aiv infeqcia/SidsiT avadmyofTa mkurnaloba da movla
aiv infeqcia/SidsiT avadmyofTa mkurnaloba da movla
aiv infeqcia/SidsiT avadmyofTa mkurnaloba da movla
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong><br />
<strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong><br />
klinikuri mdgomareobis marTvis saxelmwifo<br />
stan<strong>da</strong>rti<br />
(protokoli)<br />
1
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis antiretrovirusuli Terapia<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis/nozologiis/sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT<br />
gamowveul infeqciur <strong>da</strong>avadebas.<br />
2. kriteriumebi _<br />
a. <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong><br />
provirus dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis<br />
jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />
b. gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong> Sidsis gamomricxavi kriteriumebia:<br />
<strong>aiv</strong> antisxeulebis ar arseboba sisxlis SratSi<br />
imunofermentuli meTodiT, raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an<br />
Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ararseboba sisxlSi<br />
polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi _<br />
a. <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri<br />
niSnebi ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad<br />
sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs. simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT:<br />
gaxangrZlivebuli cxeleba, gaxangrZlivebuli faRaraTi,<br />
limfadenopaTia, aramotivirebuli profuzuli oflianoba,<br />
Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi kleba (erTi<br />
Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cnsis<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. atipiuri mikobaqteriebiT<br />
gamowveuli infeqciebis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebel simptomebs<br />
ganekuTvneba cxeleba, Ramis oflianoba, diarea, abdominaluri<br />
tkivili, wonaSi kleba <strong>da</strong> kaxeqsia.<br />
b. gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />
arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba<br />
Civilebs ar warmoadgendes.<br />
2
4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />
specialistTa konsultaciebi<br />
laboratoriuli testebi<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>sTan <strong>da</strong>kavSirebuli testireba:<br />
• <strong>aiv</strong> serologiuri gamokvleva (tipurad ELISA an swrafi testi),<br />
romelsac mohyveba <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli testi (tipiurad vestern<br />
blotingi) (11);<br />
• CD4 ujredebis ricxvi imunodeficitis xarisxis gansazRvrisTvis;<br />
orsul qalebSi CD4% (12,13) <strong>da</strong><br />
• virusuli <strong>da</strong>tvirTvis testi polimerazuli jaWvuri reaqciis (pjr)<br />
meTodiT, virusis replikaciis donis gansazRvrisTvis ;<br />
testireba sxva infeqciebze<br />
• testi sifilisze (VDRL);<br />
• vaginaluri, asos an analuri Camonafxeki gonoreisa <strong>da</strong> Chlamydia<br />
trachomatis identifikaciisTvis;<br />
• testireba toqsoplazmis IgG serologiur testze <strong>da</strong> informacia<br />
infeqciis riskis Sesaxeb Tu serologiis Sedegi uaryofiTia;<br />
• kriptokokis antigenis titri, rodesac CD4 limfocitebis ricxvi <<br />
200 mm3 <strong>da</strong> saxezea kriptokokozis klinikuri niSnebi;<br />
• CMV antigenemia (pp65 adreuli antigeni), rodesac CD4 ujredebis<br />
ricxvi < 100 mm3;<br />
• serologiuri testi B,C hepatitis virusebze (anti HCV, HBsAg)<br />
ZiriTadi laboratoriuli testebi:<br />
• eleqtrolitebi (natriumi, kaliumi); N<br />
• RviZlis funqciuri sinjebi (ALT, AST, tute fosfataza, saerTo<br />
<strong>da</strong> arapir<strong>da</strong>piri bilirubini);<br />
• Tirkmlis funqciebi (Sardovana, kreatinini);<br />
• laqtaddehidrogenaza (limfomebis dros ujredTa ZiriTadi<br />
brunva, filtvis infeqciebis niSnebi, miokardiumis infarqti,<br />
kunTebis <strong>da</strong>zianebani <strong>da</strong> a.S.);<br />
• INR an proTrombinis dro;<br />
• sisxlis saerTo analizi (formuliTa <strong>da</strong> Trombocitebis<br />
ricxviT);<br />
• orsulobis testi arv Terapiis <strong>da</strong>wyebamde.<br />
saWiroebis SemTxvevebSi:<br />
• glukoza;<br />
• qolesterini (HDL, VLDL);<br />
• trigliceridebi;<br />
• lipaza;<br />
• C-reaqtiuli cila (CRP);<br />
• Tiroid-mastimulirebeli hormoni (TSH ).<br />
3
sxva gamokvlevebi<br />
• tuberkulinis kanis testi;<br />
• naxvelis nacxis mikroskopia <strong>da</strong> gul-mkerdis rentgenologiuri<br />
gamokvleva, Tu saxezea tuberkulozis niSnebi;<br />
• ekg (gamokvleva <strong>mkurnaloba</strong>mde arT-ze myof pacientebSi gulsisxlZarRvovani<br />
<strong>da</strong>avadebis didi riskis gaTvaliswinebiT,<br />
Se<strong>da</strong>rebisTvis) (14)<br />
specialistTa konsultaciebi<br />
• nevrologiuri gamokvleva, rodesac HIV pirvelad aris<br />
diagnostirebuli (mag. periferiuli neiropaTiis<br />
identifikaciisTvis);<br />
• ofTalmologiuri gamokvleva yovel sam TveSi erTxel CMV<br />
retinitis identifikaciisTvis, rodesac CD4 ujredebis ricxvi <<br />
100mm3;<br />
• ginekologiuri gamokvleva PAP nacxis CaTvliT yovel 6 TveSi<br />
erTxel (a<strong>da</strong>mianis papilomavirusiT gamowveuli karcinoma);<br />
• sxva specialistebis konsultacia aucileblobis SemTxvevebSi.<br />
5. <strong>mkurnaloba</strong><br />
a) rekomendebuli pirveli rigis arT<br />
arT reJimi<br />
2 NRTI-s + 1 NNRTI<br />
medikamentebis kombinacia<br />
ZDV + 3TC + (EFV a or NVP)<br />
an<br />
TDF + FTC + (EFV a or NVP)<br />
an<br />
ABC + 3TC + (EFV a or NVP)<br />
b) rekomendebuli meore rigis arv reJimi mozardebisa <strong>da</strong><br />
mozrdilTaTvis<br />
pirveli rigis reJimi meore rigis reJimi<br />
LPV/r a (an ATV/r, SQV/r, FPV/r, IDV/r) + ddI + ABC<br />
an<br />
ZDV + 3TC + (EFV an NVP) LPV/r a (an ATV/r, SQV/r, FPV/r, IDV/r) + TDF + ABC<br />
an<br />
LPV/r a (an ATV/r, SQV/r, FPV/r, IDV/r) + TDF + (ZDV + 3TC) b<br />
TDF + FTC + (EFV an NVP)<br />
ABC + 3TC + (EFV an NVP)<br />
LPV/r a (an ATV/r, SQV/r, FPV/r, IDV/r) + ddI + ABC<br />
an<br />
LPV/r a (an ATV/r, SQV/r, FPV/r, IDV/r) + ddI + ZDV<br />
LPV/r a (an ATV/r, SQV/r, FPV/r, IDV/r) + ddI + ZDV<br />
an<br />
LPV/r a (an ATV/r, SQV/r, FPV/r, IDV/r) + ZDV + TDF (+ 3TC) b<br />
4
6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />
monitoringis samizneebs warmoadgens laboratoriuli testebi<br />
antiretrovirusuli mkurnalobis efeqturobis gasakontroleblad<br />
virusuli<br />
<strong>da</strong>tvirTva<br />
CD4<br />
ujredebis<br />
ricxvi<br />
sisxlis saerTo<br />
analizi<br />
RviZlis<br />
funqciuri<br />
sinjebi<br />
qolesterini<br />
trigliceridebi<br />
Tirkmlis<br />
funqciebi<br />
2 4 8 16 24 36 48<br />
sawyisi<br />
kvira kvira kvira kvira kvira kvira kvira<br />
X X X X X<br />
X X X (X) X<br />
X X X X<br />
(ZDV)<br />
X X X<br />
(NVP)<br />
X (PI)<br />
X<br />
X<br />
(TDF)<br />
X<br />
(TDF,<br />
IDV)<br />
X<br />
(NVP,<br />
ZDV,<br />
PI)<br />
X<br />
(NVP,<br />
PI)<br />
X<br />
(PI)<br />
X (X) X<br />
X (X) X<br />
X (X) X<br />
X<br />
(PI)<br />
7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
5
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>da</strong>avadebuli bavSvebis<br />
antiretrovirusuli <strong>mkurnaloba</strong><br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis/nozologiis/sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi warmoadgens a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT (<strong>aiv</strong>)<br />
gamowveul infeqciur <strong>da</strong>avadebas.<br />
2 kriteriumebi<br />
a. <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ 18 Tvis Semdeg <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis<br />
<strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis<br />
SratSi imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong><br />
provirus dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis<br />
jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />
b. gamomricxavi _ 18 Tvis Semdeg <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong> Sidsis gamomricxavi<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis ar arseboba sisxlis SratSi<br />
imunofermentuli meTodiT, raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an<br />
Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar arseboba sisxlSi<br />
polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />
18 wlamde asakis bavSvebSi <strong>aiv</strong> infeqciis diagnostikaSemdegi sqemiT<br />
xorcieldeba<br />
• <strong>aiv</strong>-is pirveladi diagnostika xorcieldeba <strong>da</strong>badebi<strong>da</strong>n 48 sTis<br />
Semdeg. gamoiyeneba pjr meTodiT <strong>aiv</strong> dnm gansazRvra<br />
axalSobilis sisxlSi, romelic ar aris aRebuli Wiplaris<br />
veni<strong>da</strong>n, vinai<strong>da</strong>n is SeiZleba <strong>da</strong>binZurebuli iyos dedis<br />
sisxliT. am dros kvlevis substrats warmoadgens periferiuli<br />
sisxlis mononuklearebSi arsebuli provirusuli dnm.<br />
<strong>da</strong>badebi<strong>da</strong>n 48 saaTSi inficirebuli bavSvebis 38% aCvenebs<br />
<strong>da</strong>debiT pasuxs <strong>aiv</strong> dnm pjr-ze. testis mgrZnobeloba ar<br />
icvleba mniSvnelovnad pirveli 1 kviris ganmavlobaSi, magram<br />
mkveTrad matulobs sicocxlis meore kviri<strong>da</strong>n, rodesac<br />
<strong>da</strong>avadebuli bavSvebis 93% gamovlindeba. 28 dRis asakSi <strong>aiv</strong><br />
dnm pjr-s ukve aqvs 96% mgrZnobeloba <strong>da</strong> 99% specifiuroba.<br />
<strong>aiv</strong> dnm pjr gamokvlevaze uaryofiTi pasuxis miRebis<br />
SemTxvevaSi bavSvs ganmeorebiTi gamokvleva imave meTodiT<br />
utardeba 3 Tvis asakSi. miRebuli <strong>da</strong>debiTi Sedegi safuZvelia<br />
<strong>aiv</strong> infeqciis winaswari diagnozisa. saboloo diagnozi<br />
dgindeba ganmeorebiTi pjr-iT <strong>aiv</strong> –is dnm-ze sisxlis axal<br />
porciaSi.<br />
• 2-3 Tvis asakSi <strong>aiv</strong> dnm pjr meTodis alternatiul meTo<strong>da</strong>d<br />
SesaZloa CaiTvalos <strong>aiv</strong> rnm pjr diagnostikis meTodi, romlis<br />
mgrZnobeloba am asakSi 90-100%-s aRwevs, xolo specifiuroba<br />
<strong>aiv</strong> dnm pjr specifiurobis msgavsia, Tumca <strong>aiv</strong> rnm <strong>da</strong>bali<br />
doniT deteqtireba (
antisxeulebi IgG (maT Soris <strong>aiv</strong> infeqciis sawinaaRmdego)<br />
transplacenturi gziT xvdeba bavSvis organizmSi. is mTlianad<br />
iSleba 18 Tvis asakisaTvis. amdenad am asakis Semdeg <strong>aiv</strong><br />
sawinaaRmdego antisxeulebze <strong>da</strong>debiTi Sedegi miuTiTebs, rom<br />
bavSvi <strong>aiv</strong> inficirebulia.<br />
• Tu bavSvi ikvebeba dedis rZiT, maSin <strong>aiv</strong> antisxeulebze<br />
gamokvlevas azri aqvs ZuZuTi kvebis Sewyveti<strong>da</strong>n 6 Tvis Semdeg,<br />
vinai<strong>da</strong>n manamde bavSvi SeiZleba e.w. “fanjara periodSi”<br />
imyofebodes.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi _<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
saSvilosnosSi<strong>da</strong> inficirebis SemTxvevaSi aRwerilia Taviseburi<br />
simptomokompleqsi, rac xasiaTdeba zr<strong>da</strong>-ganviTarebis SeferxebiT,<br />
SesaZloa gamoxatuli iyos mravlobiTi <strong>da</strong>rRvevebi qala-saxisa <strong>da</strong> tvinis<br />
nawilebSi. <strong>aiv</strong> inficirebul axalSobilebs SesaZloa gamoxatuli<br />
hqondeT gamoweuli Subli, brtyeli cxviri, egzofTalmi mocisfro<br />
sklerebi, mikrocefalia, Tumca un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom ganviTarebis<br />
anomaliebi ar aris mkafiod <strong>da</strong>maxasiaTebeli niSani <strong>aiv</strong> infeqciisaTvis.<br />
<strong>aiv</strong> inficirebul bavSvebSi simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: zr<strong>da</strong>ganviTarebaSi<br />
CamorCena, aramotivirebuli cxeleba,<br />
qronikuli/morecidive yuris infeqciebi, qronikuli pnevmonia an diarea,<br />
qronikuli dermatiti, parotiduli jirkvlebis SeSupeba, sistemuri<br />
limfadenopaTia, hepatomegalia, splenomegalia. limfocituri disfunqcia<br />
safuZvlad udevs morecidive sokovan infeqciebs, rogoricaa kandidozi,<br />
rac Cveulebriv Terapias ar emorCileba. bavSvebSi yvelaze<br />
gavrcelebuli oportunistuli infeqciebia: pnevmocisturi pnevmonia (PCP)<br />
<strong>da</strong> sistemuri kandidozi, xSiria ezofagiti. pediatriuli pnevmocisturi<br />
pnevmoniis didi wili Zalian adreul asakSi iCens Tavs, rasac Tan<br />
axlavs maRali letaloba. es ki am <strong>da</strong>avadebis proflaqtikis farTod<br />
Catarebis aucileblobis safuZvels iZleva. adreuli PCP profilaqtikis<br />
Catarebis SesaZlebloba 4-6 kviris asaki<strong>da</strong>n dedis <strong>aiv</strong> statusis adreul<br />
<strong>da</strong>dgenas did mniSnelobas sZens. sxva oportunistuli infeqciebi<strong>da</strong>n<br />
aRsaniSnavia: citomegalovirusuli <strong>infeqcia</strong>, romelic iwvevs filtvebisa<br />
<strong>da</strong> gastroenteraluri traqtis <strong>da</strong>zianebas <strong>da</strong> iSviaTad iwvevs retinits.<br />
(rac xSiria mozrdilebSi), qronikuli diarea, gamowveuli<br />
kriptosporidioziT, lamblioziT, izosporaTi an iseTi virusiT,<br />
rogoricaa, adenovirusi. meningiti SesaZloa gamowveul iyos<br />
kriptokokiT, rac klinikurad naklebi simwvaviT vlindeba baqteriul<br />
meningitTan Se<strong>da</strong>rebiT. aratuberkulozuri mikobaqteria (Mycobacterium<br />
avium intracelulare) <strong>da</strong>avadebas iwvevs mogvianebiT etapebze imunitetis mZime<br />
supresiisas. is iwvevs cxelebas wonaSi klebiT an mis gareSe an SesaZloa<br />
gamovlindes malabsorbciuli diareis saxiT.<br />
oportunistuli infeqciis gar<strong>da</strong> sicocxlis pirveli wlis ganmavlobaSi<br />
<strong>aiv</strong> inficrebul bavSvebs SesaZloa gamouvlindeT limfoiduri<br />
intersticiuli pnevmonia. es nela moprogresire <strong>da</strong> xSirad asimptomuri<br />
<strong>da</strong>avadebaa. is Cveulebriv vlindeba sicocxlis pirveli wlis Tavze <strong>da</strong><br />
piks ori wlis asakisaTvis aRwevs. xSira<strong>da</strong>a asocirebuli parotiduli<br />
7
jirkvlebis SeSupebasTan <strong>da</strong> hipergamaglobulinemiasTan. bavSvs SesaZloa<br />
hqondes mxolod es gamovlinebani filtvebis <strong>da</strong>zianebis gamovlinebamde<br />
didi xniT adre. Semdgom vlindeba <strong>da</strong>qveiTebul oqsigenaciasTan<br />
<strong>da</strong>kavSirebuli gamovlinebani, maT Soris dolis joxiseburi TiTebi.<br />
Tumca wlebis manZilze gamovlinebani SesaZloa Zalze mwiri iyos.<br />
xSiria morecidive baqteriuli infeqciebi, rac gamowveulia: Hemophilius<br />
influenzae, Streptococcus pyogenes, Staphylococcus epidermidis, pneumococcus, salmonellas.<br />
yvelaze xSirad morecidive baqteriul <strong>infeqcia</strong>s pnevmonia miekuTvneba,<br />
romlis xSir mizezsac S. pneumoniae warrmoadgens. mwvave pnevmoniis xSiri<br />
mizezia pnevmocisturi pnevmoniac, rac mxedvelobaSi un<strong>da</strong> gvqondes<br />
miuxe<strong>da</strong>vad pacientis imunuri statusisa <strong>da</strong> CD4 raodenobisa.<br />
tuberkulozi <strong>aiv</strong> inficirebuli bavSvebis erT-erT seriozul problemas<br />
warmoadgens. diagnostikisaTvis gamoiyeneba kanis tuberkulinuri testi<br />
<strong>da</strong> naxvelSi mJavagamZle baqteriis aRmoCena mikroskopiisa <strong>da</strong> kulturis<br />
miRebis gziT. bavSvebSi naxvelis ararsebobis dros mimarTaven kuWis<br />
amonarecxis kvlevas. <strong>aiv</strong> inficirebul bavSvebSi xSiria cns <strong>da</strong>zianeba,<br />
rac gamoixateba fsiqo-fizikuri ganviTarebis SeferxebiT,<br />
encefalopaTiiT, cerebruli <strong>da</strong>mbliT an/<strong>da</strong> spastiuri tetraplegiis<br />
saxiT. adgili aqvs Tavis garSemowerilobis zrdis SeCerebas.<br />
kompiuteruli tomograma kortiklur atrofias an kalcifikacias<br />
uCevnebs (gansakuTrebiT bazalur gangliebSi simetriulad).<br />
<strong>aiv</strong> inficirebuli bavSvebis <strong>da</strong>axloebiT 20%-Si viTardeba Trombocitebis<br />
imunuri destruqcia. anemia ganpirobebuli SeiZleba iyos <strong>aiv</strong>-is mier,<br />
iatrogenuli faqtorebiT an virusuli infeqciebis (magaliTad,<br />
parvovirus B19) supresiuli zegavleniT Zvlis tvinze, aseve SratSi<br />
