1. - Nemertes

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ• 1)ΕΙΣΑΓΩΓΗ σελ. 3• 1.1)ΓΕΝΙΚΑ σελ. 3• 1.3)ΣΑΠΡΟΠΗΛΟΣ S1 σελ. 3• 1.3)ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΒΕΝΘΟΝΙΚΑ ΤΡΗΜΑΤΟΦΟΡΑσελ. 5• 1.4)ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ σελ. 6• 2)ΜΕΘΟ∆ΟΛΟΓΙΑ σελ. 8• 3)ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ-ΣΥΖΗΤΗΣΗ σελ. 9• 3.1)ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ σελ. 9• ΛΙΘΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΥΡΗΝΑ ΤΙ13 σελ. 11• 3.2)ΒΕΝΘΟΝΙΚΑ ΤΡΗΜΑΤΟΦΟΡΑ σελ. 12.• 4)ΣΥΖΗΤΗΣΗ-ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ σελ. 23• 5)ΑΝΑΦΟΡΕΣ σελ. 252

ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΠΑΛΑΙΟΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΣΤΟ ΒΟΡΙΟΤΜΗΜΑ ΤΗΣ ΛΕΚΑΝΗΣ ΤΟΥ ΚΡΗΤΙΚΟΥ ΠΕΛΑΓΟΥΣ ΜΕ ΤΗΜΕΛΕΤΗ ΒΕΝΘΟΝΙΚΩΝ ΤΡΗΜΑΤΟΦΟΡΩΝ1.1 ΓΕΝΙΚΑ1. ΕΙΣΑΓΩΓΗΗ Μεσόγειος αντιπροσωπεύει µια από τις περιοχές “κλειδί” στιςπαλαιοωκεανογραφικές µελέτες από τη στιγµή που οι υδρογραφικές και ιζηµατογενείςδιαδικασίες είναι ευαίσθητες στις κλιµατολογικές αλλαγές των παρακείµενων ηπείρων. Οιπερισσότερες δηµοσιευµένες µελέτες εξέταζαν τις διαδικασίες που είναι υπεύθυνες για τηναπόθεση σαπροπηλών στην Ανατολική Μεσόγειο κατά τη διάρκεια του Πλειστοκαίνου. Ηµελέτη αυτή βασίζεται στην µικροπαλαιοντολογική ανάλυση βενθονικών τρηµατοφόρωντου πυρήνα ΤΙ13, ο οποίος συλλέχθηκε από το Ανατολικό Κρητικό Πέλαγος και υπάγεταιστο βάθος απόθεσης του σαπριπηλού S1.1.2 ΣΑΠΡΟΠΗΛΟΣ S1Ο εντοπισµός στρωµάτων πλούσιων σε οργανικό υλικό στο χώρο της ΑνατολικήςΜεσογείου προσέλκυσε από νωρίς το ενδιαφέρον των ερευνητών σε ό,τι αφορά τη µελέτητων παλαιοωκεανογραφικών και παλαιοκλιµατολογικών συνθηκών σχηµατισµού τους. Ησυστηµατική έρευνα των σαπροπηλών ξεκινά στα πλαίσια του προγράµµατος SwedishDeep Sea Expedition 1947-1948. Τα σκουρόχρωµα αυτά, πλούσια σε οργανικό υλικό,ιζήµατα περιγράφονται πρώτη φορά από τον Kullenberg το 1952, ενώ χαρακτηρίζονται ως (sapropelitic layers) από τον Olausson (1961). Το 1978 οι,Kidd et al. δίνουν για πρώτη φορά τον ορισµό του σαπροπηλού ως . Ένασαπροπηλικό στρώµα έχει παρόµοια χαρακτηριστικά µε αυτό του σαπροπηλού, αλλάπεριέχει λιγότερο ποσοστό άνθρακα (0,5-2,0%).Ο σαπροπηλός S1, τον οποίο µελετάµε, είναι ο νεότερος ορίζοντας µιας σειράς 12σαπροπηλών (S1-S12) που εντοπίζονται κατά τη διάρκεια του Πλειστοκαίνου. Το ποσοστό3

του οργανικού άνθρακα (Corg) στον S1 είναι γενικά χαµηλό σε σχέση µε τους υπόλοιπουςσαπροπηλούς και κυµαίνεται περίπου στο 2%.Κατά τη διάρκεια απόθεσης του S1 εντοπίζονται µειώσεις των τιµών του δ 18 O σεόλα τα θαλάσσια ιζήµατα της Ανατολικής Μεσογείου. Η µείωση αύτη των τιµών τωνβαριών ισοτόπων του οξυγόνου µεταξύ 9000-6000 χρόνια σε σχέση µε τις υποκείµενες καιυπερκείµενες του σαπροπηλού αποθέσεις αγγίζουν τα 4,3 της χιλίοις κατά µέσο όρο καισχετίζονται µε την ανάπτυξη ενός επιφανειακού θαλάσσιου στρώµατος χαµηλήςαλατότητας (Williams et al ., 1978, Thunell and Williams, 1989)Η βενθονική µικροπανίδα των τρηµατοφόρων που εντοπίζεται κατά τη διάρκειατου S1 διαφοροποιείται σηµαντικά σε σχέση µε τα υποκείµενα και υπερκείµενα ιζήµατα.Σχεδόν πάντα, η έναρξη του S1 συµπίπτει µε απότοµη και σύντοµη αύξηση τωνβενθονικών πληθυσµών (Aksu et al., 1995a, Rohling et al., 1997, Geraga et al.,2000).Αµέσως µετά την έναρξη απόθεσης του S1, οι βενθονικοί πληθυσµοί µειώνονται τόσο σεποσότητα όσο και σε ποικιλότητα. Η εξέλιξη της βενθονικής µικροπανίδας δείχνει τηνεξέλιξη των συνθηκών οξυγόνου στη σαπροπηλική ακολουθία. Έτσι στα προσαπηλικάιζήµατα του S1, οι αυξήσεις ειδών, των οποίων οι συγκεντρώσεις αυξάνονται ευκαιριακάσε ευτροφικά περιβάλλοντα, δηλώνουν έναν αρχικά εµπλουτισµό του οικοσυστήµατος τουπυθµένα, πριν την έναρξη απόθεσης του S1. Στη συνέχεια, η σταδιακή επικράτηση τωνρηχών και αργότερα των βαθιών ενδοπανιδικών ειδών έναντι των υπολοίπων δείχνεισταδιακή µείωση των συγκεντρώσεων του οξυγόνου στα αρχικά στάδια απόθεσης του S1.Η περαιτέρω µείωση του οξυγόνου οδηγεί τελικά σε ανοξικές συνθήκες και σε αζωικόπεριβάλλον. Συνθήκες αυξηµένης συγκέντρωσης του οξυγόνου επανέρχονται µε τη λήξητης σαπροπηλικής ιζηµατογένεσης.Γενικά ο σχηµατισµός του S1 στην Ανατολική Μεσόγειο συνδέεται µε τηδηµιουργία ενός επιφανειακού στρώµατος χαµηλής αλατότητας και την εγκαθίδρυσηέντονα στρωµατοποιηµένης υδάτινης στήλης µε αποτέλεσµα τη µείωση του ρυθµούκυκλοφορίας των υδάτινων µαζών και την ακόλουθη ανάπτυξη δισοξικών έως ανοξικώνσυνθηκών. Επιπλέον υπάρχουν µοντέλα, τα οποία θέλουν το επιφανειακό υδάτινο στρώµακατά τη διάρκεια σχηµατισµού του S1 να ήταν πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά. Πηγέςπροέλευσης των νερών χαµηλής αλατότητας θεωρούνται η είσοδος της Μαύρης Θάλασσαςστο Αιγαίο (Williams et al., 1978, Stanley and Blanpied, 1980,Aksu et al., 1995auj) ,οιέντονες βροχοπτώσεις ή και ο συνδυασµός αυτών (Vergnaud-Grazzini et al., 1986).Επιπλέον, οι αυξηµένες ποτάµιες εισροές φαίνεται πως ευνόησαν στην αύξηση τωνθρεπτικών συστατικών και στην παραγωγικότητα των επιφανειακών νερών και ακολούθως4

