ganaTleba

ganaTleba ganaTleba

10.07.2015 Views

imisa, rom is samarTlianad aRiarebda Tanamedrove samurzayanos teritoriazeafxazebis gviandel Sua saukuneebSi gamoCenas, miiCnevda, romafxaz-megrelTa Serevis Sedegad am mxareSi Camoyalibda axali eTnikurisubieqti, `samurzayanoeli~, sakuTari TviTSegnebiT da mosaubre afxazurienis samurzayanul dialeqtze, Tumca, mkvlevris TqmiT, XIXs. miwurulsam `samurzayanoelTa~ `eTnikuri TviTSegnebis~ cvla momxdara samegrelodanmowolili mniSvnelovani masis migraciis gamo (Соловьев: gv.5-16; Соловьев: gv. 45-53; baxia-oqruaSvili, 2008: gv.57-58). magram, s. janaSiasafxazuri enis samurzayanuli dialeqtis arseboba saeWvod miaCnda(janaSia,1959: gv. 223) maSin, roca sayovelTaod aRiarebulia megruliena-kavis samurzayanul-zugdiduri dialeqtis arseboba.l. soloviovas mosazrebas, erTgvarad, eTanxmeba p. cxadaia, romelicmiiCnevs, rom sami saukunis manZilze Tanacxovrebam, yoveldRiurmakontaqtebma, rac cxovrebisa da saqmianobis yvela sferos moicavda, bunebrivadgamoiwvia orenovneba, ori enis Tanabrad floba da gamoyenebayoveldRiur cxovrebaSi (cxadaia, 2001: gv. 211-214). Tumca, vfiqrobT, samarTlianias. baxia-oqruaSvilis SeniSvna, rom rusi mecnieris mier warmodgenilisuraTi veranairad ver miesadageba samurzayanoSi arsebul vi-Tarebas da igi ufro abJuas mxarisaTvisaa damaxasiaTebeli baxia-oqruaSvili,2008: gv. 72-73).samurzayanos anTroponimikisa da toponimikis `Seswavlis~ mcdelobahqonda abazuri warmoSobis rus eTnografs, istoriis mecnierebaTadoqtors m. Txaicuxovs. am mimarTulebiT gaweuli misi kvlevebi regionSiarsebuli Sesabamisi masalis qarTveluri warmomavlobis gayalbebis aSkaramcdelobas warmoadgens. m. Txaicuxovi, saerTod, samurzayanoSi dafiqsirebuliaSkarad qarTveluri anTroponimikisa da toponimikis ara-Tu afxazuri, saerTod abazuri warmoSobis `damtkicebas~ Seecada Тхайцухов,2006: gv.142-159).caristuli istoriografiis `daskvnebs~ samurzayanoelTa `afxazobis~Taobaze win aRudgnen qarTveli mecnierebi da sazogado moRvaweebi.maT Soris, bunebrivia, i. gogebaSvilic idga, romelic am kuTxis mosaxleobascalsaxad qarTvelebad aRiarebda. samurzayanoze misi Sexedulebebisgacnoba SesaZlebelia cnobili saxelmZRvanelos `bunebis karis~ meSveobiT.am mxriv sainteresoa dasaxelebuli naSromis pirveli gamocemebi,sadac cnobebi am istoriul-eTnografiuli kuTxis Sesaxeb SedarebiTvrclad aris mocemuli. samwuxarod, saqarTvelos parlamentis iliaWavWavaZis saxelobis erovnul biblioTekaSi yvelaze uZvelesia mxolodIV gamocema (1882w.) (gogebaSvili, 1882).i. gogebaSvili mimoixilavs samurzayanos geografiul mdgomareobas,saubrobs samurzayanoelTa wes-Cveulebebze, warsulze. istoriismonaxazi, ZiriTadad, sworia, vinaidan am mxaris warmoqmnas i. gogebaSvili156

