13.01.2015 Views

aiv infeqcia/SidsiT avadmyofTa mkurnaloba da movla

aiv infeqcia/SidsiT avadmyofTa mkurnaloba da movla

aiv infeqcia/SidsiT avadmyofTa mkurnaloba da movla

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong><br />

<strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong><br />

klinikuri mdgomareobis marTvis saxelmwifo<br />

stan<strong>da</strong>rti<br />

(protokoli)<br />

1


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis antiretrovirusuli Terapia<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis/nozologiis/sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT<br />

gamowveul infeqciur <strong>da</strong>avadebas.<br />

2. kriteriumebi _<br />

a. <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong><br />

provirus dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis<br />

jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />

b. gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong> Sidsis gamomricxavi kriteriumebia:<br />

<strong>aiv</strong> antisxeulebis ar arseboba sisxlis SratSi<br />

imunofermentuli meTodiT, raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an<br />

Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ararseboba sisxlSi<br />

polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi _<br />

a. <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri<br />

niSnebi ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad<br />

sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs. simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT:<br />

gaxangrZlivebuli cxeleba, gaxangrZlivebuli faRaraTi,<br />

limfadenopaTia, aramotivirebuli profuzuli oflianoba,<br />

Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi kleba (erTi<br />

Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cnsis<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. atipiuri mikobaqteriebiT<br />

gamowveuli infeqciebis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebel simptomebs<br />

ganekuTvneba cxeleba, Ramis oflianoba, diarea, abdominaluri<br />

tkivili, wonaSi kleba <strong>da</strong> kaxeqsia.<br />

b. gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />

arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba<br />

Civilebs ar warmoadgendes.<br />

2


4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />

specialistTa konsultaciebi<br />

laboratoriuli testebi<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>sTan <strong>da</strong>kavSirebuli testireba:<br />

• <strong>aiv</strong> serologiuri gamokvleva (tipurad ELISA an swrafi testi),<br />

romelsac mohyveba <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli testi (tipiurad vestern<br />

blotingi) (11);<br />

• CD4 ujredebis ricxvi imunodeficitis xarisxis gansazRvrisTvis;<br />

orsul qalebSi CD4% (12,13) <strong>da</strong><br />

• virusuli <strong>da</strong>tvirTvis testi polimerazuli jaWvuri reaqciis (pjr)<br />

meTodiT, virusis replikaciis donis gansazRvrisTvis ;<br />

testireba sxva infeqciebze<br />

• testi sifilisze (VDRL);<br />

• vaginaluri, asos an analuri Camonafxeki gonoreisa <strong>da</strong> Chlamydia<br />

trachomatis identifikaciisTvis;<br />

• testireba toqsoplazmis IgG serologiur testze <strong>da</strong> informacia<br />

infeqciis riskis Sesaxeb Tu serologiis Sedegi uaryofiTia;<br />

• kriptokokis antigenis titri, rodesac CD4 limfocitebis ricxvi <<br />

200 mm3 <strong>da</strong> saxezea kriptokokozis klinikuri niSnebi;<br />

• CMV antigenemia (pp65 adreuli antigeni), rodesac CD4 ujredebis<br />

ricxvi < 100 mm3;<br />

• serologiuri testi B,C hepatitis virusebze (anti HCV, HBsAg)<br />

ZiriTadi laboratoriuli testebi:<br />

• eleqtrolitebi (natriumi, kaliumi); N<br />

• RviZlis funqciuri sinjebi (ALT, AST, tute fosfataza, saerTo<br />

<strong>da</strong> arapir<strong>da</strong>piri bilirubini);<br />

• Tirkmlis funqciebi (Sardovana, kreatinini);<br />

• laqtaddehidrogenaza (limfomebis dros ujredTa ZiriTadi<br />

brunva, filtvis infeqciebis niSnebi, miokardiumis infarqti,<br />

kunTebis <strong>da</strong>zianebani <strong>da</strong> a.S.);<br />

• INR an proTrombinis dro;<br />

• sisxlis saerTo analizi (formuliTa <strong>da</strong> Trombocitebis<br />

ricxviT);<br />

• orsulobis testi arv Terapiis <strong>da</strong>wyebamde.<br />

saWiroebis SemTxvevebSi:<br />

• glukoza;<br />

• qolesterini (HDL, VLDL);<br />

• trigliceridebi;<br />

• lipaza;<br />

• C-reaqtiuli cila (CRP);<br />

• Tiroid-mastimulirebeli hormoni (TSH ).<br />

3


sxva gamokvlevebi<br />

• tuberkulinis kanis testi;<br />

• naxvelis nacxis mikroskopia <strong>da</strong> gul-mkerdis rentgenologiuri<br />

gamokvleva, Tu saxezea tuberkulozis niSnebi;<br />

• ekg (gamokvleva <strong>mkurnaloba</strong>mde arT-ze myof pacientebSi gulsisxlZarRvovani<br />

<strong>da</strong>avadebis didi riskis gaTvaliswinebiT,<br />

Se<strong>da</strong>rebisTvis) (14)<br />

specialistTa konsultaciebi<br />

• nevrologiuri gamokvleva, rodesac HIV pirvelad aris<br />

diagnostirebuli (mag. periferiuli neiropaTiis<br />

identifikaciisTvis);<br />

• ofTalmologiuri gamokvleva yovel sam TveSi erTxel CMV<br />

retinitis identifikaciisTvis, rodesac CD4 ujredebis ricxvi <<br />

100mm3;<br />

• ginekologiuri gamokvleva PAP nacxis CaTvliT yovel 6 TveSi<br />

erTxel (a<strong>da</strong>mianis papilomavirusiT gamowveuli karcinoma);<br />

• sxva specialistebis konsultacia aucileblobis SemTxvevebSi.<br />

5. <strong>mkurnaloba</strong><br />

a) rekomendebuli pirveli rigis arT<br />

arT reJimi<br />

2 NRTI-s + 1 NNRTI<br />

medikamentebis kombinacia<br />

ZDV + 3TC + (EFV a or NVP)<br />

an<br />

TDF + FTC + (EFV a or NVP)<br />

an<br />

ABC + 3TC + (EFV a or NVP)<br />

b) rekomendebuli meore rigis arv reJimi mozardebisa <strong>da</strong><br />

mozrdilTaTvis<br />

pirveli rigis reJimi meore rigis reJimi<br />

LPV/r a (an ATV/r, SQV/r, FPV/r, IDV/r) + ddI + ABC<br />

an<br />

ZDV + 3TC + (EFV an NVP) LPV/r a (an ATV/r, SQV/r, FPV/r, IDV/r) + TDF + ABC<br />

an<br />

LPV/r a (an ATV/r, SQV/r, FPV/r, IDV/r) + TDF + (ZDV + 3TC) b<br />

TDF + FTC + (EFV an NVP)<br />

ABC + 3TC + (EFV an NVP)<br />

LPV/r a (an ATV/r, SQV/r, FPV/r, IDV/r) + ddI + ABC<br />

an<br />

LPV/r a (an ATV/r, SQV/r, FPV/r, IDV/r) + ddI + ZDV<br />

LPV/r a (an ATV/r, SQV/r, FPV/r, IDV/r) + ddI + ZDV<br />

an<br />

LPV/r a (an ATV/r, SQV/r, FPV/r, IDV/r) + ZDV + TDF (+ 3TC) b<br />

4


6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />

monitoringis samizneebs warmoadgens laboratoriuli testebi<br />

antiretrovirusuli mkurnalobis efeqturobis gasakontroleblad<br />

virusuli<br />

<strong>da</strong>tvirTva<br />

CD4<br />

ujredebis<br />

ricxvi<br />

sisxlis saerTo<br />

analizi<br />

RviZlis<br />

funqciuri<br />

sinjebi<br />

qolesterini<br />

trigliceridebi<br />

Tirkmlis<br />

funqciebi<br />

2 4 8 16 24 36 48<br />

sawyisi<br />

kvira kvira kvira kvira kvira kvira kvira<br />

X X X X X<br />

X X X (X) X<br />

X X X X<br />

(ZDV)<br />

X X X<br />

(NVP)<br />

X (PI)<br />

X<br />

X<br />

(TDF)<br />

X<br />

(TDF,<br />

IDV)<br />

X<br />

(NVP,<br />

ZDV,<br />

PI)<br />

X<br />

(NVP,<br />

PI)<br />

X<br />

(PI)<br />

X (X) X<br />

X (X) X<br />

X (X) X<br />

X<br />

(PI)<br />

7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

5


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>da</strong>avadebuli bavSvebis<br />

antiretrovirusuli <strong>mkurnaloba</strong><br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis/nozologiis/sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi warmoadgens a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT (<strong>aiv</strong>)<br />

gamowveul infeqciur <strong>da</strong>avadebas.<br />

2 kriteriumebi<br />

a. <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ 18 Tvis Semdeg <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis<br />

<strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis<br />

SratSi imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong><br />

provirus dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis<br />

jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />

b. gamomricxavi _ 18 Tvis Semdeg <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong> Sidsis gamomricxavi<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis ar arseboba sisxlis SratSi<br />

imunofermentuli meTodiT, raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an<br />

Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar arseboba sisxlSi<br />

polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />

18 wlamde asakis bavSvebSi <strong>aiv</strong> infeqciis diagnostikaSemdegi sqemiT<br />

xorcieldeba<br />

• <strong>aiv</strong>-is pirveladi diagnostika xorcieldeba <strong>da</strong>badebi<strong>da</strong>n 48 sTis<br />

Semdeg. gamoiyeneba pjr meTodiT <strong>aiv</strong> dnm gansazRvra<br />

axalSobilis sisxlSi, romelic ar aris aRebuli Wiplaris<br />

veni<strong>da</strong>n, vinai<strong>da</strong>n is SeiZleba <strong>da</strong>binZurebuli iyos dedis<br />

sisxliT. am dros kvlevis substrats warmoadgens periferiuli<br />

sisxlis mononuklearebSi arsebuli provirusuli dnm.<br />

<strong>da</strong>badebi<strong>da</strong>n 48 saaTSi inficirebuli bavSvebis 38% aCvenebs<br />

<strong>da</strong>debiT pasuxs <strong>aiv</strong> dnm pjr-ze. testis mgrZnobeloba ar<br />

icvleba mniSvnelovnad pirveli 1 kviris ganmavlobaSi, magram<br />

mkveTrad matulobs sicocxlis meore kviri<strong>da</strong>n, rodesac<br />

<strong>da</strong>avadebuli bavSvebis 93% gamovlindeba. 28 dRis asakSi <strong>aiv</strong><br />

dnm pjr-s ukve aqvs 96% mgrZnobeloba <strong>da</strong> 99% specifiuroba.<br />

<strong>aiv</strong> dnm pjr gamokvlevaze uaryofiTi pasuxis miRebis<br />

SemTxvevaSi bavSvs ganmeorebiTi gamokvleva imave meTodiT<br />

utardeba 3 Tvis asakSi. miRebuli <strong>da</strong>debiTi Sedegi safuZvelia<br />

<strong>aiv</strong> infeqciis winaswari diagnozisa. saboloo diagnozi<br />

dgindeba ganmeorebiTi pjr-iT <strong>aiv</strong> –is dnm-ze sisxlis axal<br />

porciaSi.<br />

• 2-3 Tvis asakSi <strong>aiv</strong> dnm pjr meTodis alternatiul meTo<strong>da</strong>d<br />

SesaZloa CaiTvalos <strong>aiv</strong> rnm pjr diagnostikis meTodi, romlis<br />

mgrZnobeloba am asakSi 90-100%-s aRwevs, xolo specifiuroba<br />

<strong>aiv</strong> dnm pjr specifiurobis msgavsia, Tumca <strong>aiv</strong> rnm <strong>da</strong>bali<br />

doniT deteqtireba (


antisxeulebi IgG (maT Soris <strong>aiv</strong> infeqciis sawinaaRmdego)<br />

transplacenturi gziT xvdeba bavSvis organizmSi. is mTlianad<br />

iSleba 18 Tvis asakisaTvis. amdenad am asakis Semdeg <strong>aiv</strong><br />

sawinaaRmdego antisxeulebze <strong>da</strong>debiTi Sedegi miuTiTebs, rom<br />

bavSvi <strong>aiv</strong> inficirebulia.<br />

• Tu bavSvi ikvebeba dedis rZiT, maSin <strong>aiv</strong> antisxeulebze<br />

gamokvlevas azri aqvs ZuZuTi kvebis Sewyveti<strong>da</strong>n 6 Tvis Semdeg,<br />

vinai<strong>da</strong>n manamde bavSvi SeiZleba e.w. “fanjara periodSi”<br />

imyofebodes.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi _<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

saSvilosnosSi<strong>da</strong> inficirebis SemTxvevaSi aRwerilia Taviseburi<br />

simptomokompleqsi, rac xasiaTdeba zr<strong>da</strong>-ganviTarebis SeferxebiT,<br />

SesaZloa gamoxatuli iyos mravlobiTi <strong>da</strong>rRvevebi qala-saxisa <strong>da</strong> tvinis<br />

nawilebSi. <strong>aiv</strong> inficirebul axalSobilebs SesaZloa gamoxatuli<br />

hqondeT gamoweuli Subli, brtyeli cxviri, egzofTalmi mocisfro<br />

sklerebi, mikrocefalia, Tumca un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom ganviTarebis<br />

anomaliebi ar aris mkafiod <strong>da</strong>maxasiaTebeli niSani <strong>aiv</strong> infeqciisaTvis.<br />

<strong>aiv</strong> inficirebul bavSvebSi simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: zr<strong>da</strong>ganviTarebaSi<br />

CamorCena, aramotivirebuli cxeleba,<br />

qronikuli/morecidive yuris infeqciebi, qronikuli pnevmonia an diarea,<br />

qronikuli dermatiti, parotiduli jirkvlebis SeSupeba, sistemuri<br />

limfadenopaTia, hepatomegalia, splenomegalia. limfocituri disfunqcia<br />

safuZvlad udevs morecidive sokovan infeqciebs, rogoricaa kandidozi,<br />

rac Cveulebriv Terapias ar emorCileba. bavSvebSi yvelaze<br />

gavrcelebuli oportunistuli infeqciebia: pnevmocisturi pnevmonia (PCP)<br />

<strong>da</strong> sistemuri kandidozi, xSiria ezofagiti. pediatriuli pnevmocisturi<br />

pnevmoniis didi wili Zalian adreul asakSi iCens Tavs, rasac Tan<br />

axlavs maRali letaloba. es ki am <strong>da</strong>avadebis proflaqtikis farTod<br />

Catarebis aucileblobis safuZvels iZleva. adreuli PCP profilaqtikis<br />

Catarebis SesaZlebloba 4-6 kviris asaki<strong>da</strong>n dedis <strong>aiv</strong> statusis adreul<br />

<strong>da</strong>dgenas did mniSnelobas sZens. sxva oportunistuli infeqciebi<strong>da</strong>n<br />

aRsaniSnavia: citomegalovirusuli <strong>infeqcia</strong>, romelic iwvevs filtvebisa<br />

<strong>da</strong> gastroenteraluri traqtis <strong>da</strong>zianebas <strong>da</strong> iSviaTad iwvevs retinits.<br />

(rac xSiria mozrdilebSi), qronikuli diarea, gamowveuli<br />

kriptosporidioziT, lamblioziT, izosporaTi an iseTi virusiT,<br />

rogoricaa, adenovirusi. meningiti SesaZloa gamowveul iyos<br />

kriptokokiT, rac klinikurad naklebi simwvaviT vlindeba baqteriul<br />

meningitTan Se<strong>da</strong>rebiT. aratuberkulozuri mikobaqteria (Mycobacterium<br />

avium intracelulare) <strong>da</strong>avadebas iwvevs mogvianebiT etapebze imunitetis mZime<br />

supresiisas. is iwvevs cxelebas wonaSi klebiT an mis gareSe an SesaZloa<br />

gamovlindes malabsorbciuli diareis saxiT.<br />

oportunistuli infeqciis gar<strong>da</strong> sicocxlis pirveli wlis ganmavlobaSi<br />

<strong>aiv</strong> inficrebul bavSvebs SesaZloa gamouvlindeT limfoiduri<br />

intersticiuli pnevmonia. es nela moprogresire <strong>da</strong> xSirad asimptomuri<br />

<strong>da</strong>avadebaa. is Cveulebriv vlindeba sicocxlis pirveli wlis Tavze <strong>da</strong><br />

piks ori wlis asakisaTvis aRwevs. xSira<strong>da</strong>a asocirebuli parotiduli<br />

7


jirkvlebis SeSupebasTan <strong>da</strong> hipergamaglobulinemiasTan. bavSvs SesaZloa<br />

hqondes mxolod es gamovlinebani filtvebis <strong>da</strong>zianebis gamovlinebamde<br />

didi xniT adre. Semdgom vlindeba <strong>da</strong>qveiTebul oqsigenaciasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebuli gamovlinebani, maT Soris dolis joxiseburi TiTebi.<br />

