Il-Kunsill Tiegħek Nru 37 - lc.gov.mt

IL-KUNSILL 

IL-KUNTATT LI JIDŒOL F’KULL DAR MOSTIJA 

DIÇEMBRU 2009 Numru 37 

tiegœek 

www.mostalocalcouncil.com 

Kunsill Lokali Mosta 

1

Kompetizzjoni 

Œelu Tradizzjonali 

tal-Milied 

IL-ŒAMIS 17 TA’ DIÇEMBRU 2009 

MIS-6 P.M ’IL QUDDIEM 

ÇENTRU ÇIVIKU, KUNSILLI LOKALI 

PREZZ TAD-DŒUL: 3 EURO 

KATEGORIJI 

TAL-KOMPETIZZJONI 

• Christmas Cake Christmas Pudding 

• Christmas Log Qaghaq ta’ l- Ghasel 

Kull parteçipant jista’ jieœu 

sehem f’waœda jew aktar 

mill-kategoriji msemmija hawn 

fuq billi jimla l-applikazzjoni li 

jikseb mill-Kunsilli Lokali stess. 

Ser jingœata premju lil rebbieœ 

wieœed minn kull kategorija. 

Kulœadd jista’ jipparteçipa, 

mhux Mostin biss. Gœal aktar 

informazzjoni çempel lill-kunsilliera 

responsabbli Kirby Fenech fuq 

79904437 jew lill-Kunsilli lokali. 

2 Il-Kunsill Tiegœek

editorjal 

mill-Editur Ivan Bartolo 

Iç-Çirku Kwadru 

Nawgura SENA ÆDIDA lil Kunsill 

Mosti u sena ta’ kuraææ, gœax 

inœoss xi œaæa riesqa lejh, tort 

tal-konflitti bejn dawk li 

jirrappreÿentaw lilna l-Mostin. Nittama 

li jien ÿbaljat f’dak li qed inœoss. 

Xi drabi l-bniedem ambizzjuÿ, irid 

jinœass, irid juri lil kulœadd li qiegœed 

hemm, irid juri l-kapaçità tiegœu, irid 

ikun fl-ewwel post akkost ta’ kollox. 

Fl-opinjoni tiegœi, l-iÿball æej mill- 

Partiti Politiçi li çert li qabel l-elezzjoni 

lokali jagœmlu monitoring tajjeb ta’ 

kull kandidat. Nifhem ukoll li minkejja 

l-limitazzjoni ta’ kandidati f’bosta 

rœula, mhux dejjem tista’ tagœmel çerti 

proçeduri. Illum ftit fadal interess fil- 

Kunsilli. Dejjem l-istess uçuœ u mœuœ. 

Gœalkemm bi ftit kollokkji mal-kandidati, tibda biex 

tinduna (sakemm ma jgœidlekx hu) jekk kandidat 

huwiex kapaçi jaœdem f’tim jew agœar minn hekk, 

meta joœroæ bl-intenzjoni li jrid ikun is-Sindku tallokal. 

Meta nosserva dawn il-karatteristiçi, bozza 

œamra mill-ewwel gœandha turini li dawn il-kandidati 

mhumiex lesti jikkoperaw, aktar w aktar meta ma 

jilœqux l-gœan tagœhom. Nisimgœu stejjer kontinwi ta’ 

konflitti mhux fil-Kunsilli Lokali biss, iÿda kull fejn 

hemm il-bniedem imexxi. 

Il-Kunsill tagœna, kien ta’ prijorita fuq il-media 

lokali. Naœa tfaœœru u tkasbar l-amministrazzjoni ta’ 

qabel, filwaqt li n-naœa l-oœra tkasbar kontinwament lil 

Kunsill attwali fil-mira tiegœu lis-Sindku Chetcuti 

Caruana. Xi kultant ma naghtix tort lill-poplu Malti li 

jkun mifxul, ma jafx x’se jaqbad jemmen, meta 

jgœidulu affarijiet li huma litteralment l-opposti ta’ 

xulxin. Li l-bnedmin ma jaqblux kollha bejniethom hija 

normali u kif jghidu, “mitt bniedem mitt fehma”. Imma 

lil’hinn mill-fehmiet personali tal-individwu, hemm ilfatti. 

Suppost fatt huwa uniku u ma tistax iddawru. 

Jekk çirku hu tond, ma jistax jiæi wieœed u jgœid li hu 

kwadru. Jekk persuna mietet, ma jista’ jiæi œadd u 

jgœid li gœadha mimlija bl-gœomor. Imma 

sfortunatament f’Malta dan it-taœwid jeÿisti fostna. 

Dettalji tal-faççata 

Bambin tal-Milied li æie restawrat mill-mibki Dun Anæ 

Camilleri, magœruf aœjar bœala Dun Anæ “tal-Oratorju” 

jew Dun Anæ “iÿ-ÿgœir). Permezz ta’ din il-faççata, il- 

Bord Editorjali ta’ dan il-fuljett “Il-Kunsill Tiegœek”, 

isellem lil dan is-saçerdot Mosti eÿemplari li œalla din iddinja 

nhar it-12 ta’ Lulju, 2009. Ritratt: Victor Caruana 

Kemm il-darba smajna b’diversi 

dikjarazzjonijiet ta’ l-istess storja, iÿda 

jikkontradixxu lil xulxin b’mod çar. 

Œasra hux! Jekk titkellem ma’ kull 

min hu nvolut fl-istorja b’mod 

individwali, kollha ssib li gœandhom 

raæun. Hemm imbgœad dawk li kapaçi 

jilgœabuha tal-vittma, biex lil 

œaddieœor ikomplu jkasbruœ. 

Naf kemm tisimgœu bi stejjer fuq il- 

Kunsill tagœna! Naf li smajtu b’œafna 

stejjer ta’ konflitti. Fl-opinjoni tiegœi, 

meta ssir tafhom mil-qrib, issib li l- 

konflitti hija s-susa tal-komunikazzjoni 

ta’ bejniethom. Il-biza’ hi ta’ dawk li 

jkissru sakemm ma tgœaddix tagœhom. 

Nagœmilha çara. Ma jien nirreferi 

gœal œadd, ma jien nipponta subgœajha 

lejn œadd. Pero (forsi) lkoll kemm AŒNA billejna 

subgœajna fil-funtana bl-ilma mdardar. 

Kunu dejjem gœaqlin meta taslu biex tiææudikaw. 

Gœarfu liema dikjarazzjonijiet huma korretti. Jekk 

tœossukom imœawdin bl-istejjer ta’ konflitti li 

tisimgœu… nikkumpatikom!! 

Insellem minn qalbi lil Mostin kollha u dawk 

residenti fostna u nixtieqilhom Milied mimli b’Æesù. 

Nixtieqilkom ukoll Sena tajba! 

Nifraœ lis-Supretendent 

Raymond G. Zammit fejn 

nhar il-Œadd 22 ta’ 

Novembru, 2009 ingœata l- 

promozzjoni gœal Assistent 

Kummissarju tal-Pulizija fil- 

Korp Malti. Propju dak in-nhar 

filgœodu, l-Ministru gœall- 

Æustizzja u l-Intern, Carm 

Mifsud Bonnici, li huwa l-Ministru 

responsabbli mill-Korp 

tal-Pulizija, fil-preÿenza tal-Kummissarju John 

Rizzo, œatar lil Mosti s-Supretendent Raymond G. 

Zammit bœala Assistent Kummissarju u lill-Ispettur 

Carmelo Magri bœala Supretendent, li b’hekk œa 

post l-istess Zammit. Fraœt b’din il-œatra ta’ sieœbi 

l-Assistent Kummissarju gœax gœaraft mill-qrib iddedikazzjoni 

u r-responsabilta’ li jæorr miegœu 

b’rizq il-poplu Malti u Gœawdxi. 

“Sir, kelma qasira ngœidlek, ta’ œabib li dejjem 

kont; ÿomm f’moœœok il-æid ta’ kull individwu, u filkarriera 

tiegœek, kompli wettaq opri kbar! Alla 

jpatthielek.” 



3

Kunsill Mosti 

Mis-Sindku Dr Paul Chetcuti Caruana 

Gœeziez Mostin, 

Bil-quddiem nawguralkom Milied œieni u Sena 

aœjar milli kellkom din is-sena. 

Jiena ma ngergirx minn din is-sena li gœaddiet 

gœalkemm qlajt xi vleææa minn hawn u minn hemm, u 

tiskantawx jekk ngœidilkom li dawn il-vleæeæ jiæu 

sparati mingœand dawk li qatt ma titsa’ timmaæinaw. 

L-inkwiet f’dan l-imbierek Kunsill Mosti qatt ma 

jonqos. Tkun bi kwietek u mill-ewwel jinqala xi ntopp. 

Issa bœal sajjetta fil-bnazzi feææet jew æiet mixœuta 

fuqna l-problema tal-Youth Empowerment Centre, li ilu 

jopera gœal dawn l-aœœar œames snin. Çentru li wettaq 

bosta æid fost iÿ-ÿgœaÿagœ u dan gœandu jibqa jagœmel 

dment li nibqa Sindku jien. Il-Gvern Çentrali waqqaf ilfinanzi 

ta’ dan il-Youth Empowerment Centre u b’hekk 

immina l-istess eÿistenza ta’ dan iç-Çentru. Dan mhux 

aççettabbli gœalina tal-Kunsill Mosti. Din il-laqgœa 

kellha xena tal-qsim il-qalb, fejn numru ta’ ÿgœaÿagœ 

Mostin imbikkmin, jistennew il-verdett finali tal-Kunsill 

Lokali, flimkien ma’ numru ta’ ommijiet u missirijiet 

œerqana gœar-rizultat aœœari. U s-sens komun u r- 

raæuni rebœu! Kulœadd rebaœ! Stajt ninnota f’dak ilwaqt 

tbissima u sodisfazzjon fuq wiçç l-ex Sindku Joe 

Demartino li kien pijunier fil-Mosta Youth 

Empowerment Centre, œames snin ilu. 

Preparazzjoni Milied 2009 

Sadanittant xi Kunsilliera bdew jippreparaw bla 

nifs u waqfien gœal festi tal-Milied; il-Viçi Sindku 

Josette Agius Decelis tipprepara gœal ÿewæ parties tal- 

Milied gœat-tfal, Mario Sammut jitœabat biex 

jorganizza parties u coffee mornings biex iferraœ lillanzjani, 

Kirby Fenech tilœaq ukoll liÿ-ÿgœaÿagœ 

permezz ta’ attivitajiet gœalihom u l-Perit Chris Grech 

jipprepara gœal atmosfera festiva fil-Mosta bid-dawl u 

t-tiÿjin fit-toroq. Fl-aœœar u mhux l-inqas il-Kunsillier 

Pawlu Agius li jieœu œsieb l-indafa fit-toroq, l-aktar 

f’dawn iÿ-ÿminijiet li jiddominaw ir-riçevimenti li jœallu 

œafna œmieæ warajhom. Grazzi lil kull Kunsillier talœidma 

tiegœu,b’mod speçjali lil familji tagœhom, gœax 

dawn ibatu l-aktar bid-dewmien barra, l-aktar meta 

nagœmlu l-laqgœat. Grazzi u nixtieqilkom ilkoll Milied 

ta’ tgawdija mal-familja. 

Mosta kummerçjali 

Fil-mument qed nistennew risposta mingœand l- 

ADT rigward id-deçiÿjoni li œa l-Kunsill, sabiex nhar 

ta’ Œadd filgœodu, l-artisti u n-nies tal-artiæjanat li 

jgœixu fil-Mosta u fil-madwar, jesebixxu l-arti tagœhom 

u jesponu l-arti tagœhom gœal-bejgœ. Aœna nittamaw li 

b’dan l-ispeçi ta’ Monti artistiku, nagœtu exposure lillartisti 

Mostin. Ma ninsewx is-suççess li kellna f’dan irrigward 

waqt il-Mosta Dome Festival fi Triq il-Kurat 

Calleja. Nixtiequ li minbarra din it-triq, il-Œadd 

filgœodu nÿidu wkoll Triq il-Parroçça, parti minn Triq 

il-Kurat Schembri u parti minn Triq il-Lunzjata. 

Sadanittant komplejna nistudjaw mal-Perit 

inkarigat is-sitt tourist trails gœat-turisti li jistgœu 

jÿuru l-Mosta fil-futur. Minn hawn u ftit taÿ-ÿmien 

ieœor dawn it-tourist trails tkunu tistgœu tarawhom fuq 

il-websajt tal-Kunsill. Dawn il-passiææati turistiçi 

jieœdu l-viÿitatur fuq mixja li tgœaddik minn toroq li 

huma mÿejna b’niçeç ta’ qaddisin u knejjes jew 

kappelli ÿgœar fiç-çentru u t-truf tal-Mosta, uœud 

minnhom anki jinsabu æo Wied il-Gœasel stess. Naœseb 

taqblu miegœi li meta jekk Alla jrid ikun lest in-Nuclear 

Shelter taœt it-Taræa Gap Trade School, il-Victoria 

Lines u l-embellishment ta’ Wied il-Gœasel, il-Mosta 

gœandha tkun fuq quddiemnett tal-postijiet turitsiçi f’ 

Malta li jgœin mhux ftit il-komunita’ kummerçjali tal- 

Mosta, tal-œwienet ta’ l-ikel, tax-xorb, tas-souvenirs u 

œafna oœrajn. B’hekk it-turisti ma jibqgœux jiæu l-Mosta 

gœar-Rotunda biss. Tkun tista tqatta anki æurnata 

sœiœa ddur mal-Mosta. 

3000 ewro biss 

Jien u s-Segretarju Ezekuttiv attendejna gœal 

çerimonja fil-Kavallieri ta’ San Æakbu, fejn t qassmu 

gœotjiet ta’ flus mid-Dipartiment tal-Kunsilli Lokali, lil 

madwar 56 Sindku Malti u Gœawdxi, gœal proæetti 

Kulturali li ser isiru s-sena d-dieœla. Il-flus li 

ngœatawlna ser jintefqu gœal Karnival tat-triq li jmiss. 

Kont diÿappuntat mhux ftit, meta s-Segretarju 

Parlamentari Chris Said tani envelope, u li meta ftaœtu 

nsib is-somma mizera ta’ 3000 ewro. Gœiduli intom 

x’tista’ torganizza bi 3000 ewro biss. Tiskanta u 

titnixxef. Irœula t’ elfejn jew tlett elef ruœ ingœataw issomma 

ta’ bejn 5000 ewro u 6000 ewro! Oœrajn 

ingœataw 17,000 ewro! X’jagœmel lil Mosta daqshekk 

differenti minn irœula u bliet oœrajn 

4 

Il-Kunsill Tiegœek

Unanimu 

Imweææa 

Tassew inœossni mweææa! Miniex nivvittimizza lili 

nniffsi, iÿda nœossni mweææa. Quddiem dan kollu qed 

insir sensittiv. Laqgœat wara dahri jfakkruni fl-ispija 

Matahari. Izda min jaf l-istorja tagœha, kulœadd jaf xi 

æralha. Is-sewwa jirbaœ ÿgur! Miniex ngœidilkom dan 

biex titœassruni, xejn minn dan. Irridkom tifhmuni. 

Qed inœossni fid-dmir niftaœ u nafda qalbi magœkom! 

Pjan 

Nisperaw li meta joœoræu l-applikazzjonijiet gœal 

flus ta’ l-Ewropa, u napplikaw gœal flus biex inlestu l- 

proæett tan-Nuclear Shelter u l-Victoria Lines u talmadwar, 

jiæi apprezzat u approvat. Gœal min ma jafx 

il-Kunsill Mosti, bl-gœajnuna tal-Perit tal-Kunsill 

lestejna pjan œolistiku, kif gœedtilkom qabel. 

Nisperaw li ma jkunx hemm illapazzar. Mostin qumu 

fuq saqajkom. Tœallux min jinqeda bikom. Ftakru li 

intom qabel xejn Mostin, la partitarji ta’ naœa u 

lanqas ta’ naœa oœra, la ta’ kaÿin u lanqas ta’ ieœor. 

MOSTIN BISS. 

Animal Sanctuary 

Kelma lin-nies çivili u lil dawk li jœobbu lillannimali. 

Infakkarkhom fil-proæett ta’ l-Annimal 

Sanctuary fil-Mosta. Jien tfajt gœajnejja fuq parti millænien 

ta’ l-Gœarusa tal-Mosta li jista jservi gœal dan 

il-proæett b’riÿq l-annimali morda u feruti. Gœandi 

biÿÿejjed voluntiera biex jgœinu f’dan il-proæett. Dan 

gœandna bÿonnu llejla qabel gœada. 

Freddie Micallef 

Kemm gœandna gœalxiex nirringrazzjaw lill-ex 

Ministru Freddie Micallef li kien il-moœœ wara dan ilænien 

uniku li jæib lit-tramuntana ta’ Malta taœtu. 

Grazzi Freddie. Insellimlek. Fi ÿmien mhux ilbogœod, 

tkunu tistgœu taraw il-pjanti ta’ dan ilproæett 

maestuÿ fuq il-websajt tal-Kunsill. 

Serq u Vandaliÿmu 

Sadanittant il-vandaliÿmu u t-tkissir baqa 

gœaddej. Insterqu wkoll erba’ bankijiet minn Triq il- 

Missjunarji. Aktar mirja mkissra u jibqa jintefa 

skart u œmieæ mal-madwar speçjalment madwar il- 

Wasteserv bins. Gœaliex l-aœwa Gœaliex L-ambjent 

huwa tagœna lkoll, daqskemm hija l-kçina tad-dar 

tagœna. Nappella lil Pulizija jikkoperaw. Madwar il- 

Mosta gœandna diversi cameras CCTV li jistgœu 

ikunu ta’ gœajnuna biex jinqabdu dawn il-persuni li 

qed jagœmlu l-œsara lill-ambjent tagœna lkoll. 

Tislima 

Nsellem u nifraœ lil Mosti, issa l-Assistent 

Kummissarju Raymond G. Zammit wara stennija ta’ 

aktar minn sena. Nemmen œafna fih, u tassew 

jixraqlu din il-kariga. Nifraœlek Raymond. 

Nibgœat il-kondoljanzi tiegœi lil qraba tal-Konslu 

Malti gœal San Francisco s-Sur Charlie Vassallo, 

imwieled il-Mosta. Charlie kien benefattur kbir tal- 

Mosta u anki tal-Kunsill Lokali. Çert li Charlie qed 

igawdi fil-mistrieœ ta’ dejjem lil Alla u l’Santa Marija 

li tant œabb matul œajtu. 

Tislima lil familjari ta’ Mario Farrugia li gœadu 

jiææieled mal-mewt fl-Intensive Care Unit ta’ Mater 

Dei wara l-aççident fil-kamra tan-nar ta’ Santa 

Marija xi æimgœat ilu. Kuraææ Mario. Kulœadd 

moœœu fik u kulœadd qed jitlob gœalik. Ÿgur li œadd 

mhu sejjer jinsa ç-çigçifogu u l-logœob tan-nar f’ 

jum il-kbira Santa Marija. Dawn huma mumenti 

minquxa f’qalb kulœadd speçjalment f’ dawk li 

kienu jkunu madwarek. Issa Madonna nœallu lil 

Mario f’idejk. 

Mil-ædid nawgura l-festi t-tajba lil Mostin kollha. 



5

Mosta Youth Empowerment Centre 

Dejjem favur 

Tikteb Anna Maria Grech 

Nemmen li l-qarrejja ta’ din ir-rivista tal-Kunsill 

gœandhom dritt ikunu jafu sewwa s-servizzi li 

noffru liÿ-ÿgœaÿagœ tagœna. Ir-rapporti li jidhru 

u jimlew paæni sœaœ matul is-sena, ma jfissrux eÿatt 

dak kollu li jsir bis-saœœa taÿ-ÿgœaÿagœ stess u tat-tim 

ta’ voluntiera li gœaqqadt madwari fl-aœœar snin! 