στην αύξηση των οργανικών ροών στον πυθµένα της Ανατολικής Μεσογείου (Jenkins andWilliams., 1983)Τα τελευταία χρόνια η συστηµατική και λεπτοµερής µελέτη του σαπροπηλού S1έδειξε ότι η σαπροπηλική ιζηµατογένεση του ολοκληρώνεται σε δύο στρώµατα. Η διακοπήτης σαπροπηλικής ιζηµατογένεσης του S1 διαπιστώνεται µε την παρουσία ενός γκριορίζοντα ενδιάµεσα των λαδόχρωµων σαπροπηλιτικών οριζόντων του S1, µε τη µείωσητου άνθρακα και µε µεταβολές στην µικροπανίδα. Σύµφωνα µε τους ερευνητές, η απόθεσητου S1 ξεκινά, περίπου, στα 9.200 χρόνια πριν και τερµατίζεται στα 6.400 χρόνια πριν.Βάση αυτών των ηλικιών η διακοπή του S1 θα πρέπει να συµβαίνει µεταξύ 7.000-6.700χρόνια πριν. Οι περισσότεροι ερευνητές συνδέουν τη διακοπή της σαπροπηλικήςιζηµατογένεσης του S1 µε τη µεταβολή του παλαιοκλίµατος σε ελαφρώς ψυχρότερες καιξηρότερες κλιµατικές συνθήκες.Με τη λήξη της σαπροπηλικής ακολουθίας του S1 το ποσοστό του οργανικούάνθρακα επανέρχεται σε κανονικές τιµές, καθώς επίσης έχουµε επανεµφάνιση τωνβενθονικών τρηµατοφόρων που δηλώνουν αύξηση του διαθέσιµου οξυγόνου στον πυθµένατων λεκανών.1.3 ΒΕΝΘΟΝΙΚΑ ΤΡΗΜΑΤΟΦΟΡΑΤα βενθονικά τρηµατοφόρα αντιπροσωπεύονται µε περισσότερα από 5.000 είδη.Σπάνια χρησιµοποιούνται για την εκτίµηση της θερµοκρασίας, λόγω του βάθους διαβίωσήςτους. Αντίθετα, τα βενθονικά τρηµατοφόρα µπορεί να χρησιµοποιηθούν ως άριστοιδείκτες ωκεανογραφικών διεργασιών, όπως η κυκλοφορία και η µίξη των υδάτινων νερών,η οξυγόνωση του πυθµένα, η τροφοδοσία του πυθµένα µε οργανικό υλικό, στην απόστασηαπό την ακτή, καθώς και στην εκτίµηση του βάθους νερού.Ως προς τη θέση διαβίωσής τους, σε σχέση µε την επιφάνεια του πυθµένα, ταβενθονικά τρηµατοφόρα διακρίνονται σε επι-πυθµενικά, τα οποία ζουν στην επιφάνεια τουιζήµατος ή σε άλλο υπόβαθρο και αποτελούν την επιφανειακή πανίδα (epifauna) και σευπο-πυθµενικά, τα οποία ζουν εντός του ιζήµατος και αποτελούν την ενδοπανίδα(infauna). Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν είδη που κινούνται ελεύθερα, κοντά στηνεπιφάνεια του πυθµένα, ή βρίσκονται µερικώς ή ολικώς προσκολληµένα πάνω σε αυτή(Murray, 1991). Τα είδη αυτά είναι γενικά δείκτες υψηλών συγκεντρώσεων οξυγόνου στονπυθµένα και περιβαλλόντων καλής ανάµειξης των νερών του πυθµένα (Murray, 1991).5

