTlissaxels sabWoTa periodSi veravin axsenebda,mis Sromebs mecnierebi veruTiTebdnen, magram albaT mainciyvnen adamianebi, dinebis winaaRmdegrom bedavdnen svlas. axla, roca batonimixeilis reabilitacia dawyebulia,vfiqrob droa, im xalxzec iTqvasramdenime sityva._ Tavdapirvelad akademikosgrigol giorgaZes gavixsenebdi. man1992 wels asiriologiisa da Zveli aRmosavleTisistoriis kaTedra aRadgina,wereTlis SromebTan dakavSirebuliTemebi SegvirCia sadisertaciod.Tbilisis saxelmwifo universitetSimixeil wereTlis daarsebuli kaTedrisaRdgena oTar jafariZis erT-Tviani reqtorobis periodSi gaxdaSesaZlebeli. cxadia, am saqmisTvis mxolodbatoni grigolis mowadinebasakmarisi ar iqneboda. aqve vityvi, romqveynis maSindeli prezidentis, zviadgamsaxurdias mxardaWera rom ara, missurvils ganxorcieleba ar ewera.mixeil wereTlis didi megobari daqomagi iyo konstantine gamsaxurdia.roca 1945 wels sabWoTa jarebi berlinsmiadgnen, qarTvel mwerals xmama-Rla uTqvams stalinisTvis, iq mixakowereTelia da xeli aravin axloso.wereTlis xsenebas arasodes eridebodaivane javaxiSvilic. is iyo erTaderTiqarTveli mecnieri, romelicuTiTebda mis naSromebs.aRsaniSnavia rezo TabukaSvilisdamsaxureba. man im dros, roca Tbilisissaxelmwifo universitetSi dargicki ar iyo aRdgenili, Tavis ramdenimewuTianfilmSi moaxerxa zustadeTqva mecnieris fassa da asiriologiisdargis mniSvnelobaze saqar-TvelosTvis, SeZlo elaparaka imaze,rac yvelaze mtkivneuli iyo sabWoTaxelisuflebisTvis. baton rezos mixeilwereTelze srulmetraJiani filmisgadaRebis nebas aravin miscemda,Tumca fasdaudebeli, zedmiwevniTprofesionaluri masalaa gabneuli missxvadasxva filmSi.mixeil wereTlis samSobloSi dabrunebissaqmeSi am adamianebis wvlilicdidia.esaubra Tamar Juruli


28 dekemberi 2012keTili zRarbi_ sad midixar zRarbunia?gareT didi Tovlia._ gavige, rom TaguniebsnaZvis xe ar hqoniaT.eklebi maqvs wiwvebiviT,Camokidon, rac undaT,mimaqvs bevri brWyvialebi,vercxlis wvima saCuqrad.mokled, minda kargad momrTon,cotas gavaxaliseb,me viqnebi Tagunebissaaxlwlo naZvis xe.me da Cemi TuTiyuSileqsebs vswavlob saaxalwlod,magram mjobnis TuTiyuSi,sanam erT leqss CavamTavreb,aT leqss ambobs TiTo wuTSi.cudi gogo ki ara var,saCuqrebis gamo vdardob!Tovlis papam Cems magivradTuTiyuSs ar moutanos.literaturuli gazeTilela cucqiriZeaxali weli tyeSiici, tyeSi axal welsrogor egebebian?naZvze Semoskupulanbu, kodala, melia.kenweroze ciyvi zis,dabla kurdRlis baWia,yvavs Tavisi baxalagirCiT gaupranWia.Tovlis papac mosula,Tvalebs veRar aSorebsnaZvis xeze Semomsxdarcocxal saTamaSoebs.CitbatonaTovlSi midis Citbatonamiaxoxebs xurjins._ rogor zidavs amsimZimes,nuTu sul ar uWirs?saymawvilo 15_ Tovlis papas exmareba,gadaRlila guSin._ Cavexute mag pawiasuzarmazar gulSi!Tovlis kacididi Tovli movida dagavakeTe Tovlis kaci,movaxvie Cemi kaSne,Cemi qudi Camovacvi.hoda, bebos me vegone,SeaWama swrafad qada,babum Casva manqanaSida skolisken gaaqana.axla albaT Cems magivradkiTxulobs da angariSobs,netav saxlSic Cems magivradgaakeTos savarjiSo.debiutisaba