samarTlianad ukavSirebs erTiani qarTuli saxelmwifos daSlas da, osmaleTisada mTiel kavkasielTa mxardaWeriT, afxazTa gaZlierebas, romlebmacSeZles odiSis Crdilo-dasavleTi nawilis mitaceba. samurzayanosSeqmnas avtori 1671 wliT aTariRebs(gogebaSvili, 1882: gv. 317). Tumca,Semdgomi kvlevebiT es TariRi gaziarebuli ar iqna, radgan afxazTaSemoWra samegrelos samTavros Crdilo-dasavleT nawilSi da misi aneqsiaXVIIs. 80-90-iani wlebiT TariRdeba( Анчабадзе, 1959: gv. 270).samurzayanoelTa sarwmunoebrivi viTarebis mimoxilvisas, i. gogebaSviliaRniSnavs, rom adgilobrivi mosaxleoba Tavidanve qristiani yofila,magram, Tavsgadamtydari istoriuli qartexilebis gamo, es religiaSesustebula (gogebaSvili, 1882: gv. 318). Tumca, momxdurs islamisdamkvidreba mainc ver mouxerxebia, vinaidan samurzayanoSi arsad moipovebameCeTi. avtori iqve SeniSnavs, rom samurzayanoelTa sarwmunoebaSi,warmarTobis garkveuli elementebic gaCenila, rac samWedlos kultsukavSirdeba (gogebaSvili, 1882: gv. 318-319). zogadad, SeiZleba iTqvas,rom i. gogebaSvils, am sakiTxze muSaobisas, unda esargebla imereTismRvdelmTavris wmida gabrielis (qiqoZe) angariSebiT, romelic sainteresocnobebs Seicavs samurzayanos Sesaxeb (Кавказ, 1869) da `ruseTis imperiisgeografiul-statistikuri leqsikonis~ IV tomiT (Семенов, 1873: gv.422-423).amrigad, rusuli istoriografia XIXs. I naxevridan moyolebulividre dRemde daJinebiT cdilobs samurzayanos `afxazuri~ warmoSobadaamtkicos da Seqmnas ideologiuri safuZveli am qarTuli istoriuleTnografiuliprovinciis deda-samSoblosagan mowyvetisa da samurzayanoelqarTvelTa denacionalizaciisaTvis. am imperialistur-SovinisturmimarTulebas imTaviTve win aRudga qarTuli inteligencia, romelic,obieqtur kvleva-Ziebebze dayrdnobiT, argumentirebulad abaTilebdaam rus mecnierTa `daskvnebs~. am mxriv mniSvnelovania i. gogebaSvilismoRvaweoba. im wlebSi, roca akrZaluli sityvis `saqarTvelo~ xmarebacki, is daufaravad qadagebda saqarTvelos miwa-wylebisa da qarTvelixalxis, romelSic samurzayanolebic moiazrebodnen, erTianobis ideas.literatura: abduSeliSvili, da sxv., 2004 - m. abduSeliSvili, e. javaxiSvili,l. SaraSeniZe. kavkasiis anTropologiis sakiTxebi. Tb., 1968. baxia, oqruaSvili, 2008 - s. baxia-oqruaSvili. samurzayanoelTavinaoba da masTan dakavSirebuli zogierTi istoriuleTnologiuriproblema, — kreb.: nodar Sengelia 75. Tb., 2008. beraZe, afaqiZe, 1991 - qarTul-afxazuri urTierTobis damaxinjebisgamo (pasuxi `afxazuri werilis~ avtorebs). g. beraZisa da g. afaqiZisredaqciiT. Tb., 1991. beraZe, 2005 - T. beraZe. Tanamedrove afxazeTi. mokle istoriul-157

samarTlianad ukavSirebs erTiani qarTuli saxelmwifos daSlas da, osmaleTisada mTiel kavkasielTa mxardaWeriT, afxazTa gaZlierebas, romlebmacSeZles odiSis Crdilo-dasavleTi nawilis mitaceba. samurzayanosSeqmnas avtori 1671 wliT aTariRebs(gogebaSvili, 1882: gv. 317). Tumca,Semdgomi kvlevebiT es TariRi gaziarebuli ar iqna, radgan afxazTaSemoWra samegrelos samTavros Crdilo-dasavleT nawilSi da misi aneqsiaXVIIs. 80-90-iani wlebiT TariRdeba( Анчабадзе, 1959: gv. 270).samurzayanoelTa sarwmunoebrivi viTarebis mimoxilvisas, i. gogebaSviliaRniSnavs, rom adgilobrivi mosaxleoba Tavidanve qristiani yofila,magram, Tavsgadamtydari istoriuli qartexilebis gamo, es religiaSesustebula (gogebaSvili, 1882: gv. 318). Tumca, momxdurs islamisdamkvidreba mainc ver mouxerxebia, vinaidan samurzayanoSi arsad moipovebameCeTi. avtori iqve SeniSnavs, rom samurzayanoelTa sarwmunoebaSi,warmarTobis garkveuli elementebic gaCenila, rac samWedlos kultsukavSirdeba (gogebaSvili, 1882: gv. 318-319). zogadad, SeiZleba iTqvas,rom i. gogebaSvils, am sakiTxze muSaobisas, unda esargebla imereTismRvdelmTavris wmida gabrielis (qiqoZe) angariSebiT, romelic sainteresocnobebs Seicavs samurzayanos Sesaxeb (Кавказ, 1869) da `ruseTis imperiisgeografiul-statistikuri leqsikonis~ IV tomiT (Семенов, 1873: gv.422-423).amrigad, rusuli istoriografia XIXs. I naxevridan moyolebulividre dRemde daJinebiT cdilobs samurzayanos `afxazuri~ warmoSobadaamtkicos da Seqmnas ideologiuri safuZveli am qarTuli istoriuleTnografiuliprovinciis deda-samSoblosagan mowyvetisa da samurzayanoelqarTvelTa denacionalizaciisaTvis. am imperialistur-SovinisturmimarTulebas imTaviTve win aRudga qarTuli inteligencia, romelic,obieqtur kvleva-Ziebebze dayrdnobiT, argumentirebulad abaTilebdaam rus mecnierTa `daskvnebs~. am mxriv mniSvnelovania i. gogebaSvilismoRvaweoba. im wlebSi, roca akrZaluli sityvis `saqarTvelo~ xmarebacki, is daufaravad qadagebda saqarTvelos miwa-wylebisa da qarTvelixalxis, romelSic samurzayanolebic moiazrebodnen, erTianobis ideas.literatura: abduSeliSvili, da sxv., 2004 - m. abduSeliSvili, e. javaxiSvili,l. SaraSeniZe. kavkasiis anTropologiis sakiTxebi. Tb., 1968. baxia, oqruaSvili, 2008 - s. baxia-oqruaSvili. samurzayanoelTavinaoba da masTan dakavSirebuli zogierTi istoriuleTnologiuriproblema, — kreb.: nodar Sengelia 75. Tb., 2008. beraZe, afaqiZe, 1991 - qarTul-afxazuri urTierTobis damaxinjebisgamo (pasuxi `afxazuri werilis~ avtorebs). g. beraZisa da g. afaqiZisredaqciiT. Tb., 1991. beraZe, 2005 - T. beraZe. Tanamedrove afxazeTi. mokle istoriul-157

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!