National Bank of Cambodia

វិបត្តិបំណុ លសាធារណៈប្បទេសប្រិចនិងឥេធិពលរបស់វាទៅទលើទសដ្ឋរិ ចពិភពទោរវ ិបត្តិបំណុ លសាធារណៈនៅក្ន ុងរបនេសរក្ិចបានបងកបញ្ហា នៅក្ន ុងេីផារហិរញ្ញ វត្ថ ុពិភពនោក្ ចាប់តំងពីចុងឆ្ន ំ២០០៩ ។ នៅក្ន ុងខែឧសភា ឆ្ន ំ២០១០ របនេសរក្ិចបានក្លល យជារបនេសេីមួយក្ន ុងត្ំបន់អឺរ ុប ខដលនសន ើសុំជំនួយហិរញ្ញ វត្ថ ុពីសហគមន៍អឺរ ុប និងពីមូលនិធិរូបិយវត្ថ ុអនតរជាត្ិ (EU/IMF) ខដលមានត្ម្មលដល់នៅ ១១០ពាន់ោនអឺរ ូ ។ ន ោះបីជាក្ញ្ច ប់ថវ ិក្លសនគ្គ ោះបានដាក្់អស់រយៈនពលជាងមួយឆ្ន ំនៅហីយក្៏នដាយ ក្៏បំណុ លសាធារណៈរបស់របនេសរក្ិចនៅខត្មិនន់បាននដាោះរសាយនចញនៅនឡើយ ។ នដាយសារ េី១)ក្លរនក្ើននឡើងម្នអរតក្លររបាក្់សញ្ហញ ប័ ណ រដាា ភិបាល ខដលមានរយៈនពល២ឆ្ន ំនលើសពី ៣០០ពិនទ ុនោល េី២)ក្លរបនតេមាល ក្់ចំណាត្់ថ្នន ក្់ម្នមូលបរត្រដាា ភិបាលដល់ក្រមិត្នរក្លមចំណាត្់ថ្នន ក្់វ ិនិនោគ ន ោះឋិត្នរក្លមក្មមវ ិធីជំនួយ EU/IMFនិង េី៣) ក្លរនក្ើននឡើងម្នសវប់ឥណន (CDS) របស់របនេសរក្ិចដល់អរតែពស់បំផុត្ ២៣,៥% (គិត្រត្ឹមម្ថៃេី ១៤ ខែក្ក្កដា ឆ្ន ំ២០១១) ខដលបានប្ា ញថ្ន ភាពខដលមិនអាចសងបំណុ លបានរបស់របនេសរក្ិចមានក្រមិត្ ៨៧% ក្ន ុងរយៈនពល៥ឆ្ន ំខាងមុែ ។ បញ្ហា សំខាន់បំផុត្គឺ វ ិបត្តិនៅរបនេសរក្ិចបានរ ីក្រាលដាលនៅក្លន់របនេសនផេងនេៀត្ដូចជា របនេសនអៀឡង់និងព័រេុយហ្គគ ល់ខដលបាននសន ើសុំជំនួយហិរញ្ញ វត្ថ ុពីសហគមន៍អឺរ ុបនិងមូលនិធិរូបិយវត្ថ ុអនតរជាត្ិនៅក្ន ុងខែវ ិចឆិក្ល ឆ្ន ំ២០១០ និងខែនមសា ឆ្ន ំ២០១១ ជាបនតបន្ទទ ប់ ។ បញ្ហា បំណុ លសាធារណៈននោះពិភពនោក្ ។បានក្លល យជាហ្គនិភ័យដ៏គួរឲ្យក្ត្់សមាគ ល់ចំនពាោះេីផារហិរញ្ញ វត្ថ ុនិងក្លរនងើបនឡើងម្ននសដាក្ិចចមូលនហត្ុម្នវ ិបត្តិបំណុ លរបស់របនេសរក្ិចបំណុ លសាធារណៈសថ ិត្ក្ន ុងក្រមិត្ែពស់ជាងធមមតចាប់តំងពីឆ្ន ំ១៩៨៩ នហើយរត្ឹមចុងឆ្ន ំ២០១០បំណុ លមានចំនួន ៣២៩ ពាន់ោនអឺរ ូ ឬ នសម ើនឹង ១៤៨,២% ម្នផលិត្ផលក្ន ុងរសុក្សរុប ។ ផលនធៀបដ៏ែពស់រវាងបំណុ លសាធារណៈ និងផលិត្ផលក្ន ុងរសុក្សរុបននោះ គឺមានក្រមិត្ែពស់ជាងក្រមិត្អបបបរមា (threshold)ខដលបានក្ំណត្់នដាយសនធិសញ្ហញ Maastricht ខដលខចងថ្ន បំណុ លសាធារណៈរបស់របនេសសមាជិក្មិនរត្ូវនលើសពី ៦០% ម្នផលិត្ផលក្ន ុងរសុក្សរុបនឡើយ ។ របនេសរក្ិចធាល ប់ជួបរបេោះឱនភាពថវ ិក្លោងខាល ំងខដលមានចំនួន ១០,៥% ម្នផលិត្ផលក្ន ុងរសុក្សរុបនៅចុងឆ្ន ំ២០១០ ខដលែពស់ជាងក្រមិត្មធយមម្នត្ំបន់អឺរ ុបគឺ ៦% និងជាក្រមិត្ែពស់ជាងនគក្ន ុងពិភពនោក្ ។វ ិបត្តិបំណុ លសាធារណៈនៅក្ន ុងរបនេសរក្ិច ជាមូលដាា នបណាត លមក្ពីក្ ត បួនរួមមាន៖ក្ ត េីមួយ គឺក្ងវោះខាត្ក្លររត្ួត្ពិនិត្យខផនក្សារនពើពនធនដាយសារនោលននោបាយសុែុមាលភាពរបជាជនដូចជា របាក្់បខនថមបីដងក្ន ុងមួយឆ្ន ំ និងអាយុចូលនិវត្តន៍ ៥០ឆ្ន ំ ខដល បជាងអាយុមធយមអនតរជាត្ិនហើយអត្ថរបនោជន៍នសាធននិវត្តន៍មិនសុីោន នឹងអាយុក្លល ។ នោលននោបាយខបបននោះ បានន្ទំឲ្យចំណាយសាធារណៈ ជាពិនសស ចំណាយនៅនលើរបាក្់នបៀវត្េ របាក្់នសាធននិវត្តន៍ ឧបត្ថមភធនចាស់ជរានិងរបាក្់ឧបត្ថមភសរមាប់និក្មមភាពមានចំនួននលើសពី ៧៥% ម្នចំណាយសាធារណៈរបស់រក្ិច ។៣៦ ២ ២០១១National Bank of Cambodia Review No 36, 2 nd Quarter 201137