Η ενδοπανίδα διαβιεί κάτω από την επιφάνεια του πυθµένα είτε κοντά σε αύτη(ρηχά shallow infauna) ή σε βαθύτερα στρώµατα (deep infauna) η οποία είναι και ηανθεκτικότερη σε συνθήκες χαµηλού ποσοστού οξυγόνου σε σχέση µε την επιφανειακήπανίδα. Η διατροφή των υπο-πυθµενικών ειδών στηρίζεται στην βακτηριακή διάσπαση τουοργανικού υλικού µέσα στο ίζηµα κάτω από αναγωγικές συνθήκες (Jorissen et al., 1998).Σε καλά οξυγονοµένα νερά του πυθµένα, η συµµετοχή τους αυξάνεται µόνο όταναυξάνεται η παροχή οργανικού υλικού στα ιζήµατα. Όταν η συγκέντρωση του οξυγόνουστα νερά του πυθµένα ελαττώνεται, τα γένη αυτά µεταναστεύουν σε µικρότερα βάθηιζήµατος ή και πάνω στην επιφάνεια του πυθµένα, όπου εκεί αντικαθιστούν είδη λιγότεροανθεκτικά σε δυσοξικές συνθήκες (Barmawidjaja et al., 1992). Το µεγαλύτερο τµήµα τηςενέργειας τους ξοδεύεται στην αύξηση της αντοχής τους κάτω από συνθήκες χαµηλούοξυγόνου, παρά σε αναπαραγωγικές δραστηριότητες (De Stigter et al., 1998). Έτσι, ηυψηλή συµµετοχή τους σε δυσοξικά περιβάλλοντα πρέπει να οφείλεται στη µείωση ή τηναπουσία των άλλων ειδών, των λιγότερο ανθεκτικών σε τέτοιου είδους περιβάλλοντα,παρά σε αύξηση των ειδών. Η απουσία όλων των βενθονικών τρηµατοφόρων δείχνεισχεδόν µηδενικές συγκεντρώσεις διαλυµένου οξυγόνου στα πυθµαία νερά, δηλαδήαναγωγικές συνθήκες.Ως προς τις διατροφικές τους προτιµήσεις, τα βενθονικά µπορεί να διακριθούν σεαυτά που προτιµούν ολιγοτροφικά περιβάλλοντα και σε αυτά που προτιµούν ευτροφικά(Oggioni and Zandini, 1987 ).1.4 ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣΓια την παρούσα εργασία χρησιµοποιήθηκαν ιζήµατα από τον πυρήνα ΤΙ13, οοποίος συλλέχθηκε από το Βόρειο τµήµα της λεκάνης του Κρητικού πελάγους, σε βάθοςνερού 1154m (Εικ. 1), στα πλαίσια του προγράµµατος υποβρύχιας τηλεπικοινωνιακήςζεύξης .Η θαλάσσια γεωφυσική έρευνα εκτελέστηκε από το Εργαστήριο Θαλάσσιας Γεωλογίας καιΦυσικής Ωκεανογραφίας (Ε.ΘΑ.ΓΕ.Φ.Ω.), του τµήµατος Γεωλογίας του ΠανεπιστηµίουΠατρών µε χρηµατοδότηση από τον ΟΤΕ.Η λεκάνη του Κρητικού πελάγους παίζει σηµαντικό ρόλο στο σχηµατισµό και στηνκυκλοφορία των υδάτινων µαζών της Μεσογείου. Εκεί, κάτω από συγκεκριµένεςκλιµατικές συνθήκες σχηµατίζονται ενδιάµεσα ή βαθιά νερά που εντοπίζονται αργότερα σεόλη την Ανατολική Μεσόγειο ( Roether et al. 1996). Οι κατανοµές των θρεπτικών6

συστατικών αλλά και της συγκέντρωσης του οξυγόνου στο Κρητικό Πέλαγοςεπηρεάζονται αφ’ ενός από τις ανταλλαγές θαλασσίων µαζών µέσω των στενών τουΚρητικού τόξου και αφ’ ετέρου από εσωτερικές διεργασίες µέσα στη λεκάνη.Εικόνα 1:Χάρτης που δείχνει τη θέση συλλογής του πυρήνα ΤΙ13.7

2. ΜΕΘΟ∆ΟΛΟΓΙΑΑρχικά για τον πυρήνα ΤΙ13 πραγµατοποιήθηκε µακροσκοπική περιγραφή µε βάσητο κοκκοµετρικό µέγεθος, το χρώµα, τις ιζηµατογενείς δοµές και το ποσοστό τουοργανικού άνθρακα.Στη συνέχεια πραγµατοποιήθηκε η δειγµατοληψία ιζήµατος. Για την παρούσαεργασία συλλέχθηκαν 6 δείγµατα ιζήµατα πάχους 1cm από βάθη 24 έως 50cm. Ταδείγµατα χρησιµοποιήθηκαν για την ανάλυση βενθονικών τρηµατοφόρων.Για την µικροπαλαιοντολογική ανάλυση τα δείγµατα πλύθηκαν σε αραιό διάλυµαυπεροξειδίου του υδρογόνου. Το κλάσµα του ιζήµατος >125µm ξηράνθηκε στους 40βαθµούς κελσίου. Το κλάσµα δείγµατος που µελετήθηκε περιέχει συνολικά περίπου 200βενθονικά τρηµατοφόρα όπου κρίθηκε απαραίτητο και χρησιµοποιήθηκε otto splitter γιατο διαχωρισµό του δείγµατος.Η συµµετοχή του κάθε βενθονικού είδους εκφράζεται ως ποσοστιαία συµµετοχήστο συνολικό άθροισµα των βενθονικών τρηµατοφόρων για κάθε δείγµα.Ως δείκτης της βενθικής παραγωγικότητας χρησιµοποιήθηκε ο λόγος των αριθµώντων ατόµων των βενθονικών τρηµατοφόρων που εντοπίστηκε σε κάθε δείγµα ανά το βάροςτου ξηρού ιζήµατος που χρησιµοποιήθηκε.Ως δείκτης βενθικής ποικιλότητας χρησιµοποιήθηκε ο αριθµός των ειδών τωνβενθονικών τρηµατοφόρων που εντοπίστηκαν σε κάθε δείγµα.Επιπλέον για την καλύτερη κατανόηση συνθηκών συγκέντρωσης Ο 2 στον πυθµέναχρησιµοποιήθηκε οι εξής δείκτες (Kuhnt et al. ).:LO=Ποσοστό του χαµηλού επιπέδου του οξυγόνου. Το βρίσκουµε σύµφωνα µε τηνακόλουθη εξίσωση «LO=(DO*0,5)+AO»Όπου:DO=Το άθροισµα των ποσοστών συµµετοχής των γενών και ειδών των βενθονικώντρηµατοφόρων που δείχνουν δυσοξικές συνθήκες (Bolivina sp, Brizalina sp, Bulimina sp)και:AO=Σχετικό ποσοστό ειδών που έχουν προσαρµοστεί καλά σε υποξικές καιπεριστασιακά σε ανοξικές συνθήκες. Το βρίσκουµε προσθέτοντας τα ποσοστά συµµετοχήςτων εξής: «Cassidulinoides bradyi ,Chilostomella oolina, Fursenkoina sp, Globobuliminasp, Nonionella sp»8

3. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ-ΣΥΖΗΤΗΣΗ3.1 ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗΗ µακροσκοπική περιγραφή του πυρήνα ΤΙ13 έδειξε ότι αυτός αποτελείται απόπέντε κύριες λιθολογικές φάσεις, οι οποίες από την οροφή του πυρήνα προς τη βάση τουείναι οι εξής:1.Λιθοφάση 1(0-16cm): αποτελείται από ηµιπελαγική ιλύς καφέ χρώµατος.2.Λιθοφάση 2(16-22cm): καφέχρωµη ιλύς. Η λιθοφάση αποτελείται απόασβεστιτική ιλύς, µε αυξηµένο ποσοστό ασβεστιτικού υλικού.3.Λιθοφάση 3(22-42cm): λαδόχρωµη ιλύς. Η ενότητα αποτελείται από δύοενστρώσεις ανοιχτόχρωµης ιλύος (22-27 cm και 32-34 cm ) και δύο ενστρώσειςσκουρόχρωµης ιλύος (27-32 cm και 34-42 cm ). Με βάση τις αναλύσεις του οργανικούάνθρακα (corg ), οι ενστρώσεις σκουρόχρωµης ιλύος χαρακτηρίζονται από υψηλό ποσοστόέως και 2%. Η ένστρωση στα 33 cm από σχετικά µειωµένο ποσοστό 1,75%. Βάση τηςθέσης εντοπισµού της, η ενότητα αυτή φαίνεται να αντιστοιχεί στη σαπροπηλικήακολουθία S1.4.Λιθοφάση 4(42-146cm): αποτελείται από ηµιπελαγική ιλύς πιο ανοιχτόχρωµησε σχέση µε τη λιθοφάση 1.5.Λιθοφάση 5(146-220cm): η φάση αυτή χαρακτηρίζεται από ηµιπελαγική ιλύςγκρι χρώµατος. Στο διάστηµα 146-162 cm, παρατηρείται ελαφριά αύξηση του αδρόκοκκουυλικού. Στο υπόλοιπο τµήµα της λιθοφάσης εµφανίζονται διάσπαρτα και σε µειωµένοποσοστό αδρόκοκκου υλικού.9

Πίνακας 1. Μακροσκοπική παρατήρηση πυρήναΠΕΡΙΟΧΕΣ ΠΥΡΗΝΑΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ0-16 cm ηµιπελαγική ιλύς καφέ χρώµατος16-22cm22-27 cm και 32-34 cm27-32 cm και 34-42 cmκαφέχρωµη ιλύςλαδόχρωµη ανοιχτού χρώµατος ιλύςλαδόχρωµη σκούρου χρώµατος ιλύς42-146cm146-220cmηµιπελαγική ιλύςηµιπελαγική ιλύς γκρι χρώµατος10

Εικόνα 2:σχηµατική αναπαράσταση της λιθολογίας του πυρήνα ΤΙ1311

Τα δείγµατα που αναλύθηκαν συλλέχθηκαν από τις λιθοφάσεις 3 και 4Πίνακας 2. Βάθη συλλογής των δειγµάτων∆ΕΙΓΜΑTI13 5/125µmTI13 8/125µmTI13 12/125µmTI13 15/125µmΤI13 20/125µmTI13 25/125µmΒΑΘΟΣ∆ΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ24 cm28 cm32 cm35 cm40 cm50 cm3.2 ΒΕΝΘΟΝΙΚΑ ΤΡΗΜΑΤΟΦΟΡΑΣυνολικά εντοπίστηκαν 52 είδη και γένη βενθονικών τρηµατοφόρων:Amodiscus sp, Asterigerinata mamilla, Astronion sp, Bolivina alata, Bolivinapseudoplicata, Bolivina punctata, Bolivina sp, Bolivina spathulata, Bolivinasubaenariensis, Bulimina acuelata, Bulimina affinis, Bulimina elegans, Βulimina sp,Cassidulina crassa, Cassidulina laevigata, Cassidulina subglobosa, Cassidulinoides sp,Chilostomella sp, Cibicides sp, Cibicidoides sp, Discorbinella sp, Discorbis sp, Elphidiumsp, Glabratella turriformis, Glabratellina sp, Globobulimina sp, Gyroidina altiformis,Gyroidina neosoldanii, Haynesina sp, Hoegludina elegans, Hyalinea balthica, Lagena sp,Lenticulina sp, Miliolinella sp, Neocorbina terquemi, Nonion depresum, Nonion sp,Opthalmidium sp, Patellina sp, Pseudoclavulina crustata, Pyrgo sp, Quinqueloculinalamarckiana, Quinqueloculina seminulum, Quinqueloculina vulgaris, Robulus sp, Rosalinasp, Spirillina sp, Spirofthalmidium sp, Spiroloculina sp, Textularia sp, Triloculina sp,Virgulina sp.Στον Πίνακα 3 παρουσιάζονται τα ποσοστά συµµετοχής των ειδών ανά δείγµαιζήµατος, ενώ στην Εικόνα 3 παρουσιάζονται οι κατακόρυφες κατανοµές τουποσοστού συµµετοχής όλων των ειδών και γενών βενθονικών τρηµατοφόρων πουεντοπίστηκαν στα υπό εξέταση δείγµατα.12