eriTroepoetinis donis <strong>da</strong>qveiTebiTa <strong>da</strong> Zvlis tvinis <strong>da</strong>qveiTebuli<br />
reagirebiT eriTroepoetinze. anemias iwvevs neoplaziuri agentebic.<br />
neitropenia xSiria Rrma imunosupresiis dros <strong>da</strong> kavSirSia baqteriuli<br />
infeqciebis <strong>da</strong>rTvis maRal riskTan. neitropenia SesaZloa gamowveuli<br />
iyos medikamentebiT, romelsac bavSvi iRebs mkurnalobis procesSi.<br />
<strong>aiv</strong> azianebs gulsa <strong>da</strong> Tirkmelebs. es garTulebebi gansakuTrebiT xSiria<br />
mozrdil bavSvebSi 2-3 wlis asakis zemoT. Cveulebriv gamoxatulia<br />
qronikuli kardiomiopaTia. Tirkmlis <strong>da</strong>zianeba vlindeba nefrozuli<br />
sindromis an glomerulonefritis saxiT.<br />
4. diagnostikur-laboratoriuli testebi <strong>da</strong> specialistTa<br />
konsultaciebi<br />
a) pirvel 4 saaTSi<br />
• konsultacia stacionaruli;<br />
• sisxlis klinikuri analizi (sisxlis saerTo analizi,<br />
sisxlis jgufis <strong>da</strong> rezusis gansazRvra, transaminazebis,<br />
bilirubinis, laqtatdehidrogenazas, Sardovanas, kreatininis,<br />
glukozis, saerTo cilis <strong>da</strong> cilis fraqciebis, rkinis <strong>da</strong><br />
rkinis gajerebis unaris, proTrombinis <strong>da</strong> Trombinis drois<br />
gansazRvra);<br />
• imunologiuri analizi (CD4+, CD8+ limfocitebis CaTvliT);<br />
8
• Sardis saerTo analizi;<br />
• liqvoris saerTo analizi;<br />
• liqvoris baqterologiuri gamokvleva;<br />
• naxvelis baqterioskopuli gamokvleva;<br />
• sisxlSi Toxo IgG diagnostika;<br />
• mantus sinji.<br />
b) pirvel 24 saaTSi<br />
• gulmkerdis rentgenograma (erTi proeqcia);<br />
• rentgenologis konsultacia;<br />
• ekg;<br />
• kardiologis konsultacia;<br />
• sisxlis bioqimiuri analizi (saerTo cila, albumini, ALT,<br />
AST, bilirubini, <strong>da</strong> misi fraqciebi, CD4, CD8);<br />
• Sardis analizi;<br />
• ganavlis analizi;<br />
• sisxlis baqteriologiuri gamokvleva;<br />
• naxvelis baqteriologiuri gamokvleva.<br />
g) pirvel 3 dReSi<br />
• nevropaTologis konsultacia;<br />
• ftiziatris konsultacia;<br />
• antibiotikebisadmi mgrZnobelobis gansazRvra;<br />
• <strong>aiv</strong> virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra;<br />
• virusuli hepatitebis (B, C, D) diagnostika;<br />
• aTaSangis diagnostika (TPHA, RPR meTodebiT);<br />
• serologiuri gamokvlevebi sxva mikroorganizmebisaTvis.<br />
5. <strong>mkurnaloba</strong><br />
pirveli rigis arT sqema <strong>aiv</strong> inficirebul bavSvebSi<br />
arT-s anamnezi (maT Soris dedis<br />
mier arv preparatebis miReba<br />
orsulobisa <strong>da</strong> mSobiarobis<br />
dros), Tanmxlebi <strong>da</strong>avadebebi<br />
bavSvebSi, romlebic ar<br />
Rebulobdnen arv preparatebs, ar<br />
aris riski preparatebis<br />
urTierTqmedebisa <strong>da</strong> wamlismieri<br />
mdgradobis<br />
bavSvebi, romlebic imyofebodnen<br />
nevirapinis zemoqmedebis qveS,<br />
dedi<strong>da</strong>n bavSvze <strong>aiv</strong> infeqciis<br />
ga<strong>da</strong>debis profilaqtikis mizniT.<br />
tuberkuloziT <strong>da</strong>avadebulebi****<br />
pirveli rigis arT sqema*<br />
zidovudini** + lamivudini + nevirapini<br />
an<br />
zidovudini** + lamivudini + efavirenzi***<br />
zidovudini** + lamivudini +<br />
lopinaviri/ritonaviri<br />
an<br />
zidovudini** + lamivudini + nelfinaviri<br />
zidovudini** + lamivudini + abakaviri<br />
an<br />
9
zidovudini** + lamivudini + efavirenzi***<br />
* saWiroa arv preparatebis bavSvebisaTvis misaReb samkurnalwamlo<br />
formebSi miwodeba (Txevad formaSi, 6 welze patara bavSvebSi),<br />
romelic uzrunvelyofs zust dozirebas.<br />
** anemiis mqone bavSvebSi ukunaCvenebia zidovudinis Semcveli arT sqemebi.<br />
*** 3 welze didi asakis bavSvebSi<br />
**** arT un<strong>da</strong> <strong>da</strong>viwyoT 2 Tviani intensiuri antituberkulozuri Terepiis<br />
Semdeg. Tu situacia saSualebas gavaZlevs arT umjobesia <strong>da</strong>viwyoT<br />
antituberkulozuri Terapiis kursis <strong>da</strong>mTavrebisas. es Tavi<strong>da</strong>n<br />
agvacilebs rifampicinisa <strong>da</strong> arv preparatis negatiuri urTierTqmedebis<br />
Sedegebs. gar<strong>da</strong> amisa arT <strong>da</strong> antituberkulozuri preparatebis<br />
erTdrouli <strong>da</strong>niSvna zrdis Terapiis reJimis <strong>da</strong>rRvevis risks. arT-s<br />
adreuli <strong>da</strong>niSvna gamarTlebulia, Tu tuberkuloziT <strong>da</strong>avadebul <strong>aiv</strong><br />
inficirebul bavSvs aReniSneba <strong>aiv</strong> infeqciis gamoxatuli gamovlinebebi<br />
an/<strong>da</strong> mZime imunodeficiti.<br />
arT sqemis Secvlis aucilebloba ganpirobebulia an Terapiis araefeqturobiT,<br />
an SeuTavsebeli gverdiTi movlenebiT. sqema un<strong>da</strong> Secvalos im eqimma,<br />
romelmac <strong>da</strong>niSna pirveladi <strong>mkurnaloba</strong>. vidre axal sqemas <strong>da</strong>vniSnavT<br />
un<strong>da</strong> <strong>da</strong>vrwmundeT, rom bavSvi preparatebs Rebulob<strong>da</strong> mkacrad<br />
<strong>da</strong>niSnulebis mixedviT. Tu arT-s sqemis gamocvla ganpirobebulia Terapiis<br />
araefeqturobiT, saWiroa samive preparatis erTdrouli Secvla<br />
meore rigis arT sqema<br />
arT-s sawyisi sqema<br />
meore rigis rekomendebuli sqema<br />
zidovudini + lamivudini + nevirapini<br />
an<br />
zidovudini + lamivudini +<br />
ifavirenci<br />
zidovudini + lamivudini +<br />
nelfinaviri<br />
an<br />
zidovudini + lamivudini +<br />
lopinaviri/ritonaviri<br />
abakaviri + di<strong>da</strong>nozini +<br />
lopinaviri/ritonaviri<br />
an<br />
abakaviri + di<strong>da</strong>nozini +<br />
nelfinaviri<br />
abakaviri + di<strong>da</strong>nozini +<br />
nevirapini<br />
an<br />
abakaviri + di<strong>da</strong>nozini +<br />
efavirenzi<br />
* Tu bavSvs SeuZlia kafsulis ga<strong>da</strong>ylapva, xolo preparatis<br />
erTjerad doza (romelic gaTvlilia wonaze an sxeulis farTobze)<br />
Seadgens ramodenime kafsulas erTad, mas aseve SegviZlia<br />
<strong>da</strong>vuniSnoT seqvinavir/ritonaviri an indinavir/ritonaviri<br />
10
6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />
monitoringi samizneebi<br />
pirveli<br />
Semowmeba<br />
meore<br />
Semowmeba<br />
momdevno<br />
Semowmebebi<br />
Semowmebis<br />
va<strong>da</strong><br />
anTropometruli<br />
monacemebi<br />
Semowmeba<br />
arT-s<br />
<strong>da</strong>wyebi<strong>da</strong>n 2<br />
kviraSi + +<br />
pirveli<br />
Semowmebi<strong>da</strong>n<br />
erT TveSi + +<br />
yovel 3<br />
TveSi, Tu<br />
saWiro ar<br />
aris ufro<br />
xSiri<br />
vizitebi<br />
+ +<br />
laboratoriuli<br />
gamokvlevebi<br />
sisxlis klinikuri<br />
analizi, RviZlis<br />
fermentebis aqtivoba;<br />
Sardis saerTo<br />
analizi<br />
sisxlis klinikuri<br />
analizi, RviZlis<br />
fermentebis aqtivoba;<br />
Sardis saerTo<br />
analizi<br />
sisxlis klinikuri<br />
analizi, RviZlis<br />
fermentebis aqtivoba.<br />
CD4-is dones<br />
sazRvraven yovel 3-4<br />
TveSi, Tu ar aris<br />
Cveneba ufro xSiri<br />
gamokvlevisaTvis<br />
1 Tu sqema Seicavs nevirapins, 18 Tvis ganmavlobaSi, yovel 4 TveSi<br />
un<strong>da</strong> ganvsazRvroT RviZlis funqciuri maCveneblebi.<br />
arT-s efeqturobis kontroli<br />
klinikuri maCveneblebis kontroli (sigrZe, wona, saerTo mdgomareoba)<br />
janmrTeli bavSvis fizikuri ganviTareba mudmivad mimdinareobs <strong>da</strong><br />
wonisa <strong>da</strong> simaRlis matebiT gamovlindeba. imunodeficitis mqone <strong>aiv</strong><br />
inficirebul bavSvebSi igi Seferxebulia <strong>da</strong> arT-s <strong>da</strong>wyebis fonze<br />
mkveTrad matulobs. qvemoT mocemulia ZiriTadi klinikuri maCvenebebi,<br />
romlebic saSualebas mogvcems vimsjelod arT-s efeqtianobaze.<br />
• “wona/simaRlis” diagrama (rodesac SeuZlebelia CD4-is donis<br />
gansazRvra, mkurnalobis efeqtianobis Sesafaseblad gamoiyeneba<br />
fizikur ganviTarebis diagramebi). Tu im bavSvebis ganviTarebis<br />
fizikuri maCveneblebi, romlebsac utardebaT arT, ar Seesabameba<br />
diagramebze mocemul maCveneblebs, un<strong>da</strong> veZeboT ganviTarebis<br />
Seferxebis mizezebi. ZiriTadi mizezi oria:<br />
− oportunistuli <strong>infeqcia</strong> (am SemTxvevaSi diagramis mrudi<br />
mkveTrad ecema);<br />
− Terapiis reJimis <strong>da</strong>rRveva (am SemTxvevaSi diagramis mrudi<br />
ecema Tan<strong>da</strong>TanobiT).<br />
• fsiqomotoruli ganviTareba;<br />
11
• nevrologiuri <strong>da</strong>rRvevebi, maT Soris encefalopaTiis simptomebi;<br />
• infeqciuri <strong>da</strong>avadebebi: saxe <strong>da</strong> sixSire.<br />
laboratoriuli monacemebis kontroli<br />
• CD4-is done (Tu SesaZlebelia);<br />
• sisxlis klinikuri analizi;<br />
• RviZlis fermentebis aqtivoba (alt, ast);<br />
• <strong>da</strong>matebiTi gamokvlevebi: arT-s sqemisa <strong>da</strong> preparatebis gverdiTi<br />
efeqtebis mixedviT.<br />
7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
12
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />
baqteriuli pnevmoniebi<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis/nozologiis/sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>miani imunodeficitis virusiT gamowveul<br />
infeqciur <strong>da</strong>avadebas. baqteriuli pnevmoniis yvelaze xSiri gamomwvevia<br />
Streptococcus pneumoniae. sxva gamomwvevbia: Haemophilus influenzae, Klebsiella spp.,<br />
Staphylococcus spp., Mycobacterium tuberculosis, Micobacterium avium-intracellulare.<br />
2. kriteriumebi _<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />
dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT. ze<strong>da</strong> sasunTqi gzebis baqteriuli infeqciebis diagnozi<br />
efuZneba klinikur gamovlinebebsa <strong>da</strong> rentgenologiur cvlilebebs.<br />
rentgenogramaze SeiZleba aRmoCndes filtvis parenqimis wilovani,<br />
kerovani an difuzuri <strong>da</strong>Crdilva an gamovlindes atipuri cvlilebebi.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />
antisxeulebis ar arseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />
raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />
arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT. ze<strong>da</strong><br />
sasunTqi gzebis baqteriuli infeqciebis gamomricxavi kriteriumebia<br />
klinikuri gamovlinebebisa <strong>da</strong> rentgenologiuri cvlilebebis ar<br />
arseboba.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi _<br />
a. <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />
gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />
profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />
kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. ze<strong>da</strong> sasunTqi gzebis baqteriuli<br />
infeqciebis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebel simptomebs ganekuTvneba cxeleba, advilad<br />
<strong>da</strong>Rla, xveleba, qoSini, tkivili gulmkerdis areSi, taqipnoe.<br />
b gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />
arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />
warmoadgendes. ze<strong>da</strong> sasunTqi gzebis baqteriuli infeqciebis<br />
gamomricxavi faqtoria Sesabamisi Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />
4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />
specialistTa konsultaciebi<br />
CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />
virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
13
meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />
Tirkmlis funqciuri sinjebi, gulmkerdis rentgenologiuri gamokvleva,<br />
eqim-pulmonologis konsultacia.<br />
5. <strong>mkurnaloba</strong> AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA<br />
baqteriuli pnevmoniis mkurnalobis pirveli rigis sqemebi<br />
antibiotiki doza MmiRebis<br />
sixSire<br />
amoqsicilini<br />
500-1000mg 3X<br />
(penicilinisa <strong>da</strong> ampicilinis<br />
mimarT SesaZlo<br />
dReSi<br />
rezistentobis<br />
SemTxvevaSi gamoiyeneT<br />
penicilini beta laqtamazas<br />
inhibitorebTan kombinaciaSi)<br />
miRebis<br />
gza<br />
mkurnalobis<br />
xangrZlivoba<br />
PO 7 dRe an<br />
ufro<br />
xangrZlivad<br />
morCenamde<br />
Aan<br />
eriTromicini 500mg 4X dReSi PO 7 dRe<br />
an<br />
klaritromicini 500mg 2X dReSi PO 7 dRe<br />
Aan<br />
azitromicini 500mg erTxel<br />
dReSi<br />
qinoloni pnevmokokuri aqtivobiT<br />
(mag: moqsifloqsacini)<br />
doqsiciklini<br />
an<br />
an<br />
400 mg<br />
erTxel<br />
dReSi<br />
100 mg<br />
2X dReSi<br />
PO<br />
PO<br />
PO<br />
3-4 dRe<br />
7 dRe<br />
7 dRe<br />
o Tu pirveli rigis sqemiT mkurnalobis fonze mdgomareoba 72 sT-Si<br />
ar gaumjobes<strong>da</strong> (cxelebis normalizeba, leikocitozis donis<br />
Semcireba), aucilebelia pacientis hospitalizacia <strong>da</strong> mkurnalobis<br />
Secvla II rigis sqemiT,. saWiroebis SemTxvevaSi _ JangbadiT<br />
inhalacia.<br />
baqteriuli pnevmoniebis mkurnalobis meore rigis sqemebi<br />
antibiotiki doza M miRebis<br />
sixSire<br />
ceftriaqsoni 2g dReSi erTxel<br />
+<br />
eriTromicini 500mg 4X dReSi<br />
an<br />
ampicilin/<br />
1500mg 3X dReSi<br />
sulbaqtami<br />
+<br />
eriTromicini 500mg 4X dReSi<br />
an<br />
14<br />
MmiRebis<br />
gza<br />
IV<br />
IV<br />
mkurnalobis<br />
xangrZlivoba<br />
7 dRe<br />
7 dRe
qinoloni<br />
pnevmokokuri<br />
aqtivobiT<br />
(mag:<br />
moqsifloqsacini)<br />
qloramfenikoli<br />
(mxolod sxva<br />
pre-paratebis ar<br />
arse-bobis dros)<br />
400 mg erTxel dReSi IV/PO 7 dRe<br />
an<br />
12,5 mg/kg 4X dReSi IV 7 dRe<br />
6. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
7. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
15
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli atipiuri<br />
mikobaqteriozebis marTva<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis/nozologiis/sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />
infeqciur <strong>da</strong>avadebas. atipiuri mikobaqteriozebi ewodeba Mycobacterium<br />
avium complex gamowveul infeqciebs.<br />
2. kriteriumebi _<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />
dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT. atipiuri mikobaqteriebiT gamowveuli infeqciebis diagnozi<br />
ismeba klinikuri suraTisa <strong>da</strong> laboratoriuli gamokvlevebis mixedviT.<br />
misi <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli kriteriumia Mycobacterium avium complex -is aRmoCena<br />
specialur nia<strong>da</strong>gze <strong>da</strong>Tesil sisxlSi, ganavalSi, RviZlisa <strong>da</strong> Zvlis<br />
tvinis bioptatSi.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />
antisxeulebis ar arseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />
raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />
arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT. atipiuri<br />
mikobaqteriebiT gamowveul infeqciebis gamomricxavi kriteriumia<br />
klinikuri suraTisa <strong>da</strong> Mycobacterium avium complex -is ar arseboba<br />
specialur nia<strong>da</strong>gze <strong>da</strong>Tesil sisxlSi, ganavalSi, RviZlisa <strong>da</strong> Zvlis<br />
tvinis bioptatSi.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi _<br />
a. <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />
gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />
profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />
kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. atipiuri mikobaqteriebiT gamowveuli<br />
infeqciebis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebel simptomebs ganekuTvneba cxeleba, wonaSi<br />
kleba, Ramis oflianoba, diarea, ganleva.<br />
b. gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />
arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />
warmoadgendes. atipiuri mikobaqteriebiT gamowveuli infeqciebis<br />
gamomricxavi faqtoria Sesabamisi Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />
16
4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />
specialistTa konsultaciebi<br />
CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />
virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />
Tirkmlis funqciuri sinjebi, gulmkerdis rentgenologiuri gamokvleva,<br />