Tumca wlebis manZilze gamovlinebani SesaZloa Zalze mwiri iyos.<br />

xSiria morecidive baqteriuli infeqciebi, rac gamowveulia: Hemophilius<br />

influenzae, Streptococcus pyogenes, Staphylococcus epidermidis, pneumococcus, salmonellas.<br />

yvelaze xSirad morecidive baqteriul <strong>infeqcia</strong>s pnevmonia miekuTvneba,<br />

romlis xSir mizezsac S. pneumoniae warrmoadgens. mwvave pnevmoniis xSiri<br />

mizezia pnevmocisturi pnevmoniac, rac mxedvelobaSi un<strong>da</strong> gvqondes<br />

miuxe<strong>da</strong>vad pacientis imunuri statusisa <strong>da</strong> CD4 raodenobisa.<br />

tuberkulozi <strong>aiv</strong> inficirebuli bavSvebis erT-erT seriozul problemas<br />

warmoadgens. diagnostikisaTvis gamoiyeneba kanis tuberkulinuri testi<br />

<strong>da</strong> naxvelSi mJavagamZle baqteriis aRmoCena mikroskopiisa <strong>da</strong> kulturis<br />

miRebis gziT. bavSvebSi naxvelis ararsebobis dros mimarTaven kuWis<br />

amonarecxis kvlevas. <strong>aiv</strong> inficirebul bavSvebSi xSiria cns <strong>da</strong>zianeba,<br />

rac gamoixateba fsiqo-fizikuri ganviTarebis SeferxebiT,<br />

encefalopaTiiT, cerebruli <strong>da</strong>mbliT an/<strong>da</strong> spastiuri tetraplegiis<br />

saxiT. adgili aqvs Tavis garSemowerilobis zrdis SeCerebas.<br />

kompiuteruli tomograma kortiklur atrofias an kalcifikacias<br />

uCevnebs (gansakuTrebiT bazalur gangliebSi simetriulad).<br />

<strong>aiv</strong> inficirebuli bavSvebis <strong>da</strong>axloebiT 20%-Si viTardeba Trombocitebis<br />

imunuri destruqcia. anemia ganpirobebuli SeiZleba iyos <strong>aiv</strong>-is mier,<br />

iatrogenuli faqtorebiT an virusuli infeqciebis (magaliTad,<br />

parvovirus B19) supresiuli zegavleniT Zvlis tvinze, aseve SratSi<br />

eriTroepoetinis donis <strong>da</strong>qveiTebiTa <strong>da</strong> Zvlis tvinis <strong>da</strong>qveiTebuli<br />

reagirebiT eriTroepoetinze. anemias iwvevs neoplaziuri agentebic.<br />

neitropenia xSiria Rrma imunosupresiis dros <strong>da</strong> kavSirSia baqteriuli<br />

infeqciebis <strong>da</strong>rTvis maRal riskTan. neitropenia SesaZloa gamowveuli<br />

iyos medikamentebiT, romelsac bavSvi iRebs mkurnalobis procesSi.<br />

<strong>aiv</strong> azianebs gulsa <strong>da</strong> Tirkmelebs. es garTulebebi gansakuTrebiT xSiria<br />

mozrdil bavSvebSi 2-3 wlis asakis zemoT. Cveulebriv gamoxatulia<br />

qronikuli kardiomiopaTia. Tirkmlis <strong>da</strong>zianeba vlindeba nefrozuli<br />

sindromis an glomerulonefritis saxiT.<br />

4. diagnostikur-laboratoriuli testebi <strong>da</strong> specialistTa<br />

konsultaciebi<br />

a) pirvel 4 saaTSi<br />

• konsultacia stacionaruli;<br />

• sisxlis klinikuri analizi (sisxlis saerTo analizi,<br />

sisxlis jgufis <strong>da</strong> rezusis gansazRvra, transaminazebis,<br />

bilirubinis, laqtatdehidrogenazas, Sardovanas, kreatininis,<br />

glukozis, saerTo cilis <strong>da</strong> cilis fraqciebis, rkinis <strong>da</strong><br />

rkinis gajerebis unaris, proTrombinis <strong>da</strong> Trombinis drois<br />

gansazRvra);<br />

• imunologiuri analizi (CD4+, CD8+ limfocitebis CaTvliT);<br />

8


• Sardis saerTo analizi;<br />

• liqvoris saerTo analizi;<br />

• liqvoris baqterologiuri gamokvleva;<br />

• naxvelis baqterioskopuli gamokvleva;<br />

• sisxlSi Toxo IgG diagnostika;<br />

• mantus sinji.<br />

b) pirvel 24 saaTSi<br />

• gulmkerdis rentgenograma (erTi proeqcia);<br />

• rentgenologis konsultacia;<br />

• ekg;<br />

• kardiologis konsultacia;<br />

• sisxlis bioqimiuri analizi (saerTo cila, albumini, ALT,<br />

AST, bilirubini, <strong>da</strong> misi fraqciebi, CD4, CD8);<br />

• Sardis analizi;<br />

• ganavlis analizi;<br />

• sisxlis baqteriologiuri gamokvleva;<br />

• naxvelis baqteriologiuri gamokvleva.<br />

g) pirvel 3 dReSi<br />

• nevropaTologis konsultacia;<br />

• ftiziatris konsultacia;<br />

• antibiotikebisadmi mgrZnobelobis gansazRvra;<br />

• <strong>aiv</strong> virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra;<br />

• virusuli hepatitebis (B, C, D) diagnostika;<br />

• aTaSangis diagnostika (TPHA, RPR meTodebiT);<br />

• serologiuri gamokvlevebi sxva mikroorganizmebisaTvis.<br />

5. <strong>mkurnaloba</strong><br />

pirveli rigis arT sqema <strong>aiv</strong> inficirebul bavSvebSi<br />

arT-s anamnezi (maT Soris dedis<br />

mier arv preparatebis miReba<br />

orsulobisa <strong>da</strong> mSobiarobis<br />

dros), Tanmxlebi <strong>da</strong>avadebebi<br />

bavSvebSi, romlebic ar<br />

Rebulobdnen arv preparatebs, ar<br />

aris riski preparatebis<br />

urTierTqmedebisa <strong>da</strong> wamlismieri<br />

mdgradobis<br />

bavSvebi, romlebic imyofebodnen<br />

nevirapinis zemoqmedebis qveS,<br />

dedi<strong>da</strong>n bavSvze <strong>aiv</strong> infeqciis<br />

ga<strong>da</strong>debis profilaqtikis mizniT.<br />

tuberkuloziT <strong>da</strong>avadebulebi****<br />

pirveli rigis arT sqema*<br />

zidovudini** + lamivudini + nevirapini<br />

an<br />

zidovudini** + lamivudini + efavirenzi***<br />

zidovudini** + lamivudini +<br />

lopinaviri/ritonaviri<br />

an<br />

zidovudini** + lamivudini + nelfinaviri<br />

zidovudini** + lamivudini + abakaviri<br />

an<br />

9


zidovudini** + lamivudini + efavirenzi***<br />

* saWiroa arv preparatebis bavSvebisaTvis misaReb samkurnalwamlo<br />

formebSi miwodeba (Txevad formaSi, 6 welze patara bavSvebSi),<br />

romelic uzrunvelyofs zust dozirebas.<br />

** anemiis mqone bavSvebSi ukunaCvenebia zidovudinis Semcveli arT sqemebi.<br />

*** 3 welze didi asakis bavSvebSi<br />

**** arT un<strong>da</strong> <strong>da</strong>viwyoT 2 Tviani intensiuri antituberkulozuri Terepiis<br />

Semdeg. Tu situacia saSualebas gavaZlevs arT umjobesia <strong>da</strong>viwyoT<br />

antituberkulozuri Terapiis kursis <strong>da</strong>mTavrebisas. es Tavi<strong>da</strong>n<br />

agvacilebs rifampicinisa <strong>da</strong> arv preparatis negatiuri urTierTqmedebis<br />

Sedegebs. gar<strong>da</strong> amisa arT <strong>da</strong> antituberkulozuri preparatebis<br />

erTdrouli <strong>da</strong>niSvna zrdis Terapiis reJimis <strong>da</strong>rRvevis risks. arT-s<br />

adreuli <strong>da</strong>niSvna gamarTlebulia, Tu tuberkuloziT <strong>da</strong>avadebul <strong>aiv</strong><br />

inficirebul bavSvs aReniSneba <strong>aiv</strong> infeqciis gamoxatuli gamovlinebebi<br />

an/<strong>da</strong> mZime imunodeficiti.<br />

arT sqemis Secvlis aucilebloba ganpirobebulia an Terapiis araefeqturobiT,<br />

an SeuTavsebeli gverdiTi movlenebiT. sqema un<strong>da</strong> Secvalos im eqimma,<br />

romelmac <strong>da</strong>niSna pirveladi <strong>mkurnaloba</strong>. vidre axal sqemas <strong>da</strong>vniSnavT<br />

un<strong>da</strong> <strong>da</strong>vrwmundeT, rom bavSvi preparatebs Rebulob<strong>da</strong> mkacrad<br />

<strong>da</strong>niSnulebis mixedviT. Tu arT-s sqemis gamocvla ganpirobebulia Terapiis<br />

araefeqturobiT, saWiroa samive preparatis erTdrouli Secvla<br />

meore rigis arT sqema<br />

arT-s sawyisi sqema<br />

meore rigis rekomendebuli sqema<br />

zidovudini + lamivudini + nevirapini<br />

an<br />

zidovudini + lamivudini +<br />

ifavirenci<br />

zidovudini + lamivudini +<br />

nelfinaviri<br />

an<br />

zidovudini + lamivudini +<br />

lopinaviri/ritonaviri<br />

abakaviri + di<strong>da</strong>nozini +<br />

lopinaviri/ritonaviri<br />

an<br />

abakaviri + di<strong>da</strong>nozini +<br />

nelfinaviri<br />

abakaviri + di<strong>da</strong>nozini +<br />

nevirapini<br />

an<br />

abakaviri + di<strong>da</strong>nozini +<br />

efavirenzi<br />

* Tu bavSvs SeuZlia kafsulis ga<strong>da</strong>ylapva, xolo preparatis<br />

erTjerad doza (romelic gaTvlilia wonaze an sxeulis farTobze)<br />

Seadgens ramodenime kafsulas erTad, mas aseve SegviZlia<br />

<strong>da</strong>vuniSnoT seqvinavir/ritonaviri an indinavir/ritonaviri<br />

10


6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />

monitoringi samizneebi<br />

pirveli<br />

Semowmeba<br />

meore<br />

Semowmeba<br />

momdevno<br />

Semowmebebi<br />

Semowmebis<br />

va<strong>da</strong><br />

anTropometruli<br />

monacemebi<br />

Semowmeba<br />

arT-s<br />

<strong>da</strong>wyebi<strong>da</strong>n 2<br />

kviraSi + +<br />

pirveli<br />

Semowmebi<strong>da</strong>n<br />

erT TveSi + +<br />

yovel 3<br />

TveSi, Tu<br />

saWiro ar<br />

aris ufro<br />

xSiri<br />

vizitebi<br />

+ +<br />

laboratoriuli<br />

gamokvlevebi<br />

sisxlis klinikuri<br />

analizi, RviZlis<br />

fermentebis aqtivoba;<br />

Sardis saerTo<br />

analizi<br />

sisxlis klinikuri<br />

analizi, RviZlis<br />

fermentebis aqtivoba;<br />

Sardis saerTo<br />

analizi<br />

sisxlis klinikuri<br />

analizi, RviZlis<br />

fermentebis aqtivoba.<br />

CD4-is dones<br />

sazRvraven yovel 3-4<br />

TveSi, Tu ar aris<br />

Cveneba ufro xSiri<br />

gamokvlevisaTvis<br />

1 Tu sqema Seicavs nevirapins, 18 Tvis ganmavlobaSi, yovel 4 TveSi<br />

un<strong>da</strong> ganvsazRvroT RviZlis funqciuri maCveneblebi.<br />

arT-s efeqturobis kontroli<br />

klinikuri maCveneblebis kontroli (sigrZe, wona, saerTo mdgomareoba)<br />

janmrTeli bavSvis fizikuri ganviTareba mudmivad mimdinareobs <strong>da</strong><br />

wonisa <strong>da</strong> simaRlis matebiT gamovlindeba. imunodeficitis mqone <strong>aiv</strong><br />

inficirebul bavSvebSi igi Seferxebulia <strong>da</strong> arT-s <strong>da</strong>wyebis fonze<br />

mkveTrad matulobs. qvemoT mocemulia ZiriTadi klinikuri maCvenebebi,<br />

romlebic saSualebas mogvcems vimsjelod arT-s efeqtianobaze.<br />

• “wona/simaRlis” diagrama (rodesac SeuZlebelia CD4-is donis<br />

gansazRvra, mkurnalobis efeqtianobis Sesafaseblad gamoiyeneba<br />

fizikur ganviTarebis diagramebi). Tu im bavSvebis ganviTarebis<br />

fizikuri maCveneblebi, romlebsac utardebaT arT, ar Seesabameba<br />

diagramebze mocemul maCveneblebs, un<strong>da</strong> veZeboT ganviTarebis<br />

Seferxebis mizezebi. ZiriTadi mizezi oria:<br />

− oportunistuli <strong>infeqcia</strong> (am SemTxvevaSi diagramis mrudi<br />

mkveTrad ecema);<br />

− Terapiis reJimis <strong>da</strong>rRveva (am SemTxvevaSi diagramis mrudi<br />

ecema Tan<strong>da</strong>TanobiT).<br />

• fsiqomotoruli ganviTareba;<br />

11


• nevrologiuri <strong>da</strong>rRvevebi, maT Soris encefalopaTiis simptomebi;<br />

• infeqciuri <strong>da</strong>avadebebi: saxe <strong>da</strong> sixSire.<br />

laboratoriuli monacemebis kontroli<br />

• CD4-is done (Tu SesaZlebelia);<br />

• sisxlis klinikuri analizi;<br />

• RviZlis fermentebis aqtivoba (alt, ast);<br />

• <strong>da</strong>matebiTi gamokvlevebi: arT-s sqemisa <strong>da</strong> preparatebis gverdiTi<br />

efeqtebis mixedviT.<br />

7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

12


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />

baqteriuli pnevmoniebi<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis/nozologiis/sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>miani imunodeficitis virusiT gamowveul<br />

infeqciur <strong>da</strong>avadebas. baqteriuli pnevmoniis yvelaze xSiri gamomwvevia<br />

Streptococcus pneumoniae. sxva gamomwvevbia: Haemophilus influenzae, Klebsiella spp.,<br />

Staphylococcus spp., Mycobacterium tuberculosis, Micobacterium avium-intracellulare.<br />

2. kriteriumebi _<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />

dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT. ze<strong>da</strong> sasunTqi gzebis baqteriuli infeqciebis diagnozi<br />

efuZneba klinikur gamovlinebebsa <strong>da</strong> rentgenologiur cvlilebebs.<br />

rentgenogramaze SeiZleba aRmoCndes filtvis parenqimis wilovani,<br />

kerovani an difuzuri <strong>da</strong>Crdilva an gamovlindes atipuri cvlilebebi.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />

antisxeulebis ar arseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />

raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />

arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT. ze<strong>da</strong><br />

sasunTqi gzebis baqteriuli infeqciebis gamomricxavi kriteriumebia<br />

klinikuri gamovlinebebisa <strong>da</strong> rentgenologiuri cvlilebebis ar<br />

arseboba.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi _<br />

a. <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />

gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />

profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />

kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. ze<strong>da</strong> sasunTqi gzebis baqteriuli<br />

infeqciebis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebel simptomebs ganekuTvneba cxeleba, advilad<br />

<strong>da</strong>Rla, xveleba, qoSini, tkivili gulmkerdis areSi, taqipnoe.<br />

b gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />

arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />

warmoadgendes. ze<strong>da</strong> sasunTqi gzebis baqteriuli infeqciebis<br />

gamomricxavi faqtoria Sesabamisi Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />

4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />

specialistTa konsultaciebi<br />

CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />

virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

13


meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />

Tirkmlis funqciuri sinjebi, gulmkerdis rentgenologiuri gamokvleva,<br />

eqim-pulmonologis konsultacia.<br />

5. <strong>mkurnaloba</strong> AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA<br />

baqteriuli pnevmoniis mkurnalobis pirveli rigis sqemebi<br />

antibiotiki doza MmiRebis<br />

sixSire<br />

amoqsicilini<br />

500-1000mg 3X<br />

(penicilinisa <strong>da</strong> ampicilinis<br />

mimarT SesaZlo<br />

dReSi<br />

rezistentobis<br />

SemTxvevaSi gamoiyeneT<br />

penicilini beta laqtamazas<br />

inhibitorebTan kombinaciaSi)<br />

miRebis<br />

gza<br />

mkurnalobis<br />

xangrZlivoba<br />

PO 7 dRe an<br />

ufro<br />

xangrZlivad<br />

morCenamde<br />

Aan<br />

eriTromicini 500mg 4X dReSi PO 7 dRe<br />

an<br />

klaritromicini 500mg 2X dReSi PO 7 dRe<br />

Aan<br />

azitromicini 500mg erTxel<br />

dReSi<br />

qinoloni pnevmokokuri aqtivobiT<br />

(mag: moqsifloqsacini)<br />

doqsiciklini<br />

an<br />

an<br />

400 mg<br />

erTxel<br />

dReSi<br />

100 mg<br />

2X dReSi<br />

PO<br />

PO<br />

PO<br />

3-4 dRe<br />

7 dRe<br />

7 dRe<br />

o Tu pirveli rigis sqemiT mkurnalobis fonze mdgomareoba 72 sT-Si<br />

ar gaumjobes<strong>da</strong> (cxelebis normalizeba, leikocitozis donis<br />

Semcireba), aucilebelia pacientis hospitalizacia <strong>da</strong> mkurnalobis<br />

Secvla II rigis sqemiT,. saWiroebis SemTxvevaSi _ JangbadiT<br />

inhalacia.<br />

baqteriuli pnevmoniebis mkurnalobis meore rigis sqemebi<br />

antibiotiki doza M miRebis<br />

sixSire<br />

ceftriaqsoni 2g dReSi erTxel<br />

+<br />

eriTromicini 500mg 4X dReSi<br />

an<br />

ampicilin/<br />

1500mg 3X dReSi<br />

sulbaqtami<br />

+<br />

eriTromicini 500mg 4X dReSi<br />

an<br />

14<br />

MmiRebis<br />

gza<br />

IV<br />

IV<br />

mkurnalobis<br />

xangrZlivoba<br />

7 dRe<br />

7 dRe


qinoloni<br />

pnevmokokuri<br />

aqtivobiT<br />

(mag:<br />

moqsifloqsacini)<br />

qloramfenikoli<br />

(mxolod sxva<br />

pre-paratebis ar<br />

arse-bobis dros)<br />

400 mg erTxel dReSi IV/PO 7 dRe<br />

an<br />

12,5 mg/kg 4X dReSi IV 7 dRe<br />

6. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

7. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

15


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli atipiuri<br />

mikobaqteriozebis marTva<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis/nozologiis/sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />

infeqciur <strong>da</strong>avadebas. atipiuri mikobaqteriozebi ewodeba Mycobacterium<br />

avium complex gamowveul infeqciebs.<br />

2. kriteriumebi _<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />

dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT. atipiuri mikobaqteriebiT gamowveuli infeqciebis diagnozi<br />

ismeba klinikuri suraTisa <strong>da</strong> laboratoriuli gamokvlevebis mixedviT.<br />

misi <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli kriteriumia Mycobacterium avium complex -is aRmoCena<br />

specialur nia<strong>da</strong>gze <strong>da</strong>Tesil sisxlSi, ganavalSi, RviZlisa <strong>da</strong> Zvlis<br />

tvinis bioptatSi.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />

antisxeulebis ar arseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />

raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />

arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT. atipiuri<br />

mikobaqteriebiT gamowveul infeqciebis gamomricxavi kriteriumia<br />

klinikuri suraTisa <strong>da</strong> Mycobacterium avium complex -is ar arseboba<br />

specialur nia<strong>da</strong>gze <strong>da</strong>Tesil sisxlSi, ganavalSi, RviZlisa <strong>da</strong> Zvlis<br />

tvinis bioptatSi.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi _<br />

a. <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />

gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />

profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />

kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. atipiuri mikobaqteriebiT gamowveuli<br />

infeqciebis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebel simptomebs ganekuTvneba cxeleba, wonaSi<br />

kleba, Ramis oflianoba, diarea, ganleva.<br />

b. gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />

arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />

warmoadgendes. atipiuri mikobaqteriebiT gamowveuli infeqciebis<br />

gamomricxavi faqtoria Sesabamisi Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />

16


4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />

specialistTa konsultaciebi<br />

CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />

virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />

Tirkmlis funqciuri sinjebi, gulmkerdis rentgenologiuri gamokvleva,<br />

Mycobacterium avium complex-is aRmoCena specialur nia<strong>da</strong>gze <strong>da</strong>Tesil<br />

sisxlSi, ganavalSi, RviZlsa <strong>da</strong> Zvlis tvinis bioptatSi.<br />

5. atipuri mikobaqteriozebis <strong>mkurnaloba</strong><br />

antibiotiki doza MmiRebis<br />

sixSire<br />

miRebis<br />

gza<br />

mkurnalobis<br />

xangrZlivoba<br />

pirveli rigis preparatebi<br />

klaritromicini 500-1000 mg 2-jer dReSi PO 6 Tve ;<br />

<strong>da</strong>mokidebulia<br />

klinikur<br />

mdgomareobaze<br />

+<br />

etambutoli 15 mg/kg dReSi<br />

erTxel<br />

+<br />

rifabutini 300-450 mg dReSi<br />

erTxel<br />

PO 6 Tve ;<br />

<strong>da</strong>mokidebulia<br />

klinikur<br />

mdgomareobaze<br />

PO 6 Tve ;<br />

<strong>da</strong>mokidebulia<br />

klinikur<br />

mdgomareobaze<br />

sxva preparatebi, rimlebic moqmedeben atipiur mikobaqteriebze<br />

azitromicini 500-1200 mg dReSi PO<br />

6 Tve<br />

erTxel<br />

ciprofloqsacini 500 mg 2-jer dReSi PO<br />

6 Tve<br />

amikacini 15 mg/kg/dR dReSi 1X i/v<br />

an 7,5 2-jer dReSi i/v<br />

mg/kg/dR<br />

ara umetes 4<br />

kvirisa<br />

6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />

• Tu atipiuri mikobaqteriozebis mkurnalobis fonze mdgomareoba<br />

gaumjobes<strong>da</strong> <strong>da</strong> preparatebi kargad ga<strong>da</strong>itaneba un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iwyos arT.<br />

• atipiuri mikobaqteriozebis mkurnalobo<strong>da</strong>n 4-6- kviraSi iwyeba arT.<br />

6 Tvis Semdeg imunuri pasuxis gaumjobesebis Semdeg (CD4<br />

ricxvi>100mm3) Cerdeba atipiuri mikobaqteriozebis <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong><br />

gamoiyeneba meoradi profilaqtika.<br />

• meoradi profilaqtikis Sewyveta SesaZlebelia, rodesac imunuri<br />

sistema stabiluria 3-6- Tvis manZilze.<br />

17


• atipiuri mikobaqteriozebis <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> meoradi profilaqtika<br />

grZeldeba 6 Tve, rac aris mkurnalobis warmatebis <strong>da</strong> relapsis<br />

Tavi<strong>da</strong>n acilebis sawin<strong>da</strong>ri.<br />

• didi mniSvneloba aqvs atipiuri mikobaqteriozebis mkurnalobis<br />

<strong>da</strong>wyebas arv Terapiis <strong>da</strong>wyebamde.<br />

• arsebobs albaToba imunuri rekonstituciis anTebiTi sindromis<br />

ganviTarebis arT-s <strong>da</strong>wyebis Semdeg.D<br />

7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

18


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />

pnevmocisturi pnevmoniis marTva<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis/nozologiis/sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />

infeqciur <strong>da</strong>avadebas. pnevmocisturi pnevmoniis gamomwvevia Pneumocystis<br />

jiroveci.<br />

2. kriteriumebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />

dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT. pnevmocisturi pnevmoniis diagnozi ismeba klinikuri suraTisa<br />

<strong>da</strong> rentgenologiuri cvlilebebis mixedviT. pnevmocisturi pnevmoniis<br />

klinikuri gamovlinebebia: xvela, qoSini, cxeleba, respiratoruli<br />

distresi – cianoziT. rentgenologiuri niSani - orive filtvis qvemo<br />

wilSi gamWvirvalobis Rrubliseburi <strong>da</strong>qveiTeba - yvela pacients ar<br />

aReniSneba. pnevmocisturi pnevmoniis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli kriteriumia<br />

Pneumocystis jiroveci-is cistis aRmoCena naxvelSi an bronqoalveolaruli<br />

lavaJiT miRebul siTxeSi.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />

antisxeulebis ar arseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />

raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />

arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />

pnevmocisturi pnevmoniis gamomricxavi kriteriumebia klinikuri<br />

gamovlinebebisa <strong>da</strong> Pneumocystis jiroveci-is cistis ar arseboba naxvelSi an<br />

bronqoalveolaruli lavaJiT miRebul siTxeSi.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi _<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />

gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />

profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />

kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. pnevmocisturi pnevmoniis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebel<br />

simptomebs ganekuTvneba xvela, qoSini, cxeleba, respiratoruli<br />

distresi – cianoziT.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />

arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />

warmoadgendes. pnevmocisturi pnevmoniis gamomricxavi faqtoria<br />

Sesabamisi Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />

19


4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />

specialistTa konsultaciebi<br />

CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />

virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />

Tirkmlis funqciuri sinjebi, gulmkerdis rentgenologiuri gamokvleva,<br />

Pneumocystis jiroveci-is cistis aRmoCena naxvelSi an bronqoalveolaruli<br />

lavaJiT miRebul siTxeSi, eqim-pulmonologis konsultacia.<br />

5. pnevmocisturi pnevmoniis <strong>mkurnaloba</strong><br />

tardeba stacionarSi. aucilebelia <strong>da</strong>mxmare Terapia JangbadiT<br />

inhalaciis CaTvliT.<br />

pnevmocisturi pnevmoniis pirveli rigis <strong>mkurnaloba</strong><br />

antimikrobuli<br />

agenti<br />

timetoprimi/<br />

sulfametoqsazoli<br />

doza M miRebis M miRebis mkurnalobis<br />

sixSire gza xangrZlivoba<br />

400/80 mg 4X dReSi PO/IV 21 dRe<br />

pnevmocisturi pnevmoniis meore rigis <strong>mkurnaloba</strong><br />

Kklin<strong>da</strong>micini<br />

+<br />

primaqini<br />

600mg<br />

15 mg<br />

4X dReSi<br />

2X dReSi<br />

PO/IV<br />

PO<br />

21 dRe<br />

an<br />

pentamidini (farTo 4 mg/kg IV<br />

speqtris<br />

dReSi. doza<br />

antibiotikTan mcir 2 mg/kg<br />

kombinaciaSi 5 dRis<br />

baqteriuli<br />

superinfeqciis<br />

mkurnalobis<br />

Semdeg (18)<br />

profilaqtikisTvis<br />

mag. ampicilin+<br />

sulbaqtami 10 dRe)<br />

dReSi<br />

erTxel<br />

IV<br />

21 dRe<br />

• mZime mdgomareobaSi myof avadmofebSi iniSneba prednizoloni, 80-<br />

250 mg PO/IV dReSi 1-2 kvira (amcirebs intersticiul SeSupebas).<br />

• mZime SemTxvevebSi ganixileba kombinirebuli <strong>mkurnaloba</strong>, mag. kotrimoqsazoli<br />

<strong>da</strong> pen<strong>da</strong>midini mxolod erTeuli Setyobinebuli<br />

SemTxvevebis mixedviT <strong>da</strong>kavSirebulia toqsiurobis maRal riskTan.<br />

pnevmocisturi pnevmoniis mZime SemTxvevebi moiTxovs xelovnur<br />

ventilacias an oqsigeniT saturacias (SO2)


pnevmocisturi pnevmoniis mwvave SemTxvevis warmatebiT mkurnalobis<br />

Semged :<br />

• meoradi profilaqtikis mizniT <strong>aiv</strong> inficirebulma pacientebma un<strong>da</strong><br />

miiRon trimetoprim/sulfametoqsazoli 160/800 mg doziT erTxel<br />

dReSi xangrZlivad ;<br />

• aRniSnuli preparatebis miReba pacientma SeiZleba Sewyvitos Tu<br />

CD4 limfocitebis raodenoba stabilurad aRemateba 200 mm3-s sul<br />

mcire sami Tvis ganmavlobaSi.<br />

7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

21


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />

kandidozebis marTva<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis/nozologiis/sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />

infeqciur <strong>da</strong>avadebas. kandidozebis gamomwvevia Candi<strong>da</strong> albicans.<br />

2. kriteriumebi _<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />

dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT. orofaringeuli kandidozis diagnostika efuZneba klinikur<br />

niSnebs, gasinjvas <strong>da</strong> <strong>da</strong>zianebuli ubnebi<strong>da</strong>n aRebuli masalis<br />

mikroskopul <strong>da</strong>Tvalierebas. piris Rrus <strong>da</strong>Tvalierebisas vnaxulobT<br />

balTis formis TeTr nadebs SewiTlebul <strong>da</strong> anTebad lorwovan garsze.<br />

anTeba SeiZleba gavrceldes sasaze, xaxaze, RrZilebze, enasa <strong>da</strong> loyis<br />

lorwovanze. ena <strong>da</strong>zianebisas xdeba gluvi, wiTeli <strong>da</strong> dvrilebi<br />

swordeba. kandidozuri ezofagitis SemTxvevebSi diagnozis<br />

<strong>da</strong><strong>da</strong>sturebisTvis aucilebelia qsovilis bioptatis histologiuri<br />

gamokvleva.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />

antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />

raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />

arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />

kandidozebis gamomricxavi kriteriumebia Sesabamisi klinikuri<br />

gamovlinebebis ararseboba.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi _<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />

gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />

profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />

kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. piris Rrus kandidozi moicavs: loyis<br />

lorwovan garss, enas, pir-xaxas, RrZilebs, rbil <strong>da</strong> magar sasas.<br />

avadmyofs SeiZleba ar hqondes Civilebi an aRniSnavdes Wamis dros wvis<br />

SegrZnebas. zogierTi avadmyofi uCivis pirSi TeTri nadebis arsebobas.<br />

roca kandidozi vrceldeba saylapavze pacienti uCivis: tkivils ylapvis<br />

dros, retrosternalur tkivils, hipersalivacias.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />

arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />

warmoadgendes. kandidozebis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi<br />

Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />

22


4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />

specialistTa konsultaciebi<br />

CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />

virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />

Tirkmlis funqciuri sinjebi, gulmkerdis rentgenologiuri gamokvleva,<br />

kandidozuri ezofagitis SemTxvevebSi diagnozis <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebisTvis<br />

aucilebelia qsovilis bioptatis histologiuri gamokvleva.<br />

5. kandidozebis <strong>mkurnaloba</strong><br />

piris Rrus kandidozis <strong>mkurnaloba</strong><br />

antimikozuri<br />

agenti<br />

doza<br />

M miRebis<br />

sixSire<br />

mkurnalobis pirveli rigis sqemebi<br />

mikonazoli tabletebi dReSi<br />

gasawovad erTxel<br />

an<br />

flukonazoli 100 mg 2-jer dReSi<br />

3 dRe<br />

Semdeg<br />

erTxel<br />

dReSi 4 dRe<br />

mkurnalobis meore rigis sqemebi<br />

itrakonazoli 200-400 mg dReSi<br />

erTxel<br />

miRebis gza<br />

adgilobrivad<br />

PO<br />

PO<br />

mkurnalobis<br />

xangrZlivoba<br />

7 dRe<br />

7 dRe<br />

7 dRe<br />

vaginaluri kandidozis <strong>mkurnaloba</strong><br />

antimikozuri<br />

agenti<br />

doza M miRebis<br />

sixSire<br />

miRebis<br />

gza<br />

mkurnalobis<br />

xangrZlivoba<br />

pirveli rigis sqemebi<br />

flukonazoli 100 mg erTjera<strong>da</strong>d PO erTjera<strong>da</strong>d<br />

klotrimazoli 500 mg erTjera<strong>da</strong>d vaginalurad erTjera<strong>da</strong>d<br />

meore rigis sqemebi<br />

ketokonazoli 200 mg 2-jer dReSi PO 3 dRe<br />

ketokonazoli 200 mg dReSi PO<br />

7 dRe<br />

erTxel<br />

SemanarCunebeli Terapia<br />

nistatini 2-4 mln IU 2-jer dReSi PO 10 dRe<br />

Aan<br />

flukonazoli 50-200 mg dReSi PO<br />

yoveldRe<br />

erTxel<br />

mesame rigis sqemebi<br />

ketokonazoli 200 mg dReSi<br />

erTxel<br />

23<br />

PO<br />

<strong>da</strong>mokidebuli<br />

pasuxze,<br />

Cveulebriv 7-<br />

10 dRe


itrakonazoli 100 mg dReSi<br />

erTxel<br />

PO<br />

<strong>da</strong>mokidebuli<br />

pasuxze,<br />

Cveulebriv 7-<br />

10 dRe<br />

ezofaguri <strong>da</strong> diseminirebuli kandidozebis <strong>mkurnaloba</strong><br />

antimikozuri<br />

agenti<br />

doza M miRebis<br />

sixSire<br />

miRebis<br />

gza<br />

mkurnalobis<br />

xangrZlivoba<br />

pirveli rigis sqemebi<br />

ketokonazoli 200-400 mg 2-jer dReSi PO 21 dRe<br />

Aan<br />

flukonazoli<br />

(ketokonazolze<br />

efeqturia)<br />

200-400 mg<br />

Semcirdes<br />

klinikuri<br />

Sedegis<br />

mixedviT 3<br />

dRis Semdeg<br />

100 mg/dReSi<br />

dReSi<br />

erTxel<br />

PO/IV<br />

14 dRe<br />

meore rigis sqemebi<br />

amfotericini B 0,3-0,5 mg/kg IV 10-14 dRe<br />

Aan<br />

itrakonazoli 200-400 mg dReSi<br />

erTxel<br />

PO<br />

2 kvira<br />

6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />

kandidozuri ezofagitis mkurnalobis Semdeg saWiroa xangrZlivi<br />

SemanarCunebeli Terapia flukonazoliT 50-100 mg/dReSi yoveldRe, an<br />

itrakonazoliT 100 mg/dReSi yoveldRe, an ketokonazoliT 200<br />

mg/dReSi yoveldRe.<br />

7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

24


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />

kriptokokuli meningitis marTva<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />

infeqciur <strong>da</strong>avadebas. kriptokokuli meningitis gamomwvevia soko<br />

Criptococcus neoformans.<br />

2. kriteriumebi _<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />

dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT. kriptokokozis diagnozis <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebisTvis liqvors<br />

acentrifugireben, miRebul naleqs ikvleven mikroskopis qveS tuSis<br />

wveTis India ink <strong>da</strong>matebis Semdeg. preparatSi naxuloben sqeli kafsuliT<br />

<strong>da</strong>farul safuaris ujredebs. SesaZlebelia kriptokokis kulturis<br />

gamoyofa Tavzurgtvinis siTxi<strong>da</strong>n. gamoiyeneba Sratis <strong>da</strong> Tavzurgtvinis<br />

siTxis gamokvleva kriptokokul antigenze.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />

antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />

raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />

arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />

kriptokokozis gamomricxavi kriteriumebia liqvorSi sqeli kafsuliT<br />

<strong>da</strong>faruli safuaris ujredebis ararseboba.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />

gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />

profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />

kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. kriptokokuli meningitis dros pacienti<br />

uCivisL Tavis tkivils, cxelebas, saxezea kefis kunTebis regidoba, Tavis<br />

qalis nervebis <strong>da</strong>zianeba, cnobierebis <strong>da</strong>rRveva, komatozuri<br />

mdgomareoba. xSirad meningitis niSnebi arc aRiniSneba, maT Soris,<br />

cxeleba <strong>da</strong> kefis kunTebis rigidoba.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />

arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />

warmoadgendes. kriptokokuli meningitis gamomricxavi faqtoria<br />

Sesabamisi Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />

4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />

specialistTa konsultaciebi<br />

25


CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />

virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />

Tirkmlis funqciuri sinjebi, Tavzurgtvinis siTxis aReba <strong>da</strong> naleqis<br />

gamokvleva mikroskopis qveS tuSis wveTis India ink <strong>da</strong>matebis Semdeg an,<br />

kriptokokis kulturis gamoyofa Tavzurgtvinis siTxi<strong>da</strong>n an, Sratsa<br />

<strong>da</strong>/an Tavzurgtvinis siTxeSi kriptokokuli antigenis aRmoCena.<br />

