H Σύνθεση με Î”ÎµÏƒÎ¼ÎµÏ Î¼Î­Î½Î¿ Θέμα στην Αγγλική και τη Νέα ... - Nemertes

Κεφάλαιο 2 ο[[ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ]]εξυπηρετήσει ανάγκες οµαλής φωνολογικά µετάβασης από το ένα θέµα στο άλλο καιόταν αυτή η ανάγκη δεν υπάρχει, τότε απλά δεν εµφανίζεται. Το παράδειγµα τηςρίζας phon είναι αντιπροσωπευτικό αυτής της κατάστασης, καθώς όταν συνδυάζεταιµε κάποιο επίθηµα, όπως στη λέξη phon-al, ή όταν έχει τελική θέση, όπως στις λέξειςtelephone, xylophone (‘ξυλόφωνο’), megaphone (‘µεγάφωνο’), τότε απουσιάζει το –ο-. Όταν όµως έχει αρχική θέση, όπως στις λέξεις, phonogram, phonology,phonotactic, τότε προκύπτει η ανάγκη παρουσίας του.Yπάρχουν όµως, ορισµένα θέµατα που κατέχουν πάντα αρχική θέση, όπως ταmicro-, mega-, tachy-, τα οποία, κατά τη Baeskow, φέρουν από µόνα τους αυτό τοφωνήεν, που δεν είναι απαραίτητα –ο-, αλλά και –a-, -y- κτλ. (π.χ. mega-, aqua-). Οιφωνολογικές και ορθογραφικές αναπαραστάσεις αυτών των στοιχείωνπεριλαµβάνουν αυτό το φωνήεν σύµφωνα µε την ανάλυση της Baeskow (2004),αλλά και την άποψη του Plag (2003), αποτελώντας εξαίρεση σε σχέση µε τηνπλειονότητα των υπολοίπων, που καθιστούν απαραίτητη την προσθήκη του ωςσυνδετικού φωνήεντος όπου χρειάζεται.Ακόµα, όπως έχει διαπιστωθεί, υπάρχουν περιπτώσεις λέξεων µε δεσµευµένεςρίζες, όπου αντί του –ο- εµφανίζεται ως συνδετικό φωνήεν ένα –i- (π.χ. insecticide,herbivore, altimeter κ.α.). Αυτό φαίνεται ότι εξαρτάται από την ελληνική ή λατινικήπροέλευση των συντιθέµενων στοιχείων καθώς το –ο- φέρεται να εµφανίζεται µεταξύελληνικών ριζών (π.χ. phonogram) και το –i-, µεταξύ λατινικών (π.χ. fungicide).Παρατηρούνται όµως και περιπτώσεις σύνθεσης στοιχείων µε διαφορετική µεταξύτους προέλευση, όπως οι λέξεις genocide, altimeter και toxigenic στις οποίες δεν είναιξεκάθαρη η επιλογή φωνήεντος.Για το παραπάνω ζήτηµα η Baeskow (2004: 97) προτείνει µια λύση η οποίαβασίζεται στην κοινά αποδεκτή άποψη ότι, όταν το αρχικό στοιχείο σε µια λέξη µεδεσµευµένες ρίζες είναι ελληνικής προέλευσης, τότε, το συνδετικό φωνήεν είναι –οανεξάρτητααπό το τι ακολουθεί µετά. Αυτό δείχνουν τα παραδείγµατα των ιατρικώνόρων monosodium, meningococcus (‘µηνινγκόκοκκος’) και pneumobacillus όπου ταmono, mening και pneum έχουν ελληνική προέλευση. Αντίθετα, αν το αρχικόστοιχείο είναι λατινικής προέλευσης, τότε, το συνδετικό φωνήεν είναι –i-, όπωςφαίνεται στις λέξεις quadriplegia (‘τετραπληγία’), calciphylaxis, semicolon, όπου ταστοιχεία quadr, calc και semi προέρχονται από τη Λατινική. Συµπερασµατικά, ηBaeskow υποστηρίζει ότι η επιλογή φωνήεντος που υπαγορεύει η προέλευση τουαρχικού στοιχείου υπερτερεί έναντι αυτής του τελικού σε ένα νεοκλασικό σύνθετο.29