ฉบับวิชาการ - สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

๔ - ๙๘๔๙. ลําแพนชื่อพฤกษศาสตร์ Sonneratia ovata Backerชื่อวงศ์ SONNERATIACEAEชื่อพื้นเมือง ลําพูหิน (ภาคกลาง)ชื่อสามัญ -นิเวศวิทยาและการกระจายพันธุ์ ลําแพนมีเขตการกระจายพันธุ์ในจีน (ไหนาน) กัมพูชา และภูมิภาคมาเลเซียจนถึง ปาปัวนิวกินีในไทยพบในภาคกลาง ภาคตะวันออกเฉียงใต้ และภาคใต้ขึ้นตามป่าชายเลนด้านในริมคลองริมแม่น้ํา ที่มีระดับน้ําทะเลขึ้นน้ําลง (สํานักงานหอพรรณไม้, ๒๕๕๒)ลักษณะทั่วไปและลักษณะเด่น ไม้ต้นขนาดกลางสูง ๔-๑๒เมตร ไม่ผลัดใบ ทรงพุ่มค่อนข้างกลม แตกกิ่งต่ํากิ่งอ่อนสีขาวอมเขียว กิ่งเป็นรูปสี ่เหลี่ยม เปราะ เกลี้ยงเป็นมัน เปลือกสีเทาดําอมน้ําตาล แตกเป็นร่องตื้นตามยาวลําต้น มีช่องระบายอากาศเป็นรูสีน้ําตาลอยู่ประปราย รากหายใจรูปคล้ายหมุดยาว ๑๕-๓๐ เซนติเมตร เหนือผิวดินใบ ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก แผ่นใบรูปไข่กว้างถึงรูปเกือบกลม กว้าง ๒.๕–๑๐เซนติเมตร ยาว ๔–๙ เซนติเมตรปลายใบตัดเว้าบุ๋ม โคนใบมน ขอบใบเรียบ แผ่นใบหนากรอบเป็นมันทั้งสองด้าน เส้นแขนงใบข้างละ ๑๐-๑๔ เส้น ก้านใบยาว ๐.๓-๑.๕ เซนติเมตร โคนใบกลม สีเขียวเข้ม ลําต้นที่มีอายุมากใบมักจะบิดเบี้ยวไม่สมมาตรดอก ดอกเดี่ยวหรือเป็นช่อกระจุก ช่อละ ๓-๕ ดอก ออกที่ซอกใบและปลายกิ่ง สีขาว ก้านดอกย่อยยาว ๑-๒ เซนติเมตรบางครั้งไม่มีก้านดอกย่อย กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกันเป็นรูปจานปลายแยกเป็นแฉกสามเหลี่ยม ๖ แฉก มีขน กลีบเลี้ยงงุ้มเข้าหากันมีสีชมพูที่โคนกลีบด้านใน กลีบดอก ๖ กลีบ รูปสามเหลี่ยมแกมรูปไข่ยาวกว่าหลอดเล็กน้อย ด้านบนนุ่มคล้ายกํามะหยี่สีเหลืองอมเขียว และสีชมพูเรื่อๆ ที่โคนกลีบด้านในกลีบดอกไม่ปรากฏ ก้านดอกยาว ๓ เซนติเมตร ดอกบานเต็มที่กว้าง ๔-๔.๕เซนติเมตรผล ผลสดแบบมีเนื้อหลายมีเมล็ด ทรงกลมแบนกว้าง ๕-๕.๗เซนติเมตร หนา ๓.๕-๔.๕ เซนติเมตร ด้านแนวนอนยาวกว่าแนวตั้ง กลีบเลี้ยงห่อหุ้มผลตลอดเวลา กลีบเลี้ยงจะสากมือเหมือนมีขนอยู่ เมล็ดรูปเกือกม้าลักษณะเด่น มีรากหายใจรูปคล้ายหมุดยาว ๑๕-๓๐ เซนติเมตรเหนือผิวดิน กลีบเลี้ยงห่อหุ้มผลตลอดเวลาความสําคัญของพันธุ์ไม้ -ช่วงการออกดอกและติดผล ออกดอกเดือนตุลาคมถึงเดือนพฤศจิกายน ออกผลเดือนพฤศจิกายนถึงเดือนธันวาคมการปลูกและการดูแล ด้วยเมล็ดและปักชํากิ่ง ในทุกสภาพพื้นดิน ที่ความชื้นสูง แสงแดดเต็มวัน (“ลําแพน” ออกผลทั้งปี,๒๕๕๔)ประโยชน์ทั่วไป ปลูกเป็นไม้ประดับ ผลดิบและสุก กินได้ เกสรของดอก ใช้เป็นผักจิ้มน้ําพริกประโยชน์ด้านการลดมลพิษและข้อมูลอื ่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง-