22.01.2015 Views

an Tirkmlis funqciis iseT daqveiTebas, romlis drosac Tirkmlis ...

an Tirkmlis funqciis iseT daqveiTebas, romlis drosac Tirkmlis ...

an Tirkmlis funqciis iseT daqveiTebas, romlis drosac Tirkmlis ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Tirkmlebis qronikuli daavadebis<br />

gaidlaini<br />

I. da av adebis de finicia<br />

Tqd ewodeba <strong>Tirkmlis</strong> funqciur <strong>an</strong> struqturul<br />

dazi<strong>an</strong>ebas ara nakleb 3 Tvis g<strong>an</strong>mavlobaSi, <strong>romlis</strong> <strong>drosac</strong><br />

glomeruluri filtraciis siCqare klebulobs <strong>an</strong> jer kidev<br />

normis farglebSia da romelic ma nifestirebulia <strong>an</strong><br />

paTomorfologiuri monacemebiT <strong>an</strong> <strong>Tirkmlis</strong> dazi<strong>an</strong>ebisaTvis<br />

damaxasiaTebeli cvlilebebiT sisxlsa da SardSi <strong>an</strong><br />

radiologiuri (g amosaxulebiTi) gamokvlevebiT; <strong>an</strong> <strong>Tirkmlis</strong><br />

<strong>funqciis</strong> <strong>iseT</strong> <strong>daqveiTebas</strong>, <strong>romlis</strong> <strong>drosac</strong> <strong>Tirkmlis</strong><br />

gamovlenili <strong>an</strong> gamouvleneli dazi<strong>an</strong>ebebis fonze<br />

glomeruluri filtraciis siCqare < 60ml/wT/1, 73 m2 ara<br />

nakleb 3 Tvis g<strong>an</strong>mavlobaSi.<br />

Tqd iyofa Semdeg stadiebad:<br />

stadi<br />

a<br />

aRweriloba gfs<br />

(m l/wT/1,<br />

73 m²)<br />

1 <strong>Tirkmlis</strong> dazi<strong>an</strong>eba<br />

nor-maluri <strong>an</strong><br />

gazrdili gfs-iT<br />

2 <strong>Tirkmlis</strong> dazi<strong>an</strong>eba<br />

normaluri <strong>an</strong> mcired<br />

daqveiTebuli gfs-iT<br />

3 <strong>Tirkmlis</strong> dazi<strong>an</strong>eba<br />

gfs-is sa Sualo<br />

klebiT<br />

≥ 90<br />

aw, lab, simp.<br />

aw norm/↑ lab+/-<br />

60-89 aw ↑/ lab+/-<br />

30-59 aw ↑/ lab+ /simp+/-<br />

4 gfs-is mkveTri vardna 15-29 aw ↑/ lab++ / simp<br />

+<br />

5 <strong>Tirkmlis</strong> ukmarisobis < 15 <strong>an</strong> aw↑/ lab+++ /simp<br />

terminaluri stadia dializi ++<br />

aw – arteriuli wneva<br />

lab _ laboratoriuli cvlilebebi<br />

simp _ klinikuri simptomebi<br />

II. ep idemi ologia<br />

1


saqarTveloSi Tirkmlebis qronikul daavadebiT Sepyrobil pacientTa<br />

raodenobis Sefaseba SesaZlebelia mxolod im pacientTa mixedviT,<br />

romlebic mimarTaven nefrologiur klinikebs. am monacemebze dayrdnobiT<br />

yovelwliurad Tqd Sepyrobil axalgamovlenil pacientTa raodenoba<br />

aRwevs 480-520, rac 1 mln mosaxleze Seadgens 120-160 pacients. amaTg<strong>an</strong><br />

<strong>Tirkmlis</strong> ukmarisobis terminalur stadiiT Sepyrobilni, romelnic<br />

gadaudeblad saWiroeben <strong>Tirkmlis</strong> C<strong>an</strong>acvlebiTi TerapiisaTvis momzadebas,<br />

ari<strong>an</strong> 160-200 <strong>an</strong>u 1 mln mosaxleze yovelwliurad modis 40-50 potenciurad<br />

sadializo pacienti. 2005 wlis monacemebiT <strong>Tirkmlis</strong> C<strong>an</strong>acvlebiT<br />

Terapiaze imyofeba (hd, pd, Tirkmelgad<strong>an</strong>ergilebi) 609 pacienti <strong>an</strong>u 200 1<br />

mln mosaxleze. epidemiologiuri kvlevis SedegebiT Tirkmlebis<br />

qronikuli daavadebiT Sepyrobil pacientTa raodenoba mniSvnelovnad<br />

gaizrdeba, rac aixsneba droulad gamouvleneli Saqri<strong>an</strong>i diabetis,<br />

hipertoniisa da proteinuriis arsebobiT; aseve mxedvelobaSia misaRebi<br />

<strong>Tirkmlis</strong> is qronikuli daavadebebi, romlebic viTardeba meoradad<br />

mravali sxva daavadebis fonze (kardiovaskuluri, revmatologiuri,<br />

hematologiuri da sxv.). Tirkmlebis qronikuli daavadebas SemTxvevaTa<br />

30%-Si safuZvlad udevs Saqri<strong>an</strong>i diabeti, 20%-Si – sxvadsxva tipis<br />

glomerulonefritebi, 15%-Si – sistemuri daavadebebi, 10% - sxvadsxva<br />

genezis tubulo-intersticiuri nefritebi, 3%-Si – Tirkmlebis cisturi<br />

daavadebebi, 1%-Si – T<strong>an</strong>dayolili daavadebebi, 21%-Si - hipertonia,<br />

aTerosklerozi da ucnobi genezis nefrosklerozi.<br />

III.<br />

et iopaTogenezi<br />

Tirkmlebis qronikuli daavadebas, romelic progresirebs da sabolood<br />

yalibdeba Tirkmlebis terminaluri ukmarisoba, safuZvlad udevs<br />

<strong>Tirkmlis</strong> mravalricxov<strong>an</strong>i daavadeba, rogorc pirveladi aseve meoradi;<br />

etiologiuri mniSvnelobis daavadebaTa mravalferovnebis gamo cxrilSi<br />

#1 moyv<strong>an</strong>ilia daavadebebi magaliTis saxiT, romlebmac SeiZleba<br />

gamoiwvion <strong>an</strong>TebiTi da ara<strong>an</strong>TebiTi tipis glomeruluri, sisxlZarRvov<strong>an</strong>i<br />