Mycobacterium avium complex-is aRmoCena specialur nia<strong>da</strong>gze <strong>da</strong>Tesil<br />
sisxlSi, ganavalSi, RviZlsa <strong>da</strong> Zvlis tvinis bioptatSi.<br />
5. atipuri mikobaqteriozebis <strong>mkurnaloba</strong><br />
antibiotiki doza MmiRebis<br />
sixSire<br />
miRebis<br />
gza<br />
mkurnalobis<br />
xangrZlivoba<br />
pirveli rigis preparatebi<br />
klaritromicini 500-1000 mg 2-jer dReSi PO 6 Tve ;<br />
<strong>da</strong>mokidebulia<br />
klinikur<br />
mdgomareobaze<br />
+<br />
etambutoli 15 mg/kg dReSi<br />
erTxel<br />
+<br />
rifabutini 300-450 mg dReSi<br />
erTxel<br />
PO 6 Tve ;<br />
<strong>da</strong>mokidebulia<br />
klinikur<br />
mdgomareobaze<br />
PO 6 Tve ;<br />
<strong>da</strong>mokidebulia<br />
klinikur<br />
mdgomareobaze<br />
sxva preparatebi, rimlebic moqmedeben atipiur mikobaqteriebze<br />
azitromicini 500-1200 mg dReSi PO<br />
6 Tve<br />
erTxel<br />
ciprofloqsacini 500 mg 2-jer dReSi PO<br />
6 Tve<br />
amikacini 15 mg/kg/dR dReSi 1X i/v<br />
an 7,5 2-jer dReSi i/v<br />
mg/kg/dR<br />
ara umetes 4<br />
kvirisa<br />
6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />
• Tu atipiuri mikobaqteriozebis mkurnalobis fonze mdgomareoba<br />
gaumjobes<strong>da</strong> <strong>da</strong> preparatebi kargad ga<strong>da</strong>itaneba un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iwyos arT.<br />
• atipiuri mikobaqteriozebis mkurnalobo<strong>da</strong>n 4-6- kviraSi iwyeba arT.<br />
6 Tvis Semdeg imunuri pasuxis gaumjobesebis Semdeg (CD4<br />
ricxvi>100mm3) Cerdeba atipiuri mikobaqteriozebis <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong><br />
gamoiyeneba meoradi profilaqtika.<br />
• meoradi profilaqtikis Sewyveta SesaZlebelia, rodesac imunuri<br />
sistema stabiluria 3-6- Tvis manZilze.<br />
17
• atipiuri mikobaqteriozebis <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> meoradi profilaqtika<br />
grZeldeba 6 Tve, rac aris mkurnalobis warmatebis <strong>da</strong> relapsis<br />
Tavi<strong>da</strong>n acilebis sawin<strong>da</strong>ri.<br />
• didi mniSvneloba aqvs atipiuri mikobaqteriozebis mkurnalobis<br />
<strong>da</strong>wyebas arv Terapiis <strong>da</strong>wyebamde.<br />
• arsebobs albaToba imunuri rekonstituciis anTebiTi sindromis<br />
ganviTarebis arT-s <strong>da</strong>wyebis Semdeg.D<br />
7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
18
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />
pnevmocisturi pnevmoniis marTva<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis/nozologiis/sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />
infeqciur <strong>da</strong>avadebas. pnevmocisturi pnevmoniis gamomwvevia Pneumocystis<br />
jiroveci.<br />
2. kriteriumebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />
dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT. pnevmocisturi pnevmoniis diagnozi ismeba klinikuri suraTisa<br />
<strong>da</strong> rentgenologiuri cvlilebebis mixedviT. pnevmocisturi pnevmoniis<br />
klinikuri gamovlinebebia: xvela, qoSini, cxeleba, respiratoruli<br />
distresi – cianoziT. rentgenologiuri niSani - orive filtvis qvemo<br />
wilSi gamWvirvalobis Rrubliseburi <strong>da</strong>qveiTeba - yvela pacients ar<br />
aReniSneba. pnevmocisturi pnevmoniis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli kriteriumia<br />
Pneumocystis jiroveci-is cistis aRmoCena naxvelSi an bronqoalveolaruli<br />
lavaJiT miRebul siTxeSi.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />
antisxeulebis ar arseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />
raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />
arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />
pnevmocisturi pnevmoniis gamomricxavi kriteriumebia klinikuri<br />
gamovlinebebisa <strong>da</strong> Pneumocystis jiroveci-is cistis ar arseboba naxvelSi an<br />
bronqoalveolaruli lavaJiT miRebul siTxeSi.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi _<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />
gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />
profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />
kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. pnevmocisturi pnevmoniis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebel<br />
simptomebs ganekuTvneba xvela, qoSini, cxeleba, respiratoruli<br />
distresi – cianoziT.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />
arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />
warmoadgendes. pnevmocisturi pnevmoniis gamomricxavi faqtoria<br />
Sesabamisi Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />
19
4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />
specialistTa konsultaciebi<br />
CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />
virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />
Tirkmlis funqciuri sinjebi, gulmkerdis rentgenologiuri gamokvleva,<br />
Pneumocystis jiroveci-is cistis aRmoCena naxvelSi an bronqoalveolaruli<br />
lavaJiT miRebul siTxeSi, eqim-pulmonologis konsultacia.<br />
5. pnevmocisturi pnevmoniis <strong>mkurnaloba</strong><br />
tardeba stacionarSi. aucilebelia <strong>da</strong>mxmare Terapia JangbadiT<br />
inhalaciis CaTvliT.<br />
pnevmocisturi pnevmoniis pirveli rigis <strong>mkurnaloba</strong><br />
antimikrobuli<br />
agenti<br />
timetoprimi/<br />
sulfametoqsazoli<br />
doza M miRebis M miRebis mkurnalobis<br />
sixSire gza xangrZlivoba<br />
400/80 mg 4X dReSi PO/IV 21 dRe<br />
pnevmocisturi pnevmoniis meore rigis <strong>mkurnaloba</strong><br />
Kklin<strong>da</strong>micini<br />
+<br />
primaqini<br />
600mg<br />
15 mg<br />
4X dReSi<br />
2X dReSi<br />
PO/IV<br />
PO<br />
21 dRe<br />
an<br />
pentamidini (farTo 4 mg/kg IV<br />
speqtris<br />
dReSi. doza<br />
antibiotikTan mcir 2 mg/kg<br />
kombinaciaSi 5 dRis<br />
baqteriuli<br />
superinfeqciis<br />
mkurnalobis<br />
Semdeg (18)<br />
profilaqtikisTvis<br />
mag. ampicilin+<br />
sulbaqtami 10 dRe)<br />
dReSi<br />
erTxel<br />
IV<br />
21 dRe<br />
• mZime mdgomareobaSi myof avadmofebSi iniSneba prednizoloni, 80-<br />
250 mg PO/IV dReSi 1-2 kvira (amcirebs intersticiul SeSupebas).<br />
• mZime SemTxvevebSi ganixileba kombinirebuli <strong>mkurnaloba</strong>, mag. kotrimoqsazoli<br />
<strong>da</strong> pen<strong>da</strong>midini mxolod erTeuli Setyobinebuli<br />
SemTxvevebis mixedviT <strong>da</strong>kavSirebulia toqsiurobis maRal riskTan.<br />
pnevmocisturi pnevmoniis mZime SemTxvevebi moiTxovs xelovnur<br />
ventilacias an oqsigeniT saturacias (SO2)
pnevmocisturi pnevmoniis mwvave SemTxvevis warmatebiT mkurnalobis<br />
Semged :<br />
• meoradi profilaqtikis mizniT <strong>aiv</strong> inficirebulma pacientebma un<strong>da</strong><br />
miiRon trimetoprim/sulfametoqsazoli 160/800 mg doziT erTxel<br />
dReSi xangrZlivad ;<br />
• aRniSnuli preparatebis miReba pacientma SeiZleba Sewyvitos Tu<br />
CD4 limfocitebis raodenoba stabilurad aRemateba 200 mm3-s sul<br />
mcire sami Tvis ganmavlobaSi.<br />
7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
21
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />
kandidozebis marTva<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis/nozologiis/sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />
infeqciur <strong>da</strong>avadebas. kandidozebis gamomwvevia Candi<strong>da</strong> albicans.<br />
2. kriteriumebi _<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />
dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT. orofaringeuli kandidozis diagnostika efuZneba klinikur<br />
niSnebs, gasinjvas <strong>da</strong> <strong>da</strong>zianebuli ubnebi<strong>da</strong>n aRebuli masalis<br />
mikroskopul <strong>da</strong>Tvalierebas. piris Rrus <strong>da</strong>Tvalierebisas vnaxulobT<br />
balTis formis TeTr nadebs SewiTlebul <strong>da</strong> anTebad lorwovan garsze.<br />
anTeba SeiZleba gavrceldes sasaze, xaxaze, RrZilebze, enasa <strong>da</strong> loyis<br />
lorwovanze. ena <strong>da</strong>zianebisas xdeba gluvi, wiTeli <strong>da</strong> dvrilebi<br />
swordeba. kandidozuri ezofagitis SemTxvevebSi diagnozis<br />
<strong>da</strong><strong>da</strong>sturebisTvis aucilebelia qsovilis bioptatis histologiuri<br />
gamokvleva.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />
antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />
raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />
arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />
kandidozebis gamomricxavi kriteriumebia Sesabamisi klinikuri<br />
gamovlinebebis ararseboba.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi _<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />
gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />
profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />
kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. piris Rrus kandidozi moicavs: loyis<br />
lorwovan garss, enas, pir-xaxas, RrZilebs, rbil <strong>da</strong> magar sasas.<br />
avadmyofs SeiZleba ar hqondes Civilebi an aRniSnavdes Wamis dros wvis<br />
SegrZnebas. zogierTi avadmyofi uCivis pirSi TeTri nadebis arsebobas.<br />
roca kandidozi vrceldeba saylapavze pacienti uCivis: tkivils ylapvis<br />
dros, retrosternalur tkivils, hipersalivacias.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />
arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />
warmoadgendes. kandidozebis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi<br />
Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />
22
4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />
specialistTa konsultaciebi<br />
CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />
virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />
Tirkmlis funqciuri sinjebi, gulmkerdis rentgenologiuri gamokvleva,<br />
kandidozuri ezofagitis SemTxvevebSi diagnozis <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebisTvis<br />
aucilebelia qsovilis bioptatis histologiuri gamokvleva.<br />
5. kandidozebis <strong>mkurnaloba</strong><br />
piris Rrus kandidozis <strong>mkurnaloba</strong><br />
antimikozuri<br />
agenti<br />
doza<br />
M miRebis<br />
sixSire<br />
mkurnalobis pirveli rigis sqemebi<br />
mikonazoli tabletebi dReSi<br />
gasawovad erTxel<br />
an<br />
flukonazoli 100 mg 2-jer dReSi<br />
3 dRe<br />
Semdeg<br />
erTxel<br />
dReSi 4 dRe<br />
mkurnalobis meore rigis sqemebi<br />
itrakonazoli 200-400 mg dReSi<br />
erTxel<br />
miRebis gza<br />
adgilobrivad<br />
PO<br />
PO<br />
mkurnalobis<br />
xangrZlivoba<br />
7 dRe<br />
7 dRe<br />
7 dRe<br />
vaginaluri kandidozis <strong>mkurnaloba</strong><br />
antimikozuri<br />
agenti<br />
doza M miRebis<br />
sixSire<br />
miRebis<br />
gza<br />
mkurnalobis<br />
xangrZlivoba<br />
pirveli rigis sqemebi<br />
flukonazoli 100 mg erTjera<strong>da</strong>d PO erTjera<strong>da</strong>d<br />
klotrimazoli 500 mg erTjera<strong>da</strong>d vaginalurad erTjera<strong>da</strong>d<br />
meore rigis sqemebi<br />
ketokonazoli 200 mg 2-jer dReSi PO 3 dRe<br />
ketokonazoli 200 mg dReSi PO<br />
7 dRe<br />
erTxel<br />
SemanarCunebeli Terapia<br />
nistatini 2-4 mln IU 2-jer dReSi PO 10 dRe<br />
Aan<br />
flukonazoli 50-200 mg dReSi PO<br />
yoveldRe<br />
erTxel<br />
mesame rigis sqemebi<br />
ketokonazoli 200 mg dReSi<br />
erTxel<br />
23<br />
PO<br />
<strong>da</strong>mokidebuli<br />
pasuxze,<br />
Cveulebriv 7-<br />
10 dRe
itrakonazoli 100 mg dReSi<br />
erTxel<br />
PO<br />
<strong>da</strong>mokidebuli<br />
pasuxze,<br />
Cveulebriv 7-<br />
10 dRe<br />
ezofaguri <strong>da</strong> diseminirebuli kandidozebis <strong>mkurnaloba</strong><br />
antimikozuri<br />
agenti<br />
doza M miRebis<br />
sixSire<br />
miRebis<br />
gza<br />
mkurnalobis<br />
xangrZlivoba<br />
pirveli rigis sqemebi<br />
ketokonazoli 200-400 mg 2-jer dReSi PO 21 dRe<br />
Aan<br />
flukonazoli<br />
(ketokonazolze<br />
efeqturia)<br />
200-400 mg<br />
Semcirdes<br />
klinikuri<br />
Sedegis<br />
mixedviT 3<br />
dRis Semdeg<br />
100 mg/dReSi<br />
dReSi<br />
erTxel<br />
PO/IV<br />
14 dRe<br />
meore rigis sqemebi<br />
amfotericini B 0,3-0,5 mg/kg IV 10-14 dRe<br />
Aan<br />
itrakonazoli 200-400 mg dReSi<br />
erTxel<br />
PO<br />
2 kvira<br />
6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />
kandidozuri ezofagitis mkurnalobis Semdeg saWiroa xangrZlivi<br />
SemanarCunebeli Terapia flukonazoliT 50-100 mg/dReSi yoveldRe, an<br />
itrakonazoliT 100 mg/dReSi yoveldRe, an ketokonazoliT 200<br />
mg/dReSi yoveldRe.<br />
7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
24
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />
kriptokokuli meningitis marTva<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />
infeqciur <strong>da</strong>avadebas. kriptokokuli meningitis gamomwvevia soko<br />
Criptococcus neoformans.<br />
2. kriteriumebi _<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />
dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT. kriptokokozis diagnozis <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebisTvis liqvors<br />
acentrifugireben, miRebul naleqs ikvleven mikroskopis qveS tuSis<br />
wveTis India ink <strong>da</strong>matebis Semdeg. preparatSi naxuloben sqeli kafsuliT<br />
<strong>da</strong>farul safuaris ujredebs. SesaZlebelia kriptokokis kulturis<br />
gamoyofa Tavzurgtvinis siTxi<strong>da</strong>n. gamoiyeneba Sratis <strong>da</strong> Tavzurgtvinis<br />
siTxis gamokvleva kriptokokul antigenze.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />
antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />
raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />
arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />
kriptokokozis gamomricxavi kriteriumebia liqvorSi sqeli kafsuliT<br />
<strong>da</strong>faruli safuaris ujredebis ararseboba.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />
gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />
profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />
kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. kriptokokuli meningitis dros pacienti<br />
uCivisL Tavis tkivils, cxelebas, saxezea kefis kunTebis regidoba, Tavis<br />
qalis nervebis <strong>da</strong>zianeba, cnobierebis <strong>da</strong>rRveva, komatozuri<br />
mdgomareoba. xSirad meningitis niSnebi arc aRiniSneba, maT Soris,<br />
cxeleba <strong>da</strong> kefis kunTebis rigidoba.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />
arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />
warmoadgendes. kriptokokuli meningitis gamomricxavi faqtoria<br />
Sesabamisi Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />
4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />
specialistTa konsultaciebi<br />
25
CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />
virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />
Tirkmlis funqciuri sinjebi, Tavzurgtvinis siTxis aReba <strong>da</strong> naleqis<br />
gamokvleva mikroskopis qveS tuSis wveTis India ink <strong>da</strong>matebis Semdeg an,<br />
kriptokokis kulturis gamoyofa Tavzurgtvinis siTxi<strong>da</strong>n an, Sratsa<br />
<strong>da</strong>/an Tavzurgtvinis siTxeSi kriptokokuli antigenis aRmoCena.<br />
5. kriptokokuli meningitis <strong>mkurnaloba</strong><br />
antimikozuri<br />
agenti<br />
doza M miRebis<br />
sixSire<br />
miRebis<br />
gza<br />
pirveli rigis sqemebi (27)<br />
amfotericini B 0,7-1,0 mg/kg erTxel IV<br />
+<br />
dReSi<br />
5-flucitozini 25 mg/kg 4X dReSi<br />
mkurnalobis<br />
xangrZlivoba<br />
14 dRe<br />
Semdeg<br />
flukonazoli 400 mg erTxel<br />
dReSi<br />
Semdeg<br />
flukonazoli 200mg erTxel<br />
dReSi<br />
meore rigis sqemebi<br />
amfotericini B 0,7-1,0 mg/kg<br />
+<br />
5-flucitozini 25 mg/kg<br />
erTxel<br />
dReSi<br />
4X dReSi<br />
PO sul mcire 10<br />
kvira<br />
PO<br />
IV<br />
mTeli<br />
cxovreba<br />
6-10 kvira<br />
an<br />
amfotericini B 0,7-1,0 mg/kg erTxel<br />
dReSi<br />
IV<br />
an (msubuq SemTxvevebSi)<br />
flukonazoli 400-800 mg erTxel PO<br />
dReSi<br />
Semdeg<br />
flukonazoli 200 mg erTxel PO<br />
dReSi<br />
6-10 kvira<br />
10-12 kvira<br />
mTeli<br />
cxovreba<br />
6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />
aucilebelia mTeli cxovrebis manZilze Catardes kriptokokozis<br />