berikaSvilimonatrebaTiTqmis erTi welia, CemebisganSors vcxovrob.arc ki vici, Cemi axloblebi rogorarian an ra bedi ewiaT.Cemi da-Zmebi, Cemi mSoblebi, Cemimegobrebi da Cemi mezoblebi menatreba.me maT ver vukavSirdebi.Zalian Zneli yofila karadaSi cxovreba.aq xom iSviaTad gamCneven da ufroiSviaTad gexebian xeliT, geferebian...geferebian ki ara, xandaxan ise gaivlianda gamoivlian, SeiZleba verc SegamCnion.im saxlSi, sadac Camomiyvanes, deda,mama da maTi Svili cxovrobs.cudi xalxi ar Cans.roca wigni sWirdebaT, mxolod ma-Sin aReben karadas. mxolod maSin mamCnevenda mgoni miRimian kidec...ai, maSin var bednieri.me ras vfiqrob, ar ician. isic ki arician – vfiqrob Tu ara saerTod...arc is vici, riT gamomarCies, ratommomaciles Cems axloblebs da aseSors ratom wamomiyvanes.maxsovs, dedam da Svilma wamomiyvanesda mama saxlSi daxvdaT.mxolod meore dRes gaacnes CemiTavi.roca CamovediT, gviani iyo. daRlilebiiyvnen Turme mgzavrobis Semdegda mamas mxolod Soridan daanaxesCemi Tavi. mama namZinarevi iyo. xo, kargiao– Cailaparaka, meti araferi uTqvams.mxolod diliT moicales CemTvis.moiTaTbires da wignebis veeberTelakaradaSi mikres Tavi.hgoniaT, pativi mces.me maSin isic ki ar vicodi, wigni raiyo...vyviri da aravis esmis Cemi – arcwignebs, arc adamianebs. im patara bi-Wsac ki ar esmis Cemi, romelmac mipovna,damiWira da Tavis dedas miurbeninaCemi Tavi. aba, TviTon waeyvanaTmSoblebisgan da Tavis saxlidan Sors...ras izamda maSin?me kvlav mze da zRvis talRebi mesizmreba...wamiyvaneT iq, sadac mzea. iq sadaczRvis talRebia da cud amindSic kiyvela Cemnairma icis, rogor moiqces,rom ar daikargos.xmauri momenatra, mze momenatra.wyali momenatra. qariSxalic ki momenatra.is SiSic ki momenatra, qarisagangaberili talRebis gamoCenisas romdameufleboda xolme – megona momitacebdnenda veRarasodes davubrundebodiCems mSobliur napirs. esdakargvis SiSi iyo.bolos mainc davikarge.mSurs maTi, vinc iq davtove, vinc immzian sanapiroze damrCa.miSveleT rame, me xom zRvis patarakenWi var da Zalian meSinia uzarmazari,mtvriani wignebis da martoobis.mogzaurebi arasodesarian martosaSineli mze iyo. dagvyurebda dadagvcinoda kidec...acxunebda... saxeze ofli wveTwveTadCamogvdioda...mze koconiviT iyo, gavarvarebul,TeTr nakverCxlebs isroda aqeT-iqiT...TiTqos gvaCvenebda, rom am velis dabilikis mbrZanebeli iyo da Cven aq gavlisufleba ar gvqonda...irgvliv sruli sicariele iyo.horizontamde gadaWimul bilikze mxolodCven orni mivabijebdiT. Sorspatara tye moCanda. bilikis meore mxaressxva ufro didi tyec davinaxeT.saxlebi jer-jerobiT arsad Canda.mTeli Tve gadis, rac danarCenebsrogorc iqna davaRwieT Tavi da gzidanam bilikze gadavuxvieT.ar vicodiT, es biliki saddamTavrdeboda an rogor damTavrdeboda;mxolod imedi gvqonda, rom gadavrCebodiT.zedmeti tvirTi moviSoreT, romsimZime ar gvegrZno; magram es bevrsverafers gvSveloda. male mosaSorebelida gzaze dasatovebeli araferidagvrCa. mxolod wyali davitoveT dasami-oTxi vaSli.axali gaTenebuli iyo. mTeli dRewin