Πίνακας 3∆είγµα TI13/ 5 ΤΙ13/ 8 ΤΙ13/12 ΤΙ13/15 ΤΙ13/20 ΤΙ13/25Βάθος (cm) 24 28 32 35 40 50Οργανικός Άνθρακας(Corg) 0,445 1,413 1,289 1,934 1,34 0,5005Βάρος (gr) 0.0527 0.0224 0.0511 0.0293 0.0087 0.006% % % % % %Asterigerinata mamilla 0 0 0 0 0 1Astrononion sp 0 0 0 0 0 1Bolivina alata 0 0 0 7 5 0Bolivina pseudoplicata 0 0 0 0 0 11Bolivina punctata 6 0 0 0 0 0Bolivina spathulata 3 0 0 0 4 12Bolivina subaenariensis 0 0 0 0 0 9Bolivina sp 0 0 0 7 0 0Bulimina aculeata 0 0 0 0 6 0Bulimina affinis 0 0 0 0 0 1Bulimina elegans 0 0 0 14 0 0Bulimina sp 33 25 13 0 0 1Cassidulina crassa 6 0 25 14 0 21Cassidulina laevigata 0 0 0 0 0 5Cassidulina subglobosa 0 0 0 0 0 2Cassidulinoides sp 6 13 13 0 80 0Chilostomella sp 11 38 0 0 0 0Cibicides lobatulus 0 0 0 0 0 1Cibicidoides sp 0 0 0 0 0 1Discorbis sp 3 0 0 0 0 0Discorbinella sp 0 0 0 0 0 1Elphidium sp 0 0 0 0 0 2Gyroidina altiformis 0 0 0 0 0 5Gyroidina neosoldanii 8 6 0 7 0 0Globobulimina sp 17 0 13 0 2 0Glabratella sp 0 0 0 0 0 1Haynesina sp 0 0 0 0 0 1Hyalinea balthica 0 0 0 0 0 1Hoegludina elegans 0 0 0 0 0 3Lagena sp 0 0 0 0 0 1Lenticulina sp 0 0 0 0 0 1Miliolinella sp 0 0 0 0 0 5Neocorbina terquemi 0 0 0 0 0 1Nonion depressum 0 0 0 0 0 1Nonion sp 3 13 0 14 0 013

Patellina sp 0 0 0 7 0 1Pyrgo sp 0 0 0 0 0 2Quinqueloculinaseminulum 0 0 0 0 0 3Quinqueloculinavulgaris 0 0 0 0 0 2Quinqueloculinalamarckiana 0 0 0 0 0 1Robulus sp 0 6 0 0 0 0Spirillina sp 0 0 0 14 0 3Spiroloculina sp 3 0 0 0 0 0Textularia spp 0 0 38 14 0 0Triloculina sp 0 0 0 0 0 114

Εικόνα 315

Σύµφωνα µε τις κατανοµές αυτές παρατηρούµε ότι:• Σε βάθος 50cm του πυρήνα στην βενθονική πανίδα συµµετέχουν τα: Asterigerinatamamilla, Astrononion sp, Bolivina pseudoplicata, Bolivina spathulata, Bolivinasubaenariensis, Bulimina affinis, Βulimina sp, Cassidulina crassa, Cassidulinalaevigata, Cassidulina subglobosa, Cibicides sp, Cibicidoides sp, Discorbinella sp,Elphidium sp, Glabratellina turriformis, Gyroidina altiformis, Haynesina sp,Hoegludina elegans, Hyalinea balthica, Lagena sp, Lenticulina sp, Milionella sp,Neocorbina terquemi, Nonion depresum, Opthalmidium sp, Patellina sp,Pseudoclavulina crustata, Pyrgo sp, Quinqueloculina lamarckiana,Quinqueloculina seminulum, Quinqueloculina vulgaris, Spirillina sp , Triloculinasp.ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΠΑΝΙ∆Α: Η asterigerinata αποτελεί επιφανειακή πανίδα, είναιελεύθερο και παρατηρείται σε ιζήµατα. Είναι φυτοφάγο, θαλάσσιο και ζει σε εύκρατοκλίµα. Το βρίσκουµε από 0-100 m βάθος, στην εσωτερική υφαλοκρηπίδα. Η Buliminaαποτελεί επιφανειακή πανίδα, είναι ελεύθερο και παρατηρείται σε λασπώδη-ψηλή άµµο.Μερικά είδη είναι ανθεκτικά σε δυσοξικά περιβάλλοντα, είναι θρηµατοφάγο, θαλάσσιο, ζεισε ζεστό και εύκρατο κλίµα, και βρίσκεται στην εσωτερική υφαλοκρηπίδα ή στη βαθύαληζώνη. Το Cibicides sp αποτελεί επιφανειακή πανίδα, συνήθως βρίσκεται κολληµένο καιακίνητο, ειδικότερο σε µεγάλες ενέργειες. Η Gyroidina αποτελεί επιφανειακή πανίδα,είναι ελεύθερο και παρατηρείται σε αµµώδη ιζήµατα. Είναι θρηµατοφάγο, θαλάσσιο, ζεισε ψυχρό κλίµα και βρίσκεται στην υφαλοκρηπίδα ή στη βαθύαλη ζώνη Η Hyalineaαποτελεί επιφανειακή πανίδα, είναι ελεύθερο και παρατηρείται σε αµµώδη και λασπώδηιζήµατα. Είναι θρηµατοφάγο, θαλάσσιο, ζει σε ψυχρό ή εύκρατο κλίµα, το βρίσκουµε από10-1000 m βάθος, στην υφαλοκρηπίδα ή πάνω από τη βαθύαλη ζώνη. Η Lenticulinaαποτελεί επιφανειακή πανίδα, είναι ελεύθερο και παρατηρείται σε αµµώδη ιζήµατα. Είναιθρηµατοφάγο, θαλάσσιο, ζει σε ψυχρό κλίµα και βρίσκεται στην εξωτερική υφαλοκρηπίδαή στη βαθύαλη ζώνη. Η Miliolinella αποτελεί επιφανειακή πανίδα, είναι γαντζωµένο καιπαρατηρείται σε φυτά ή σκληρά υποστρώµατα. Είναι φυτοφάγο, εµφανίζεται σε σηµεία µεαλατότητα από 32-50‰ και σε θερµοκρασίες από 10-30° C. Το βρίσκουµε από 0-100 mβάθος, σε υπεράλµυρες λιµνοθάλασσες ή κανονικές λιµνοθάλασσες ή έλη, στην εσωτερική19