5. kriptokokuli meningitis <strong>mkurnaloba</strong><br />

antimikozuri<br />

agenti<br />

doza M miRebis<br />

sixSire<br />

miRebis<br />

gza<br />

pirveli rigis sqemebi (27)<br />

amfotericini B 0,7-1,0 mg/kg erTxel IV<br />

+<br />

dReSi<br />

5-flucitozini 25 mg/kg 4X dReSi<br />

mkurnalobis<br />

xangrZlivoba<br />

14 dRe<br />

Semdeg<br />

flukonazoli 400 mg erTxel<br />

dReSi<br />

Semdeg<br />

flukonazoli 200mg erTxel<br />

dReSi<br />

meore rigis sqemebi<br />

amfotericini B 0,7-1,0 mg/kg<br />

+<br />

5-flucitozini 25 mg/kg<br />

erTxel<br />

dReSi<br />

4X dReSi<br />

PO sul mcire 10<br />

kvira<br />

PO<br />

IV<br />

mTeli<br />

cxovreba<br />

6-10 kvira<br />

an<br />

amfotericini B 0,7-1,0 mg/kg erTxel<br />

dReSi<br />

IV<br />

an (msubuq SemTxvevebSi)<br />

flukonazoli 400-800 mg erTxel PO<br />

dReSi<br />

Semdeg<br />

flukonazoli 200 mg erTxel PO<br />

dReSi<br />

6-10 kvira<br />

10-12 kvira<br />

mTeli<br />

cxovreba<br />

6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />

aucilebelia mTeli cxovrebis manZilze Catardes kriptokokozis<br />

meoradiAqimioprofilaqtika. am mizniT iniSneba flukonazoli 200<br />

mg/dReSiAyoveldRe. alternativas warmoadgens itrakonazoli 200<br />

mg/dReSiAyoveldRe. SemanarCunebeli Terapiis aucilebloba pacientebSi,<br />

romelTa imunuri sistema aRdga (CD4 ricxvi >200 mm3) ar aris <strong>da</strong>mxmare<br />

<strong>da</strong> ar arsebobs raime sawinaaRmdego mosazreba am konkretuli<br />

SemTxvevisTvis.<br />

26


7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

27


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />

histoplazmozis marTva<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />

infeqciur <strong>da</strong>avadebas. histoplazmozis gamomwvevia soko Histoplazma<br />

capsulatum inhalaciuri sporebi.<br />

2. kriteriumebi _<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />

dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT. histoplazmozis diagnostika <strong>da</strong>sturdeba sokos kulturiT an<br />

qsovilis bioptatis histologiuri gamokvleviT. hispoplazmozis<br />

diagnostisTvis un<strong>da</strong> Catardes sisxlis <strong>da</strong> kanis testebi, Tumca isini ar<br />

aris farTod gamoyenebuli.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />

antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />

raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />

arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />

histoplazmozis gamomricxavi kriteriumebia sokos ararseboba qsovilis<br />

bioptatis histologiuri gamokvleviT.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />

gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />

profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />

kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. histoplazmiT gamowveuli mwvave <strong>da</strong>avadeba<br />

gripismagvaria <strong>da</strong> axasiaTebs: cxeleba, anoreqsia, arTralgia, mialgia,<br />

mSrali xveleba, tkivili gul-mkerdis areSi. diseminacia imunosupresiul<br />

avadmyofSi swrafad viTardeba <strong>da</strong> axasiaTebs: wonaSi <strong>da</strong>kleba, oraluri<br />

<strong>da</strong> kanis <strong>da</strong>zianebuli ubnebi, RviZlis, elenTis <strong>da</strong> limfuri kvanZebis<br />

gadideba. oraluri ubnebisTvis <strong>da</strong>maxasiaTebelia nekrozuli wylulebi.<br />

SesaZlebelia ganviTareds sasis perforacia <strong>da</strong> rbili qsovilis<br />

destruqcia.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />

arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />

warmoadgendes. histoplazmozis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi<br />

Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />

28


4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />

specialistTa konsultaciebi<br />

CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />

virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />

Tirkmlis funqciuri sinjebi, qsovilis bioptatis histologiuri<br />

gamokvleva histoplazmozis diagnostikisTvis.<br />

5. histoplazmozis <strong>mkurnaloba</strong><br />

antifungaluri<br />

agenti<br />

dozireba miRebis<br />

sixSire<br />

amfotericni B 0.7-1 mg/kg erTxel<br />

dReSi<br />

miRebis gza<br />

IV<br />

xangrZlivoba<br />

10 dRe<br />

sawyis <strong>mkurnaloba</strong>s mohyveba 3 Tviani <strong>mkurnaloba</strong> imunorekonstituciamde<br />

>100 CD4 ujrediT, Sedegi medikamentebiT:<br />

• itrakonazoli 200 mg 2X dReSi PO<br />

• flukonazoli 200 mg 2X dReSi PO<br />

• amfotericini B 1 mg/kg IV kviraSi erTxel.<br />

alternatiul reJims warmoadgens itrakonazoli 200 mg samjer dReSi - 3<br />

dRe, Semdeg 200 mg 2X dReSi 12 kvira (sakvebTan erTad).<br />

7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

29


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli kapoSis<br />

sarkomis marTva<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />

infeqciur <strong>da</strong>avadebas. kapoSis sarkoma avTvisebiani simsivnea, romlis<br />

gamomwvevia gamomwvevia me-8 tipis herpes virusi (HHV8 an KSHV).<br />

2. kriteriumebi _<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />

dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT. kapoSis sarkomis diagnozi <strong>da</strong>sturdeba kanis <strong>da</strong>zianebuli<br />

ubnebi<strong>da</strong>n aRebuli bioptatis histologiuri gamokvleviT.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />

antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />

raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />

arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT. kapoSis<br />

sarkomis gamomricxavi kriteriumebia kanis <strong>da</strong>zianebuli ubnebi<strong>da</strong>n<br />

aRebul bioptatSi <strong>da</strong>ignozis histologiurad ar <strong>da</strong><strong>da</strong>stureba.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />

gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />

profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />

kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. kanze elementebi warmodgenilia cisferi<br />

an mewamuli feris papulebiT an kvanZebiT, araiSviaTad garSemo<br />

arsebuli kanis limfuri SeSupebiT. xSirad ziandeba sasa, filtvebi kuWnawlavis<br />

traqti <strong>da</strong> limfuri kvanZebi. piris RruSi kapoSis sarkomis<br />

elementebi yvelaze xSirad ganlagebulia magar sasaze, iSviaTad enaze,<br />

xaxaze, nuSura jirkvlebsa <strong>da</strong> RrZilebze. isini warmoadgenen mewamuli<br />

feris papulebs, romlebic Cveulebriv ar aris mtkivneuli. xan<strong>da</strong>xan<br />

SeiZleba Segvxvdes msxvili elementebic <strong>da</strong> elementebi kanze. filtvis<br />

parenqimis <strong>da</strong>zianeba atarebs infiltraciul xasiaTs. xSirad viTardeba<br />

sunTqvis ukmarisoba. filtvis infiltraciuli <strong>da</strong>zianebis mqone<br />

avadmyofebs arakeTilsaimedo prognozi aqvT <strong>da</strong> maTSi maRalia<br />

sikvdilianoba.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />

arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />

warmoadgendes. kapoSis sarkomis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi<br />

Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />

30


4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />

specialistTa konsultaciebi<br />

CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />

virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />

Tirkmlis funqciuri sinjebi, kapoSis sarkomiT <strong>da</strong>zianebuli kanis<br />

ubnebis biopsia <strong>da</strong> histologiuri gamokvleva.<br />

5. kapoSis sarkomis <strong>mkurnaloba</strong><br />

kapoSis sarkomis <strong>mkurnaloba</strong> tardeba onkologis mier. lokaluri<br />

formis samkurnalod gamoiyeneba sxivuri Terapia. generalizirebuli<br />

formis samkurnalod iniSneba citotoqsiuri qimioTerapia. efeqturobis<br />

sxva<strong>da</strong>sxva xarisxiT gamoiyeneba simsivnis sawinaaRmdego preparatebis<br />

Semdegi kombinaciebi: liposomuri doksorubiciniT monoTerapia,<br />

bleomicini, vinkristini, <strong>da</strong>unorubicini, vinblastini, etopozidi.<br />

calkeuli elementebi SeiZleba moSordes qirurgiulad an lazeris,<br />

Txevadi azotis <strong>da</strong> <strong>da</strong>sxivebis zemoqmedebiT. demonstrirebuli iyo<br />

uSualod kapoSis sarkomatozul kvanZSi bleomicinis Seyvanis<br />

efeqturoba. kapoSis sarkoma SesaZloa <strong>da</strong>eqvemdebaros mxolod arT-s <strong>da</strong><br />

nel-nela alagdes.<br />

6. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

7. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

31


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />

arahojkinis limfomebis marTva<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />

infeqciur <strong>da</strong>avadebas. arahojkinis lomfomebi limfuri sistemis<br />

avTvisebiani simsivneebia, romlebic Sidsis fonze xSir SemTxvevaSi<br />

asocirebulia epStein-baris virusTan (EBV).<br />

2. kriteriumebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />

dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT. arahojkinis limfomebis diagnozi <strong>da</strong>sturdeba<br />

hipereplazirebuli limfuri kvanZis biofsiiT, histologiuri<br />

gamokvleviT.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />

antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />

raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />

arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />

arahojkinis limfomis gamomricxavi kriteriumebia simsivnis<br />

morfologiuri substratis ararseboba hiperplazirebuli limfuri<br />

kvanZis bioptatSi.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />

gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />

profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />

kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. arahojkinis limfomebis dros simptomebi<br />

mravalferovania: hiperplazirebuli limfuri kvanZebi SesaZlebelia<br />

palpirdebodes sxva<strong>da</strong>sxva adgilze; cxeleba, wonaSi kleba <strong>da</strong> sisuste<br />

xSiria, Tumca ara aucilebeli; <strong>da</strong>avadebis stadiis gansazRvrisTvis (I-IV)<br />

aucilebelia Semdegi gamokvlevebi: cerebruli, cervikaluri,<br />

Torakaluri <strong>da</strong> abdominaluri kompiuterul-aqsialuri tomografiuli<br />

(CAT) skanireba, Zvlis tvinis <strong>da</strong> Tav-zurg-tvinis siTxis aspiracia <strong>da</strong><br />

gastroskopia.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />

arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />

warmoadgendes. arahojkinis limfomis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi<br />

Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />

32


4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />

specialistTa konsultaciebi<br />

CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />

virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />

Tirkmlis funqciuri sinjebi, hiperplazirebuli limfuri kvanZis<br />

biofsia <strong>da</strong> histologiuri gamokvleviT simsivnis morfologiuri<br />

substratis aRmoCena.<br />

5. arahojkinis limfomebis (maT Soris berkitis tipis <strong>da</strong><br />

cns-is limfomebis) <strong>mkurnaloba</strong><br />

ara-hojkinis limfomebis samkurnalod efeqturia CHOP reJimi, un<strong>da</strong><br />

Catardes 6 kursi (ganmeorebebi aucilebelia sruli remisiis misaRebad):<br />

‣ prednizoloni 100 mg/dReSi erTxel 5 dRe<br />

‣ vinkristini (onkovini) 1,4 mg/m2 (maqsimum 2 mg/dReSi) erTi doza<br />

mkurnalobis pirvel dRes<br />

‣ ciklofosfamidi 750 mg/m2/dReSi erTi doza mkurnalobis pirvel<br />

dRes<br />

‣ doqsorubicini (hidroqsi<strong>da</strong>unomicini) 50 mg/m2/dReSi erTi doza<br />

mkurnalobis pirvel dRes.<br />

meore cikli iwyeba yovel 21-e dRes (dRe 22-e mohyveba I dRes)<br />

‣ EPOCH reJimi, romelic moicavs etopozids, prednozolons,<br />

vinkristins, ciklofisfamids <strong>da</strong> <strong>da</strong>unorubicins an doqsirubicins<br />

efeqturia arT-sTan kombinaciaSi. igi efuZneba gagrZelebiT<br />

infuzias 96 saaTis ganmavlobaSi, romelic Semdegia:<br />

‣ etopozidi 50 mg/m2 dReSi (centraluri venuri xaziT)<br />

‣ doqsorubucuni 10 mg/m2/dReSi (centraluri venuri xaziT)<br />

‣ vinkristini 0,4 mg/m2/dReSi (maqs 2 mg/kviraSi) (centraluri venuri<br />

xaziT)<br />

‣ ciklofosfamidi 375 mg/m2 me-5 dRes mxolod, bolusiT<br />

(centraluri venuri xaziT)<br />

‣ prednizoloni 100 mg/dReSi pirveli 5 dRe erTxel dReSi.<br />

reJimi un<strong>da</strong> ganmeordes yovel 21 dReSi sanam ar Catardeba 6 cikli.<br />

‣ berkitis–tipis limfomis menejmenti ar gansxvavdeba sxva<br />

limfomebis mkurnalobisgan <strong>da</strong> pasuxobs CHOP <strong>da</strong> EPOCH reJimebs.<br />

swrafad mzardi limfomis <strong>mkurnaloba</strong> ufro agresiuli<br />

qimioTerapiiT (mag : B-ALL reJimi) diskusiis Temas warmoadgens <strong>da</strong><br />

specifikuri rekomen<strong>da</strong>ciebi dRevandeli dRisTvis ar arsebobs.<br />

‣ berkitis–tipis limfomebis SemTxvevebSi qimioTerapias Tan un<strong>da</strong><br />

axldes savaraudo pirveladi keris <strong>da</strong>sxiveba.<br />

‣ arahojkinis limfomebis <strong>mkurnaloba</strong> SesaZlebelia CD4 ujredebis<br />

ricxvisgan <strong>da</strong>moukideblad, Tumca mkurnalobis efeqturobisTvis<br />

arT un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iniSnos ufro adre. qimioTerapiis ganmavlobaSi CD4<br />

ujredebis ricxvi >350 mm3 <strong>da</strong>kavSirebulia relapsis maRal<br />

maCveneblebTan arT gareSe (37).<br />

33


‣ intakranialuri limfomebis (metastazebi) arsebobisas sasurvelia<br />

Tavis <strong>da</strong>sxiveba, simsivnis sawinaaRmdego preparatebTan <strong>da</strong><br />

glukokortikoidebTan erTad (38).<br />

cns-is pirveladi limfomis dros erTaderTi efeqturi mtkicebulebaze<br />

<strong>da</strong>fuZnebuli Terapiaa sxivuri Terapia. <strong>da</strong>uyonebliv un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iwyos arT<br />

(39,40).<br />

6. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

7. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

34


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />

toqsoplazmozis marTvis saxelmwifo stan<strong>da</strong>rti<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />

infeqciur <strong>da</strong>avadebas. <strong>da</strong>avadeba toqsoplazmozis gamomwvevia paraziti<br />

Toxoplasma gondii. <strong>SidsiT</strong> avadmyofebSi toqsoplazma iwvevs Tavis tvinSi<br />

mravlobiTi anTebadi ubnebis warmoqmnas <strong>da</strong> gamovlindeba encefalitis<br />

an diseminirebuli <strong>da</strong>avadebis saxiT.<br />

2. kriteriumebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />

dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT. toqsoplazmozis dros Tavis tvinis MAC an MRI skanirebiT<br />

aRmoCndeba mravlobiTi rgoliseburi kerebi. Tu es meTodebi ar aris<br />

xelmisawvdomi diagnozis <strong>da</strong>dgenaSi gvexmareba serologiuri testebi<br />

toqsoplazmis sawinaaRmdegod gamomuSavebul antisxeulebze (IgG klasis).<br />

cerebraluri toqsoplazmozis mqone pacientebis umravlesobas<br />

aReniSneba Toxoplasma gondii-iT gamowveuli infeqciis ga<strong>da</strong>tanis<br />

serologiuri niSnebi. diagnozs a<strong>da</strong>sturebs Tavis tvinis qsovilis<br />

histologiuri gamokvleva.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />

antisxeulebis ar arseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />

raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />

arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />

toqsoplazmozis gamomricxavi kriteriumebia Tavis tvinis MAC an MRI<br />

skanirebiT aRmoCndeba mravlobiTi rgoliseburi kerebis ar arseboba,<br />

negatiuri serologiuri testebi toqsoplazmis sawinaaRmdegod<br />

gamomuSavebul antisxeulebze (IgG klasis).<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />

gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />

profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />

kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. toqsoplazmozis dros saxezea Semdegi<br />

klinikuri suraTi: cnobierebis <strong>da</strong>rRveva, cxeleba, krunCxvebi, Tavis<br />

tkivili, kerovani nevrologiuri simptomatika motoruli deficitis,<br />

35


kraniuli nervis parezis, moZraobis SezRudvis, dismetriis, mxedvelobis<br />

<strong>da</strong>kargvis <strong>da</strong> afaziis CaTvliT.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />

arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />

warmoadgendes. toqsoplazmozis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi<br />

Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />

4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />

specialistTa konsultaciebi<br />

CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />

virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />

Tirkmlis funqciuri sinjebi, Tavis tvinis MAC an MRI skanireba,<br />

serologiuri testebi toqsoplazmis sawinaaRmdegod gamomuSavebul<br />

antisxeulebze (IgG klasis), Tavis tvinis biofsia <strong>da</strong> qsovilis<br />

histologiuri gamokvleva.<br />

5. toqsoplazmozis <strong>mkurnaloba</strong><br />

preparati doza M miRebis<br />

sixSire<br />

miRebis<br />

gza<br />

mkurnalobis<br />

xangrZlivoba<br />

<strong>mkurnaloba</strong><br />

pirimetamini 200 mg erTjera<strong>da</strong>d PO<br />

erTjera<strong>da</strong>d<br />

(gajerebiTi doza)<br />

Semdeg<br />

pirimetamini 25 mg<br />

3-jer dReSi PO<br />

6-8 kvira<br />

an 50 mg 2-jer dReSi<br />

+<br />

foliumis 15 mg dReSi PO<br />

6-8 kvira<br />

mJava<br />

erTxel<br />

+<br />

sulfadiazini 1 g 4-jer dReSi PO 6-8 kvira<br />

am sqemaSi sulfadiazini SeiZleba Seicvalos:<br />

• klin<strong>da</strong>miciniT 600 mg i/v an PO dReSi 4-jer 6 kvira<br />

• azitromiciniT 1200 mg PO dReSi erTxel 6 kvira<br />

• klariTromiciniT 1 g PO 2-jer dReSi 6 kvira<br />

• atovakvoniT 750 mg PO 4-jer dReSi 6 kvira.<br />

6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />

zogierT pacients sWirdeba xangrZlivi <strong>mkurnaloba</strong> toqsoplazmozis<br />

gamo. ga<strong>da</strong>wyvetileba efuZneba klinikur mdgomareobas <strong>da</strong> ganmeorebiT<br />