gvqonda. Zalian nela gadioda droda amaze vwuxdiT. vamSvidebdiT erTmaneTs,rom yvelaferi kargaddamTavrdeboda. erTi suli gvqondarodis mogvesalmeboda mTvare. iqnebcota niavi da sigrile moetanaCvenTvis. magram jer adre iyo.vfiqrobdi da vixsenebdi im wuTebs,rodesac gabrazebulma gzidan gadmovuxvie.ar vicodi, sad mivdiodi, magramsxvebTan mogzaurobas am gzaze wamosvlavamjobine.amanac ar gamomiSva marto da wamomyva;sul damaviwyda Cemi megobris gacnoba;simarTle, rom giTxraT, martoarasdros mimogzauria. es vuTxarikidec. da Cemma axalma TanamgzavrmamiTxra – problema ar aris, martosaRarasdros dagtovebo.sxvebTan erTad roca vmgzavrobdiT,aravis elaparakeboda, arc danarCenebiscemdnen xmas. TiTqos vercamCnevdnen. roca saubars gavubamdi,danarCenebi gakvirvebuli SemomaSterdebodnenxolme.axla xom marto me vesaubrebi, martoCemTan aqvs urTierToba, Cems gardaveravin xedavs. da isic xalisianadmibams mxars. am grZelma da gawelilmagzam dagvaaxlova. meore dRes ukve samagaliTomegobrebi viyaviT, yvelaferzeerTnairad vfiqrobdiT. ramerom damWirdes da RamiT gavaRviZo,vici araferze metyvis uars da damexmareba.yovelTvis iclis CemTvis, gverdidanar miSorebs.am diliT, magaliTad, mTxova, tye-Si mivdivar da gamomyevio _ ra Tqmaunda, uari ar miTqvams.Sors gvegona, magram uceb aRmovCn-diT tyesTan. am tyeSi mxolod Txilisxeebi idgnen, idgnen da sunTqavdnen.axali, nedli Txilis surneli idga.gamaxsenda, rom axali Txili Zalianmiyvars. karga xans vibodialeT tyeSi,Txili mivirTviT da wamovediT. gadavwyviteTxval im tyeSi wavsuliyaviT,bilikis meore mxares rom iyo. iq ufromaRali xeebi moCanda, amitom gavifiqreT,rom im tyeSi marto wablis xeebiiqneboda. vicodi, rom wablis xeTxilisaze maRalia.tyidan axali gamosulebi viyaviT,roca Sors didi TeTri manqana davinaxeT.manqanas patara, Savi fanjrebihqonda. SegveSinda. Tan ar gvindodavinmes gadavyrodiT da isev tyes SevafareTTavi.tyidan saRamos gamovediT, kinaRamcudad gavxdiT – is TeTri, Savfanjrianimanqana sul axlos idga, gaRebulkarTan ori TeTrxalaTiani qali davinaxeT.aseve TeTrxalaTiani, ulvaSebianikacebi ki win gadagvidgnen. orivemkacri saxiT moiwevda Cemsken. Cemi megobrisakenarc iyurebodnen. masacSeeSinda. me veRar vxedavdi. mxolodvgrZnobdi, rogor miyurebda da SvelasmTxovda. axla me misTvis megobarzemeti viyavi. misi dacva undaSemZleboda. TeTrxalaTianebma xelimtaces da meti araferi maxsovs.diliT TeTr, maRal palataSigameRviZa. Cemi megobari aRar iyo CemsgverdiT.mivxvdi, es fsiqiatriuli saavadmyofospalata iyo, loginebze araviniwva. avadmyofebi grZel derefnebSidadiodnen da Wers aTvalierebdnen,iseve _ rogorc Cven vuyurebdiT mzesguSin. im mzis garda xom araferi Canda.saavadmyofoSi Cveuli sevda, naRvelida SiSi gamefebuliyo.me yoveli mogzaurobis Semdeg meuflebaes grZnoba.vgrZnob, rom im mziT damwvar bilikzeyoveli mogzaurobis SemdegZalian viRlebi, tye mainc mxvdebodesxSirad.magram ara uSavs, mova Cemi megobari,gzas davadgebiT da bevri wablis daTxilis tyeebi Segvxvdeba kidev.masTan erTad mogzauroba yvelafersmirCevnia.