Tu tubulo-intersiciuri dazi<strong>an</strong>eba.<br />

cxrili #1. Tqd-s gamomwvevi daavadebebi<br />

paTologia etiologia<br />

(magaliTi)<br />

diabeturi glomerulosklerozi Saqri<strong>an</strong>i diabeti<br />

tipi I<br />

tipi II<br />

glomeruluri daavadebebi (p irve ladi da<br />

me oradi):<br />

1. pr oliferaciuli glomerulonefritebi<br />

mez<strong>an</strong>gioproliferaciuli glomerulonefriti<br />

membr<strong>an</strong>oproliferaciuli glomerulonefriti<br />

fokalur-proliferaciuli glomerulonefriti<br />

difuzur-proliferaciuli glomerulonefriti<br />

swrafadprogresirebadi glomerulonefriti<br />

sistemuri wiTeli mglura,<br />

baqteriuli endokarditi,<br />

vaskulitebi, hepatiti B, C,<br />

HIV infeqcia da sxv.<br />

2. ara<strong>an</strong>Tebadi glomeruluri daavadebebi<br />

minimaluri cvlilebebis glomerulonefriti<br />

fokaluri glomerulosklerozi<br />

membr<strong>an</strong>uli glomerulonefriti<br />

fibriluri glomerulonefriti<br />

hojkinis limfoma, HIV<br />

infeqcia, heroiniT<br />

intoqsikacia,<br />

medikamentozuri,<br />

amiloidozi, msubuqi jaWvebis<br />

2


daavadeba<br />

3. T<strong>an</strong>dayolili: alportis sindromi<br />

si sx lZarRvov<strong>an</strong>i d aavadebebi:<br />

1. msxvili yalibis sisxlZrRvov<strong>an</strong>i daavadebebi<br />

2. saSualo yalibis sisxlZrRvov<strong>an</strong>i daavadebebi<br />

nefrosklerozi<br />

3. mcire yalibis sisxlZrRvov<strong>an</strong>i daavadebebi<br />

mikro<strong>an</strong>giopaTiebi<br />

tubulo-intersticiuri daavadebebi:<br />

1. tubulo-intersi ciuri ne fritebi<br />

pielonefriti<br />

alergiuli intersticiuri nefriti<br />

<strong>an</strong>algetikebiT inducirebuli nefropaTia<br />

gr<strong>an</strong>ulomatozuri intersticiuri nefriti<br />

autoimunuri intersticiuri nefriti<br />

2. ara<strong>an</strong>Tebadi tubulointersticiuri<br />

daavadebebi<br />

refluqs-nefropaTia<br />

obstruqciuli nefropaTia<br />

mielomuri Tirkmeli<br />

cis turi daavadebebi<br />

Tirkmlebis policisturi daavadeba<br />

fon hipel lindaus daavadeba<br />

tuberozuli sklerozi<br />

meduluri cisturi daavadeba<br />

<strong>Tirkmlis</strong> tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>tatis daavadebebi<br />

qronikuli mocilebis sindromi<br />

rekurentuli daavadeba<br />

tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>tatis qronikuli nefropaTia<br />

medikamentozuri intoqsikacia<br />

<strong>Tirkmlis</strong> arteriis<br />

stenozi<br />

hipertonia<br />

hemolizur-uremiuli<br />

sindromi,<br />

namglisebrujredov<strong>an</strong>i <strong>an</strong>emia<br />

infeqciebi, Sard-kenWov<strong>an</strong>i,<br />

arasteroiduli <strong>an</strong>Tebis saw.<br />

preparatebi, sarkoidozi,<br />

uveiti<br />

vezikoureTeruli refluqsi,<br />

simsivne, SardkenWov<strong>an</strong>i<br />

daavadeba, mravlobiTi<br />

mieloma<br />

autosomur domin<strong>an</strong>turi <strong>an</strong><br />

recesiuli<br />

ciklosporini <strong>an</strong><br />

takrolimusi, glomeruluri<br />

daavadeba<br />

IV.<br />

klinikuri si mp tomatika<br />

klinikuri simptomatika damokidebulia im ZiriTad daavadebaze, romelmac<br />

gamoiwvia <strong>Tirkmlis</strong> qronikuli daavadeba: daavadebis mimdinareoba<br />

SeiZleba iyos usimptomo da vlindebodes SemTxveviT Sardis <strong>an</strong>alizis<br />

rutinuli gamokvlevisas; gorglov<strong>an</strong>i dazi<strong>an</strong>ebebi SeiZleba mimdinareobdes<br />

sxvadasxva xarisxis SeSupebiT, hipertoniiT, gorglov<strong>an</strong>i filtraciis<br />

siCqaris daqveiTebiT <strong>an</strong> daqveiTebis gareSe; tubulo-intersiciuri<br />

dazi<strong>an</strong>ebebi SeiZleba mimdinareobdes usimptomod <strong>an</strong> saSarde gzebis<br />

simptomatikiT, <strong>romlis</strong> qveS igulisxmeba dizuria, niqturia da sxv.<br />

<strong>Tirkmlis</strong> sxvadsxva daavadebis klinikur prezentacia moyv<strong>an</strong>ilia cxrilSi<br />

# 2:<br />

cxrili # 2 <strong>Tirkmlis</strong> daavadebaTa klinikuri prezentaciis magaliTebi.<br />

<strong>Tirkmlis</strong> daavadeba klinikuri gamovlena<br />

diabeturi ne fropaTia<br />

asimptomuri mikroalbuminuria,<br />

(tipi I, II,)<br />

nefrozuli sindromi<br />

glomeruluri daavadebebi<br />

proliferaciuli glomerulonefritebi<br />

ara<strong>an</strong>TebiTi glomerulopaTiebi<br />

si sx lZarRvov<strong>an</strong>i d aavadebebi<br />

msxvili yalibis<br />

nefrituli sindromi, asimptomuri<br />

mimdinareoba (izolirebuli hematuria<br />

da proteinuria)<br />

nefrozuli sindromi, asimtomuri<br />

mimdinareoba (proteinuria)<br />

hipertonia, asimptomuri mimdinareoba<br />

3


(radiologiuri cvlilebebi)<br />

saSualo yalibis<br />

mcire yalibis<br />

tubulo-intersticiuri daavadebebi<br />

tubulointersiciuri nefritebi<br />

ara<strong>an</strong>Tebadi daavadebebi<br />

cis turi daavadebebi<br />

<strong>Tirkmlis</strong> tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>t<strong>an</strong>tis<br />

daavadebebi<br />

qronikuli mocilebis sindromi<br />

medikamentozuri intoqsikacia<br />

tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>tis qronikuli nefropaTia<br />

rekurentuli daavadeba<br />

hipertonia, asimptomuri mimdinareoba<br />

(hematuria, proteinuria)<br />

hipertonia, asimptomuri mimdinareoba<br />

(hematuria, proteinuria)<br />

saSarde gzebis simptomatika,<br />

asimptomuri mimdinareoba (piuria da<br />

radiologiuri cvlilebebi), Sardis<br />

koncentrirebis darRveva<br />

asimptomuri mimdinareoba<br />

(proteinuria, piuria, tubuluri<br />

warmoSobis naleqi da radiologiuri<br />

cvlilebebi)<br />

saSarde gzebis simptomatika,<br />

asimptomuri mimdinareoba (cvlilebebi<br />

Sardis <strong>an</strong>alizSi, radiologiuri<br />

monacemebi)<br />

nefrituli sindromi, asimptomuri<br />

mimdinareoba (izolirebuli hematuria<br />

da proteinuria)<br />

nefrozuli sindromi, asimtomuri<br />

mimdinareoba (proteinuria)<br />

<strong>Tirkmlis</strong> daavadebebis mravalricxovnebis miuxedavad, klinikuri<br />

gamovlinebebi, <strong>romlis</strong> mixedviTac SeiZleba Sefasdes <strong>Tirkmlis</strong> qronikuli<br />

daavadebis stadia, arc Tu ise mravalferov<strong>an</strong>ia. es imas niSnavs, rom<br />

glomeruluri filtraciis siCqaris Sefasebis gareSe klinikurad<br />

SeiZleba saxeze iyos sxvadsxva org<strong>an</strong>oebis mxriv garTulebebi <strong>an</strong> pacienti<br />

iyos asimptomuri, ris gamoc is ar mimarTavs nefrologs. amis gamo<br />

gvi<strong>an</strong>deba Tqd-s drouli diagnostika da progresirebis Ses<strong>an</strong>elebeli<br />

RonisZiebebis gatareba. cxrilSi # 3 moyv<strong>an</strong>ilia Tqd-s stadiebis SesaZlo<br />

klinikuri prezentaciebi:<br />

cxrili #3. Tqd-s stadiebi: klinikuri prezentaciebi<br />

stadia aRweriloba gfs<br />

(ml/wT/1, 73m²)<br />

1 <strong>Tirkmlis</strong> dazi<strong>an</strong>eba normaluri<br />

<strong>an</strong> gazrdili<br />

≥ 90<br />

gfs-iT<br />

klinikuri<br />

prezentacia<br />

asimptomuri,<br />

hipertonia,<br />

nefrozuli sindromi,<br />

nefrituli sindromi,<br />

saSarde gzebis simptomatika<br />

2 <strong>Tirkmlis</strong> dazi<strong>an</strong>eba<br />

normaluri <strong>an</strong> mcired<br />

daqveiTebuli gfs-iT<br />

3 <strong>Tirkmlis</strong> dazi<strong>an</strong>eba gfsis<br />

saSualo klebiT<br />

60-89 garTulebebi<br />

iSviaTad vlindeba<br />

30-59 saSualo simZimis<br />

garTulebebi<br />

4 gfs-is mkveTri vardna 15-29 mZime garTulebebi<br />

4


5 <strong>Tirkmlis</strong> ukmarisobis<br />

terminaluri stadia<br />

< 15 <strong>an</strong><br />

dializi<br />

uremia,<br />

kardiovaskuluri<br />

daavadeba<br />

imis warmosadgenad, Tu ratom aris saxeze <strong>Tirkmlis</strong> qronikuli<br />

daavadebis dros cvlilebebi sxvadasxva org<strong>an</strong>os mxrid<strong>an</strong>, qvemoT<br />

mokled, sqematurad moyv<strong>an</strong>ilia im procesebis g<strong>an</strong>viTarebis meq<strong>an</strong>izmi,<br />

romlebic T<strong>an</strong> sdevs <strong>Tirkmlis</strong> gorglov<strong>an</strong>i siCqaris <strong>daqveiTebas</strong>:<br />

aRniSnuli garTulebebis klinikuri simptomatika, romelic yvelaze<br />

mZimed vlindeba Tqd-s 4 da 5 stadiebSi, SeiZleba iyos Semdegi: Zlieri<br />

saerTo sisuste, daRliloba, umadoba, gulisreva, dilis saaTebSi<br />

pirRebineba, Tavis tkivili, koncentrirebis unaris daqveiTeba, qavili<br />

(pruritis), dispnoe, krunCxvebi.<br />

amasT<strong>an</strong>, aRiniSneba cvlilebebi TiTqmis yvela org<strong>an</strong>osa da sistemis<br />

mxrid<strong>an</strong>:<br />

gul-sisxlZarRvTa sistema: marcxena parkuWis hipertrofia da<br />

diastoluri disfunqcia, aortisa da gulis sarqvelebis kalcifikacia,<br />

ventrikuluri ariTmiebi (hipo/hiperkalemiis fonze).<br />

wyal-ma rilov<strong>an</strong>i da mJava-tutov<strong>an</strong>i darRvevbi: hiperhidratacia,<br />

hiper/hiponatremia, hiperkalemia, metaboluri acidozi.<br />

renuli <strong>an</strong>emia: viTardeba eriTropoetinis deficitis gamo.<br />

renuli osteopaTia: hiperfosfatemia, hipokalcemia da meoradi<br />

hiperparaTireozis Sedegad viTardeba sxvadsxva saxis renuli<br />

osteopaTiebi: fibrozuli osteoiti, Zvlis adinamiuri daavadeba.<br />

he mostazi: sisxldenebi Trombocitebis agregaciis daqveiTebis gamo,<br />

ris gamoc xSiria gastriduodenuri sisxldena, hemoragiuli<br />

perikarditi da plevriti<br />

nervuli sistema: periferiuli neiropaTia, avtonomiuri neiropaTia,<br />

uremiuli encefalopaTia, mtevnis gvirabis sindromi, uremiuli<br />

miopaTia, mousvenari fexis sindromi.<br />

endokrinuli darRvevebi: hipoTireozi, sqesobrivi hormonebis<br />

disbal<strong>an</strong>si, maT Soris aRs<strong>an</strong>iSnavia hiperprolaqtinemia, bavSvebSi<br />

rezistentoba zrdis hormonis mimarT.<br />

metaboluri darRvevebi: dislipidemia IV tipis fredriqsonis<br />

(Fredricksion) mixedviT, hiperhomocisteinemia.<br />

dermatologiuri darRvevebi: qserozi, fsevdoporfiria, qavili.<br />

kuW-nawlavis traqti: gastriti, duodeniti, gastroparezi,<br />

p<strong>an</strong>kreatiti, kolondivertikulozi, hemoragiuli koliti.<br />

zemoT moyv<strong>an</strong>ili dazi<strong>an</strong>ebebis xarisxi damokidebulia Tqd-s 4 da 5<br />

stadiebSi uremiis xarisxze da individualuria. Sesabamisad, klinikuri<br />

simptomatika aris mravalferov<strong>an</strong>i da damokidebulia imaze, Tu<br />

CamoTvlili paTologiebid<strong>an</strong> romelia wina pl<strong>an</strong>ze.<br />

V. di ag nostika<br />

Tqd-s droulad gamovlenisaTvis aucilebelia pacientTa seleqcia,<br />

risTvisac rekomedebulia Semdegi gamokvlevebis warmoeba<br />

(sarwmunoebis done I, rekomendacia A) :<br />

5


Sardis <strong>an</strong>alizi proteinuriis, hematuriis, leikocituriis<br />

gamosavlenad pirveladi skriningis meTodiT testCxirebiT;<br />

proteinuriis SemTxvevaSi cilis raodenobrivi g<strong>an</strong>sazRvra 24<br />

saaTi<strong>an</strong> SardSi <strong>an</strong> dilis SardSi protein/kreatininis <strong>an</strong><br />

albumin/kreatininis fardobis mixedviT;<br />

arteriuli wnevis gazomva;<br />

glomeruluri filtraciis siCqaris gamoTvla.<br />

aRniSnuli gamokvlevebis safuZvelze SesaZlebelia risk<br />

faqtorebis matarebel pacientTa gamovlena da maTze mumivi<br />

monitoringis daweseba.<br />

risk faqtorebis matarebel pacientebSi rekomedebulia<br />

(sarwmunoebis done I, rekomendacia B) Semdegi gamokvlevebis<br />

Catareba:<br />

Tirkmelebisa da saSarde gzebis sonografiuli gamokvleva;<br />

sisxlis SratSi kreatininis, Sardov<strong>an</strong>as g<strong>an</strong>sazRvra;<br />

sisxlis SratSi eleqtrolitebis g<strong>an</strong>sazRvra (natriumi,<br />

kaliumi, qlori, bikarbonati, kalciumi, fosfatebi);<br />

Sardis xvedriTi wona <strong>an</strong> osmolaroba;<br />

Sardis pH<br />

g<strong>an</strong>sakuTrebuli mniSvneloba eniWeba <strong>Tirkmlis</strong> dazi<strong>an</strong>ebis markers –<br />

proteinurias, romelic SemTxvevaTa did nawilSi asimptomuri<br />

mimdinareobiT xasiaTdeba. asimptomuri proteinuriis mqone individTa<br />

j<strong>an</strong>mrTelebisg<strong>an</strong> seleqciisaTvis NKF PARADE-s mier mowodebulia<br />

gamokvlevaTa Semdegi T<strong>an</strong>mimdevroba:<br />

6


gamovlenili proteinuriisa da hematuriis SemTxvevaSi<br />

rekomendebulia (sarwmunoebis done II, rekomendacia B) gamokvlevaTa<br />

warmoeba Sesabamisi algoriTmebis mixedviT:<br />

7


<strong>Tirkmlis</strong> dazi<strong>an</strong>ebis markerebis gamovlenis SemTxvevaSi<br />

rekomendebulia radiologiuri kvlevebi imis mixedviT, Tu<br />

romeli paTologia udevs safuZvlad <strong>Tirkmlis</strong> qronikul<br />

daavadebas.<br />

gamokvlevis sworad SerCevisaTvis qvemoT moyv<strong>an</strong>ilia cxrili #4,<br />

romelSic warmodgenilia Tirkmlebis sxvadasxva dazi<strong>an</strong>ebis<br />

radiologiuri suraTis interpretaciebi:<br />

cxrili #4.<br />

radiologiuri kvlevis<br />

dasaxeleba<br />

ultrasonografia<br />

zogadi suraTi<br />

parenqimis eqogenobis mateba<br />

zomebis Semcireba<br />

gadidebuli zomebi<br />

dopleri<br />

Eeqskretoruli urografia<br />

kompiuteruli tomografia<br />

ma gnitur-rezon<strong>an</strong>suli<br />

kvleva<br />

izotopuri sk<strong>an</strong>ireba<br />

<strong>Tirkmlis</strong> daavadeba<br />

(magaliTi)<br />

nefrokalcinozi, SardkenWov<strong>an</strong>i,<br />

simsivne,<br />

hidronefrozi<br />

zogadad ,,<strong>Tirkmlis</strong> dazi<strong>an</strong>eba”<br />

<strong>Tirkmlis</strong> qronikuli daavadeba<br />

amiloidozi, diabeturi<br />

nefropaTia da sxv.<br />

venuri Trombozi,<br />

tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>tatis mocilebis<br />

sindromi, arteriis stenozi<br />

Sard-kenWov<strong>an</strong>i daavadeba,<br />

simsivne, ostruqcia, funqcia<br />

osbtruqcia, simsivne, cistebi<br />

simsivne, cistebi, venuri<br />

Trombozi da sxv.<br />

<strong>funqciis</strong> Sefaseba TiToeul<br />

TirkmelSi cal-calke<br />

<strong>Tirkmlis</strong> gogrlov<strong>an</strong>i dazi<strong>an</strong>ebis SemTxvevaSi gamomwvevi daavadebis<br />

diagnostikis, prognozisa da swori mkurnalobis SesarCevad<br />

rekomendebulia (sarwmunoebis done I, rekomendacia A) <strong>Tirkmlis</strong> biofsia.<br />

<strong>Tirkmlis</strong> biofsiis Cvenebebi moyv<strong>an</strong>ilia cxrilSi #5.<br />

cxrili #5. <strong>Tirkmlis</strong> biofsiis Cvenebebi<br />

diagnozi<br />

<strong>Tirkmlis</strong> biofsiis Cveneba<br />

hematuria - izolirebuli hematuria 6 (12) Tveze meti<br />

- hematuria, romelsac T<strong>an</strong> axlavs arteriuli<br />

10


hipertenzia, proteinuria <strong>an</strong> <strong>Tirkmlis</strong> <strong>funqciis</strong><br />

daqveiTeba<br />

proteinuria - nefrozuli xarisxis proteinuria (>3,5g/24sT)<br />

- proteinuria, romelsac T<strong>an</strong> axlavs >2g/24sT<br />

arteriuli hipertenzia <strong>an</strong> <strong>Tirkmlis</strong> fuqciis<br />

daqveiTeba<br />

- proteinuria >2g/24sT, romelic persistirebs <strong>an</strong><br />

imatebs dinamikaSi<br />

Tirkmlebis<br />

mwvave<br />

ukmarisoba<br />

sistemuri<br />

daavadebebi<br />

- gaurkveveli genezi<br />

- 4 kviraze meti x<strong>an</strong>grZlivobis oliguria<br />

- maRali xarisxis proteinuria<br />

- swrafad progresirebadi glomerulonefriti<br />

- imunologiuri da par<strong>an</strong>eoplastiuri daavadebebi<br />

(vaskuliti, monoklonuri gamopaTia, amiloidozi,<br />

revmatoiduli poliarTriti, sklerodermia,<br />

sistemuri wiTeli mglura)<br />

Saqri<strong>an</strong>i diabeti - Saqri<strong>an</strong>i diabeti


Tqd III stadiaSi I, II stadiebSi moyv<strong>an</strong>ili RonisZiebebis garda<br />

renuli <strong>an</strong>emiisa da renuli osteopaTiis gamosavleni gamokvlevebis<br />

Catareba.<br />

Tqd-s IV da V stadiis dros rekomendebulia (sarwmunoebis done I,<br />

rekomendacia B):<br />

• arteriuli wnevis mkacri kontroli<br />

• wyal-marilov<strong>an</strong>i cvlis koreqcia (hiperkalemia,<br />

hipokalcemia, hiperfosfatemia)<br />

• mJava-tutov<strong>an</strong>i wonasworobis, kerZod, metaboluri<br />

acidozis koreqcia<br />

• renuli <strong>an</strong>emiis koreqcia<br />

• renuli osteopaTiis koreqcia<br />

• <strong>Tirkmlis</strong> C<strong>an</strong>acvlebiTi TerapiisaTvis (TCT) pacientis<br />

mzadeba: TCT-s saxeobis _ hemodializi (hd), peritoneuli<br />

dializi (pd) Tu preemftiuri tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>tacia (<strong>Tirkmlis</strong><br />

gad<strong>an</strong>ergva dializiT mkurnalobis dawyebamde) _ winaswar<br />

g<strong>an</strong>sazRvra pacientis, misi axloblebis, samedicino<br />

Cvebebisa da pacientis socialuri mdgomareobis<br />

gaTvaliswinebiT (mag, hd centrid<strong>an</strong> siSore, aseve<br />

gasaTvaliswinebelia pacientis dasaqmeba); aseve<br />

hemodializis SemTxvevaSi sisxlZarRvov<strong>an</strong>i midgomis<br />

winaswar uzrunvelyofa da pd-s SemTxvevaSi peritoneuli<br />

dializis kaTeteris drouli impl<strong>an</strong>tacia.<br />

B-hepatitis sawinaaRmdego vaqcinacia.<br />

rodesac gfs < 15ml/wT/1,73m² pacientis mdgomareobis Sefaseba<br />

aucilebelia TveSi erTxel hipertoniis, hiperhidrataciis,<br />

bioqimiuri maCveneblebis, renuli <strong>an</strong>emiis, renuli osteopaTiisa<br />

da malnutriciis samarTavad.<br />

<br />

renuli <strong>an</strong>emia: koreqcia xdeba feritinis, tr<strong>an</strong>sferinis gajerebis<br />

indeqsisa da hipoqromuli retikulocitebis raodenobis mixedviT<br />

rkinis preparatebiTa da rekombin<strong>an</strong>tuli eriTropoetiniT. samizne<br />

hemoglobinia (sarwmunoebis done II, rekomendacia B) 11,0-12,0g/dl.<br />

<br />

renuli osteopaTiis koreqcia xdeba saerTo da<br />

ionizirebuli kalciumis, araorg<strong>an</strong>uli fosfatebis,<br />

intaqturi paraThormoninis, Zvlis tutefosfatazisa da<br />

aluminis koncentraciebis mixedviT fosforSemboWavi<br />

preparatebiTa da vit. D metabolitebiT.<br />

TCT-is dawyeba rekomendebulia, rodesac glomeruluri<br />

filtraciis siCqarea 8-10ml/wT/1,73m² (sarwmunoebis done I,<br />

rekomendacia A). am rekomendaciis gatareba g<strong>an</strong>sakuTrebiT<br />

mniSvnelov<strong>an</strong>ia maRali riskis mqone pacientebSi, magaliTad<br />

Saqri<strong>an</strong>i diabetiT daavadebulebsa da imaTSi, visT<strong>an</strong>ac<br />

uremiisaTvis damaxasiaTebeli klinikuri simptomatika mkveTrad<br />

aris gamovlenili <strong>an</strong> gaZnelebulia hidrataciisa da arteriuli<br />

12


wnevis kontroli <strong>an</strong> aReniSnebaT mkveTrad gauaresebuli<br />

nutriciuli statusi, raTa riskis qveS ar dadges pacientis<br />

sicocxle. yvela SemTxvevaSi, dializiT mkurnaloba dawyebul<br />

unda iqnas m<strong>an</strong>am, s<strong>an</strong>am gfs < 6ml/wT/1,73m².<br />

im pacientebSi, romlebic imyofebi<strong>an</strong> nefrologiuri zedamxedvelobis<br />

qveS da romlebT<strong>an</strong>ac dagegmilia hemodializi,<br />

sisxlZarRvov<strong>an</strong>i midgomis – arterio/venuri (a/v) fistulis -<br />

uzrunvelyofis sakiTxi unda dadges hemodializis dawyebamde 3-4<br />

TviT adre. dainficirebisa da Trombozis sixSiris mixedviT<br />

upiratesoba eniWeba natiur a/v fistulas. proTezireba naCvenebia<br />

natiuri a/v fistulis Seqmnis yvela SesaZleblobis amowurvis<br />

SemTxvevaSi. a/v fistulis, natiuri Tu proTezi, perm<strong>an</strong>entuli<br />

funqcionirebis uzrunvelsayofad aucilebeli pirobebia: piradi<br />

higiena, k<strong>an</strong>ulirebis win k<strong>an</strong>is aseptiuri damuSavebisa da punqciis<br />

teqnika. a/v fistulis ararsebobis SemTxvevaSi sisxlZarRvov<strong>an</strong>i<br />

midgomis uzrunvelsayofad gamoiyeneba centraluri venuri<br />

orarxi<strong>an</strong>i keTeteri: droebiTi (3/4kviraze gaTvlili) <strong>an</strong><br />

perm<strong>an</strong>entuli (erTwli<strong>an</strong>i). (sarwmunoebis done II, rekomendacia B).<br />

pacientis kardiovaskuluri statusi Sefasebul unda iqnas<br />

<strong>Tirkmlis</strong> C<strong>an</strong>acvlebiTi Terapiis dawyebis win da Semdeg 6 TveSi<br />

erTxel (sarwmunoebis done II, rekomendacia A). maRali riskis<br />

jgufSi Sedi<strong>an</strong>: mwevelebi, hiperglikemiis, dislipidemiisa da<br />

hipertoniis matarebeli pacientebi.<br />

eqimis taqtika Tqd-s stadiebis mixedviT sqematurad gamoiyureba<br />

Semdegnairad:<br />

13


hemodializis procesis monitoringi :<br />

hemodializis dozireba <strong>an</strong>u se<strong>an</strong>sebis raodenoba da<br />

x<strong>an</strong>grZlivoba g<strong>an</strong>isazRvreba dabali molekuluri wonis toqsinis,<br />

Sardov<strong>an</strong>as kinetikuri maCveneblebis mixedviT: hemodializis<br />

se<strong>an</strong>si iTvleba adekvaturad, rodesac Kt/V ≥ 1,2, xolo URR ≥ 65%.<br />

hemodializis st<strong>an</strong>dartul dozad iTvleba: hd-s 4 saaTi<strong>an</strong>i se<strong>an</strong>si<br />

kviraSi 3-jer. se<strong>an</strong>sis x<strong>an</strong>grZlivoba da/<strong>an</strong> sixSire izrdeba im<br />

pacientebSi, romelT<strong>an</strong> aReniSnebaT hemodinamikuri arastabiloba<br />

<strong>an</strong> kardiovaskuluri problemebi, rac metwilad vrceldeba<br />

x<strong>an</strong>dazmuli asakis pacientebze (sarwmunoebis done II,<br />

rekomendacia B).<br />

dializatorebis SerCeva unda xdebodes pacientis sxeulis<br />

farTobisa da adekvaturobis maCveneblebis mixedviT;<br />

dializatoris SerCevisas aseve mniSvnelov<strong>an</strong>ia masalis<br />

bioTavsebadobisa – modificirebuli celuloza/sinTezuri<br />

masalis dros ar AaRniSneba komplemenetisa da leikocitebis<br />

aqtivacia ise, rogorc es xdeba aramodificirebuli celulozis<br />

SemTxvevaSi – da hidravlikuri maxasiaTeblebis – dabali (low<br />

flux) da maRali (high flux) nakadis (naCvenebia saSualo molekuluri<br />

wonis toqsinebis mag, β2-mikroglobulini) klirensis<br />

gasaumjobeseblad _ gaTvaliswineba.<br />

hemodializisaTvis gamiznuli wyali unda iyos ultrasufTa,<br />

romelic miewodebaT sadializo m<strong>an</strong>q<strong>an</strong>ebs wyaldamamzadebeli<br />

14


sistemid<strong>an</strong>. wyaldamamzadebeli sistema, sadac xdeba wylis<br />

darbileba, deionizacia/demineralizacia, distilacia da<br />

filtracia (reverse osmosis). aucilebelia sadializo wylis<br />

qimiuri da baqteriologiuri sisufTavis rutinuli da<br />

regularuli monitoringi.<br />

hemodializis dros eqstrakorporuli Trombozis saprofilaqtikod<br />

aucilebelia <strong>an</strong>tikoagulaciuri RonisZiebebis<br />

arafraqcionirebuli <strong>an</strong> dabalmolekuluri hepariniT gatareba.<br />

hd asocirebuli infeqciebi: baqteriuli infeqciebi, kerZod ki<br />

Staphylococcus aureus –iT g<strong>an</strong>pirobebuli septicemiebi, warmoadgens<br />

hemodializis yvelaze xSir da sicocxlisaTvis saSiS infeqciur<br />

garTulebas. aqed<strong>an</strong> gamomdinare sisxlZarRvov<strong>an</strong>i midgomis,<br />

rogorc centraluri venuri kaTeterebis, aseve a/v fistulebis<br />

menejmenti unda mkacrad iyos daculi yvela hemodializis<br />

centrSi. aucilebelia aseve tuberkulozis diagnostika da<br />

prevencia imunosupresirebul da malnutriciis mqone<br />

pacientebSi. HBV, HCV da HIV virusebze skriningi<br />

rekomendirebulia 6 TveSi erTxel (sarwmunoebis done II,<br />

rekomendacia B).<br />

peritoneuli dializis monitoringi:<br />

im pacientebSi, romlebic imyofebi<strong>an</strong> nefrologiuri zedamxedvelobis<br />

qveS da romlebT<strong>an</strong>ac dagegmilia peritoneuli<br />

dializi, pd kaTeteris impl<strong>an</strong>tacia unda Catardes peritoneuli<br />

dializiT mkurnalobis dawyebamde 10-14 dRiT adre. sadializo<br />

siTxis mcire moculobebiT peritoneuli dializis dawyeba<br />

dasaSvebia postoperacilad maSinve, Tu arsebobs gadaudebeli<br />

samedicino Cveneba. pd kaTeteris impl<strong>an</strong>tacia xorcieldeba<br />

operaciuli <strong>an</strong> laparoskopiuli gziT.<br />

araavtomaturi <strong>an</strong>u mudmivi ambulatoriuli peritoneuli<br />

dializi (mapd) tardeba orparki<strong>an</strong>i (double-bag) sistemiT,<br />

romelic mniSvnelovnad amcirebs peritonitebis risks<br />

erTparki<strong>an</strong> sistemasT<strong>an</strong> SedarebiT. pd xsnarebi warmoadgens<br />

glukozis 3 tipis koncentaciis - dabali 1,36%-1,5%, saSualo<br />

2,27-2, 5% da maRali 3, 89%-4, 25% - st<strong>an</strong>dartul SemTxvevaSi 2,0<br />

litri<strong>an</strong> eleqtrolitur xsnarebs.<br />

mudmivi ambulatoriuli peritoneuli dializi iTvleba<br />

adekvaturad, rodesac kviris Kt/V ≥ 1,7, CrCl ≥45l/kviraSi/1,73m² (1<br />

kviris kreatininis klirensi) da peritoneumis<br />

ultrafiltraciis unari normalurad, rodesac<br />

maRalpocenti<strong>an</strong>i glukozis 2,0 litri<strong>an</strong>i xsnaris muclis RruSi<br />

4 saaTi<strong>an</strong>i dayovnebis Semdeg ultrafiltratis raodenoba ≥<br />

400ml.<br />

mapd-s dozireba unda warmoebdes pd adekvaturobis<br />

maCveneblebisa da pacientis peritoneumis mier<br />

dabalmolekuluri nivTierebebis e.w. tr<strong>an</strong>sportirebis<br />

15


maxasiaTbelebis mixedviT. peritoneumis tr<strong>an</strong>sportis tipi<br />

g<strong>an</strong>isazRvreba peritoneumis wonasworobis testiT (PET), romelic<br />

unda utardebodes pacientebs weliwadSi 2-jer (sarwmunoebis<br />

done II, rekomendacia B) <strong>an</strong> yoveli morigi peritonitid<strong>an</strong> 6 kviris<br />

gasvlis Semdeg da <strong>romlis</strong> mixedviT pacientebi iyofi<strong>an</strong> dabal<br />

(low tr<strong>an</strong>sporter), saSualod dabal (low average tr<strong>an</strong>sporter), saSualod<br />

maRal (high average tr<strong>an</strong>sporter) da maRal (high tr<strong>an</strong>sporter) tr<strong>an</strong>sportis<br />

peritoneumis mqoned.<br />

pd asocirebuli garTulebebi: infeqciur garTulebebs<br />

miekuTvneba peritoniti da kaTeteris gamosavali nawilis e.w. exit<br />

site infeqcia, romelTa mkurnaloba da profilaqtika warmoebs<br />

International Society for Peritoneal Dialysis (ISPD) mier mowodebuli<br />

gaidlainebis mixedviT. meq<strong>an</strong>ikur garTulebebs miekuTvneba<br />

Tiaqari, xsnaris Caqceva (leakage) da pd kaTeteris obstruqcia,<br />

romelTa menejmentic warmoebs ISPD -is rekomendaciebis mixedviT.<br />

peritoneumis ultrafiltraciis unaris kargva da maRali<br />

tr<strong>an</strong>spotis peritoneumi warmoadgens mapd-Ti mkurnalobis<br />

gagrZelebis prognozulad erTerT arakeTilsaimedo maCvenebels,<br />

<strong>romlis</strong> <strong>drosac</strong> naCvenebia mapd-Ti mkurnalobaSi maRalosmosuri<br />

xsnarebis, kerZod 7,5%-i<strong>an</strong>i Icodextrin -is xsnaris CarTva <strong>an</strong><br />

pacientis tr<strong>an</strong>sformacia avtomatur pd-ze <strong>an</strong> sabolood hd-ze<br />

(sarwmunoebis done I, rekomendacia A).<br />

pd kaTeteris eqspl<strong>an</strong>tacia naCvenebia mkurnalobarezistentuli<br />

peritonitis SemTxvevaSi <strong>an</strong>u Tu klinikuri gaumjobeseba ar<br />

aRiniSna mkurnalobis dawyebid<strong>an</strong> pirveli 72 saaTis<br />

g<strong>an</strong>mavlobaSi da pd xsnari mkurnalobis fonze rCeba amRvreuli<br />

4-5 dRis g<strong>an</strong>mavlobaSi; aseve kaTeteris dislokaciisas da<br />

obstruqciisas mxolod mas Semdeg, rodesac ISPD-gaidlainiT<br />

gaTvaliswinebuli yvela RonisZieba iqneba nacadi. <strong>Tirkmlis</strong><br />

tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>taciis Semdeg SesaZloa saWiroebis SemTxvevaSi<br />

kaTeteris mucelSi 3-4 Tvis g<strong>an</strong>mavlobaSi Catoveba, Tumca<br />

rekomendirebulia (sarwmunoebis done II, rekomendacia B)<br />

SeZlebisdagvarad adreuli eqspl<strong>an</strong>tacia.<br />

dializze myof pacientTa nutriciuli statusi ZiriTadad<br />

g<strong>an</strong>isazRvreba proteinis katabolizmis siCqariT <strong>an</strong>u azotov<strong>an</strong>i<br />

produqtebis warmoqmnis siCqariT (nPNA- protein nitrogen appear<strong>an</strong>ce<br />

rate). hemodializis pacientebisaTvis nPNA ≥ 0,8g/kg/dR,<br />

peritoneuli dializis SemTxvevaSi nPNA ≥ 1,2 g/kg/dR<br />

(sarwmunoebis done I, rekomendacia B). aseve fasdeba sisxlSi<br />

prealbuminisa da albuminis koncentraciebi.<br />

<strong>Tirkmlis</strong> tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>tacia<br />

sakiTxi preemftiuri (pre-emptive) <strong>Tirkmlis</strong> tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>taciis<br />

(tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>tacia dializamde) Sesaxeb unda dasmul iqnas yvela<br />

SesaZlo SemTxvevaSi, rodesac gfs < 20ml/wT/1,73m2 ara mxolod<br />

dializT<strong>an</strong> dakavSirebuli garTulebebis Tavid<strong>an</strong> asacileblad,<br />

aramed dializiT mkurnalobis xarjebis dasazogad. sakiTxis<br />

droulad dayeneba g<strong>an</strong>sakuTrebiT mniSvnelov<strong>an</strong>ia bavSvebisa da<br />

16


Saqri<strong>an</strong>i diabetiT daavadebul pacienTa SemTxvevaSi<br />

(sarwmunoebis done II, rekomendacia B).<br />

<strong>Tirkmlis</strong> tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>taciis absoluturi ukuCvenebebis garda –<br />

arag<strong>an</strong>kurnebadi simsivne, HIV pozitiuroba, aqtiuri sistemuri<br />

infeqcia da/<strong>an</strong> mdgomareoba, rodesac sicocxlis x<strong>an</strong>grZlivoba <<br />

2 weliwadze – Tqd-iT daavadebuli yvela pacienti SeiZleba<br />

CaiTvalos <strong>Tirkmlis</strong> tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>taciis k<strong>an</strong>didatad. donorisa da<br />

recipientis evolucia, romelSic gaerTi<strong>an</strong>ebulia rogorc<br />

samedicino aseve EeTikur-samarTlebrivi aspeqtebi, unda<br />

warmoebdes mkacrad Sesabamisi gaidlainebis mixedviT.<br />

Tirkmelgad<strong>an</strong>ergilTa postoperaciuli monitoringi<br />

iTvaliswinebs (sarwmunoebis done I, rekomendacia A).<br />

• yoveldRiur uwyvet mkacrad g<strong>an</strong>sazRvrul imunosupresiul<br />

Terapias pirveli 6 Tvis g<strong>an</strong>mavlobaSi mwvave mocilebis<br />

sindromis epizodebis Sesamcireblad, aseve<br />

tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>t<strong>an</strong>tis adekvaturi funqcionirebis<br />

Ses<strong>an</strong>arCuneblad mokle- (1 weli), saSualo- (5 weli) da<br />

grZelvadi<strong>an</strong>i (>10weli) periodebis g<strong>an</strong>mavlobaSi.<br />

• imunosupresiuli mkurnalobis d<strong>an</strong>iSvnas preoperaciulad<br />

(cocxalis donoris SemTxvevaSi) <strong>an</strong> tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>taciis dRes<br />

(gvamuri donaciis SemTxvevaSi) sisxlZarRvov<strong>an</strong>i<br />

<strong>an</strong>astomozis dadebamde da gagrZelebas yovldRiurad,<br />

magram pirveli 2 Tvis g<strong>an</strong>mavlobaSi gaZlierebulad, Semdeg<br />

dozebis adekvaturi klebiT infeqciebisa da de novo<br />

malignizaciis riskis Sesamcireblad.<br />

uk<strong>an</strong>askneli dekadis g<strong>an</strong>mavlobaSi Tirkmelgad<strong>an</strong>ergilTa<br />

imunosupresiuli mkurnaloba warmoebs<br />

Semdegi kombinaciiT: kalcinevrinis inhibitorebi<br />

(ciklosporin A, FK506), mikofenolat-mofetili <strong>an</strong><br />

azaTioprini da meTilprednizoloni/prednizoloni.<br />

regularuli intervalebiT rekomendebulia Cataredes<br />

(sarwmunoebis done II, rekomendacia B) Semdegi gamokvlevebi:<br />

mokle samedicino daxasiaTeba<br />

arteriuli wnevis, pulsis, sxeulis wonis monacemebi<br />

sruli obieqturi gamokvleva<br />

plazmaSi Na, K, Cl, bikarbonatis, kreatininis, Sardov<strong>an</strong>as<br />

g<strong>an</strong>sazRvra<br />

sisxlis suraTis g<strong>an</strong>sazRvra<br />

SardSi cilis, eriTrocitebis, leikocitebis, glukozis<br />

g<strong>an</strong>sazRvra<br />

sisxlSi ciklosporinis koncentraciis g<strong>an</strong>sazRvra<br />

<br />

damatebiT gamokvlevebSi Sedis:<br />

• RviZlis funqciuri testebi<br />

• plazmaSi Ca, P, iPTH<br />

• tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>t<strong>an</strong>tis sono/doplerografiuli gamokvleva<br />

• 24 saaTi<strong>an</strong> SardSi cilis g<strong>an</strong>sazRvra<br />

17


• kreatininis klirensi<br />

• virusologiuri kvlevebi: CMV, EBV<br />

VII.<br />

gai dlainis ga da sinjva<br />

Cvens mier warmodgenili gaidlainis gadasinjva moxdeba yovel 2<br />

weliwadSi.<br />

VIII. gai dlainis mi Re bis we si<br />

aRniSnuli gaidlaini miRebulia literaturis Ziebis Sedegad SerCeuli<br />

sxvadasxva gaidlainebis Sejerebisa da adaptaciis gziT. amdenad<br />

alternatiuli gaidlaini ar aris warmodgenili.<br />

IX.<br />

gam oy enebuli leteratura:<br />

1. National Kidney Foundation K/DOQI: Clinical Practice Guidelines for Chronic Kidney<br />

Disease: evalution, classification <strong>an</strong>d stratification. Am J Kidney Dis 2002; vol 39 (Supp l).<br />

2. The Europe<strong>an</strong> Renal Association-Europe<strong>an</strong> Dialysis <strong>an</strong>d Tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>t Association (ERA-<br />

EDTA) <strong>an</strong>d the Europe<strong>an</strong> Society for Org<strong>an</strong> Tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>tation (ESOT): “Europe<strong>an</strong> Best Practice<br />

Guidelines for Renal Tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>tation” (Part1). Neph Dial Tr<strong>an</strong>s 2000;<br />

vol.15,(Suppl 7)<br />

3. The Europe<strong>an</strong> Renal Association-Europe<strong>an</strong> Dialysis <strong>an</strong>d Tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>t Association (ERA-<br />

EDTA) <strong>an</strong>d the Europe<strong>an</strong> Society for Org<strong>an</strong> Tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>tation (ESOT): “Europe<strong>an</strong> Best Practice<br />

Guidelines for Renal Tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>tation” (Part2). Neph Dial Tr<strong>an</strong>s 2002; vol.17,(Suppl 4).<br />

The Europe<strong>an</strong> Renal Association-Europe<strong>an</strong> Dialysis <strong>an</strong>d Tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>t Association (ERA-<br />

EDTA). ): “Europe<strong>an</strong> Best Practice Guidelines for Haemodialysis” (Part1). Neph Dial Tr<strong>an</strong>s<br />

2002, vol 17,(Suppl 7).<br />

5. The Europe<strong>an</strong> Renal Association-Europe<strong>an</strong> Dialysis <strong>an</strong>d Tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>t Association (ERA-<br />

EDTA). ): “Europe<strong>an</strong> Best Practice Guidelines for Peritoneal dialysis”. Neph Dial Tr<strong>an</strong>s<br />

2005, vol 20, (Suppl 9).<br />

18


6. Alex M. Davison, J. Stewart Cameron, Je<strong>an</strong>-Pierre Grunfeld, Claudio Pontichelli, Eberhard<br />

Ritz, Cristopher G. Winearls,Charls v<strong>an</strong> Yeperele. Oxford Textbook of Clinical Nephrology,<br />

2005.<br />

7. B. Grabensee. Nephrologie, 2002.<br />

8. Ulrich Kuhlm<strong>an</strong>n, Dieter Walb, Friedrich C. Luft. Nephrologie.<br />

X. avtorTa jgufi:<br />

saqarTvelos dializis, nefrologiisa da <strong>Tirkmlis</strong> tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>taciis<br />

kavSiris sainiciativo jgufi:<br />

1. irma WoxoneliZe - Tssu Sinag<strong>an</strong> sneulebaTa departamentis asistentprofesori<br />

nefrologiaSi, `saqarTvelos<br />

dializis, nefrologiisa da <strong>Tirkmlis</strong><br />

tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>taciis kavSiris~ Tavmjdomare<br />

urologiis erovnuli centris nefrologiuri<br />

g<strong>an</strong>yofilebis gamge med. mecn. k<strong>an</strong>didati<br />

…<br />

2. elguja RonRaZe - s/s k.erisTavis sax. eqsperimentuli da klinikuri<br />

qirurgiis erovnuli centris _ tr<strong>an</strong>spl<strong>an</strong>taciis<br />

g<strong>an</strong>yofilebis gamge, med. mecn. doqtori<br />

3. merab suTiZe - Sps `ak. Nnikoloz yifSiZis saxelobis centraluri<br />

sauniversiteto klinikis~ _ <strong>Tirkmlis</strong> C<strong>an</strong>acvlebiTi<br />

Terapiis departamenti ufrosi<br />

abreviatura:<br />

DOKI – Dialysis Outcome Quality Initative<br />

NKF – National Kidney Foundation<br />

PARADE – Proteinuria, Albuminuria, Detection <strong>an</strong>d Elimination<br />

Tqd - Tirkmlebis qronikuli daavadeba<br />

aw - arteriuli wneva<br />

agf - <strong>an</strong>giotenzinis gardamqmneli fermenti<br />

ar - <strong>an</strong>giotenzinis receptori<br />

tr<strong>an</strong>sf. gaj. indeqsi - tr<strong>an</strong>sferinis gajerebis indeqsi<br />

i.v. - intravenurad<br />

hd - hemodializi<br />

pd - peritoneuli dializi<br />

TCT – <strong>Tirkmlis</strong> C<strong>an</strong>acvlebiTi Terapia<br />

mapd – mudmivi ambulatoriuli peritoneuli dializi<br />

19

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!