meoradiAqimioprofilaqtika. am mizniT iniSneba flukonazoli 200<br />
mg/dReSiAyoveldRe. alternativas warmoadgens itrakonazoli 200<br />
mg/dReSiAyoveldRe. SemanarCunebeli Terapiis aucilebloba pacientebSi,<br />
romelTa imunuri sistema aRdga (CD4 ricxvi >200 mm3) ar aris <strong>da</strong>mxmare<br />
<strong>da</strong> ar arsebobs raime sawinaaRmdego mosazreba am konkretuli<br />
SemTxvevisTvis.<br />
26
7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
27
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />
histoplazmozis marTva<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />
infeqciur <strong>da</strong>avadebas. histoplazmozis gamomwvevia soko Histoplazma<br />
capsulatum inhalaciuri sporebi.<br />
2. kriteriumebi _<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />
dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT. histoplazmozis diagnostika <strong>da</strong>sturdeba sokos kulturiT an<br />
qsovilis bioptatis histologiuri gamokvleviT. hispoplazmozis<br />
diagnostisTvis un<strong>da</strong> Catardes sisxlis <strong>da</strong> kanis testebi, Tumca isini ar<br />
aris farTod gamoyenebuli.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />
antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />
raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />
arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />
histoplazmozis gamomricxavi kriteriumebia sokos ararseboba qsovilis<br />
bioptatis histologiuri gamokvleviT.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />
gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />
profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />
kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. histoplazmiT gamowveuli mwvave <strong>da</strong>avadeba<br />
gripismagvaria <strong>da</strong> axasiaTebs: cxeleba, anoreqsia, arTralgia, mialgia,<br />
mSrali xveleba, tkivili gul-mkerdis areSi. diseminacia imunosupresiul<br />
avadmyofSi swrafad viTardeba <strong>da</strong> axasiaTebs: wonaSi <strong>da</strong>kleba, oraluri<br />
<strong>da</strong> kanis <strong>da</strong>zianebuli ubnebi, RviZlis, elenTis <strong>da</strong> limfuri kvanZebis<br />
gadideba. oraluri ubnebisTvis <strong>da</strong>maxasiaTebelia nekrozuli wylulebi.<br />
SesaZlebelia ganviTareds sasis perforacia <strong>da</strong> rbili qsovilis<br />
destruqcia.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />
arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />
warmoadgendes. histoplazmozis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi<br />
Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />
28
4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />
specialistTa konsultaciebi<br />
CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />
virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />
Tirkmlis funqciuri sinjebi, qsovilis bioptatis histologiuri<br />
gamokvleva histoplazmozis diagnostikisTvis.<br />
5. histoplazmozis <strong>mkurnaloba</strong><br />
antifungaluri<br />
agenti<br />
dozireba miRebis<br />
sixSire<br />
amfotericni B 0.7-1 mg/kg erTxel<br />
dReSi<br />
miRebis gza<br />
IV<br />
xangrZlivoba<br />
10 dRe<br />
sawyis <strong>mkurnaloba</strong>s mohyveba 3 Tviani <strong>mkurnaloba</strong> imunorekonstituciamde<br />
>100 CD4 ujrediT, Sedegi medikamentebiT:<br />
• itrakonazoli 200 mg 2X dReSi PO<br />
• flukonazoli 200 mg 2X dReSi PO<br />
• amfotericini B 1 mg/kg IV kviraSi erTxel.<br />
alternatiul reJims warmoadgens itrakonazoli 200 mg samjer dReSi - 3<br />
dRe, Semdeg 200 mg 2X dReSi 12 kvira (sakvebTan erTad).<br />
7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
29
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli kapoSis<br />
sarkomis marTva<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />
infeqciur <strong>da</strong>avadebas. kapoSis sarkoma avTvisebiani simsivnea, romlis<br />
gamomwvevia gamomwvevia me-8 tipis herpes virusi (HHV8 an KSHV).<br />
2. kriteriumebi _<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />
dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT. kapoSis sarkomis diagnozi <strong>da</strong>sturdeba kanis <strong>da</strong>zianebuli<br />
ubnebi<strong>da</strong>n aRebuli bioptatis histologiuri gamokvleviT.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />
antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />
raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />
arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT. kapoSis<br />
sarkomis gamomricxavi kriteriumebia kanis <strong>da</strong>zianebuli ubnebi<strong>da</strong>n<br />
aRebul bioptatSi <strong>da</strong>ignozis histologiurad ar <strong>da</strong><strong>da</strong>stureba.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />
gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />
profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />
kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. kanze elementebi warmodgenilia cisferi<br />
an mewamuli feris papulebiT an kvanZebiT, araiSviaTad garSemo<br />
arsebuli kanis limfuri SeSupebiT. xSirad ziandeba sasa, filtvebi kuWnawlavis<br />
traqti <strong>da</strong> limfuri kvanZebi. piris RruSi kapoSis sarkomis<br />
elementebi yvelaze xSirad ganlagebulia magar sasaze, iSviaTad enaze,<br />
xaxaze, nuSura jirkvlebsa <strong>da</strong> RrZilebze. isini warmoadgenen mewamuli<br />
feris papulebs, romlebic Cveulebriv ar aris mtkivneuli. xan<strong>da</strong>xan<br />
SeiZleba Segvxvdes msxvili elementebic <strong>da</strong> elementebi kanze. filtvis<br />
parenqimis <strong>da</strong>zianeba atarebs infiltraciul xasiaTs. xSirad viTardeba<br />
sunTqvis ukmarisoba. filtvis infiltraciuli <strong>da</strong>zianebis mqone<br />
avadmyofebs arakeTilsaimedo prognozi aqvT <strong>da</strong> maTSi maRalia<br />
sikvdilianoba.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />
arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />
warmoadgendes. kapoSis sarkomis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi<br />
Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />
30
4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />
specialistTa konsultaciebi<br />
CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />
virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />
Tirkmlis funqciuri sinjebi, kapoSis sarkomiT <strong>da</strong>zianebuli kanis<br />
ubnebis biopsia <strong>da</strong> histologiuri gamokvleva.<br />
5. kapoSis sarkomis <strong>mkurnaloba</strong><br />
kapoSis sarkomis <strong>mkurnaloba</strong> tardeba onkologis mier. lokaluri<br />
formis samkurnalod gamoiyeneba sxivuri Terapia. generalizirebuli<br />
formis samkurnalod iniSneba citotoqsiuri qimioTerapia. efeqturobis<br />
sxva<strong>da</strong>sxva xarisxiT gamoiyeneba simsivnis sawinaaRmdego preparatebis<br />
Semdegi kombinaciebi: liposomuri doksorubiciniT monoTerapia,<br />
bleomicini, vinkristini, <strong>da</strong>unorubicini, vinblastini, etopozidi.<br />
calkeuli elementebi SeiZleba moSordes qirurgiulad an lazeris,<br />
Txevadi azotis <strong>da</strong> <strong>da</strong>sxivebis zemoqmedebiT. demonstrirebuli iyo<br />
uSualod kapoSis sarkomatozul kvanZSi bleomicinis Seyvanis<br />
efeqturoba. kapoSis sarkoma SesaZloa <strong>da</strong>eqvemdebaros mxolod arT-s <strong>da</strong><br />
nel-nela alagdes.<br />
6. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
7. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
31
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />
arahojkinis limfomebis marTva<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />
infeqciur <strong>da</strong>avadebas. arahojkinis lomfomebi limfuri sistemis<br />
avTvisebiani simsivneebia, romlebic Sidsis fonze xSir SemTxvevaSi<br />
asocirebulia epStein-baris virusTan (EBV).<br />
2. kriteriumebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />
dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT. arahojkinis limfomebis diagnozi <strong>da</strong>sturdeba<br />
hipereplazirebuli limfuri kvanZis biofsiiT, histologiuri<br />
gamokvleviT.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />
antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />
raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />
arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />
arahojkinis limfomis gamomricxavi kriteriumebia simsivnis<br />
morfologiuri substratis ararseboba hiperplazirebuli limfuri<br />
kvanZis bioptatSi.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />
gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />
profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />
kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. arahojkinis limfomebis dros simptomebi<br />
mravalferovania: hiperplazirebuli limfuri kvanZebi SesaZlebelia<br />
palpirdebodes sxva<strong>da</strong>sxva adgilze; cxeleba, wonaSi kleba <strong>da</strong> sisuste<br />
xSiria, Tumca ara aucilebeli; <strong>da</strong>avadebis stadiis gansazRvrisTvis (I-IV)<br />
aucilebelia Semdegi gamokvlevebi: cerebruli, cervikaluri,<br />
Torakaluri <strong>da</strong> abdominaluri kompiuterul-aqsialuri tomografiuli<br />
(CAT) skanireba, Zvlis tvinis <strong>da</strong> Tav-zurg-tvinis siTxis aspiracia <strong>da</strong><br />
gastroskopia.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />
arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />
warmoadgendes. arahojkinis limfomis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi<br />
Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />
32
4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />
specialistTa konsultaciebi<br />
CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />
virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />
Tirkmlis funqciuri sinjebi, hiperplazirebuli limfuri kvanZis<br />
biofsia <strong>da</strong> histologiuri gamokvleviT simsivnis morfologiuri<br />
substratis aRmoCena.<br />
5. arahojkinis limfomebis (maT Soris berkitis tipis <strong>da</strong><br />
cns-is limfomebis) <strong>mkurnaloba</strong><br />
ara-hojkinis limfomebis samkurnalod efeqturia CHOP reJimi, un<strong>da</strong><br />
Catardes 6 kursi (ganmeorebebi aucilebelia sruli remisiis misaRebad):<br />
‣ prednizoloni 100 mg/dReSi erTxel 5 dRe<br />
‣ vinkristini (onkovini) 1,4 mg/m2 (maqsimum 2 mg/dReSi) erTi doza<br />
mkurnalobis pirvel dRes<br />
‣ ciklofosfamidi 750 mg/m2/dReSi erTi doza mkurnalobis pirvel<br />
dRes<br />
‣ doqsorubicini (hidroqsi<strong>da</strong>unomicini) 50 mg/m2/dReSi erTi doza<br />
mkurnalobis pirvel dRes.<br />
meore cikli iwyeba yovel 21-e dRes (dRe 22-e mohyveba I dRes)<br />
‣ EPOCH reJimi, romelic moicavs etopozids, prednozolons,<br />
vinkristins, ciklofisfamids <strong>da</strong> <strong>da</strong>unorubicins an doqsirubicins<br />
efeqturia arT-sTan kombinaciaSi. igi efuZneba gagrZelebiT<br />
infuzias 96 saaTis ganmavlobaSi, romelic Semdegia:<br />
‣ etopozidi 50 mg/m2 dReSi (centraluri venuri xaziT)<br />
‣ doqsorubucuni 10 mg/m2/dReSi (centraluri venuri xaziT)<br />
‣ vinkristini 0,4 mg/m2/dReSi (maqs 2 mg/kviraSi) (centraluri venuri<br />
xaziT)<br />
‣ ciklofosfamidi 375 mg/m2 me-5 dRes mxolod, bolusiT<br />
(centraluri venuri xaziT)<br />
‣ prednizoloni 100 mg/dReSi pirveli 5 dRe erTxel dReSi.<br />
reJimi un<strong>da</strong> ganmeordes yovel 21 dReSi sanam ar Catardeba 6 cikli.<br />
‣ berkitis–tipis limfomis menejmenti ar gansxvavdeba sxva<br />
limfomebis mkurnalobisgan <strong>da</strong> pasuxobs CHOP <strong>da</strong> EPOCH reJimebs.<br />
swrafad mzardi limfomis <strong>mkurnaloba</strong> ufro agresiuli<br />
qimioTerapiiT (mag : B-ALL reJimi) diskusiis Temas warmoadgens <strong>da</strong><br />
specifikuri rekomen<strong>da</strong>ciebi dRevandeli dRisTvis ar arsebobs.<br />
‣ berkitis–tipis limfomebis SemTxvevebSi qimioTerapias Tan un<strong>da</strong><br />
axldes savaraudo pirveladi keris <strong>da</strong>sxiveba.<br />
‣ arahojkinis limfomebis <strong>mkurnaloba</strong> SesaZlebelia CD4 ujredebis<br />
ricxvisgan <strong>da</strong>moukideblad, Tumca mkurnalobis efeqturobisTvis<br />
arT un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iniSnos ufro adre. qimioTerapiis ganmavlobaSi CD4<br />
ujredebis ricxvi >350 mm3 <strong>da</strong>kavSirebulia relapsis maRal<br />
maCveneblebTan arT gareSe (37).<br />
33
‣ intakranialuri limfomebis (metastazebi) arsebobisas sasurvelia<br />
Tavis <strong>da</strong>sxiveba, simsivnis sawinaaRmdego preparatebTan <strong>da</strong><br />
glukokortikoidebTan erTad (38).<br />
cns-is pirveladi limfomis dros erTaderTi efeqturi mtkicebulebaze<br />
<strong>da</strong>fuZnebuli Terapiaa sxivuri Terapia. <strong>da</strong>uyonebliv un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iwyos arT<br />
(39,40).<br />
6. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
7. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
34
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />
toqsoplazmozis marTvis saxelmwifo stan<strong>da</strong>rti<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />
infeqciur <strong>da</strong>avadebas. <strong>da</strong>avadeba toqsoplazmozis gamomwvevia paraziti<br />
Toxoplasma gondii. <strong>SidsiT</strong> avadmyofebSi toqsoplazma iwvevs Tavis tvinSi<br />
mravlobiTi anTebadi ubnebis warmoqmnas <strong>da</strong> gamovlindeba encefalitis<br />
an diseminirebuli <strong>da</strong>avadebis saxiT.<br />
2. kriteriumebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />
dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT. toqsoplazmozis dros Tavis tvinis MAC an MRI skanirebiT<br />
aRmoCndeba mravlobiTi rgoliseburi kerebi. Tu es meTodebi ar aris<br />
xelmisawvdomi diagnozis <strong>da</strong>dgenaSi gvexmareba serologiuri testebi<br />
toqsoplazmis sawinaaRmdegod gamomuSavebul antisxeulebze (IgG klasis).<br />
cerebraluri toqsoplazmozis mqone pacientebis umravlesobas<br />
aReniSneba Toxoplasma gondii-iT gamowveuli infeqciis ga<strong>da</strong>tanis<br />
serologiuri niSnebi. diagnozs a<strong>da</strong>sturebs Tavis tvinis qsovilis<br />
histologiuri gamokvleva.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />
antisxeulebis ar arseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />
raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />
arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />
toqsoplazmozis gamomricxavi kriteriumebia Tavis tvinis MAC an MRI<br />
skanirebiT aRmoCndeba mravlobiTi rgoliseburi kerebis ar arseboba,<br />
negatiuri serologiuri testebi toqsoplazmis sawinaaRmdegod<br />
gamomuSavebul antisxeulebze (IgG klasis).<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />
gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />
profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />
kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. toqsoplazmozis dros saxezea Semdegi<br />
klinikuri suraTi: cnobierebis <strong>da</strong>rRveva, cxeleba, krunCxvebi, Tavis<br />
tkivili, kerovani nevrologiuri simptomatika motoruli deficitis,<br />
35
kraniuli nervis parezis, moZraobis SezRudvis, dismetriis, mxedvelobis<br />
<strong>da</strong>kargvis <strong>da</strong> afaziis CaTvliT.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />
arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />
warmoadgendes. toqsoplazmozis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi<br />
Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />
4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />
specialistTa konsultaciebi<br />
CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />
virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />
Tirkmlis funqciuri sinjebi, Tavis tvinis MAC an MRI skanireba,<br />
serologiuri testebi toqsoplazmis sawinaaRmdegod gamomuSavebul<br />
antisxeulebze (IgG klasis), Tavis tvinis biofsia <strong>da</strong> qsovilis<br />
histologiuri gamokvleva.<br />
5. toqsoplazmozis <strong>mkurnaloba</strong><br />
preparati doza M miRebis<br />
sixSire<br />
miRebis<br />
gza<br />
mkurnalobis<br />
xangrZlivoba<br />
<strong>mkurnaloba</strong><br />
pirimetamini 200 mg erTjera<strong>da</strong>d PO<br />
erTjera<strong>da</strong>d<br />
(gajerebiTi doza)<br />
Semdeg<br />