16 literaturuli gazeTiproza 28 dekemberi 2012movZebniT sxva ukeTes biliks da samogzaurodgavyvebiT mzes zRvamde dakosmosamdec ki... me es SemiZlia.da marto ar viqnebi. mogzaurebiarasodes arian marto.biWebiquCaSi mivdiodi. kuTxeSi didi bi-Webi davinaxe. isini yoveldRe am kuTxeSidganan xolme.Cems megobrebs abrazebdnen, xandaxanfexsac udebdnen xolme.ar Sevxedav, ise gavivli-meTqi, gavifiqre.yovelTvis vcdilobdi, Tavi ameridebinamaTTvis. mamaCemma miTxra – egenicpatarebi arian, jer ar ician,rogor moiqcneno. Seecade, argabrazde magaT sisuleleze da saxezedaimaxsovreo. ai, naxav – male egenicSeicvlebian, daWkviandebiano.rom ar daWkviandnen-meTqi?xom giTxari – saxeze daimaxsovreda Tu ar daWkviandnen, amasobaSiTqvenc wamoizrdebiT da Tu isev Caidenensisuleles, SeZlebT sifaTebiamounayoTo.ganaTebul magidaze sigaretis ferflieyara. is xSir-xSirad gaxedavda axalgazrdasda Tvalebs moWutavdaxolme. momeCvena, rom im axalgazrdisgamo nerviulobda. axalgazrdasacCafiqrebuli saxe hqonda. imasarcerTxel ar gauxedavs WaRara moTamaSisken.sul Tavis kartebs dascqeroda.pirSi imasac sigareti edo, masababerikaSviliCems danaxvaze gaCumdnen. arvuyurebdi, ise mivdiodi. mainc damidesfexi.waviqeci. fexi metkina.swrafad Sarvali gaviwminde, Tansaxeze vakvirdebodi. didxans vuyurease. isinic miyurebdnen. mere gverdzegaixedes. xma ar amouRiaT. mec araferimiTqvams ise gavagrZele gza.vgrZnobdi, rom Tavebi moatriales.exla isini miyurebdnen Cumad.erTi saRamosganwyobilebadi. mesiamovna gareT gamosvla, sicivesyuradRebas ar vaqcevdi. amasobaSiCamobnelda. vaTvalierebdi kaSkaSareklamebs, maRaziis ganaTebul vitrinebsda SigniT mofusfuse xalxsvakvirdebodi. TvalTvaliT verTobodida ase mivdevdi quCas. male aRmovCndierT-erTi kafis win. am kafesTanadrec gamivlia, sul axlos iyo CvenssaxlTan. dRisiT sul savse iyo xalxiT.marTalia, didi da farTo vitrinebihqonda, magram dabal Suqze TiTqmisaraferi Canda. yvela magida saTiTaodiyo ganaTebuli. musikis xmac Semomesma,magram kafe axla TiTqmis carieliiyo. erT magidasTan ori mamakaci banqosTamaSobda. mesame fexze idga, SavisaTvaleebi ekeTa, xelebi SarvlisjibeebSi ewyo da moTamaSeebs zemodandahyurebda. Savi saTvaleebiT am sibneleSiras xedavs-meTqi, gamikvirda.moSorebiT ganaTebuli kuTxe iyo. iqviRac qali boTlebs da Wiqebs alagebdapriala Taroebze. moTamaSeebidanerTi Zalian axalgazrda iyo. gegoneboda,magidasTan mama da Svili sxedano.ufros mamakacs alag-alag WaRarawveri hqonda. Cafiqrebuli aTvalierebdakarts. Tan eweoda... mis winsaxlSi mTeli dRe marto viyavi.marTalia, gareT Zalian cioda, magramsaseirnod mainc gamovedi. sicivesaxla qaric daemata, ezoSi aravin iyo.imdenad mowyenili viyavi, ukan dabrunebaarc mifiqria. qurTukis sayeloaviwie da gadavwyvite, gzas gavyolo-gram mokidebuli ar hqonda, mxolodeWira magrad mokumuli tuCebiT. is,albaT, ufro imaze nerviulobda, rommisi mowinaaRmdege ufrosi iyo da metigamocdileba hqonda. Zalian daZabulisaxeebiT TamaSobdnen. es daZabulobaTandaTan mec ise gadamedo, rom xelisgulebigamioflianda. Tumca ar vicodi,raze vnerviulobdi. didxansvuyure. mere isev sicivem Semaxsena Tavi.erT adgilze dgomiT gaviyine da vifiqre,cotas gavivli-meTqi. gaoflianebulixelebi qurTukze Camovisvi,jibeebSi Caviwyve da gza gavagrZele.sul raRac ormocdaaTi metri mqondagavlili, rom isev kafeSi nanaxi moTamaSeebissaxeebi gamaxsenda, ver moviTmineda ukan gamovbrundi, vitrinas mivuaxlovdi,davinaxe, rom WaRaragareulikaci isev magidasTan ijda, Sublzeda Tvalebze xelebs isvamda, kostiumzesigaretis ferfli eyara. axalgazrdakaci fexze idga, SavsaTvaleebianmamakacs