Naturalment aœna marbutin bir-regolamenti tad- 

Data Protection u gœalhekk qatt ma nistgœu nagœtu 

informazzjoni dwar il-persuni li jattendu jew li jersqu 

lejna gœal kull tip ta’ gœajnuna jew intervent, jew 

sempliçi parir! Imma l-familji Mostin jistgœu 

japprezzaw, anki minn ftit statistika, l-ammont ta’ 

xogœol li nwettqu gœal uliedhom tul is-sena kollha. 

Tul ftit snin resqu lejna iktar minn 400 ÿagœÿugh/a 

li huma reæistrati magœna u d-dettalji tagœhom – kif 

titlob l-etika – jinsabu gœandna bil-kunsens çar talæenituri 

(f’kaÿ ta’ ÿgœaÿagœ inqas minn 18-il sena). 

Barra dan kull sena jien stess immur kull æimgœa gœal 

sitt æimgœat jew gœal tnax-il æimgœa sœaœ nitkellem 

ma’ tfal fil-bidu taÿ-ÿogœÿija f’Year 6 tal-iskola 

primarja EB Vella tal-Mosta. Dan isir bil-permess talkap 

tal-iskola u hemmhekk infisser sew l-iskopijiet tasservizzi 

kollha li noffru bœala Youth Empowerment 

Centre. 

• Laqgœat regolari gœaÿ-ÿgœaÿagœ 

• Kollaborazzjoni ma’ gruppi taÿ-ÿgœaÿagœ fil-Mosta 

• Youth Exchanges internazzjonali 

• Taœriæ internazzjonali gœaÿ-ÿgœaÿagœ u 

youth leaders 

• Summer club – sport – arti 

• Servizz ta’ sapport lill-æenituri 

• Servizz ta’ sapport u gwida individwali liÿ-ÿgœaÿagœ 

• Gœajnuna liÿ-ÿgœaÿagœ biex jinstab xoghol 

• Gwida liÿ-ÿgœaÿagœ gœal korsijiet ta’ taœriæ 

• Kollaborazzjoni mal-iskejjel fil-Mosta 

Minbarra servizzi li huma aktar popolari, hemm 

oœrajn li huma iktar partikolari fejn id-dmir tiegœi 

bœala Youth Worker jitlob li nidœol ukoll f’kaÿi ta’ tfal u 

adolexxenti li jkunu æew istituzzjonalizzati u jkun 

meœtieæ li jkunu ri-integrati fil-komunita’. Jinqalgœu 

kaÿi fejn æenituri jkunu jeœtieæu forom diversi ta’ 

gwida fit-trobbija ta’ wliedhom adoloxxenti li jkunu 

jitolbu attenzjoni iktar minn-normal. F’kaÿi bœal dawn 

ikun dmir tiegœi li nsegwi mill-qrib b’kuntatt kontinwu 

mal-familji rispettivi u fl-istess waqt nipprovdi l- 

ambjent addattat fil-laqgœat tal-gruppi tagœna fiççentru. 

Tul is-snin bnejna linji ta’ kooperazzjoni malgœaqdiet 

tal-Mosta li b’xi mod jappellaw gœaÿÿgœaÿagœ, 

fosthom l-iScouts, Girl Guides, iÿ-ÿewæ 

baned, l-Oratorju tal-bniet, il-Mosta Cycling Club u 

oœrajn. Nistednuhom jipparteçipaw f’kull attivita’ li 

jkollna, l-aktar dawk internazzjonali, u bosta drabi 


iÿ-ÿgœaÿagœ! 

Youth Worker u Koordinatriçi tal-Mosta Youth Empowerment Centre 

jaççettaw u fil-fatt jieœdu sehem magœna. 

Hemm imbagœad l-impenji kostanti biex insibu kull 

possibilita’ li ÿ-ÿgœaÿagœ Mostin jipparteçipaw fi 

proæetti proprju gœalihom li jkunu finanzjati mill-UE – 

fosthom exchanges, taœriæ speçjalizzat, seminars 

b’temi speçjali u skambji oœra. Bœala medja, kull sena, 

madwar 50 ÿagœÿugœ/a u youth leaders jibbenefikaw 

minn dawn il-proæetti – kemm dawk li nospitaw aœna 

stess f’Malta kif ukoll barra, bœall-Irlanda, l-Italja, 

Spanja u pajjiÿi oœra. F’dan kollu ikun hemm spejjeÿ 

mill-inqas gœall-familji, imma l-benefiççji soçjali u 

inter-kulturali jkunu tassew kbar. Il-finanzi kollha 

f’dawn il-proæetti jkunu dejjem kontrollati, eÿaminati u 

awditjati mill-EUPA, l-Aæenzija Nazzjonali tal- 

Programmi tal-UE. 

Dan kollu minbarra s-servizz regolari ta’ laqgœat 

tlett darbiet fil-æimgœa tul is-sena kollha lil gruppi 

mqassmin skond l-eta’ – 13+ u 15+, komposti minn ‘il 

fuq minn mitt ÿgœaÿagœ Mostin. Xogœol bœal dan ikun 

jeœtieæ il-preÿenza tagœna fiç-çentru gœal œafna aktar 

mill-œinijiet u l-æranet magœrufin uffiçjalment. 

Naturalment, ninfurmaw regolarment lill-æenituri u, 

fejn ikun meœtieæ nitolbu l-kunsens miktub tagœhom 

gœal kulma norganizzaw. 

Dan is-servizz kollu nagœtuh mill-qalb gœax fil-mira 

tagœna hemm dejjem li nservu bl-aœjar mod lill-ulied 

adolexxenti tal-familji Mostin! Miegœi hemm tim 

tassew motivat ta’ leaders voluntieri, sitta mpenjati 

direttament mal-gruppi u tnejn jgœinu fl-aspett 

amministrattiv. Kif titlob is-serjeta’, nesiæi u nÿomm 

dejjem il-kondotta tal-pulizija ta’ kull adult li 

jikkollabora fiç-çentru taÿ-ÿgœaÿagœ. Magœhom 

jiÿdiedu minn ÿmien gœal ÿmien studenti rakkomandati 

mid-Dipartiment tal-Youth Studies fl-Universita’ ta’ 

Malta, biex iwettqu l-field-work tul il-kors tagœhom fi 

œdan iç-çentru taÿ-ÿgœaÿagœ fil-Mosta. 

Navviçinaw ukoll lill-koordinaturi tas-Systems of 

Knowledge fil-Junior College u l-Higher Secondaries 

biex jimmotivaw studenti addattati jwettqu l-50 siegœa 

ta’ xogœol volontarju maÿ-ÿgœaÿagh tagœna. Dan kollu 

jsir wara intervisti apposta li nagœmel biex niÿgura li 

ÿ-ÿgœaÿagœ li jattendu jingœataw l-iktar attenzjoni 

professjonali possibbli. Il-œidma kollha tkun ÿgurata 

minn ippjanar serju u kontinwu permezz ta’ laqgœat 

regolari li nagœmlu apposta gœat-tim tal-leaders kollha, 

bœal dik li se jkollna dawn il-æranet stess. 

L-ikbar impenn tagœna lkoll fil-MYEP hu dak li 

nirreçiprokaw il-fiduçja taÿ-ÿgœaÿagœ u tal-æenituri 

fina, b’servizz kontinwu u responsabbli, skond l-aqwa 

livelli professjonali. Bl-appoææ ta’ tant u tant voluntiera 

u æenituri u issa, iktar u iktar, bl-appoææ espliçitu u 

unanimu tal-Kunsill Lokali tal-Mosta, inÿidu l-kuraææ 

biex dak li bdejna snin ilu jitkompla b’aktar 

determinazzjoni – dejjem favur iÿ-ÿgœaÿagœ! 


Kunsill Lokali Mosta 7

Mosta Youth Empowerment Centre 

Ittra lill-editur 

Sur Editur, 

Nixtieq nirreferi gœal xi ittri fil-gazzetti, 

korrispondenza u anke gœidut li qed jingœad filpubbliku 

dwar is-sitwazzjoni preÿenti tal-Youth 

Empowerment Centre tal-Mosta u li xi korrispondenza 

fil-æurnali li ææib il-firma ta’ Anna Grech. 

Niççara kif æej: 

Jiena personalment kont u gœadni favur dan iççentru 

u sa fejn naf jiena gœamilt aktar milli huwa 

dover tiegœi favur dan iç-çentru iÿda fil-kariga tiegœi 

ta’ Segretarju Eÿekuttiv tal-Kunsill Lokali tal-Mosta 

huwa obbligu tiegœi li naæixxi skont il-liæi u nobdi 

struzzjonijiet mogœtija lili mis-superjuri tiegœi li huma 

d-Direttur tad-Dipartiment, is-Segretarju Parlamentari 

fl-uffiçju tal-Prim Ministru, u naturalment l-istess Prim 

Ministru li taœtu jaqgœu l-Kunsilli Lokali. 

Miniex ser noqgœod nidœol fid-dettal x’inhuma iddmirijiet 

u l-obbligi tal-kariga tiegœi. Dawn joœoræu 

mill-liæijiet ta’ Malta Kap 363 u d-diversi legal notices 

u struzzjonijiet kemm bil-miktub kif ukoll verbali li 

nirçievi mid-Dipartiment u mill-Ministeru . 

Is-sitwazzjoni preÿenti tal-Youth Empowerment 

Centre wara l-mozzjoni li gœaddiet l-kunsill, mhiex kif 

qed jingœad ‘business as usual’ jew ‘business as was 

before’. 

Irrispettivament mill-interpretazzjoni li qed 

tingœata lil din il-mozzjoni l-fatti gœalija huma dawn: 

1. Qabel ma nirçievi struzzjonijiet mod ieœor 

mid-Dipartiment jiena ma nistax niffirma 

jew napprova l-ebda pagament jew attivita li 

tinvolvi spejjes u li huma relatati mal-Youth 

Empowerment Centre. 

2. Qabel is-sitwazzjoni finanzjarji tal-Kunsill 

Lokali tmur gœall-aœjar kif titlob il-liæi l-ebda 

spejjes ma jistgœu jiæu approvati ma’ dan ilproæett 

tal-Youth Empowerment, li l-programm 

tiegœu skada kif æejna nformati kemm il-darba, 

kemm jien u kemm il-ko-ordinatur tal-Mosta 

Youth Empowerment Centre Anna Grech, mill- 

Ministeru taÿ-Ÿgœaÿagœ. Dan japplika wkoll 

gœal kull proæett ieœor li mhux statutorju. 

3. Li sabiex il-poÿizzjoni ta’ Anna Grech, tkun çara 

fejn din tiddependi mir-responsabilita’ tiegœi, 

mhux ser jinœareæ l-ebda pagament ta’ kumpens 

gœax-xogœol tagœha jekk jiena ma nirçevix 

struzzjonijiet mod ieœor mid-Dipartment jew 

mill-Ministeru tal-Kunsilli Lokali u gœalhekk 

ix-xogœol li hi qegœda tagœti qed jitqies bœala li 

huwa xogœol volontarju u bla œlas. 

Nixtieq ukoll nfakkar fl-ittra li s-Sindku irçieva 

mingœand is-Segretarju Parlamentari dwar dan 

is-suææett u li nqrat fil-laqgœa tal-Kunsill tal-22 ta’ 

Novembru 2009 u li konvenjament mhix tissemma 

fl-ittri, korrispondenza u gœidut li semmejt fl-ewwel 

paragrafu ta’ din l-ittra. 

Qed nirriserva id-dritt li nippubblika din l-ittra. 

Inselli gœalik 

John J. Camilleri 

Segretarju Eÿekuttiv 

8 


Rebœu ÿ-Ÿgœaÿagœ! 

Il-laqgœa tal-Kunsill Lokali tal-Mosta tal-Œamis 12 

ta’ Novembru 2009 kienet importanti œafna gœaÿÿgœaÿagœ 

Mostin. Dakinhar, b’mod unanimu, il- 

Kunsill approva mozzjoni formali biex ikompli 

jappoææja lill-Mosta Youth Empowerment Centre. Il- 

Mozzjoni kienet approvata unanimament wara ÿieda 

ta’ paragrafu li kien propost waqt il-laqgœa stess, kif 

spjegat iktar ‘il quddiem. Il-mozzjoni, li tressqet mill- 

Kunsillier Mario Sammut u sekondata minn Kirby 

Fenech, hija din: 

Il-Kunsill Lokali tal-Mosta, imlaqqa’ llum 12 ta’ 

Novembru 2009 f’seduta uffiçjali, wara li, 

1. jinnota b’sodisfazzjon ix-xogœol 

tajjeb u utli li sar mill- 

Mosta Youth 

Empowerment Centre 

favur iÿ-ÿgœaÿagœ Mostin 

u l-familji tagœhom, fissnin 

li ilu jopera 

2. jifhem il-bÿonn tax-xogœol 

li sar minn dan iç-çentru u 

li dan jitkompla gœall-æid 

taÿ-ÿgœaÿagœ stess u gœalleÿempju 

ta’ gœaqdiet oœra li 

dejjem kienu mistiedna 

jipparteçipaw fl-attivitajiet ta’ 

dan iç-çentru 

3. japprezza li tul is-snin dan iççentru 

kiseb fondi kbar mill-UE 

biex organizza proæetti 

internazzjonali li minnhom 

ibbenefikaw direttament ÿgœaÿagœ Mostin u dan bla 

ma kien ta’ piÿ finanzjarju la gœall-familji u lanqas 

gœall-istess Kunsill 

4. iqis il-fatt li minkejja li l-gvern çentrali waqqaf il-kofinanzjament 

gœat-tmexxija ta’ dan iç-çentru flaœœar 

snin, il-Kunsill Lokali tal-Mosta kompla 

jsostnih waœdu gœax emmen fil-œtieæa li jibqa’ 

jiffunzjona 

5. jaf li l-Kunsill gœamel kull sforz biex ifiehem dan 

kollu lid-dipartimenti konçernati tal-gvern çentrali, 

imma kellu biss risposti negattivi 

6. iœoss ir-responsabbilta’ kollha li jkompli jipprovdi l- 

mezz addattat gœall-iÿvilupp personali u soçjali taççittadini 

ÿgœaÿagœ tal-Mosta 

Gœalhekk, dan il-Kunsill Lokali jiddeçiedi li jkompli 

gœaddej waœdu biex jappoææja u jiffinanzja l-Mosta 

Youth Empowerment Centre gœall-erba’ snin li æejjin, 

gœal ammont massimu ta’ Ð6,500 kull sena, ammont 

baÿat fuq il-medja li kien qed iœallas gœalih dan il- 

Kunsill fl-aœœar snin. 

Gœal-laqgœa attendew gœadd sabiœ ta’ ÿgœaÿagœ u 

æenituri li segwew b’attenzjoni kbira d-diskussjoni u, 

finalment, l-approvazzjoni unanima mill-10 kunsillieri 

preÿenti. Qabel bdiet il-laqgœa, is-Sinjura Tanya 

Debono ippreÿentat il-petizzjonijiet iffirmati minn 

aktar minn 200 ruœ lis-Sindku Dr Paul Chetcuti 

Caruana. Kien is-Sindku stess li fil-bidu tal-laqgœa 

Rapport ta’ Philip Borg 

ippropona li l-mozzjoni titressaq bœala l-ewwel item 

tal-agenda u ntroduça d-diskussjoni li fiha œadu sehem 

diversi kunsillieri li lkoll faœœru s-siwi u l-importanza 

ta’ dan iç-çentru. Is-Sindku qara wkoll tweæiba 

mgœand is-Segretarju Parlamentari Chris Said li 

ppropona li l-Kunsill ifittex fil-fondi tal-UE. 

Is-Sindku kif ukoll il-Kunsillier Mario Sammut 

infurmaw lil dawk preÿenti li l-Kunsill kien gœadu kif 

irçieva ammont ta’ aktar minn ¢10,000 bœala s-sehem 

tiegœu mill-œlasijiet li saru lill-Kumitat Konæunt. 

Gœalhekk, fi kliem is-Sindku stess, diæa hemm fondi 

biex il-Kunsill Mosti jkompli jiffinanzja, anki waœdu, isservizzi 

ferm utli li jipprovdi ç-Çentru 

gœal ulied il-Mostin! 

Is-Segretarju Eÿekuttiv tal- 

Kunsill ippreçiÿa li kellu 

struzzjonijiet mid- 

Dipartiment tal-Kunsill 

Lokali biex ma jiffirmax 

œlasijiet gœall-Mosta Youth 

Empowerment Centre. Ilkunsillier 

Joe De Martino, 

waqt li jaqbel bis-sœiœ mas-siwi 

ta’ dan iç-Çentru li nfetaœ proprju 

fiÿ-ÿmien li hu kien Sindku, 

ippropona li qabel tkun approvata l- 

Mozzjoni jkun aœjar li l-Kunsill jiltaqa’ 

mas-Segretarju Parlamentari 

responsabbli gœall-Kunsilli Lokali. 

Bil-permess tal-Kunsill ingœatat l- 

opportunita’ lill-pubbliku preÿenti biex jagœti l- 

opinjoni tiegœu. Ÿewæ ÿgœaÿagœ, Ruth Vella u Stefan 

Attard, appellaw lill-Kunsill japprova l-mozzjoni gœallæid 

tal-istess ÿgœaÿagœ Mostin. Issemma’ wkoll il-fatt li 

fil-Baæit gœas-sena d-dieœla l-Gvern Çentrali stess 

stqarr li jrid isaœœaœ l-Empowerment Centres u li kien 

se jÿid il-fondi lill-Kunsilli Lokali gœal œidma oœra, 

fosthom dik soçjali – bœalma ÿgur tista’ tkun dik fost 

iÿ-ÿgœaÿagœ. Kien hawn li saret proposta mill-pubbliku 

li, mal-mozzjoni oriæinali, tiÿdied din is-sentenza: 

“Dan il-Kunsill, wara li jaqbel unanimament dwar 

il-Mosta Youth Empowerment Centre gœall-æid li sar u 

li gœandu jkompli jespandi, jintrabat li mill-iktar fis 

jiltaqa’ mas-Segretarju Parlamentari gœall-Kunsilli 

Lokali biex jinstab il-mezz kif dan iç-Çentru gœandu 

jkompli jkun finanzjat skond kif jixtieq il-Gvern 

Çentrali.” 

Wara li kien hemm qbil ma’ din iÿ-ÿieda, is-Sindku 

ressaq il-Mozzjoni sœiœa, kif ippreÿentata u kif æiet 

miÿjuda, gœall-approvazzjoni tal-kunsillieri preÿenti. L- 

gœaxar rappreÿentati tal-poplu Mosti ilkoll gœollew 

idejhom biex approvawha unanimament, fost il-ferœ 

kbir taÿ-ÿgœaÿagœ u dawk kollha preÿenti. 

Gœalkemm kien diæa’ magœruf li l-kunsillieri kollha 

japprezzaw ix-xogœol tajjeb taç-Çentru taÿ-Ÿgœaÿagœ, 

din kienet okkaÿjoni formali fejn il-Kunsill kollu 

iddikjara dan l-apprezzament b’mod uffiçjali u ntrabat li 

jkompli jappoææjah gœal mill-inqas l-erba’ snin li æejjin. 



9

Inœarsu ’l quddiem 

Kitba tal-Viçi Sindku, Josette Agius Decelis 

L-ewwel term ta’ l-iskola kwaÿi wasal biex 

jingœalaq. Wasalna gœal vaganzi tal-Milied u s- 

sena l-ædida. It-tfal reægœu bdew jinæabru œdejn 

l-iskejjel biex jerægœu jibdew jattendu l-klassijiet. 

Œafna kienu dawk it-tfal li baqgœu mal-œbieb tas-sena 

ta’ qabel imma oœrajn biddlu l-iskejjel jew il-klassi u 

gœalhekk jagœmlu œbieb æodda. Bosta huma dawk li 

jagœmlu l-eÿami komuni u minœabba f’hekk ikollhom 

imorru æewwa skola ædida. Oœrajn jispiççaw il-œames 

sena tagœhom mis-sekondarja u joœoræu gœad-dinja 

tax-xogœol. Oœrajn jiddeçiedu li jkomplu jistudjaw u 

jidœlu f’ xi liçeo biex ikomplu l-istudji fil-livell avvanzat. 