υφαλοκρηπίδα. Η Neocorbina αποτελεί επιφανειακή πανίδα, είναι γαντζωµένο καιπαρατηρείται σε σκληρά υποστρώµατα. Είναι φυτοφάγο, θαλάσσιο, ζει σε εύκρατο κλίµακαι βρίσκεται στην εσωτερική υφαλοκρηπίδα. Το Nonion αποτελεί επιφανειακή πανίδα,είναι γαντζωµένο και παρατηρείται σε σκληρά υποστρώµατα. Είναι φυτοφάγο, θαλάσσιο,ζει σε εύκρατο κλίµα και βρίσκεται στην εσωτερική υφαλοκρηπίδα. Ειδικότερα το noniondepresum αποτελεί ενδοεπιφανειακή- επιφανειακή πανίδα και µερικές φορές βρίσκεταιπάνω στο γρασίδι της θάλασσας. Είναι φυτοφάγο πάνω σε κυανοβακτήρια και διατοµές. ΗPatellina αποτελεί επιφανειακή πανίδα, είναι γαντζωµένο και παρατηρείται σε σκληράυποστρώµατα. Είναι φυτοφάγο, θαλάσσιο, ζει σε θερµό ή ψυχρό κλίµα, βρίσκεται από 0-100 m βάθος, στην εσωτερική υφαλοκρηπίδα. Το Pyrgo αποτελεί επιφανειακή πανίδα,είναι ελεύθερο ή γαντζωµένο και παρατηρείται σε φυτά ή ιζήµατα. Είναι φυτοφάγο,θαλάσσιο, ζει σε θερµό ή εύκρατο κλίµα και βρίσκεται στην εσωτερική υφαλοκρηπίδα. Ωςεπιφανειακή πανίδα, είναι ελεύθερο και βρίσκεται σε ιζήµατα. Η Quinqueloculina αποτελείεπιφανειακή πανίδα, είναι ελεύθερο ή γαντζωµένο και παρατηρείται σε φυτά ή ιζήµατα.Είναι φυτοφάγο, θαλάσσιο ή σε υπεράλµυρα νερά και σε σηµεία µε αλατότητα από32-65‰. Ζει σε θερµό ή ψυχρό κλίµα, σε υπεράλµυρες λιµνοθάλασσες, βρίσκεται σεθαλάσσια έλη και στην υφαλοκρηπίδα και σπανίως στη βαθύαλυ ζώνη.Ειδικότερα ηQuinqueloculina seminulum είναι το κυρίαρχο είδος του γένους στα δείγµατα πουαναλύθηκαν. Βρίσκεται συνήθως ως επιφανειακή πανίδα σε σταθερά υποστρώµατα καιιζήµατα. Ως ενδοεπιφανειακή πανίδα συναντάτε εως τα 10 cm κάτω από την επιφάνειατου πυθµένα. Κυριαρχεί σε λιµνοθάλασσες και έλη στη Μεσόγειο, σε φιόρδ στη νότιαΣκανδιναβία και βρίσκεται στην εσωτερική υφαλοκρηπίδα.Η Spirillina αποτελεί επιφανειακή πανίδα, είναι γαντζωµένο και παρατηρείται σε σκληράυποστρώµατα. Είναι θαλάσσιο, ζει σε ψυχρό ή εύκρατο κλίµα, το βρίσκουµε από 0-100 mβάθος, στην εσωτερική ή µεσαία υφαλοκρηπίδα.ΕΝ∆ΟΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΠΑΝΙ∆Α: Η Haynesina αποτελεί ενδοεπιφανειακή πανίδα,είναι ελεύθερο και παρατηρείται σε αµµώδη και λασπώδη ιζήµατα. Είναι φυτοφάγο,παρουσιάζεται σε υφάλµυρα νερά και ζει σε ψυχρό και θερµό κλίµα, σε έλη καιλιµνοθάλασσες. Βρίσκεται στην εσωτερική υφαλοκρηπίδα. Η Hoegludina αποτελείενδοεπιφανειακή πανίδα, είναι ελεύθερο και παρατηρείται σε αµµώδη ιζήµατα. Είναιθρηµατοφάγο, θαλάσσιο, ζει σε ψυχρό κλίµα και βρίσκεται στην εξωτερική υφαλοκρηπίδαή στη βαθύαλη ζώνηΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ-ΕΝ∆ΟΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΠΑΝΙ∆Α: Το Astrononion αποτελείεπιφανειακή-ενδοεπιφανειακό πανίδα, είναι ελεύθερο ή γαντζωµένο και παρατηρείται σειζήµατα λασπώδη. Είναι θρηµατοφάγο, θαλάσσιο, ζει σε κρύο κλίµα και βρίσκεται στηβαθύαλη ζώνη ή στην υφαλοκρηπίδα. Η Bolivina αποτελεί επιφανειακή-ενδοεπιφανειακήπανίδα, είναι ελεύθερο και παρατηρείται σε λασπώδη ιζήµατα. Μερικά είδη αντέχουν σεδυσοξικό περιβάλλον, είναι θρηµατοφάγο, θαλάσσιο, ζει σε κρύο ή ζεστό κλίµα καιβρίσκεται στην εσωτερική υφαλοκρηπίδα ή στη βαθύαλη ζώνη. Η Cassidulina αποτελείεπιφανειακή-ενδοεπιφανειακή πανίδα, είναι ελεύθερο και παρατηρείται σε αµµώδηιζήµατα. Είναι θρηµατοφάγο, θαλάσσιο, ζει σε ψυχρό ή εύκρατο κλίµα και βρίσκεται στηνυφαλοκρηπίδα ή στη βαθύαλη ζώνη. Ειδικότερα η Cassidulina laevigata αποτελείενδοεπιφανειακή πανίδα. Το Cibicidoides αποτελεί ενδοεπιφανειακή-επιφανειακή πανίδα,είναι γαντζωµένο και παρατηρείται σε σκληρά υποστρώµατα. Τρέφεται παθητικά από αυτάπου αιωρούνται, ζει σε κρύο κλίµα και βρίσκεται στην υφαλοκρηπίδα ή στη βαθύαληζώνη. Το Elphidium ως επιφανειακή πανίδα, είναι ελεύθερο και παρατηρείται σε άµµο –βλάστηση. Είναι φυτοφάγο, θαλάσσιο, ζει σε θερµό ή εύκρατο κλίµα και σε σηµεία µεαλατότητα από 30-70‰. Το βρίσκουµε από 0-50 m βάθος, στην εσωτερική υφαλοκρηπίδα.Ως ενδοεπιφανειακή πανίδα, είναι ελεύθερο και παρατηρείται σε λασπώδη και αµµώδηιζήµατα. Είναι φυτοφάγο, βρίσκεται σε σηµεία µε αλατότητα από 0-70‰ εκεί που20