pirimetamini 25 mg<br />
3-jer dReSi PO<br />
6-8 kvira<br />
an 50 mg 2-jer dReSi<br />
+<br />
foliumis 15 mg dReSi PO<br />
6-8 kvira<br />
mJava<br />
erTxel<br />
+<br />
sulfadiazini 1 g 4-jer dReSi PO 6-8 kvira<br />
am sqemaSi sulfadiazini SeiZleba Seicvalos:<br />
• klin<strong>da</strong>miciniT 600 mg i/v an PO dReSi 4-jer 6 kvira<br />
• azitromiciniT 1200 mg PO dReSi erTxel 6 kvira<br />
• klariTromiciniT 1 g PO 2-jer dReSi 6 kvira<br />
• atovakvoniT 750 mg PO 4-jer dReSi 6 kvira.<br />
6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />
zogierT pacients sWirdeba xangrZlivi <strong>mkurnaloba</strong> toqsoplazmozis<br />
gamo. ga<strong>da</strong>wyvetileba efuZneba klinikur mdgomareobas <strong>da</strong> ganmeorebiT<br />
CAT skanirebas.<br />
meoradi profilaqtika grZeldeba efeqturi reJimis ganaxevrebuli<br />
dozebiT manamde sanam CD4 ujredebs ricxvi sami Tvis ganmavlobaSi<br />
stabilurad ar moimatebs (200 ujredi <strong>da</strong> meti).<br />
36
7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
37
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli martivi<br />
herpesiT gamowveuli infeqciebis marTva<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />
infeqciur <strong>da</strong>avadebas. <strong>SidsiT</strong> avadmyofebSi martivi herpesis virusi HSV I<br />
<strong>da</strong> II tipis iwvevs vrcel, persistul an diseminirebul <strong>infeqcia</strong>s,<br />
meningitsa <strong>da</strong> meningoencefalits.<br />
2. kriteriumebi _<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />
dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT. lokaluri martivi herpesis diagnozi ismeba klinikurad,<br />
xolo diseminirebuli martivi herpesiT gamowveuli infeqciis<br />
diagnostikisTvis aucilebelia virusis kulturis gamoyofa, radioimunoblotingis<br />
meTodi, imunofluoroescencia <strong>da</strong> monoklonuri<br />
antisxeulebiT testireba. herpesul encefalits mivyavarT Tavis tvinSi<br />
<strong>da</strong>zianebis mravlobiTi kerebis ganviTarebamde, romelic TvalsaCinoa<br />
CAT skanirebiT; aseve martivi herpesiT gamowveuli cns-is<br />
diagnostikisTvis gamoiyeneba Tav-zurg-tvinis siTxeSi dnm-is aRmoCena<br />
pjr meodiT.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />
antisxeulebis ar arseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />
raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />
arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT. martivi<br />
herpesiT gamowveuli diseminirebuli infeqciis gamomricxavi<br />
kriteriumebia martivi herpesis virusis kulturis, radioimunoblotingis<br />
meTodis, imunofluoroescenciis <strong>da</strong> monoklonuri<br />
antisxeulebiT, Tav-zurg-tvinis siTxeSi martivi herpesis virusis dnm-ze<br />
pjr testirebis negatiuri Sedegi.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />
gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />
profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />
kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. herpesuli gamonayari Cveulebriv<br />
warmodgenilia vezikulebiTa <strong>da</strong> mtkivneuli eroziebiT, romlebic<br />
ganlagebulia piris irgvliv, cxviris nestoebze, tuCebsa <strong>da</strong> sasqeso<br />
organoebze. diseminirebuli martivi herpesiT gamowveuli infeqciis<br />
38
diagnozis <strong>da</strong>sma xSirad Znelia. saxezea meningitisa an/<strong>da</strong><br />
meningoencefalitis suraTi, Sesabamisi cvlilebebiT CAT skanirebisas.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />
arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />
warmoadgendes. lokaluri <strong>da</strong> diseminirebuli martivi herpesiT<br />
gamowveuli infeqciis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi Civilebisa <strong>da</strong><br />
simptomebis ar arseboba.<br />
4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />
specialistTa konsultaciebi<br />
CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />
virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />
Tirkmlis funqciuri sinjebi, martivi herpesis virusis kulturis<br />
gamoyofa, martivi herpesis deteqcia radio-imunoblotingis meTodi,<br />
imunofluoroescenciis an/<strong>da</strong> monoklonuri antisxeulebiT testirebis<br />
meTodebiT, herpesul encefalitze eWvis SemTxvevebSi - Tavis tvinis MAC<br />
an MRI skanireba <strong>da</strong> Tav-zurg-tvinis siTxeSi martivi herpesis dnm-is<br />
aRmoCena pjr meTodiT.<br />
5. martivi herpesvirusuli infeqciis msubuqi formis<br />
<strong>mkurnaloba</strong><br />
antivirusuli<br />
agenti<br />
doza MmiRebis<br />
sixSire<br />
M miRebi<br />
gza<br />
mkurnalobis<br />
xangrZlivoba<br />
pirveli rigis sqemebi<br />
acikloviri 400 mg 3-jer dReSi PO 7-10 dRe<br />
an<br />
famcikloviri 250 mg 3-jer dReSi PO 7-10 dRe<br />
an<br />
valacikloviri 1 g 2-jer dReSi PO 7-10 dRe<br />
martivi herpesvirusuli infeqciis recidivis <strong>mkurnaloba</strong><br />
antivirusuli<br />
agenti<br />
doza MmiRebis<br />
sixSire<br />
M miRebi<br />
gza<br />
mkurnalobis<br />
xangrZlivoba<br />
pirveli rigis sqemebi<br />
acikloviri 800 mg 5-jer dReSi PO 7-10 dRe<br />
an<br />
famcikloviri 500 mg 3-jer dReSi PO 7-10 dRe<br />
an<br />
valacikloviri 1 g 2-jer dReSi per os 7-10 dRe<br />
39
martivi herpesvirusuli infeqciis mZime formis <strong>mkurnaloba</strong><br />
antivirusuli<br />
agenti<br />
doza MmiRebis<br />
sixSire<br />
M miRebis<br />
gza<br />
mkurnalobis<br />
xangrZlivoba<br />
pirveli rigis sqemebi<br />
acikloviri 10 mg/kg 3-jer dReSi IV 7-10 dRe<br />
an<br />
valacikloviri 1 g 2-jer dReSi PO 7-10 dRe<br />
martivi herpesvirusuli infeqciis mZime visceraluri formebis<br />
<strong>mkurnaloba</strong><br />
antivirusuli<br />
agenti<br />
doza MmiRebis<br />
sixSire<br />
M miRebi<br />
gza<br />
mkurnalobis<br />
xangrZlivoba<br />
pirveli rigis sqemebi<br />
acikloviri 10 mg/kg 3-jer dReSi IV 14-21 dRe<br />
meore rigis sqema<br />
foskarneti<br />
(aciklovirze<br />
rezistentobis<br />
SemTxvevebSi)<br />
40-60 mg/kg 3-jer dReSi IV 14 dRe<br />
6. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
7. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
40
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />
sartyliseburi liqenis marTva<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />
infeqciur <strong>da</strong>avadebas. <strong>da</strong>avadeba sartyliseburi liqenis gamomwvevia<br />
herpesis jgufis mesame tipis virusi Variccela zoster virus (VZV) . <strong>SidsiT</strong><br />
avadmyofebSi sartyliseburi liqeni multidermatomulia, persistirebs,<br />
axasiaTebs Zlieri tkivili <strong>da</strong> sisuste; SesaZloa moxdes infeqciis<br />
diseminacia kanis, nervuli sistemis, filtvebis, lorwovani garsebis<br />
CarTviT paTologiur procesSi.<br />
2. kriteriumebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />
dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
(pjr) meTodiT. sartylisebuli liqenis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli kriteriumia<br />
<strong>da</strong>maxasiaTebeli vezikuluri gamonayaris arseboba dermatomis gaswvriv;<br />
cns-is <strong>da</strong>zianebisas Tav-zurg-tvinis siTxeSi VZV dnm-is aRmoCena pjr<br />
meTodiT.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />
antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />
raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />
arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />
sartyliseburi liqenis gamomricxavi kriteriumebia <strong>da</strong>maxasiaTebeli<br />
vezikuluri gamonayaris ararseboba kanze.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />
gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />
profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />
kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. sartyliseburi liqenis dros saxezea<br />
vezikuluri gamonayari dermatomis gaswvriv, romelsac Tan axlavs<br />
Zlieri mtkivneuloba, zogjer cxeleba, regionuli limfadenopaTia,<br />
Zlieri sisuste; SesaZloa moxdes infeqciis diseminacia<br />
multidermatomuli formis ganviTarebiT, nervuli sistemis, filtvebis<br />
<strong>da</strong> lorwovani garsebis CarTviT paTologiur procesSi.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />
arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />
warmoadgendes. sartyliseburi liqenis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi<br />
Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />
41
4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />
specialistTa konsultaciebi<br />
CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />
virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />
Tirkmlis funqciuri sinjebi, VZV sawinaaRmdego antisxeulebis<br />
gansazRvra sisxlSi (IgM <strong>da</strong> IgG klasis), cns-is <strong>da</strong>zianebisas VZV dnm-is<br />
aRmoCena Tav-zurg-tvinis siTxeSi pjr meTodiT.<br />
5. sartyliseburi liqenis sxva<strong>da</strong>sxva formebis <strong>mkurnaloba</strong><br />
sartyliseburi liqenis (kanis formis) <strong>mkurnaloba</strong><br />
antivirusuli<br />
agenti<br />
doza MmiRebis<br />
sixSire<br />
M miRebi<br />
gza<br />
mkurnalobis<br />
xangrZlivoba<br />
pirveli rigis sqemebi<br />
acikloviri 800 mg 5-jer dReSi PO 7-10 dRe an<br />
vezikulis<br />
gaSrobamdeE<br />
an<br />
famcikloviri 500 mg 3-jer dReSi PO 7-10 dRe<br />
an<br />
valacikloviri 1 g 3-jer dReSi PO 7-10 dRe<br />
Tvalis sartyliseburi liqenis, infeqciis diseminirebuli <strong>da</strong> visceruli<br />
formebis <strong>mkurnaloba</strong><br />
antivirusuli<br />
agenti<br />
doza MmiRebis<br />
sixSire<br />
M miRebi<br />
gza<br />
mkurnalobis<br />
xangrZlivoba<br />
pirveli rigis sqemebi<br />
acikloviri 10 mg/kg 3-jer dReSi IV 7-10 dRe<br />
an<br />
valacikloviri 1 gr 3-jer dReSi PO 7-10 dRe<br />
an<br />
famcikloviri 500 mg 3-jer dReSi PO 7-10 dRe<br />
meore rigis sqema<br />
foskarneti<br />
60 mg/kg<br />
an<br />
40 mg/kg<br />
2-jer dReSi<br />
an<br />
3-jer dReSi<br />
6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />
IV<br />
7-10 dRe<br />
post-herpesuli nevralgia xSiri <strong>da</strong> seriozuli problemaa. <strong>da</strong>zianebul<br />
dermatomebSi viTardeba Zlieri tkivili.<br />
tkivilis kontroli mniSvnelovania <strong>da</strong> tkivilis kupirebis mizniT<br />
iniSneba arasteroidul anTebis sawinaaRmdego preparatebi.<br />
Tu tkivili gaxangrZliv<strong>da</strong> iniSneba amitriptilini, karbamazepini an<br />
fenitoini.<br />
42
7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
43
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />
citomegalovirusuli infeqciis marTva<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />
infeqciur <strong>da</strong>avadebas. citomegalovirusuli <strong>da</strong>avadebis gamomwvevia<br />
herpesis jgufis me-4 tipis virusi CMV. <strong>SidsiT</strong> avadmyofebSi<br />
citomegalovirusma SieZleba <strong>da</strong>azaianos sxva<strong>da</strong>sxa organoebi <strong>da</strong><br />
sistemebi.<br />
2. kriteriumebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />
dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT. citomegalovirusis deteqciisTvis gamoiyeneba misi adreuli<br />
antigenis pp65 aRmoCena sisxlSi; pacientebs, romelTa CD4
• citomegalovirusulma <strong>infeqcia</strong>m SeiZleba gamoiwvios piris<br />
Rrus lorwovanis mtkivneuli wylulebi, rac iwvevs kvebis<br />
reJimis <strong>da</strong>rRvevas.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />
arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />
warmoadgendes. citomegalovirusuli infeqciis gamomricxavi faqtoria<br />
Sesabamisi Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />
4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />
specialistTa konsultaciebi<br />
CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />
virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />
Tirkmlis funqciuri sinjebi, CMV pp65 adreuli antigenis aRmoCena<br />
sisxlSi, <strong>da</strong>zianebuli organoebis bioptatis gamokvleva, CMV dnm-is<br />
aRmoCena pjr meTodiT, ofTalmologis konsultacia,<br />
gastroenterologis konsultacia, nevropaTologis konsultacia.<br />
5. citomegalovirusuli infeqciebis sxva<strong>da</strong>sxva formebis<br />
<strong>mkurnaloba</strong><br />
citomegalovirusuli infeqciiT gamowveuli kuW-nawlavis traqtisa <strong>da</strong><br />
cns-is <strong>da</strong>zianebebis <strong>da</strong> retinitis <strong>mkurnaloba</strong><br />
antivirusuli<br />
agenti<br />
doza MmiRebis<br />
sixSire<br />
M miRebi<br />
gza<br />
mkurnalobis<br />
xangrZlivoba<br />
pirveli rigis sqema<br />
gancikloviri 5 mg/kg 2-jer dReSi IV 2-3 kvira<br />
meoradi profilaqtikisTvis aucilebelia gancikloviriT 5 mg/kg IV<br />
dReSi <strong>mkurnaloba</strong>.<br />
citomegalovirusuli infeqciiT gamowveuli kuW-nawlavis traqtisa <strong>da</strong><br />
cns-is <strong>da</strong>zianebebis <strong>mkurnaloba</strong><br />
antivirusuli<br />
agenti<br />
doza MmiRebis<br />
sixSire<br />
M miRebi<br />
gza<br />
mkurnalobis<br />
xangrZlivoba<br />
meore rigis sqemebi<br />
foskarneti 90 mg/kg 2-jer dReSi IV 3 kvira<br />
meoradi profialqtikisTvis aucilebelia foskarnetiT mkurnalobis<br />
xangrZlivi kursi doziT 90mg/kg IV erTxel dReSi.<br />
45
6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />
citomegalovirusuli retinitis meoradi profilaqtika<br />
antivirusuli<br />
agenti<br />
doza MmiRebis<br />
sixSire<br />
M miRebi<br />
gza<br />
meore rigis sqemebi<br />
Tvalis implantanti, romelic gamoyofs ganciklovirs<br />
+<br />
valgancikloviri 900 mg<br />
erTxel<br />
dReSi<br />
mkurnalobis<br />
xangrZlivoba<br />
PO manamde sanam CD4<br />
ujredebi ricxvi ar<br />
moimatebs 100-150 mm3<br />
minimum 3 Tvis<br />
ganmavlobaSi<br />
meoradi profilaqtikis Sewyveta SesaZlebelia 6 Tvis Semdeg <strong>da</strong><br />
imunorekonstituciisas - CD4 100-150 mm3.<br />
7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
46
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />
dermatomikozebis marTva<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />
infeqciur <strong>da</strong>avadebas. dermatomikozebi ewodeba kanis sokovan <strong>da</strong>zianebas,<br />
romelic SeiZleba gaCndes sxeulis nebismier adgilze, gamonayari<br />
mSralia, aqercvladi, Tan axlavs qavili.<br />
2. kriteriumebi _<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis ratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />
dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT. dermatomikozebis <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebisTvis aucilebelia <strong>da</strong>zianebuli<br />
kanis anafxekis mikroskopuli gamokvleva.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />
antisxeulebis ar arseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />
raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />
arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />
dermatomikozis gamomricxavi kriteriumia <strong>da</strong>zianebuli kanis anafxekis<br />
mikroskopiiT gamomnvevis ar arseboba.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />
gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />
profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />
kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. dermatomikozebis dros saxezea sxeulis<br />
nebismier adgilze ganviTarebuli mSrali <strong>da</strong> aqercvladi ubani,<br />
romelsac Tan axlavs qavili.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />
arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />
warmoadgendes. dermatomikozis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi<br />
gamonayaris ar arseboba kanze.<br />
47
4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />
specialistTa konsultaciebi<br />
CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />
virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />
Tirkmlis funqciuri sinjebi, virusli hepatitebis diagnostika, kanis<br />
<strong>da</strong>zianebuli ubnis anafxekis mikroskopuli <strong>da</strong>Tvaliereba, dermatologis<br />
konsultacia.<br />
5. dermatomikozebis <strong>mkurnaloba</strong><br />
antifungaluri doza<br />
preparati<br />
pirveli rigis sqemebi<br />
Mmikonazoli<br />
(adgilobrivad<br />
gamoyenebisTvis)<br />
klotrimazoli<br />
(adgilobrivad<br />
gamoyenebisTvis)<br />
MmiRebis<br />
sixSire<br />
3-jer dReSi<br />
meore rigis sqemebi<br />
ketokonazoli 200 mg dReSi<br />
erTxel<br />
an<br />
itrakonazoli 100 mg dReSi<br />
erTxel<br />
M miRebi<br />
gza<br />
Aadgilobrivad 21 dRe<br />
an<br />
3-jer dReSi adgilobrivad 21 dRe<br />
PO<br />
PO<br />
mkurnalobis<br />
xangrZlivoba<br />
1-3 Tve<br />
1-3 Tve<br />
6. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
7. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
48
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />
oniqomikozebis marTva<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />
infeqciur <strong>da</strong>avadebas. oniqomikozebi warmoadgens frCxilis sokovan<br />
<strong>da</strong>zianebebs, romlebic iwveven frCxilis firfitebis deformaciasa <strong>da</strong><br />
rRvevas.<br />
2. kriteriumebi _<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />
dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT. oniqomikozebis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli kriteriumia gamomwvevis<br />
aRmoCena frCxilis firfitis qvevi<strong>da</strong>n aRebul <strong>da</strong> kaliumis hidroqsidiT<br />
<strong>da</strong>muSavebul masalaSi mikroskopuli gamokvleviT.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />
antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />
raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />
arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />
oniqomikozebis gamomricxavi kriteriumia <strong>da</strong>zianebuli frCxilis<br />
firfitis qvevi<strong>da</strong>n aRebul <strong>da</strong> kaliumis hidroqsidiT <strong>da</strong>muSavebul<br />
masalaSi gamomwvevis ararseboba mikroskopuli <strong>da</strong>TvalierebiT.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />
gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />
profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />
kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. oniqomikozebi iwveven frCxilis<br />
firfitebis deformaciasa <strong>da</strong> rRvevas.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />
arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />
warmoadgendes. oniqomikozebis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi<br />
Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />
4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />
specialistTa konsultaciebi<br />
CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />
virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />
49
Tirkmlis funqciuri sinjebi, virusuli hepatitis markerebi, masalis<br />
aReba <strong>da</strong>zianebuli frCxilis firfitis qvevi<strong>da</strong>n, kaliumis hidroqsidiT<br />
<strong>da</strong>muSaveba <strong>da</strong> mikroskopuli <strong>da</strong>Tvaliereba, dermatologis konultacia.<br />
5. oniqomikozebis <strong>mkurnaloba</strong><br />
pirveli rigis sqemebi<br />
antifungaluri<br />
preparati<br />
doza MmiRebis<br />
sixSire<br />
MmiRebi<br />
gza<br />
terbinafini 250 mg dReSi PO<br />
erTxel<br />
mkurnalobis<br />
xangrZlivoba<br />
6 kvira xelis<br />
TiTebis<br />
<strong>da</strong>zianebisas an<br />
12 kvira fexis<br />
TiTebis<br />
<strong>da</strong>zianebisas<br />
an<br />
itrakonazoli 200 mg 2-jer dReSi PO yoveli Tvis I<br />
kviris<br />
ganmavlobaSi 2<br />
Tvis manZilze<br />
(xelis TiTebis<br />
<strong>da</strong>zianebisas),<br />
3-4 Tve (fexis<br />
TiTebi<br />
<strong>da</strong>zianebisas)<br />
6. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
7. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
50
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />
seboreuli dermatitis marTva<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />
infeqciur <strong>da</strong>avadebas. varaudoben, rom seboreuli dermatitis gamomwvevia<br />
soko Pitysporu ovale (aseve cnobilia rogorc Malassezia furfur). elementi<br />
warmoadgens wiTeli feris laqas, romelic iqercleba.<br />
2. kriteriumebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />
dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT. seboreuli dermatitis diagnozi <strong>da</strong>sturdeba sokos aRmoCeniT<br />
kanis <strong>da</strong>zianebuli ubni<strong>da</strong>n anafxeki masalis mikroskopuli gamokvlevisas.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />
antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />
raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />
arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT. seboreuli<br />
dermatitis diagnozi gamoiricxeba, Tu kanis <strong>da</strong>zianebuli ubni<strong>da</strong>n<br />
anafxeki masalis mikroskopuli gamokvlevisas gamomwvevi ar aRmoCndeba.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />
gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />
profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />
kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. seboreuli dermatitis dros saxezea<br />
aqerclili wiTeli feris laqa saxeze, cxviris nestoebis irgvliv,<br />
cxvir-tuCis naoWze, warbebze, Tavis Tmian nawilze, gul-mkerdis areSi<br />
iRliebSi, tanis ze<strong>da</strong> nawilsa <strong>da</strong> sazardulis areSi.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />
arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />
warmoadgendes. seboreuli dermatitis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi<br />
Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ararseboba.<br />
4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />
specialistTa konsultaciebi<br />
CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />
virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />
51
Tirkmlis funqciuri sinjebi, virusuli hepatitis markerebi, <strong>da</strong>zianebuli<br />
kanis anafxekis mikroskopuli gamokvleva, dermatologis konsultacia.<br />
5. seboreuli dermatitis <strong>mkurnaloba</strong><br />
rekomendebulia <strong>da</strong>zianebuli ubnebis xSirad <strong>da</strong>bana qerclis<br />
mosaSoreblad,<br />
karg Sedegs iZleva selenis sulfidis Semcveli samkurnalo Sampunebis<br />
gamoyeneba.<br />
SesaZloa yvelaze efeqturi aRmoCndes hidrokortizonis 1%-ani mazis<br />
aplikaciebi. aseve karg Sedegs iZleva ketokonazolis 2%-ani kremi.<br />
6. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
7. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
52
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli munis<br />
marTva<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />
infeqciur <strong>da</strong>avadebas. <strong>da</strong>avadeba munis gamomwvevia tkipa Sarkoptes scabiei.<br />
mdedr tkipas kanSi gahyavs gasasvleli, romelsac aqvs ramodenime sm<br />
sigrZis ze<strong>da</strong>piri<strong>da</strong>n wamoweuli wiTeli nawiburis Sesaxe<strong>da</strong>oba. mdedri<br />
tkipa gayvanil gasasvlelSi debs kvercxebs <strong>da</strong> Semdeg ga<strong>da</strong>adgildeba<br />
sxeulis sxva nawilSi. kvercxebi<strong>da</strong>n gamodis tkipebis axali Taoba,<br />
romlebic izrdebian, jvardebian, gahyavT axali gasasvlelebi <strong>da</strong> deben<br />
axal kvercxebs.<br />
2. kriteriumebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />
dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT. munis diagnozi diagnozi ismeba klinikuri gamovlinebebisa <strong>da</strong><br />
<strong>da</strong>zianebuli keris anafxekis mikroskopuli gamokvlevis safuZvelze.<br />
mikroskopiisas aRmoCndeba tkipebi an/<strong>da</strong> maTi kvercxebi.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong> /Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />
antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />
raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />
arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT. munis<br />
gamomricxavi kriteriumebia anafxekis mikroskopisas tkipebis an/<strong>da</strong> maTi<br />
kvercxebis ararseboba.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />
gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />
profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />
kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. munis dros kanqveSa gasasvlelis adgilze<br />
viTardeba gamonayari, romelic xSirad gvxvdeba:<br />
• xelebze - mtevnebze (gansakuTrebiT TiTebs Soris),<br />
• majis, i<strong>da</strong>yvis, muxlismomxrel ze<strong>da</strong>pirebze,<br />
• winamxris i<strong>da</strong>yviskena ze<strong>da</strong>pirze,<br />
• sasqeso asoze,<br />
• sarZeve jirkvlebsa <strong>da</strong><br />
• beWebze.<br />
• avadmyofs ZiriTa<strong>da</strong>d awuxebs tanis Zlieri qavili,<br />
gansakuTrebiT RamiT.<br />
53
• imunodeficitis mqone pacientebs xSirad uviTardebaT munis<br />
mZime forma, romelsac uwodeben norvegiuls. misTvis<br />
<strong>da</strong>maxasiaTebelia vezikuluri gamonayari <strong>da</strong> sqeli fufxebis<br />
warmoqmna mTel sxeulze. munis am formis dros qavili ar aris<br />
gamoxatuli.<br />
• qavilis gamo muni xSirad rTuldeba meoradi infeqciebiT.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />
arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />
warmoadgendes. munis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi Civilebisa <strong>da</strong><br />
simptomebis ararseboba.<br />
4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />
specialistTa konsultaciebi<br />
CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />
virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />
Tirkmlis funqciuri sinjebi, virusuli hepatitis markerebi, <strong>da</strong>zianebuli<br />
keris anafxekis mikroskopuli Seswavla, dermatologis konsultacia.<br />
5. munis <strong>mkurnaloba</strong>A<br />
SerCevis preparats warmoadgens adgilobrivad gamosayenebeli 1%-ani<br />
gamabenzen heqsaqloridi, romelic ismeba mTels tanze, Tavis gar<strong>da</strong>,<br />
mozrdilebSi Camoibaneba 24 sT-Si, xolo bavSvebSi _ 8sT-Si. sakmarisia<br />
erTjeradi <strong>da</strong>muSaveba.<br />
aseve SesaZlebelia kanis <strong>da</strong>muSaveba 1%-ani permetriniT an 1%-ani<br />
lin<strong>da</strong>niT; es preparatebic ismeba mTels tanze <strong>da</strong> Camoibaneba 8 sT-Si.<br />
permetrinisa <strong>da</strong> lin<strong>da</strong>nis gamoyeneba ar SeiZleba orsulebisaTvis,<br />
meZuZuri dedebisa <strong>da</strong> bavSvebisaTvis.<br />
norvegiuli munis samkurnalod, imunodeficitis mqone pacientebSi,<br />
efeqturia ivermeqtini, 200 mg/kg PO erTjera<strong>da</strong>d.<br />
tansacmeli, TeTreuli <strong>da</strong> pirsaxocebi un<strong>da</strong> gamoixarSos <strong>da</strong> <strong>da</strong>uTovdes<br />
gaSrobis Semdeg.<br />
munis <strong>mkurnaloba</strong> un<strong>da</strong> Cautardes sqesobriv partniors <strong>da</strong> yvelas vinc<br />
sayofacxovrebo kontaqtSi iyo <strong>avadmyofTa</strong>n.<br />
6. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
7. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
54
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />
stafilokokuri folikulitis marTva<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />
infeqciur <strong>da</strong>avadebas. folikuliti _ kanis <strong>infeqcia</strong>a, romlis drosac<br />
procesi Tmis folikulSia lokalizebuli. <strong>aiv</strong> inficirebulebs xSirad<br />
uviTardebaT pustularuli perifolikuliti. folikulits, rogorc<br />
wesi, iwvevs Staphylococcus aureus, magram sxva mikroorganizmebsac SeuZlia<br />
misi gamowveva.<br />
2. kriteriumebi _<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />
dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT. stafilokokuri folikulitis diagnozi ismeba klinikuri<br />
gamovlinebebis safuZvelze. gamonayari warmodgenilia mravlobiTi<br />
wvrili (5 mm diametris), hiperemiuli folikulebiT, romlebic centrSi<br />
<strong>da</strong>Cirqebulia. xSirad elementebs aqvT midrekileba gaerTianebisaken.<br />
kanis <strong>da</strong>zianebas Tan axlavs qavili.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />
antisxeulebis ar arseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />
raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is<br />
ararseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />
stafilokokuri folikulitis gamomricxavi kriteriumia Sesabamisi<br />
klinikuri suraTis ar arseboba.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />
gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />
profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />
kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. stafilokokuri folikulitis dros<br />
gamonayari warmodgenilia mravlobiTi wvrili (5 mm diametris),<br />
hiperemiuli folikulebiT, romlebic centrSi <strong>da</strong>Cirqebulia. xSirad<br />
elementebs aqvT midrekileba gaerTianebisaken. kanis <strong>da</strong>zianebas Tan<br />
axlavs qavili.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />
arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />
warmoadgendes. stafilokokuri folikulitis gamomricxavi faqtoria<br />
Sesabamisi gamonayaris ararseboba.<br />
55
4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />
specialistTa konsultaciebi<br />
CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />
virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />
Tirkmlis funqciuri sinjebi, virusuli hepatitis markerebi, pustulis<br />
SigTavsis baqteriologiuri gamokvleva, dermatologis konsultacia.<br />
5. stafilokokuri folikulitis <strong>mkurnaloba</strong><br />
I rigis preparati<br />
cefaleqsini 500 mg PO 4-jer dReSi 7-21 dRe.<br />
alternatiuli preparati<br />
kloksacilini 500 mg PO 4-jer dReSi 7-21 dRe.<br />
6. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
7. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
56
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />
kontagiozuri moluskis marTva<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />
infeqciur <strong>da</strong>avadebas. kontagiozuri moluski _ kanis ze<strong>da</strong>piruli<br />
<strong>infeqcia</strong>a, romelsac iwvevs kontagiozuri moluskis virusi. <strong>aiv</strong><br />
inficirebulebSi <strong>aiv</strong> negatiurebisgan gansxvavebiT: elementebi<br />
raodenobrivad bevria, xangrZlivad persistirebs, ufro msxvilia <strong>da</strong><br />
Znelad eqvemdebareba <strong>mkurnaloba</strong>s.<br />
2. kriteriumebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />
dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT. kontagiozuri moluskis diagnozi ismeba <strong>da</strong>maxasiaTebeli<br />
elementis aRmoCenisas. specifikuri diagnostikuri testi virusis<br />
aRmosaCenad ar arsebobs.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />
antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />
raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />
arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />
kontagiozuri moluski gamomricxavi kriteriumia Sesabamisi gamonayaris<br />
ararseboba.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />
gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />
profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />
kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. kontagiozuri moluskis gamomwvevi kanSi<br />
SeRwevisas iwvevs 2-5 mm diametris kanisferi mkvrivi papulebis<br />
ganviTarebas. papulebi Seicavs TeTr cximovan sekrets. gamonayaris<br />
elementebi SeiZleba ganviTardes sxeulis nebismier adgilas, xSirad<br />
iyos ucvlelad mravali Tvis manZilze <strong>da</strong>/an gaqres <strong>da</strong> Semdeg kvlav<br />
gaCndes.<br />
b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />
arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />
warmoadgendes. kontagiozuri moluskis gamomricxavi faqtoria<br />
Sesabamisi gamonayaris ar arseboba.<br />
57
4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />
specialistTa konsultaciebi<br />
CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />
virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />
Tirkmlis funqciuri sinjebi, virusuli hepatitis markerebi, eqim<br />
dermatologis konultacia.<br />
5. kontagiozuri moluskis <strong>mkurnaloba</strong><br />
kontagiozuri moluskis <strong>mkurnaloba</strong> mdgomareobs papulis rbili<br />
SigTavsis mocilebaSi, romlis Semdeg papula qreba. mkurnalobis taqtika<br />
yvela SemTxvevaSi individualuria. arsebobs kanis <strong>da</strong>zianebuli ubnis<br />
<strong>da</strong>muSavebis sxva<strong>da</strong>sxva meTodi. elementebs <strong>da</strong>muSaveba SesaZlebelia<br />
Semdegi meTodebis gamoyenebiT:<br />
_ kiuretaJi;<br />
_ qimiuri destruqcia fenolis koncentrirebuli xsnariT;<br />
_ krioTerapia;<br />
_ eleqtrokoagulacia.<br />
cnobilia, rom <strong>aiv</strong> inficirebulebSi arT-s <strong>da</strong>wyeba xels uwyobs<br />
kontagiozuri moluskis eliminacias. naCvenebi iyo, rom antivirusuli<br />
preparati – cidofoviri, romelsac aqvs Zlieri antiretrovirusuli<br />
moqmedeba, aseve efeqturia kontagiozuri moluskis samkurnalod<br />
6. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
7. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
58
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> avadmyofebSi B hepatitis<br />
virusiT ko-infeqciis marTva<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis/sindromis mokle ganmarteba<br />
B hepatiti a<strong>da</strong>mianis B hepatitis virusiT gamowveuli infeqciuri<br />
<strong>da</strong>avadebaa. <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis<br />
virusiT gamowveul infeqciur <strong>da</strong>avadebas. orive paTogeniT erTdroulad<br />
<strong>da</strong>avadebisas saubaria <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong> B hepatitis virusiT<br />
ko<strong>infeqcia</strong>ze.<br />
2. kriteriumebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli – <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirusis dnm-is aRmoCena<br />
sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT; BB hepatitis<br />
virusiT <strong>da</strong>avadebis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli kriteriumia HBsAg-is arseboba<br />
sisxlis SratSi. imunofermentuli analizis meTodiT. HBsAg-is arseboba<br />
> 6 Tveze meti xangrZlivobiT qronikuli HBV infeqciis maCvenebelia.<br />
qronikuli HBV infeqciis sxva<strong>da</strong>sxva variantis sadiagnostiko markerebia:<br />
HBeAg, Anti-HBe <strong>da</strong> HBV DNA.<br />
b) gamomricxavi – <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: A<strong>aiv</strong><br />
antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli analizis<br />
meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ararseboba sisxlSi<br />
polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT. B hepatitis virusiT<br />
infeqciis gamomricxavi kriteriumebia: HBsAg-is <strong>da</strong> Anti-HBc<br />
antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli - <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia, igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
simptomebi<strong>da</strong>n SesaZloa gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />
gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />
profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />
kleba (1 Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% an meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi. B hepatiti mwvave stadiaze SesaZloa usimptomod<br />
mimdinareobs, umetes SemTxvevaSi mwvave B hepatitis dros avadmyofs<br />
aReniSneba zoga<strong>da</strong>d hepatitis niSnebi, rogoricaa: siyviTle, saerTo<br />
sisuste, Sardis gamuqeba, ganavlis gaRiaveba, zogjer sxeulis<br />
temperatutis momateba, diskomforti muclis RruSi, gulisrevis<br />
SegrZneba, Rebineba <strong>da</strong> sxva intoqsikaciis movlenebi. <strong>da</strong>avadebam 1.4%-Si<br />
SesaZloa miiRos fulminanturi mimdinareoba. <strong>avadmyofTa</strong> 10-15%-Si<br />
<strong>da</strong>avadeba qronikul mimdinareobas Rebulobs <strong>da</strong> qronikuli B hepatiti<br />
59
praqtikulad xasiaTdeba usimptomo mimdinareobiT, SesaZlebelia<br />
gamoxatuli iyos mxolod zogadi saerTo sisuste.<br />
b) gamomricxavi - qronikul B hepatitis iseve rogorc <strong>aiv</strong><br />
<strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar arsebobs, qronikul B<br />
hepatitiTa <strong>da</strong> <strong>aiv</strong>-iT koinficirebuli pacienti wlebis ganmavlobaSi<br />
SeiZleba Civilebs ar warmoadgendes.<br />
4. diagnostikur-laboratoriuli testebi<br />
yvela HIV <strong>da</strong>debiT avadmyofs un<strong>da</strong> Cautardes gamokvleva HBsAg-ze <strong>da</strong><br />
anti-HBc antisxeulebze(AII). im SemTxvevaSi, Tu HBsAg uaryofiTia <strong>da</strong> anti-<br />
HBc <strong>da</strong>debiTi, maSin avadmyofs un<strong>da</strong> Cautardes gamokvleva anti-HBs-ze(AII)<br />
<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wydes esaWiroeba Tu ara avadmyofs HBV vaqcinacia.<br />
yvela avadmyofs, romelsac aqvs <strong>da</strong>debiTi HBsAg un<strong>da</strong> Cautardes<br />
gamokvleva anti-HDV-ze(AII).<br />
yvela avadmyofs, romelsac aqvs <strong>da</strong>debiTi HBsAg un<strong>da</strong> Cautardes Semdegi<br />
gamokvlevebi:<br />
HBeAg <strong>da</strong> anti-HBe, HBV dnm-is gansazRvra, RviZlis ultrabgeriTi<br />
gamokvleva, RviZlis biofsia an fibrozis arainvaziuri markerebis<br />
gansazRvra RviZlis <strong>da</strong>avadebis simZimis Sesafaseblad, ALT-is gansazRvra<br />
(seriuli), CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra,<br />
<strong>aiv</strong> virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra, sisxlis saerTo analizi.<br />
5. <strong>mkurnaloba</strong><br />
HBV infeqciis mkurnalobis SemTxvevaSi HIV koinfeqciT avadmyofebSi<br />
gaTvaliswinebul un<strong>da</strong> iqnas 2 ZiriTadi varianti:<br />
60
1. HBV mkurnalobis algoriTmi HIV koinfeqciiT avadmyofebisTvis,<br />
romelTac ar esaWiroebaT arv <strong>mkurnaloba</strong>. H<br />
HBV/HIV koinfeqciiT<br />
avadmyofebi HAART-is<br />
Cvenebis gareSeE.<br />
HBV DNA, ALT,<br />
HBeAg<br />
ALT-is normaluri<br />
done, HBV DNA-is<br />
<strong>da</strong>bali done<br />
HBVaqtiuri<br />
<strong>da</strong>avadeba, maRali<br />
HBV DNA.*<br />
dinamikaSi<br />
<strong>da</strong>kvirveba<br />
RviZlis <strong>da</strong>avadebis<br />
statusi<br />
RviZlis araaqtiuri<br />
an msubuqi <strong>da</strong>avadeba**<br />
aqtiuri <strong>da</strong>/an<br />
progresirebadi <strong>da</strong>avadeba***<br />
dinamikaSi<br />
<strong>da</strong>kvirveba<br />
CD4≥500/mm 3 CD420000IU/ml HBeAg(+) pozitiurisTvis, HBV DNA>2000IU/ml HBeAg(-) negatiurisTvis.<br />
** Metavir _F2<br />
61
HBV/HIV koinfeqciiT avadmyofebisTvis, romelTac ar esaWiroebaT arv<br />
<strong>mkurnaloba</strong> HBV infeqciis samkurnalod SerCevis preparati aris<br />
interferoni.<br />
mkurnalobis reJimebi aris Semdegi:<br />
1. HBeAg (+) pozitiuri avadmyofebisTvis.<br />
stan<strong>da</strong>rtuli INF 5-6 MU/dReSi an 10 MU 3-jer kviraSi 4-6 Tve.<br />
2. HBeAg (-) negatiuri avadmyofebisTvis.<br />
stan<strong>da</strong>rtuli INF 3-6 MU 3-jer kviraSi 12 Tve.<br />
an<br />
3. PEG-INF 2a 180mkg 1- jer kviraSi 12 Tve. HBeAg/ anti-HBe statusisgan<br />
<strong>da</strong>moukideblad.<br />
4. im SemTxvevaSi Tu interferoni ukunaCvenebia gamoyenebul un<strong>da</strong> iqnas<br />
adefoviri 10mg dReSi.<br />
2. HBV mkurnalobis algoriTmi HIV koinfeqciiT avadmyofebisTvis,<br />
romelTac WirdebaT arv <strong>mkurnaloba</strong>. H<br />
HBV/HIV koinfeqciiT<br />
avadmyofebi romelTac<br />
WirdebaT HAART .<br />
maRali HBV DNA<br />
<strong>da</strong>bali HBV DNA<br />
avadmyofebi<br />
ciroziT<br />
avadmyofebi<br />
lamivudinis mimarT<br />
rezistentobis<br />
gareSi<br />
lamivudin rezistentuli<br />
avadmyofebi<br />
HAART SerCevis reJimi<br />
HAART romelSic<br />
Sedis tenofoviri +<br />
lamivudini an<br />
emtricitabini<br />
HAART romelSic<br />
Sedis tenofoviri<br />
+ lamivudini an<br />
emtricitabini<br />
un<strong>da</strong> Canacvldes erTi<br />
NRTI tenofoviriT an<br />
<strong>da</strong>ematos tenofoviri<br />
62
HBV/HIV koinfeqciiT avadmyofebisTvis, romelTac esaWiroebaT arv<br />
<strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> HBV <strong>mkurnaloba</strong> gaTvaliswinebul un<strong>da</strong> iqnas Semdegi:<br />
a) Tu HBV DNA aris maRali koncentraciiT, maSin HAART aucileblad<br />
un<strong>da</strong> Seicavdes or medicaments, romelsac gaaCnia ormagi aqtivoba<br />
rogorc HBV aseve HIV mimarT.<br />
b) lamivudinis mimarT rezistentobis SemTxvevaSi, roca HIV <strong>infeqcia</strong><br />
kontrolirebadia, erT-erTi NRTI un<strong>da</strong> Seicvalos tenofoviriT.<br />
g) lamivudinis mimarT rezistentobis SemTxvevaSi, roca HIV <strong>infeqcia</strong><br />
kargad ar kontroldeba, pirvel rigSi yuradreba un<strong>da</strong> mieqces HAART-s,<br />
romelic kargad gaakontrolebs <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>s <strong>da</strong> <strong>da</strong>ematos tenofoviri.<br />
d) avadmyofebSi, romelTac aqvT cirozi HBV mkurnalobis sakiTxi un<strong>da</strong><br />
ga<strong>da</strong>wydes HBV DNA-s <strong>da</strong>bali maCveneblis dros. (HBV DNA>200IU/ml). aseT<br />
avadmyofebSi interferoni ukunaCvenebia.<br />
fulminanturi mwvave B hepatitis <strong>mkurnaloba</strong> HIV koinfeqciiT<br />
avadmyofebSi<br />
Cveulebriv mwvave B hepatiti SemTxvevaTa maRal procentSi mTavrdeba<br />
gamojanmrTelebiT <strong>da</strong> amitom <strong>mkurnaloba</strong>s ar saWiroebs.<br />
fulminanturi mwvave B hepatitis SemTxvevaSi lamivudiniT <strong>mkurnaloba</strong><br />
un<strong>da</strong> iqnas ganxiluli, miuxe<strong>da</strong>vad <strong>aiv</strong>-is mimarT rezistentobis<br />
ganviTarebis riskisa.<br />
tenofoviris <strong>da</strong> adefoviris <strong>da</strong>niSvnisgan Tavi un<strong>da</strong> iqnas Sekavebuli am<br />
medikamentebis gamoxatuli nefrotoqsiurobis gamo.<br />
6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />
HBV mkurnalobis efeqturoba HBeAg (+) pozitiur avadmyofebSi fasdeba<br />
anti-HBe-is myari serokonversiiT, xolo HBeAg (-) negatiur avadmyofebSi<br />
ALT-s myari normalizebiT <strong>da</strong> HBV dnm-is myari supresiiT(
<strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> avadmyofebSi C hepatitis virusiT<br />
ko-infeqciis marTva<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis/sindromis mokle ganmarteba<br />
C hepatiti a<strong>da</strong>mianis C hepatitis virusiT gamowveuli infeqciuri<br />
<strong>da</strong>avadebaa. <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis<br />
virusiT gamowveul infeqciur <strong>da</strong>avadebas. orive paTogeniT erTdroulad<br />
<strong>da</strong>avadebisas saubaria <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong> C hepatitis virusiT<br />
ko<strong>infeqcia</strong>ze.<br />
2. kriteriumebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli – <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirusis dnm-is aRmoCena<br />
sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT; C hepatitis virusiT<br />
<strong>da</strong>avadebis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli kriteriumebia: C hepatitis virusis<br />
sawinaaRmdego antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi imunofermentuli<br />
analizis meTodiT <strong>da</strong>/an C hepatitis virusis rnm-is aRmoCena sisxlSi<br />
polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT..<br />
b) gamomricxavi – <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: A<strong>aiv</strong><br />
antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli analizis<br />
meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ararseboba sisxlSi<br />
polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT. C hepatitis virusiT<br />
infeqciis gamomricxavi kriteriumebia: C hepatitis virusis sawinaaRmdego<br />
antisxeulebis ararseboba, <strong>da</strong>/an C hepatitis virusis rnm-is ararseboba<br />
sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli - <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia, igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
simptomebi<strong>da</strong>n SesaZloa gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />
gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />
profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />
kleba (1 Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% an meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi; C hepatiti mwvave stadiaze ZiriTa<strong>da</strong>d usimptomod<br />
mimdinareobs, mxolod SemTxvevaTa 25%-Si SeasaZloa gamovlindes<br />
simptomebi: siyviTle, saerTo sisuste, Sardis gamuqeba, ganavlis<br />
gaRiaveba, zogjer sxeulis temperatutis momateba, diskomforti muclis<br />
RruSi, gulisrevis SegrZneba, Rebineba <strong>da</strong> sxva intoqsikaciis movlenebi.<br />
<strong>da</strong>avadeba SemTxvevaTa 80%-Si qronikul mimdinareobas Rebulobs <strong>da</strong><br />
qronikuli C hepatiti praqtikulad xasiaTdeba usimptomo mimdinareobiT,<br />
SesaZlebelia gamoxatuli iyos mxolod zogadi saerTo sisuste. aqe<strong>da</strong>n<br />
gamomdinare C hepatitic miekuTvneba laboratiriulad <strong>da</strong>siagnostiko<br />
<strong>da</strong>avadebebs.<br />
64
) gamomricxavi - <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />
ar arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuls wlebis ganmavlobaSi SesaZloa simptomebi<br />
ar aReniSnebodes; C hepatitis virusiT infeqciis simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />
aseve ar arsebobs <strong>da</strong> avadmyofs wlebis ganmavlobaSi SesaZloa ar<br />
aReniSnebodes araviTari simptomi.<br />
4. diagnostikur-laboratoriuli testebi.<br />
yvela HIV <strong>da</strong>debiT avadmyofs udna Cautardes gamokvleva anti-HCV<br />
antisxeulebze(AII). Anti-HCV (+) pozitiuri Sedegis SemTxvevaSi un<strong>da</strong><br />
Catardes HCV RNA-s gansazRvra.<br />
yvela avadmyofs, romelsac aqvs HCV RNA (+) pozitiuri un<strong>da</strong> Catardes<br />
Semdegi gamokvlevebi:<br />
1. ΗCV genotipis gansazRvra .<br />
2. HCV virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra.<br />
3. sisxlis saerTo analizi, ALT, AST, G-GT, kreatinini.<br />
4. RviZlis ultrabgeriTi gamokvleva.<br />
5. RviZlis biofsia an fibrozis arainvaziuri markerebis<br />
gansazRvra RviZlis <strong>da</strong>avadebis simZimis Sesafaseblad<br />
6 CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra,<br />
<strong>aiv</strong> virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra.<br />
5. <strong>mkurnaloba</strong><br />
HCV infeqciis samkurnalod HCV/HIV ko-infeqciiT avadmyofbSi gamoiyeneba<br />
kombinirebuli antivirusuli <strong>mkurnaloba</strong> pegilirebuli alfa<br />
interferoniT <strong>da</strong> ribaviriniT.<br />
mwvave C hepatitis mkurnalobis sakiTxi ko_infeqciiT avadmyofebSi jerjerobiT<br />
sabolood ga<strong>da</strong>Wrili ar aris.<br />
qronikuli C hepatitis <strong>mkurnaloba</strong>: Tu qronikuli C hepatitis diagnozi<br />
ganisazRvra <strong>aiv</strong> infeqciis adreul stadiaze (manamde, sanam avadmyofs ar<br />
Wirdeba HAART <strong>mkurnaloba</strong>) HCV infeqciis <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong>wyebul un<strong>da</strong><br />
iqnas. (AIII).<br />
Tu ko-infeqciT avadmyofebs aqvT Rrma imunodeficiti, jer <strong>da</strong>wyebul<br />
un<strong>da</strong> iqnas HAART <strong>da</strong> HCV mkurnalobis sakiTxi ganxilul un<strong>da</strong> iqnas<br />
mxolod CD4 ujredebis raodenobis momatebis Semdeg. (AII).<br />
HCV infeqciis mkurnalobis rejimi HIV koinfeqciiT avadmyofebSi<br />
interferoni:<br />
- PEG-IFN alpha 2α- 180 mkg 1 Xjer kviraSi an PEG-IFN alpha 2b 1.5 mkg/kg<br />
kviraSi erTxel.<br />
ribavirini<br />
- HCV 1 <strong>da</strong> HCV 4 genotipiT avadmyofebisTvis maRali virusuli<br />
<strong>da</strong>tvirTviT ribavirini 1000-1200 mg dReSi 1-jer (mkurnalobis<br />
<strong>da</strong>wyeba) (BIII)<br />
65
- yvela sxva SemTxvevaSi (maT Soris HCV 1 <strong>da</strong> HCV 4 genotipiT<br />
avadmyofebisTvis <strong>da</strong>bali virusuli <strong>da</strong>tvirTviT) ribavirini 800 mg<br />
dReSi 1-jer (AII).<br />
HIV/HCV ko-infeqciiT avadmyofebSi, genotipisgan <strong>da</strong>moukideblad<br />
mkurnalobis xangrZlivoba Seadgens 48 kviras (BI).<br />
HCV infeqciis mkurnalobis algoriTmi HCV/HIV koinfeqciiT<br />
avadmyofebSi<br />
HCV/HIV ko<strong>infeqcia</strong><br />
HCV RNA (+) <strong>da</strong>debiTi<br />
CD4+ >200/mm 3<br />
( 200-350 mm 3 )<br />
CD4+ 800, 000 IU/ml)<br />
HCV 1 genotipi<br />
virsuli <strong>da</strong>tvirTva<br />
(
pegilirebuli interferonis <strong>da</strong> ribavirinis dozis cvlilebebi<br />
mkurnalobis dros ganviTarebuli hematologiuri cvlilebebis dros<br />
ribavirinis Semcireba<br />
600 mg -mde<br />
medikamentebis dozis cvlilebebi<br />
ribavirin<br />
is<br />
Sewyveta<br />
PEG-IFN-is<br />
Semcireba<br />
70%,50%, 25%-iT<br />
PEG-IFN<br />
Sewyveta<br />
neitrofilebi
menejmenti<br />
(seleqtiuri serotoninis<br />
ukumitacebis inhibitori)<br />
Tireoiduli hormoni<br />
gverdiTi movlenebi<br />
hipoTireozis dros (AII).<br />
β-blokatorebi<br />
hiperTireozis dros (CIII).<br />
Tanmxlebi antiretrovirusuli medikamentebis<br />
gamoyeneba.<br />
PEG- intrferoniT <strong>da</strong> ribaviriniT kombinirebuli mkurnalobis dros<br />
cirozian avadmyofebSi di<strong>da</strong>nozini (ddI) ukunaCvenebia (EI) <strong>da</strong> aseve<br />
sasurvelia ar iqnas gamoyenebuli RviZlis naklebad mZime <strong>da</strong>zianebis<br />
dros. (EII).<br />
PEG- intrferoniT <strong>da</strong> ribaviriniT kombinirebuli mkurnalobis dros<br />
stavudini (d4T) gansakuTrebiT di<strong>da</strong>nozinTan (ddI) kombinaciaSi ar un<strong>da</strong><br />
iqnas gamoyenebuli, radgan am dros izrdeba laqtat acidozis<br />
ganviTarebis riski. (EII).<br />
aseve HCV –s kombinirebuli antivirusuli mkurnalobis dros HIV koinfeqciiT<br />
avadmyofebSi zidovudinis gamoyenebisgan Tavi un<strong>da</strong> iqnas<br />
Sekavebuli, radgan zidovudini zrdis anemiis <strong>da</strong> neitropeniis<br />
ganviTarebis risks (DII).<br />
PI –s gamoyeneba amcirebs myari virusuli pasuxis(SVR) ganviTarebis<br />
albaTobas HIV/HCV ko-infeqciiT avadmyofebSi, Tumca jer-jerobiT<br />
kategoriuli uaryofiTi rekomen<strong>da</strong>ciebi PI –s gamoyenebis mimarT ar aris.<br />
NVP (nevirapini) sifrTxiliT un<strong>da</strong> iqnas gamoyenebuli (AII).<br />
6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />
HCV antivirusul <strong>mkurnaloba</strong>ze myofi avadmyofebis<br />
monitoringi, mkurnalobis tolerantobis <strong>da</strong> mkurnalobis<br />
efeqturobis Sefasebis mizniT<br />
maCveneblebi<br />
1,2 4 8 12 16 20 24 28 32 34 36 48 72<br />
mkurnalobis<br />
tolerantoba<br />
sisxlis<br />
saerTo<br />
Trombocite<br />
bi<br />
X<br />
X<br />
X X X X X X X X X X X<br />
CD4 X X X X X X X X X<br />
TSH X X X<br />
68
HCV RNA<br />
raodenobri<br />
vi (VL)<br />
X<br />
mkurnalobis<br />
efeqturoba<br />
HCV RNA<br />
Tvisobrivi X X X<br />
‣ antivirusuli mkurnalobis <strong>da</strong>wyebi<strong>da</strong>n 12 kviraze, Tu HCV virusuli<br />
<strong>da</strong>tvirTva gax<strong>da</strong> aragansazRvradi an Semcir<strong>da</strong> sul cota 2 log 10 -iT, es<br />
niSnavs, rom <strong>mkurnaloba</strong>ze adreuli virusuli pasuxi (EVR)<br />
miRebulia <strong>da</strong> <strong>mkurnaloba</strong> un<strong>da</strong> gagrZeldes.<br />
‣ Tu HCV virusuli <strong>da</strong>tvirTva ar Semcir<strong>da</strong> sul cota 2 log 10 -iT,<br />
<strong>mkurnaloba</strong> un<strong>da</strong> Sewydes, radgan aseT SemTxvevaSi myari virusuli<br />
pasuxis(SVR) ar miReba mosalodnelia <strong>da</strong>axloebiT 99-100%-Si. (AII).<br />
‣ zemoT aRniSnuli vrceldeba HCV nebismieri genotipiT avadmyofze.<br />
‣ amis Semdeg mkurnalobis <strong>da</strong>wyebi<strong>da</strong>n 24 kviraze rekomendebulia HCV<br />
RNA –is (Tvisobrivi) gansazRvra <strong>da</strong> im avadmyofebSi, romlebic am<br />
etapze rCebian HCV RNA (+) pozitiuri, <strong>mkurnaloba</strong> un<strong>da</strong> Sewydes.<br />
(radgan aseT SemTxvevaSi myari virusuli pasuxis(SVR) ar miiReba<br />
mosalodnelia <strong>da</strong>axloebiT 99-100%-Si.)<br />
‣ mkurnalobis <strong>da</strong>wyebi<strong>da</strong>n 48 kviraze un<strong>da</strong> ganisazRvros HCV RNA<br />
(Tvisobrivi) <strong>da</strong> miRebuli Sedegi <strong>da</strong>afiqsirebs mkurnalobis bolo<br />
pasuxs. (EOT)<br />
‣ mkurnalobis <strong>da</strong>mTavrebi<strong>da</strong>n 6 Tvis Semdeg kvlav un<strong>da</strong> ganisazRvros<br />
HCV RNA (Tvisobrivi). negatiuri HCV RNA mianiSnebs myari virusuli<br />
pasuxis (SVR) miRebaze, ris Semdegac <strong>da</strong>avadebis recidivis ganviTareba<br />
Zalian iSviaTia.<br />
‣ Semdgomi gamokvleva SesaZloa Catardes 12-24 Tvis Semdeg mkurnalobis<br />
<strong>da</strong>mTavrebi<strong>da</strong>n.<br />
7. gaidlaini romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
69
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong> tuberkulozis koinfeqciis<br />
marTva<br />
(protokoli)<br />
1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis/sindromis mokle ganmarteba<br />
<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT<br />
gamowveul infeqciur <strong>da</strong>avadebas. tuberkulozis gamomwvevia<br />
tuberkulozis mikobaqteria. orive paTogeniT erTdroulad <strong>da</strong>avadebisas<br />
saubaria <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong> tuberkuloziT ko<strong>infeqcia</strong>ze.<br />
2. kriteriumebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli – <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />
kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />
imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirusis<br />
dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />
meTodiT; tuberkuloziT <strong>da</strong>avadebis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli kriteriumia:<br />
avadmyofis biologiur masalaSi (maT Soris naxvelis nacxSi) mJavagamZle<br />
baqteriebis (mgb) arseboba, biologiur masalaSi kulturaluri meTodiT<br />
tuberkulozis mikobaqteriis aRmoCena.<br />
b) gamomricxavi – <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: A<strong>aiv</strong><br />
antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />
raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is<br />
ararseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT;<br />
tuberkulozis gamomricxavi kriteriumebia: tuberkulozis<br />
<strong>da</strong>maxasiaTebeli klinikuri niSnebisa <strong>da</strong> simptomebis ararseboba,<br />
biologiur masalaSi (maT Soris naxvelis nacxSi) baqterioskopiiT mgbsa<br />
<strong>da</strong> kulturaluri gamokvleviT tub.mikobaqteriis ararseboba.<br />
3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />
a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli - <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />
ar gaaCnia, igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />
simptomebi<strong>da</strong>n SesaZloa gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />
gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />
profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />
kleba (1 Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% an meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />
gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />
atipiuri <strong>da</strong>zianebebi; tuberkulozis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebel simptomebs<br />
miekuTvneba: zogadi niSnebi: subfebriliteti, Ramis oflianoba, advilad<br />
<strong>da</strong>Rla, saerTo sisuste, Sromis unaris <strong>da</strong>qveiTeba, taqikardia.<br />
tuberkulozis filtvis formis dros zogad simptomatikas emateba: 2<br />
kviris an meti xangrZlivobis xveleba (produqtiuli, mSrali an<br />
sisxliani), haeris ukmarisoba, usiamovno SegrZneba an tkivili<br />
gulmkerdSi; tuberkulozis filtvgareSe formebis dros ki zogado<br />
intoqsikaciis niSnebs emateba ama Tu im organos <strong>da</strong>zianebisaTvis<br />
<strong>da</strong>maxasiaTebeli lokaluri simptomatika.<br />
70
) gamomricxavi - <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />
ar arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuls wlebis ganmavlobaSi SesaZloa simptomebi<br />
ar aReniSnebodes; tuberkulozis gamomricxavi niSnebi <strong>da</strong> simptobebia<br />
Civilebis ararseboba, kontaqtis ararseboba aqtiuri tuberkuloziT<br />
<strong>da</strong>avadebulTan;<br />
mdgomareobebi <strong>da</strong>kavSirebuli aqtiur tuberkulozTan bavSvebSi<br />
tuberkulozi saeWvoa, rodesac adgili aqvs:<br />
• anamnezSi kontaqts filtvis tuberkulozis <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebul<br />
SemTxvevasTan<br />
• wiTelas ga<strong>da</strong>tanis Semdeg imunosupresiul mdgomareobas<br />
• wonaSi klebas, xvelas, paTologiur auskultaciur monacemebs<br />
filtvebSi, romelic ar <strong>da</strong>eqvemdebara farTo speqtris<br />
antibiortikoTerapias<br />
• ze<strong>da</strong>piruli limfuri kvanZebis umtkivneulo SeSupebas<br />
tuberkulozi savaraudoa, roca adgili aqvs saeWvo tuberkulozis<br />
SemTxevevas <strong>da</strong> erT-erT niSans qvemoT CamoTvlilTagan<br />
• tuberkulozis kanis testi 5 mm-ze meti induraciiT<br />
• Sesabamisi cvlilebebi gulmkerdis rentgenogramaze<br />
• Sesabamisi histologiuri cvlilebebi biofsiur masalaSi<br />
• <strong>da</strong>debiTi Sedegi antituberkulozur <strong>mkurnaloba</strong>ze<br />
tuberkulozi <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebulia, roca<br />
• tuberkulozis mikobaqteria identificirebulia biologiur<br />
sekretebSi an qsovilebSi<br />
• naxvelis nacxis samjeradi pir<strong>da</strong>piri mikroskopiiT minimum or<br />
preparatSi aRmoCenilia mJavagamZle mikobaqteria<br />
4. diagnostikur-laboratoriuli testebi <strong>da</strong> specialistTa<br />
konsultaciebi<br />
CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />
virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra, sisxlis saerTo analizi, RviZlis<br />
funqciuri sinjebi, Tirkmlis funqciuri sinjebi, virusuli hepatitis<br />
markerebis gansazRvra, naxvelis nacxis gamokvleva mgb-ze, gul-mkerdis<br />
rentgenologiuri gamokvleva, muclis Rrus eqoskopia; eqiminfeqcionistis<br />
konsultacia, eqim-fTiziatris konsultacia;<br />
5. <strong>mkurnaloba</strong><br />
tuberkulozis <strong>mkurnaloba</strong> <strong>aiv</strong> inficirebul pacientebSi un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iwyos<br />
aqtiuri tuberkulozis diagnozis <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebi<strong>da</strong>n rac SeiZleba male.<br />
71
aqtiuri tuberkulozis mkurnalobisTvis rekomendirebuli reJimebi <strong>aiv</strong><br />
inficirebul pacientebSi<br />
tuberkulozis SemTxvevis tipi<br />
axali tbB pacienti<br />
adre tb-namkurnalebi pacienti, maT<br />
Soris<br />
• relafsi<br />
• <strong>mkurnaloba</strong> misi Sewyvetis<br />
Semdeg<br />
• sxva SemTxveva<br />
• uSedego <strong>mkurnaloba</strong> 4<br />
qronikuli (ze<strong>da</strong>mxedvelobis qveS<br />
Catarebuli ganmeorebiTi mkurnalobis<br />
Semdeg naxveli isev mgb pozitiuria)<br />
mrtb (aRiniSneba rezistentoba minimum H <strong>da</strong> R)<br />
tuberkulozis mkurnalobis<br />
reJimebi 1<br />
intensiuri faza 2 gagrZelebis<br />
faza<br />
HRZE 2 Tvis HR 4 Tvis<br />
ganmavlobaSi 3 ganmavlobaSi<br />
HRZES 2 Tvis<br />
ganmavlobaSi<br />
an<br />
HRZE 1 Tvis<br />
ganmavlobaSi<br />
specialuri reJimi<br />
HRE 5 Tvis<br />
ganmavlobaSi<br />
H –izoniazidi, R – rifampicini, Z – pirazinamidi, E – etambutoli, S- streptomicini.<br />
1 – <strong>aiv</strong> inficirebuli pacientebisaTvis aqtiuri tuberkuloziT mkurnalobis<br />
yoveldRiuri reJimia rekomendirebuli;<br />
2 - rekomendebulia <strong>mkurnaloba</strong> uSualo ze<strong>da</strong>mxedvelobis qveS Catarebuli<br />
qimioTerapiis mTeli kursis ganmavlobaSi.<br />
3 – streptomicini SesaZloa gamoyenebul iqnes etambutolis nacvlad. tuberkulozuri<br />
meningitisas etambutoli un<strong>da</strong> Seicvalos streptomiciniT.<br />
4- yvela SemTxvevaSi un<strong>da</strong> Catardes wamlebis mimarT mikroorganizmis mgrZnobelobis<br />
Seswavla mkurnalobis reJimis individualuri wesiT SesarCevad.<br />
tuberkulozis mkurnalobisTvis <strong>aiv</strong> inficirebul bavSvebSi<br />
rekomendirebulia igive reJimebi, rac mozrdilebSi. preparatebis<br />
dozireba xdeba sxeulis masis Sesabamisad.<br />
72
pirveli rigis antituberkulozuri medikamentebis rekomendebuli dozebi<br />
medikamentebi dRiuri dozebi 1<br />
(Cveuli doza an<br />
zRvruli)<br />
izoniazidi<br />
rifampicini<br />
pirazinamidi<br />
etambutoli<br />
streptomicini<br />
5 mg/kg<br />
(Cveulebriv 300 mg)<br />
10 mg/kg<br />
(450 mg TuU 50 kg)<br />
25 mg/kg<br />
(20-30 mg/kg)<br />
15 mg/kg<br />
(15-20 mg/kg)<br />
15 mg/kg<br />
(12-18 mg/kg)<br />
kviraSi samjer<br />
miRebisTvis<br />
gaTvaliswinebuli<br />
dozebi<br />
(Cveuli doza an<br />
zRvruli)<br />
10 mg/kg<br />
(Cveulebriv 900 mg)<br />
10 mg/kg<br />
(450 mg TuU 50 kg)<br />
35 mg/kg<br />
(30-40 mg/kg)<br />
30 mg/kg<br />
(20-35 mg/kg)<br />
15 mg/kg<br />
(12-18 mg/kg)<br />
1. rodesac rifampicini gamoiyeneba antiretrovirusul<br />
medikamentebTan erTad, rekomendebulia yoveldRiuri reJimiT<br />
<strong>mkurnaloba</strong><br />
rekomendebuli pirveli rigis maarT reJimi tb<br />
pacientebisaTvis, romlebsac eZlevaT rifampicini 1<br />
maarT<br />
arv preparatebis<br />
sasurvelia 2 nrti<br />
(nukleoziduri revers<br />
transkriftazas inhibitori)<br />
+<br />
1 antri (aranukleoziduri<br />
revers trankriftazas<br />
inhibitori)<br />
alternatiuli 3 nrti<br />
kombinacia<br />
ZDV (an TDF)+ 3TC (an<br />
FTC) + EFV 2<br />
ZDV+ 3TC + ABC(an TDF)<br />
1 – dozireba ix me-2 <strong>da</strong>matebaSi<br />
2 - rekomendebulia efavirenzis dozireba 600 mg/dR gansakuTrebiT 60kg<br />
pacientebSi, Tumca es debuleba saWiroebs Semdgom kvlevas.<br />
nevirapini SesaZloa gamoyenebul iqnas (200 mg erTxel 2 kviris<br />
ganmavlobaSi, Semdeg 200 mg orjer), RviZlis funqciuri testebis <strong>da</strong><br />
wamlis toqsiurobis kontroliT.<br />
73
ekomendebuli meore rigis maarT reJimi tb pacientebisaTvis<br />
maarT<br />
sasurvelia 2 nrti<br />
+<br />
2 pi (maT Soris erTi<br />
bustirebuli)<br />
alternatiuli 2 nrti<br />
+<br />
2 pi<br />
arv preparatebis<br />
kombinacia<br />
ABC+ ddI + LPV/r +RTV<br />
an<br />
TDF+ ddI + LPV/r +RTV<br />
ABC+ ddI + SQV +RTV<br />
an<br />
TDF+ ddI + SQV +RTV<br />
rekomendebuli tb reJimebi Tirkmlis <strong>da</strong>avadebis mqone pacientebisTvis 1<br />
intensiuri faza gagrZelebis faza<br />
SerCevis preparati HRZ 2 Tve HR 4 Tve<br />
alternatiuli HRZE 2 Tve HR 4 Tve<br />
1. zemoT aRniSnuli rekomen<strong>da</strong>ciebi un<strong>da</strong> iqnes gaTvaliswinebuli,<br />
rodesac kreatininis done miaRwevs 130-160 mkm/l.<br />
rekomendebuli tb reJimebi pacientebSi RviZlis <strong>da</strong>avadebebiT 1<br />
intensiuri faza gagrZelebis faza<br />
SerCevis preparati SHRE 2 Tve HR 6 Tve<br />
I alternativa SHE 2 Tve HE 10 Tve<br />
II alternativa<br />
RE 9 Tve<br />
1. RviZlis <strong>da</strong>avadebad iwodeba mdgomareoba, rodesac<br />
alaninaminotransferaza samjer aRemateba normis maCvenebels an Tu<br />
saxezea qronikuli hepatiti an cirozi.<br />
74
6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />
arv <strong>da</strong> tb <strong>mkurnaloba</strong>ze myofi pacientebis monitoringi<br />
Sefaseba kvira Tve<br />
0 2 4 8 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
tb/ <strong>aiv</strong> <strong>da</strong>avadebebis istoria X X<br />
fizikaluri gamokvleva X X X X X X X<br />
komorbiduli <strong>da</strong>avadebebi X X X X<br />
ginekologiuri gamokvleva X X X X X<br />
rutinuli laboratoriuli X X X X<br />
testebi:<br />
• sisxlis saerTo analizi<br />
• RviZlis funqciuri sinjebi<br />
(alt, ast, bilirubinebi)<br />
• kreatinini<br />
• Sardovana<br />
CD4 ujredebi X X X X<br />
virusuli <strong>da</strong>tvirTva X X X X<br />
gul-mkerdis rentgenologiuri X X<br />
gamokvleva<br />
orsulobis testi X X<br />
naxvelis-nacxis gamokvleva 1 X X X X X X<br />
mkurnalobis reJimis <strong>da</strong>cvis X X X X X X X X X X X X X X<br />
Sefaseba (orive <strong>da</strong>avadebis: tb <strong>da</strong><br />
<strong>aiv</strong> infeqciis)<br />
7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />
`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />
8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />
eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />
imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />
laboratoriebi.<br />
75