Studenti universitarji jgœaddu minn sena gœall-oœra, u 

oœrajn jispiççaw id-degree b’suççess. Il-œajja qisha 

bœal proçess, li tgœaddi minnu u qatt ma tkun lest. B’ 

œafna tlajjiet u nÿul, b’œafna sagrifiççji u ferœ. F’ 

Novembru segwejna bosta studenti jiggradwaw. L- 

akbar numru huwa ta’ dawk Mostin. Awguri! Il-ferœ u 

s-sodisfazzjoni ta’ l-istudent u tal-æenituri u l-qraba 

tagœhom. Dawn il-æenituri gœamlu minn kollox biex 

jaraw lill uliedhom jaslu. Oœrajn sfortunatament bla 

æenituri minœabba li l-Mulej gœoæbu jsejœilhom. 

Memorji gœeÿieÿ jitœalltu ma’ dawk ta’ ferœ u ta’ niket, 

gœax ÿgur li f’qalbhom jgœidu illi li kieku l-pa kien 

gœadu œaj ara kemm kien jifraœ bis-suççess tiegœi. Izda 

dik hi r-realtà tal-œajja! Imma minn qal li ma jkunux 

magœna Din hi l-fidi tagœna li aœna lkoll nistqarru. 

Din hi l-fidi li gœandna gœalfejn nemmnu. Mill- 

Universita nigradwa u nibda nfittex xogœol. U hawn 

jibda pass ieœor ta’ nkwiet. Elf domanda lili nniffsi. 

Tgœid se nsib xogœol Se jkolli paga xierqa gœallistudju 

li studjajt Se jkolli xogœol li fiœ inkun b’rasi 

mistrieœa U hawn ... infittex lil dawk qrib tiegœi, lil 

dawk li jœobbuni bis-serjeta’ lil dawk li ma ngœaddix 

mingœajrhom. 

Tal-familja 

Il-familja hija l-post ta’ refuæju, il-post ta’ fejn 

dejjem insibu min iœobbna u jifhimna. Sa minn meta 

nibdew l-iskola, ngœaddu / ma ngœaddux mill-O levels, 

nidœlu jew ma nidœlux l-universita, nsibu jew ma 

nsibux xogœol, il-familja hija l-post li dejjem tœossok 

int, gœax int bniedem liberu, gœax taf li mdawwar/ 

imdawra bi bnedmin li jipproteæuk. Il-belgœa te tannanna 

u n-nannu, il-kelma ta faraæ mingœand l-omm, 

il-bewsa mingœand il-missier u t-tgœannieqa ta’ l-aœwa, 

dejjem jibqgœu mumenti li ma jispiççawx. Il-familja li 

hija is-sisien tas-socjetà tagœna fejn fiha nitgœalmu l- 

valuri tagœna, ferm aqwa minn dak it-tagœrif li nieœdu 


fl-edukazzjoni tagœna. Fil-familja titgœallem taqsam 

minn dak li jkollok, tagœmel spazju gœal œaddieœor, 

taœseb gœaÿ-ÿgœir u taœdem gœal dawk li huma 

vulnerabbli u inqas b’ saœœithom. 

Fil-familja titgœallem tagœmel gœaÿliet kbar, bejn 

sagrifiççji u tbatijiet, ferœ u mœabba. Aœna gœandna 

gœalfejn inkunu kburin li l-familja maltija gœadha 

b’sahhitha u rridu nkomplu naœdmu œalli tibqa’ b’ 

saœœitha. Kif jista’ xi œadd jippretendi li jkollna 

soçjeta’ tajba mibnija fuq valuri sodi jekk ikollna 

ndividwi li ma jœaddnux prinçipji tajbin. Filfatt hija 

œasra li çerti personalitajiet magœrufa minn kulœadd 

jgœixu stil ta’ œajja mhiex xierqa, jiktbu bl-addoçç u kif 

iœossu, u aktar minn hekk jagœmlu dak li jiæi gœal 

rashom. Dawn huma role models, allura jkunu qegœdin 

inaqru minn dak li s-soçjetà tippreÿentalna bœala 

tajjeb, kif filfatt hu. Æesù Kristu stess qalilna li aœjar 

torbot æebla kbira ma rasek u taqbeÿ fil-baœar milli 

tagœti eÿempju œaÿin liç-çkejknin. Kull min gœandu 

sens f’moœœu gœandu r-responsabilta’ ta’ dak li jwettaq 

quddiem iç-çkejknin. Kif jgœid il-malti “Dak li nizirgœu, 

naœsdu”. 

Tislima 

Tislima lil Carmena Bezzina. Din kienet œabiba ta’ 

veru u gœalhekk œassejt u bix-xieraq li gœandi 

nsellmilha permezz tal-fuljett tal-Kunsill Lokali 

tagœna. Œadd qatt ma kien qed jistenna din it-telfa. Il- 

Mostin inœasdu bl-aœbar. Il-Mulej gœoæbu jaqta fjura 

oœra u jpoææiha fil-vaÿun ta’ œdejh. Carmena kienet 

xempju gœal œafna li jafuha mill-qrib. Persuna 

eÿemplari b’dak kollu li tagœmel, tgœid u tikteb. Mara 

mizzewæa, eÿempju œaj ta’ kif gœandhom ikunu l-koppji 

leali lejn xulxin. Dejjem taœseb fil-familja. Omm ta’ 

veru. Lil uliedha rabbiethom b’imœabba u gœoÿÿa 

kbira. Œabiba sinçiera li lesta tgœin fejn tista’ u anki 

toœroæ barra minn dak li tista’ biex toœloq tbissima u 

sserraœ ras dak li jkun. Carmena kienet 

persuna li kulœadd kellu rispett kbir 

lejha. Kliemha dejjem kien meqjus 

u maœsub tajjeb qabel tgœidu. Blimæieba 

tagœha, kont tœobbha u 

tirrispettaha mingœajr ma trid. Kont 

tieœu gost fil-prezenza tagœha. 

Carmena kienet bint il-Mosta u bint il- 

Partit Laburista. Kellha prinçipji sodi 

gœalkemm kienet tirrispetta u tittollera 

lil kull min kellu opinjoni differenti 

minn tagœha. Waœda mill-iktar persuni 

attivi fil-lokalita’ tagœna. Kellha l- 

ammirazzjoni ta’ kulœadd. Carmena 

kienet ilha attiva’ f’dan il-lokal u 

kienet tagœmel kuraææ lil dawk kollha li kienu jaœdmu 

gœall-istess partit. Kuraææ ta’ veru minn mara onesta. 

Fil-kumitati kienet ezempju. L-argumenti kalmi tagœha 

kienu sodi u l-veru æid gœal kumitat li kienet fih. Jekk 

kienet tgœidlek li æejja attivita’ kienet verament tiæi, 

anki jekk titlef it-trasport organizzat millorganizzaturi, 

kienet taqbad tal-linja biex tasal filpost. 

Gœaliha l-Mosta kienet importanti u kienet 

togœxa taraha tisbieœ, tizviluppa, tikber u ssir waœda 

mill-isbaœ lokalitajiet f’pajjiÿna. Il-qagœaq ta’ l-gœasel fi 

ÿmien il-Milied qatt ma naqsu. Kienet dejjem 

iççemplilna biex immorru s’gœandha œalli ttina ilqagœaq 

ta’ l-gœasel. Din is-sena aktar mil-qagœaq ta’ l- 

gœasel ser nimmissjaw lil Carmena, li kull meta morna 

gœandha dejjem tgœallimna xi œaæa ædida. Kellha stil 

nobbli fl-imæieba u d-diskorsi tagœha. Permezz ta din 

it-tislima mil-qalb, nirringrazzjaha f’isem bosta Mostin, 

ta’ l-gœajnuna, tal-ferœ, tal-œafna mœabba u eÿempju 

tajjeb li tat lil dawk kollha li rnexxielhom jafuha. 

Inœossni kburija li l-Mulej laqqagœni ma’ mara ta’ veru. 

Carmena tibqa f’qalbna u f’moœœna biex ngœixu fuq ilpassi 

tagœha u nkunu eÿempju tajjeb u sod bœalha. 

Condoglianzi lil familji tagœha, speçjalment li ÿewæha 

Spiru u lill uliedha Maria u Carina. Il-Mulej ma jtiniex 

aktar milli nifilœu. Çerta li se jgœinhom jistabru gœal 

din it-telfa iebsa li æarbu. 



Inœarsu ’l quddiem 

56 Sena 

Gœal dawk li jaœsbu li ÿ-ÿwiæijiet kollha qed 

jitkissru, gœandhom ÿball. Dan l-aœœar kont qed 

nitkellem mas-sinjura Æemma Vella li kienet gœadha 

kif gœalqet 56 sena miÿÿewæa. Œassejt li gœandi 

nesponi din l-esperjenza sabiœa. Ftit huma dawk li ma 

jafux lis-sinjura Vella. Hija persuna attiva œafna f’dan 

il-lokal. Zewæha Manwel, raæel ta’ æewwa, jafuh bœala 

r-raæel ta’ Æemma. Æemma hija eÿempju fis-soçjetà 

gœal fatt li din gœandha 77 sena u xorta baqgœet attiva 

u dejjem lesta tagœti s-sehem tagœha. Aœna nawguraw 

lil anzjani kollha jsegwu l-eÿempju ta’ Æemma. Æemma 

xebba Cuschieri hija bint Tereÿa u Æammari ta’ Dovik. 

Minn dejjem gœexet il-Mosta. Zewæha Manwel 

magœruf l-aktar bœala Manwel tal-Œawli. Manwel 

huwa Naxxari iben Çensu u Katarin Vella. Staqsejt lil 

Manwel u lil Æemma kif iltaqgœu l-ewwel darba u dlonk 

it-tnejn li huma dehru jitbissmu. Æemma qaltli li kienet 

qegœda gœand iz-zija ta Manwel gœaliex kienet œabiba 

tat-tifla tagœha li tiæi l-kuæina ta Manwel u z-zija ta’ 

Manwel qalet lil Manwel biex iwassal lil Æemma l- 

Mosta bil-mixi. Tul it-triq, œadd minnhom ma tkellem. 

Iÿda jum fost l-oœrajn Æemma u sœabha kienu qed 

jippasiææaw fit-triq tal-Arkata (Illum fejn jarma l- 

monti). Manwel kien gœaddej mill-Mosta bil-mutur u 

gœaraf lil Æemma. Gœadda darbtejn il’fuq u l-isfel qabel 

ma waqaf ikellimha. Minn hawn bdiet l-avventura talkoppja 

Vella! F’xahrejn daœlu gœand xulxin u wara 

sena ÿÿewæu. Æemma u Manwel taw il-kunsens 

tagœhom nhar il-Œadd 15 ta Novembru 1953 fir- 

Rotunda tal-Mosta. Il-quddiesa saret filgœodu u r- 

riçeviment sar filgœaxija æewwa waœda mill-uniçi swali 

li kien hawn il-Mosta, dik ta’ fuq l-Arkata, ftit passi l- 

bogœod minn fejn iltaqgœu. Din is-sala kienet ta’ çertu 

wieœed jgœidulu ç-Çakar. Æemma u Manwel kellhom 

ukoll festin b’orkestra popolari, li allegrat lil mistednin 

kollha prezenti. Imma qabel dan ir-riçeviment, ilfamiljari 

taÿ-ÿewæ gœarajjes kienu jmorru ikla 

bejniethom qabel isir it-tieæ. 

Fil-1955 l-Mulej gœoæbu jagœti l-ewwel tarbija lil din 

il-koppja bl-ewwel wild tagœhom u semmewh Vince. Ittieni 

wild kien Jimmy u warajh Victor u fl-aœœar 

komplew iÿewqu l-familja, din id-darba b’Tereÿin. 

Skond Æemma, Manwel kien jagœmel œiltu kollha biex 

jieœu d-dar il-œobÿna ta’ kuljum. Familja sempliçi, bi 

dœul medju, iÿda dejjem kielu platt sœun u dejjem gœixu 

f’indafa kbira. Kif qal Manwel, iÿ-ÿwieæ mhux dejjem 

kien ward u ÿahar, iÿda meta œabat jittanta waqqfulu 

mmedjatament. It-tnejn kienu lesti li jgœaddu minn 

diversi sagrifiççji akkost ta’ kollox, akkost li jÿommu l- 

familja magœquda. U tassew irnexxielhom, gœax din ilfamilja 

gœadha ezempju sal-æurnata mqaddsa tal-lum. 

Awguri Æemma u Manwel! 

Jeanine Marie 

Jeanine Marie issa gœalqet sena u sitt xhur. Kien 

rigal kbir mill-Mulej li æiet wara erbatax il-sena li 

kellna t- tfal. Issa bdiet tgœid ukoll xi kelma l-hemm u l- 

hawn u qed tiekol xi biçça œobÿ, timxi xi zewæ passi u 

taqbad xi lapes u tœaÿÿeÿ x’imkien. Mhux l-ewwel 

darba li tqum fis-sagœtejn ta’ filgœodu bl-aptit li 

toqgœod tilgœab. Niggustawha! Hemm biss inkunu 

sejrin niksru l-fus imma malajr tisraqlek qalbek 

gœaliex bi tbissima ÿgœira jew bewsa kif taf hi, jkollok 

kemm ikollok nervi gœaliex tkun se ttelliflek l-ewwel 

nagœsa, u tkun gœajjiena kemm tkun gœajjiena, kollox 

itir mar-riœ u tiæiek saœœa barranija biex tkun tista’ 

toqgœod tilgœab magœha. Gœalina Jeanine hija bœal 

bambina ÿgœira. Qisna kollha, jien, ir-raæel u Danika u 

Anne nilgœabu magœha l-œin kollu bla limitu. Il-œajja 

sabiœa wisq u gœalkemm fiha œafna sagrifiççji imma 

fiha s-sabiœ tagœha wkoll. Veru li hemm œafna 

sagrifiççji imma mingœajr sagrifiççju ma jeÿisti l-ebda 

ferœ. Il-ferœ jiæi jekk tagœraf il-fatt li trid tagœmel 

sagrifiççju u li xejn ma jsir jekk ma nkunux investejna 

s-saœœa u l-eneræija tagœna fiha. 

Milied u s-Sena t-tajba lil qarrejja kollha ta’ dan ilfuljett. 

14 Il-Kunsill Tiegœek 

14

THE CORNERSTONE SHOPPING COMPLEX 


OPEN ALL DAY 


High Street - Sliema 

www.thepalacemalta.com 

Gorg Borg Olivier Street - Sliema 

www.victoriahotel.com 

Festive Day Menus 

Christmas Eve Gala Buffet 

Adult: €40.00 per person / Child: €20.00 per person 

Christmas Early Buffet Breakfast 


Christmas Day Buffet Lunch 


New Year’s Eve Gala Buffet 


New Year’s Eve Gala Dinner 

€125.00 per person 

New Year’s Day Buffet Lunch 


Live Entertainment is provided 

during festive lunches and dinners. 

For bookings during the Festive Season 

at The Palace please contact our 

Front Office Team on 2133 3444 

Festive Day Menus 

Christmas Eve Gala Dinner 


Christmas Early Buffet Breakfast 


Christmas Day Buffet Lunch 


New Year’s Eve Gala Dinner 


New Year’s Day Buffet Lunch 


Live Entertainment is provided 

during festive lunches and dinners. 

For bookings during the Festive Season 

at The Victoria Hotel please contact our 

Front Office Team on 2133 4711 

Complimentary use of our underground car park facilities 

is offered to patrons during all festive events*. 

(Access to car park is between The Victoria and Palazzo Capua in Gorg Borg Olivier Street, Sliema) 


*subject to availability

Rendikont 2009 

Mill-Kunsilliera, Kirby Fenech 

Gœeziez Mostin, 

Kif gerbeb iÿ-ÿmien Ma nistax nemmen li eræajt 

qed nikteb l- artiklu tal- Milied ghall- fuljett tal- 

Kunsill. Dan huwa t- tieni Milied tiegœi bœala 

kunsilliera tal-Mosta! Pero, jien nemmen li l- aktar 

œaæa mportanti hija li wieœed juÿa ÿ-ÿmien sewwa u 

li dejjem jitgœallem u jimmatura mill- esperjenzi li 

jkun gœadda minnhom. Ngœid gœalija, nœoss li 

tgœallimt œafna minn sena gœall-oœra u dan grazzi 

mhux biss gœall-familja tiegœi u gœan-nies ta 

madwari, imma b’ mod speçjali gœar-residenti Mostin 

li minn zmien gœal zmien dejjem tagœtuni s-sostenn u 

l- opinjonijiet tagœkom u fejn hemm bÿonn xi tbeÿbiÿa 

ukoll, gœaliex le! 

Jekk inœares ftit lura fiÿ-ÿmien inœoss li bœala 

kunsilliera tal-kultura u sports, gœamilt mill-aœjar li 

stajt biex nimla x- xhur b’ aktar attivitajiet possibli, 

imma fuq kollox biex b’ dak li nagœmel nolqot kemm 

jista’ jkun kull kategorija ta nies, gœaliex jien 

nemmen li fuq kollox kull membru fil-lokalita’ tagœna 

gœandu jœossu li qed jgœix f post œaj u jœoss li gœandu 

jipparteçipa f’dak kollu li huwa marbut ma’ l-aspett 

kulturali fil- Mosta. 

Matul l-aœœar sena verament ammirajt il-fatt li 

gœalkemm iÿ-ÿgœaÿagœ tagœna sfortunatament 

igawdu mill-istigma li ma tantx jipparteçipaw f’ 

attivitajiet, jien nista’ ngœid li meta tlabt gœallgœajnuna 

ta’ l-gœaqdiet taÿ-ÿgœaÿagœ tagœna dejjem 

ipparteçipaw bi œæarhom u dejjem urew eneræija 

kbira. Dan deher çar fid-diversi attivitajiet sportivi li 

organizzajt fosthom diversi football tournaments, 

billiard competitions u anke wirjiet ta’ karozzi. 

Apparti minn dawn, riçentament kelli l-idea li gœallewwel 

darba ntella’ Halloween party gœaÿ-ÿgœaÿagœ 

li nista’ ngœid li gœalkemm qajjem xi ftit talkontroversja, 

iÿda xorta waœda ntlaqa tajjeb kemm 

mat- tfal li attendew kif ukoll mal-æenituri, anzi dawn 

ta’ l-aœœar œeææewni nagœmel aktar attivitajiet simili. 

Ovvjament kif tistgœu timmaæinaw fost dawn l- 

attivitajiet kollha l-aktar waœda gœal qalbi, u li 

naœseb ser tibqa mfakkra fl- istorja tal- kunsilli lokali 

hija l-Mosta Dome Festival li fl- 4 ta’ Settembru 

fawwar il-pjazza Rotunda b’ ammont kbir ta nies u 

tat unur kbir lill- Mosta tagœna. 

Bœalissa gœaddejja b’ œafna mpenji tal-Milied. 

Apparti l-party kbir gœall- familji kollha nhar il- 11 ta’ 

Diçembru, bi œsiebni nippjana attività ta’ æbir ta’ 

fondi fil-Mosta gœal nies fil-bzonn flimkien mas-sottokumitat 

tal- kultura u ma’ sœabi tal-kunsill u nispera 

li bœal dejjem anke f’din l- okkazzjoni nsib s-sapport 

tagœkom, pero ta’ dan jien m’ gœandix l-içken dubju. 

Grazzi mill-qalb u nawguralkom il- festi t-tajba. 



17

Il-Qasam Soçjali fil- 

Mill-Kunsillier, Mario Sammut 

Minkejja li sirna parti mill-Unjoni Ewropeja, 

œafna minnkom taqblu miegœi li fil-qasam 

soçjali gœadna œafna lura, anzi b’wiççi minn 

quddiem ngœid li dan il-qasam ingœata l-æemb. Darba 

Ministru responsabbli mill-Kunsilli Lokali, gœoæobni 

œafna kliemu meta lilna l-Kunsilliera kien tana parir 

biex il-Qasam Soçjali nagœtuh importanza daqs ilbankina 

u l-monument, daqs il-æonna u daqs dawk ilproæetti 

li jidhru. Jien kont œsibt li kull ma jmur, il- 

Kunsilli tagœna se jkollhom opportunitajiet æodda li 

joffri suq kbir. 

Jien nemmen li kull Kunsillier, gœandu jkun gœaqli 

œafna, anzi huwa dmirna, li œarsitna tkun fuq dawk 

fostna fil-komunita’ li gœandhom xi tip ta’ mard, 

diÿabilità jew problemi oœra soçjali, u li jkunu f’riskju 

li jaqtaw lura u ghalhekk jistgœu jiæu eskluÿi milli 

jipparteçipaw b’mod sœiœ fil-œajja soçjali tal-komunita’ 

fil-kaÿ tagœna tal-komunita’ Mostija. 

Darba kien hemm min qalilna li pajjiÿna bœal bqija 

tal-pajjiÿi ta’ din l-Unjoni Ewropeja, ser jibda jœejji 

Pjan Nazzjonali gœall-Inkluÿjoni Soçjali. Dan il-pjan 

kellu jiggwidana sabiex nilœqu l-erba’ miri tal-Unjoni 

Ewropeja li jirrigwardjaw l-inkluÿjoni soçjali gœallpajjiÿna. 

Fost dawn il-miri kellu jsir titjib fl-aççess 

gœax-xogœol u gœad-drittijiet u servizzi bœalma huma 

s-saœœa, l-edukazzjoni, l-œarsien soçjali, l-housing u 

aktar. Kellu jsir pjan ta’ œidma biex tingœata 

assistenza lil dawk li huma l-aktar vulnerabbli u spalla 

tajba lill-imsieœba soçjali u soçjetatajiet çivili. Nistaqsi 

lilkom qarrejja tal-fuljett tal-Kunsill Mosti, jekk f’dawn 

l-aœœar snin kienx hemm xi proçess jew ÿvilupp jew ta’ 

l-inqas progress f’ dawk li huma vulnerabbli Jekk din 

hija soçjeta’ œanina, mibnija fuq Welfare State, allura 

jien naœseb li jew jien gœadni ma fhimtx jew inkella ma 

nafx jekk iniex qed ngœix fuq pjaneta differenti minn 

ta’ dawn. Hemm bÿonn li lkoll inqumu billi niktbu u 

nitkellmu fuq il-mezzi tax-xandir, li dan il-Welfare 

State, li l-pjan nazzjonali gœall-inkluÿjoni soçjali ma 

rnexxiex. Possibbli dawn jibqgœu jgœidulna li qegœdin 

ngœixu f’soçjeta ta’ wens 

Dan il-pjan kellu jkun ibbaÿat fuq id-drittijiet talpersuna. 

Dan ifisser li l-politika soçjali ma tibqax biss 

politika bbaÿata fuq iç-çekk tar-relief iÿda b’mod 

konxju tappoææja u ssostni kull sforz biex id-drittijiet 

tal-persuna jissaœœu u tiseddaq id-dinjita’ tiegœu. Fost 

dawn jissemmew bi prijorita’ l-anzjani, l-persuni 

b’diÿabilità, l-ugwaljanza bejn l-iræiel u n-nisa u l- 

politika dwar it-tfal. Qalulna li l-politika soçjali 

titqiegœed fiç-çentru tal-œidma tal-Gvern. Donnu dawn 

qed jagœtuna messaææ li gœarfu l-politika soçjali bœala 

l-qalba ta’ dak li jagœmilna bnedmin. Jekk dan seœœ, 

allura jien stess infaœœar din il-œidma, nfaœœar dan ilpjan, 

gœamlu min gœamlu. Iÿda hemm barra fit-triq (u 

intom tafu daqsi) hemm min gœaddej minn problemi 

finanzjarji kbar. 

Per eÿempju ma nistax ma nfaœœarx l-Aæenzija 

Appoææ. Zgur li din l-Aæenzija kienet strumentali biex 

nagœrfu realtajiet li jkunu magœna bla ma nindunaw. 

Gœalkemm ma nistax ma nikkummentax dwar tbatijiet 

li dawn xi drabi joœolqu fost il-familji. Fost oœrajn 

insemmi l-waiting list ta’ dawk il-æenituri li jridu jaraw 

lill uliedhom taœt superviÿjoni, insemmi wkoll il-post 

fejn jiltaqgœu fi Gwardamangia. Il-kamra tant hi 

ÿgœira, bilkemm joqgœod ÿiemel sœiœ fiha. Immaæinaw, 

trid tagœmel siegœa jew aktar qisek f’çella ta’ œabs! 

Dan meta x’aktarx it-tfal ikunu xi ftit imqarbin jew 

hyper, apparti li jkunu gœaddejjin minn trawma tassitwazzjoni 

tagœhom. Meta nfetaœ dan il-bini, il-Primministru 

ta’ dak iÿ-ÿmien Fenech Adami kien qal li 

rridu nkunu iffokati fuq min verament hu fil-bÿonn, 

effettivi gœax nipprovdu dak li min hu fil-bÿonn jeœtieæ, 

u effiçjenti biex dak li nipprovdu, jkun ta’ kwalita’ blinqas 

spejjeÿ. Naœseb li hawn iridu wkoll jagœtu kaÿ 

x’tip ta’ servizz qed jingœata. Min jaf kemm qaluli nies 

li jdumu jçemplu siegœat twal lit-tali social worker, 

wara li taqbad tœalli messaææ u din tinqeda wara xi 

jiem. Mill-banda l-oœra ma nistax ma nikkummentax 

fuq il-case-load li gœandhom is-social workers Maltin. 

Per eÿempju fl-Ingliterra social-worker issibilha jew 

issiblu tmien kaÿijiet kollox. Gœandha fuq xiex tiffoka 

wkoll, gœax tmien kaÿijiet mhumiex çajta. Xi tgœidu 

jekk f’Malta social worker jkollha erbgœin kaz Gœiduli 

intom x’servizz jista’ jingœata Trid tkun mhux 

Wonder Woman! 

Skond studju li sar f’dawn l-aœœar snin turi li 20.6% 

18 


Kunsilli mogœti l-æemb 

tat-tfal Maltin huma f’riskju ta’ faqar. Dan ifisser li 

rridu nÿidu s-social workers f’dan il-qasam u anki 

nfittxu kollaborazzjoni aktar mill-qrib ma’ NGOs u 

mal-knisja sabiex ir-riÿorsi li gœandna nœaddmuhom 

bl-aqwa mod possibbli biex nassiguraw l-aqwa servizz 

gœat-tfal u min jieœu œsiebhom. Iÿda dan possibbli 

Tafu li fil-mument kull aÿjenda qegœda tnaqqas millbudgets 

tagœha gœax flus m’hemmx. 

F’din is-soçjeta’ ta’ wens, ilhom jgœidulna li 

saœansitra l-Kunsilli Lokali gœandhom saœœa qawwija 

f’dan ir-rigward gœax jafu tajjeb il-bÿonnijiet lokali. 

Onestament min jaf kemm il-darba ninkwieta bœala 

kunsillier li qed naqbeÿ il-limiti jekk ngœin persuna. 

Illum sirna taœseb œaÿin f’kull ma jiæi organizzat. Illum 

jgœidulek li qed tikser il-liæi anki meta tgœin lil xi œadd! 

Allura fejn hi s-saœœa tagœna bœala Kunsillier jekk 

verament irrid ngœin bis-sœiœ lil komunita’. Biex inkun 

nista’ ngœin, tgœidx kemm il-coffee morning, BBQ’s u 

attivitajiet simili norganizza jien flimkien mat-tim 

tiegœi. 

Minkejja l-œafna kliem sabiœ, jien nemmen li trid 

tkun il-komunita’ solidali weœidha biex nevitaw çerti 

problemi soçjali fostna stess. Dan jitlob minna lkoll 

impenn, jitlob kompetenza u paçenzja. Jien nemmen li 

fil-Mosta gœandna bnedmin b’qalb soçjali kbira. 

Bejnietna lkoll, gœandna l-ingredjenti kollha, biex b’ 

œidma flimkien nilœqu l-gœanijiet soçjali tagœna. 

Filwaqt li nawgura l-Milied u s-Sena t-tajba lil 

Mostin kollha, f’isem il-familja tiegœi, nirringrazzja 

minn qalbi lill-isponsors kollha li bis-saœœa tagœhom 

qegœdin igawdu l-Mostin li jiæihom mument li jkunu 

jeœtieæu l-gœajnuna. Grazzi kbira lil helpers u l-kumitat 

kollu gœax mingœajr il-œidma volontarja tagœhom, jien 

ma jien xejn... Infakkar lil dawk li jridu jkellmuni billi 

jçempluli fuq 99474935. 

www.mostalocalcouncil.com 19 


Straight u fil-qosor 

Ivan Bartolo jintervista lill-Kunsillier Pawlu Agius 

Tfulitek. 

Tfulija differenti minn dik tat-tfal tal-lum il-æurnata. 

Filfatt jiddispjaçini gœalihom gœax qed jitilfu œafna minn 

dak li gawdew it-tfal ta’ ÿmienna. Fl-opinjoni tiegœi, l-ulied 

ta’ dari kibru jœobbu lir-raœal twelidhom u dak kollu 

marbut mar-raœal bœal festa, kaÿini u aktar. Konna 

kuntenti b’kollox, anki b’xi œaæa sempliçi. 

Gœandek xi tifkira mit-tfulija tiegœek 

Niftakar, meta konna ÿgœar, konna noœoræu nilagœbu 

fix-xagœra ta’ quddiemna. Konna ninæabru madwar 

tuÿÿana tfal nilagœbu noli, bil-ballun, lastku u xi logœob 

ieœor. Iÿ-ÿmien inbidel. Ix-xagœra ta’ quddiemna nbidlet 

f’bini ædid u addio fejn jilagœbu t-tfal ta’ llum. Tfuliti 

tfakkarni wkoll fil-æirien. Ifakkarni fil-œanut tal-merça li 

kien kantuniera ’l bogœod. Æejjin u sejrin nixtru l-bÿonnijiet 

ta’ kuljum: perÿut, mortadella u xi naqra æobon. Dawk 

huma t-tifkiriet ta’ tfuliti. Xejn iktar u xejn inqas!! Imma 

tifkiriet sempliçi li jibqgœu stampati f’moœœi. 

Donnu, çertu tifkiriet, ma tistax tgœaddi minnhom 

illum il-æurnata! 

Iva veru! Pereÿempju ftit gœadek ixxomm int u miexi 

fit-triq, dik ir-riœa tal-pizza u ftajjar li kien isajjar il-furnar 

Kemm kienu jkunu tajbin! Nista’ ngœid li dik ir-riœa li 

kienet toœroæ miç-çumnija nsejt meta xammejtha l-aœœar. 

Kien isajjar qagœaq tal-æunælien, œobÿ, ftajjar, biskuttini u 

bziezen. Il-qagœaq ukoll donnu nqata’. Insomma nbidel 

kollox. Nista’ ngœid œafna bini waqa’ u nbena ieœor ædid. 

Bini antik u abbandunat twaqqa’ u telgœu xi tliet sulari. 

Niftakar ukoll ir-remissa li fiha tifkira unika u nibqa’ 

ngœoÿÿ; gœal dejjem. Issa waqgœet u nbidel kollox iÿda t- 

tifkira tibqa’ f’qalbi. Il-æirien u l-œbieb jagœmlu t-tfulija ta’ 

kull wieœed u waœda minna differenti. Tifkiriet li ma ninsa 

qatt u nibqa’ ngœoÿÿ gœal gœomri. 

U l-Mosta! 

Il-Mosta hija komunità safe. Kabbret familji tajbin u 

dan jagœmlek kburi li int Mosti. Sa minn ÿmien 

missirijietna, dejjem urew u œadmu biex ikollna çiviltà li 

torbotna ma’ dan ir-raœal gœaÿiÿ. Dejjem œadmu kemm 

felœu biex ikollna identità. Jekk tœares biss lejn ir-rotunda, 

œa bizzejjed! Imbgœad il-leææendi u l-istejjer marbuta mal- 

Mosta jkomplu juruk li fil-Mosta gœexu bnedmin li gœax 

iœobbu lil raœal twelidhom iffantasizzaw, œolqu u krejaw 

stejjer li saru parti mill-Mosta u gœamluhom stejjer reali. 

Neræa’ ngœidlek, jien fil-limitazzjoni tiegœi qed nagœmel xi 

œaæa ÿgœira biex ngœin fil-komunità, gœax inœobb lil Mosta, 

xejn aktar. 

Il-familja tiegœek. 

Familja çkejkna. Jien, il-mara tiegœi Æoræina u ibni 

Daniel li issa sarli æuvni. 

Ommok. 

Mara li ma ninsa qatt. Rabbietna sewwa, u çert li Alla 

qed ipattielha tat-trobbja tajba li tatna. 

Fil-fatt bosta huma dawk il-Kunsilliera li jkollhom 

gœan. Hawn min juÿa l-Kunsill bœala l-ewwel taræa 

gœall-karriera politika, oœrajn biex jaqdu l-Partit 

tagœhom, però hemm dawk li jœobbu r-raœal 

twelidhom. Int ma liema kategorija tagœmel 

Il-Mosta gœalija hija l-ewwel u qabel kollox. 

Fil-fatt Pawl, l-indafa fil-Mosta bœala Kunsillier tajtha 

prijorità 

Jien nemmen li kull Mosti u Mostija, kbir jew zgœir 

huma fid-dmir li jgœinu biex iÿommu l-indafa fir-raœal. Jekk 

nippretendu u veru nœossuha li nissejœu nsara; l-indafa 

wkoll tirriffletti f’dan. Ma tistax tkun nisrani nofs kedda. 

Biex tkun nisrani tajjeb trid tgœix din l-istil ta‚ œajja fulltime, 

inkluÿ fl-imæieba tiegœek çivili. M’hemmx isbaœ milli 

taœdem b’riÿq ir-residenti gœaÿ-ÿamma ta’ l-indafa u biex 

isiru, jinÿammu fi stat tajjeb. Il-Kunsill qed dejjem jistinka 

biex jara aktar indafa fir-raœal u gœalhekk dejjem jieœu l- 

passi meœtieæa biex jara li l-Kuntrattur jagœmel xogœlu bilgalbu. 

Ir-rabta bejn l-indafa fl-ambjent u s-saœœa naraha 

bœala xi œaæa li torbot waœda ma’ l-oœra. Nixtieq inkompli 

nqanqal kuxjenza gœall-indafa fil-Mosta. Tajjeb li 

nkunu aktar konxji u ma nœammæux bl-addoçç 

gœaliex qed inbatu aœna stess. Qiegœed nirreferi gœal 

diversi tipi ta’ œmieæ fosthom skart goff u tossiku fejn 

20 


qiegœed jitœalla skart goff madwar il-bring in 

sites. Xi drabi næibu ruœna agœar millbnedmin 

tal-æungla, li ma ttihomx tort 

jagœmlu hekk, gœax dawn qatt ma tgœallmu. 

Ma sabu l-œadd min jgœallimhom. 

Apparti dan, hemm xi œaæa oœra li qed 

tœammeæ lir-raœal, bœal f’kull imkien ieœor f’Malta u 

Gœawdex 

Iva. œaæa oœra li qed tœammeæ lir-raœal hija l-ammont 

kbir ta’ ÿejt tal-karozzi li qed jixxerred bl-addoçç fit-toroq. 

Ir-raœal qed isofri wkoll minn œmieæ ta’ l-annimali fosthom 

klieb u anke ÿwiemel li mhux qed jinæabar kif inhu rikjest 

mill-liæi. Dan il-œmieæ ikerraœ œafna lil Mosta tagœna. Jien 

nitlob minn qalbi lil Mostin u dawk residenti fostna biex 

niæbdu œabel wieœed u nikkoperaw. 

Pawl kien hemm ÿmien fejn gœext fl-Awstralja, hux 

tassew 

Iva. Tista’ tgœid iÿ-ÿgœoÿija tiegœi qattajtha hemm. 

Gœamilt hemm madwar sittax il-sena. 

L-Awstralja ææiblek nostalæija 

Œafna. Kien ÿmien ta‚ serœan il-moœœ. Pereÿempju jekk 

æbajt fix-xogœol tiegœek, tista‚ tibda tippjana biex titlaq 

mix-xogœol, gœax post ieœor se ssib ÿgur. 

X’tip ta’ xogœol kont tagœmel 

Biddilt diversi xogœlijiet bœal f’supermarkets, fabbriki u 

aktar. Jien dejjem gœazilt xogœolijiet li jlaqqgœuni mannies. 

Hemmhekk il-œaddiem stmat u allura qatt ma 

tiddejjaq taœdem. 

Is-sehem tiegœek fil-komunità Mostija tul is-snin 

Sa minn dejjem kont midœla tal-Mostin. Inœobb insejjaœ 

lili nniffsi bœala l-Mosti tal-pjazza. Minbarra l-Kunsill li issa 

ilni gœal ÿewæ leæislaturi, œdimt ukoll fis-Soçjetà‚ tal-banda 

Nicolo Isouard, fil-klabb tal-œamiem u anki fil-kumitat 

nazzjonali tal-billiard and snooker gœal tmintax il-sena 

sœaœ. 

Il-Kunsill Lokali, sodisfazzjon 

Sodisfazzon sakemm iÿÿomm f’moœœok li trid taœdem 

gœal Mosta u l-Mostin. Sodisfazzjon sakemm ma 

tippretendi xejn lura. Il-fatt li teræa’ tippreÿenta ruœek 

gœall-elezzjoni tal-Kunsill, u l-ellettorat jivvutalek, allura 

dan ifisser li l-poplu jemmen fl-inizzjattivi tiegœek, il-poplu 

jemmen li int qed tagœmel xi œaæa b’riÿq il-komunità. 

Diÿappunti jkollok 

Bœal f’kull œaæa oœra. Kull fejn hemm il-bniedem, jeÿisti 

l-element uman bœall-gœira, gideb, ambizzjoni, malafami u 

aktar. Imma jien bœaÿ-ÿiemel, nibqa’ nœares ’il quddiem. 

Jien nemmen, li jien bniedem komuni, nemmen ukoll flinizzjattivi 

tiegœi u nemmen ukoll li min joœloqlok iddiÿappunti, 

gœax iridek miegœu, iridek bœalu, diÿulluÿ. Bœal 

f’kullimkien, dawn sibthom ukoll fil-Kunsill. 

L-indafa fil-Mosta. Gœalik prijorità 

Jien naœseb li l-indafa tal-lokalità tinsab fuq quddiem 

nett tal-prijoritajiet ta’ kull Kunsill Lokali f’Malta u 

Gœawdex. Aœna kontinwament inneœœu proçeduri biex irresidenti 

Mostin jœossu li l-lokalità tagœhom hija nadifa u li 

tilqgœek. Il-kultura ta’ l-indafa fit-toroq u r-riçiklaææ 

gœandha tidœol aktar fil-mentalità‚ tal-Mostin u tal-Maltin, 

gœax pajjiÿna s’issa jirriçikla biss œamsa fil-mija tal-iskart 

totali. Jeœtieæ li titrawwem kuxjenza ambjentali fost ilkomunità. 

Niffokaw fuq uliedna, gœaliex dawn gœandhom 

sehem importanti fil-familja u l-messaææ tagœhom favur l- 

ambjent jista’ jinfirex œafna mar-residenti. Uliedna huma l- 

æenerazzjoni ta’ gœada, u aœna fid-dmir li nœallu u 

nrawwmu biex Malta ta’ gœada tkun aœjar milli sibniha 

aœna. 

Jeÿistu gœalik role-models Mostin 

Gœalija jeÿistu tnejn, Freddie Micallef u Æuze Cauchi. 

Kull min hu Mosti, jafu sew liÿ-ÿewæt iræiel li œallew impatt 

qawwi fil-komunità Mostija. It-tnejn li huma œallew 

influwenza qawwija mhux fija biss, iÿda f’kull Mosti u 

Mostija li jridu jaraw Mosta isbaœ u aœjar! 

L-aœœar kumment tiegœek Pawl.... 

Œadt gost u nirringrazzjak ta’ din l-intervista. Qatt 

f’œajti ma kelli ntervisti. Jien bniedem sempliçi, kif taf int, 

.... u sempliçi rrid nibqa’! Kumment ta’ l-aœœar. Grazzi lis- 

Sindku tal-fiduçja tiegœu fija u ta’ l-inkarigu li tani fil- 

Kunsill. Nassigurah li dan l-inkarigu li tani, tal-æbir ta’ 

skart u tal-œarsien tal-æonna Pubbliçi qed inwettqu kif inhu 

xieraq. Fl-aœœarnett il-Milied u Sena isbaœ u aœjar lil 

Mostin kollha u lil dawk residenti fostna. Awguri wkoll lillemigranti 

Mostin f’kull parti tad-dinja speçjalment lillkomunità 

Maltija fl-Awstralja. 



21


The festive season is too important to 

risk anything but the very best. Make 

sure that your holiday meals for family 

and friends are truly memorable, 

mouthwatering and delicious. Order 

your poultry, fine cuts of beef, pork, 

lamb and many other specially prepared 

meat delicacies from the professionals. 

Dayfresh, and guarantee that this 

Christmas is a delicious one.

Lamps with IRC technology generate more light from less electric energy: 

a part of the heat stays within the IRC lamps because it is reflected inwards 

again – back to the filament – by the bulb coating (Infrared Coating). 

Therefore, these lamps need less energy than standard halogen lamps. 



Ÿmien ta’ ferœ 

Mill-Kunsilliera Marthese Mifsud 

Œbieb meta joqrob dan iÿ-ÿmien tal-Milied u ta’ l- 

ewwel tas-sena ma jtinix id-demm li ma nitkibx 

xi messaææ lil Mostin u dawk residenti 

fostna. Minn xi æimgœat qabel œafna familji jibdew 

jarmaw id-djar b’xi siæra tal-Milied, presepju u ma 

jonqosx ukoll ix-xbieha tal-bambin u œafna 

dekorazzjonijiet oœra, marbuta ma’ dan iÿ-ÿmien. Billi 

fis-siæra jkun hemm xi wieœed mid-dekorazzjonijiet 

mgœawweæ jew fil-presepju xi pastur mhux f’postu ma’ 

jkun æara xejn, imma jekk id-dawl li nagœmlu ma jkunx 

ezatt tista’ ssir traæedja. Araw li fejn jidœol elettriku, 

jidœol responsabbli xi œadd tas-sengœa, gœax allaœares 

qatt jekk xi œaæa tmur ÿmerç flok festa ta’ ferœ ikollna 

nqattgœu Milied fis-skiet u fin-niket. 

Kelma lil Æenituri 

Intom æenituri li trabbu tfal ÿgœar. Attenti! Tafdawx! 

Tœallux wires fejn jilœquhom l-ulied innoçenti. Dawn ma 

jafu xejn biex jgœamlulkom xi praspura u tibqgœu bilpiena 

gœal gœomorkom. Qegœda nagœmel dan l-appell 

gœaliex is-sena li gœaddiet smajt storja li mpressjonatni. 

Nixtieq nirrakkuntaha lil qarrejja tal-fuljett. Çerta li æid 

joœroæ ÿgur. 

“Konna mistednin gœand œabiba tagœna f’Œaÿ- 

Ÿebbuæ. Kif wasalna laqgœatni fil-bieb u qaltli biex 

qabel jibda l-party turini xi œaæa. Kien hemm xi sittax 

il-persuna jitkellmu, li malli semgœuha tgœidli li kellha 

turini xi œaæa, kulœadd waqaf u œares lejna b’kurÿità. 

Fetœet kexxun u œaræet nofs metru wire aœdar, kollu 

mgerrem. Qaltilna safra mewt u tirtriegœed “tafu xi 

ærali” Biex ma ntawwalx, kellha l-wire tal-bambin 

imdendel fil-baxx gœal æol-plakka, mar it-tifel ta tliet snin 

u beda jgerrmu. Il-bambin ried li tilœaq din li kienet se 

tkun traæedja fil-pront. Kont farka gœajnuna ma’ œabibti. 

Çempilt lil electrician u meta æie ma riedx jemmen li dak 

ghamlu tifel ta’ tlett snin. “Gœoddu b’miraklu minn Alla li 

ma sibtux mixwi fil-post” qal l-electrician lill-omm. Din 

maœsuda u eçitata fl-istess œin, qabdet tibki kemm tiflaœ. 

Gœaddew ftit minuti u beda l-party u kulœadd feraœ 

flimkien, u kelna gœalxiex. Œajja ta’ tifel, dak in-nhar 

setgœet kienet fatali. F’mument ikrah kien se jkolli œabiba 

b’ferita miftuœa u li ma tagœlaq qatt tul œajjitha kollha. 

Œbieb il-parir tiegœi hu wieœed. Ÿejnu l-benniena ta’ fejn 

tgœixu bl-isbaœ mod possibli imma fejn jidhol l-elettriku 

oqogœdu attenti, l-aktar fejn hemm it-tfal. 

Kelma liÿ-ÿgœaÿagœ 

Qabel nagœlaq nagœmel appell minn qalbi liÿÿgœaÿagœ 

biex fil-æranet tal-festi li resqin, jekk tixorbu 

issuqux, gœax il-Milied jista jimbidel fi ÿmien ta’ rimors 

lejn dawk li tœallu warajkom f’din id-dinja. Kunu leali 

lejhom u obbligati. Osservaw il-pariri tal-æenituri gœax ilparir 

tagœhom œiereæ minn qalb infinita mimlija mœabba. 

Kelma lil Mostin 

Nixtieq nawgura l-festi t-tajba lil kulœadd speçjalment 

lil Mostin u lil dawk residenti fostna. Awguri lill-anzjani li 

jinsabu rikoverati fil-homes u fi djarhom, lil morda kollha 

u j’Alla l-bambin çkejken itikom fejqan ta’ malajr u dak li 

gœandkom bÿonn. U œbieb ma’ ninsewx nersqu lejn s- 

sagramenti tal-qrar u t-tqarbin biex il-bambin çkejken 

ibierek lilna u lil familji tagœna. 

24 


Pizz...é, Constitution Street, Mosta Tel: 21414400 



Xokkanti 

Fi ænien l-gœarusa tal-Mosta! 

Mill-Kunsilliera Pawlu Agius 

F’Malta u Gœawdex, sfortunatament gœad hawn 

min gœandu nuqqas ta’ rispett kbir fejn jidœlu 

l-annimali. Gœadna lura œafna fejn jidœlu liæijiet 

fuq min jaœqar annimal. B’dispjaçir kbir ngœid dan 

kollu iÿda din hi verità. Meta gœad hawn min illum 

il-æurnata jqis annimal bœala xi œaæa maœmuæa, jew 

agœar, bœala xi œaæa sabiœa jew kerha, jew aktar 

agœar xi œaæa li tiswa l-flus, dawn l-istess nies iæibuni 

f’dubju jekk verament attendewx imqar xi skola 

primarja. Din hi injoranza grassa. 

Jekk bniedem gœandu valuri sodi u kapaçi jœares 

œarsa madwaru, jarali Malta hi mimlija b’annimali 

abbandunati gœax minn æeru gustuÿ kiber f’kelb 

normali kbir u bla dixxiplina. Ma baqax œelu allura 

jispiçça abbandunat fit-triq jew jekk hu fortunat f’xi 

santwarju. 

L-annimali domestiçi kollha huma domestiçi gœax 

jiddependu minna, irrelevanti jekk humiex sbieœ 

jew koroh. Bœat-tfal. Lit-tfal inœobbuhom irrelevanti 

humiex sbieœ jew koroh! L-annimali bœalhom huma 

innoçenti u jiddependu gœal kollox minna l-bnedmin. 

Allura gœalfejn naslu nimmaltrattawhom 

Œa nrabbi kelb. Ladarba int salvajt kelb, dan jagœmlek 

sidu u ma jibdlek qatt. Gœalhekk minn dik il-æurnata 

jekk iddeçidejt li ÿÿommu hu responsabbiltà tiegœek. 

Mhux biss li titimgœu u tisqih iÿda li toœoræu miegœek u 

tinkludih fil-familja daqslikieku membru ieœor. 

Post il-kelb mhux f’xi garaxx jew fuq xi bejt. Dik hi 

krudeltà. Mhux biÿÿejjed li gœandu l-ilma u l-ikel biex 

ikun tajjeb. Il-kelb maœluq biex iÿomm kumpanija lillbniedem 

u jkun œabib tiegœu mhux biex jgœix waœdu 

fuq bejt fix-xemx jew xita jew f’ xi garaxx. 

Biex nitgœallmu hemm bÿonn li l-Liæi tiœrax imbagœad 

forsi nibdew nobdu. Hekk hemm bÿonn li jsir: jiœraxu 

l-liæijiet u jiæu nfurzati fuq dawk l-individwi li jaslu 

jweæægœu jew joqtlu annimal. Gœalija proxxmu li jasal 

jaœqar annimal jasal gœal kollox. Persuna hekk ma 

nafdahiex mas-saqajn. Gœalija dak mostru li œaqqu 

biss erba’ œitan madwaru. 

Meta se jiæri dan Il-politiçi tagœna meta se jaslu 

biex verament jimpurtahom mil-liæijiet li jipproteæu 

l-annimali Possibbli ma jeÿistix politiku wieœed li 

jœares madwaru u jara kemm hi kerha s-sitwazzjoni 

f’pajjiÿna 

F’pajjizna gœandna sitwazzjoni tal-biki, fejn jidœlu 

l-annimali! Qatt per eÿempju ma smajna b’xi œadd 

li tressaq il-Qorti fuq moœqrija jew qtil ta’ annimali. 

Gœarukaÿa! 

Sfortuna oœra .... meta tœobb annimali, isir parti 

mill-familja tiegœek u meta jmut m’gœandekx fejn 

tpoææiœ. Gœad m’hawnx fejn dawn jindifnu. Uœud 

jarmu lil dawn l-gœeÿieÿ ma l-iskart. Mhux sewwa! 

Imbgœad hemm oœrajn li jidœlu f’xi æonna pubbliçi u 

jidfnu l-annimal tagœhom hemm. Ftit æimgœat ilu, fi 

ænien l-gœarusa tal-Mosta kien qed isir xi xogœol millœaddiema 

tal-æonna. Filwaqt li kienu qegœdin jaœartu, 

tfaçça kelb li nzerta kien ilu midfun xi jiem. Il-kelb 

infaqa u mela œaddiem Mosti li kien qed jaœdem f’dan 

il-ænien. Xokkanti! Nifhem l-intenzjoni ta’ min difen 

lil kelb tiegœu, iÿda mhuwiex sewwa li dan indifen fi 

ænien pubbliku. Minbarra l-mard li jinxtered, saœœet 

dak il-œaddiem Mosti setgœet kienet allarmanti. Lill 

œaddiem Mosti nsellimlu mill-ædid. Insellem ukoll 

lil dak li difen il-kelb tiegœu, u nittama li l-messaææ 

tiegœi wasallu. 

Insellem ukoll lill-Awtorita’ u nitlobhom jagœmlu 

xi œaæa, œalli din ma tibqax tœasseb aktar lil dawk 

li qed irabbu xi annimali. B’hekk nevitaw li jkollna 

tixrid ta’ mard u ksur tal-liæi, gœax jien nemmen li 

dan il-kaÿ tal-kelb midfun fil-ænien l-Gœarusa tal- 

Mosta, mhuwiex xi kaÿ straordinarju iÿda çert li din 

tiæri kontinwament. 


Mappa æbir ta’ skart 

Tqassim tal-Borÿa 

tar-riçiklaææ 

gœar-residenti 

Mostin biss 

Ÿona A 

4 ta’ Jannar 2010 

7.00a.m. - 12.00p.m. 

1.00p.m. - 5.00p.m. 

Ÿona B 


1.00p.m. - 5.00p.m. 

7.00a.m. - 12.00p.m. 

Ÿona Ç 


1.00p.m. - 5.00p.m. 

7.00a.m. - 12.00p.m. 

Ÿona D 


1.00p.m. - 5.00p.m. 

7.00a.m. - 12.00p.m. 

Ÿona E 


1.00p.m. - 5.00p.m. 

Nota: Intom mitluba li tiæbru dawn il-boroÿ 

mill-Kunsill tal-Mosta u tippreÿentaw l-ID 

Card. Din hija inizjattiva tal-Kunsillier 

Pawlu Agius. Gœal aktar informazzjoni 

çempel lill-Kunsillier Agius fuq 99991583. 



Imfakkra 

l-Qalbiena 

Mostin 

Rapport minn Isabelle Sant 

Nhar il-Œadd 8 ta’ Novembru 2009, æew imfakkra 

l-Qalbiena Mostin li tilfu œajjithom matul 

iÿ-ÿminijiet. Dawn jinkludu dawk li mietu firrewwixta 

kontra l-Françiÿi u fil-gwerer tas-seklu 

gœoxrin. Fl-gœaxra ta’ filgœodu saret quddiesa 

fir-Rotunda ççelebrata mill-Wisq Rev. Arçipriet 

Dun Mario Tong. Kienu preÿenti s-Sindku Dr. Paul 

Chetcuti Caruana, is-Segretarju Eÿekuttiv is-Sur 

John Camilleri, il-Kunsilliera Mostin, kif ukoll Membri 

Parlamentari Mostin. Attendew ukoll rappreÿentanti 

minn gœaqdiet Mostin. 

Spikkat il-preÿenza taÿ-ÿgœaÿagœ mill-Mosta Youth 

Empowerment Centre li huwa mmexxi mill-Youth 

Worker Anna Maria Grech. 

Wara l-Quddiesa dawn kollha œadu sehem f’ korteo 

mir-Rotunda sal-Monument tal-Qalbiena Mostin f’ 

tarf Triq il-Kungress Ewkaristiku. Il-korteo tmexxa 

mill-Mosta Scout Group. Œadet sehem ukoll il-Banda 

tal-Mosta Scout Group. Sar qari nteressanti mit-tfal 

ta’ l-iskola Primarja u anki mill-istudenti ta’ Lily of 

the Valley. Sar diskors ta’ l-okkaÿjoni mis-Sindku 

Dr. Paul Chetcuti Caruana fejn gœamel monologu 

mal-Mosta Omm quddiem is-simbolu tal-monument 

li tirrappreÿenta lil Mosta, mara li tibki lill uliedha 

u fuq kollox tieœu œsiebhom. Id-diskors tas-Sindku 

kien wieœed iddominat minn bikja ta’ wieœed li jœossu 

inutli quddiem çertu sitwazzjonjiet. 

F’kelma waœda minkejja li dan 

irid is-sewwa, iÿda kull darba qed 

isib il-bsaten fir-roti, minn kull 

angolu. Bœalma jsir kull sena l- 

Arçipriet Dun Mario Tong bierek 

il-Monument. 

Wara tpoææew kuruni u bukketti 

madwar il-Monument. Is-Sur 

Charles Vella daqq is- sirena li 

kienet tintuÿa fi ÿmien il-gwerra 

biex tavÿa lil Mostin li riesaq lejhom 

attakk ieœor mill-ajru. 

28 




29

Imut il-Konslu 

Onorarju gœal Malta 

f’San Francisco 

1921-2009 

Kitba ta’ Raymond G. Zammit 

Kienu l-gœaxra u nofs ta’ fil-gœodu nœar is-16 ta’ 

Ottubru 2009 waqt li kont qiegœed nattendi 

seminar æewwa Ruma. Ma nafx il-gœala, kontra 

kull regola dak in-nhar kont œassejt li kelli nœalli l- 

mobile mixgœul, bœall donnu hekk kont œassejt li hekk 

kelli nagœmel. Meta nkun bogœod mid-dar ma’ tantx 

nœossni komdu, u dan minœabba diversi raæunijiet, 

fosthom dak ta’ æenituri anzjani li forsi jiæu bÿonn isservizz 

tiegœi minn œin gœall ieœor jew jinqala xi œaæa 

fil-familja. 

Iva, daqq il-mobile u rrispondejt. Kien Vince 

Farrugia, œabib tiegœi, fejn kif jagœmel bœal dejjem 

staqsieni fejn kont u kif jien. Kompla qalli: 

“Jiddispjaçini Ray – Charlie œalliena”. Gœalkemm 

donnu dak in-nhar kont qiegœed nistenna xi forma ta’ 

aœbar, dik tal-mewt ta’ Charlie Vassallo kienet 

œasditini. Inœsadt gœal diversi œsibijiet, speçjalment 

meta ftakart fuq martu Emma, naturalment gœal 

familja kollha tiegœu li n-nuqqas ta’ Charlie ser jinœass 

bil-bosta. 

Sellimt lil Vince u gœedtlu li ma’ ndumux ma’ 

niltaqgœu. 

Ftit tal-œin wara, telefonata oœra, din id-darba kien 

œabib ieœor tiegœi, Ivan Bartolo li jiæi n-neputi ta’ 

Charlie Vassallo. B’dieqa kbira wkoll xtaq jinformani 

bil-mewt ta’ zijuh. Fi ftit œin bagœat messaææ lill-marti 

Jane, li wkoll tiæi n-neputija ta’ Emma. Il-firda hija 

dejjem kerha, iÿda dik hi l-œajja. 

Fil-gœaxija ftaœt l-e-mail u sibt dan il-messaææ li 

kien jaqra hekk: 

Subject: Charles J. Vassallo, Honorary Consul 

General of Malta. 

“With profound sadness, I regret to inform you that 

the Honorable Charles J. Vassallo, Honorary Consul 

General of Malta, passed away yesterday evening. Mr. 

Vassallo will be greatly missed by all his family, many 

friends and his colleagues in the San Fransisco Consul 

Corps” 

Ray Vassallo 

Milbrae. 

Kont naf li ftit æranet wara l-festi ta’ Santa Marija, 

u mar-ritorn lura f’San Fransisco, Charlie Vassallo 

kien ftit ma jiflaœx. Kien anke daœal xi jiem l-isptar 

iÿda kien jidher li ma kienx hemm problemi kbar, ftit 

kura u xejn iktar. Konna nçemplu lill-xulxin kuljum, 

speçjalment marti Jane li hija qrib œafna ta’Emma. 

Iÿda d-destin hekk ried. Kont infurmajtu li ser insiefer 

gœal ftit jiem, u l-aœœar kliem li qalli kienu biex 

noqgœod attent u neræa nçempillu mar-ritorn lura 

Malta. 

Is-Sur Charles Vassallo twieled nhar il-21 ta’ 

Novembru 1921 æewwa l-Mosta. Kien serva fil-‘Malta 

Section’ fi œdan l-armata Ngliÿa matul it-tieni gwerra 

dinija. Fis-sena 1997 kien irçieva it-titolu ta’ Officer of 

the Order of Merit’ mill-gvern Malti, biex wara u fissena 

2001 bœala rikonixximent gœal servizz twil li kien 

ta’ fil- ‘ Local Maltese American Community ’ æie 

ipremjat bill-premju prestiæjus – il-‘Maltese Cross 

Foundation Achievement Award’. 


Il-funeral tas-Sur Charles Vassallo seœœ nhar l- 

Erbgœa 21 ta’ Ottubru 2009 fl-10.30 ta’ fil-gœodu æewwa 

St. Dunstan Catholic Church æewwa Milbrae. Qabel ilfuneral 

bejn il-jiem tat-Tnejn u t-Tlieta sar talb tarruÿarju 

æewwa l-istess knisja fejn l-istess katavru ta’ 

Charles Vassallo kien espost gœal pubbliku matul 

diversi œinijiet. Bœalma kien mistenni numru sabiœ ta’ 

persuni distinti minn diversi stati flimkien ma’ mijiet 

oœra attendew biex jagœtuh l-aœœar tislima. 

Ma hemm l-ebda dubju, in-nuqqas ta’ Charles 

Vassallo minn fostna ser jibqa jinœass mhux biss millmembri 

tal-familja tiegœu u minn sœabu speçjalment 

dawk ferm qrib tiegœu æewwa l-‘Maltese Club’ f’San 

Fransisco, iÿda wkoll hawn Malta, speçjalment dawk 

Mostin. 

Kienet l-gœaxqa tiegœu li jqatta ftit æimgœat hawn 

Malta. Meta tibda tersaq il-festa ta’ Santa Marija li tant 

kienet gœal-qalbu u tant kien iœobb u jgœoÿÿ b’gœoÿÿa 

kbira, kont taraœ hemm fil-pjazza tal-Mosta, bil-qgœeda 

fuq siææu, jitkellem u jiddiskuti ma’ diversi persuni. Ma 

kien jixba qatt josserva l-bidla fil-Mosta u fil-Mostin, 

jistaqsi fuq il-familji Mostin u fuq in-negozju. Minn œin 

gœal ieœor kien iœares lejn it-tempju tal-knisja, 

jitgœaxxaq u jnissel il-kelmiet ta’ kemm hi sabiœa. Filfjiem 

tal-festa, kien jitgœaxxaq jara lill-Mostin miæbura 

flimkien u li fi œdanhom jilqgœu tant eluf oœra minn 

barra l-Mosta. Kien iœares lejn il-komunità Mostija 

bœala fidwa ta’ popolarita enormi li ftit issib bœala. Fi 

ftit kliem Charlie Vassallo kien il-bniedem li ser jibqa 

magœruf u fuq kollox bœal ma dejjem kien, ir-ragœaj ta’ 

tant eluf ta’ Maltin li direttament jew inderatament 

gœen biex diversi Maltin fosthom Mostin stabillixew 

ruœhom æewwa San Fransisco. 

Ma nixtieqx intawwal, ÿgur li miniex ser inkun jien 

li nitkellem fuq il-persuna ta’ Charles Vassallo, fuq l- 

opri kbar ta’ karità li wettaq ma’ diversi oqsma 

fosthom kaÿini, knejjes u gœaqdiet, iÿda fuq kollox ma 

dawk batuti li tant kien jirrispetta. Mingœajr œafna 

pompi u ftaœir kien jgœin u jara kif joœloq tbissima. 

Charlie jew aœjar is-Sur Vassallo kif kien magœruf 

maœniex ser narawh u nkellmuœ iÿjed, iÿda ninsab 

çert li l-memorji li œalla warajh hawn Malta, la jien u 

lanqas dawk tal-madwar u fil-qrib ma aœna ser 

ninsew. Gœalkemm dawk l-iljieli pjuttost twal li konna 

nqattgœu flimkien fil-pjazza tal-Mosta flimkien ma’ 

diversi persuni oœra, fosthom Vince Farrugia, Victor 

Zammit (surmast) l-Arçipriet Mario Tong, membri 

tal-Gunners Football Club u tant oœrajn li kienu 

jinæabru minn œin gœal ieœor waqt il-passiææati li 

kienu jagœmlu, marru u gœebu, il-memorji sbieœ ta 

dawk diskursati u suææetti, kultant imqanqla li konna 

niddiskutu jibqgœu œajjin f’moœœna. Kull darba li 

ngœaddi mill-pjazza tal-Mosta ma’ nistax ma’ 

niftakarx f’dak il-bniedem li barra minn art twelidu 

gœal snin twal firex tant æid gœal diversi persuni 

nkluÿ Mostin biex isibu gœixien aœjar. 

Hekk ser nibqa nÿomm f’gœajnejja dak il-bniedem 

bil-kappell abjad u l- bastun, b’œarsa soda ta’ 

responsabilita u dixxiplina – saœœa Charlie u paçi filmistrieœ 

ta’ dejjem. 



Kliem ix-xiœ 

Il-proverbju hu espressjoni qasir ferm, mhux aktar 

minn sentenza li kellek tiktbu. Hu stqarrija li 

tikkonferma verità, imæieba fl-isfond tar-realta’ 

tal-œajja. Il-qwiel huma gœajdut li gœadda millimgœoddi, 

minn æenerazzjoni gœal oœra. Definizzjoni 

li smajt darba ilu ta’ x’jitqies qawl, laqtitni u bqajt 

niftakarha. Æie definit bi tbissima bœala “gœerf fi 

fliexken ÿgœar, mhux nieqes mill-melœ u l-bÿar.” Illum 

il-proverbji m’gœadhomx popolari bœal dari. Ilæenerazzjoni 

l-ædida bilkemm tafhom, aœseb u ara 

kemm ittennihom. Fl-imgœoddi l-qawl kien jitqies 

konvinzjoni ta’ verita’. Illum m’gœadhiex il-mod 

timmoralizza u wkoll titœassar speçjalment l-aktar filpajjiÿi 

ndustrijali. Dan œareæ minn stœarriæ li sar. 

Jingœad li fis-seklu tmienja qabel Kristu, Esekija 

kiteb l-gœerf li kien jingœad mis-Sultan Salamun. Ilktieb 

tal-Proverbji tar-Rabta l-Qadima kien it-tieni 

wieœed mill-œamsa li jissejœu ta’ l-Gœerf. 

Kull pajjiÿ gœandu l-qwiel tiegœu. Hu fatt 

interessanti li œafna mil-qwiel, gœad li f’pajjizi 

differenti u l-aktar fl-imgœoddi, maqtugœin gœal kollox 

minn xulxin, œafna minnhom jixxiebœu fis-sustanza u 

fil-messaææi li jwasslu. Kollha jwasslu verità ta’ 

tagœlima. Gœadhom magœrufin u definiti bœala “kliem 

ix-xiœ”. Il-fehma komuni kienet li “kliem ix-xiœ ÿomm 

fih”. Fl-imgœoddi kienet drawwa li biex wieœed isostni 

argument u jikkonvinçi, kien jikkwota qawl popolari. 

Illum tista’ tgœid li m’gœadux isir hekk imkien. 

Il-proverbju hu filfatt espressjoni qasira 

idjomatika li trabbiet matul sekli sœaœ li gœaddiet bilfomm 

minn æenerazzjoni gœall-oœra. Interessanti kien 

il-fatt kif wieœed kien jikwota l-qawl. Jintroduçieœ 

dejjem bl-istess fraÿi “in-nannu kien jgœid ...” Mhux 

gœalhekk ta’ b’xejn li l-proverbji gœadhom sal-lum 

jitqiesu “kliem ix-xiœ”. Kliem ix-xiœ ÿomm fih, kienet 

duttrina taÿ-ÿmien ta’ darba. L-gœerf mhux miktub 

gœadda bil-fomm minn æenerazzjoni gœall-oœra, hu l- 

frott ta’ esperjenzi li trabbew tul is-sekli. 

Interessanti l-fatt li bœal kull pajjiÿ ieœor, pajjiÿna 

wkoll issiblu œafna proverbji u li gœandhom l-istess 

definizzjoni li tawhom pajjiÿi oœra. Dan æara mingœajr 

l-ebda pjan, jew gœax wieœed ikkoppja lill-ieœor. Kien 

proçess naturali tal-gœerf, tax-xjuœ tagœna u ta’ 

pajjiÿi oœra. 

Biex nagœtu eÿempji ta’ dan il-proçess naturali, 

biÿÿejjed œarsa œafifa ta’ gœadd ta’ qwiel torok, 

pereÿempju gœandhom l-istess tifsira tagœna. Dan 

ÿgur li æara b’mod naturali. Nikkwota xi ftit proverbji 

torok li juru vera somiljanza fil-œsieb mal-qwiel 

tagœna. Bœal proverbji tagœna, huma ferm qosra, u 

jmorru dritt fuq il-punt u huma bbaÿati fuq l- 

ambjent u l-œajja ta’ kuljum. In-nies huma l- 

protagonisti. 

Huma qwiel torok li jtennu pereÿempju li xkora 

vojta ma tieqafx waœidha. Il-mard jidœol fid-debba u 

joœroæ bin-nemla. Il-kliem fieragœ ma jimliex l- 

istonku. Gœal kull œatba hemm il-mannara. Gœall 

iblaœ festa kuljum. Jekk Alla jagœlaq bieb, jiftaœ elf 

æodda oœra. Fil-wita kull gœolja jaœsibha muntanja. 

Isma mitt darba, qis elf darba u aqta darba. Min 

jibki ma’ jerdax. Kelma tajba tiftaœ bieb tal-œadid. 

Il-musmar il-qadim jaqla l-ieœor. Wieœed jaœsad 

dak li jiÿra. Mattar riælejk skond il-friex tiegœek. L- 

irœis gœoli. Min jobÿoq gœas-sema jiæi f’wiççu. Ilœuta 

kbira li taœrab. Min ma jaœdimx ma jiekolx. 

Jekk mhux œmar, felu. Biskuttini f’œalq il-œmir. Ta’ 

fuqu senduqu .... Dawn huma kollha qwiel torok, flistess 

waqt huma wkoll maltin. 

Œafna huma wkoll l-espressjonijiet idjomatiçi 

ngliÿi. Jistgœu wkoll jitqiesu bœala proverbji. Jgœidu 

l-qwiel ingliÿi per eÿempju, il-prevenzjoni aœjar 

mill-kura. Œafna koki jœaÿÿnu l-brodu. Timtedd kif 

tifrex soddtok. Ruma ma nbnietx f’jiem. Kelb rieqed 

la tqajmux. La tistadx f’baœar qawwi. Gœaÿÿien 

daqs is-sejf ta’ San Pietru. Viva San Filep la x-xitan 

irid hekk. Alla jiftaœ, Alla jsewwi, in-nies rieqda u t- 

tabib idewwi. Alla fettieœi, Alla gœajjur, Alla 

nebbieœi u ma’ kulœadd idur. Alla fina u aœna fih, 

kull ma nagœmlu gœalih. Alla ma jsawwatx u jeræa. 

Æan Anton Vassalli fl-1820 æabar œafna qwiel 

maltin, stamphom f’volum bl-isem “Motti Aforismi 

Proverbi Maltesi.” Interessanti wkoll l-ortografija l- 

qadima kif huma miktubin. Bilkemm ma jfixklukx 

biex taqrhom, bœal per eÿempju: - Asaœœ kelmet ilmalti, 

minn œalfet is-Sultan. Ruœel l’Alla, jismek bittrab, 

Sama kull ma gœandu jieklulu. Il-fqir jitrekken 

fid-dar. Aœjar gerfek minn mwizlek (æidek). 

Gœalija nteressanti, l-aktar l-ortografija ta’ 

Annibale Preca (1904) fil-leææenda ta’ l-Gœarusa 

tal-Mosta, ta’ tnax-il stanza. 

Ya Sidti, la ddeyyaqx qalbek 

Hawn il-œweyyeæ, ilbies u ÿÿeyyen, 

“Nilbes” – Naÿÿa gœal wiççek! 

Yien ilsiera kelli nsir gœal deyyem. 

“Morru æibu l-garus tiegi 

Li il-fidwa tiegi hi seba mia.” 

Nbieæ il-galqa il flenia, 

Mbasta æarusti mifdia. 


Kitba tad-Deputat Editur J. J. Camilleri B.A., M.A., AIE(Lond) 

Œu l-mant u omxot dlilek 

Œu l-muftiœ ixrob u kul. 

Yiena ikel le ma niekol 

Qabel raœli, il-Mosta mmur. 

Meta jew il-œalyin torok, 

Beda yidden is-serduq, 

Il-œaddara kienet isfel: 

U il Garus fil gorfa fuq. 

Dejjem issib il-ædid xi tgœid, tiltaqa f’waqtiet ma 

dettalji ferm interessanti li bilkemm jitwemmnu. Ma 

tistenniex pereÿempju xi stampa jagœtu ta’ kemm 

kienu jgœixu n-nies fil-Greçja l-qadima, meta 

mbagœad ma kienx hekk f’naœat oœra tad-dinja. Gost 

oœrajn, Empedocles jingœad li gœix mija u œamsin 

sena, figura li tqanqal dubju. Imma l-esperti huma 

tal-fehma li tqanqal dubju. Imma l-esperti huma talfehma 

li l-biçça l-kbira ta’ dawn l-etajiet li jissemmew 

huma korretti. Sophocles kiteb l-Oedipus meta kellu 

disgœin sena. Agesilaus œejja jibda l-battalja meta 

kellu tmenin. Hu fatt li l-anzjanita fil-Greçja l-qadima 

kienet ferm aktar komuni milli hi fil-pajjiÿi ta’ llum. 

Il-ktieb ta’ Diogenes Laertius “Œajjiet il-Filosofi” 

jagœtu stampa çara ta’ œajjiet ferm twal. 

La æejna biex nitkellmu dwar ix-xjuœ tagœna u l- 

kontribut li taw, nieœu l-okkazzjoni biex insemmi 

partikolarita oœra tagœhom. Mhux bœal daÿ-ÿmien, 

meta nirreferu gœal persuni , nindirizzawh bœal is- 

Sur jew is-Sinjura u bil-kunjom. Fl-imgœoddi l- 

introduzzjoni kienet issir permezz tal-laqam. Ilfamilja 

l-aktar fl-irœula kollha kellhom il-laqam 

tagœhom. Dan il-laqam kien jintiret, meta trid tistaqsi 

gœal xi œadd, isemmi ismu u bil-laqam miegœu. 

Sibt ruxxmata ta’ laqmijiet li kienu jintuÿaw fil- 

Mosta, u sa çertu punt gœadhom validi sa dawn izÿminijiet. 

Niÿÿilthom sewwa u nÿomm nota tagœhom. 

Hemm aktar ÿgur ta’ min il-lista tiegœi, xi œadd 

jissokta jkattarha. L-imgœoddi nteressanti. Kien 

hemm u gœad hemm il-familji ta’: faÿolu, felu, falka, 

figolla, fjura, frixa, ta’ gerit, æanninuwa, ta’ æanna, 

æannikol, æeæikka, ta’ goti, ta’ æesu, kamlata, katusu, 

katuba, kinnier, kavall, karamellu, l-gœawçija, ta’ l- 

gœaæin, lebirba, laqxi, leoni, lajalun, lavalora, talluvjana, 

maxxat, markis, majjistra, manuk, mesina, 

meleçin, ta’ matti, il-marketta, œanfusa, œassu, 

œandrolla, tal-œanina, nejfa, nofs dimonju, oreste, talpetit, 

pixtu, pispesellu, prifan, palalu, ta’ polza, 

paswella, pietrupawl, piÿellu, piÿatur, ruÿÿann, 

rabitwa, reo, remallis, tal-pejx, qasam, qallutu, 

sotros, saqqafi, serafin, sambus, ta’ sonza, gross, 

sonos, sprettu, seraqha, ÿoqdi, ÿabin, zekkin, xluqi, 

tat-tajra, ta’ l-ansar, buswejda, bilbla, beredix, 

badiku, barabanja, barÿakka, busidi, budandu, 

bajdanbida, bexlek, busuf, ta’ bakkar, çakkar, 

çangura, dajna, daqqaq, ta’ danjel, ... 

Ippruvaw sibu aktar u nÿiduhom mal-lista. Ma 

jistax jonqos li ma tkunx ferm interessanti. 

Nerægœu lura gœal qwiel. Interessanti jkunu t- 

tweæibiet gœal mistoqsijiet, kemm wieœed ikun 

midœla tagœhom jindika dan l-eÿerçizzju. Wieæeb 

mela gœal dawn il-mistoqsijiet. Kollha marbutin ma’ 

proverbji maltin. 

1. X’inhu aœjar minn “aœœ” 

2. Dak li jleqq mhux bilfors ikun dan, xi jkun 

dan 

3. Kemm il-darba tqis qabel taqta u tieœu 

deçizjoni 

4. Il-kelb li jinbaœ kif aktarx ikun 

5. Kilt u xbajt ... u x’aktar 

6. Min gœandu gœomru qasir 

7. Skond xiex tmattar riælejk 

8. Id-demm x’qatt ma jsir 

9. X’jagœmel ta’ siegœa 

10. Meta l-jum jibda juri 

11. Ma min rajtek, x’nagœmel 

12. Fejn iœokk kulœadd 

13. X’tagœmel il-qattusa gœaææelija 

14. Rajt ma rajtx ... u x’aktar 

15. X’hemm aœjar mix-xemx li ma ssaœœanx 

16. Xi jkun min ma jridx jisma 

17. X’ma tridx tagœmillu l-ilma li tixrob minnu 

18. Min ma jitlobx x’jiærilu 

19. X’jaœsad 

20. Skond id-daqqa, x’inhi 

21. X’gœandu f’butu l-mutu 

22. Min igawdi fi ælieda bejn tnejn 

23. Akbar m’int, akbar xiex 

24. Kull qalb xi trid 

25. Iÿ-ÿejt fejn jitla 

26. X’jaqla musmar qadim 

27. X’jagœmel min ifittex 

28. Xi jdeffes ix-xitan 

29. Min jimxi bil-mod x’jagœmel 

30. X’jiærilu min jiekol b’zewæ ixduq 

Interessanti d-dettalji marbutin ma’ l-imgœoddi. 

Dnub li kellhom jintisew. M’gœandux dan l-istudju 

œafif œafif ma jinteressax bis-sœiœ lil qarrejja talfuljett 

tal-Kunsill Mosti. 



Il-verità fil-leææendi 

Minn Rev David Muscat B.A., S.Th.L., Lic(Roma) 

Mhux l-ewwel darba li xi œadd jistaqsini dwar 

xi leææenda u jgœidli hekk: “Imma dawn illeææendi 

vera jew le” Saret komuni l- 

espressjoni “qed tgœid leææenda” meta xi œadd 

igiddeb lill-œaddieœor f’xi argument. Gœalhekk jien 

tal-fehma li din hija mistoqsija li jixirqilha tweæiba 

b’attenzjoni. Il-kurÿità mhijiex biss dwar l-istoriçità 

tal-figuri fil-leææendi bœal ngœidu aœna l-eremit ta’ 

Wied il-Gœasel, jew l-Gœarusa tal-Mosta jonkella ittfajla 

zoppa Mostija li bniet il-kappella tal-Madonna 

tal-Isperanza. Il-kurÿità hija wkoll dwar kemm 

hemm verità fl-istejjer tal-leææendi marbutin 

magœhom. 

It-tweæiba tiegœi gœal din il-mistoqsija hija din. “Iva, 

dawn il-leææendi fihom œafna verità anke jekk traççi 

storiçi dwarhom gœandna ftit jew xejn.” Naœseb li din 

hija tweæiba çara daqs il-kristall u bla kantunieri! Biex 

nispjega il-œsieb wara din it-tweæiba nagœÿel illeææenda 

tar-raœeb ta’ Wied il-Gœasel. Dwar l-eremit 

ta’ Wied il-Gœasel ftit nafu œlief li forsi kien jismu 

Korradu. Fi Sqallija fi knisja tinsab skrizzjoni li ææib ilkliem 

Corrado che sei venuto da Malta – Korradu li 

æejt minn Malta. Imma jekk kienx l-eremit ta’ Wied il- 

Gœasel ma nafux. Lanqas nafu jekk ir-rgœajja 

Naxxarin li keççewh b’ingann gœamlux hekk tassew. 

Lanqas gœandna traççi storiçi jekk il-mottiv wara l-bini 

tal-kappella f’dak l-gœar minn Mostin œawtiela kienx 

biex jagœmlu att ta’ riparazzjoni jew le. Allura kemm 

hemm verità fil-leææenda 

Fil-leææenda ta’ Korradu nistgœu naraw tlett 

aspetti. 1. Il-œaÿen jew makakkerija tar-raœœala biex 

jingannaw li xi œadd li dejjaqhom fil-kompetizzjoni 

gœall-ilma li hu riÿors skars. 2. Il-bniedem qaddis li 

gœax irid jimxi onest fil-œajja jittama f’Alla l-imbierek. 

3. Ix-xewqa naturali u æenwina tal-bniedem gœal 

riparazzjoni gœall-œaÿen b’mod konkret permezz talbini 

ta’ xi kappella, niçça jew statwa – imqar jekk din 

tkun fil-pjazza! Dawn l-aspetti huma kollha vera. Anzi 

huma verissimi f’soçjetajiet ta’ bdiewa, raœœala, 

gabillotti u rgœajja bœal ma kienet Malta sa ftit ÿmien 

ilu. Nafu kemm jeÿistu stejjer ta’ ælied u piki gœall-ilma. 

Fil-gœar tal-eremit hemm l-ilma œdejn l-artal tal- 

Madonna li æej is-sena kollha. Ÿgur li r-rgœajja kienu 

jiææieldu gœall-ilma. Nafu wkoll li f’Malta medjevali 

kien hawn bosta rœieb ifittxu postijiet iÿolati œalli 

jgœixu fil-kontemplazzjoni. Nafu wkoll mill-œajja kemm 

hu veru illi min irid jimxi onest ibati fil-œajja. In-nies 

diÿonesti ta’ madwaru jakkuÿawh bil-gideb u gœalhekk 

it-tama gœall-gœajnuna tiæih minn Alla. Hekk gœamel 

Korradu meta kien fil-periklu tal-mewt bit-tœaææir u 

æera sas-Salina u hemm spiçça bejn mewt u œajja. L- 

eremit ittama fl-gœajnuna mis-sema li œelsitu minn 

mewt çerta b’mod tal-gœaæeb. Nafu wkoll kemm huwa 

veru li n-nies jikkonvertu u kemm iœossuha importanti 

juru din is-sogœba b’mod konkret u viÿibbli Ma kienx 

biÿÿejjed gœall-Mostin li iddispjaçihom. Riedu jagœmlu 

att ta’ riparazzjoni b’xi œaæa li tista taraha u tmissha. 

Gœalhekk bnew kappella tal-æebel gœat-tgawdija ta’ 

kulœadd fil-post preçis fejn sar d-dnub. Mela mhijiex 

æusta l-akkuÿa illi min jagœmel statwa jew niçça f’post 

pubbliku ikun qed jagœmel hekk gœall-vanaglorja 

tiegœu. Anzi œafna drabi jkun hemm mottivi spiritwali 

æenwini. 

Wara din l-ispjega ÿgur ilkoll nifhmu kemm 

tabilœaqq hemm verità fil-leææenda tar-raœeb ta’ Wied 

il-Gœasel. Fil-fatt hemm veritajiet f’kull leææenda. Ittfajla 

zoppa Mostija ta’ Wied l-Isperanza salvat mit- 

Torok gœax Alla jagœÿel iç-çkejknin u l-imwarrba ta’ 

din id-dinja biex iniÿÿel minn fuq it-tron tagœhom lil 

dawk li huma mkabbra f’qalbhom. Il-bini ta’ xi œaæa 

sagra li tidher gœall-æid tal-Mostin kollha (f’dan il-kaÿ 

il-kappella tal-Isperanza) æej minn motivazzjoni ta’ fidi 

vera u sinçiera tar-raœœala Mostin li gœalkemm foqra u 

batuti xorta waœda jagœtu lil Alla l-ewwel post. Kos 

ikolli nistqarr x’fidi kellhom missirijietna li b’gœodod 

mingœajr kumdità marru jibnu kappelel fil-widien anke 

f’postijiet daqshekk iÿolati bœal ma hija dik ta’ San 

Pawl Eremita! Imbagœad aœna illum f’dan il-lussu kollu 

li gœandna nivvintaw diffikultajiet u skuÿi banali anke 

kontra statwa fil-pjazza. Œaæa waœda naœseb li tlifna u 

din hija l-fidi! Gœax jekk ikollok fidi imqar daqs 

ÿerriegœa tal-mustarda tgœid lil muntanja timxi u din 

tobdik. U gœax tlifna l-fidi bdejna wkoll niddubitaw 

mill-veritajiet li fihom il-leææendi li kienu tant gœeÿieÿ 

gœal ta’ qabilna. 

Nieœu ç-çans biex inwassal appell dwar il-kappella 

ta’ San Pawl Eremita li hija tassew gœal qalbi. Kont 

wieœed mill-voluntiera li fl-1992 salvajnieha minn 

œsarat kbar. Baqa xi jsir. L-iktar œaæa uræenti hija li 

jeræa jinbena mill-ædid it-taraæ li mill-kamra tas-suldati 

jieœu gœall-qiegœ tal-wied imnejn tibda l-mogœdija 

gœall-kappella. Dan it-taraæ kien inqered meta nbena l- 

pont tal-æebel minflok dak tal-œadid. Mingœajr dan ittaraæ 

l-aççess gœall-mogœdija jibqa perikolus kull meta 

jgœaddu l-ilmijiet tal-wied ma’ l-inqas bexxa xita. 

Konvint li dan l-appell tiegœi ma jaqax fuq widnejh 

torox gœax gœandi fiduçja fil-kunsilliera kollha kemm 

huma. Jekk ma jaslux ÿgur li mhux tort tagœhom imma 

gœax ikunu sabu xi ntoppi minn xi MEPA jew xi œaæa 

oœra. F’dal-kaÿ nerægœu nagœmlu bœal missirijietna u 

nittamaw gœall-gœajnuna mis-sema mingœajr ma 

noqgœodu jdejna fuq ÿaqqna. 

34 


AWARDED THE 

BEST MALTESE FOOD 

RESTAURANT FOR 

2005 – 2009! 

Definitive(ly) Good Guide to Restaurants 

Celebrate Malta 

T 

a’ Marija, winner of the Best Maltese Food 

Restaurant for five years running, offers great 

authentic Maltese dishes in a welcoming, traditional 

setting with outstanding theme nights of entertainment 

that will see your guests joining in on the fun! 

Every Wednesday & Friday evening is Maltese Extravaganza Night 

with roving guitars & mandolins and also a wonderful, entertaining 

folklore dance show, accompanied by the charming Marija Muscat. 

Marija and her family invite you and your guests to celebrate Malta, 

its food, wine and culture with a memorable dining experience! 

TA’MARIJA RESTAURANT CONSTITUTION STREET, MOSTA. RESERVATIONS RECOMMENDED. 

TEL: 21 434 444 E-MAIL: INFO@TAMARIJA.COM WEB: WWW.TAMARIJA.COM 

Awguri! 

Il-Kunsill 

Lokali Mosta 

jixtieq jawgura 

l-Festi t-Tajba 

lill-Mostin kollha! 



35

Xogœol Infrastrutturali 

Jikteb il-Kunsillier, il-Perit Chris Grech 

Dan huwa l-aœœar fuljett li l-Kunsill tal-Mosta qed 

jippubblika gœal din is-sena 2009. Kif tafu gœaddiet sena oœra, 

sena ta’ œidma gœal Mosta aœjar. 

Bœalma dejjem normalment gœamilt qed neræa’ 

ninfurmakom bil-messaææ tiegœi fil-fuljett ‘Il-Mosta’ li jitqassam 

bieb bieb lill-Mostin kollha bœala kunsillier responsabbli millqasam 

ta’ l-immaniææjar tat-traffiku, toroq, bankini, ‘street 

furniture’ u responsabbli wkoll mill-festa ta’ Santa Marija u l- 

Milied u mill-isports. 

Triq il-Parroçça, Lunzjata, 

Kurat Schembri u t-Tama. 

Kif tafu u stajtu rajtu mil-fuljetti preçedenti issa kulœadd 

qed igawdi mix-xogœol ta’ pavimentar li sar mill-Kunsill Lokali 

tal-Mosta f’dawn it-toroq. Dawn it-toroq mhux biss æibnilhom 

il-permessi neçessarji mill-ADT biex jiæu toroq pedonali (œlief 

gœal min irid jidœol biex irendi servizz jew juÿa l-garaxx tiegœu), 

imma anke ÿÿejnu b’bankijiet biex b’hekk wieœed jista’ juÿa 

dawn it-toroq f’ambjent aœjar u bla karozzi. Toroq bœal dawn 

flimkien ma’ Triq il-Kurat Feliç Calleja jinÿlu gœasel mhux 

biss mar-residenti imma anke mat-turisti li jÿuru l-lokal. Issa 

l-Kunsill gœandu l-œsieb li jkompli jÿejjen dawn it-toroq b’fanali 

antiki u anke xtieli. Kif tafu l-Kunsill kien waœœal ‘bollards’ 

f’dawn it-toroq biex ma jidœlux karozzi u jœammæu dawn it-toroq 

bi ÿjut, etç.. L-ADT æegœluna naqalgœu dawn il-‘bollards’ gœax 

kienu bla permess. Hekk kellna nagœmlu, però issa applikajna 

gœal permess u malli æie approvat mill-ADT dawn il-‘bollards’ 

reægœu twaœœlu. 

Il-Kunsill gœandu wkoll il-œsieb biex dawn it-toroq jintuÿaw 

gœal skopijiet ta’ kultura l-Œadd filgœodu. F’dawn it-toroq 

ikunu jistgœu jintramaw esebizzjonijiet ta’ pittura, artiææjanat, 

çeramika, etç. B’hekk dawn it-toroq sbieœ inkomplu ntuhom 

il-œajja. Tista’ wkoll issir xi ÿigarella gœana f’uœud minn dawn 

it-toroq pedonali l-Œadd filgœodu. 

Gœoti ta’ tarmak u bankini f’dawn it-Toroq: Tabib Chetcuti, 

Pjazza Tabib Chetcuti, Enrico Mizzi u Pjazza Enrico Mizzi, 

Salvu Dimech, Papa Giovanni XXIII, Salvu Zahra, u Fabrizio 

Bartolo. 

Kif kont gœidtilkom fil-fuljetti preçedenti t-tender gœal dan 

ix-xogœol f’dawn it-toroq gœalaq fl-20 ta’ Frar 2008. Iva, sewwa 

qrajtu. Mhux ÿball. Is-sena 2008. Ix-xogœol kien propost li 

jitlesta din is-sena però l-pagamenti kienu proposti li jitœallsu 

fuq medda ta’ tlett snin sas-sena 2010. Il-Kunsill talab permess 

lid-Dipartiment tal-Kunsilli Lokali biex ikun jista’ jsir hekk. 

L-iskeda ta’ pagamenti ma æietx approvata b’dan il-mod u 

gœalhekk il-Kunsill ma setgœax jidœol gœal dan il-proæett. 

Il-Kurÿità hi gœaliex ma æietx aççettata din it-talba. F’ittra li 

rçevejna fit-8 ta’ Mejju 2009 mill-Uffiççju tal-Prim Ministru tgœid 

hekk: 

“I refer to the request for approval submitted by the Mosta 

Local Council, in accordance with Article 61 of the Local 

Councils Act, for the Council to carry out a capital project with 

an estimated value of ¢378,000. 

In view of the formal Notice issued to the Mosta Local 

Council on 4 th May 2009, request referred to avove, is not being 

approved.” U xi tgœid din l-ittra tal-4 ta’ Mejju Din kienet ittra 

mibgœuta lis-Sindku u kkopjata lilna l-kunsilliera kollha, mill- 

Prim Ministru Dr. Lawrence Gonzi nnifsu. Fil-qasir din l-ittra 

tgœid illi permezz ta’ dan l-avviÿ maœruæ, int qed tigi nfurmat 

li teÿisti sitwazzjoni fil-Kunsill Lokalil li tiegœu int Sindku ta’ 

nuqqasijiet persistenti ta’ tœaris tad-dispoÿizzjonijiet tal-Att 

dwar Kunsilli Lokali u r-regolamenti u l-proçeduri relatati. 

Fil-qasir, din l-ittra tgœid li jeÿistu dawn l-irrregolaritajiet u li 

huma ta’ natura persistenti: (a) attitudni u mæieba skorretta filkonfront 

ta’ xi kunsillieri, is-Segretarju Eÿekuttiv u uffiçjali taddipartiment 

u dan bi ksur tal-Kodiçi ta’ Etika gœall-Kusilliera 

Lokali (b) attitudni arbitrarja bi ksur tal-Ordni Permanenti 

35 (c) ksur tal-artiklu 43 tal-Att dwar Kunsilli Lokali li jitlob 

li l-laqgœat isiru “mill-inqas darba fix-xahar” (d) l-aæenda 

tal-laqgœat mhix qed tkun skont kif provdut fl-istess Ordnijiet 

Permanenti u dan bir-riÿultat li laqgœa qed tiæi aææornata gœal 

xhur sœaœ sakemm eventwalment tiæi konkluÿa l-aæenda; (e) ilproçedura 

tal-ordni tax-xogœol tal-laqgœat tal-Kunsill hi bi ksur 

tal-Ordnijiet Permanenti. 

U jien hawn nixtieq nagœmel dawn ir-rimarki. Jien 

gœalkemm ma naqbilx mal-kontenut ta’ informazzjoni li 

tirrigwardja din l-ittra, u mingœajr ma nidœol fil-mertu talkontenut 

ta’ din l-ittra, ma naqbilx assolutament mar-raæunar 

li qed jagœmel il-Prim Ministru. Ejja gœas-saœœa ta’ l-argument, 

nagœtu raæun il-Prim Ministru gœal li qal, però hawn nistaqsi: 

X’jaœtu imma r-residenti ta’ dawn it-toroq Gœaliex jekk skont 

il-Prim Ministru fil-Kunsill Lokali tal-Mosta teÿisti sitwazzjoni 

ta’ nuqqasijiet persistenti, gœandhom jeœlu dawn ir-residenti 

ta’ dawn it-toroq li ilhom jistennew snin biex issirilhom it-triq 

tagœhom Jaf il-Prim Ministru li dawn ir-residenti snin ilu 

œallsu l-kontribuzzjonijiet biex issirilhom it-triq Jekk gœandek 

tikkastiga lil xi œadd (skond int!), gœaliex qed issa jeœlu dawn 

ir-residenti 

Raæunar bla sens u raæunar ta’ tfal. Nitlob spjegazzjoni. 

Jekk mhux gœalija gœal æieœ dawn ir-residenti. 

‘Patching’ 

Bœalissa qed jerga’ jsir diversi xogœol ta’ patching madwar 

il-Mosta kollha. L-istat tat-toroq tal-Mosta inæenerali huwa 

tal-biki u gœalhekk mhux façli li nÿommu mal-budget li jkollna 

gœall-patching. Jekk mhux ser ikollna gœajnuna mill-Gvern 

Çentrali biex isir it-tarmak ta’ diversi toroq fil-Mosta, il-Kunsill 

Lokali tal-Mosta ma jistax jagœmel mirakli. U ser ikollna 

nibqgœu nonfqu l-flus fil-œela ta’ patching temporanju minflok 

nagœmlu t-toroq bit-tarmak. Jekk taqta’ ir-rikostruzzjoni ta’ 

Triq il-Œtajriet (li kien hawn bÿonna), il-gvern ilu snin ma’ 

jagœmel triq bit-tarmak fil-Mosta. Min jaf gœaliex 

U nixtieq insaqsi wkoll lil min hu responsabbli: Meta ser 

jingœata l-aœœar wiçc tarmak fi Triq il-Œtajriet X’æara mill-bini 

li hemm fin-nofs ta’ din il-medda ta’ triq Dan ser jibqa’ hemm 

Gœaliex ma sarux l-expropriations neçessarji Nispera li meta 

jingœata l-aœœar wiçç tarmac isiru r-road markings. U qed ngœid 

dan gœax ir-road markings li jien tlabt li jsiru fit-toroq arterjali 

fil-Mosta baqgœu ma sarux. Qaluli li m’hawnx ÿebgœa u darba 

oœra qaluli li ma hemmx flus fil-budget gœar-road markings. 

Imma tgœid dawn l-affarijiet jiæru biss lill-Kunsill Lokali tal- 

Mosta Jekk ser nagœmlu biçca xogœol ejja nagœmluha sewwa. 

Tafu kemm ilu gœaddej ix-xogœol fi Triq il-Œtajriet Nagœtu 

skoss u nieqfu. 

‘Traffic Management Report’ 

Ir-rapport fi stadju ta’ draft tlesta mis-sotto kumitat li 

mexxejt jien u issa dan ir-rapport dettaljat æie ppreÿentat 

lil sœabi l-kunsilliera biex ikunu jistgœu jifluœ sewwa u wara 

jiæi approvat mill-kunsill. Dan ir-rapport jagœti œarsa sœiœa u 

næenerali fuq il-Mosta, u gœalhekk irid jiæi implimentat f’diversi 

faÿijiet. Ma jistax isir f’daqqa l-ewwel u qabel kollox gœax huwa 

pjan globali gœaç-çentru tal-Mosta u l-madwar, jirrekjedi diversi 

applikazzjonijiet mal-ADT u œafna xogœol biex jiæi mplimentat u 


fl-aœœar mill-aœœar jirrekjedi finanzi kbar li l-Kunsill ma jkollux 

f’daqqa. Però l-importanti li jkollna pjan globali u target lejn 

xiex wieœed gœandu jersaq. 

Diæà ser nibdew ingawdu minn proposti li fih dan irrapport, 

minœabba l-fatt li kmieni s-sena d-dieœla ser tibda 

titœaddem l-iskema tat-timed parking fi Triq il-Kostituzzjoni, 

Pjazza Rotunda, parti minn Triq il-Kbira u parti mill-parking 

tal-pjazza (18 il-parkeææ). Il-œin allokat gœal parkeæg ser ikun 

ta’ 90 minuta. Dan sar bi qbil mal-assoçjazzjoni li tirrapreÿenta 

l-œwienet fil-Mosta flimkien mal-GRTU. 

PERIT TAL-KUNSILL 

Ilna mwaœœlin gœal diversi xhur nistennew direzzjoni mid- 

Dipartiment tal-Kunsilli Lokali rigward tender tas-servizz 

ta’ perit li œareæ il-Kunsill Lokali tal-Mosta. Fit-tender is- 

Sindku ddeçieda li waœda mill-kundizzjonijet tkun li l-perit 

ikollu uffiççju bbaÿat il-Mosta biex b’hekk il-Kunsill ikun 

moqdi malajr u b’aktar effiçjenza. Mid-dehra din id-direzzjoni 

baqgœat ma æietx, però sa fl-aœœar id-Dipartiment ta gwida li 

dan it-tender ma setgœax œareæ b’kundizzjoni bœal din gœax 

hija diskriminatorja. Issa ser jeræa’ jkollu joœroæ dan it-tender 

mingœajr din il-kundizzjoni. 

Minœabba li ilna xhur mwaœœlin bla servizz ta’ perit ma’ 

seta jsir l-ebda xogœol ta’ bankini u xogœol ieœor infrastrutturali 

ieœor fil-Mosta. U gœalhekk jien ma tajtkomx il-messaææ tiegœi 

fl-aœœar fuljett minœabba li ma kien sar ebda xogœol li jaqgœa 

taœt id-dekasteru tiegœi. Nittama issa li ma ndumux biex 

noœoræu t-tender, u jkollna perit œalli b’hekk inkunu nistgœu 

nutiliÿÿaw il-period contract li gœandu l-Kunsill Lokali tal-Mosta 

biex jibdew isiru bankini u storm water culverts minnufih u 

mingœajr bÿonn ta’ tenders. Dan ix-xogœol ilna li wegœdnieh 

lir-residenti nvoluti fosthom li storm water culverts ta’ Triq it- 

Torri (mill-petshop sa Triq il-Kungress Ewkaristiku) u fi Triq 

id-9 ta’ April (minn pjazzetta ta’ Triq 9 ta’ Apri sa fuq il-pont ta’ 

Triq il-Kostituzzjoni). F’dawn it-toroq hemm problema kbira ta’ 

gœargœar u trid attenzjoni mmedjata. 

FESTI TAL-MILIED 

Tiÿjin ta’ Toroq gœal ÿmien il-Milied. 

Kif sar is-sena l-oœra ser neræa’ nieœu l-iniÿÿjattiva biex 

nerægœu nÿejna t-toroq taç-çentru tal-Mosta gœal ÿmien il-Milied. 

It-tender gœat-tiÿjin œareæ u jinkludi tiÿjin fil-pjazza tal-Mosta, 

Triq il-Kungress Ewkaristiku, Triq il-Kbira nkluÿ Pjazza San 

Leonardu, Triq il-Kostituzzjoni u anke l-parti ta’ fuq ta’ din ittriq. 

Din l-ispiÿa tinqasam bejn il-Kunsill Lokali tal-Mosta u l- 

œwienet tal-Mosta. Huwa pjanat li d-dawl jinxtegœel is-Sibt 12 ta’ 

Diçembru, kif ukoll huwa pjanat biex teræa tinæieb banda ddoqq 

fiç-çentru tal-Mosta, bœal ma sar is-sena l-oœra. Kulœadd jaf li 

s-sena l-oœra kienet l-aqwa sena ta’ tiÿjin li l-Mosta qatt kella 

gœaÿ-ÿminijiet tal-Milied. Kulœadd qalli proset u nkoraææini biex 

din is-sena teræa’ ssir. Proset lil Kunsill Lokali tal-Mosta. Bla 

dubju, anzi din is-sena ser tintrama b’disinji differenti u b’aktar 

kwantità. Nagœmel appell lill-œwienet ta’ dawn it-toroq biex 

jagœtu l-kontribuzzjoni tagœhom biex b’hekk il-piÿ jinqasam bejn 

il-œwienet kollha u mhux wieœed jirkeb fuq l-ieœor! 

SPORT 

Attivitajiet 2009 

Bœalma tafu din is-sena œadt œsieb biex æew organizzati 

ÿewæ attivitajiet ta’ Boxing fi pjazza Rotunda. Fis-17 ta’ Mejju 

saret attività ta’ Boxing b’risq il-Life Cycle Malta. Kienet 

esebizzjoni sabiœa œafna fejn anke œadu sehem diversi tfal. 

Ingœataw premjijiet ta’ tifkira lillparteçipanti 

u rebbieœa u sar messaææ 

mis-Sindku. Din l-attività saret grazzi gœal 

I & J Fitness Team. Hawn nixtieq nirringrazzja 

minn qalbi lil Eman u Jimmy Galea gœad-dedikazzjoni li 

gœandhom f’dan li sport. F’din l-attività kienu næabru qrib it- 

¢3000, li ngœataw kollha bœala donazzjoni lil Life Cycle. 

Fit-18 ta’ Ottubru ta’ din is-sena saret attività oœra filpjazza 

organizzata wkoll minn I & J Fitness Team. F’din 

l-attività kien hemm esebizzjoni ta’ self defence, boxing bouts 

u anke powerlifting. Wara, l-parteçipanti æew mogœtija tifkira 

ÿgœira ta’ l-okkaÿjoni. Hawn, nixtieq nirringrazzja l-isponsors 

li taw donazzjoni biex setgœet tittelgœa din l-attività. Gœal 

din l-attività, l-ewwel gœaddiet mill-laqgœa tal-Kunsill lokali li 

ser ikolli budget ta’ ¢1200, u immedjatament wara rçevejna 

ittra mid-Dipariment tal-Kunsilli Lokali li l-Kunsill ma jistax 

jikkontribwixxi gœal affarijiet bœal dawn. U rridu ninkoraææixxu 

l-isport! Affarijiet li ma jitwemnux. Issa kull attività tista’ issir 

jekk aœna l-kunsilliera niæbru l-isponsors gœaliha. Æejna tallaba. 

Anke biex issir il-wirja ta’ l-gœasafar li ssir kull sena rridu nsibu 

sponsor. U tistgœu tgœiduli kemm ser indumu nitolbu sponsors 

lis-sidien tal-œwienet mostin biex isiru dawn l-attivitajiet 

f’mument ta’ kriÿi bœal din. Insomma, din l-attività impikajt u 

xorta æbart sponsors biÿÿejjed biex saret. 

MOSTA FOOTBALL CLUB 

Min hu dilettant tal-ballun u jœobb il-tim tal-Mosta jaf li 

l-kampjonat ta’ l-ewwel diviÿjoni issa beda. U bdejna b’rebœa. 

Kampjonat missielet bejn gœaxar timijiet li minnhom l-ewwel 

tnejn jiæu promossi gœal Premier Division u l-aœœar ÿewæ 

timijiet jaqgœu gœat-tieni diviÿjoni. Din is-sena æie ffurmat 

kumitat ædid u ÿagœÿugœ, tant hu hekk li nœatar kowç li kellu 

f’idejh l-iskwadra ta’ taœt is-sbatax-il sena ma’ l-MFA. Saru 

diversi akkwisti ta’ plejers æodda, uœud b’self u wœud b’xiri. 

Nemmnu li gœandna ninvestu fi skwadra ÿagœÿugœa fejn bissaœœa 

tal-kowçis gœandna l-ewwel nibnu pedament sod biex 

forsi nitilgœu Premier u jekk jista’ jkun nÿommu u ma naqawx 

bœal ma æara kull darba li tlajna Premier fil-passat. Impenn li 

jitlob dedikazzjoni u finanzi kbar. Però, jien nemmen li jekk 

jiæu r-riÿultati jiæi s-support. Il-Mosta Football Club gœadha kif 

tat dehra assolutament ædida l-websajt tagœha. Tistgœu tidœlu 

f’dan is-sit fuq www.mostafootballclub.com. Hawn gœandkom 

issibu l-informazzjoni kollha relatata mal-klabb inkluÿ l-istorja, 

it-timijiet kollha u l-profili tal-plejers, il-fixtures u r-riÿultati, 

ritratti u videos, u anke guestbook fejn tistgœu tœallu l-kummenti 

tagœkom. U gœal min ma jafx il-Mosta gœandha tim tan-nisa li 

qed jilgœab fl-ewwel diviÿjoni u huwa sfidant ewlieni f’din ilkategorija. 

Fix-xahar ta’ Diçembru l-MFC toœroæ ukoll djarju 

sabiœ b’tagœrif dwar il-plejers u messaææi lill-Mostin. Dan kollu 

grazzi gœal œwienet u sponsors li jikkontribwixxu biex dan isir. 

Fl-aœœar wasal il-mument li naœsdu parti mill-frott ta’ 

œidmet l-ex president is-Sur Charles Abela u l-kumitat ta’ qabel 

dan li anke jien kont u gœadni nifforma parti minnu. Charles 

kien daœal f’kuntratt mal-Gvern Çentrali biex b’hekk il-Mosta 

Football Club ser igawdu mill-fond ta’ ¢465,000. S’issa œaræu 

tlett tenders li fl-aœœar ingœataw il-kuntratt rispettiv lil min 

kien œaqqu jeœodhom. Tender minnhom jinkludi l-istand ta’ l- 

ispettaturi li ser jinbena skond il-permessi miksuba mill-MEPA 

matul Triq il-Manwella. Dan it-tender jinkludi wkoll upgrading 

tas-sistema tad-dawl eÿistenti. Tender ieœor huwa dak tat-turf 

artifiçjali, u l-aœœar tender huwa dak ta’ fencing ædid madwar 

il-ground kollu. Diæà næieb ukoll cable tad-dawl ædid mis- 


Kunsill Lokali Mosta 37

Xogœol Infrastrutturali 

substation tat-TechnoPark biex tissaœœaœ il-provista tad-dawl 

fil-grawnd. Il-Mosta Football Club talbet ukoll l-gœajnuna lil MFA 

biex jitranæaw il-premises ta’ madwar il-ground. Hemm bÿonn 

titjib tad-dressing rooms, gymnasium, clinic, hall gœat-tfal u 

toilets addattati. Il-President tal-MFA, Dr. Joe Mifsud, fi ÿjara 

ta’ korteÿija li gœamel riçentament fin-Nursery, flimkien malviçi 

presidenti fosthom il-perit kollega Mosti Ludovigo Micallef, 

wiegœed li ser jgœinna f’dan kollu. Nirringrazzjahom mill-qalb. 

Dan kollu hu ta’ æid lill-lokal l-aktar u mhux lanqas lit-tfal 

tagœna. 

Jibqa’ nsemmi l-5 A Side grawnd li kien gœamel il-Kunsill 

Lokali tal-Mosta snin ilu. Dan il-grawnd jitmexxa mill- 

Ground’s Management Board li fih hemm membri mill-MFC 

u mill-Kunsill. Illum, dan il-grawnd qiegœed fi stat tal-biki. 

F’dawn is-snin kollha ma sar l-ebda manutenzjoni fuq dan 

it-turf sintetiku kif suppost isir. Apparti l-fatt li x-xogœol ma 

kienx sar tajjeb mill-bidu nett. Jekk tilgœab fuqu tissogra li 

tikser saqajk jew tweææa’ u ma tilgœabx aktar. Dan il-grawnd 

apparti li jinkera, juÿawh regolarment it-tfal tan-Nursery li 

gœandhom bejn is-sitt snin u s-sebgœa snin. Jiena flimkien 

mal-kunsillier Mario Sammut tlabna li l-Kunsilli Lokali tal- 

Mosta jeræa’ jiffinanÿja t-turf ta’ dan il-grawnd. L-istima 

gœal dan it-turf hija ta’ madwar ¢40,000. Il-Kunsill kien lest 

japprova din it-talba gœall-æid tat-tfal Mostin, però fil-pront 

tiæi ittra mid-Dipartiment tal-Kunsilli Lokali li l-Kunsill mhux 

f’poÿizzjoni li jagœmel dan ix-xogœol. U bqajna b’xejn. Wara 

kollox dan il-grawnd huwa tal-Kunsill u mhux tal-MFC. U jekk 

kif qed jghidulna l-Kunsill ma jistax jagœmel l-ebda xogœol ta’ 

manutenzjoni fuq dan il-grawnd tiegœu, gœaliex il-Kunsill ma 

jgœaddix dan il-grawnd il-MFC biex tmexxih hi 

Fl-aœœar irrid nawgura t-tim tal-Mosta, inkluÿ dak talminors, 

tan-nisa l-aœjar riÿultati possibli. Forza Mosta. 

MOSTA YOUTH EMPOWERMENT CENTRE 

Fl-aœœar æimgœat bœala kunsill iddiskutejna fit-tul isservizz 

li fl-aœœar snin konna qed nagœtu liÿ-ÿgœaÿagœ tal- 

Mosta. Kulœadd jaf li l-Mosta Youth Empowerment Centre, 

bil-provi kien l-aœjar mezz kif ngœinu liÿ-ÿgœaÿagœ tagœna. Ma 

nistgœux inœalluhom bla servizz kif jistœoqqilhom! Gœalhekk 

inœossuna kburin li tajna prova ta’ dan l-impenn billi approvajna 

unanimament mozzjoni apposta fit-12 ta’ Novembru. Jien çert li 

ÿ-ÿgœaÿagœ u l-familji tagœhom issa jafu biç-çar li rridu nkomplu 

nÿommu ç-çentru tagœhom miftuœ u nappoææjawh jaœdem iktar 

gœax dan hu ÿgur ta’ æid gœall-komunità kollha. 

MESSAÆÆ TA’ SOLIDARJETÀ 

24 ta’ Ottubru 2009 u s-Soçjetà Filarmonika Santa Marija. 

Dan il-jum ta’ l-24 ta’ Ottubru ta’ din is-sena ÿgur sr nibqa’ 

niftakru. Mhux jum li tista’ tinsa. Mhux façli tikteb fi spirtu 

ta’ ferœ dis-sena meta l-familja kbira tas-Soçjetà Santa Marija 

gœadha tgœix fit-trawma tal-inçident sfortunat li kellhom sœabna 

fil-kamra tan-nar fiÿ-Ÿebbiegœ u l-qagœda medika prekarja talœabib 

kbir tagœna Mario Farrugia li – waqt li qed nikteb – gœadu 

jinsab l-isptar, jitqabad biex jibqa’ œaj! Seœibna kien l-iktar 

wieœed li sofra ærieœi meta seœœ l-inçident – mument ikraœ gœal 

dawk li kienu hemm jaœdmu – kif jagœmlu æimgœa wara l-oœra 

– biex aœna lkoll u l-pubbliku jkollhom biex jitgœaxxqu fil-Festa 

u fl-okkaÿjonijiet kollha fejn jinœaraq in-nar! 

Dawn gœalina kienu kollha jiem u æimgœat ta’ swied ilqalb 

u tbatija kbira gœal Mario u gœall-familja kollha tiegœu. 

Nixtiequ kemm nixtiequ nawguraw il-festi t-tajba, fuq wiççna 

ma tista’ qatt tidher bœas-soltu t-tbissima tal-awguri sinçieri 

bejn il-œbieb! Meta taf kemm xogœol isir is-sena kollha minn 

tant dilettanti u voluntieri, meta taf kemm sagrifiççji jsiru minn 

tant individwi b’risq is-soçjetà, meta taf b’liema entuÿjaÿmu u 

b’liema sengœa jistinkaw... u ægib quddiem gœajnejk li seœibna 

gœadu qed isofri l-konsegwenzi... ÿgur mhux façli li npoææu 

tbissima fuq wiççna f’dawn il-æranet! 

Jien ÿgur li tifhmu li f’mument ta’ dispjaçir bœal dan, f’isem 

is-Soçjeta’ ma stajniex u ma nistgœux inkomplu bil-pjanijiet li 

kellna gœall-attivitajiet tas-soltu, fosthom il-kunçert tal-allievi, 

okkaÿjoni li lkoll inkunu qed naœdmu gœaliha b’tant entuÿjaÿmu 

kif ukoll d-‘dinner dance’ li jsir fi ÿmien il-Milied. L-appuntament 

li jmiss issa huwa l-Quddiesa tal-Milied bis-sehem tal-Banda tas- 

Soçjetà nhar l-20 ta’ Diçembru 2009 fil-11.00am. Irrid ngœid ukoll 

li minœabba ç-çirkostanzi kif æraw il-laqgœa æenerali annwali li 

suppost kellha ssir fl-aœœar Œadd ta’ Ottubru, issa æiet posposta 

gœall-aœœar Œadd ta Jannar, jiæifieri l-31 ta’ Jannar 2010 fl- 

10.00am fis-Sala Victor Grech, fis-sede tas-Soçjeta. Perswaÿ 

li tifhmu li bœalissa l-œsieb tagœna ma jistax jintrefa’ minn fuq 

seœibna Mario u sœabu kollha li kienu preÿenti f’dak il-jum ikrah 

tas-Sibt 24 ta’ Ottubru, 2009! 

Madankollu, bla qatt tinsa s-sagrifiççji ta’ tant voluntieri, 

is-Soçjetà Filarmonika Santa Marija tkompli tœares ‘il quddiem. 

Tifhem u tapprezza x-xogœol kbir li sar fl-aœœar sena u tœares 

b’fiduçja u b’kuraææ lejn is-sena l-ædida 2010. Kull mument 

fil-œajja tas-Soçjetà, sabiœ jew ikrah, huwa mument speçjali 

fejn napprezzaw iktar lil xulxin u nitgœallmu dejjem mingœand 

xulxin. Din hija l-katina ta’ solidarjetà umana li ÿÿommna 

naœdmu id f’id taœt il-œarsien ta’ Ommna Marija Imtellgœa s- 

sema! 

F’ismi bœala President tas-Soçjetà Filarmonika Santa 

Marija u f’isem sœabi tal-kumitat, nixtieq nirringrazzja minn 

qalbi l-dawk in-nies, kuntratturi, ditti u voluntiera li offrew minn 

qalbhom biex tittranæa l-kamra tan-nar. Grazzi mill-qalb. Grazzi 

kbira oœra tmur lil dawk l-gœaqdiet Mostin, arçipriet, membri 

parlamentari, sœabi kunsilliera, nies distinti u l-pubbliku 

næenerali li wrew solidarjetà mas-Soçjetà Filarmonika Santa 

Marija f’dan il-mument tant diffiçli. 

APREZZAMENT 

Fl-aœœar laqgœa li saret nhar it-12 ta’ Novembru 2009, 

jien issuææerejt li Triq il-Knisja li tinsab biswit ir-Rotunda 

jinbidlilha l-isem gœal Triq il-Monsinjur Bartilmew Bezzina. 

Kulœadd qabel gœax ir-raæuni ma fihiex forza. Kulœadd jaf ixxogœol 

kbir li wettaq Monsinjur Bezzina gœal æid tal-Komunità 

Mostija. Issuææerejt din it-triq minœabba l-fatt li l-Monsinjur tal- 

Inkurunazzjoni gœex proprju f’din it-triq. Tkun xi œaæa xierqa 

li fis-sena 2010, proprju fl-egœluq il-35 sena mill-Inkurunazzjoni 

u f’egœluq is-sena mill-mewt tal-Monsinjur ninawguraw l-isem 

mibdul f’din it-triq gœal dan il-bniedem li tant jistœoqqlu xi 

œaæa ÿgœira lura milli ta hu. Issa ktibna lis-sezzjoni ta’ l-iStreet 

Naming biex jikkonsidra l-proposta tagœna. Nittama li ma jkunx 

hawn xi ntopp ukoll. 

Bniedem ieœor li jixraqlu apprezzament gœal œidmietu 

huwa Dun Anæ iÿ-Ÿgœir. Nissuægerixxi li dik il-parti ta’ triq li 

tibda mill-Oratorju Qalb ta’ Æesu’ sa kif nafuha aœna l-Mostin 

l-Gœassa l-Qadima, jinbidlilha isimha min Triq it-Torri u 

tissemma Triq Dun Anæ Camilleri. Triq it-Torri mbagœad tibqa’ 

minn tarf il-Kungress Ewkaristiku lejn l-iskola. Nagœmel dan 

is-suææeriment fil-laqgœa tal-Kunsill li jmiss. 

EGŒLUQ 

F’isem is-Sindku u sœabi il-kunsilliera kollha, f’isem ilfamilja 

tiegœi u f’ismi personali nixtieq nawgura lill-Mostin 

kollha Milied qaddis u œieni u sena ædida li ææibilna saœœa u 

tama sœiœa gœal ÿminijiet aœjar! Awguri mill-qalb lil kulœadd 

mingœajr ebda distinzjoni ta’ xejn. 

Awguri mill-qalb. 

Grazzi 

38 


Kunsill Lokali Mosta

Kunsill Lokali 

Mosta 

Milied 2009 

Party tal-Milied gœat-tfal kollha Mostin 

li gœandhom bejn il-5 u t-12-il sena. 

Organizzat mill-Viçi Sindku 

Josette Agius Decelis u l-Kummissjoni Familja 

fi œdan il-Kunsill Lokali tal-Mosta 

Prezz: 3 ewro 

Post: fis-sala tal-Kunsill Lokali Mosta 

Postijiet limitati. It-tfal kollha huma mistednin. 

Data: 22/23 ta’ Diçembru 2009 

Œin: mis-2p.m. sal-4p.m. 

Applikazzjoni 

Party tal-Milied gœat-tfal Mostin 

Il-Kummissjoni Familja u l-Viçi Sindku tal-Mosta qed jorganizzaw party gœat-tfal kollha Mostin 

æewwa l-bini tal-Kunsill Lokali Mosta. Dawk il-æenituri li jridu jibgœatu lil uliedhom gœal dan ilparty 

gœandhom jirritornaw din il-formola ffirmata ma’ œlas ta’ 3 ewro fil-Kunsill Lokali mhux 

aktar tard mill-11 ta’ Diçembru 2009. 

Jiena 

Tel: 

nixtieq li t-tifel/tifla tiegœi 

Numru ta’ l-I.D. 

t/jattendi gœall-party tal-Milied li se torganizza l-kummissjoni familja flimkien mal-Viçi Sindku 

Josette Agius Decelis. Nhar it-22 jew 23 ta’ Diçembru 2009. It-tifel/tifla tiegœi 

m’gœandu/dha l-ebda kundizzjoni medika li l-organizzaturi tajjeb li jkunu jafu biha. 

Grazzi.

Il-Kunsill Tiegħek Nru 37 - lc.gov.mt

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?