υπάρχουν υφάλµυρα έως υπεράλµυρα έλη και σε λιµνοθάλασσες. Βρίσκεται στηεσωτερική υφαλοκρηπίδα (πάνω από τη βαθύαλη ζώνη).• Σε βάθος 40-35 cm παρατηρείται αύξηση των ποσοστών συµµετοχής των:Bolivina sp, Bulimina elegans, Cassidulina crassa, Nonion sp, Patellina sp, Spirillinasp, Textularia sp, και µείωση των ποσοστών συµµετοχής των: Bolivina alata, Bolivinaspathulata, Bulimina acuelata, Cassidulinoides sp, Glabratella sp, Globobulimina sp,Haynesina sp, Hoegludina elegans, Quinqueloculina seminulum, Robulus sp, Rosalinasp, Triloculina sp. Επιπλέον εντοπίζονται τα είδη και γένη: Bolivina alata, Bolivinaspathulata, Bulimina acuelata, Cassidulinoides sp, Glabratella sp, Glabratellina sp,Globobulimina sp, Haynesina sp, Robulus sp, Rosalina sp, Spirofthalmidium sp,Triloculina sp, Virgulina sp.ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΠΑΝΙ∆Α: Η Rosalina αποτελεί επιφανειακή πανίδα, είναι γαντζωµένοή κολληµένο και παρατηρείται σε σκληρά υποστρώµατα. Είναι φυτοφάγο, θαλάσσιο, ζεισε θερµό ή εύκρατο κλίµα, το βρίσκουµε από 0-100 m βάθος, σε λιµνοθάλασσες, στηνεσωτερική ή µεσαία υφαλοκρηπίδα. Η Triloculina αποτελεί επιφανειακή πανίδα, είναιελεύθερο ή γαντζωµένο και παρατηρείται σε αµµώδη ή λασπώδη ιζήµατα ή σε φυτά. Είναιφυτοφάγο ή θρηµατοφάγο, θαλάσσιο ή σε υπεράλµυρα νερά, σε σηµεία µε αλατότητα από32-55‰, ζει σε θερµό ή εύκρατο κλίµα, το βρίσκουµε από 0-40 m βάθος, σε υπεράλµυρεςλιµνοθάλασσες ή θάλασσες, στην εσωτερική υφαλοκρηπίδα ή και κάποια είδη είναι στηβαθύαλη ζώνη.ΕΝ∆ΟΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΠΑΝΙ∆Α: Η Bulimina acuelata αποτελεί βαθιάενδοεπιφανειακή πανίδα, παρατηρείται σε ανοξικά ιζήµατα και στην εξωτερική επιφάνειαιζηµάτων. Η Globobulimina αποτελεί βαθιά ενδοεπιφανειακή πανίδα, είναι ελεύθερο,προσαρµόσιµο σε αναερόβιες συνθήκες και παρατηρείται σε αµµώδη ιζήµατα. Αντέχει τηδυσοξία, είναι θρηµατοφάγο, ζει σε ψυχρό ή εύκρατο κλίµα και βρίσκεται στηνυφαλοκρηπίδα ή στη βαθύαλη ζώνη.• Σε βάθος 35 cm η βενθική µικροπανίδα συνίσταται µόνο από τα είδη και γένη:Bolivina alata, Bolivina sp, Bulimina elegans, Cassidulina crassa, Gyroidinaneosoldanii, Nonion sp, Patellina sp, Spirillina sp Textularia sp.ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΠΑΝΙ∆Α: Η Textularia αποτελεί επιφανειακή πανίδα, είναι ελεύθερο ήγαντζωµένο και παρατηρείται σε σκληρά υποστρώµατα ή σε ιζήµατα. Είναι θρηµατοφάγο,θαλάσσιο, ζει σε θερµό ή ψυχρό κλίµα, το βρίσκουµε από 0-500 m βάθος, σελιµνοθάλασσες, στην υφαλοκρηπίδα ή στη βαθύαλη ζώνη.• Τέλος σε βάθη 28-24 cm εντοπίζονται τα είδη και γένη: Amodiscus sp, Bolivinapunctata, Bolivina spathulata, Βulimina sp, Cassidulina crassa, Discorbis sp,Globobulimina sp, Gyroidina neosoldanii, Spiroloculina sp, που παρουσιάζουντάση αύξησης προς την οροφή.Τα: Chilostomella sp, Nonion sp, Robulus sp παρουσιάζουν τάση µείωσης προς τηνοροφή.ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΠΑΝΙ∆Α: Το Discorbis αποτελεί επιφανειακή πανίδα, είναιγαντζωµένο ή κολληµένο και παρατηρείται σε σκληρά υποστρώµατα. Είναι φυτοφάγο,θαλάσσιο, ζει σε θερµό ή εύκρατο κλίµα, το βρίσκουµε από 0-50 m βάθος, στην εσωτερικήυφαλοκρηπίδα. Η Spiroloculina αποτελεί επιφανειακή πανίδα, είναι ελεύθερο ήγαντζωµένο και παρατηρείται σε φυτά ή ιζήµατα. Είναι φυτοφάγο, θαλάσσιο ή σε21

υπεράλµυρα νερά, ζει σε θερµό ή εύκρατο κλίµα, το βρίσκουµε από 0-40 m βάθος, σελιµνοθάλασσες, στην εσωτερική υφαλοκρηπίδα.ΕΝ∆ΟΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΠΑΝΙ∆Α: Η Chilostomella αποτελεί βαθιά ενδοεπιφανειακήπανίδα, είναι ελεύθερο και παρατηρείται σε λασπώδη ιζήµατα. Αντέχει τη δυσοξία, είναιθρηµατοφάγο, θαλάσσιο και βρίσκεται στην εξωτερική υφαλοκρηπίδα ή στη βαθύαληζώνη.22

4. ΣΥΖΗΤΗΣΗ-ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑΣτην εικόνα 4 παρουσιάζονται οι κατακόρυφες κατανοµές των δεικτών οξικώνανοξικώνσυνθηκών (LO και AO) καθώς και του δείκτη µείωσης του οξυγόνου (DO).Επιπλέον παρουσιάζονται οι κατακόρυφες κατανοµές της βενθικής ποικιλότητας καιπαραγωγικότητας καθώς και του ποσοστού οργανικού άνθρακα.ΕΙΚΟΝΑ 4Με βάση την παραπάνω εικόνα διαπιστώνεται ότι στα προ-σαπροπηλικά ιζήµατα(~50cm), οι συγκεντρώσεις των ρηχών και βαθιών υποπανιδικών ειδών είναι χαµηλές όπωςδιαπιστώνεται από τις χαµηλές τιµές των LO και AO δεικτών αντίστοιχα. Αυτό σεσυνδυασµό µε τις υψηλές τιµές βενθικής ποικιλότητας και παραγωγικότητας µας δείχνουνότι τα πυθµαία νερά είχαν αρκετή συγκέντρωση οξυγόνου. Τούτο φαίνεται και από τιςυψηλές τιµές του DO δείκτη.Από τα 42 cm και εντός του πρώτου στρώµατος του S1 η βενθική µικροπανίδααλλάζει σύσταση και παρουσιάζει σταδιακή µείωση της βενθικής ποικιλότητας αλλά καιαύξηση της παραγωγικότητας. Επιπλέον οι δείκτες LO και AO αυξάνονται. Τα παραπάνω σεσυνδυασµό µε το υψηλό ποσοστό οργανικού άνθρακα υποδηλώνουν µειωµένεςσυγκεντρώσεις οξυγόνου στα πυθµαία νερά όπως δηλώνεται και από τις χαµηλές τιµές τουδείκτη DO. Οι κατακόρυφες κατανοµές των συγκεντρώσεων των πλαγκτονικών23

τρηµατοφόρων στον ίδιο πυρήνα και για το ίδιο διάστηµα δείχνουν αύξηση της επιφανειακήςθαλάσσιας θερµοκρασίας και της επιφανειακής θαλάσσιας παραγωγικότητας (Geraga et al.,2007). Το γεγονός αυτό καταγράφεται στο ίδιο διάστηµα στον ευρύτερο χώρο τηςανατολικής Μεσογείου ενώ σε συνδυασµό µε την παρουσία χαµηλής αλατότηταςεπιφανειακού νερού φαίνεται ότι συνέβαλε στην στρωµάτωση της υδάτινης στήλης πουπιθανώς οδήγησε σε αύξηση ευτροφισµού στον πυθµένα των θαλασσών.Λίγο πριν τη προσωρινή µείωση του ποσοστού οργανικού άνθρακα (34cm)διαπιστώνεται προσωρινή βελτίωση της οξυγόνωσης των πυθµαίων νερών µε µειώσεις τωνδεικτών LO και AO και ταυτόχρονη αύξηση του δείκτη DO.Στη συνέχεια καθώς το ποσοστό του οργανικού άνθρακα αυξάνεται πάλι, εντός τουδεύτερου στρώµατος του S1, παρατηρείται εκ νέου µείωση του οξυγόνου των πυθµαίωννερών, όπως διαπιστώνεται από τις υψηλές τιµές των δεικτών LO και AO και τη µείωση τουδείκτη DO. Ταυτόχρονα χαµηλές παρουσιάζονται οι τιµές της βενθικής ποικιλότητας καιπαραγωγικότητας.Στα 29cm, η µικροπανίδα αποκτά τα προγενέστερα του σαπροπηλού χαρακτηριστικά:υψηλή ποικιλότητα, χαµηλές τιµές των δεικτών LO και AO. Οι χαµηλές τιµές του δείκτη DOσε συνδυασµό µε το χαµηλό ποσοστό του ποσοστού οργανικού άνθρακα δείχνουν βελτίωσητων συνθηκών οξυγόνου στον πυθµένα. Η µείωση της επιφανειακής θερµοκρασίας όπωςπροκύπτει από τη µείωση της συµµετοχής των θερµών πλαγτονικών τρηµατοφόρων (Geragaet al., 2007) δείχνει πιθανώς µερική βελτίωση της κυκλοφορίας των υδάτινων µαζών τηνπερίοδο αυτή.24

5. ΑΝΑΦΟΡΕΣAksu A.E., Yasar D., Mudie P.J.(1995):Paleoclimatic and paleoceanographic conditionsleading to the development of sapropel layer S1 in Aeagean Sea.Barmawidjaja ,D.M., Jorissen, F.J., Puskaric , S., van der Zwaan, G.J.(1992):Geraga M., St Tsaila-Monopoli, A. Koutsodendris, G. Papatheodorou, G. Ferentinos, (2007):Planktonic foraminifera zonation in the eastern Cretan Basin, Greece. Preliminary results.25th IAS Meeting of Sedimentology, Patras, 2007. Book of Abstracts: 234 (poster session).Geraga M., Tsaila-Monopoli St., Ioakim Ch., Papatheodorou G., and Ferentions G.(2000):Anevaluation of paleoenvironmental changes during the last 18000yrs BP in the Myrtoon Basin ,S.W. Aefean Sea. Palaeogeography,Palaeoclimatology , Palaeoecology 156:1-17.Kidd R.B., Cita M.B., Ryan W.B.F., (1978):Stratigraphy of eastern Mediterranean sapropelsequences recovered dyring DSDP LEG 42A and their paleonvironmental significance .InHsu K.J., Mondrader et al., Initial Reports of the Deep Sea Drilling Project ,(US GovernmentPrinting Office), Washington , D.C., pp 421-443.Kuhnt, T., Schmiedl, G., Ehrmann, W., Hamann, Y., Hemleben, C., 2007. Deep-seaecosystem variability of the Aegean Sea during the past 22 kyr as revealed by BenthicForaminifera. Marine Micropaleontology 64, 141–162.Kullenger B.(1953):On the salinity of water contained in matine sediments .Medd. Oceanographiska Inst. Goteborg 21.Microhabit selection by benthic foraminifera in the Adriatic Sea . Journal ForaminiferalResearch 22:297-317.Murray J.W.(1991):Ecology and palaeoceology of benthic foraminifera. Longman ,Scientificand technical ,England pp.597 .Oggioni E.,and Zandini L.(1987):Response of benthic foraminifera to stagnant episodes. Aquantitative study of core BAN 81-23 Eastern Mediterranean. Marine Geology 75:241-261.Palaeogeography, Palaeoclimatilogy, Plaeoecology ,116:79-101.Roether WH, Manca BB, Klein B, Bregant D, Georgopoulos D, Beitzel V, Kovacevic V,Luchetta A (1996) Recent changes in eastern Mediterranean deep waters. Science 271: 333–335Thunell R.C. and Williams D.F.(1989). Glacial-Holocene salinity changes in theMediterranean Sea:hydrographic and depositional effects .Nature .338:493-496.Williams D.F., Thumell R.C., Kennett J.P.(1978):Peeriodic freshwater flooding andstagnation of the Eastern Mediterranean Sea during the Late Quaternary .Science 201:252-254.25