raRacas elaparakeboda.SavsaTvaleebiani kaci zemodanuyurebda. mere jibidan xeli amoiRoda gauSvira. axalgazrda mamakacma xelSifuli Caudo. am dros WaRaragareulimamakaci adga, sigaretis kolofiaiRo, magram imaSi aRaraferi iyo. daWmuWnada gadaagdo. mere palto Caicva.saxeloSi roca xels uyrida, maSindaminaxa. vitrinasTan axlos movida,damakvirda, mere TiTi damiqnia. vergavige, maSinebda Tu mexumreboda. maincSemeSinda. saxlisken rom mivdiodi,gazeTebis jixurTan gavCerdi. amovefareda kidev gavixede im kafisken. axalgazrdada WaRaragareuli mamakaciukve quCaSi idgnen. SavsaTvaleebianikacis SemeSinda. mere iman WaRara kaciswin kibis safexurs daafurTxa da karebidaxura. WaRara kaci gabrazebuliuyurebda im safexurs. mere ucbad motrialda,axalgazrdas saxeSi silagaartya da Cqari nabijebiT wamovidagazeTebis jixurisken. axalgazrdasxma ar amouRia, nela modioda. me megonaCemsken modian-meTqi. SiSma amitanada Sinisken gaviqeci.sadarbazoSi Suqi enTo. gamixarda.gavCerdi da amovisunTqe. saxlSi romdavbrundi, ukeTes xasiaTze viyavi. mixaroda,rom aRar meSinoda da im axalgazrdakacze vfiqrobdi, WaRaram romsaxeSi gaartya.meore dRes skolidan rom movdiodi,isev im kafesTan gamoviare. magidebTanxalxi ijda. vitrinasTan bavSvebicki darbodnen. is qalic vicani,wina Rames Wiqebs rom alagebda Taroebze.SavsaTvaleebiani mamakaci arsadCanda.SavsaTvaleebiani mamakaci meoreRames damesizmra. sazizRari saxe hqonda,kibeze idga da ifurTxeboda. me meSinodada vyvirodi. dedaCemma gamaRviZa.Turme marTla vyvirodi, miSveleT-meTqi...ai, ra SeiZleba mohyves RamiT quCa-Si marto gaseirnebas da Cabnelebulkafis vitrinebSi mofusfuse ucxoxalxis Tvalierebas.gamosaTxovariTiTqosxelaxlagavicanigigi sulakauri aRar aris, gavifiqreda saSineli sicariele vigrZeni.mere isev damiZaxes gigis leqsebmada moTxrobebma. TiTqos xelaxla gavicani,xelaxla davmegobrdiT. droisSegrZneba gaqra da cxovrebac axlidandaiwyo. ase xdeba, roca namdviliadamianis namdvil literaturas kiTxulob.ho, es sxvanairi sinamdvilea,rac Cvens droSi Zalian gvaklia _`mglebi zRaprebSic aRara varT ukvesaWiro...~sxvanairia gigis sinamdvile, Zalianlakonuri, zusti, Tbili da mkacri,amavdroulad. poeziaSi striqonebsmiRma Cans ukidegano sivrce da siRrme.gigi striqonebs miRma unda ikiTxo,Torem verafers gaugeb, ver daimegobreb,ver Seiyvareb.poeziis heminguei iyoo, rogorzustad Tqva mweralma daTo CixlaZem,roca gigis vixsenebdiT _ `me vwevarmarto da did wvimebs velodebi. velodebidid avdars mTaSi...~gigis prozac gansxvavebulia, mxolodmas SeeZlo aseTi ucnauradTavisufali dramaturgiiT daewera,ase laRad, TiTqos uneblied, gadmoecasaTqmeli. Tavadac xom aseTi iyo,Tavisi yoveldRiurobiT aravis awuxebda,aravis amZimebda. ubralod, asecxovreba uyvarda.xSirad mifiqria da gigi sulakauriswasvlamac kidev erTxel damafiqra,rogor sicarieles da ukurnebelsevdas gvitoveben aseTi adamianebi,rodesac midian da amasTanave,rogor gvexmarebian, rogor saocarZalas gvmateben, im Soreuli, uxilavisamyarodan.`rac Zveli saxlisauracxel oTaxebSia...vtoveb yvelafers... dReebs,Rameebs,ar meSinia, radgan vici...sicocxlea — bedniereba,sikvdili Cemi mdumare Zmaa...momkide xeli, gadamatareZveli sagnebiT mimofantulidaTovlili, mwuxare veli~.gaga naxucriSvililiteraturuli gazeTigamodis saqarTvelos kulturisa da ZeglTadacvis saministros finansuri mxardaWeriTredaqtori irakli javaxaZeredaqtoris moadgile uCa SerazadiSviliJurnalistebi xaTuna alxaziSvili, nana kobaiZe, Tamar Jurulitel.: 2292196; mob. tel.: (577)742277; (599)269852; e-mail: litgazeti@yahoo.com

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!