CAT skanirebas.<br />

meoradi profilaqtika grZeldeba efeqturi reJimis ganaxevrebuli<br />

dozebiT manamde sanam CD4 ujredebs ricxvi sami Tvis ganmavlobaSi<br />

stabilurad ar moimatebs (200 ujredi <strong>da</strong> meti).<br />

36


7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

37


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli martivi<br />

herpesiT gamowveuli infeqciebis marTva<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />

infeqciur <strong>da</strong>avadebas. <strong>SidsiT</strong> avadmyofebSi martivi herpesis virusi HSV I<br />

<strong>da</strong> II tipis iwvevs vrcel, persistul an diseminirebul <strong>infeqcia</strong>s,<br />

meningitsa <strong>da</strong> meningoencefalits.<br />

2. kriteriumebi _<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />

dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT. lokaluri martivi herpesis diagnozi ismeba klinikurad,<br />

xolo diseminirebuli martivi herpesiT gamowveuli infeqciis<br />

diagnostikisTvis aucilebelia virusis kulturis gamoyofa, radioimunoblotingis<br />

meTodi, imunofluoroescencia <strong>da</strong> monoklonuri<br />

antisxeulebiT testireba. herpesul encefalits mivyavarT Tavis tvinSi<br />

<strong>da</strong>zianebis mravlobiTi kerebis ganviTarebamde, romelic TvalsaCinoa<br />

CAT skanirebiT; aseve martivi herpesiT gamowveuli cns-is<br />

diagnostikisTvis gamoiyeneba Tav-zurg-tvinis siTxeSi dnm-is aRmoCena<br />

pjr meodiT.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />

antisxeulebis ar arseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />

raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />

arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT. martivi<br />

herpesiT gamowveuli diseminirebuli infeqciis gamomricxavi<br />

kriteriumebia martivi herpesis virusis kulturis, radioimunoblotingis<br />

meTodis, imunofluoroescenciis <strong>da</strong> monoklonuri<br />

antisxeulebiT, Tav-zurg-tvinis siTxeSi martivi herpesis virusis dnm-ze<br />

pjr testirebis negatiuri Sedegi.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />

gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />

profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />

kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. herpesuli gamonayari Cveulebriv<br />

warmodgenilia vezikulebiTa <strong>da</strong> mtkivneuli eroziebiT, romlebic<br />

ganlagebulia piris irgvliv, cxviris nestoebze, tuCebsa <strong>da</strong> sasqeso<br />

organoebze. diseminirebuli martivi herpesiT gamowveuli infeqciis<br />

38


diagnozis <strong>da</strong>sma xSirad Znelia. saxezea meningitisa an/<strong>da</strong><br />

meningoencefalitis suraTi, Sesabamisi cvlilebebiT CAT skanirebisas.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />

arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />

warmoadgendes. lokaluri <strong>da</strong> diseminirebuli martivi herpesiT<br />

gamowveuli infeqciis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi Civilebisa <strong>da</strong><br />

simptomebis ar arseboba.<br />

4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />

specialistTa konsultaciebi<br />

CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />

virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />

Tirkmlis funqciuri sinjebi, martivi herpesis virusis kulturis<br />

gamoyofa, martivi herpesis deteqcia radio-imunoblotingis meTodi,<br />

imunofluoroescenciis an/<strong>da</strong> monoklonuri antisxeulebiT testirebis<br />

meTodebiT, herpesul encefalitze eWvis SemTxvevebSi - Tavis tvinis MAC<br />

an MRI skanireba <strong>da</strong> Tav-zurg-tvinis siTxeSi martivi herpesis dnm-is<br />

aRmoCena pjr meTodiT.<br />

5. martivi herpesvirusuli infeqciis msubuqi formis<br />

<strong>mkurnaloba</strong><br />

antivirusuli<br />

agenti<br />

doza MmiRebis<br />

sixSire<br />

M miRebi<br />

gza<br />

mkurnalobis<br />

xangrZlivoba<br />

pirveli rigis sqemebi<br />

acikloviri 400 mg 3-jer dReSi PO 7-10 dRe<br />

an<br />

famcikloviri 250 mg 3-jer dReSi PO 7-10 dRe<br />

an<br />

valacikloviri 1 g 2-jer dReSi PO 7-10 dRe<br />

martivi herpesvirusuli infeqciis recidivis <strong>mkurnaloba</strong><br />

antivirusuli<br />

agenti<br />

doza MmiRebis<br />

sixSire<br />

M miRebi<br />

gza<br />

mkurnalobis<br />

xangrZlivoba<br />

pirveli rigis sqemebi<br />

acikloviri 800 mg 5-jer dReSi PO 7-10 dRe<br />

an<br />

famcikloviri 500 mg 3-jer dReSi PO 7-10 dRe<br />

an<br />

valacikloviri 1 g 2-jer dReSi per os 7-10 dRe<br />

39


martivi herpesvirusuli infeqciis mZime formis <strong>mkurnaloba</strong><br />

antivirusuli<br />

agenti<br />

doza MmiRebis<br />

sixSire<br />

M miRebis<br />

gza<br />

mkurnalobis<br />

xangrZlivoba<br />

pirveli rigis sqemebi<br />

acikloviri 10 mg/kg 3-jer dReSi IV 7-10 dRe<br />

an<br />

valacikloviri 1 g 2-jer dReSi PO 7-10 dRe<br />

martivi herpesvirusuli infeqciis mZime visceraluri formebis<br />

<strong>mkurnaloba</strong><br />

antivirusuli<br />

agenti<br />

doza MmiRebis<br />

sixSire<br />

M miRebi<br />

gza<br />

mkurnalobis<br />

xangrZlivoba<br />

pirveli rigis sqemebi<br />

acikloviri 10 mg/kg 3-jer dReSi IV 14-21 dRe<br />

meore rigis sqema<br />

foskarneti<br />

(aciklovirze<br />

rezistentobis<br />

SemTxvevebSi)<br />

40-60 mg/kg 3-jer dReSi IV 14 dRe<br />

6. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

7. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

40


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />

sartyliseburi liqenis marTva<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />

infeqciur <strong>da</strong>avadebas. <strong>da</strong>avadeba sartyliseburi liqenis gamomwvevia<br />

herpesis jgufis mesame tipis virusi Variccela zoster virus (VZV) . <strong>SidsiT</strong><br />

avadmyofebSi sartyliseburi liqeni multidermatomulia, persistirebs,<br />

axasiaTebs Zlieri tkivili <strong>da</strong> sisuste; SesaZloa moxdes infeqciis<br />

diseminacia kanis, nervuli sistemis, filtvebis, lorwovani garsebis<br />

CarTviT paTologiur procesSi.<br />

2. kriteriumebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />

dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

(pjr) meTodiT. sartylisebuli liqenis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli kriteriumia<br />

<strong>da</strong>maxasiaTebeli vezikuluri gamonayaris arseboba dermatomis gaswvriv;<br />

cns-is <strong>da</strong>zianebisas Tav-zurg-tvinis siTxeSi VZV dnm-is aRmoCena pjr<br />

meTodiT.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />

antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />

raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />

arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />

sartyliseburi liqenis gamomricxavi kriteriumebia <strong>da</strong>maxasiaTebeli<br />

vezikuluri gamonayaris ararseboba kanze.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />

gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />

profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />

kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. sartyliseburi liqenis dros saxezea<br />

vezikuluri gamonayari dermatomis gaswvriv, romelsac Tan axlavs<br />

Zlieri mtkivneuloba, zogjer cxeleba, regionuli limfadenopaTia,<br />

Zlieri sisuste; SesaZloa moxdes infeqciis diseminacia<br />

multidermatomuli formis ganviTarebiT, nervuli sistemis, filtvebis<br />

<strong>da</strong> lorwovani garsebis CarTviT paTologiur procesSi.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />

arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />

warmoadgendes. sartyliseburi liqenis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi<br />

Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />

41


4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />

specialistTa konsultaciebi<br />

CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />

virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />

Tirkmlis funqciuri sinjebi, VZV sawinaaRmdego antisxeulebis<br />

gansazRvra sisxlSi (IgM <strong>da</strong> IgG klasis), cns-is <strong>da</strong>zianebisas VZV dnm-is<br />

aRmoCena Tav-zurg-tvinis siTxeSi pjr meTodiT.<br />

5. sartyliseburi liqenis sxva<strong>da</strong>sxva formebis <strong>mkurnaloba</strong><br />

sartyliseburi liqenis (kanis formis) <strong>mkurnaloba</strong><br />

antivirusuli<br />

agenti<br />

doza MmiRebis<br />

sixSire<br />

M miRebi<br />

gza<br />

mkurnalobis<br />

xangrZlivoba<br />

pirveli rigis sqemebi<br />

acikloviri 800 mg 5-jer dReSi PO 7-10 dRe an<br />

vezikulis<br />

gaSrobamdeE<br />

an<br />

famcikloviri 500 mg 3-jer dReSi PO 7-10 dRe<br />

an<br />

valacikloviri 1 g 3-jer dReSi PO 7-10 dRe<br />

Tvalis sartyliseburi liqenis, infeqciis diseminirebuli <strong>da</strong> visceruli<br />

formebis <strong>mkurnaloba</strong><br />

antivirusuli<br />

agenti<br />

doza MmiRebis<br />

sixSire<br />

M miRebi<br />

gza<br />

mkurnalobis<br />

xangrZlivoba<br />

pirveli rigis sqemebi<br />

acikloviri 10 mg/kg 3-jer dReSi IV 7-10 dRe<br />

an<br />

valacikloviri 1 gr 3-jer dReSi PO 7-10 dRe<br />

an<br />

famcikloviri 500 mg 3-jer dReSi PO 7-10 dRe<br />

meore rigis sqema<br />

foskarneti<br />

60 mg/kg<br />

an<br />

40 mg/kg<br />

2-jer dReSi<br />

an<br />

3-jer dReSi<br />

6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />

IV<br />

7-10 dRe<br />

post-herpesuli nevralgia xSiri <strong>da</strong> seriozuli problemaa. <strong>da</strong>zianebul<br />

dermatomebSi viTardeba Zlieri tkivili.<br />

tkivilis kontroli mniSvnelovania <strong>da</strong> tkivilis kupirebis mizniT<br />

iniSneba arasteroidul anTebis sawinaaRmdego preparatebi.<br />

Tu tkivili gaxangrZliv<strong>da</strong> iniSneba amitriptilini, karbamazepini an<br />

fenitoini.<br />

42


7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

43


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />

citomegalovirusuli infeqciis marTva<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />

infeqciur <strong>da</strong>avadebas. citomegalovirusuli <strong>da</strong>avadebis gamomwvevia<br />

herpesis jgufis me-4 tipis virusi CMV. <strong>SidsiT</strong> avadmyofebSi<br />

citomegalovirusma SieZleba <strong>da</strong>azaianos sxva<strong>da</strong>sxa organoebi <strong>da</strong><br />

sistemebi.<br />

2. kriteriumebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />

dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT. citomegalovirusis deteqciisTvis gamoiyeneba misi adreuli<br />

antigenis pp65 aRmoCena sisxlSi; pacientebs, romelTa CD4


• citomegalovirusulma <strong>infeqcia</strong>m SeiZleba gamoiwvios piris<br />

Rrus lorwovanis mtkivneuli wylulebi, rac iwvevs kvebis<br />

reJimis <strong>da</strong>rRvevas.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />

arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />

warmoadgendes. citomegalovirusuli infeqciis gamomricxavi faqtoria<br />

Sesabamisi Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />

4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />

specialistTa konsultaciebi<br />

CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />

virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />

Tirkmlis funqciuri sinjebi, CMV pp65 adreuli antigenis aRmoCena<br />

sisxlSi, <strong>da</strong>zianebuli organoebis bioptatis gamokvleva, CMV dnm-is<br />

aRmoCena pjr meTodiT, ofTalmologis konsultacia,<br />

gastroenterologis konsultacia, nevropaTologis konsultacia.<br />

5. citomegalovirusuli infeqciebis sxva<strong>da</strong>sxva formebis<br />

<strong>mkurnaloba</strong><br />

citomegalovirusuli infeqciiT gamowveuli kuW-nawlavis traqtisa <strong>da</strong><br />

cns-is <strong>da</strong>zianebebis <strong>da</strong> retinitis <strong>mkurnaloba</strong><br />

antivirusuli<br />

agenti<br />

doza MmiRebis<br />

sixSire<br />

M miRebi<br />

gza<br />

mkurnalobis<br />

xangrZlivoba<br />

pirveli rigis sqema<br />

gancikloviri 5 mg/kg 2-jer dReSi IV 2-3 kvira<br />

meoradi profilaqtikisTvis aucilebelia gancikloviriT 5 mg/kg IV<br />

dReSi <strong>mkurnaloba</strong>.<br />

citomegalovirusuli infeqciiT gamowveuli kuW-nawlavis traqtisa <strong>da</strong><br />

cns-is <strong>da</strong>zianebebis <strong>mkurnaloba</strong><br />

antivirusuli<br />

agenti<br />

doza MmiRebis<br />

sixSire<br />

M miRebi<br />

gza<br />

mkurnalobis<br />

xangrZlivoba<br />

meore rigis sqemebi<br />

foskarneti 90 mg/kg 2-jer dReSi IV 3 kvira<br />

meoradi profialqtikisTvis aucilebelia foskarnetiT mkurnalobis<br />

xangrZlivi kursi doziT 90mg/kg IV erTxel dReSi.<br />

45


6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />

citomegalovirusuli retinitis meoradi profilaqtika<br />

antivirusuli<br />

agenti<br />

doza MmiRebis<br />

sixSire<br />

M miRebi<br />

gza<br />

meore rigis sqemebi<br />

Tvalis implantanti, romelic gamoyofs ganciklovirs<br />

+<br />

valgancikloviri 900 mg<br />

erTxel<br />

dReSi<br />

mkurnalobis<br />

xangrZlivoba<br />

PO manamde sanam CD4<br />

ujredebi ricxvi ar<br />

moimatebs 100-150 mm3<br />

minimum 3 Tvis<br />

ganmavlobaSi<br />

meoradi profilaqtikis Sewyveta SesaZlebelia 6 Tvis Semdeg <strong>da</strong><br />

imunorekonstituciisas - CD4 100-150 mm3.<br />

7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

46


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />

dermatomikozebis marTva<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />

infeqciur <strong>da</strong>avadebas. dermatomikozebi ewodeba kanis sokovan <strong>da</strong>zianebas,<br />

romelic SeiZleba gaCndes sxeulis nebismier adgilze, gamonayari<br />

mSralia, aqercvladi, Tan axlavs qavili.<br />

2. kriteriumebi _<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis ratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />

dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT. dermatomikozebis <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebisTvis aucilebelia <strong>da</strong>zianebuli<br />

kanis anafxekis mikroskopuli gamokvleva.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />

antisxeulebis ar arseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />

raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />

arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />

dermatomikozis gamomricxavi kriteriumia <strong>da</strong>zianebuli kanis anafxekis<br />

mikroskopiiT gamomnvevis ar arseboba.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />

gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />

profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />

kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. dermatomikozebis dros saxezea sxeulis<br />

nebismier adgilze ganviTarebuli mSrali <strong>da</strong> aqercvladi ubani,<br />

romelsac Tan axlavs qavili.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />

arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />

warmoadgendes. dermatomikozis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi<br />

gamonayaris ar arseboba kanze.<br />

47


4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />

specialistTa konsultaciebi<br />

CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />

virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />

Tirkmlis funqciuri sinjebi, virusli hepatitebis diagnostika, kanis<br />

<strong>da</strong>zianebuli ubnis anafxekis mikroskopuli <strong>da</strong>Tvaliereba, dermatologis<br />

konsultacia.<br />

5. dermatomikozebis <strong>mkurnaloba</strong><br />

antifungaluri doza<br />

preparati<br />

pirveli rigis sqemebi<br />

Mmikonazoli<br />

(adgilobrivad<br />

gamoyenebisTvis)<br />

klotrimazoli<br />

(adgilobrivad<br />

gamoyenebisTvis)<br />

MmiRebis<br />

sixSire<br />

3-jer dReSi<br />

meore rigis sqemebi<br />

ketokonazoli 200 mg dReSi<br />

erTxel<br />

an<br />

itrakonazoli 100 mg dReSi<br />

erTxel<br />

M miRebi<br />

gza<br />

Aadgilobrivad 21 dRe<br />

an<br />

3-jer dReSi adgilobrivad 21 dRe<br />

PO<br />

PO<br />

mkurnalobis<br />

xangrZlivoba<br />

1-3 Tve<br />

1-3 Tve<br />

6. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

7. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

48


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />

oniqomikozebis marTva<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />

infeqciur <strong>da</strong>avadebas. oniqomikozebi warmoadgens frCxilis sokovan<br />

<strong>da</strong>zianebebs, romlebic iwveven frCxilis firfitebis deformaciasa <strong>da</strong><br />

rRvevas.<br />

2. kriteriumebi _<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />

dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT. oniqomikozebis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli kriteriumia gamomwvevis<br />

aRmoCena frCxilis firfitis qvevi<strong>da</strong>n aRebul <strong>da</strong> kaliumis hidroqsidiT<br />

<strong>da</strong>muSavebul masalaSi mikroskopuli gamokvleviT.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />

antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />

raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />

arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />

oniqomikozebis gamomricxavi kriteriumia <strong>da</strong>zianebuli frCxilis<br />

firfitis qvevi<strong>da</strong>n aRebul <strong>da</strong> kaliumis hidroqsidiT <strong>da</strong>muSavebul<br />

masalaSi gamomwvevis ararseboba mikroskopuli <strong>da</strong>TvalierebiT.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />

gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />

profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />

kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. oniqomikozebi iwveven frCxilis<br />

firfitebis deformaciasa <strong>da</strong> rRvevas.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />

arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />

warmoadgendes. oniqomikozebis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi<br />

Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ar arseboba.<br />

4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />

specialistTa konsultaciebi<br />

CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />

virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />

49


Tirkmlis funqciuri sinjebi, virusuli hepatitis markerebi, masalis<br />

aReba <strong>da</strong>zianebuli frCxilis firfitis qvevi<strong>da</strong>n, kaliumis hidroqsidiT<br />

<strong>da</strong>muSaveba <strong>da</strong> mikroskopuli <strong>da</strong>Tvaliereba, dermatologis konultacia.<br />

5. oniqomikozebis <strong>mkurnaloba</strong><br />

pirveli rigis sqemebi<br />

antifungaluri<br />

preparati<br />

doza MmiRebis<br />

sixSire<br />

MmiRebi<br />

gza<br />

terbinafini 250 mg dReSi PO<br />

erTxel<br />

mkurnalobis<br />

xangrZlivoba<br />

6 kvira xelis<br />

TiTebis<br />

<strong>da</strong>zianebisas an<br />

12 kvira fexis<br />

TiTebis<br />

<strong>da</strong>zianebisas<br />

an<br />

itrakonazoli 200 mg 2-jer dReSi PO yoveli Tvis I<br />

kviris<br />

ganmavlobaSi 2<br />

Tvis manZilze<br />

(xelis TiTebis<br />

<strong>da</strong>zianebisas),<br />

3-4 Tve (fexis<br />

TiTebi<br />

<strong>da</strong>zianebisas)<br />

6. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

7. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

50


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />

seboreuli dermatitis marTva<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />

infeqciur <strong>da</strong>avadebas. varaudoben, rom seboreuli dermatitis gamomwvevia<br />

soko Pitysporu ovale (aseve cnobilia rogorc Malassezia furfur). elementi<br />

warmoadgens wiTeli feris laqas, romelic iqercleba.<br />

2. kriteriumebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />

dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT. seboreuli dermatitis diagnozi <strong>da</strong>sturdeba sokos aRmoCeniT<br />

kanis <strong>da</strong>zianebuli ubni<strong>da</strong>n anafxeki masalis mikroskopuli gamokvlevisas.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />

antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />

raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />

arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT. seboreuli<br />

dermatitis diagnozi gamoiricxeba, Tu kanis <strong>da</strong>zianebuli ubni<strong>da</strong>n<br />

anafxeki masalis mikroskopuli gamokvlevisas gamomwvevi ar aRmoCndeba.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />

gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />

profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />

kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. seboreuli dermatitis dros saxezea<br />

aqerclili wiTeli feris laqa saxeze, cxviris nestoebis irgvliv,<br />

cxvir-tuCis naoWze, warbebze, Tavis Tmian nawilze, gul-mkerdis areSi<br />

iRliebSi, tanis ze<strong>da</strong> nawilsa <strong>da</strong> sazardulis areSi.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />

arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />

warmoadgendes. seboreuli dermatitis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi<br />

Civilebisa <strong>da</strong> simptomebis ararseboba.<br />

4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />

specialistTa konsultaciebi<br />

CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />

virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />

51


Tirkmlis funqciuri sinjebi, virusuli hepatitis markerebi, <strong>da</strong>zianebuli<br />

kanis anafxekis mikroskopuli gamokvleva, dermatologis konsultacia.<br />

5. seboreuli dermatitis <strong>mkurnaloba</strong><br />

rekomendebulia <strong>da</strong>zianebuli ubnebis xSirad <strong>da</strong>bana qerclis<br />

mosaSoreblad,<br />

karg Sedegs iZleva selenis sulfidis Semcveli samkurnalo Sampunebis<br />

gamoyeneba.<br />

SesaZloa yvelaze efeqturi aRmoCndes hidrokortizonis 1%-ani mazis<br />

aplikaciebi. aseve karg Sedegs iZleva ketokonazolis 2%-ani kremi.<br />

6. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

7. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

52


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli munis<br />

marTva<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />

infeqciur <strong>da</strong>avadebas. <strong>da</strong>avadeba munis gamomwvevia tkipa Sarkoptes scabiei.<br />

mdedr tkipas kanSi gahyavs gasasvleli, romelsac aqvs ramodenime sm<br />

sigrZis ze<strong>da</strong>piri<strong>da</strong>n wamoweuli wiTeli nawiburis Sesaxe<strong>da</strong>oba. mdedri<br />

tkipa gayvanil gasasvlelSi debs kvercxebs <strong>da</strong> Semdeg ga<strong>da</strong>adgildeba<br />

sxeulis sxva nawilSi. kvercxebi<strong>da</strong>n gamodis tkipebis axali Taoba,<br />

romlebic izrdebian, jvardebian, gahyavT axali gasasvlelebi <strong>da</strong> deben<br />

axal kvercxebs.<br />

2. kriteriumebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />

dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT. munis diagnozi diagnozi ismeba klinikuri gamovlinebebisa <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>zianebuli keris anafxekis mikroskopuli gamokvlevis safuZvelze.<br />

mikroskopiisas aRmoCndeba tkipebi an/<strong>da</strong> maTi kvercxebi.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong> /Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />

antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />

raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />

arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT. munis<br />

gamomricxavi kriteriumebia anafxekis mikroskopisas tkipebis an/<strong>da</strong> maTi<br />

kvercxebis ararseboba.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />

gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />

profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />

kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. munis dros kanqveSa gasasvlelis adgilze<br />

viTardeba gamonayari, romelic xSirad gvxvdeba:<br />

• xelebze - mtevnebze (gansakuTrebiT TiTebs Soris),<br />

• majis, i<strong>da</strong>yvis, muxlismomxrel ze<strong>da</strong>pirebze,<br />

• winamxris i<strong>da</strong>yviskena ze<strong>da</strong>pirze,<br />

• sasqeso asoze,<br />

• sarZeve jirkvlebsa <strong>da</strong><br />

• beWebze.<br />

• avadmyofs ZiriTa<strong>da</strong>d awuxebs tanis Zlieri qavili,<br />

gansakuTrebiT RamiT.<br />

53


• imunodeficitis mqone pacientebs xSirad uviTardebaT munis<br />

mZime forma, romelsac uwodeben norvegiuls. misTvis<br />

<strong>da</strong>maxasiaTebelia vezikuluri gamonayari <strong>da</strong> sqeli fufxebis<br />

warmoqmna mTel sxeulze. munis am formis dros qavili ar aris<br />

gamoxatuli.<br />

• qavilis gamo muni xSirad rTuldeba meoradi infeqciebiT.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />

arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />

warmoadgendes. munis gamomricxavi faqtoria Sesabamisi Civilebisa <strong>da</strong><br />

simptomebis ararseboba.<br />

4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />

specialistTa konsultaciebi<br />

CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />

virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />

Tirkmlis funqciuri sinjebi, virusuli hepatitis markerebi, <strong>da</strong>zianebuli<br />

keris anafxekis mikroskopuli Seswavla, dermatologis konsultacia.<br />

5. munis <strong>mkurnaloba</strong>A<br />

SerCevis preparats warmoadgens adgilobrivad gamosayenebeli 1%-ani<br />

gamabenzen heqsaqloridi, romelic ismeba mTels tanze, Tavis gar<strong>da</strong>,<br />

mozrdilebSi Camoibaneba 24 sT-Si, xolo bavSvebSi _ 8sT-Si. sakmarisia<br />

erTjeradi <strong>da</strong>muSaveba.<br />

aseve SesaZlebelia kanis <strong>da</strong>muSaveba 1%-ani permetriniT an 1%-ani<br />

lin<strong>da</strong>niT; es preparatebic ismeba mTels tanze <strong>da</strong> Camoibaneba 8 sT-Si.<br />

permetrinisa <strong>da</strong> lin<strong>da</strong>nis gamoyeneba ar SeiZleba orsulebisaTvis,<br />

meZuZuri dedebisa <strong>da</strong> bavSvebisaTvis.<br />

norvegiuli munis samkurnalod, imunodeficitis mqone pacientebSi,<br />

efeqturia ivermeqtini, 200 mg/kg PO erTjera<strong>da</strong>d.<br />

tansacmeli, TeTreuli <strong>da</strong> pirsaxocebi un<strong>da</strong> gamoixarSos <strong>da</strong> <strong>da</strong>uTovdes<br />

gaSrobis Semdeg.<br />

munis <strong>mkurnaloba</strong> un<strong>da</strong> Cautardes sqesobriv partniors <strong>da</strong> yvelas vinc<br />

sayofacxovrebo kontaqtSi iyo <strong>avadmyofTa</strong>n.<br />

6. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

7. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

54


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />

stafilokokuri folikulitis marTva<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />

infeqciur <strong>da</strong>avadebas. folikuliti _ kanis <strong>infeqcia</strong>a, romlis drosac<br />

procesi Tmis folikulSia lokalizebuli. <strong>aiv</strong> inficirebulebs xSirad<br />

uviTardebaT pustularuli perifolikuliti. folikulits, rogorc<br />

wesi, iwvevs Staphylococcus aureus, magram sxva mikroorganizmebsac SeuZlia<br />

misi gamowveva.<br />

2. kriteriumebi _<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />

dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT. stafilokokuri folikulitis diagnozi ismeba klinikuri<br />

gamovlinebebis safuZvelze. gamonayari warmodgenilia mravlobiTi<br />

wvrili (5 mm diametris), hiperemiuli folikulebiT, romlebic centrSi<br />

<strong>da</strong>Cirqebulia. xSirad elementebs aqvT midrekileba gaerTianebisaken.<br />

kanis <strong>da</strong>zianebas Tan axlavs qavili.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />

antisxeulebis ar arseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />

raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is<br />

ararseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />

stafilokokuri folikulitis gamomricxavi kriteriumia Sesabamisi<br />

klinikuri suraTis ar arseboba.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />

gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />

profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />

kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. stafilokokuri folikulitis dros<br />

gamonayari warmodgenilia mravlobiTi wvrili (5 mm diametris),<br />

hiperemiuli folikulebiT, romlebic centrSi <strong>da</strong>Cirqebulia. xSirad<br />

elementebs aqvT midrekileba gaerTianebisaken. kanis <strong>da</strong>zianebas Tan<br />

axlavs qavili.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />

arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />

warmoadgendes. stafilokokuri folikulitis gamomricxavi faqtoria<br />

Sesabamisi gamonayaris ararseboba.<br />

55


4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />

specialistTa konsultaciebi<br />

CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />

virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />

Tirkmlis funqciuri sinjebi, virusuli hepatitis markerebi, pustulis<br />

SigTavsis baqteriologiuri gamokvleva, dermatologis konsultacia.<br />

5. stafilokokuri folikulitis <strong>mkurnaloba</strong><br />

I rigis preparati<br />

cefaleqsini 500 mg PO 4-jer dReSi 7-21 dRe.<br />

alternatiuli preparati<br />

kloksacilini 500 mg PO 4-jer dReSi 7-21 dRe.<br />

6. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

7. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

56


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis fonze ganviTarebuli<br />

kontagiozuri moluskis marTva<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis / sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT gamowveul<br />

infeqciur <strong>da</strong>avadebas. kontagiozuri moluski _ kanis ze<strong>da</strong>piruli<br />

<strong>infeqcia</strong>a, romelsac iwvevs kontagiozuri moluskis virusi. <strong>aiv</strong><br />

inficirebulebSi <strong>aiv</strong> negatiurebisgan gansxvavebiT: elementebi<br />

raodenobrivad bevria, xangrZlivad persistirebs, ufro msxvilia <strong>da</strong><br />

Znelad eqvemdebareba <strong>mkurnaloba</strong>s.<br />

2. kriteriumebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus<br />

dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT. kontagiozuri moluskis diagnozi ismeba <strong>da</strong>maxasiaTebeli<br />

elementis aRmoCenisas. specifikuri diagnostikuri testi virusis<br />

aRmosaCenad ar arsebobs.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: <strong>aiv</strong><br />

antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />

raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ar<br />

arseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />

kontagiozuri moluski gamomricxavi kriteriumia Sesabamisi gamonayaris<br />

ararseboba.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia. igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

simptomebi<strong>da</strong>n SeiZleba gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />

gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />

profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />

kleba (erTi Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% <strong>da</strong> meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi <strong>da</strong> sxva. kontagiozuri moluskis gamomwvevi kanSi<br />

SeRwevisas iwvevs 2-5 mm diametris kanisferi mkvrivi papulebis<br />

ganviTarebas. papulebi Seicavs TeTr cximovan sekrets. gamonayaris<br />

elementebi SeiZleba ganviTardes sxeulis nebismier adgilas, xSirad<br />

iyos ucvlelad mravali Tvis manZilze <strong>da</strong>/an gaqres <strong>da</strong> Semdeg kvlav<br />

gaCndes.<br />

b) gamomricxavi _ <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar<br />

arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuli wlebis ganmavlobaSi SeiZleba Civilebs ar<br />

warmoadgendes. kontagiozuri moluskis gamomricxavi faqtoria<br />

Sesabamisi gamonayaris ar arseboba.<br />

57


4. diagnostikur _ laboratoriuli testebi <strong>da</strong><br />

specialistTa konsultaciebi<br />

CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />

virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT, sisxlis saerTo analizi, RviZlis funqciuri sinjebi,<br />

Tirkmlis funqciuri sinjebi, virusuli hepatitis markerebi, eqim<br />

dermatologis konultacia.<br />

5. kontagiozuri moluskis <strong>mkurnaloba</strong><br />

kontagiozuri moluskis <strong>mkurnaloba</strong> mdgomareobs papulis rbili<br />

SigTavsis mocilebaSi, romlis Semdeg papula qreba. mkurnalobis taqtika<br />

yvela SemTxvevaSi individualuria. arsebobs kanis <strong>da</strong>zianebuli ubnis<br />

<strong>da</strong>muSavebis sxva<strong>da</strong>sxva meTodi. elementebs <strong>da</strong>muSaveba SesaZlebelia<br />

Semdegi meTodebis gamoyenebiT:<br />

_ kiuretaJi;<br />

_ qimiuri destruqcia fenolis koncentrirebuli xsnariT;<br />

_ krioTerapia;<br />

_ eleqtrokoagulacia.<br />

cnobilia, rom <strong>aiv</strong> inficirebulebSi arT-s <strong>da</strong>wyeba xels uwyobs<br />

kontagiozuri moluskis eliminacias. naCvenebi iyo, rom antivirusuli<br />

preparati – cidofoviri, romelsac aqvs Zlieri antiretrovirusuli<br />

moqmedeba, aseve efeqturia kontagiozuri moluskis samkurnalod<br />

6. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

7. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

58


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> avadmyofebSi B hepatitis<br />

virusiT ko-infeqciis marTva<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis/sindromis mokle ganmarteba<br />

B hepatiti a<strong>da</strong>mianis B hepatitis virusiT gamowveuli infeqciuri<br />

<strong>da</strong>avadebaa. <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis<br />

virusiT gamowveul infeqciur <strong>da</strong>avadebas. orive paTogeniT erTdroulad<br />

<strong>da</strong>avadebisas saubaria <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong> B hepatitis virusiT<br />

ko<strong>infeqcia</strong>ze.<br />

2. kriteriumebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli – <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirusis dnm-is aRmoCena<br />

sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT; BB hepatitis<br />

virusiT <strong>da</strong>avadebis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli kriteriumia HBsAg-is arseboba<br />

sisxlis SratSi. imunofermentuli analizis meTodiT. HBsAg-is arseboba<br />

> 6 Tveze meti xangrZlivobiT qronikuli HBV infeqciis maCvenebelia.<br />

qronikuli HBV infeqciis sxva<strong>da</strong>sxva variantis sadiagnostiko markerebia:<br />

HBeAg, Anti-HBe <strong>da</strong> HBV DNA.<br />

b) gamomricxavi – <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: A<strong>aiv</strong><br />

antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli analizis<br />

meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ararseboba sisxlSi<br />

polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT. B hepatitis virusiT<br />

infeqciis gamomricxavi kriteriumebia: HBsAg-is <strong>da</strong> Anti-HBc<br />

antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli - <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia, igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

simptomebi<strong>da</strong>n SesaZloa gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />

gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />

profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />

kleba (1 Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% an meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi. B hepatiti mwvave stadiaze SesaZloa usimptomod<br />

mimdinareobs, umetes SemTxvevaSi mwvave B hepatitis dros avadmyofs<br />

aReniSneba zoga<strong>da</strong>d hepatitis niSnebi, rogoricaa: siyviTle, saerTo<br />

sisuste, Sardis gamuqeba, ganavlis gaRiaveba, zogjer sxeulis<br />

temperatutis momateba, diskomforti muclis RruSi, gulisrevis<br />

SegrZneba, Rebineba <strong>da</strong> sxva intoqsikaciis movlenebi. <strong>da</strong>avadebam 1.4%-Si<br />

SesaZloa miiRos fulminanturi mimdinareoba. <strong>avadmyofTa</strong> 10-15%-Si<br />

<strong>da</strong>avadeba qronikul mimdinareobas Rebulobs <strong>da</strong> qronikuli B hepatiti<br />

59


praqtikulad xasiaTdeba usimptomo mimdinareobiT, SesaZlebelia<br />

gamoxatuli iyos mxolod zogadi saerTo sisuste.<br />

b) gamomricxavi - qronikul B hepatitis iseve rogorc <strong>aiv</strong><br />

<strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi ar arsebobs, qronikul B<br />

hepatitiTa <strong>da</strong> <strong>aiv</strong>-iT koinficirebuli pacienti wlebis ganmavlobaSi<br />

SeiZleba Civilebs ar warmoadgendes.<br />

4. diagnostikur-laboratoriuli testebi<br />

yvela HIV <strong>da</strong>debiT avadmyofs un<strong>da</strong> Cautardes gamokvleva HBsAg-ze <strong>da</strong><br />

anti-HBc antisxeulebze(AII). im SemTxvevaSi, Tu HBsAg uaryofiTia <strong>da</strong> anti-<br />

HBc <strong>da</strong>debiTi, maSin avadmyofs un<strong>da</strong> Cautardes gamokvleva anti-HBs-ze(AII)<br />

<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wydes esaWiroeba Tu ara avadmyofs HBV vaqcinacia.<br />

yvela avadmyofs, romelsac aqvs <strong>da</strong>debiTi HBsAg un<strong>da</strong> Cautardes<br />

gamokvleva anti-HDV-ze(AII).<br />

yvela avadmyofs, romelsac aqvs <strong>da</strong>debiTi HBsAg un<strong>da</strong> Cautardes Semdegi<br />

gamokvlevebi:<br />

HBeAg <strong>da</strong> anti-HBe, HBV dnm-is gansazRvra, RviZlis ultrabgeriTi<br />

gamokvleva, RviZlis biofsia an fibrozis arainvaziuri markerebis<br />

gansazRvra RviZlis <strong>da</strong>avadebis simZimis Sesafaseblad, ALT-is gansazRvra<br />

(seriuli), CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra,<br />

<strong>aiv</strong> virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra, sisxlis saerTo analizi.<br />

5. <strong>mkurnaloba</strong><br />

HBV infeqciis mkurnalobis SemTxvevaSi HIV koinfeqciT avadmyofebSi<br />

gaTvaliswinebul un<strong>da</strong> iqnas 2 ZiriTadi varianti:<br />

60


1. HBV mkurnalobis algoriTmi HIV koinfeqciiT avadmyofebisTvis,<br />

romelTac ar esaWiroebaT arv <strong>mkurnaloba</strong>. H<br />

HBV/HIV koinfeqciiT<br />

avadmyofebi HAART-is<br />

Cvenebis gareSeE.<br />

HBV DNA, ALT,<br />

HBeAg<br />

ALT-is normaluri<br />

done, HBV DNA-is<br />

<strong>da</strong>bali done<br />

HBVaqtiuri<br />

<strong>da</strong>avadeba, maRali<br />

HBV DNA.*<br />

dinamikaSi<br />

<strong>da</strong>kvirveba<br />

RviZlis <strong>da</strong>avadebis<br />

statusi<br />

RviZlis araaqtiuri<br />

an msubuqi <strong>da</strong>avadeba**<br />

aqtiuri <strong>da</strong>/an<br />

progresirebadi <strong>da</strong>avadeba***<br />

dinamikaSi<br />

<strong>da</strong>kvirveba<br />

CD4≥500/mm 3 CD420000IU/ml HBeAg(+) pozitiurisTvis, HBV DNA>2000IU/ml HBeAg(-) negatiurisTvis.<br />

** Metavir _F2<br />

61


HBV/HIV koinfeqciiT avadmyofebisTvis, romelTac ar esaWiroebaT arv<br />

<strong>mkurnaloba</strong> HBV infeqciis samkurnalod SerCevis preparati aris<br />

interferoni.<br />

mkurnalobis reJimebi aris Semdegi:<br />

1. HBeAg (+) pozitiuri avadmyofebisTvis.<br />

stan<strong>da</strong>rtuli INF 5-6 MU/dReSi an 10 MU 3-jer kviraSi 4-6 Tve.<br />

2. HBeAg (-) negatiuri avadmyofebisTvis.<br />

stan<strong>da</strong>rtuli INF 3-6 MU 3-jer kviraSi 12 Tve.<br />

an<br />

3. PEG-INF 2a 180mkg 1- jer kviraSi 12 Tve. HBeAg/ anti-HBe statusisgan<br />

<strong>da</strong>moukideblad.<br />

4. im SemTxvevaSi Tu interferoni ukunaCvenebia gamoyenebul un<strong>da</strong> iqnas<br />

adefoviri 10mg dReSi.<br />

2. HBV mkurnalobis algoriTmi HIV koinfeqciiT avadmyofebisTvis,<br />

romelTac WirdebaT arv <strong>mkurnaloba</strong>. H<br />

HBV/HIV koinfeqciiT<br />

avadmyofebi romelTac<br />

WirdebaT HAART .<br />

maRali HBV DNA<br />

<strong>da</strong>bali HBV DNA<br />

avadmyofebi<br />

ciroziT<br />

avadmyofebi<br />

lamivudinis mimarT<br />

rezistentobis<br />

gareSi<br />

lamivudin rezistentuli<br />

avadmyofebi<br />

HAART SerCevis reJimi<br />

HAART romelSic<br />

Sedis tenofoviri +<br />

lamivudini an<br />

emtricitabini<br />

HAART romelSic<br />

Sedis tenofoviri<br />

+ lamivudini an<br />

emtricitabini<br />

un<strong>da</strong> Canacvldes erTi<br />

NRTI tenofoviriT an<br />

<strong>da</strong>ematos tenofoviri<br />

62


HBV/HIV koinfeqciiT avadmyofebisTvis, romelTac esaWiroebaT arv<br />

<strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> HBV <strong>mkurnaloba</strong> gaTvaliswinebul un<strong>da</strong> iqnas Semdegi:<br />

a) Tu HBV DNA aris maRali koncentraciiT, maSin HAART aucileblad<br />

un<strong>da</strong> Seicavdes or medicaments, romelsac gaaCnia ormagi aqtivoba<br />

rogorc HBV aseve HIV mimarT.<br />

b) lamivudinis mimarT rezistentobis SemTxvevaSi, roca HIV <strong>infeqcia</strong><br />

kontrolirebadia, erT-erTi NRTI un<strong>da</strong> Seicvalos tenofoviriT.<br />

g) lamivudinis mimarT rezistentobis SemTxvevaSi, roca HIV <strong>infeqcia</strong><br />

kargad ar kontroldeba, pirvel rigSi yuradreba un<strong>da</strong> mieqces HAART-s,<br />

romelic kargad gaakontrolebs <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>s <strong>da</strong> <strong>da</strong>ematos tenofoviri.<br />

d) avadmyofebSi, romelTac aqvT cirozi HBV mkurnalobis sakiTxi un<strong>da</strong><br />

ga<strong>da</strong>wydes HBV DNA-s <strong>da</strong>bali maCveneblis dros. (HBV DNA>200IU/ml). aseT<br />

avadmyofebSi interferoni ukunaCvenebia.<br />

fulminanturi mwvave B hepatitis <strong>mkurnaloba</strong> HIV koinfeqciiT<br />

avadmyofebSi<br />

Cveulebriv mwvave B hepatiti SemTxvevaTa maRal procentSi mTavrdeba<br />

gamojanmrTelebiT <strong>da</strong> amitom <strong>mkurnaloba</strong>s ar saWiroebs.<br />

fulminanturi mwvave B hepatitis SemTxvevaSi lamivudiniT <strong>mkurnaloba</strong><br />

un<strong>da</strong> iqnas ganxiluli, miuxe<strong>da</strong>vad <strong>aiv</strong>-is mimarT rezistentobis<br />

ganviTarebis riskisa.<br />

tenofoviris <strong>da</strong> adefoviris <strong>da</strong>niSvnisgan Tavi un<strong>da</strong> iqnas Sekavebuli am<br />

medikamentebis gamoxatuli nefrotoqsiurobis gamo.<br />

6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />

HBV mkurnalobis efeqturoba HBeAg (+) pozitiur avadmyofebSi fasdeba<br />

anti-HBe-is myari serokonversiiT, xolo HBeAg (-) negatiur avadmyofebSi<br />

ALT-s myari normalizebiT <strong>da</strong> HBV dnm-is myari supresiiT(


<strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> avadmyofebSi C hepatitis virusiT<br />

ko-infeqciis marTva<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis/sindromis mokle ganmarteba<br />

C hepatiti a<strong>da</strong>mianis C hepatitis virusiT gamowveuli infeqciuri<br />

<strong>da</strong>avadebaa. <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis<br />

virusiT gamowveul infeqciur <strong>da</strong>avadebas. orive paTogeniT erTdroulad<br />

<strong>da</strong>avadebisas saubaria <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong> C hepatitis virusiT<br />

ko<strong>infeqcia</strong>ze.<br />

2. kriteriumebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli – <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirusis dnm-is aRmoCena<br />

sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT; C hepatitis virusiT<br />

<strong>da</strong>avadebis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli kriteriumebia: C hepatitis virusis<br />

sawinaaRmdego antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi imunofermentuli<br />

analizis meTodiT <strong>da</strong>/an C hepatitis virusis rnm-is aRmoCena sisxlSi<br />

polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT..<br />

b) gamomricxavi – <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: A<strong>aiv</strong><br />

antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli analizis<br />

meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirus dnm-is ararseboba sisxlSi<br />

polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT. C hepatitis virusiT<br />

infeqciis gamomricxavi kriteriumebia: C hepatitis virusis sawinaaRmdego<br />

antisxeulebis ararseboba, <strong>da</strong>/an C hepatitis virusis rnm-is ararseboba<br />

sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli - <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia, igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

simptomebi<strong>da</strong>n SesaZloa gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />

gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />

profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />

kleba (1 Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% an meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi; C hepatiti mwvave stadiaze ZiriTa<strong>da</strong>d usimptomod<br />

mimdinareobs, mxolod SemTxvevaTa 25%-Si SeasaZloa gamovlindes<br />

simptomebi: siyviTle, saerTo sisuste, Sardis gamuqeba, ganavlis<br />

gaRiaveba, zogjer sxeulis temperatutis momateba, diskomforti muclis<br />

RruSi, gulisrevis SegrZneba, Rebineba <strong>da</strong> sxva intoqsikaciis movlenebi.<br />

<strong>da</strong>avadeba SemTxvevaTa 80%-Si qronikul mimdinareobas Rebulobs <strong>da</strong><br />

qronikuli C hepatiti praqtikulad xasiaTdeba usimptomo mimdinareobiT,<br />

SesaZlebelia gamoxatuli iyos mxolod zogadi saerTo sisuste. aqe<strong>da</strong>n<br />

gamomdinare C hepatitic miekuTvneba laboratiriulad <strong>da</strong>siagnostiko<br />

<strong>da</strong>avadebebs.<br />

64


) gamomricxavi - <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />

ar arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuls wlebis ganmavlobaSi SesaZloa simptomebi<br />

ar aReniSnebodes; C hepatitis virusiT infeqciis simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />

aseve ar arsebobs <strong>da</strong> avadmyofs wlebis ganmavlobaSi SesaZloa ar<br />

aReniSnebodes araviTari simptomi.<br />

4. diagnostikur-laboratoriuli testebi.<br />

yvela HIV <strong>da</strong>debiT avadmyofs udna Cautardes gamokvleva anti-HCV<br />

antisxeulebze(AII). Anti-HCV (+) pozitiuri Sedegis SemTxvevaSi un<strong>da</strong><br />

Catardes HCV RNA-s gansazRvra.<br />

yvela avadmyofs, romelsac aqvs HCV RNA (+) pozitiuri un<strong>da</strong> Catardes<br />

Semdegi gamokvlevebi:<br />

1. ΗCV genotipis gansazRvra .<br />

2. HCV virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra.<br />

3. sisxlis saerTo analizi, ALT, AST, G-GT, kreatinini.<br />

4. RviZlis ultrabgeriTi gamokvleva.<br />

5. RviZlis biofsia an fibrozis arainvaziuri markerebis<br />

gansazRvra RviZlis <strong>da</strong>avadebis simZimis Sesafaseblad<br />

6 CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra,<br />

<strong>aiv</strong> virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra.<br />

5. <strong>mkurnaloba</strong><br />

HCV infeqciis samkurnalod HCV/HIV ko-infeqciiT avadmyofbSi gamoiyeneba<br />

kombinirebuli antivirusuli <strong>mkurnaloba</strong> pegilirebuli alfa<br />

interferoniT <strong>da</strong> ribaviriniT.<br />

mwvave C hepatitis mkurnalobis sakiTxi ko_infeqciiT avadmyofebSi jerjerobiT<br />

sabolood ga<strong>da</strong>Wrili ar aris.<br />

qronikuli C hepatitis <strong>mkurnaloba</strong>: Tu qronikuli C hepatitis diagnozi<br />

ganisazRvra <strong>aiv</strong> infeqciis adreul stadiaze (manamde, sanam avadmyofs ar<br />

Wirdeba HAART <strong>mkurnaloba</strong>) HCV infeqciis <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong>wyebul un<strong>da</strong><br />

iqnas. (AIII).<br />

Tu ko-infeqciT avadmyofebs aqvT Rrma imunodeficiti, jer <strong>da</strong>wyebul<br />

un<strong>da</strong> iqnas HAART <strong>da</strong> HCV mkurnalobis sakiTxi ganxilul un<strong>da</strong> iqnas<br />

mxolod CD4 ujredebis raodenobis momatebis Semdeg. (AII).<br />

HCV infeqciis mkurnalobis rejimi HIV koinfeqciiT avadmyofebSi<br />

interferoni:<br />

- PEG-IFN alpha 2α- 180 mkg 1 Xjer kviraSi an PEG-IFN alpha 2b 1.5 mkg/kg<br />

kviraSi erTxel.<br />

ribavirini<br />

- HCV 1 <strong>da</strong> HCV 4 genotipiT avadmyofebisTvis maRali virusuli<br />

<strong>da</strong>tvirTviT ribavirini 1000-1200 mg dReSi 1-jer (mkurnalobis<br />

<strong>da</strong>wyeba) (BIII)<br />

65


- yvela sxva SemTxvevaSi (maT Soris HCV 1 <strong>da</strong> HCV 4 genotipiT<br />

avadmyofebisTvis <strong>da</strong>bali virusuli <strong>da</strong>tvirTviT) ribavirini 800 mg<br />

dReSi 1-jer (AII).<br />

HIV/HCV ko-infeqciiT avadmyofebSi, genotipisgan <strong>da</strong>moukideblad<br />

mkurnalobis xangrZlivoba Seadgens 48 kviras (BI).<br />

HCV infeqciis mkurnalobis algoriTmi HCV/HIV koinfeqciiT<br />

avadmyofebSi<br />

HCV/HIV ko<strong>infeqcia</strong><br />

HCV RNA (+) <strong>da</strong>debiTi<br />

CD4+ >200/mm 3<br />

( 200-350 mm 3 )<br />

CD4+ 800, 000 IU/ml)<br />

HCV 1 genotipi<br />

virsuli <strong>da</strong>tvirTva<br />

(


pegilirebuli interferonis <strong>da</strong> ribavirinis dozis cvlilebebi<br />

mkurnalobis dros ganviTarebuli hematologiuri cvlilebebis dros<br />

ribavirinis Semcireba<br />

600 mg -mde<br />

medikamentebis dozis cvlilebebi<br />

ribavirin<br />

is<br />

Sewyveta<br />

PEG-IFN-is<br />

Semcireba<br />

70%,50%, 25%-iT<br />

PEG-IFN<br />

Sewyveta<br />

neitrofilebi


menejmenti<br />

(seleqtiuri serotoninis<br />

ukumitacebis inhibitori)<br />

Tireoiduli hormoni<br />

gverdiTi movlenebi<br />

hipoTireozis dros (AII).<br />

β-blokatorebi<br />

hiperTireozis dros (CIII).<br />

Tanmxlebi antiretrovirusuli medikamentebis<br />

gamoyeneba.<br />

PEG- intrferoniT <strong>da</strong> ribaviriniT kombinirebuli mkurnalobis dros<br />

cirozian avadmyofebSi di<strong>da</strong>nozini (ddI) ukunaCvenebia (EI) <strong>da</strong> aseve<br />

sasurvelia ar iqnas gamoyenebuli RviZlis naklebad mZime <strong>da</strong>zianebis<br />

dros. (EII).<br />

PEG- intrferoniT <strong>da</strong> ribaviriniT kombinirebuli mkurnalobis dros<br />

stavudini (d4T) gansakuTrebiT di<strong>da</strong>nozinTan (ddI) kombinaciaSi ar un<strong>da</strong><br />

iqnas gamoyenebuli, radgan am dros izrdeba laqtat acidozis<br />

ganviTarebis riski. (EII).<br />

aseve HCV –s kombinirebuli antivirusuli mkurnalobis dros HIV koinfeqciiT<br />

avadmyofebSi zidovudinis gamoyenebisgan Tavi un<strong>da</strong> iqnas<br />

Sekavebuli, radgan zidovudini zrdis anemiis <strong>da</strong> neitropeniis<br />

ganviTarebis risks (DII).<br />

PI –s gamoyeneba amcirebs myari virusuli pasuxis(SVR) ganviTarebis<br />

albaTobas HIV/HCV ko-infeqciiT avadmyofebSi, Tumca jer-jerobiT<br />

kategoriuli uaryofiTi rekomen<strong>da</strong>ciebi PI –s gamoyenebis mimarT ar aris.<br />

NVP (nevirapini) sifrTxiliT un<strong>da</strong> iqnas gamoyenebuli (AII).<br />

6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />

HCV antivirusul <strong>mkurnaloba</strong>ze myofi avadmyofebis<br />

monitoringi, mkurnalobis tolerantobis <strong>da</strong> mkurnalobis<br />

efeqturobis Sefasebis mizniT<br />

maCveneblebi<br />

1,2 4 8 12 16 20 24 28 32 34 36 48 72<br />

mkurnalobis<br />

tolerantoba<br />

sisxlis<br />

saerTo<br />

Trombocite<br />

bi<br />

X<br />

X<br />

X X X X X X X X X X X<br />

CD4 X X X X X X X X X<br />

TSH X X X<br />

68


HCV RNA<br />

raodenobri<br />

vi (VL)<br />

X<br />

mkurnalobis<br />

efeqturoba<br />

HCV RNA<br />

Tvisobrivi X X X<br />

‣ antivirusuli mkurnalobis <strong>da</strong>wyebi<strong>da</strong>n 12 kviraze, Tu HCV virusuli<br />

<strong>da</strong>tvirTva gax<strong>da</strong> aragansazRvradi an Semcir<strong>da</strong> sul cota 2 log 10 -iT, es<br />

niSnavs, rom <strong>mkurnaloba</strong>ze adreuli virusuli pasuxi (EVR)<br />

miRebulia <strong>da</strong> <strong>mkurnaloba</strong> un<strong>da</strong> gagrZeldes.<br />

‣ Tu HCV virusuli <strong>da</strong>tvirTva ar Semcir<strong>da</strong> sul cota 2 log 10 -iT,<br />

<strong>mkurnaloba</strong> un<strong>da</strong> Sewydes, radgan aseT SemTxvevaSi myari virusuli<br />

pasuxis(SVR) ar miReba mosalodnelia <strong>da</strong>axloebiT 99-100%-Si. (AII).<br />

‣ zemoT aRniSnuli vrceldeba HCV nebismieri genotipiT avadmyofze.<br />

‣ amis Semdeg mkurnalobis <strong>da</strong>wyebi<strong>da</strong>n 24 kviraze rekomendebulia HCV<br />

RNA –is (Tvisobrivi) gansazRvra <strong>da</strong> im avadmyofebSi, romlebic am<br />

etapze rCebian HCV RNA (+) pozitiuri, <strong>mkurnaloba</strong> un<strong>da</strong> Sewydes.<br />

(radgan aseT SemTxvevaSi myari virusuli pasuxis(SVR) ar miiReba<br />

mosalodnelia <strong>da</strong>axloebiT 99-100%-Si.)<br />

‣ mkurnalobis <strong>da</strong>wyebi<strong>da</strong>n 48 kviraze un<strong>da</strong> ganisazRvros HCV RNA<br />

(Tvisobrivi) <strong>da</strong> miRebuli Sedegi <strong>da</strong>afiqsirebs mkurnalobis bolo<br />

pasuxs. (EOT)<br />

‣ mkurnalobis <strong>da</strong>mTavrebi<strong>da</strong>n 6 Tvis Semdeg kvlav un<strong>da</strong> ganisazRvros<br />

HCV RNA (Tvisobrivi). negatiuri HCV RNA mianiSnebs myari virusuli<br />

pasuxis (SVR) miRebaze, ris Semdegac <strong>da</strong>avadebis recidivis ganviTareba<br />

Zalian iSviaTia.<br />

‣ Semdgomi gamokvleva SesaZloa Catardes 12-24 Tvis Semdeg mkurnalobis<br />

<strong>da</strong>mTavrebi<strong>da</strong>n.<br />

7. gaidlaini romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

69


<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong> tuberkulozis koinfeqciis<br />

marTva<br />

(protokoli)<br />

1. <strong>da</strong>avadebis /nozologiis/sindromis mokle ganmarteba<br />

<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsi ewodeba a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis virusiT<br />

gamowveul infeqciur <strong>da</strong>avadebas. tuberkulozis gamomwvevia<br />

tuberkulozis mikobaqteria. orive paTogeniT erTdroulad <strong>da</strong>avadebisas<br />

saubaria <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong> tuberkuloziT ko<strong>infeqcia</strong>ze.<br />

2. kriteriumebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli – <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli<br />

kriteriumebia: <strong>aiv</strong> antisxeulebis arseboba sisxlis SratSi<br />

imunoblotingis meTodiT, <strong>aiv</strong> rnm-is raodenobrivad <strong>da</strong>/an <strong>aiv</strong> provirusis<br />

dnm-is Tvisobrivad aRmoCena sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis<br />

meTodiT; tuberkuloziT <strong>da</strong>avadebis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli kriteriumia:<br />

avadmyofis biologiur masalaSi (maT Soris naxvelis nacxSi) mJavagamZle<br />

baqteriebis (mgb) arseboba, biologiur masalaSi kulturaluri meTodiT<br />

tuberkulozis mikobaqteriis aRmoCena.<br />

b) gamomricxavi – <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi kriteriumebia: A<strong>aiv</strong><br />

antisxeulebis ararseboba sisxlis SratSi imunofermentuli meTodiT,<br />

raodenobrivad <strong>aiv</strong> rnm-is <strong>da</strong>/an Tvisobrivad <strong>aiv</strong> provirus dnm-is<br />

ararseboba sisxlSi polimerizaciis jaWvuri reaqciis meTodiT;<br />

tuberkulozis gamomricxavi kriteriumebia: tuberkulozis<br />

<strong>da</strong>maxasiaTebeli klinikuri niSnebisa <strong>da</strong> simptomebis ararseboba,<br />

biologiur masalaSi (maT Soris naxvelis nacxSi) baqterioskopiiT mgbsa<br />

<strong>da</strong> kulturaluri gamokvleviT tub.mikobaqteriis ararseboba.<br />

3. simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />

a) <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli - <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidss paTognomuri klinikuri niSnebi<br />

ar gaaCnia, igi miekuTvneba laboratoriulad sadiagnozo <strong>da</strong>avadebebs.<br />

simptomebi<strong>da</strong>n SesaZloa gamovyoT: gaxangrZlivebuli cxeleba,<br />

gaxangrZlivebuli faRaraTi, limfadenopaTia, aramotivirebuli<br />

profuzuli oflianoba, Zlieri saerTo sisuste, aramotivirebuli wonaSi<br />

kleba (1 Tvis ganmavlobaSi sxeulis wonis 10% an meti), sxva<strong>da</strong>sxva<br />

gamonayari kansa <strong>da</strong> lorwovanze, kandidozuri ezofagiti, cns-is<br />

atipiuri <strong>da</strong>zianebebi; tuberkulozis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebel simptomebs<br />

miekuTvneba: zogadi niSnebi: subfebriliteti, Ramis oflianoba, advilad<br />

<strong>da</strong>Rla, saerTo sisuste, Sromis unaris <strong>da</strong>qveiTeba, taqikardia.<br />

tuberkulozis filtvis formis dros zogad simptomatikas emateba: 2<br />

kviris an meti xangrZlivobis xveleba (produqtiuli, mSrali an<br />

sisxliani), haeris ukmarisoba, usiamovno SegrZneba an tkivili<br />

gulmkerdSi; tuberkulozis filtvgareSe formebis dros ki zogado<br />

intoqsikaciis niSnebs emateba ama Tu im organos <strong>da</strong>zianebisaTvis<br />

<strong>da</strong>maxasiaTebeli lokaluri simptomatika.<br />

70


) gamomricxavi - <strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/Sidsis gamomricxavi simptomebi <strong>da</strong> niSnebi<br />

ar arsebobs, <strong>aiv</strong> inficirebuls wlebis ganmavlobaSi SesaZloa simptomebi<br />

ar aReniSnebodes; tuberkulozis gamomricxavi niSnebi <strong>da</strong> simptobebia<br />

Civilebis ararseboba, kontaqtis ararseboba aqtiuri tuberkuloziT<br />

<strong>da</strong>avadebulTan;<br />

mdgomareobebi <strong>da</strong>kavSirebuli aqtiur tuberkulozTan bavSvebSi<br />

tuberkulozi saeWvoa, rodesac adgili aqvs:<br />

• anamnezSi kontaqts filtvis tuberkulozis <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebul<br />

SemTxvevasTan<br />

• wiTelas ga<strong>da</strong>tanis Semdeg imunosupresiul mdgomareobas<br />

• wonaSi klebas, xvelas, paTologiur auskultaciur monacemebs<br />

filtvebSi, romelic ar <strong>da</strong>eqvemdebara farTo speqtris<br />

antibiortikoTerapias<br />

• ze<strong>da</strong>piruli limfuri kvanZebis umtkivneulo SeSupebas<br />

tuberkulozi savaraudoa, roca adgili aqvs saeWvo tuberkulozis<br />

SemTxevevas <strong>da</strong> erT-erT niSans qvemoT CamoTvlilTagan<br />

• tuberkulozis kanis testi 5 mm-ze meti induraciiT<br />

• Sesabamisi cvlilebebi gulmkerdis rentgenogramaze<br />

• Sesabamisi histologiuri cvlilebebi biofsiur masalaSi<br />

• <strong>da</strong>debiTi Sedegi antituberkulozur <strong>mkurnaloba</strong>ze<br />

tuberkulozi <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebulia, roca<br />

• tuberkulozis mikobaqteria identificirebulia biologiur<br />

sekretebSi an qsovilebSi<br />

• naxvelis nacxis samjeradi pir<strong>da</strong>piri mikroskopiiT minimum or<br />

preparatSi aRmoCenilia mJavagamZle mikobaqteria<br />

4. diagnostikur-laboratoriuli testebi <strong>da</strong> specialistTa<br />

konsultaciebi<br />

CD3, CD4, CD8 limfocitebis absoluturi ricxvis gansazRvra, <strong>aiv</strong><br />

virusuli <strong>da</strong>tvirTvis gansazRvra, sisxlis saerTo analizi, RviZlis<br />

funqciuri sinjebi, Tirkmlis funqciuri sinjebi, virusuli hepatitis<br />

markerebis gansazRvra, naxvelis nacxis gamokvleva mgb-ze, gul-mkerdis<br />

rentgenologiuri gamokvleva, muclis Rrus eqoskopia; eqiminfeqcionistis<br />

konsultacia, eqim-fTiziatris konsultacia;<br />

5. <strong>mkurnaloba</strong><br />

tuberkulozis <strong>mkurnaloba</strong> <strong>aiv</strong> inficirebul pacientebSi un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iwyos<br />

aqtiuri tuberkulozis diagnozis <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebi<strong>da</strong>n rac SeiZleba male.<br />

71


aqtiuri tuberkulozis mkurnalobisTvis rekomendirebuli reJimebi <strong>aiv</strong><br />

inficirebul pacientebSi<br />

tuberkulozis SemTxvevis tipi<br />

axali tbB pacienti<br />

adre tb-namkurnalebi pacienti, maT<br />

Soris<br />

• relafsi<br />

• <strong>mkurnaloba</strong> misi Sewyvetis<br />

Semdeg<br />

• sxva SemTxveva<br />

• uSedego <strong>mkurnaloba</strong> 4<br />

qronikuli (ze<strong>da</strong>mxedvelobis qveS<br />

Catarebuli ganmeorebiTi mkurnalobis<br />

Semdeg naxveli isev mgb pozitiuria)<br />

mrtb (aRiniSneba rezistentoba minimum H <strong>da</strong> R)<br />

tuberkulozis mkurnalobis<br />

reJimebi 1<br />

intensiuri faza 2 gagrZelebis<br />

faza<br />

HRZE 2 Tvis HR 4 Tvis<br />

ganmavlobaSi 3 ganmavlobaSi<br />

HRZES 2 Tvis<br />

ganmavlobaSi<br />

an<br />

HRZE 1 Tvis<br />

ganmavlobaSi<br />

specialuri reJimi<br />

HRE 5 Tvis<br />

ganmavlobaSi<br />

H –izoniazidi, R – rifampicini, Z – pirazinamidi, E – etambutoli, S- streptomicini.<br />

1 – <strong>aiv</strong> inficirebuli pacientebisaTvis aqtiuri tuberkuloziT mkurnalobis<br />

yoveldRiuri reJimia rekomendirebuli;<br />

2 - rekomendebulia <strong>mkurnaloba</strong> uSualo ze<strong>da</strong>mxedvelobis qveS Catarebuli<br />

qimioTerapiis mTeli kursis ganmavlobaSi.<br />

3 – streptomicini SesaZloa gamoyenebul iqnes etambutolis nacvlad. tuberkulozuri<br />

meningitisas etambutoli un<strong>da</strong> Seicvalos streptomiciniT.<br />

4- yvela SemTxvevaSi un<strong>da</strong> Catardes wamlebis mimarT mikroorganizmis mgrZnobelobis<br />

Seswavla mkurnalobis reJimis individualuri wesiT SesarCevad.<br />

tuberkulozis mkurnalobisTvis <strong>aiv</strong> inficirebul bavSvebSi<br />

rekomendirebulia igive reJimebi, rac mozrdilebSi. preparatebis<br />

dozireba xdeba sxeulis masis Sesabamisad.<br />

72


pirveli rigis antituberkulozuri medikamentebis rekomendebuli dozebi<br />

medikamentebi dRiuri dozebi 1<br />

(Cveuli doza an<br />

zRvruli)<br />

izoniazidi<br />

rifampicini<br />

pirazinamidi<br />

etambutoli<br />

streptomicini<br />

5 mg/kg<br />

(Cveulebriv 300 mg)<br />

10 mg/kg<br />

(450 mg TuU 50 kg)<br />

25 mg/kg<br />

(20-30 mg/kg)<br />

15 mg/kg<br />

(15-20 mg/kg)<br />

15 mg/kg<br />

(12-18 mg/kg)<br />

kviraSi samjer<br />

miRebisTvis<br />

gaTvaliswinebuli<br />

dozebi<br />

(Cveuli doza an<br />

zRvruli)<br />

10 mg/kg<br />

(Cveulebriv 900 mg)<br />

10 mg/kg<br />

(450 mg TuU 50 kg)<br />

35 mg/kg<br />

(30-40 mg/kg)<br />

30 mg/kg<br />

(20-35 mg/kg)<br />

15 mg/kg<br />

(12-18 mg/kg)<br />

1. rodesac rifampicini gamoiyeneba antiretrovirusul<br />

medikamentebTan erTad, rekomendebulia yoveldRiuri reJimiT<br />

<strong>mkurnaloba</strong><br />

rekomendebuli pirveli rigis maarT reJimi tb<br />

pacientebisaTvis, romlebsac eZlevaT rifampicini 1<br />

maarT<br />

arv preparatebis<br />

sasurvelia 2 nrti<br />

(nukleoziduri revers<br />

transkriftazas inhibitori)<br />

+<br />

1 antri (aranukleoziduri<br />

revers trankriftazas<br />

inhibitori)<br />

alternatiuli 3 nrti<br />

kombinacia<br />

ZDV (an TDF)+ 3TC (an<br />

FTC) + EFV 2<br />

ZDV+ 3TC + ABC(an TDF)<br />

1 – dozireba ix me-2 <strong>da</strong>matebaSi<br />

2 - rekomendebulia efavirenzis dozireba 600 mg/dR gansakuTrebiT 60kg<br />

pacientebSi, Tumca es debuleba saWiroebs Semdgom kvlevas.<br />

nevirapini SesaZloa gamoyenebul iqnas (200 mg erTxel 2 kviris<br />

ganmavlobaSi, Semdeg 200 mg orjer), RviZlis funqciuri testebis <strong>da</strong><br />

wamlis toqsiurobis kontroliT.<br />

73


ekomendebuli meore rigis maarT reJimi tb pacientebisaTvis<br />

maarT<br />

sasurvelia 2 nrti<br />

+<br />

2 pi (maT Soris erTi<br />

bustirebuli)<br />

alternatiuli 2 nrti<br />

+<br />

2 pi<br />

arv preparatebis<br />

kombinacia<br />

ABC+ ddI + LPV/r +RTV<br />

an<br />

TDF+ ddI + LPV/r +RTV<br />

ABC+ ddI + SQV +RTV<br />

an<br />

TDF+ ddI + SQV +RTV<br />

rekomendebuli tb reJimebi Tirkmlis <strong>da</strong>avadebis mqone pacientebisTvis 1<br />

intensiuri faza gagrZelebis faza<br />

SerCevis preparati HRZ 2 Tve HR 4 Tve<br />

alternatiuli HRZE 2 Tve HR 4 Tve<br />

1. zemoT aRniSnuli rekomen<strong>da</strong>ciebi un<strong>da</strong> iqnes gaTvaliswinebuli,<br />

rodesac kreatininis done miaRwevs 130-160 mkm/l.<br />

rekomendebuli tb reJimebi pacientebSi RviZlis <strong>da</strong>avadebebiT 1<br />

intensiuri faza gagrZelebis faza<br />

SerCevis preparati SHRE 2 Tve HR 6 Tve<br />

I alternativa SHE 2 Tve HE 10 Tve<br />

II alternativa<br />

RE 9 Tve<br />

1. RviZlis <strong>da</strong>avadebad iwodeba mdgomareoba, rodesac<br />

alaninaminotransferaza samjer aRemateba normis maCvenebels an Tu<br />

saxezea qronikuli hepatiti an cirozi.<br />

74


6. reabilitacia <strong>da</strong> <strong>da</strong>kvirveba<br />

arv <strong>da</strong> tb <strong>mkurnaloba</strong>ze myofi pacientebis monitoringi<br />

Sefaseba kvira Tve<br />

0 2 4 8 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />

tb/ <strong>aiv</strong> <strong>da</strong>avadebebis istoria X X<br />

fizikaluri gamokvleva X X X X X X X<br />

komorbiduli <strong>da</strong>avadebebi X X X X<br />

ginekologiuri gamokvleva X X X X X<br />

rutinuli laboratoriuli X X X X<br />

testebi:<br />

• sisxlis saerTo analizi<br />

• RviZlis funqciuri sinjebi<br />

(alt, ast, bilirubinebi)<br />

• kreatinini<br />

• Sardovana<br />

CD4 ujredebi X X X X<br />

virusuli <strong>da</strong>tvirTva X X X X<br />

gul-mkerdis rentgenologiuri X X<br />

gamokvleva<br />

orsulobis testi X X<br />

naxvelis-nacxis gamokvleva 1 X X X X X X<br />

mkurnalobis reJimis <strong>da</strong>cvis X X X X X X X X X X X X X X<br />

Sefaseba (orive <strong>da</strong>avadebis: tb <strong>da</strong><br />

<strong>aiv</strong> infeqciis)<br />

7. gaidlaini, romelsac eyrdnoba aRniSnuli protokoli _<br />

`<strong>aiv</strong> <strong>infeqcia</strong>/<strong>SidsiT</strong> <strong>avadmyofTa</strong> <strong>mkurnaloba</strong> <strong>da</strong> <strong>movla</strong>~.<br />

8. a<strong>da</strong>mianuri <strong>da</strong> materialur-teqnikuri resursi _ eqimiinfeqcionisti,<br />

eqimi-epidemiologi, eqimi-laboranti, virusologiuri,<br />

imunologiuri, klinikuri bioqimiis <strong>da</strong> molekuluri medicinis<br />

laboratoriebi.<br />

75

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!