ฉบับวิชาการ - สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

๔ - ๓๖๑๘. รักทะเลชื่อพฤกษศาสตร์ Scaevola taccada (Gaertn.) Roxb.ชื่อวงศ์ GOODENIACEAEชื่อพื้นเมือง บ่งบง (ภาคใต้) โหรา (ตราด)ชื่อสามัญ -นิเวศวิทยาและการกระจายพันธุ์ ขึ้นหนาแน่นตามชายหาดหรือตามโขดหิน บางครั้งขึ้นเป็นวัชพืช ในไทยพบตามชายทะเลทั้งฝั่งอันดามัน ฝั่งอ่าวไทย และภาคตะวันออกเฉียงใต้ มีเขตการกระจายพันธุ์กว้างตั้งแต่แอฟริกา อินเดียจีน ภูมิภาคมาเลเซีย ฟิลิปปินส์ญี่ปุ่น ออสเตรเลีย และหมู่เกาะแปซิฟิก (สํานักงานหอพรรณไม้,๒๕๔๙ ข)ลักษณะทั่วไปและลักษณะเด่น ไม้พุ่ม แตกกิ่งต่ํา หนาแน่น มีขนสีขาวคล้ายใยไหมเป็นกระจุกตามซอกใบใบ ใบเรียงชิดกันตอนปลายกิ่ง ใบรูปใบพายแกมรูปไข่กลับยาว ๑๒-๒๓ เซนติเมตร ปลายใบกลม โคนเรียวสอบจรดลําต้นขอบใบเรียบจักฟันเลื่อยห่างๆ หรือหยักมนตอนปลายกลีบ แผ่นใบเกลี้ยงหรือเป็นขนกํามะหยี่ดอก ออกเป็นช่อกระจุกสั้นๆ ยาว ๒-๔ เซนติเมตร ก้านช่อยาว๐.๕-๐.๑ เซนติเมตร กลีบประดับมีขนาดเล็กรูปสามเหลี่ยมแคบ ๆกลีบเลี้ยงเรียวแคบ ยาว ๐.๒-๐.๕ เซนติเมตร กลีบดอกสีขาวมีสีม่วงอ่อนแซมตามโคนกลีบและกลางกลีบด้านใน หลอดกลีบมีขนหนาแน่นด้านในช่วงโคนกลีบ กลีบดอกรูปใบพาย ยาวประมาณ ๑-๒เซนติเมตร ขอบบางเป็นคลื่น เกสรเพศผู้มี ๕ อัน รูปเส้นด้ายสั้น บิดงอรอบก้านเกสรเพศเมีย เกสรเพศเมียยาว ก้านเกสรโค้งงอขนที่โคนและรอบๆ ตอนปลายเกสรผล ทรงกลมเส้นผ่านศูนย์กลางยาวประมาณ ๑-๑.๕ เซนติเมตรสุกสีขาวครีมกลีบเลี้ยงติดทนลักษณะเด่น มีขนสีขาวคล้ายใยไหมเป็นกระจุกตามซอกใบ ผลทรงกลม สุกสีขาวครีม กลีบเลี้ยงติดทนความสําคัญของพันธุ์ไม้ -ช่วงการออกดอกและติดผล ออกดอกและติดผลตลอดปี (สํานักอนุรักษ์ทรัพยากรป่าชายเลน, ม.ป.ป.)การปลูกและการดูแล ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด ปักชํากิ่งหน่อปลูกตามพื้นที่ดินทรายบริเวณชายทะเลได้ดี (องค์การสวนพฤกษศาสตร์, ๒๕๕๔ ข)ประโยชน์ทั่วไป ไม้พุ่มที่สามารถปลูกบริเวณชายน้ําในบริเวณที่เป็นดินเลน น้ํากร่อย ระดับน้ ําขึ้นลงแตกต่างกันมาก ในแต่ละวันมีความสําคัญอย่างมากต่อสัตว์น้ํา ปลา กุ้งหอย ปู สัตว์เลื้อยคลานนก แมลงและสัตว์บก ได้แก่ ลิงแสม รวมทั้งมีความสําคัญต่อระบบนิเวศชายน้ํา (สํานักวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม, ๒๕๔๙)สรรพคุณทางสมุนไพร ราก น้ําต้มรากดื่มแก้พิษจากการกินปูหรือปลาที่มีพิษ ใบ แก้ธาตุพิการ อาหารไม่ย่อย ผล ทําให้ประจําเดือนมาปกติ (พงษ์ศักดิ์ พลเสนา, ๒๕๕๐ ข) ปลูกเป็นไม้ประดับ ราก ต้มน้ํากินแก้พิษจากการกินปลาหรือปูที ่มีพิษ ใบ กินเป็นยาช่วยย่อยตําพอกแก้ปวด แก้บวม แก้ปวดศีรษะ (สมชาย ดิษฐศร, ๒๕๔๖)ประโยชน์ด้านการลดมลพิษและข้อมูลอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง-