layout Desanm 2008

abòde sou plisyè fasèt, men lirete toujou san rezilta. Prèskechak ane gwo kòb debloke akanpil èd materyèl pou konbatfenomèn sa “nad mari nad’’, fatrapi rèd. Sèvis vwari nan komin yomete anpil moun pou bale akramase fatra nan lari, tout se lavemen siye atè, paske fatra nan laripi rèd toujou.Gen moun ki di akote tou sa fòkmeri yo ta mete sou pye “PolisMinisipal’’ nan lari pou siveyemoun k ap jete fatra nan lari pouarete yo, fèmen yo nan prizon, epifè yo peye amann, konsa peyi ata genyen lòt figi. Malgre anpilgwo jefò ki fèt ak anpil pwojè kideja sou pye anyen pa janmchanje. Èske sa ta vle di semwayen ki pa gen pou sa ; ipotèzsa ta ka kenbe, men se pa pou kèkkomin tankou Dèlma, Pòtoprens,Petyonvil ak Kafou; lè noukonnen kantite kòb ki konn apsepare bay baz nan kèk zòn nankomin sa yo lè pou lidè yo fèkapital politik yo. Rezon sa yo akyon bann lòt montre responsab yota sanble pa gen twòp volonte poupeyi a pwòp toutbon pliske pajanm gen okenn mezi ki pran pouanpeche moun jete fatra kote yojwenn nan peyi sa, “ki se yonkonpòtman ki pa depaman ak yonseri bèt nan nati a’’.Ou vin gen enpresyon kesyonfatra nan lari se yon fason poukèk nan otorite yo jistifye kòb kap fèt nan ti pwojè ak èd k apantre chak fwa nan peyi a. Si se tavre yo ta gen enterè ladann, èskesa ta vle di peyi p ap janm pwòp,malgre tout mouvman k ap fèt ?Nou pa rete kwè sa. Pandansetan,gen yon seri maladi ki kontinyeap fè mò nan anpil fanmi tankoumalarya, tibèkiloz, polyo,filaryoz, elatriye ki se konsekansfatra ak dlo sal toupatou. Poutanse yon seri maladi ki fin disparètsa gen lontan nan anpil peyi nankarayib la an patikilye.Yon lòt bò ta sanble pifò mounnan popilasyon an mare sosis akfatra, anba lavil menm yon bannaktivite se sou fatra yo fèt tankoukomès manje, pate, fritay,tonmtonm ak etalaj provizyontankou viv, legim ak tout sòtmachandiz. Gen yon tandans k apdevlope lontan nan peyi a ki fèkonnen “mikwòb pa touyeayisyen’’ malgre plis pase 50%moun ki mouri chak ane mouri akyon mikwòb nan san yo, e se sitoumikwòb yo trape sitou nanmovèz kondisyon ijyèn. Yon ti pilfatra jodi vin yon gwo pil demen,sa pa deranje pèsòn, ou ta di sesèl peyi sou latè ki fè fatra, afòsfatra simaye tout kote ou pase. Simalgre tout pawòl, sansibilizasyonak jefò k ap fèt pa janmgen yon amelyorasyon ; èske sata vle di fatra se politik ou non ?Èske tou chak moun nan popilasyonan pa konsène nansitiyasyon sa, pliske tout mounalawonnbadè koupab e nou toutgen renponsablite pa n pou noukontribye nan chanje vizaj peyi a.Èske se yon peche si yon gwoupmoun ta anpeche yon endividijete fatra nan katye lakay yooudimwens nan lari ? Nou pa retekwè se ta peche si chak moun depijodiya ta bay tèt li prensip poujete fatra nan poubèl ou byen koteki fèt pou sa, olye nan lari, kote ljwenn ; kòmanse sou sa ki pi pitia tankou yon sachè sirèt oubyenyon sachè bonbon. Nan sans sapèsòn pa ka rann okenn mounresponsab, paske nou tout koupabe nou tout genyen kontribisyonpa nou pou nou pote, epi konsademen peyi va vin bèl.Wadneri26@yahoo.frBlagMak antre sot lekòl , li kouri aljwenn manman l, li di: manman,se sèl mwen ki pa fè zewo lekòlla jodiya. Mèt la ap bay nòt toutmoun fè, li di : Jan zewo, Jozèfzewo, Kawöl zewo, ou menmtou Mak. Sa ou di manman ?Ou fèt pou kontan, nou ta dwefete sa.7 Bon Nouvèl Desanm 2008