02.01.2015 Views

versione pdf - Sardegna DigitalLibrary

versione pdf - Sardegna DigitalLibrary

versione pdf - Sardegna DigitalLibrary

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

© Domus de Janas<br />

Zoseppe Moro:<br />

S’aère tentu sorte<br />

ISBN 88-88569-14-6<br />

Seconda edizione maggio 2004<br />

Realizzazione editoriale:<br />

Domus de Janas<br />

Via Monte Bianco, 54<br />

09047 - Su Planu - Selargius<br />

tel. 070 5435098 fax 070 5434105<br />

www.domusdejanaseditore.com<br />

e-mail: domusdejanaseditore@tiscali.it<br />

Realizzazione grafica di copertina:<br />

Supporti Visivi<br />

Impaginazione<br />

Raimondo Pinna<br />

Stampa e legatura<br />

Grafiche Ghiani, Monastir - Cagliari


ANNOTU DE IMPRENTA<br />

Amus lassadu sa grafia de sas poesias tale e cale l’aia seberada<br />

tiu Peppe Moro. B’amus postu ebbìa calchi puntu frimu in<br />

pius, pro rèndere de mezus cumpresa sa sustantzia de sa poesia.<br />

Gasi matessi amus operadu pro sas virgulitas. S’ùnicu<br />

jambu est istadu cando amus agatadu calchi farta jara de batidura.<br />

5


FULGIDU ASTRU DE SA POESIA<br />

... Fulgidu astru de sa poesia<br />

meda bi fit da issu d’imparare<br />

rettu probu cittadinu esemplare<br />

pro condutta onestade e cortesia…<br />

Sa boghe seria e solenne de tziu Epeddu Corrias, intonende in<br />

s’origra e in su coro, nos at contadu de tziu Zosepe Moro<br />

…Nois provende a fagher su tenore, alfabeticamente cantavamus,<br />

afetuosos versos de amore …gustende sa dultzura de sa<br />

musa.<br />

Si de pessone no l’amus connotu nos nch’est abarradu custu<br />

amentu iscritu in mùsica, ca su versu de sa poesia nostra est<br />

mùsica e non morit mai, finas a cando b’at zente chi la ”sonat”.<br />

Medas pitzinnos orgolesos ant connotu a Zosepe Moro pro sa<br />

prima borta, ascurtende su tenore ”Coro d’Orgosolo” e su ”Tenore<br />

Supramonte”. A pustis ant ischidu chi medas de sas poesias<br />

cantadas dae su tenore orgolesu fiant iscritas dae Zosepe<br />

Moro. In sos annos ’50 e ’60, difatis, in Orgòsolo si cantaiant<br />

mescamente sas poesias suas. E cun su cantu s’est mantesa e<br />

est arribada finas a oe sa fama de cussu chi in Orgòsolo est<br />

connotu e carculadu comente ”su poeta”. Poeta paragonadu a<br />

sos mannos sardos: ”Pauliccu Peppinu e Melchioro/sun in sas<br />

portas de su paradisu/pro onoraren a Zoseppe Moro” (Cosomo<br />

Mercurio). E galu: ”Macumere at piantu a Merchioro/ch’isventuradu<br />

in d’unu pont’est ruttu/sos bonorvesos<br />

piantu an de coro/de Pauliccu su destinu bruttu./Sos tonaresos<br />

pro Mereu insoro/an lacrimadu e piant’a succuttu/e Orgosolo<br />

pro Zoseppe Moro/si podet ponner su matess’in luttu” (Antoni<br />

Zobbo).<br />

7


Sas poesias de Zosepe Moro, poesias de bundu chi finas a como,<br />

a dolu mannu, nemos aiat pessadu de lis ponner manu pro<br />

lu fagher connoscher a totus, faeddant de medas temas: de s’amore,<br />

de sa polìtica, de su connotu, de sos balores de una comunidade,<br />

de su traballu e de temas sotziales. Cun sas poesias<br />

de Zosepe Moro s’imparant sos ideales polìticos, sos bonos<br />

sentidos e sa manera de si cumportare.<br />

Istudiare e connoscher sa poesia de Zosepe Moro cheret narrer<br />

duncas a cumprender sos sentidos e sas intrannas de sa<br />

zente de Orgosolo e sos costùmenes suos.<br />

Su sotziu Murales est minore de annos e de ischires ma at sa<br />

passione de esser unu sotziu culturale, finas bidende su pesu<br />

chi ant cussas allegas. Su sotziu est s’arte de si pesare paris,<br />

dendesi cara s’unu cun s’àteru; culturale benit dae s’allega latina<br />

”colere” chi cheret narrer cultivare. Su de si fagher a sotziu<br />

est una manera de cultivare sa pessone, chi petzi pesendesi<br />

cun sos àteros si faghet a òmine. Gasi nos paret chi sas duas<br />

allegas zungant bene paris, e domadas fagant unu bellu zuvu.<br />

Pessende a custas cosas non nch’est bènnidu a conca chi Zosepe<br />

Moro aiat fundadu cun àteros orgolesos unu sotziu pro<br />

cultivare sa terra in bidda nostra.<br />

Forsis su sotziu non b’at duradu meda … ma cussa preposada<br />

la credimus galu oe de balore. Nois puru proamus a sotziu a<br />

cultivare sa terra orgolesa arèndela inue est isserrada pro chi<br />

l’intret s’aera, s’aba e su sèmene, isseberende sos sèmenes bonos<br />

chi amus connotu, faghende s’incunza e boghende sa parte<br />

a totus.<br />

Àteros sòtzios b’at in custa bidda chi dae tantos annos arant e<br />

sèmenant sena timer traballu o annada mala, onzi unu in su<br />

campu suo. Nois ”collimus” vestes e armonias de s’idioma nostru<br />

orgolesu pro las partzire cun totu su mundu. E custu cherimus<br />

fagher cun sa regolta de sas poesias de Zosepe Moro chi<br />

8


ant unu balore mannu, siat sotziale siat culturale pro s’identidade<br />

orgolesa.<br />

Custu traballu resessit forsis a ponner in mente a su chi ant<br />

iscritu Cosomo Mercurio:”Pro sas gentiles poesias bellas/su<br />

numen caru de Zoseppe Moro/ imperituru det restare iscrittu”,<br />

e Zulianu Corrias: ”tue populu cun sa fede sana/omaggiu rende<br />

a sa sua memoria”.<br />

Associazione Culturale<br />

”Murales” Orgosolo<br />

9


BIOGRAFIA<br />

Zosepe Moro fiat fizu de Pedru, porcarzu in Fundales e in Supramonte,<br />

e finas cassadore famadu de mugrones e de sirvones,<br />

e de Maria Podda, massaja.<br />

Fiat nàschidu in Orgòsolo s’8 de frearzu de su 1908, su de tres<br />

de 7 fizos e est mortu de tumore su 12 de maju de su 1958.<br />

Su frade prus mannu, Zuanne, est mortu de broncopolmonite<br />

a 18 annos, in su 1919, cando fiat istudente in su Litzèu de Tàtari,<br />

dassende·los in su disconsolu, ca cun issu si nche fiat pèrdidu<br />

s’isperu de unu mezoru de sa cunditzione econòmica e<br />

sotziale de totu sa famìlia.<br />

Sa sorre, Caterina, est morta pagos annos in fatu, e narant chi<br />

siat morta de crebacoro a pustis de sa morte de Zuanne.<br />

Sos àteros frades, Antoni, Zosepe e Bore, finas si podiant tenner<br />

disponimentu pro s’istudiu, non sunt pòdidos andare a sas<br />

iscolas superiores ca su babu non bi la faghiat a lis pagare sos<br />

istùdios.<br />

De fagher istudiare sas sorres Caterina, Nania e Maria non si<br />

l’ant mancu postu in conca, si cunsideramus sas ideas e sas<br />

cunditziones sotziales de una famìlia povera de Orgòsolo a sos<br />

primos de su noighentos.<br />

In prus, a cumintzu de sos annos ’20, est morta sa mama e su<br />

babu s’est torradu a cojuare cun una connada baghjana. Comente<br />

chi no esseret bastadu, a primos de sos annos ’50, Maria,<br />

sa sorre, s’est morta, e Zosepe nd’at tentu unu dolore mannu<br />

chi no nche l’est passadu mai.<br />

S’ùnica chi s’agatat galu de sa familìa est Nania Moro, chi at<br />

còmpridu 90 annos.<br />

Zosepe Moro at fatu su pastore cun su babu e cun sos frades,<br />

su massaju e, in sos ùrtimos annos, s’operaju cun s’impresa<br />

chi at abertu s’istradone provintziale Orgòsolo – Montes.<br />

11


Est istadu eletu cussizeri comunale de Orgòsolo in sa lista<br />

”<strong>Sardegna</strong> con due spighe” sìmbulu presentadu a sas eletziones<br />

aministrativas dae sos partidos de su ”Fronte popolare”<br />

(PCI e PSI) e est istadu unu de sos protagonistas de sas batallas<br />

de sos massajos pro s’ocupatzione de sas terras a pustis de<br />

sa segunda gherra.<br />

Est istadu unu de sos chi at fundadu sa prima cooperativa de<br />

maniales e massajos, in ue est istadu presidente, est pintadu in<br />

una de sas pagas fotografias chi b’at abarradu, cando faeddat<br />

in subra de su tratore tzinguladu de sa cooperativa, cando l’ant<br />

beneìtu. Su nùmene fiat ”Amigu de totus”.<br />

In zoventude e finas a mannu, finas si aiat frecuentadu sa cuarta<br />

elementare ebia, s’est dedicadu, a sa sola, a istudiare sa poesia<br />

sarda e italiana (connoschiat a memòria su prus de sa ”Divina<br />

Commedia”, de ”L’Orlando Furioso” e de ”La Gerusalemme<br />

Liberata”) e a iscrier poesias.<br />

At a poder ispantare, ma sa formatzione culturale sua est istada<br />

azuada dae sa galera, in ue est abarradu pagu prus o mancu<br />

pro un’annu.<br />

Est istadu cundennadu, difatis, ca l’aint incurpadu de aer proadu<br />

deralliare su trenu Nùgoro-Macumere a curtzu a su Pradu<br />

de Nùgoro, cando faghiat su pastore (issu as semper naradu<br />

chi fiat innotzente e chi no aiat chertu acusare a chie teniat sa<br />

neghe).<br />

S’atividade poètica sua la faghiat siat ”in mesa” (iscriìat in onzi<br />

tretu e cantu de pabiru chi agataiat, su prus a lapis, dae su librete<br />

de traballu a sos cartulàrios de sos fizos) e siat ”in pratza”,<br />

sighende sas garas poèticas e cantende cun sos amigos in onzi<br />

ocasione.<br />

Su 3 de ghennarzu de su 1953, in Orgòsolo aiant fatu una festa<br />

manna pro sas paghes, in ue isse aiat cantadu una groba<br />

paris cun s’amigu e ”collega” Antoni Zobbo (Devaddis), in di-<br />

12


eta pro ”radio <strong>Sardegna</strong>”. Si fiat cojuadu cun una ghermana,<br />

Maria Gratzia Pira, chi oe tenet 82 annos, at tentu 10 fizos, chi<br />

8 s’agatant galu como.<br />

In s’ùrtima carta de identidade, b’at custa descritzione de s’aspetu<br />

fìsicu e de s’istadu tzivile e anàgraficu suo:<br />

coniugato con Pira Maria Grazia, statura m. 1,65, corporatura<br />

media, capelli castani, fronte regolare, occhi castani,<br />

naso e bocca regolari, barba e baffi rasi, colorito bruno, cicatrice<br />

al mento.<br />

13


POESIA E CÀNTIGU<br />

Contat sa pitzinnia colada in su sartu orgolesu, ispantu de ojos<br />

e de coro: sos annos de sos primos bisos in tempos mùrinos de<br />

poberesa ma finas lùghidos de ispera, sos annos de sas primas<br />

proas de virtude parende fronte a ierros longos e tostos in s’isetu<br />

de sorrìere in beranu, a bortas, si no si bi poniat astraore<br />

a distempus.<br />

In custu cumprou de intragna chi mediat de fronte a sos mannos<br />

abilidade e agguantu de sos pitzinnos, sa catza fut unu de<br />

sos impignos pius de bundu, disizadu e timidu in su matessi<br />

tempus: disizadu pro su gosu chi daiat cando si congruiat in<br />

bonu, timidu pro comente si podiat cumpàrrere a sos ojos de<br />

sos mannos, si b’aiat àpidu farta de oju o de manu.<br />

Custa pitzinnia bundaiat de fàdigu e bisiones, unu patimentu e<br />

unu gosu, raridade a s’aunire umpare in s’andera de sas dies e<br />

de sas istajones, in calesisiat logu de su mundu. Ma in su sartu<br />

-e in sa ’idda- de Orgosolo podiat cumbinare custu puru, pro<br />

istrina de sa sorte e de su donu ’e natura.<br />

Si cantaiat meda, tando, finas pro ismentigare sa néula de sa<br />

tristura. E Peppe Moro fut unu de sos chi ischian dare mezus<br />

vida a su versu chi fioriat a bolu in sas disputas de sas tropas,<br />

orgolesas e furisteras. Abilidade riconnota e contada a bàntidu.<br />

Chi tiu Peppe Moro fut unu poeta nodidu in mesu ’e totu<br />

sos àteros l’ischiamus nois puru, in cussos annos, sos dischentes<br />

de mastra Madalena e de sas àteras mastras, cumpanzos e<br />

amigos de su fizu Juanne.<br />

Sa passione sua fut propiamente cussa, su contivizu de su versu<br />

chi naschet in camineras de mistériu, peràula e sonu totu ind-una:<br />

no bi podet àere peràula chene sonu ne sonu chene peràula.<br />

Un’ateruna àndala pro si distìnghere in sas virtudes de<br />

mezus bundu de un’òmine: ponner aficu a su trabagliu, medi-<br />

15


e sos faeddos, andare a caddu e a catza, cantare in poesia o a<br />

tenore.<br />

A domare sa peràula bi cheret amore e talentu, podere e agguantu:<br />

un’abilidade chi si podet assimizare azigu a sa domadura<br />

de sos puddedros ma est pius mala a afinigare e no b’at<br />

seguresa de la poder cumprire mai in totu a primore. Cumandat<br />

semper issa: nd’ischit pius de nois e si sutamit a sa passione<br />

ebbia, che una fèmina innamorada.<br />

Peppe Moro resessit a la domare a dovere, chi no iscàdriet ne<br />

trambuchet e non si peset chene cabu a cadramissas a disora,<br />

custa peràula chi naschet che-i sos bisos dae sa profundidade<br />

de su coro e s’intregat a sas laras de su cristianu a prodùere<br />

istriores in chie l’intendet.<br />

Li resultaiat a deghile finas in aparitzos malos a cumprire, comente<br />

resessian cun sos puddedros Jubannantoni e Frantziscu<br />

Buesca, Peppeddu Bassu, sos frades e fradiles suos, cun àteros<br />

domadores e bardieris orgolesos de su tempus de su poeta nostru.<br />

No l’ispantaiat nemmancu su versu a retroga, impitadu<br />

dae sos cantadores in sas modas e dae sos poetas de meledu in<br />

disputas finas pius trobojadas de trintases, barantanoe, simples<br />

o fioridos chi esseren:<br />

Si as bera idea de mi amare<br />

crede e ispera, turturella mea.-<br />

Si as de mi amare bera idea,<br />

o turturella mea, crede e ispera.-<br />

Si as de mi amare idea bera<br />

crede e ispera, mea turturella.<br />

A los fagher furriare in custa manera, sos versos ponen mente<br />

ebbia a chie los ischit manizare:<br />

16


E meda pius d’eris, cras e oe<br />

mi feris ca de amore bintu m’as.-<br />

E meda pius d’eris, oe e cras<br />

ca de amore bintu m’as mi feris.-<br />

E meda pius d’oe, cras e eris<br />

mi feris de amore ca m’as bintu.<br />

E in manera tale mi as cumbintu<br />

de no mi relatare cun nessunu.<br />

Ma sa naturalesa e su poderìu de jogare cun su versu s’illughentan<br />

e lampizan mezus puru in sas sestinas de setenarios e<br />

endecasillabos de su cuntrastu tra unu babbu e una fiza: inoghe<br />

sa poesia ruet che abba ’e funtana in su sonu e in su faeddu:<br />

Babbu<br />

Pensa chi sa richesa<br />

est semper sa chi faghet e disfaghet.<br />

No mires sa bellesa<br />

ca benit die chi ti dispiaghet<br />

pro ca sa simpatia<br />

frastimas cando ses a penitia.<br />

Fiza<br />

Cando b’at simpatia<br />

paren consolos sos dolores mannos<br />

ca sa bona armonia<br />

mudat in cuntentesa sos afannos<br />

ma si no b’at istima<br />

passas sa vida frastima-frastima.<br />

Sa matessi cosa cumbinat in sas undighinas tra babbu e fizu,<br />

inue s’impitu de custa istrofa imbentada duos séculos innanti<br />

17


’e oe dae unu poeta patadesu, Limbudu, e aparitzada a manera<br />

de si bi poder apentare a discansu finas pro sa musicalidade<br />

de s’andanta, faghet a bìdere chene dudas comente sos versos<br />

de tiu Peppe cumprobben cun su càntigu. E duncas comente<br />

si potan cantare finas a tenore.<br />

Su limbazu chi isse sèberat est su logudoresu chi aiat imparadu<br />

in sos primos annos iscultende sos cantadores in piata, cantende<br />

isse matessi cun sos cumpanzos suos, orgolesos e istranzos,<br />

istudiende sos poetas de meledu pius famados: Peppinu<br />

Mereu, si podet dare, pius de sos àteros, ca pius de sos àteros<br />

li podiat esser frade de coro e de mente. Ma in custa limba literaria<br />

intrat, che abba lena sighida subra sa terra modde, sa<br />

sienda de sos assimizos e modos de narrer de Orgosolo. Limba<br />

chi deghet finas a sos imparos de amistade e de bonu tratamentu,<br />

in sa cussentzia de sos males de su mundu e de sas trassas<br />

de sa zente abbramida de materialidade, chi chirrat sos<br />

òmines in benassortados e malefadados. Sorte aeret tentu, abberu,<br />

cust’òmine de bonu sentidu innamoradu de sa poesia<br />

consoladora, in sos anneos de sa vida.<br />

Paulu Pillonca<br />

18


Poesias


S’aère tentu sorte<br />

S’ALFABETICU<br />

Amadu e veneradu Creadore,<br />

aggiuda unu poeta pagu iscetticu<br />

a cumponner in ordine alfabeticu<br />

affettuosos versos de amore.<br />

Achistadu no apo estru poeticu,<br />

appòsitu Ti giamo a protettore:<br />

assistimi Ti prego a supplicare<br />

a sa chi no si dignat de m’amare.<br />

Autore no so de poesia,<br />

appena appena rimo sas ottadas.<br />

Apprèndelas però, diletta mia,<br />

a tie est chi las apo dedicadas<br />

alfabeticamente cumpiladas<br />

alavende sa tua simpatia.<br />

Anghela, las cuminzo in domandare:<br />

a ite no ti dignas de m’amare<br />

Beneditta e dicciosa creatura,<br />

beni como a mi dare unu cunfortu:<br />

bides chi so in ansia e in tristura<br />

bramende e sena tenner accunortu.<br />

Bene meu, ti giuro, so resortu<br />

biver cun tegus o in sepoltura:<br />

biu però no poto prus istare,<br />

bella, si no ti dignas de m’amare.<br />

Creadore supremu e dominante<br />

celebre de bellesa at fattu a tie.<br />

Columba, eo t’adoro notte e die<br />

cant’amesit Ruggero a Bradamante:<br />

carignu cando fagher dês a mie,<br />

cara, si no m’azzettas pro amante<br />

Coment’eo ap’a poder respirare,<br />

coro, si no ti dignas de m’amare<br />

21


Zoseppe Moro<br />

Deus chin su podere immensu sou<br />

de tene s’est servidu pro modellu.<br />

Divinamente t’at formadu a prou<br />

distinta ’e supraffinu bisu bellu:<br />

Difattis est su summu trattu tou<br />

difficultade a s’umanu pennellu.<br />

Dina però ti torro a dimandare:<br />

Da ite no ti dignas de m’amare<br />

Elena fit s’iscettru e-i s’insigna<br />

esaltada pro amena sembianza.<br />

Ebe fit s’esemplare in eleganza,<br />

Ester, Armida, Angelica e Ciprigna.<br />

E tue chi ses d’issas pius digna<br />

eccellente sen’aer simizanza.<br />

Eo no cesso mai ’e ti cantare<br />

eppuru no ti dignas de m’amare.<br />

Frizzas de s’amorosu bisu e sinu<br />

fortemente su coro m’an passadu.<br />

Fiamas si m’azzendene continu<br />

furibundas in pettus agitadu.<br />

Fidele depo istare e genuinu<br />

forzis prus de su limite fissadu.<br />

Felicidade no devo lograre<br />

finas chi no ti dignas de m’amare.<br />

Gesù Cristu padronu de s’altura<br />

grazias t’at donadu e dignidade<br />

gentilesa eleganza e beltade<br />

geniu allettadore ’e biancura.<br />

Gosu ses de s’umana gioventura<br />

giamada ses modellu de bontade:<br />

generosa no t’apo a nominare,<br />

gemma, si no ti dignas de m’amare.<br />

22


S’aère tentu sorte<br />

Hammirabile perla preziada<br />

haccisu de sos coros prus dicciosos<br />

hillustrada finesa incumparada<br />

hisolanos pro te sun orgogliosos<br />

horganu de sos sensos amorosos<br />

horo de ti pagare no bi nd’ada.<br />

Helogios no cesso de ti dare<br />

he tue no ti dignas de m’amare.<br />

Immagine sublime e attraente<br />

incantu de sos coros cristianos<br />

istella luminosa e risplendente<br />

isperanza de tottu sos mundanos<br />

ispettende so sempr’inutilmente<br />

isguardos de amore risulanos.<br />

Indiferente ti cheres mustrare:<br />

it’as chi no ti dignas de m’amare<br />

Levante giaru de solenne isfera<br />

lughe ghìa e ampàru de su mundu<br />

luna chi lughes in sa patria intera<br />

ladina pro s’aspettu chi as giocundu<br />

lassare no mi dês si ses sincera<br />

lamentosu che unu moribundu.<br />

Lanza tremenda a mi suicidare<br />

leo si no ti dignas de m’amare.<br />

Misteriosa novella Lucina<br />

memorabiles lodes t’ana dadu.<br />

Mamma de sa bellesa peregrina<br />

meraviglia d’ogn’esser animadu<br />

mai però a mie mi as basadu<br />

mancu ch’essère postu in disciplina.<br />

Miserinu comente ap’a campare<br />

Morzo si no ti dignas de m’amare.<br />

23


Zoseppe Moro<br />

Notoria bandera italiana,<br />

natura est chi t’at fattu maestosa.<br />

Nominéndeti pro esser graziosa<br />

numerosos encomios ti dana.<br />

Nessi pro amore ’e Deus, cristiana,<br />

nara si ses o nono mea isposa.<br />

No creo chi mi dês sentenziare<br />

nende chi no ti dignas de m’amare.<br />

Oriente de ogni traviadu<br />

oceanu de bàlsamu pienu<br />

onore de su mundu ses e frenu<br />

oggettu su prus caru e apprezzadu<br />

ojos chi sos cumpanzos cuntempladu<br />

omine no at mai in su terrenu.<br />

Ora no isto sena replicare:<br />

ohi, si no ti dignas de m’amare.<br />

Pateticu dipintu riservadu<br />

paragone no at su Vaticanu<br />

pittura d’un’insigne esatta manu<br />

pernu de unu coro innamoradu<br />

paradisu dês aer preparadu<br />

palma, cando ti giamat su Sovranu.<br />

Prima però d’andares a gosare<br />

proite no ti dignas de m’amare<br />

Quadru lineadu cun primore<br />

quotidianamente veneradu<br />

quadernos ap’eo impiegadu<br />

qualifichende su tou balore.<br />

Quale inimigu mi lassas turbadu<br />

quasi che unu indignu de amore.<br />

Quantu duro devo suspirare<br />

quindi, si no ti dignas de m’amare.<br />

24


S’aère tentu sorte<br />

Ritrattu su prus bellu e suntuosu<br />

rara prenda ses tue calculada.<br />

Ricumpensare podes un’isposu<br />

ricambiende s’amore chi t’ada.<br />

Rosa, a mi dare no ti ses dignada<br />

rie-rie un’abbrazzu affettuosu.<br />

Risentidu in profundu meditare<br />

resto si no ti dignas de m’amare.<br />

Santos no cesso de pregare a Deu<br />

semper pro dare lodes pius a tie.<br />

Serafinos cun gosu sun inie,<br />

suplican a ti dare onzi recreu.<br />

Suave ànima pura e sena neu,<br />

suffrire no mi lesses de gasie.<br />

Subitànea morte ap’a pregare<br />

si tue no ti dignas de m’amare.<br />

Trinidade est ch’in te at sistemadu<br />

tantu perfettos sos lineamentos.<br />

Turturella, a mie mi as privadu<br />

talentu, forza, briu e sentimentos.<br />

Tesoro, pro restare isconsoladu<br />

totta sa bida in pena e patimentu<br />

tumba profunda m’as a preparare<br />

tue si no ti dignas de m’amare.<br />

Universu de te est incantadu,<br />

unigenita dea altolocada.<br />

Umanidade no at ancora amadu<br />

uguale ermosura delicada.<br />

Una ’orta però no m’as mustradu<br />

umile sorridente una mirada.<br />

Urtimamente su meu isperare<br />

ue est si no ti dignas de m’amare<br />

25


Zoseppe Moro<br />

Verginella reina de inclìtas,<br />

vasu pienu de affezione<br />

vigura chi sos mortos resuscìtas<br />

visu ch’abbagliat s’umana pessone<br />

vivente forzis prus no mi bisitas<br />

vemmina, si no nd’as cumpassione.<br />

Vida mia, bidéndemi ispirare<br />

vinis si no ti dignas de m’amare.<br />

Zaffiru brilladore orientale<br />

zendadu t’at a fagher ornamentu.<br />

Zente confirmat ca no ses mortale<br />

zigantes ti costruin monumentu.<br />

Zelu però cun megus no as tentu<br />

zittella pro destinu o ideale.<br />

Zittu dolente m’apo a consumare,<br />

zòvana, si no ti dignas de m’amare.<br />

A ite no aperis, terra dura,<br />

una fossa profunda a m’ingullire<br />

E gai in sinu tou at a finire<br />

sa mea irrefrenabile isventura<br />

già chi sa prediletta creatura<br />

in coro no m’at chérfidu allogire<br />

e mi lassat sas dies terminare<br />

pro no s’esser dignada de mi amare.<br />

Su perdonu dimando a su lettore<br />

si est iscarsa sa cantone mia<br />

ca pro cumponner bera poesia<br />

bi cheret esattissimu autore<br />

e siat pro piaghere o pro amore<br />

iscuset puru ’e sa calligrafia<br />

e lu saludat chin tottu su coro<br />

s’autore e amigu Peppe Moro.<br />

26


S’aère tentu sorte<br />

UNU TRINTASES RETROGADU<br />

A tie sola, columba istimada,<br />

t’apo s’affettu in coro cunservadu:<br />

ti bramo pro cumpagna de sa bida.<br />

Tue ros’ammirabile e dechìda<br />

ses pro me graziosa e adorabiletue<br />

rosa dechìda e ammirabile<br />

ses pro me adorabile e graziosatue<br />

dechìda e ammirabile rosa<br />

bives in coro meu pro cumpagna.<br />

A tie sola, columba istimada,<br />

t’apo s’affettu in coro cunservadu:<br />

ti bramo de sa bida pro cumpagna.<br />

Dolores de Siviglia fit pro Ispagna<br />

de sos abitadores meravigliafit<br />

pro Ispagna Dolores de Siviglia<br />

meraviglia de sos abitadoresfit<br />

pro Ispagna de Siviglia Dolores<br />

che tue rosa a sos fizos d’Adamo.<br />

A tie sola, columba istimada,<br />

t’apo s’affettu in coro cunservadu:<br />

pro cumpagna de sa bida ti bramo.<br />

Ca t’apo cara, t’istimo e ti amo<br />

sa dichiara presente ti rimoca<br />

t’apo cara, ti amo e t’istimo<br />

ti rimo sa presente dichiaraca<br />

t’istimo e ti amo t’apo cara<br />

mi desidero tou innamoradu.<br />

27


Zoseppe Moro<br />

A tie sola, columba istimada,<br />

ti bramo pro cumpagna de sa bida:<br />

s’affettu t’apo in coro cunservadu.<br />

Cando miro su bisu delicadu<br />

ti sorrido e nde fatt’unu sospirocando<br />

su delicadu bisu miro<br />

nde sospiro e ti fatt’unu sorrisucando<br />

su delicadu miro bisu<br />

chin s’oju amore ti pedo, tesoro.<br />

A tie sola, columba istimada,<br />

ti bramo pro cumpagna de sa bida:<br />

s’affettu cunservadu t’apo in coro.<br />

Cun custu trintases prego e imploro<br />

de mi dare luego esitu giustuimploro<br />

e prego cun trintases custu<br />

esitu giustu a mi dare luegocun<br />

custu trintases implor’e prego<br />

de sì o no risponde, meu isettu.<br />

A tie sola, columba istimada,<br />

ti bramo pro cumpagna de sa bida:<br />

in coro cunservadu t’apo affettu.<br />

Si essere su tou predilettu<br />

pro paghe immensa e piaghere nousi<br />

predilettu essere su tou<br />

pro immensa paghe e nou piagheresi<br />

predilettu su tou essere<br />

si bivo menzus gioia no nd’incapo.<br />

28


S’aère tentu sorte<br />

A tie sola, columba istimada,<br />

ti bramo pro cumpagna de sa bida:<br />

s’affettu cunservadu in coro t’apo.<br />

Cuntentu in aterue no nd’azzapo<br />

pro ca ses tue sa ch’apo in s’intentuno<br />

nd’azzapo in aterue cuntentu<br />

pro ca sa ch’apo in s’intentu ses tuecuntentu<br />

no nd’azzapo in aterue,<br />

rosa càndida, amena e dilicada.<br />

Ti bramo pro cumpagna de sa bida:<br />

t’apo s’affettu in coro cunservadu<br />

a tie sola, columba istimada.<br />

Sa penetrante benigna mirada<br />

ti faghet prus affascinante e dignasa<br />

penetrante mirada benigna<br />

ti faghet pius digna e affascinantesa<br />

mirada benigna penetrante<br />

bivat su chi ch’est post’intro ’e sa tumba.<br />

Ti bramo pro cumpagna de sa bida:<br />

t’apo s’affettu in coro cunservadu<br />

a tie sola, istimada columba.<br />

Faghe chi de dolore no succumba<br />

e soddisfaghe s’incessante amorefaghe<br />

chi no succumba de dolore<br />

e s’incessante amore soddisfaghechi<br />

no succumba de dolore faghe<br />

rendéndemi passivu, rusignola.<br />

29


Zoseppe Moro<br />

Ti bramo pro cumpagna de sa bida:<br />

t’apo s’affettu in coro cunservadu,<br />

istimada columba, a tie sola.<br />

Già t’isetto, pro Deu, mi consola<br />

néndemi: già t’azzetto, bene meumi<br />

consola, già t’isetto, pro Deu<br />

néndemi: bene meu, già t’azzettomi<br />

consola, pro Deu, già t’isetto<br />

cun tribulazione notte e die.<br />

Ti bramo pro cumpagna de sa bida:<br />

t’apo s’affettu in coro cunservadu,<br />

istimada columba, sola a tie.<br />

Pro ischire s’esseremos elegidos<br />

già bi ch’aiat lèzzida dimanda<br />

no essende s’una pr’àteru naschidos<br />

pro cussu dogn’ischerzu lass’a banda.<br />

In paga de su cantu mi che manda<br />

nessi unu basu in punta ’e didos<br />

e dimustras gasie a Peppe Moro<br />

chi amore fraternu l’as in coro.<br />

30


S’aère tentu sorte<br />

UNU BARANTANOE RETROGADU<br />

Columba, ca ti tenzo in pensamentu<br />

no credas chi mi sia ismentigadu:<br />

unu barantanoe retrogadu<br />

t’ap’eo a imbiare pro ammentu.<br />

M’iscusas si no soe de talentu<br />

chene s’agiudu de sas musas noesi<br />

de talentu m’iscusas no soe<br />

chene s’agiudu de sas noe musassi<br />

de talentu no soe m’iscusas<br />

chene su de sas musas noe agiudu.<br />

Intantu azzetta prima unu saludu,<br />

sa moda coment’’enit dêt passare.<br />

Columba, ca ti tenzo in pensamentu<br />

no credas chi mi sia ismentigadu:<br />

unu barantanoe retrogadu<br />

pro ammentu t’ap’eo a imbiare.<br />

Si as bera idea de mi amare<br />

crede e ispera, o turturella measi<br />

as de mi amare bera idea,<br />

o turturella mea, crede e isperasi<br />

as de mi amare idea bera<br />

crede e ispera, mea turturella.<br />

Ti veneren che santa in sa cappella<br />

prus de cantu ti venero no creo.<br />

Columba, ca ti tenzo in pensamentu<br />

no credas chi mi sia ismentigadu:<br />

unu barantanoe retrogadu<br />

pro ammentu t’ap’a imbiar’eo.<br />

31


Zoseppe Moro<br />

Ti giuro, àtera fèmina no leo<br />

si tue cantu duro m’amas, Ninati<br />

giuro, no leo àtera femìna<br />

si tue m’amas, Nina, cantu durono<br />

leo àtera fèmina, ti giuro<br />

si tue cantu duro, Nina, m’amas<br />

e si chin lumen d’isposu mi giamas<br />

so su pius felice innamoradu.<br />

Columba, ca ti tenzo in pensamentu<br />

no credas chi mi sia ismentigadu:<br />

t’ap’eo a imbiare pro ammentu<br />

unu barantanoe retrogadu.<br />

Su biver dae tene separadu<br />

pro mene est pena de no ti descriversu<br />

dae tene separadu biver<br />

pena ’e no ti descriver est pro menesu<br />

biver separadu dae tene<br />

est de no ti descriver pro me pena<br />

ca sa mea delizia terrena<br />

ses tottu tue a ischire ti doe.<br />

Columba, ca ti tenzo in pensamentu<br />

no credas chi mi sia ismentigadu:<br />

t’ap’eo a imbiare pro ammentu<br />

retrogadu unu barantanoe.<br />

32


S’aère tentu sorte<br />

E meda pius d’eris, cras e d’oe<br />

mi feris ca de amore bintu m’ase<br />

meda pius d’eris, oe e cras<br />

ca de amore bintu m’as mi ferise<br />

cras meda pius de oe e d’eris<br />

mi feris de amore ca m’as bintu<br />

e in manera tale mi as cumbintu<br />

de no mi relatare cun nessunu.<br />

Columba, ca ti tenzo in pensamentu<br />

no credas chi mi sia ismentigadu:<br />

t’ap’eo a imbiare pro ammentu<br />

retrogadu barantanoe unu.<br />

In domo mia cuntentos già sunu<br />

no b’at porfia ne impedimentosin<br />

domo mia già sunu cuntentos<br />

no b’at impedimentos ne porfiacuntentos<br />

già sunu in domo mia<br />

impedimentos e porfia no b’ada<br />

ma mi disizo, bandera istimada,<br />

nessi de tene una fotografia.<br />

Columba, ca ti tenzo in pensamentu<br />

unu barantanoe retrogadu<br />

t’ap’eo a imbiare pro ammentu:<br />

ch’ismentigadu no credas mi sia.<br />

33


Zoseppe Moro<br />

Si nd’as fattu ti prego in poesia<br />

chi su retrattu m’imbies luegosi<br />

nd’as fattu in poesia ti prego<br />

chi m’imbies luego su retrattuti<br />

prego in poesia si nd’as fattu<br />

chi su retrattu luego m’imbies<br />

pro ca su meu puru si m’iscries<br />

ti mando, si lu bramas e l’azzettas.<br />

Columba, ca ti tenzo in pensamentu<br />

unu barantanoe retrogadu<br />

t’ap’eo a imbiare pro ammentu:<br />

ch’ismentigadu mi sia no crettas.<br />

Como pertenidore est su ch’isettas<br />

dae domo pro avallu ’e s’amoresu<br />

ch’isettas como est pertenidore<br />

pro avallu ’e s’amore dae domopertenidore<br />

est su ch’isettas como<br />

dae domo ’e s’amore pro avallu<br />

ma ’enit, ista zerta, ca in su ballu<br />

como chi bi so eo mi trattenzo.<br />

Unu barantanoe retrogadu<br />

t’ap’eo a imbiare pro ammentu:<br />

no credas chi mi sia ismentigadu,<br />

in pensamentu, columba, ti tenzo.<br />

Si fittivu a bisita no benzo<br />

est ca so privu, o palma beneitasi<br />

fittivu no benzo a bisita,<br />

o palma beneita, est ca so privusi<br />

a bisita no benzo fittivu<br />

est ca so privu, o beneita palma<br />

ma pensa chin passenzia e chin calma<br />

chi t’amo fin’a ch’esser in sa tumba.<br />

34


S’aère tentu sorte<br />

Unu barantanoe retrogadu<br />

t’ap’eo a imbiare pro ammentu:<br />

no credas chi mi sia ismentigadu,<br />

in pensamentu ti tenzo, columba.<br />

Sa ’oghe tua est che sonora trumba<br />

mi paret chi l’intend’inoghe ognorasa<br />

’oghe tua est che trumba sonora<br />

mi paret chi l’intend’ognora inoghetrumba<br />

sonora est sa tua ’oghe<br />

mi paret chi ognora inogh’intendo<br />

ma però solamente ti pretendo<br />

chi a mie apas in coro onzi momentu.<br />

Unu barantanoe retrogadu<br />

t’ap’eo a imbiare pro ammentu:<br />

no credas chi mi sia ismentigadu,<br />

columba, ca ti tenzo in pensamentu.<br />

Rezzi dae s’amore ch’est lontanu<br />

basos, abbrazzos, astrintas de manu.<br />

35


Zoseppe Moro<br />

DICHIARAZIONE DE AMORE<br />

Dae tempus passadu,<br />

amada Juannina,<br />

t’apo ’idu passende in s’istradone.<br />

E apo domandadu:<br />

chie est cussa femìna<br />

Lestramente a un’àtera pessone.<br />

E rispondet su cale<br />

chi fis tue sa tale<br />

a nomen tentu cun attenzione.<br />

E dae su momentu<br />

mi l’ammento, ti giuro, pro annos chentu.<br />

Ti creia nodida<br />

pro intender sa fama<br />

dae compare, su connadu tou.<br />

Ma appena t’ap’’ida<br />

d’un’amorosa brama<br />

m’at azzesu su coro dae nou<br />

ca de tanta beltade<br />

nemmancu sa metade<br />

mi nd’at distintu s’informare sou<br />

ca sa tua figura<br />

sanat s’agonizzante creatura.<br />

Eo dae su die<br />

chi t’apo cuntemplada<br />

de gosu no nd’ap’àpidu un’istante.<br />

Giocunda rie rie<br />

immagine sagrada<br />

m’apparis a sa mente delirante<br />

e pro su parrer meu<br />

giuro chi mancu Deu<br />

at creadu cumpagna simizante.<br />

Pro su meu ideale<br />

no b’est in custu mundu s’uguale.<br />

36


S’aère tentu sorte<br />

Ogn’istante e dognora<br />

d’amorosa attraenzia<br />

restesi beramente ammachiadu:<br />

che solenne aurora<br />

sa nobile presenzia<br />

illuminesit tottu su creadu.<br />

Sen’aer mai posa<br />

m’inserro in-d-una losa<br />

in s’oru de su bisu delicadu<br />

e chin modos festosos<br />

mi creschen sos affannos amorosos.<br />

Pro aer bidu su bisu<br />

chi solu pro lu ’ider<br />

mi sanat de perigulos sa morte<br />

pro cuss’apo dezisu<br />

cun issa de divider<br />

coro e anima mia, bida e sorte<br />

pro ca a notte e a die<br />

bramo d’aer a tie<br />

pro cara e adorabile consorte<br />

ca pro me tue ebbia<br />

ses su fiore de sa bida mia.<br />

Columba, in bisione<br />

ti bido realmente<br />

maestosa, gentile e elegante<br />

che reale in persone<br />

benigna e sorridente<br />

mustréndemi s’affettu prus costante.<br />

Benzo in sognu azzettadu<br />

tantu delleriadu<br />

comente s’aman isposu e amante<br />

chi unidos a pare<br />

no zessan tottu bida de s’amare.<br />

37


Zoseppe Moro<br />

E como in sa presente<br />

ti do, rosa istimada,<br />

una sinzera e bona raccumanda<br />

preghéndedi umilmente<br />

s’est chi l’as azzettada<br />

custa cortesa e umile dimanda<br />

o pro manu o in posta<br />

una pronta risposta<br />

pro azzettares o nono mi manda<br />

ca isetto, Juanna,<br />

che detenutu solves o cundanna.<br />

Amabile tesoro,<br />

perla de diamante,<br />

che-i su Sarvadore crozifissu<br />

cussu vérzine coro<br />

a un’ater’amante<br />

pius dignu de me si l’as promissu<br />

nàralu su matessi<br />

ca bos prego a su nessi<br />

bida felize a tie e a issu<br />

e deo isventuradu<br />

ap’a biver che unu disgrasciadu.<br />

Send’in sa passione<br />

de tanta commozione<br />

bramo de t’ider mia, cara ermosa.<br />

Finas in s’istradone<br />

pro cumbinazione<br />

t’ido pro me no pius generosa<br />

ca vicinu a su ponte<br />

as chinadu sa fronte<br />

mustréndedi quasi birgonzosa<br />

e gai titubante<br />

mi paret chi ti bida dogn’istante.<br />

38


S’aère tentu sorte<br />

Pustis apo pensadu<br />

e apo cuntempladu<br />

proite ti ses gai dimustrada<br />

e mi so lamentadu<br />

cun su tou connadu<br />

e forzis creo chi nadu ti l’ada<br />

e tue a cussu pàrrere<br />

no m’as ischidu nàrrere<br />

mancu pro ite fias disturbada.<br />

Pro cussu in angustia<br />

so timende no siat culpa mia.<br />

Sende però cumbintu<br />

de su trattu distintu<br />

chi pro te milli bidas dia dare<br />

s’’ides a mie tristu<br />

de s’amore conchistu<br />

in custas lagrimas a ti declarare<br />

ca deo apo dispostu<br />

a cale siat costu<br />

sinzeramente de coro a t’amare<br />

e a fagher de tene<br />

s’unicu sacrossantu meu bene.<br />

E fagher de te, coro,<br />

su prus oggettu caru<br />

chi m’esaltat a biver in su mundu<br />

pro chi deo t’adoro<br />

cun-d-un’affettu raru<br />

sinceru, inesprimibile e profundu<br />

ca ses tue, turtùra,<br />

s’amena creatura<br />

chi felice mi rendes e giocundu<br />

ca sena te, columba,<br />

s’àter’isposa dêt esser sa tumba.<br />

39


Zoseppe Moro<br />

A mie in apparenzia,<br />

Juanna, ja m’as bidu:<br />

so pagu lustruosu e campione.<br />

De bassa discendenzia<br />

e pòveru naschidu,<br />

bisonzat narrer sa giusta rejone:<br />

sa mea abilidade<br />

est sa sinzeridade,<br />

s’onestesa, sa bona intenzione.<br />

Ma pro t’assigurare<br />

prima tue ti podes informare.<br />

Como dês iscusare,<br />

anima prediletta,<br />

de sa triste e incolta opera mia<br />

ca no est regulare<br />

e nemmancu perfetta<br />

custa breve presente poesia<br />

e poi, rosa inclìtta,<br />

l’apo a lapis iscritta<br />

a prus ch’est fea sa calligrafia<br />

ca finas su tinteri<br />

che l’apo ismentigadu in Oniferi.<br />

In su lezer sas rimas<br />

de su meu elogiare<br />

dês benner prus a tardu augurada<br />

però si no m’istimas<br />

su propiu pregare<br />

ti devo bida longa e fortunada.<br />

Deus ti fettat sazia<br />

de ogni bona grazia<br />

chi pro s’umanidade est destinada:<br />

Issu s’ùnicu mere<br />

ti potat dare dogni piaghere.<br />

40


S’aère tentu sorte<br />

S’aère tentu sorte<br />

de t’aer a consorte<br />

de ti dare prus bonos assimizos<br />

si nono tantu forte<br />

ti prego fina a morte<br />

goses tottu sas bramas e disizos<br />

e pro conclusione<br />

rezzis, amadu anzone,<br />

infinidos saludos e consizos<br />

chi ti mandat de coro<br />

s’umile domandante Peppe Moro.<br />

41


Zoseppe Moro<br />

RISPOSTA<br />

A UNA DICHIARAZIONE<br />

DE AMORE<br />

Fiore, si de me ses invaghidu<br />

comente lu descries in su cantu,<br />

ti torro consolante sa risposta.<br />

Eo de mi cojare so disposta<br />

cun su ch’est dignu creo de m’amareeo<br />

disposta so de mi cojare<br />

cun su chi de m’amare est dignu creodisposta<br />

so de mi cojare deo<br />

cun su chi de m’amare creo est dignu.<br />

E si ses tue su cale benignu<br />

ses tue si ses fidu e ses costante.<br />

Fiore, si de me ses invaghidu<br />

comente lu descries in su cantu,<br />

ti torro sa risposta consolante.<br />

Ti desizo eo puru pro amante<br />

e ti consizo d’istare seguruti<br />

desizo pro amante deo puru<br />

e d’istare seguru ti consizopro<br />

amante eo puru ti desizo<br />

e ti consizo seguru d’istare.<br />

Sas lìtteras chi a mie dês mandare<br />

in coro e in sinu meu las agorro.<br />

Fiore, si de me ses invaghidu<br />

comente lu descries in su cantu,<br />

consolante sa risposta ti torro.<br />

42


S’aère tentu sorte<br />

Occultamente in manu ti la porro<br />

dae unu confidente paesanuoccultamente<br />

ti la porro in manu<br />

dae unu paesanu confidentein<br />

manu ti la porro occultamente<br />

dae paesanu confidente unu.<br />

Chi no l’iscat pro como ater nessunu<br />

ca si nono mi criticat sa zente.<br />

Fiore, si de me ses invaghidu<br />

consolante ti torro sa risposta<br />

lu descries in su cantu comente.<br />

Mancari sia un’anzone innozente<br />

crede sa mia rivelazionemancari<br />

sia un’innozente anzone<br />

crede sa rivelazione miamancari<br />

un’innozente anzone sia<br />

sa rivelazione mia crede.<br />

Tue ses su secundu Ganimede<br />

dae su coro meu preferidu.<br />

Comente lu descries in su cantu<br />

ti torro consolante sa risposta,<br />

fiore, si de me ses invaghidu.<br />

43


Zoseppe Moro<br />

No cherzo àter’isposu ne maridu<br />

a tie offerzo su coro amorosune<br />

maridu no cherzo àter’isposu<br />

amorosu su coro a tie offerzoàter’isposu<br />

ne maridu cherzo<br />

a tie offerzo s’amorosu coro<br />

ca lezende su cantu m’innamoro<br />

chin manera chi tue no lu crese.<br />

Comente lu descries in su cantu<br />

ti torro consolante sa risposta,<br />

fiore, s’invaghidu de me sese.<br />

Si nd’as idea manda in custu mese<br />

e ti dimanda sos de domo meain<br />

custu mese manda si as idea<br />

e sos de domo mea ti dimandasi<br />

nd’as idea in custu mese manda<br />

e ti dimanda sos de mea domo<br />

pro chi su coro meu dae como<br />

battit violentissimu pro te.<br />

Comente lu descries in su cantu<br />

ti torro consolante sa risposta,<br />

fiore, s’invaghidu ses de me.<br />

Ca sento d’esser sa tua amada, cre’,<br />

mi cuntento ca so affortunadaca<br />

sento, cre’, d’esser sa tua amada<br />

ca so affortunada mi cuntentod’esser<br />

sa tua amada, cre’, ca sento<br />

mi cuntento ca affortunada so.<br />

Incolume su coro ti lu do<br />

pro ca deo ti tenzo beru amore.<br />

44


S’aère tentu sorte<br />

Comente lu descries in su cantu<br />

ti torro consolante sa risposta<br />

si invaghidu ses de me, fiore.<br />

45


Zoseppe Moro<br />

A ANTIOGA PISANU<br />

Cantu I<br />

S’àteru die chi m’an operadu<br />

ap’intesu un’angèlica favella.<br />

De cantu fit gentile, allegra e bella<br />

si m’at su tristu coro rallegradu.<br />

Difattis apo prestu domandadu<br />

chie fit cuss’amabile donzella.<br />

Mi narat unu sou paesanu:<br />

cussa si nât Antioga Pisanu.<br />

Deo no poto esprimer in su cantu<br />

su confortu chi dévidu m’at dare<br />

cun su dulche e distintu faeddare<br />

d’azzentu carezzévole e d’incantu<br />

e in coro m’at dévidu ispirare<br />

un’affettu infinitu e sacrosantu<br />

che cando sa pronunzia argentina<br />

esseret de celeste cherubina.<br />

Si no esseret ca fia obbligadu<br />

d’istare a lettu in-d-una positura<br />

creidemilu mi nde fia alzadu<br />

pro ’ider cussa cara creatura<br />

chi in mene tantu amore at suscitadu<br />

sena mancu li bider sa figura.<br />

Ma bramaìa chi sa rosa inclita<br />

benzeret nessi a mi fagher bisita.<br />

46


S’aère tentu sorte<br />

Dae su die semper meditende<br />

selenziosu in lettu m’istaia<br />

che unu ch’est in s’urtima agonia<br />

chi cunfortu maternu est isettende<br />

ma cando a issa in foras intendia<br />

cun bighinas de domo arrejonende<br />

prus no sentia dolore ne noia<br />

essende invasu de infinita gioia.<br />

Battor o chimbe dies so istadu<br />

cun s’isperanzia de l’’ider sa cara<br />

da un’eterna brama turmentadu<br />

ma no bidìa sa supposta Sara:<br />

pensaia pro me isconsoladu<br />

bider a issa est cuntentesa rara<br />

ma unu die a fines de isettare<br />

ecco chi ’enit a mi bisitare.<br />

Da ch’eo faccia a faccia mi so ’idu<br />

chin cuss’oggettu d’ammirazione<br />

apo subitamente trasalidu<br />

e proadu un’intensa emozione<br />

e pro s’istante postu apo in olvidu<br />

sa mia trista situazione.<br />

Beadu dae sa nobile figura<br />

no proao prus fisica tortura.<br />

47


Zoseppe Moro<br />

Paris intrada sa palma nodìda<br />

de sa salude mi at domandadu.<br />

Tando pro un istante s’est sezzìda<br />

e amos a discurrer cuminzadu<br />

e creide m’at tantu accunortadu<br />

cun sa favella armonica e dechida<br />

chi mi penetraiat in su coro<br />

che isquillos de campanas d’oro.<br />

Cand’eo l’apo a fine cuntemplada<br />

cussa fisonomia graziosa<br />

no la descrio, no, meravigliosa<br />

ma tant’esattamente profilada:<br />

giughet sas laras che fozas de rosa<br />

cun sa ’ucca de perlas coronada<br />

e poi duos ojos penetrantes<br />

chi faghen dellirare sos amantes.<br />

Cust’elegante e gentile persona<br />

perfettamente in tottu formulada<br />

giughet sa bella fronte circundada<br />

de naturale e dorada corona:<br />

difattis eo l’apo cunfrontada<br />

cun s’illustre Cornelia Matrona.<br />

Poi su bellu sinu delicadu<br />

paret divinamente modelladu.<br />

Custa raccolta de lineamentos<br />

l’apo fatta, lettores, in pag’ora.<br />

Ammirende sa dea incantadora<br />

s’offuschesin sos mios sentimentos:<br />

cun issa eo in paradisu dimora<br />

mi che creia in sos caros momentos<br />

e mi contao, cuntentu e giucundu,<br />

s’omine prus felize de su mundu.<br />

48


S’aère tentu sorte<br />

Cussu bisu adorabile e pacìficu<br />

che immagine sacra eo l’adoro<br />

ca est un’aprezzabile tesoro<br />

cun faeddu metallicu e magnìficu<br />

chi mi tocat sas fibras de su coro<br />

che ristorante bàlsamu sanìficu.<br />

Però dae cand’issa m’at lassadu<br />

so che corpus sen’ànima restadu.<br />

Subitu una tristura indescrivìbile<br />

invadet tottu sa persona mia:<br />

cessat de bottu s’immensa allegria<br />

e m’opprimet un’ansia indicìbile<br />

ca da su die s’esseret possìbile<br />

semper vicinu a issa mi cheria.<br />

Dae su die s’a issa no miro<br />

pius liberamente no respiro.<br />

O Antioga, sa tua favella<br />

at offuscadu su sentidu miu.<br />

Ti paragono a una turturella<br />

cun su sou sonoru cinguettiu<br />

o a una gentile rondinella<br />

chi isvolazzat fattende ciu ciu.<br />

Ma che-i sas amenas rusignolas<br />

cun sa ’oghe m’invaghis e consolas.<br />

Duncas si ses abberu generosa<br />

beni, columba, a bisitar’a mie:<br />

benigna, affettuosa e rie-rie<br />

cun cara cumpassiva e amorosa<br />

ca deo dogni istante de su die<br />

t’imploro, creatura deliziosa.<br />

Bisìtami però ca so infirmu<br />

e prezzettadu de restare firmu.<br />

49


Zoseppe Moro<br />

O creatura de bisu benignu,<br />

perdònami s’ap’eo esageradu<br />

ca de zertu e seguru no so dignu<br />

de esser dae tene riamadu<br />

ca a unu prus ottimu amoradu<br />

as a dare d’affettu unu carignu<br />

e deo ap’a andare miserinu<br />

a ue mi trascinat su destinu.<br />

Si deo no so dignu de t’amare<br />

ti prego, turturella delicada,<br />

no ti mustres cun megus indignada<br />

ma beni nessi pro mi bisitare<br />

in modu chi mi potas cunfortare<br />

cun cussa tua isplèndida mirada.<br />

E duncas no mi prives sa delizia<br />

de m’accordare sa tua amicizia.<br />

Como pro terminare custas rimas<br />

ti devo in custu modu augurare:<br />

chi potas unu séculu durare<br />

gosende sas prus grazias sublimas<br />

e a sos coros chi pius istimas<br />

cun sa propia sorte ap’a pregare<br />

chi ottenzedas cantu disizades<br />

tue cun babbu e mamma, sorre e frades.<br />

Distintamente a tie, rosa amada,<br />

prego chi tenzas sempr’ottimas famas.<br />

Deus t’appaghet de tottu sas bramas<br />

cun-d-una bida longa e fortunada:<br />

felicemente benzas isposada<br />

dae s’òmine chi tue pius amas<br />

e a tie e a issu s’azis fizos<br />

bos appaghen in tottu sos disizos.<br />

50


S’aère tentu sorte<br />

A mie chi t’esalto e chi t’onoro<br />

chi in Austis so convalescente<br />

a nùmene mi naro Peppe Moro<br />

d’Orgosolo nativu e residente<br />

e credemi chi so nullatenente<br />

de terra e de ramen, prata e oro<br />

chi tantu isfortunadu in povertade<br />

bivo de isperanzia e onestade.<br />

Cantu II<br />

O columba gentile e attraente<br />

leghe custa imperfetta poesia<br />

chi ti rivelat un’àtera ’ìa<br />

sa mia passione tantu ardente.<br />

Ti prego mi perdones umilmente<br />

ca no est cumpilada in simmetria.<br />

Sa mia passione, torro e naro,<br />

novamente t’esprimo e ti declaro.<br />

Ma cando dae tene dispedidu<br />

mi so in maju pro mi che partire<br />

cantu restadu so addoloridu<br />

ti lu fatto connoscher e ischire:<br />

su sero and’a su lettu a mi dormire<br />

ispossadu de forza e resentidu<br />

ma resto tottu notte, ànima bella,<br />

vigilante che una sentinella.<br />

51


Zoseppe Moro<br />

Su sàmbene fremente e agitadu,<br />

su coro palpitende fortemente<br />

sussultande in manera commovente<br />

s’ànima m’at quasi abbandonadu<br />

chi mancu su pius isfortunadu<br />

gai si disisperat totalmente.<br />

Solu meditabundu in cuss’istanzia<br />

che unu ch’at perdìdu ogni isperanzia.<br />

Da chi tue chin-d-unu modu affabile<br />

pro dispidida sa manu m’as dada<br />

brividos de amore insopportabile<br />

m’an tottu sa persona attraessada.<br />

Su bramadu contattu inolvidabile<br />

de sa morbida manu delicada<br />

at isconvoltu sa mia rejone<br />

cun sa seduziosa espressione.<br />

Ah, ite pena su manzanu a pustis<br />

chi so partidu in-d-un’automobile<br />

separadu dae te, ànima nobile,<br />

chi restare devias in Austis.<br />

Zertos mi domandavan ue fustis,<br />

distrattu rispondia in mod’ignobile<br />

chin attu noncurante e trascuradu<br />

titubante, perplessu, annientadu.<br />

Ruttu in profunda meditazione<br />

mi creia quasi sonniende.<br />

In estasi paria biaggende<br />

forzadu a trista separazione<br />

e a sa fine resto che pessone<br />

chi s’est dae s’anìma separende.<br />

Cantu prus dae te m’allontanavo<br />

semper pius abbàtidu restavo.<br />

52


S’aère tentu sorte<br />

Infine arribo a sa ’idda nadia<br />

estaticu e ancora trasognadu.<br />

Zertas pessones de sa zente mia<br />

m’an dae tale sognu risvegliadu<br />

e ca afrantu e indebolidu fia<br />

m’an finas a discender aggiudadu<br />

e m’an accumpagnadu fin’a domo<br />

cun premura chi inoghe no fentomo.<br />

Tando medas omìnes e femìnas<br />

a usu nostru m’ana bisitadu<br />

e m’an cun cortesia accunortadu<br />

sos mannos, frades, sorres e cuginas<br />

e tantas bravas e bonas bighinas<br />

m’an tottu bisiténdemi esortadu.<br />

Però in domo mia quasi tottu<br />

ch’aia àteru in testa m’an connotu.<br />

Eo semper allegru mi fingia<br />

sena lis dare soddisfazione<br />

e a su narrer issoro aderia<br />

simulende sa mia affezione:<br />

cando fàula manna contaia<br />

e cando lis leghia una cantone.<br />

Ma riende sa ’ucca in faccia issoro<br />

continu pianghende fit su coro.<br />

Semper fissu in sas sòlitas ideas<br />

no pensaia in ateras donzellas<br />

ca finas sas prus caras e prus bellas<br />

a mie mi parian tantu feas.<br />

Zertas gentiles paesanas meas<br />

fulgidas e lughentes che istellas<br />

mi fin che inimigas antipàticas<br />

sende chi prima mi fini simpàticas.<br />

53


Zoseppe Moro<br />

O turturella, a tie solamente<br />

pensaian sos mios sentimentos<br />

e iscenadu d’umanos talentos<br />

in-d-unu istadu quasi demente<br />

istaio una cantu sorridente<br />

mi cumparias cun allettamentos.<br />

E cussu fit pro mene, rosa amàbile,<br />

un’internu martìriu incessàbile.<br />

Unu continuadu patimentu<br />

fit cussu passu de sa bida mia<br />

e no ti naro in cantu pensamentu<br />

pro te, rosa istimada, m’istaia<br />

e disizavo de aere tentu<br />

de tene nessi una fotografia.<br />

Imbezzes no t’’idia, amada anzone,<br />

ne in fotografia ne in pessone.<br />

Ma da chi cussu bravu tiu meu<br />

m’at pro ’enner a Austis preziadu<br />

lu dêt aer ischidu solu Deu<br />

su cuntentu chi eo apo proadu:<br />

subitu ogni angustia e anneu<br />

s’est da su coro meu allontanadu.<br />

E si m’ispezzat cuddu oscuru velu<br />

che cando apertu s’esseret su chelu.<br />

Esultante e festosu so partidu<br />

da Orgosòlo chi disprezzo tantu<br />

pro ’enner a Austis, dulche nidu<br />

d’amore, de delizia e d’incantu<br />

ca custu logu s’Ispiritu santu<br />

l’at de donos amenos irrichidu<br />

inue albergas tue, ànima pia,<br />

su paradisu de s’ànima mia.<br />

54


S’aère tentu sorte<br />

Ma sende in su ’e Teti attraessende<br />

beninde a custa terra fortunada<br />

in su caminu mi ses intoppada<br />

chin cumpanzeddas impare cantende.<br />

Deo a mi saludares isettende<br />

ma tue indifferente ses passada:<br />

crèdemi chi restadu so, dechida,<br />

che unu chi mortale at sa ferida.<br />

Prosigo su biaggiu a malumore<br />

confusu e cun sa mente conturbada:<br />

quasi no bidia prus s’istrada<br />

azzegadu de simile furore<br />

ca un’ira gelosa de amore<br />

m’at sa bista de lagrimas veladu.<br />

Ma da ch’apo cun tegus faeddadu<br />

su coro dae nou s’est calmadu.<br />

Da ch’a nou sa manu m’as istrintu<br />

in attu de saludu e cortesia<br />

t’assiguro, columba amada mia,<br />

chi sa follia de nou m’at bintu<br />

e m’at su coro forzadu e costrintu<br />

a ti l’esprimer in sa poesia<br />

chi ses s’unicu oggettu in custu mundu<br />

chi deo nutro d’amore profundu.<br />

Cando sa ’oghe tua intendo fora<br />

faeddende cun àteras cumpanzas<br />

sende chi sun pronunzias istranzas<br />

mi redestan memorias ognora<br />

ca cun favella armònica e sonora<br />

sas àteras supèras e balanzas<br />

e cantu prus t’intendo faeddare<br />

mi faghes prus s’amore germogliare.<br />

55


Zoseppe Moro<br />

Sa bida mia che notte est iscura<br />

che rinserrada in tenebrosa mole<br />

chi solamente sa tua figura<br />

la rischiarit che terra su sole.<br />

Tue, columba de Pisanu prole,<br />

soave, casta e digna creatura<br />

podes su coro meu illuminare<br />

pro semper dezidende de m’amare.<br />

Tue chin duru fàscinu potente<br />

custu fràgile coro as conchistadu<br />

chi ispiegare no isco comente<br />

gasie tott’in-d-unu mi as ligadu<br />

de venereas frizzas trapassadu<br />

chi si m’ostino est tottu inutilmente.<br />

Bastat narrer chi ses incantadora<br />

e de su coro meu possessora.<br />

No credas d’essere una finzione<br />

s’affettu chi t’esprimo in custu cantu.<br />

Ma ti giuro, columba amada tantu,<br />

chi est sinzera s’istimazione<br />

ca eo mai sa traizione<br />

ap’a giugher a tie, ojos d’incantu.<br />

E t’istimo pro cantu istamos bios<br />

ca ses pupilla de sos ojos mios.<br />

Mai no credas ch’affalse s’istima<br />

si pro me ses eletta dae Deu<br />

ca ses respiru de s’essere meu<br />

e de su corpus meu ses s’anìma,<br />

de ojos mios sa lughe sublima<br />

e bida mia, consolu e recreu.<br />

Carre de ossos meos ses, tesoro,<br />

samben perfettu de su meu coro.<br />

56


S’aère tentu sorte<br />

Como no podo prus continuare<br />

ca si mi serrat sa fragile mente<br />

e no mi dettat prus discretamente<br />

àteros versos de poder cifrare<br />

però ti prego, o ànima innossente,<br />

una pronta risposta a mi torrare<br />

ca cherzo intender sa dezisione<br />

che presoneri s’assoluzione.<br />

Dae sa tua risoluzione<br />

bessit sa mea bona o mala sorte<br />

ca si tue no nd’as cumpassione<br />

mi prego subitanea sa morte.<br />

Si m’abbandonas, eletta consorte,<br />

morzo de bera disperazione.<br />

In te consistit sa morte e sa bida<br />

d’esseres mia, bandera nodida.<br />

Cantu III<br />

Bella, comente cheres chi supporte<br />

custu corfu ch’a morte m’at feridu<br />

ca su nono in sa lìttera ispedidu<br />

pro mene est che sentenzia de morte.<br />

Adduncas, adorabile consorte,<br />

tue mi cheres bider seppellidu<br />

e su tempus ch’inoghe so istabile<br />

restare cun piantu inconsolabile.<br />

57


Zoseppe Moro<br />

Sirena incantadora e seducente<br />

a it’est chi no nd’as cumpassione<br />

de mene chi t’istimo fidelmente<br />

meda prus de sa propia pessone<br />

A it’est chi mi lassas crudelmente<br />

morrer de bera disperazione<br />

A ite m’abbandonas indurida<br />

in brazzos de sa morte incrudelida<br />

Sena tenner rimorsu e ripugnanza<br />

a biver m’as donadu amaru fele.<br />

Deo cumbintu d’amore e costanza<br />

t’amavo irrevocabile e fidele<br />

ma tue tantu barbara e crudele<br />

a mie as sepellidu ogn’isperanza.<br />

Però ténelu in coro e in sa mente<br />

ch’as traìdu unu poveru innossente.<br />

A ite as mesculadu cun orrore<br />

su samben meu de mortale lua<br />

nende chi t’at privadu mamma tua<br />

sende ch’as forzis àteru amadore<br />

Ma est iscusa vana ca in s’amore<br />

dognunu est mere de s’idea sua.<br />

E gai ti replìco, bella mea,<br />

ca no as ne aias bera idea.<br />

Si tue aères nadu dae prima:<br />

dae me no dês esser riamadu<br />

eo pro chi t’aère immensa istima<br />

mi fìa a mala gana rassegnadu.<br />

Ma goi credo cun s’idea frima<br />

chi tue m’as traidu e ingannadu<br />

e cre’ chi morrer dêt Zoseppe Moro<br />

chin cussu giau ficchidu in su coro.<br />

58


S’aère tentu sorte<br />

O debile imperfetta mente mia<br />

inutilmente ti ses impignada<br />

a cumpilare iscarsa poesia<br />

pro elogiu a sa bell’ànima amada<br />

ma totalmente ti ses ingannada<br />

e restas coronada d’angustia<br />

ca su cantare premurosu e pròvidu<br />

su coro sou ja no l’at commòvidu.<br />

Deo ca no possedo intelligenzia<br />

che poeta dotadu e tantu espertu<br />

no poto cumpilare mai de zertu<br />

insignos versos cun magnificenzia<br />

ca sa natura a mie no at offertu<br />

su summu donu de s’eloquenzia<br />

e pro cussu mi conto, coro amadu,<br />

indottu, incoltu e tantu isventuradu.<br />

Como narrer ti devo a sos concluos:<br />

s’est tue chi mi lassas b’andat bene<br />

però si no dependet dae tene<br />

e no ti cojas a gustu ’e sos tuos<br />

pro norma custu versu ritiene<br />

chi paghe no bidides bois duos.<br />

Si a gustu issoro e no tou t’isposas<br />

frastimas tottu bida e mai gosas.<br />

A mie che defuntu pro suffragiu<br />

si m’amas, rasamilu unu rosariu.<br />

Lèadi in manos unu breviariu<br />

pronunziende su meu epifagiu<br />

pro chi sena terrore mortuariu<br />

supporte cust’orribile disagiu<br />

ca eo cun devota vocazione<br />

ti prego eterna benedizione.<br />

59


Zoseppe Moro<br />

Adiu dae me, summa beltade,<br />

adiu amore, bida e gioia mia.<br />

Adiu, mea umana dignidade,<br />

adiu cantu, ispassu e armonia.<br />

Adiu dae me, felicidade,<br />

adiu isperu meu e allegria.<br />

Adiu paghe e gosu ca columba<br />

pianghende mi mandat a sa tumba.<br />

Tristu de mene ch’ap’amadu invanu<br />

una pizzocca chi tenia in mira.<br />

Cando creia de l’aer in manu<br />

m’est iscappada chin sa soga a tira.<br />

Si bantet puru Antioga Pisanu<br />

chi m’at lassadu suspira-suspira<br />

ca prima m’at illusu de amore<br />

como mi lassat chin pena e dolore.<br />

S’ischires cantas lagrimas vers’eo<br />

cantos suspiros, cantu patimentu,<br />

s’ischires ch’apo fattu giuramentu<br />

chi mai àtera fèmina no leo,<br />

turturella istimada, ispero e creo<br />

chi de me piedade aères tentu.<br />

Però ca troppu che semus lontanos<br />

suspiros e lamentos suni vanos.<br />

Però no ses comente ti creia<br />

amorevole e dulche creatura<br />

prite si no esseres, bella mia,<br />

tantu crudele e tantu cori-dura<br />

no m’aias lassadu in agonia<br />

ne m’aias mandadu in sepoltura.<br />

Imbezzes sena iscrùpulu e rimursu<br />

mi lassas fagher su mortale cursu.<br />

60


S’aère tentu sorte<br />

Si tue aères tentu piedade<br />

de mene, infelicissimu giovanu,<br />

m’aias dadu sa gentile manu<br />

nessi pro cristiana caridade<br />

no mi ch’aias postu sanu-sanu<br />

in s’orrendu sepulcru a cust’edade.<br />

Imbezzes cun lamentu e cun piantu<br />

mi mandas tantu prestu a campusantu.<br />

Prima chi dae tene fia amadu<br />

mi cantaia festante e giucundu.<br />

Como chi mi as tue abbandonadu<br />

ite fato piusu in custu mundu<br />

Pro restare gosie isconsoladu<br />

mi desidero mortu o moribundu<br />

cun s’isperu chi nessi a pustis mortu<br />

finat custu tremendu discunfortu.<br />

In sa mia austesa permanenzia<br />

cantende istavo sempre a bucc’aperta<br />

sende chi fia semper a s’alerta<br />

pro dare a su malàidu assistenzia<br />

poi pro mene fit immensa offerta<br />

su cuntemplare sa tua presenzia.<br />

Pro mene s’ider sa tua pessone<br />

fit sa prus manna consolazione.<br />

A prus de sa favella allegra e lestra<br />

la connoschia finas a su passu.<br />

Subitu m’affacciavo a sa finestra<br />

pro che ’ider passende a issa in bassu:<br />

misurados parian a compassu<br />

sos passos suos de manca e de destra.<br />

E los accumpagnavo e no l’ignoro<br />

cun sos pàlpitos meos de su coro.<br />

61


Zoseppe Moro<br />

Cantende sempre allegru e gioga-gioga<br />

istavo sende in sa ’idda austesa.<br />

E credéndemi amadu da Antioga<br />

pro mene bella gentile e cortesa<br />

quasi pro sa tanta cuntentesa<br />

no mi circundaiat una soga<br />

credéndemi quasi pius felice<br />

de amare una bella imperatrice.<br />

Sende tant’invaghidu e tant’illusu<br />

e essende in paràulas restados<br />

d’andare babbu comente bon’usu<br />

nos semus che parentes saludados.<br />

Però issos no m’an rispostu prusu<br />

ca subitu si sune rebortados<br />

e a su mese e mesu e passa credo<br />

m’an mandadu sa lìttera ’e congedo.<br />

Ca mi creia abberu fidanzadu<br />

in issa aio postu ogni isperanzia.<br />

A prima pro s’immensa lontananzia<br />

istaia fastizosu e annoiadu<br />

e poi pro sa tanta ritardanzia<br />

bivia de continu angustiadu<br />

e dies prima de Santu Franziscu<br />

ecco chi rezzo su bellu rinfriscu.<br />

E diat esser mancari su giustu<br />

cantu descrittu m’at zia Andriana<br />

chi Antioga sa fiz’ultimana<br />

no si disponet sena aer disgustu<br />

però eo la creo iscusa vana<br />

proite si s’iscopu esseret custu<br />

no m’aiat gosie licenziadu<br />

ma d’istare in Austis prezzettadu.<br />

62


S’aère tentu sorte<br />

De sas prus bellas, sàpias e bonas<br />

ti creia, amorevole pizzocca.<br />

Imbezzes cori-dura ses che rocca<br />

ca faeddu d’amore no mi donas<br />

e da chi crudelmente m’abbandonas<br />

cumbenit, rosa amada, chi mi ’occa.<br />

Però retenzo chi ses tue ebbia<br />

malafattora de sa bida mia.<br />

Forzis ca eo no so simpaticone,<br />

pagu elegante e pagu zeniosu<br />

oppuru ca no so unu riccone<br />

o ca so pagu astutu e ingegnosu<br />

o forzis puru chi menzus pessone<br />

b’apat pretesa ch’ames pro isposu.<br />

Bastat a dogni modu no prosiga<br />

ca m’as dadu una bella curcuriga.<br />

Como si mi nde cherzo gloriare<br />

eo già l’apo fattu su ’alanzu.<br />

Andadu mi che so a logu istranzu<br />

postu mi so femìna a domandare<br />

ma gai prego ’e no lis capitare<br />

ne a parente e nemmancu a cumpanzu<br />

pro ca sa curcuriga chi m’at dada<br />

azigu a domo che l’apo tragada.<br />

63


Zoseppe Moro<br />

UNDIGHINAS<br />

Dae cando torradu<br />

so deo a Orgosòlo<br />

in su mese ’e frearzu, babbu meu,<br />

semper angustiadu<br />

bivo e no mi consolo<br />

sen’aer prus disvagu ne recreu<br />

ca bois tott’impare<br />

mi brivades d’amare<br />

sa chi m’est destinada dae Deu.<br />

Pro cussu ogni cuntentu<br />

m’est istraziu, pena e m’est turmentu.<br />

Propiu dae su sero<br />

chi m’azis innebidu<br />

annullende sa mia intenzione<br />

prango e mi disispero<br />

cun coro addoloridu<br />

sena nessuna consolazione.<br />

Ispàsimos de coro<br />

pensend’a sa ch’adoro<br />

turban sa mia debile rejone<br />

e in cussos delliros<br />

m’’essin involontarios suspiros.<br />

A de notte no dromo<br />

su die tribagliende<br />

semper chin cussu giau in coro fissu<br />

ca prima, tando e como<br />

pensao e so pensende<br />

a cussa chi su coro m’at promissu<br />

e pro su sou amore,<br />

o caru genitore,<br />

so ischiavu e mi dòminat issu.<br />

E bos pedo perdonu<br />

ca de mene no so pius padronu.<br />

64


S’aère tentu sorte<br />

Bois e sos parentes<br />

ca custa m’at illùdiu<br />

mi nades: as paghissimu balore.<br />

Ma cantos sapientes<br />

chi an profundu istùdiu<br />

no binchen e no dòminan s’amore<br />

ca cun podere arcanu<br />

de ogni coro umanu<br />

si faghet assolutu possessore<br />

proite at indomabile<br />

un’incognita forza insuperabile.<br />

Custu già no l’ignoro<br />

chi fràgile a m’illùdere<br />

so istadu che semplice bambinu<br />

però dae su coro<br />

prus no la podo esclùdere<br />

o pro fissazione o pro destinu.<br />

E s’amo a issa ebbia<br />

sa curpa no est mia<br />

ma d’un’ignotu bolere divinu.<br />

Est ca issu m’ispinghet<br />

e a l’aer affettu mi custringhet.<br />

Cantas bortas mi pro’<br />

prus a no bi pensare<br />

pro l’iscacciare dae coro meu.<br />

Ma no resesso, no,<br />

ca no de s’appartare<br />

ma mi dat pius pena e prus anneu.<br />

E poi internamente<br />

una ’oghe imponente<br />

mi narat ch’est cumandu d’unu Deu:<br />

àmala tottu bida<br />

ca est sa chi t’at Deus eleggida.<br />

65


Zoseppe Moro<br />

Cando bi penso a fundu<br />

comente reduidu<br />

mi ch’at cust’amorosa passione<br />

iscatto furibundu<br />

che leone feridu<br />

pienu d’ira e d’indignazione<br />

e tottu su chi potto<br />

internamente lotto<br />

contra s’inosservad’apparizione<br />

chi cun allettamentos<br />

m’at leadu sas forzas e talentos.<br />

Isto tempus assai<br />

lottende internamente<br />

cun s’idea chi forzis mi nd’isligo<br />

ma no resesso mai<br />

ca tottu inutilmente<br />

mi consumo su corpus e castigo.<br />

E da chi no resesso<br />

ogni lottare cesso<br />

ca tantu prus m’isforzo e mi fatigo<br />

s’immagine illusoria<br />

m’apparit pius bella a sa memoria.<br />

Gasie a bois frades<br />

chi mi rimproverades<br />

bos naro ch’est invanu ogni pretestu<br />

e s’abberu m’amades<br />

a inie b’andades<br />

coment’issos bos ana richiestu.<br />

Ma pro esser derettu<br />

pro ca su meu affettu<br />

a issos lis est giaru e manifestu<br />

pro avallu d’amore<br />

cheren a bois, caru genitore.<br />

66


S’aère tentu sorte<br />

CUNSIZOS DE SU BABBU<br />

Da chi mi nâs gasie,<br />

Zoseppe, iscurta a mie<br />

ca ti dao che babbu unu cunsizu.<br />

E si ses tale chie<br />

comente creo a tie<br />

iscùrtami che bonu e caru fizu.<br />

De fèminas adattas<br />

inoghe già nd’agattas<br />

si de ti cojuare as su disizu.<br />

Làssala sa ’e Austis<br />

ca si no ti nde pentis prus a pustis.<br />

Pensa, fizu istimadu,<br />

chi cust’amore tou<br />

no siat passizera illusione<br />

ca de pustis ligadu<br />

no t’isolves de nou<br />

si prima no bi das attenzione<br />

ca si como t’isbaglias<br />

e male ti ch’incaglias<br />

istas peus d’essères in presone.<br />

No est pro una chida<br />

ma est rughe chi tragas tottu bida.<br />

Si fit pro balanzare<br />

diat esser gasie<br />

male chin su remédiu chi nana<br />

ma est a attoppare<br />

s’astrau cun su nie<br />

a prus chi est istranza e ch’est lontana.<br />

Povèra pro povèra<br />

lassa sa furistera<br />

e ti nde chircas una paesana<br />

ch’istet in faccia sua<br />

ca est connota e ses in bidda tua.<br />

67


Zoseppe Moro<br />

Dàebi attenzione<br />

in su chi ses fattende<br />

no ti suzzedat carcunu guai<br />

pro ca disfazione<br />

no as send’amorende<br />

e a connoscher bene no l’as mai<br />

finas de l’isposare<br />

chi bolere o bolare<br />

tando pro forza est fattu e istat gai.<br />

Menzus no penses prusu<br />

ch’est propiu una cosa a punt’in susu.<br />

Custu cumbenit nàrrere<br />

chi nudda l’as in pràtica<br />

ca apida pagas bortas l’as a bìere<br />

e s’est pro meu pàrrere<br />

pro chi siat simpàtica<br />

mancu pius li torres a iscrìere<br />

ca andende a incue<br />

a prus ca perdes tue<br />

est a sa zente puru a dare a rìere.<br />

E fino sa protesta<br />

nende a ti la ’ogare dae sa testa.<br />

68


S’aère tentu sorte<br />

RISPOSTA MEA<br />

Babbu meu istimadu<br />

che fizu ’ene educadu<br />

deo l’apprezzo su ’ostru parere<br />

ca semper iscultadu<br />

bos apo e rispettadu<br />

e bos rispetto ca est meu dovere.<br />

Ma mi diat piàghere<br />

a mi lassare fàghere<br />

nessi in custu a su meu piaghere<br />

ca sun fattos de zéniu<br />

no de comodidade e de cumbéniu.<br />

Pro su chi m’azis nadu<br />

deo infinitamente<br />

o babbu bos ringrazio e bos lodo.<br />

Ma so tant’ostinadu<br />

chi dae coro e mente<br />

creìde ch’iscacciare no la podo<br />

ca tantu si la lasso<br />

bida infelice passo<br />

e cuntentu nessunu mai godo.<br />

E si mi l’impedides<br />

est ca sacrificadu mi cherides.<br />

No est ca mi nd’offendo<br />

si mi rimproverades<br />

néndemi: tristu, mischinu de tene.<br />

Ca jai lu cumprendo<br />

chi custu chi mi nades<br />

est tottu cantu pro su meu bene<br />

e so riconnoschente<br />

ca s’ando malamente<br />

bisonzat narrer ch’est peus pro mene.<br />

Pro idea o destinu<br />

so in-d-unu contrariu caminu.<br />

69


Zoseppe Moro<br />

Chi m’est prus a cumbéniu<br />

cojare a bidda mia<br />

l’’idet ognunu ca est tantu giaru.<br />

Ma si su beru zéniu<br />

bi l’apo a issa ebbia<br />

comente depo fagher, babbu caru<br />

Pro leare muzere<br />

contra su meu bolere<br />

dàdemi unu velenu pius amaru<br />

ca suffro de una ’ìa<br />

no isto tottu bida in tribulia.<br />

Finzione ne arte<br />

ne passizeru amore<br />

ma est illusione permanente.<br />

E poi tott’a parte<br />

ponz’eo, genitore,<br />

tottu cantu su narrer de sa zente<br />

ca si nd’an cumbinadu<br />

chen’esser murmuradu<br />

coju, mi’, dêt esser raramente.<br />

Gasi nudda mi faghet:<br />

nerzan su chi lis paret e piaghet.<br />

Cand’a prima l’intenden<br />

mi criticat sa zente<br />

comente faghen pro ogni noa iscena.<br />

Però da chi cumprenden<br />

chi no est indecente<br />

la dên cessare cussa cantilena.<br />

Tantu eo su primu<br />

no so e ne s’urtìmu<br />

chi mi so cojuende a bidd’anzena<br />

ca no tottu sos bios<br />

cojan e morin ue sun naschìos.<br />

70


S’aère tentu sorte<br />

Tottu cantas sas cosas<br />

chi in su mundu resurtan<br />

chie las alzat, chie las abbassat.<br />

Rien sas curiosas,<br />

sas malas las iscurtan<br />

pro pagu tempus poi tottu passat.<br />

Gai faghen cun megus<br />

o a prima o a segus<br />

a da chi si nd’istàncana mi lassan.<br />

Si no a innanti a coa<br />

a da chi buscan istoria noa.<br />

Duncas si benzo mancu<br />

prus pro pessone onesta<br />

no mi miran e naran: falsu sese.<br />

Poi bos naro francu<br />

su chi faghet sa testa<br />

no lu devo isconzare chin sos pese.<br />

Gasi como su pattu<br />

bene o male istat fattu<br />

ca finalmente su passadu mese<br />

lis apo dadu segura paràula<br />

sen’istare diàula-diàula.<br />

Nania chin fervore<br />

m’at nadu inchimerada:<br />

maccu, est pòvera, istranza e no t’astenes.<br />

Ma unu beru amore<br />

no ischis, castigada,<br />

chi si balet pius de milli benes<br />

ca si ses benistante<br />

e no t’amat s’amante<br />

maleighes a tie e cantu tenes.<br />

Ma si an paghe e s’aman<br />

paret chi apan tottu su chi braman.<br />

71


Zoseppe Moro<br />

Pro ca est poveritta<br />

sa turturella mia<br />

tottus m’azis dadu avversu pàrrere.<br />

Però est tantu inclìtta,<br />

de bona simpatia<br />

chi no m’irgonzo mancu a la cumpàrrere<br />

ca est pòvera, istranza<br />

s’amabile cumpanza<br />

l’isco eo puru sena mi lu nàrrere.<br />

Però est bona prenda<br />

pro chi no apat àtera sienda.<br />

Sos suos m’azis nadu<br />

bois, o babbu meu,<br />

ch’iscòttigos bogadu nd’ana tantos.<br />

Però, babbu istimadu,<br />

s’apo in favore a Deu<br />

eo mi nd’istrafutto de sos santos.<br />

So seguru chi issa<br />

mantenet sa promissa<br />

mancari puru la fattan a cantos.<br />

E gai bos nar’eo<br />

coment’’enit su tempus mi lu leo.<br />

Zia Nannedda puru<br />

cosa meda fit nende<br />

in chirca de mi poder impedire.<br />

E-d-est zertu e seguru<br />

chi dêt esser timende<br />

eo da Orgosòlo a mi fuire.<br />

Ma però no iscapo<br />

ca aia e semper apo<br />

sa bona idea de bos assistire<br />

durante sa ’ezzesa<br />

coje o nono chin cuss’austesa.<br />

72


S’aère tentu sorte<br />

Finas si beru amore<br />

m’azis, bos naro in-d-una:<br />

cazzademiche custu pessamentu<br />

ca no b’at disonore<br />

ne birgonza peruna<br />

andade e dademilu su cuntentu.<br />

Cun filiale fide<br />

bos giuro e mi creide<br />

chi pro ’enner o no a cumprimentu<br />

no mudo determinu<br />

ca tantu est custu su meu caminu.<br />

73


Zoseppe Moro<br />

A SOS PISANOS<br />

Babbu de sorres e frades Pisanos,<br />

sa cartolina ’ostra apo rezzidu<br />

e restadu so tantu aggradessidu<br />

in su lezer chi sezis tottu sanos.<br />

E deo, amigos caros e lontanos,<br />

so quasi de su tottu guaridu<br />

e sa famiglia puru a su presente<br />

ja istat de salude ottimamente.<br />

Cando lezìdu apo sa cartolina<br />

su tantu dannu de sas cavallettas<br />

chi sun faghende in sas zonas infettas<br />

un’irrimediabile ruina<br />

e cussu ca pigadu azis derettas<br />

provvedimentos cun sas meighinas.<br />

Però in tottu su chi m’iscriides<br />

sezis lottende e bincher no podides.<br />

Bisonzat narrer chi sa Provvidenzia<br />

est semper contr’a nois airada.<br />

Paret un’iscumìniga mandada<br />

pro nos fagher proare sa passenzia:<br />

cando nos mandat una mal’annada,<br />

cando nos mandat una pestilenzia.<br />

E pro unu o pro s’àteru guai<br />

de die ’ona no nd’’idimos mai.<br />

Su chi aiamos inoghe fit niente<br />

quasi cosa de no calculare<br />

e finalmente chin pagu lottare<br />

l’amos bint’e distruttu fazilmente.<br />

Nessi in cussu sa manu onnipotente<br />

at fattu a mancu de nos castigare:<br />

est signale ch’est favorinde a nois<br />

chi meda ’onos semus prus de bois.<br />

74


S’aère tentu sorte<br />

Antioga, ammirabile bambina,<br />

azzetta cust’iscarsa poesia.<br />

Austesa bandera subrafina<br />

attraente, perfetta, onesta e pia<br />

ancora cun accentu d’armonia<br />

ap’in orijas sa ’oghe argentina.<br />

Augurende a tie la concludo:<br />

adiosu ti naro e ti saludo.<br />

Bore su chi connosco de sos fizos<br />

bidu l’ap’una ’olta solamente.<br />

Bellu che òmin’altu e attraente,<br />

bene formadu a ojos, bisu e chizos.<br />

Bastante at faeddadu espertamente,<br />

benignu che unu babbu dat consizos.<br />

Beneittu chi siat dae s’Altissimu,<br />

bivat tottu sa bida felicissimu.<br />

75


Zoseppe Moro<br />

S’ULTIMA DISPEDIDA<br />

Da chi no nos permittin s’unione<br />

a tie prego, columba ch’adoro,<br />

chi ti nd’ammentes de Zoseppe Moro<br />

chi t’amat cun ardente passione<br />

e semper in sa mente e in su coro<br />

t’at a aer cun sinzera affezione.<br />

Ma ca no cheren a nos istimare<br />

nos devimos pro forza rassegnare.<br />

Ma pro chi eo sia isventuradu<br />

e privu a dogni costu de ti amare<br />

a tie nessi ti devo pregare<br />

ch’in-d-unu dignu e bonissimu istadu<br />

a gustu tou podas incappare<br />

chi siat dogni grazia dotadu.<br />

E Deus cun fortuna e unione<br />

bos diat santa benedizione.<br />

Cunfesso s’esser tue in manu anzena<br />

m’est perpetua pena illimitada<br />

ca t’at su coro meu sospirada<br />

prus d’ogni àtera fèmina terrena.<br />

Cun tottu, cherubina idolatrada,<br />

ti prego bida felice e amena<br />

chi benzas de dign’òmine muzere<br />

gosende ogni cuntentu e piaghere.<br />

Pro fines, Antioga amabilissima,<br />

risèrvadi de me bona memoria<br />

ca eo t’apo e t’ap’a aer carissima<br />

totta sa bida mea transitoria<br />

ca la devo passare infelicissima<br />

ca so privu de te, palma notoria.<br />

Chin suspiros e lagrimende a rios<br />

ti do sos penosissimos adios.<br />

76


S’aère tentu sorte<br />

OTTADA PRO SANTU FRANZISCU<br />

Franziscu santu de summa bontade<br />

chi custu logu natiu guvernas,<br />

ap’isperu chi tue los internas<br />

in su camminu da sa beridade.<br />

S’indole a sos ispidos lis modernas<br />

chi sian salvos pro s’eternidade<br />

ca riccos de virtude e santu zelu<br />

ti laudan in terra e in su chelu.<br />

77


Zoseppe Moro<br />

SONETTO PRO SANTU FRANZISCU<br />

Nois sardos fieros de cantare<br />

in s’idioma propiu isolanu<br />

sa melodia a Deus soberanu<br />

in custa terra digna de onorare<br />

ue su caru santu francescanu<br />

bivesit e s’est dignadu ’e inneggiare<br />

s’amore de s’eternu Sovrumanu<br />

e d’ogni creatura tott’in pare.<br />

Como bos saludamos cordialmente<br />

ca est dovere lu creo e lu crene<br />

e abbrazzamos puru ogni presente<br />

preghende su perdonu chi nos dene<br />

in rima umile francescanamente<br />

e bos auguramos paghe e bene.<br />

78


S’aère tentu sorte<br />

A DON GIOVANNI ROSSI (BANDIDORE)<br />

De su triunfu ’e su Verbu divinu<br />

li prego chi Gesus nostru Segnore<br />

l’apat tracciadu unu santu destinu<br />

colmadu de ogni grazia e favore<br />

de sa salude eterna su camminu<br />

…………………………………..<br />

l’aperjat e in Gesus summa bontade<br />

agatet bia bida e beridade.<br />

79


Zoseppe Moro<br />

SONETTO PRO MONSIGNORE NICOLINU<br />

Salude a Monsignore Nicolinu<br />

chi dae medas annos saggiamente<br />

est guvernende su Benedettinu<br />

sa santa Cresia cristianamente.<br />

Gai su summu Fattore Divinu<br />

lu cunservet in bida eternamente<br />

e morzat cando cheret santamente<br />

che-i su santu de Montecassinu.<br />

Su santu chi cuss’ordine at fundadu<br />

fit nobilmente in Norcïa naschidu<br />

de monàstica bida padre amadu:<br />

at medas monastérios costruidu,<br />

gasie monsignore favoridu<br />

siat da Deus e santificadu.<br />

80


S’aère tentu sorte<br />

A SASSARI<br />

Gentiles zittadinos Sassaresos,<br />

aggradesside sa ruza cantada<br />

dae sos inespertos orgolesos<br />

chi sun bennidos a sa cavalcada.<br />

Fama de rispettosos e cortesos<br />

sa Sardigna intera a bois dada:<br />

essende tales ca pius no amus<br />

saludu e auguriu bos damus.<br />

O illustre zittade Sassaresa<br />

florida e d’avvenente panorama<br />

t’at saludadu sa zente orgolesa<br />

e t’augurat elevada fama.<br />

Che zentru de progressu e de ricchesa<br />

de sa Sardigna nostra benzas mama<br />

e ti distingas potente zittade<br />

pro industria, cultura e ziviltade.<br />

Su chi de su Cunsizu est Presidente<br />

ringraziamus tantu pro s’invitu<br />

chi gentilmente at mandadu in iscrittu<br />

a s’orgolesa tantu grata zente.<br />

Cunsizu, autoridade ugualmente<br />

li damus saludende altu meritu<br />

e dogni abitante ’e sa zittade<br />

duret a bezzu chin felizidade.<br />

81


Zoseppe Moro<br />

A NUORO<br />

A tie, veneradu Redentore,<br />

subra de s’Ortobene collocadu<br />

pro sa salvesa d’ogni peccadore<br />

essende Deus ti ses umanadu.<br />

Misericordiosu cun amore<br />

sos chi t’an crucifissu as perdonadu<br />

e in logu de t’esser vendicadu<br />

ses istadu s’issoro intercessore.<br />

Che babbu amorosissimu indulgente<br />

perdonende s’umana ingratitudine<br />

beneighe sa grande moltitudine<br />

de Nuoro festante e riverente<br />

e pro ’ider ca tantu ses clemente<br />

ghìalos a s’eterna beatitudine.<br />

Saludos puru e ringraziamentos<br />

a sa previdentissima giuria<br />

dae Orgosolo ch’est sa ’idda mia<br />

ch’azis bene ospitada sena istentos.<br />

Cun milli piagheres e cuntentos<br />

salvos de ogni pena e angustia<br />

cantos annos cherides cun amore<br />

festade su divinu Redentore.<br />

Nuoro chin rejone ti nde gloria<br />

ca ses in-d-unu amenu altipianu<br />

ch’in totta sa Sardigna ses notoria<br />

giardinu fioridu in su ’eranu<br />

poi as immortale sa memoria<br />

de su celebre Satta Bustianu.<br />

Logu fertile e ricca ’e salude<br />

est sa bella e robusta gioventude.<br />

82


S’aère tentu sorte<br />

Muttos 1<br />

Dae Pasca ’e aprile<br />

cominzo a numerare<br />

sas funziones raras.<br />

Dae Pasca ’e aprile<br />

Si ses de m’istimare<br />

prite no mi lu naras,<br />

rosa bella gentile<br />

Chi b’at annualmente<br />

in maju Ascensione<br />

ch’est de Nostru Signore.<br />

Chi b’at annualmente<br />

Sen’interruzione<br />

t’apo sinzeru amore,<br />

creatura attraente.<br />

Sa Pentecoste poi<br />

prima de Corpus Dòmine<br />

ch’est in làmpadas creo.<br />

Sa Pentecoste poi<br />

No bi at perun’òmine<br />

comente t’istim’eo:<br />

prite mi lassas goi<br />

De sa Natividade<br />

de Juvanne Battista<br />

babbu de su battizu.<br />

De sa Natividade<br />

Sa tua bella bista<br />

m’azzendet su desizu<br />

d’ogni felizidade.<br />

83


Zoseppe Moro<br />

Su bintinoe festan<br />

Predu e Paulu, duos<br />

chi sun dignos e pios.<br />

Su bintinoe festan<br />

Sos bellos trattos tuos<br />

sos pensamentos mios<br />

reziran e molestan.<br />

Poi benit sant’Anna<br />

sa mamma de Maria<br />

chi venero e adoro.<br />

Poi benit sant’Anna<br />

Dezide de una ’ia:<br />

no mi giuttas, tesoro,<br />

goi a s’impanna-impanna.<br />

Sighit Nostra Signora<br />

su bìndighi d’austu<br />

cun tottu sos anghelos.<br />

Sighit Nostra Signora<br />

No mi dias disgustu,<br />

mùstrami santos zelos,<br />

terrena incantadora.<br />

Pustis de santa morte<br />

de sa Mamma Divina<br />

de grazias piena.<br />

Pustis de santa morte<br />

Càlmami custa pena<br />

baséndemi, bambina,<br />

si ses mia cunsorte.<br />

84


S’aère tentu sorte<br />

Poi tottu sos Santos<br />

in sant’Andria sunu<br />

prima ’e Pasca ’e Nadale.<br />

Poi tottu sos Santos<br />

Istella orientale,<br />

sos bios in comunu<br />

t’adoran tottu cantos.<br />

Como la serro in-d-una<br />

sa memoranda die<br />

ch’est sa pius sagrada.<br />

Como la serro in-d-una<br />

Ca ses tantu donada<br />

as invaghidu a mie<br />

tue, fùlgida luna.<br />

Nadu Zesus Bambinu<br />

in sinu de sa Mama<br />

ch’est su fizu ’e Deu.<br />

Nadu Zesus Bambinu<br />

Fin’a s’eterna brama<br />

su tristu coro meu<br />

t’albergat in su sinu.<br />

S’est in martu incarnadu<br />

naschidu che omìne<br />

persighidu dae bojos.<br />

S’est in martu incarnadu<br />

Binchet sos mios ojos<br />

ca est càndidu e fine<br />

su bisu delicadu.<br />

85


Zoseppe Moro<br />

E morit in sa rughe<br />

salvende sos terrenos<br />

poi est resuscitadu<br />

balzande a Paradisu<br />

benignu e triunfante.<br />

E morit in sa rughe<br />

Sos trattos sublimados<br />

d’un’amorosa lughe,<br />

naram’it’as dezisu:<br />

m’azzettas pro amante<br />

comente t’apo nadu<br />

Muttos 2<br />

S’antigu Padre Luca<br />

a cognome Cubeddu<br />

l’at trattad’e cumposta.<br />

S’antigu Padre Luca<br />

Dechidu zovaneddu,<br />

intende sa risposta<br />

dae sa mea ’uca.<br />

S’istoria sagrada<br />

in sarda poesia<br />

cun versos tantu fines.<br />

S’istoria sagrada<br />

Coro, de tene ebbia<br />

tra tottu sos omìnes<br />

mi so innamorada.<br />

86


S’aère tentu sorte<br />

E at incuminzadu<br />

cun sa creazione<br />

de Eva e de Adamo.<br />

E at incuminzadu<br />

Si penso cantu t’amo<br />

da una dezisione<br />

si cheres, coro amadu.<br />

E descriet a prou<br />

su grande temporale<br />

ch’at fattu su Segnore.<br />

E descriet a prou<br />

Pro esseret s’amore<br />

lezìttimu e leale<br />

mandas a babbu tou.<br />

Trattat de sa salvesa<br />

de Noè in su mare<br />

pro nou originante.<br />

Trattat de sa salvesa<br />

Si ses sinzeru amante<br />

deves sollezitare<br />

sa bramada pretesa.<br />

Poi sos patimentos<br />

ch’an fattu in su desertu<br />

pro interos barant’annos.<br />

Poi sos patimentos<br />

No ti lasso de zertu<br />

mancari chi sos mannos<br />

sìana discuntentos.<br />

87


Zoseppe Moro<br />

De Abramo e de Sara<br />

de Jacobbe e Rachele<br />

e Giuseppe su fizu.<br />

De Abramo e de Sara<br />

Sias zustu e fidele,<br />

amadu meu lizu,<br />

si abberu mi as cara.<br />

Muttos 3<br />

Deus Marte maniza’<br />

cuss’ispada timida<br />

pro l’agiungher onore.<br />

Deus Marte maniza’<br />

Iscùltami, lettore,<br />

ca ti conto un’isfida<br />

de unu babbu e una fiza.<br />

De oro una ghirlanda<br />

Abramu at postu a Sara<br />

prima de l’interrare.<br />

De oro una ghirlanda<br />

Intende, fiza cara,<br />

si ti cheres cojare<br />

ca b’at una dimanda.<br />

Madonna de su Nie<br />

preghet a Messer Dòmine<br />

chi ponzat disciplina<br />

a sa zente isfrenada.<br />

Madonna de su Nie<br />

A tie, fiza amada,<br />

ti lu naro in sesina<br />

chie siat cust’òmine<br />

ch’at dimadadu a tie.<br />

88


S’aère tentu sorte<br />

SONETTO PRO S’UMANA ZENIA<br />

Natura chi as creadu e produidu<br />

èsseres troppu a fràgile impastados<br />

incoscientes e d’animu avvilidu<br />

si tottus ti sun fizos istimados<br />

prite no faghes chi raggiungan tottu<br />

in bonu sensu a mediocres grados<br />

gai su mancante che-i su dottu<br />

chie s’astenet e chie est corrottu,<br />

chie at sensos rozos, chie fines<br />

chie est un’esemplare chi ammiramus<br />

passat de sa modestia sos confines.<br />

Cheret narrer chi tottus bisonzamus<br />

sa classe prima e-i sa secundaria<br />

ca ogni categoria est necessaria.<br />

89


Zoseppe Moro<br />

OTTADAS A S’AMIGU<br />

INNASSIU PIRASTRU<br />

Tantas bortas nos semus capitados<br />

a nos iscambiare carchi ottada<br />

essende in cumpagnia cungregados<br />

ca est in biddas nostras cosa usada<br />

ma de sos versos chi amus cantados<br />

nessuna traccia iscritta b’est restada<br />

però custos presentes chi ti mando<br />

a sos posteros puru los tramando.<br />

Sos prus appenas lettos abbandonan<br />

sos versos mios d’istile romasu.<br />

Sos chi m’an simpatia los perdonan<br />

mancari lanzos, nde so persuasu:<br />

de murta ne de laru m’incoronan<br />

che sos poetas de sardu Parnasu.<br />

Ma ammirende sa sinceridade<br />

aggradessen sa bona voluntade.<br />

Tue ses, caru Innassiu, sinzeru,<br />

onestu e prus de me ispassiosu<br />

sende chi tempus, a narrer su veru,<br />

nd’as traessadu finas burrascosu.<br />

Eo so unu tipu pius lagnosu<br />

pius pagu espansivu ma austeru<br />

semper prus retiradu e risentidu<br />

ca mai die ’ona nd’apo ’idu.<br />

90


S’aère tentu sorte<br />

OTTADA A S’ISTADU ITALIANU<br />

S’astante italiana autoridade<br />

prego chi leet in considerazione<br />

custos lamentos de necessidade<br />

de s’orgolesa popolazione:<br />

pro cessare su male eliminade<br />

sa dannosa disoccupazione<br />

si nono an su pretestu medas tales<br />

de ricurrer a mezos illegales.<br />

91


Zoseppe Moro<br />

SU LIBERU ARBITRIU (SU CREDULONE)<br />

Narat su credulone imbigottidu:<br />

Deus sos fizos suos los bisitat<br />

e su tantu subire s’individu<br />

lu temprat totu in-d-unu e nobilitat,<br />

cant’est su corpus pius abbattidu<br />

de prus s’anima si riabilitat:<br />

in zertu sensu a Cristos gai imitat<br />

chi morzende at su mundu redimidu.<br />

Issu liberu arbìtriu nos at dadu<br />

e dognunu est de issu responsàbile<br />

unu ch’est riccu e de sensos àbile<br />

podet divenner coltu e elevadu<br />

s’est poveru e pagu fortunadu<br />

finas saviu restat miseràbile<br />

ca sa ricchesa a dognunu medit:<br />

s’òmine balet pro cantu possedit.<br />

Nos nana Deus siat o Natura<br />

chi nos amat però sun fattos giaros<br />

chi de nois no at nessuna cura<br />

e che fozas de sepe nos at caros<br />

si nono como a sa mea isventura<br />

in parte postu ch’aiat riparos.<br />

Imbezzes chin angustia e turmentos<br />

m’abbandonat a tottus sos eventos.<br />

Però so obligadu a protestare<br />

attestende in sas lanzas rimas mias:<br />

Cristos s’est mortu a nois pro salvare<br />

tottugantos no semus che Messias<br />

e pro mi bisitare in maladias<br />

fettat a mancu de mi bisitare<br />

ca m’est rughe pesante<br />

sa bida dolorante.<br />

92


S’aère tentu sorte<br />

Nde so cuntentu ’e la fagher finida<br />

ma sento sa cumpanza<br />

chi lasso garrigada de cadranza.<br />

Su riccone<br />

Si una die in chentu das mercedes<br />

novantanoe pensas de furare<br />

in su pesu o in su misurare<br />

ponende sa cussenzia sutta pedes<br />

in Deus e in s’anima no credes<br />

ca credes solu in su deus dinare<br />

e puru a sa zente pusillànima<br />

faghes a creder chi pensas pro s’ànima.<br />

O, riccone lu para […<br />

…]<br />

ca est bivende in s’estrema miseria<br />

su chi est tribagliende notte e die<br />

e suttapostu puru a dogni angheria<br />

e-i sos parassitos crede a mie<br />

chi mancu s’abba si sunu servinde<br />

che Pasciàs o Nababbos sun godinde.<br />

Mi’ chi sos versos mios giustos taglian<br />

e ap’isperu chi sia cumpresu.<br />

De riccos puru bi nd’at chi tribaglian<br />

no che a s’operaiu, benintesu,<br />

però de sos chi renden sun in mesu<br />

e chin sos pelandrones no s’isbaglian.<br />

Deo sos tastos solamente toco<br />

de sos chi oe biven a iscrocco.<br />

93


Zoseppe Moro<br />

Dae su tribagliu onestu e sena ingannos<br />

s’interessu chi faghes est piticcu.<br />

Nd’ap’intesu pius de unu riccu<br />

nende chi l’at connottu dae sos mannos.<br />

Beru ma cussos puru, malos annos,<br />

nien de l’aer fattu dae su piccu<br />

ca sos chi an ammassadu milliones<br />

sunu fruttu de ispeculaziones.<br />

Intro ’e te riflèttibi, lettore,<br />

chi tantu a connoschenzia nde sese<br />

ca so onestu e so lavoratore<br />

no creo chi negare mi lu dese:<br />

chin tottu ca tribaglio a fine mese<br />

crede chi ch’esso semper depidore.<br />

Cojuadu pius ch’essende iscàpulu<br />

no li busco a s’ispèrria su tàpulu.<br />

Pro su tribagliu no m’impressionat<br />

ca tantu pro lottare so naschidu<br />

però su chi rincreschet e istonat<br />

est solu ca no est retribuidu<br />

ca s’abe masciu atatu si buffonat<br />

e deo tribagliende so famidu.<br />

Ajò ch’est tempus chi ’enzat a fine<br />

s’isfruttamentu ’e s’òmine a s’omìne.<br />

94


S’aère tentu sorte<br />

SU BABBU E SA FIZA<br />

Babbu<br />

Intende, fiza amada,<br />

como chi semus solos in s’istanzia.<br />

Su chi t’at dimandada<br />

credo chi lu connoscas abbastanzia<br />

pro l’aer praticadu:<br />

est Servadore Pintus lumenadu.<br />

Fiza<br />

Babbu meu istimadu,<br />

so digna de ascultare e d’ubbidire<br />

ma pro su ch’azis nadu<br />

iscusade, no poto accunsentire<br />

néndebos d’una ’ìa<br />

chi no l’apo nessuna simpatia.<br />

Babbu<br />

Fiza, pro cale fine<br />

ti ses in custu modu protestada<br />

contra ’e cust’omìne<br />

sende chi finas troppu ses pagada<br />

Gràssias ch’est bennidu<br />

andas a denegare su partidu.<br />

Fiza<br />

Su fine, babbu meu,<br />

bos l’apo a palesare prontamente<br />

pro ca est troppu feu<br />

mancari siat riccu e possidente<br />

e si no l’apo zéniu<br />

no lu leo pro àteru cumbéniu.<br />

95


Zoseppe Moro<br />

Babbu<br />

Pensa chi sa ricchesa<br />

est semper sa chi faghet e disfaghet,<br />

no mires sa bellesa<br />

ca benit die chi ti dispiaghet<br />

pro ca sa simpatia<br />

frastimas cando ses a penitia.<br />

Fiza<br />

Cando b’at simpatia<br />

paren consolos sos dolores mannos<br />

ca sa bon’armonia<br />

mudat in cuntentesa sos affannos<br />

ma si no b’at istima<br />

passas sa bida frastima-frastima.<br />

Babbu<br />

Benit de se s’istima<br />

cand’est unu partidu possidente:<br />

paret gai a sa prima<br />

ca no l’as a contattu frequente<br />

però chin su trattare<br />

as a bider chi benis a l’amare.<br />

Fiza<br />

S’oju no est cuntentu<br />

e no si dêt mai accuntentare<br />

ca pro su trattamentu<br />

est casu raru istima a li leare.<br />

Babbu, bos paret utile<br />

però custu tentare est tott’inutile.<br />

96


S’aère tentu sorte<br />

Babbu<br />

Mi’ chi pro meu pàrrere<br />

tue de su chi balet no as suntu.<br />

As pagu ite li nàrrere<br />

ca no est feu mancu a cussu puntu<br />

poi chin sa ricchesa<br />

che rimediat tottu sa bellesa.<br />

Fiza<br />

Eo pro interessu<br />

no ap’idea de li ponner fattu<br />

ca est tottu cumbessu<br />

paret unu brancone male fattu.<br />

Est in tottu mancante<br />

e peus de un’àinu ignorante.<br />

Babbu<br />

Tottu chene motivu<br />

sunu narados sos irgherzos tuos:<br />

como no est attivu<br />

a si tirare sos dirittos suos.<br />

No at istruzione<br />

però est economicu e cringone.<br />

Fiza<br />

Bella caricatura<br />

s’est de sos crasta-léndine cringones.<br />

Mi dat tottu a misura<br />

poi mi contat finas sos buccones.<br />

Pro istar’a lessenzia<br />

s’infurchet issu chin sa possidenzia!<br />

97


Zoseppe Moro<br />

Babbu<br />

Babbu de s’altu tronu<br />

prite cumprendes semper a contrariu<br />

Cuss’est òmine ’onu<br />

ch’ispendet su ch’est pius necessariu<br />

e si cumpresu l’as<br />

issu pensat pro s’oe e pro su cras.<br />

Fiza<br />

Ja lu poto cumprender<br />

sena mi dare perunu rimpròveru:<br />

cussu de no ispender<br />

est pro ca timet a torrare pòveru.<br />

E pro tenner dinare<br />

lassat a mie sena mandigare.<br />

Babbu<br />

Ite nd’appezz’a tie<br />

da chi sa conca ti ’olat che tudda<br />

Si ispendes gasie<br />

màndigas oe meda ma cras nudda.<br />

Su bellu est a prevènnere<br />

pro su presente e pro su gal’a bènnere.<br />

Fiza<br />

Unu est a prevenire<br />

a su chi ’enit e a su presente<br />

ma unu est a sentire<br />

finas su chi si ’ettat a sa brente<br />

ca pro su chi si trattat<br />

pranghet a man’in capu e no l’agattat.<br />

98


S’aère tentu sorte<br />

Babbu<br />

Lassa s’esagerare<br />

ca est pro bon’amministrazione:<br />

su bene sistemare<br />

regnat in chie at usu ’e sa rejone<br />

ca est sa pagu ispesa<br />

base fundamentale ’e ogni ricchesa.<br />

Fiza<br />

Cussu pro irrichire<br />

istat tres dies chin-d-unu figarzu:<br />

giughet unu ’estire<br />

chi bi nd’at menzus in su muntonarzu<br />

e naro tando e como:<br />

gana pro gana ja nde tenzo in domo.<br />

Babbu<br />

Emmo no est ladinu<br />

ca est andande gai lanca-lanca:<br />

cussu pappat continu<br />

ovos e binu chin petta ’e banca.<br />

Iss’est bene nutridu<br />

mancari chi ti parzat mal’estidu.<br />

Fiza<br />

Macchè ovos e petta<br />

chi est bivend’a patata cun sale:<br />

paret a gana netta,<br />

giughet sa bista che infirmu male.<br />

Finzas si nades gai<br />

cussu sa petta no l’at bida mai!<br />

99


Zoseppe Moro<br />

Babbu<br />

Ite nde diat pàrrere<br />

si t’aeret intesu àtera zente<br />

Si ti làssana nàrrere<br />

cunfirmas chi no màndigat niente.<br />

Ma est economizende<br />

dae su bentu friscu no est campende!<br />

Fiza<br />

Bos paret impossibile<br />

a castigare ’e su tottu sa matta<br />

ma s’esseret possibile<br />

iss’est su primu chi l’aiat fatta:<br />

campat frìgala-friga<br />

fatténdeli sa coa a sa formiga.<br />

Babbu<br />

Bastante t’apo intesu<br />

chin fiaccas e tantu buffonare:<br />

no lu lesses suspesu<br />

ca cheret sa risposta a li torrare.<br />

L’isco chi est a pittu<br />

de li daremus in presse s’abittu.<br />

Fiza<br />

Tando l’azis promissu<br />

dae s’ora chi nazes de gasie:<br />

in rughe cruzifissu<br />

lu bia prima d’isposare a mie.<br />

Chin dimònios chentu<br />

torràdeli s’imposta in su momentu!<br />

100


S’aère tentu sorte<br />

Babbu<br />

Ite bella risposta<br />

chi cheres tantu prestu a li torrare.<br />

Cudd’isettat s’imposta<br />

de sa die chi depet abitare<br />

ma tue de assolutu<br />

cheres torrare prontu rifiutu.<br />

Fiza<br />

Ma chie bos at postu<br />

a nde disponner de s’idea mia<br />

Si gai azis dispostu<br />

azis fatt’una grande fesseria<br />

ca su lizitu votu<br />

est ch’onzunu disponzat d’iss’etotu.<br />

Babbu<br />

Si no t’abbarras muda<br />

t’isfascio in conca tua sa cadrea.<br />

Istùpida e limbuda<br />

tando no ses ancora fiza mea.<br />

No ti nde ’oco fora<br />

pro ca sutta tutela ses ancora!<br />

Fiza<br />

Sutta tutela so eo,<br />

babbu, chi bos lu neghe no crededas<br />

ma cussu no lu leo<br />

mancari chi a cantos mi fattedas<br />

e si nono bos giuro<br />

chi unu mese bia no bi duro!<br />

101


Zoseppe Moro<br />

Babbu<br />

Imbezzes deo creo<br />

chi tue penses de girare paginas<br />

ca su chi fatto deo,<br />

mi’, ti lu giuro chi no ti l’immaginas.<br />

Menzus est s’accunsentis<br />

ca si nono de zertu ti nde pentis.<br />

Fiza<br />

Si che Santa Luchia<br />

a mie, babbu, mi martirizades<br />

s’acuta limba mia<br />

pius forte negante l’azzappades<br />

ca finzas ispirende<br />

ap’a esser su nono cunfirmende.<br />

Babbu<br />

Pro chi nerzas gasie<br />

deo ti giuro sena ti occhire<br />

si no das retta a mie<br />

t’ap’a bocare finas su ’estire<br />

e tando in s’apposentu<br />

t’inserro nuda e chene nutrimentu.<br />

Fiza<br />

Ja m’azis minettada<br />

che una minorenne criatura<br />

ma l’azis isbagliada<br />

ca so che- i sa rocca firma e dura<br />

e-i su minettare<br />

m’aggiunghet pius forza a dennegare.<br />

102


S’aère tentu sorte<br />

Babbu<br />

A sa fine ca poi<br />

tue ja mi ses dende bon’ispaju<br />

pro aer fiza goi<br />

menzus m’esseret faladu unu raju.<br />

Prista, béssimi fora<br />

chi no t’’ida pius dae cust’ora!<br />

Fiza<br />

Mundu ’e tribulia<br />

chi tantu mi pessighis e m’accabbas!<br />

Pro gai mama mia<br />

menzus chi mi ch’aeret fattu in abbas:<br />

pr’istare gai in gherra<br />

menzus no b’esser nàschida in sa terra!<br />

Mamma<br />

It’est sa chistione<br />

Cherzo ch’in su momentu mi l’isfoghes.<br />

Intrende in su portone<br />

finas ch’intesu ch’apo custas boghes<br />

so intrada timende<br />

cando bos ap’intesu frastimende.<br />

Fiza<br />

Si bois b’esserezas dae prima<br />

no si fit tottu custu argumentadu.<br />

Babbu, òmine abbistu carculadu,<br />

at bogadu faeddos pagu in rima:<br />

mi cheret dare a forza un’amoradu<br />

chi deo pro niente l’apo istima.<br />

E no b’at d’ite li ponner afficcu<br />

bogàndeli sa fama chi est riccu.<br />

103


Zoseppe Moro<br />

Mamma<br />

S’est riccu ses fattende unu machine,<br />

o fiz’amada, su no l’azzettare.<br />

Pro chi balente no siat s’omine<br />

jai lu cuccuzat cando b’at dinare:<br />

s’est poveru mancari siat fine<br />

li tocat tottu bida a tribagliare<br />

e si est cussu su tentare sou<br />

deo dao rejone a babbu tou.<br />

Fiza<br />

Mà tantu pezzi jai no l’ischia<br />

chi s’ala sua diazis tirare.<br />

No siat ch’atibedas a pensare<br />

su balore ’e s’omìne e simpatia:<br />

bastat chi b’apat ite mossigare<br />

no b’at machine ne antipatia.<br />

Ma si cherides mossigare in grussu<br />

no bos colades su tempus chin cussu!<br />

Mamma<br />

O fiz’amada, chi no est pro mene<br />

si ti so impressende a lu leare<br />

ca tottu su chi b’at de mossigare<br />

no est pro nois ca ja est pro tene<br />

e si cheres godire cussu bene<br />

sos filos tortos los deves lassare.<br />

E si cheres passare bida ’ona<br />

cussos maccos intestos abbandona.<br />

104


S’aère tentu sorte<br />

Fiza<br />

Faghìdemi su santu piaghere<br />

de mi finire tottu custas zarras.<br />

Gai continu bi fattat de barras<br />

cantu leat a mie pro muzere.<br />

E babbu pro chi ancora siat mere<br />

andet a li torrare sas caparras<br />

ca pro chi si lu leet a impinnu<br />

tantu no li resessit su disinnu.<br />

Babbu<br />

Bae, béssimi fora t’apo nadu<br />

e no mi sigas mancu a pissighire.<br />

Bae, chìrcati tue un’amoradu<br />

chi ti diat domo, bibitu e bestire.<br />

E si nono t’iscappas a pedire<br />

e nâs chi t’amos nois dispacciadu<br />

pro curpa de no aer postu in mente:<br />

chissai chi nd’apat làstima sa zente.<br />

Mamma<br />

Deo a pedire no la lasso andare<br />

mancari chi su ch’apo mi disponza.<br />

Pensa chi est sa nostra sa ’irgonza<br />

gai che cane a nde la dispazzare<br />

e issa custu de no l’accettare<br />

no chelzat puru a si ch’andare a monza.<br />

Duncas fattu s’obbligu meu e tou<br />

làssala fagher a zéniu sou.<br />

105


Zoseppe Moro<br />

Babbu<br />

Fàgheli tue puru s’aggiudada<br />

chi tantu pius forte mi resistat.<br />

Si est pro fagher bida ritirada<br />

ti rispondo ben’andat e ben’istat.<br />

Però dae su modu ch’iss’abbistat<br />

sos bachianos mi paret fartada<br />

chi no est a leare custa ’ia<br />

ma ch’est amante de sa fantasia.<br />

Mamma<br />

Si est amante de sa fantasia<br />

làssala chi lu leet fantasiosu.<br />

Si custu no li paret geniosu<br />

no bi lu demus contr’a simpatia:<br />

lu leet riccu feu o bellicosu<br />

est fatta s’insistenzia tua e mia<br />

ca tantu si a forza bi lu damos<br />

a càrrigu ’e s’ànima bi l’amos.<br />

Babbu<br />

It’a càrrigu ’e ànima, accabala<br />

chi cosa gai no nde cherz’intèndere<br />

e tue puru no li fettas s’ala<br />

ca l’est fattende pro no bi cumprèndere.<br />

Como est isettende a la pretèndere<br />

carcunu giovaneddu postu in gala.<br />

Ma pro chi fette inutile su prou<br />

la torro a replicare dae nou!<br />

106


S’aère tentu sorte<br />

A SCELBA<br />

O Scelba, ancu ti falet unu raju:<br />

guverna bene, it’est chi ses fattende<br />

Cuncedi su dirittu a s’operaju<br />

ch’est pro campare tottu tribagliende<br />

e no favoras a Tiziu e a Caju<br />

buffones incostados vomitende.<br />

S’a dare sos dirittos no procuras<br />

in guvernu, ista certu, pagu duras.<br />

Tue, Scelba crudele, as dadu prou<br />

chi ses ispietadu e criminale.<br />

Sena rimorsu ses unu rivale<br />

e assassinu ’e su simile tou:<br />

no pensas ch’in su mundu ogni mortale<br />

tracciadu at su fatale turnu sou.<br />

E cand’’enit su tou ti giudìcat<br />

barbaru e ti fusilat o t’impiccat.<br />

Est realmente sa fatalidade<br />

sa chi opprimet sa democrazia.<br />

Est tempus chi s’onesta umanidade<br />

seghet su velu de s’ipocrisia<br />

e no apan pius supremazia<br />

sos oppressores de sa povertade.<br />

Apan sos lavorantes sos dirittos,<br />

abbassu sos mandrones parassitos.<br />

Abbizadinde, indignu guvernante,<br />

chi ses beninde mancu a dogni impegnu.<br />

Sos ch’in favore tenes in su regnu<br />

ti creden sanguinariu e furfante<br />

e effettivamente ses indegnu<br />

de occupare seggiu dominante.<br />

E ses benzende mancu a su promissu<br />

a manu tua iscavende s’abissu.<br />

107


Zoseppe Moro<br />

SA LEZE TRUFFA<br />

(Pubblicada, cun ateras de autores diferentes, in su 1953,<br />

cuidadas dae sa Federazione de su PCI de Nugoro)<br />

Su modu no est legale ne simpaticu<br />

pro fagher de sos seggios pius conchista<br />

est una truffa chi in su casu praticu<br />

servit pro avvantaggiare certas listas.<br />

Nade prite unu votu democraticu<br />

balet pro duos de sos comunistas:<br />

su votu d’operaios e artistas<br />

faghet pro mesu ’e furtu est antipaticu.<br />

Ma su ’e fagher custa preferenzia<br />

est cosa troppu seria e no buffa<br />

e sa popolazione chi est istuffa<br />

pronunziat sa probabile sentenzia:<br />

”s’approvazione de sa Legge Truffa<br />

de rivoluzione est conseguenzia!”<br />

108


S’aère tentu sorte<br />

CONTRA A SA LEZE TRUFFA DE SU 1953<br />

(Cuncursu organizadu dae su PCI - Federazione de Nugoro)<br />

Elettores, votende dade attentu<br />

ca est problema de grande importanza:<br />

su guvernu at pro meta e pro intentu<br />

sa leze truffa e cun issa s’isperanza<br />

chi ottenende su chimbanta pro chentu<br />

si che leat su premiu ’e mazoranza<br />

e pro premiu tale ogn’unu creat<br />

chi ottanta deputados si che leat.<br />

Ma si sa mazoranza no conchistat<br />

tando prus sos allaccios los istringhen:<br />

sa proporzionale in vigore istat<br />

e-i sa leze truffa la respinghen.<br />

Tando si perdet terra si rattristat<br />

e in base a sos votos passu ispinghen<br />

e namos: bivat sa proporzionale,<br />

a bassu sa leze truffa elettorale!<br />

Si ses beru e leale comunista<br />

dimostra d’esser efficace pernu.<br />

Cumpanzu, faghe serviziu internu<br />

pro no ti narrer su propagandista:<br />

sias eloquente e attivista<br />

pro chi su detestabile guvernu<br />

no si ricostituat ne si loden<br />

chi faghen su chi cheren ca lu poden.<br />

109


Zoseppe Moro<br />

SEMPER SUPRA DE SA LEZE TRUFFA<br />

Sa leze truffaldina fura seggios<br />

chi an De Gasperi e Iscelba presentada<br />

indiscussa pretenden chi approvada<br />

esseret dae onorevoles egregios.<br />

Ch’est appoggiu e colonna solidada<br />

d’unu regime ingiustu ’e privilegios<br />

e sun ostruzionistas senza pregios<br />

sos nostros chi bi l’ana ostaculada.<br />

Liberales Corbinu e Nitti dottu<br />

protestan pro sa leze fraudolente<br />

ca benes e dirittos de sa zente<br />

lavoratrice in giogu andan tottu<br />

sopprimende s’uguaglianza ’e su votu<br />

ch’est sancidu dae sa Costituente.<br />

110


S’aère tentu sorte<br />

OTTADA PRO SA LEZE TRUFFA<br />

Azis chin custa leze provocados<br />

dissidios, dibattitos assai<br />

e si succedit carcunu guai<br />

no nezas chi no fizes abbisados.<br />

Pensade, no siedas ostinados<br />

ca galu in tempus sezis, oramai,<br />

e faghide in manera ch’apan tottu<br />

giustu, eguale balore in su votu.<br />

111


Zoseppe Moro<br />

DUAS OTTADAS<br />

IN RISPOSTA A SA LITTERA<br />

DE INNASSIU PIRASTU<br />

CHI ANNUNZIAVAT<br />

S’ESITU DE SU CUNCURSU<br />

Pirastu cantu nde so aggradessidu<br />

in rima a ti l’esprimer no resesso.<br />

Si in sa poesia de su Congresso<br />

mediocre suzessu ap’ottenidu<br />

ca fia de cussenzia lu cunfesso<br />

in politica pagu progredidu<br />

e sos particolares pius minùscolos<br />

no ap’accoltu dae sos opùscolos.<br />

Si eo essere pius emancipadu<br />

e de sa leze e cantu a su currente<br />

in dogni puntu pius saliente<br />

su premiu no aia balanzadu<br />

ma su sonetto naro francamente<br />

l’aia fattu pius elaboradu<br />

ma goi sende ignaru e pacu ischidu<br />

grassias de comente m’est bessidu.<br />

112


S’aère tentu sorte<br />

SU MESE DE MARTU<br />

Mese de Martu, dae prima die<br />

t’avverto: no mi tires su pedduncu<br />

ca timende a giogare in manu a tie<br />

so dae meda tremende che giuncu<br />

sende chi so seguru chi a mie<br />

no m’as procuradu cuss’imbruncu.<br />

Però ti timo ca ses avvisadu<br />

a che finire su pegus marcadu.<br />

Oe manzanu de die secunda<br />

t’avverto, martu: mìtiga su clima<br />

ca dae sa persona moribunda<br />

est duos-tres a ch’essire s’anìma,<br />

anzis si m’as unu pagu de istima<br />

custa neoplasia mi nde munda.<br />

Gai de nou tribaglio e disvago<br />

e cun grazias bòidas ti pago.<br />

Ma oe chi est sa die terza<br />

un’elogiu ti fatto e cumplimentu<br />

ma ca ses annu-annu ischerza-ischerza<br />

ses che puzone chi no at assentu<br />

e pro sas nues chi moet su bentu<br />

su sole abbistat che pessone gherza.<br />

Ti ses pentidu ca nd’as fattu duas<br />

discretas, ma sa terza est de sas tuas.<br />

Ugualmente puru a sa quarta<br />

no ti ses tantu bene cumportadu:<br />

ja che l’as agabbadu unu viadu,<br />

fortuna chi faghiat pagu farta.<br />

S’’idet bene chi ses conchi-isfasciadu<br />

chi no as mira ne bassa ne arta.<br />

Agis cuntinu chin crudelidade<br />

ca no as dolu de s’umanidade.<br />

113


Zoseppe Moro<br />

Pro esser rigida e sicca sa quinta<br />

sa zente in sos pesantes indumentos<br />

a mie puru m’as dadu un’astrinta<br />

ch’apo passadu pessimos momentos<br />

eppuru a forza de ingredientos<br />

che l’apo superada e l’apo binta.<br />

Como so abbattidu e mogiu mogiu:<br />

ti disprezzo e detesto sena elogiu.<br />

Quasi tottu sa famiglia umana<br />

no si lamentat de sa die sesta<br />

pro chi fiat tirende tramuntana<br />

che-i sas precedentes no molesta.<br />

O ses in brazzos de carchi diana<br />

o zelembrinos no as in sa testa:<br />

in donzi modu gai duren sos males<br />

cantu duran sos tuos ideales.<br />

Jai ses duradu meda a sa ’e sette<br />

s’idea bona in mala est cambiada<br />

ca un’àstula mala t’est falada<br />

oe t’as postu a tortu su bonette:<br />

oe ses a sa manu chin Alette,<br />

sa megera infernale infuriada.<br />

Oe ses torra semenende ispinas<br />

ca una in mesu ’e milli nd’indovinas.<br />

Malasorte però a sa ’e otto<br />

imbezze ’e mezorare ’ettat a nie.<br />

Un’apeturizada as dadu a mie<br />

chi da s’isdraia pesare no potto.<br />

Ma pro sos sanos puru est una die<br />

chi lis faghet bisonzu su cappotto<br />

pro no leare nou raffreddore<br />

chi preoccupat d’issos su dottore.<br />

114


S’aère tentu sorte<br />

Pius che sa ’e otto sa ’e noe<br />

ingratu as proseghidu sa niada.<br />

A mie ja m’as fattu bonu proe:<br />

mala sa die, pejus sa nottada.<br />

Gai t’agattes comente so oe<br />

burri-burri de mente vacillada.<br />

Vigliaccu, de nessunu as riguardu:<br />

cando pones a conca est troppu tardu.<br />

Aspettende mezoru a sa ’e deghe<br />

m’as prus istimoladu dogni dolu.<br />

Bido e proo, no est Frearzu solu<br />

su ch’est conchi-balladu che berveghe<br />

e ca ses traitore e ses varjolu<br />

accabbas chi est dèndela sa veghe.<br />

Ma tue puru, conchi-quadratu,<br />

su terzu de sa bida che l’as fattu.<br />

Gai matessi sa ’e deghe e una<br />

de cambiare clima semper zittu<br />

ma tue sighis nie, bentu e frittu<br />

sena misericordia peruna<br />

ca ambos azis coros de granitu:<br />

tue cun s’indegnissima Fortuna.<br />

Paret chi sezes intesos a pare<br />

unu a mi ferrer, una a m’accabbare.<br />

Sa ’e dòighi, conchi-bola-bola<br />

mi as dadu sos proprios azuos.<br />

Tue chi cheres fagher a sa sola,<br />

s’ierru no si faghet solu in duos<br />

e essende chi prima frades tuos<br />

fin in dirittu de ’ettare granzola.<br />

E puru aende làstima ’e sa zente<br />

ja ti ses cumportadu indifferente.<br />

115


Zoseppe Moro<br />

Su tréighi so torradu a sa rejone<br />

ma quasi a su meu accabatoriu.<br />

Manzanu pustis sa colazione<br />

e su biaggiu a s’ambulatoriu<br />

m’apo buscadu una indigestione<br />

chi fia accant’e ponner ajutoriu.<br />

Ma tando grazie a unu calmante<br />

a mie su dolore fattu at cante.<br />

Sa seguente est a similitudine<br />

de comente bos faghet pagu giaras.<br />

Manzanu aiat su sorrisu in laras<br />

ma subitu est torradu a s’abitudine:<br />

a contu tou ca as duas caras<br />

nde das una a su ferru, una a s’incudine.<br />

Ma si cambias puru luego etotu<br />

torras, brutt’imbezille, a su connotu!<br />

Sa ’e bìndighi fatta l’as de lussu<br />

eo però sa notte precedente<br />

l’apo passada troppu malamente<br />

chi appena mi battiat bena in brussu<br />

ca sa sorte crudele beramente<br />

ja la giughet abberu a collu grussu<br />

ca no mi lassat un’ora dispostu:<br />

mi cheret mortu a cale siat costu.<br />

Prus bona puru sa ’e deghe e sese<br />

l’as in amaru fele cambiada.<br />

Gai no fettes su restu ’e su mese<br />

ma cun tegus fiducia nemos nd’ada<br />

però lettore a mie no mi crese<br />

su tribagliu e fatiga chi mi dada<br />

a che bessire dae s’istradone<br />

pro fagher ogni die inizione.<br />

116


S’aère tentu sorte<br />

Mancari sicca siat e bentosa<br />

sa die deghessette mancu est mala.<br />

Sa zente sana ch’est laboriosa<br />

istat alzende e falende a dogn’ala.<br />

Eo obbligadu a sa bida oziosa<br />

chin cussa dolorosa rughe a pala<br />

so sempre in sa chisina amarranadu<br />

isprechende su pastu, isfaccendadu.<br />

Pro sa ’e degheotto no t’onoro<br />

ca ti ses cumportadu pagu ’ene:<br />

as fattu abba e ràndine pro mene,<br />

pro cantu duro in bida mi nd’accoro.<br />

Tenia finas d’andare a Nuoro<br />

pro mi fagher s’esame ’e su sambène<br />

ma no b’andei ca s’azzessu istranu<br />

l’apo calmadu a forza ’e laudanu.<br />

Su deghennoe est santu Zoseppe<br />

onomasticu meu pro unu prou.<br />

L’apo ’ettadu unu rùviu d’ou<br />

a sa minestra, mancari mi crepe,<br />

ma grazie a su bonu Manitou<br />

ja m’at conzadu comente si depe’<br />

ca mi poto contare fortunadu<br />

si no mi ch’est bessidu su iadu.<br />

Sa ’e binti a Nuoro so andadu<br />

pro s’esame ’e su sàmbene e pro proa.<br />

In sa sala d’aspetto de sa Poa<br />

finas a mesudie so istadu<br />

ma su ch’est che a mie isfortunadu<br />

mai in nessuna cosa faghet loa<br />

ca su dottore addettu fut ingratu<br />

e s’esame ’e su samben no m’at fattu.<br />

117


Zoseppe Moro<br />

Su bintunu, bentosa die e fritta,<br />

pro unu che a mie ch’est arressu<br />

ca dogni die sa persona afflitta<br />

est in deperimentu e in regressu:<br />

indigistivu ap’àpidu un’accessu<br />

chi mi l’ap’’ida tra pilu e berritta.<br />

E m’at lassadu sena m’accabbare<br />

c’apo menzus buccone d’assazare.<br />

Su bintiduos biazada noa<br />

apo fattu a sa Poa provinciale<br />

ma su dottore che unu rivale<br />

indignu de esseret in sa Poa<br />

s’iscusa chi ’ogadu at a sa coa<br />

est chi dae su sìndigu legale<br />

be-i cheriat unu documentu<br />

pro garanzia de su pagamentu.<br />

Su bintitres ne frittu ne caente<br />

fit su clima ma deo disgrasciadu<br />

l’apo fattu su die e ruminadu<br />

su pastu de sa die precedente.<br />

Pro istare che a mie unu bivente<br />

est menzus chentu ’ortas sepultadu<br />

ca a su coloridu ’e sa cara<br />

paria jai mortu e postu in bara.<br />

Su bintibattor so istadu ’ene<br />

in paragone a sas àteras dies<br />

ma tue, martu crudu, isco pro mene<br />

chi sarcasticamente ti nde ries<br />

e fettas sole pioas o nies<br />

pro me semper nocivu ses tambene<br />

ca de mi persighire no ti dutas<br />

che cando intro sos ojos mi che giutas.<br />

118


S’aère tentu sorte<br />

Su bintichimbe as piòidu appena<br />

pro achistare su perdidu onore<br />

cun abba minutissima e serena<br />

pro favorire massaju e pastore<br />

e ca no as frimmesa ne balore<br />

luego etottu as cambiadu iscena.<br />

Nât su dizzu de sa zent’anziana:<br />

preda chi ballat mai ponet lana.<br />

Su bintises buffende divertidu<br />

ti ses e mancu a sero no l’ismettis<br />

ca est giustu: buffende ses naschidu<br />

e buffende ogni die ti ch’ispettis.<br />

Oe t’ana sos bentos favoridu,<br />

conca de bentu chi nudda riflettis:<br />

pro cussu a mie ja m’as obligadu<br />

tottu sa die a istare intanadu.<br />

Sende bentosa che-i sa passada<br />

su bintisette mi tucco a Lotalu<br />

pro mi la fagher una passizada<br />

ma ja l’apo buscadu su regalu:<br />

no mi paret passada chi ch’est galu<br />

ca mal’inie, pejus sa torrada.<br />

No so torradu a sàltios ne giogos<br />

c’apo pasadu nessi in binti logos.<br />

Su bintotto d’andare a binzaresu<br />

no m’est torradu a pesare disizu<br />

ca da eris indossu ap’unu pesu<br />

chi no poto alziare mancu chizu<br />

e d’una bona borta apo cumpresu<br />

chi dogni die che perdo unu pizu.<br />

E si fatto imprudenzia pro capricciu<br />

de bida dies prima so ispicciu.<br />

119


Zoseppe Moro<br />

Su bintinoe pro timer ingiuria<br />

o pro s’acquistare simpatia<br />

si no innant’a campagn’andaia<br />

pioet e de bentu no b’at furia<br />

ma sa micidiale ulcera mia<br />

no contat mitigare sa penuria<br />

ca tantu, su diàulu la tughet,<br />

semper in chima la torrat e giughet.<br />

Oe trinta, dumìniga de prama<br />

die solenne, clima de beranu<br />

ma pro me no bi nd’at podere umanu<br />

chi mi nd’istudet sa mortale fiama.<br />

Tue, Cristos, che Deus soveranu<br />

no mi l’istrunches sa debile trama:<br />

sànami custu male inguaribile<br />

da chi a tie solu t’est possibile.<br />

E de s’ùrtima die su trintunu<br />

de Martu ch’est su mese de ingannu<br />

e no faghes a tempus pro ocannu<br />

de occhires a mie ne nessunu.<br />

Bastante as perseghidu e importunu<br />

siat pizzinnu, zòvanu o mannu<br />

ma pro ocannu so salvu, Martu vile,<br />

gai mi che l’iscampe dae Aprile.<br />

Deus, ch’as su podere onnipotente<br />

e chi no lassas fizu in abbandonu,<br />

a mie chi ingratu, indifferente<br />

so istadu pro Te, dammi perdonu<br />

e dae como propositu ’onu<br />

fatto si Ti dimustras indulgente.<br />

Dae como a innantis, Ti lu giuro<br />

chi cunfido cun Tegus cantu duro.<br />

120


S’aère tentu sorte<br />

Dae Marte su deus de sa gherra<br />

tue, Martu, su lumen as ottentu.<br />

Ma su tou caratter turbolentu<br />

no est tantu proficuu a sa terra:<br />

ses semper in contrastu e cuntierra<br />

chin-d-unu o chin-d-un’àteru elementu<br />

e de te no si fidat nemos mai<br />

ca ses un’ora goi, un’ora gai.<br />

121


Zoseppe Moro<br />

SA MALADIA<br />

Lettores, tottu ischides chi fit trista<br />

s’economica mia condizione.<br />

E como tribagliende in s’istradone<br />

m’est supraggiunta una cosa imprevista<br />

ca sa natura proba e tantu abbista<br />

cand’’idet a s’estremu una pessone<br />

chi giughet giai segada s’ischina<br />

pro l’intoppare li punghet s’ispina.<br />

In su chimbanta chimbe in Sant’Andria<br />

su chi so pro bos narrer mi est successu<br />

chi senza gautella che unu fessu<br />

tribagliende dispostu deo fia<br />

tott’in d’una m’est bénnidu s’acessu<br />

de s’atroce passada maladia<br />

chi m’at a s’improvvisu fulminadu<br />

chi so restadu che paralizadu.<br />

Che cando aère giutu unu pugnale<br />

puntu in s’addome cun barbaridade<br />

su dolore costante e micidiale<br />

mi persighiat sena piedade.<br />

Duos bonos cumpagnos mancu male<br />

l’ana fatta sa santa caridade<br />

chi a domo a braccetto m’an pigadu<br />

si nono mortu inie fia istadu.<br />

In domo ana giamadu su dottore<br />

e m’at fattu una pronta inizione<br />

pro poder mitigare su dolore<br />

imbezzes no b’aiat rimessione.<br />

Su dottore decrarat: sarvu errore<br />

eo b’agato cumplicazione.<br />

Faghet sa base a sa nostra presenzia<br />

pro mi ricoverare de urgenzia.<br />

122


S’aère tentu sorte<br />

No essende prus ora ’e corriera<br />

compare, frade de muzere mia,<br />

andat a sa caserma de polizia<br />

e sen’istentu fattu an sa manera<br />

chin premura e chin tanta cortesia<br />

de partire in sa celere e leggera<br />

chi in séighi minutos puntuale<br />

arrivat a s’intrada ’e s’ispidale.<br />

Subitamente m’an ricoveradu<br />

in su prontu succursu a prim’intrada.<br />

Su dottore ’e guardia bisitadu<br />

m’at e nesit chi no si securada.<br />

Poi a malu coro at esternadu:<br />

a cust’ora chirurgu no bi nd’ada.<br />

Però ja est istadu de cussenzia<br />

ca los at avvisados de urgenzia.<br />

Dae cue a pag’ora prestamente<br />

duos dottores bi at arrivadu.<br />

Cussos puru mi ana bisitadu<br />

e m’agàttana troppu sufferente:<br />

dàremi meighina an ordinadu<br />

e una borsa de abba caente<br />

m’an postu cun premura in su fiancu<br />

ma su dolore no beniat mancu.<br />

Che fin sas noe e mesa sarvu errore<br />

chi passos apressados ap’intesu<br />

e istancadu, abbattìdu apo cumpresu<br />

chi arrivadu fit su professore.<br />

Supra unu lettinu m’an distesu<br />

néndemi: inue prus as su dolore<br />

A pustis chi m’at bene esaminadu:<br />

”Est grave”, a sos àteros at nadu.<br />

123


Zoseppe Moro<br />

Mi lassan prus e prus addoloridu<br />

chi creia de morrer in cuss’attu.<br />

Tando un’infermieri mi at pulidu<br />

e paris duas punturas mi at fattu<br />

a su sinistru e a su destru latu<br />

e tottu de biancu mi at bestidu.<br />

Ma eo mi lamento appena accortu:<br />

”Làssami -naraia- ca so mortu”.<br />

Tando in-d-unu carrello trasportadu<br />

m’an supraffatu dae su dolore.<br />

S’ora chi transitende so istadu<br />

si mi dimandas no isco, lettore,<br />

ma solamente mi so abbizadu<br />

cando mi ch’ana postu in s’ascensore<br />

e arrivo a sa sala operatoria<br />

chi fia ja perdende sa memoria.<br />

124


S’aère tentu sorte<br />

A SU FIZOLU ANTONI CARTA<br />

Sonetto<br />

Antoni, a tie puru unu sonetto<br />

faghet s’inconsolabile padrinu<br />

leadu in giru dae su destinu<br />

però sa sorte ingrata la minetto.<br />

Invanu est chi m’intralcet su caminu<br />

déndemi seccaturas chi m’ispetto<br />

ma si s’isperdet su mund’assassinu<br />

intrépidu sa sua fine isetto.<br />

Oramai ogni vigilia apo ’idu<br />

e m’an sas sufferenzias calmadu<br />

e prus no timo nessunu guai.<br />

Tue dae sa sorte favoridu<br />

sias, Antoni, bene orientadu<br />

a connoscher su gosu, e pena mai.<br />

125


Zoseppe Moro<br />

CUARTINAS<br />

Sas bigottas mi nan: ”Tene passenzia,<br />

Deus dat a su male su remédiu<br />

ca est issu chi dat sa penitenzia<br />

cunforma a su male ch’at prezédiu”.<br />

O Antoni, sa tua balentia<br />

cun milli augurios la pago<br />

e deo sa tenace maladia<br />

l’ap’in coro e a sa sola mi la trago.<br />

Ammitto puru chi ape mancadu<br />

però su mal’est troppu esuberante<br />

e l’apo medas bortas supplicadu<br />

ma faghet a urijas de mercante.<br />

126


S’aère tentu sorte<br />

OTTADAS<br />

Padrinu ch’est recrusu bolontariu<br />

in clinica ma semper t’at in mente<br />

e in cantu a s’istadu salutariu<br />

a su solitu est attualmente.<br />

Tue istes, Antoni, ottimamente<br />

cun Celeste Duminiga e Gonariu<br />

e mamma tua comare Carmena<br />

no siat sofferente ne in pena.<br />

A Zobbo e Zizzu Pira mi saluda,<br />

cherzo chi augurios lis dese.<br />

Pro annu nou a fine custu mese<br />

cantade, no istedas a sa muda.<br />

Si capitat ch’imbuccas a Cuncuda<br />

mi saludas forte a Peppe Sese:<br />

a Bore e Michelinu, frades tuos,<br />

tantu mi los saludas ambos duos.<br />

Mancari galu ispettende chi sane<br />

c’apo de dare cara a fizos mios<br />

comente sun manchéndemi sos brios<br />

no manchet a su pòveru su pane<br />

c’apo solu sa limba che-i su cane<br />

fattende contos largos che-i sos bios:<br />

ottimista bidende e no credende<br />

chi sa fune s’est semper accurzende.<br />

Oe so a sos ùrtimos adios:<br />

salude a tottus, mannos e minore<br />

ca su tenace e atroce dolore<br />

mi ch’est leende forza, sensu e brios.<br />

Pòveros, orfaneddos fizos mios,<br />

privos de s’infelice genitore<br />

chi Parca avara at post’in assédiu<br />

e de sanare no b’at prus rimédiu.<br />

127


Zoseppe Moro<br />

E cando s’apparatu digerente<br />

mi dolet, mi lamento a boghe bassa<br />

prite tando sa pòvera carcassa<br />

est una massa inerte e impotente<br />

e de cantu m’agatto sufferente<br />

mi paret chi no torre prus in trassa.<br />

Ma passadu su passu pius bruttu<br />

isto semper canténdemi a murmuttu.<br />

De cantu so torrende a m’affortire<br />

podo andare e brincare dogn’ostàculu:<br />

m’est semper prus astrintu su bestire<br />

chi paret indossadu a unu bàculu<br />

e b’at abberu de l’attribuire<br />

chi Deus l’est fattende pro miràculu.<br />

E mi podet pigare corvu a mossos<br />

ca b’at sa pedde sola cun sos ossos.<br />

128


S’aère tentu sorte<br />

A PASCALE FLORIS<br />

Ottadas<br />

Pascale, tantos annos sun passados<br />

chi àpidu no amos pius contattu<br />

comente dae prima cumbinados<br />

nos semus e ottadas amos fattu.<br />

Ma como a mi cundire unu piattu<br />

parian sos eventos impinnados<br />

e sena piedade ne clemenzia<br />

ja m’an avvelenadu s’esistenzia.<br />

No deves arziare pius su chizu<br />

pustis de su buccone saporidu<br />

chi destinu crudele mi at cundidu<br />

pro istare in vitaliziu fastizu.<br />

Chin tottu galu, che cane famidu,<br />

Pascale, m’est bennidu su disizu<br />

de ti fagher sonettos ca unu die<br />

duos o trese nd’apo intesu a tie.<br />

129


Zoseppe Moro<br />

Sonetto 1<br />

Tue buscas sos serios momentos<br />

de poder dedicare a sos sonettos<br />

e turbados no as sos sentimentos<br />

si cheres chi ti ’èssana perfettos.<br />

Eo t’isvelo sena cumplimentos<br />

chi pro ventura mia sun correttos<br />

ma pro mene sun mortos sos dilettos:<br />

bivo solu d’affannos e turmentos.<br />

O Pascale, so eo in-d-unu caos<br />

de su cale ses tue a connoschenzia<br />

e ando semper dae pena in pena.<br />

Ficcados apo in coro duos giaos<br />

chi mi procuran sa conseguenzia<br />

de sa cruda immancàbile gangrena.<br />

130


S’aère tentu sorte<br />

Sonetto 2<br />

S’èssere meu fragile e affrantu<br />

como at subidu unu colpu fatale<br />

pro ca isbalordidu mi at tantu<br />

poto narrer quasi chi est mortale.<br />

Si nde ridat s’incògnitu rivale<br />

cando mi ’idet in dolu e in piantu<br />

ca no mi passat su colpu morale<br />

mancu cando riposo in campusantu.<br />

Ca sa tudda chi como s’est isparta<br />

no podet esses pius remunida<br />

e ch’in bida no apo alcuna farta<br />

lu giuro in logu ’e perder sa bida<br />

ma sa morale mia netta e arta<br />

mi l’ana sette metros seppellida.<br />

131


Zoseppe Moro<br />

Sonetto 3<br />

Sa satìrica rima giusta e soda<br />

cumpati, so nervosu e iracundu:<br />

chie ’e tesser menzognas at sa moda<br />

diat attenzione ca su mundu<br />

naran tottus chi giughet una roda<br />

chi girat cando a supra, cando a fundu:<br />

si no a primu giru, a su segundu<br />

ca tempus bi nd’at meda galu a coda.<br />

Pagu balanzan dae sas menzognas<br />

vigliaccas, ruffianas, imbusteras,<br />

privas de bonu sensu e de rejone.<br />

Ma cussas depravadas menzogneras<br />

perdonade sa mia espressione<br />

sa bona parte sun tottu carognas.<br />

132


S’aère tentu sorte<br />

A SU NEPODE ANDRIA BIANCU<br />

(Orgosolo, 5 de maju de su 1956)<br />

In riscontru a sa tua chi as mandadu<br />

pienada de rima dialettale<br />

rispondo in poesia tale e cale<br />

pro t’aer sos saludos ricambiadu.<br />

Eo so a reposu collocadu,<br />

Andria, pro disturbu addominale<br />

e tue in custa littera ispedida<br />

nâs chi ses sanu: gai tottu bida.<br />

Sa capitale de su Piemonte<br />

de la ’ider ap’eo ardente brama.<br />

D’estetica bellesa panorama<br />

chi podet de Parigi istare a fronte<br />

est de salubre clima puru fonte<br />

cuss’alpestre zittade giutta a fama.<br />

Lassende s’alta mole a una parte<br />

b’at monumentos e operas d’arte.<br />

Su tempus chi inie as permanenzia<br />

prego sa tua bona boluntade<br />

pro mi descrier sa magnificenzia<br />

de cussa attraentissima zittade<br />

ch’est centru de cultura e civiltade<br />

e patria, dimora e residenzia<br />

de Massimu e Camillu immortaladu<br />

ambos celebres òmines d’istadu.<br />

133


Zoseppe Moro<br />

In serviziu mùstradi costante<br />

e rassignadu, rispettosu e seriu<br />

chin dogni cittadinu o cumandante<br />

ca no subis nessunu vituperiu.<br />

In su dovere, Andria, s’importante<br />

est de verbalizzare chin criteriu<br />

ca su giustu l’incomian e lu lodan<br />

e mancanzias puru si perdonan.<br />

Divertìndedi dae attenzione,<br />

pone a sa proa sa tua virtude.<br />

Abberi s’oju a sa corruzione<br />

ca est sugettu a perder sa salude:<br />

coltìvadi sa cara gioventude,<br />

economicu e no sias isprecone<br />

e s’istipendiu de sa carriera<br />

utilìzzalu in sa menzus manera.<br />

Divértidi, però sias prudente<br />

ca dogni cosa est a tempus sou.<br />

Su serviziu como, essende nou,<br />

ti paret iscocciante certamente<br />

ma cando pensas assiduamente<br />

ch’est sa sorgente de su pane tou<br />

sos oriòlos ch’aias arrimas<br />

e su ch’est de dovere solu istimas.<br />

T’augùro ch’abbarres permanente<br />

in carriera e sias fortunadu:<br />

in pagu tempus passes appuntadu,<br />

vicebrigadieri prestamente<br />

poi si no pius ingallonadu<br />

maresciallu maggiore ultimamente:<br />

docile tantu giustu reconnottu,<br />

amadu e rispettadu dae tottu.<br />

134


S’aère tentu sorte<br />

Caru nepode meu, no bi creo<br />

chi t’offendas pro t’aer avertidu<br />

ca no as sende sàviu e ischidu<br />

bisonzu de su meu galateo<br />

ca forzis a dietro pius so eo<br />

de te ch’apo cunsizos ispedidu.<br />

Azzèttalos però chin piaghere<br />

c’a parrer meu mi sento in dovere.<br />

Sa poesia, cre’, nepode caru<br />

no la cumpones tantu elaborada.<br />

Ritòcala e aspìrala s’ottada,<br />

legher e osservare t’est imparu<br />

e pensa sen’aspirare a su laru<br />

dognunu isfruttat su talentu ch’ada.<br />

E pro raggiungher o meno s’iscoppu<br />

cre’ chi s’imparu no est mai troppu.<br />

Pro chi eo mi sia lamentende<br />

divértidi si ses in divertire<br />

ma faghe e pessa cando ses pensende<br />

ca as de ti creare un’avvenire.<br />

Su tempus est tott’oro, dês ischire,<br />

rifletti si lu ses utilizzende.<br />

S’ùnica gioventude isfrutta como,<br />

pensa prite lontanu ses da domo.<br />

Si no cheres chi pigru eo ti giame<br />

su tempus pro s’istùdiu dispone<br />

e assiduamente no in-d-un’ame<br />

persevera chin grande attenzione<br />

e si t’assinzan compitu a s’esame<br />

chirca concreta sa soluzione<br />

ca pro su decisivu insegnu nou<br />

sa mente deves ponner a su prou.<br />

135


Zoseppe Moro<br />

Nâs chi bonos cunsizos t’apo dadu<br />

ma sun cunsizos de pagu balore:<br />

mi ’antan che poeticu autore<br />

però est unu ’àntidu isprecadu.<br />

Grazias ca mi as auguradu<br />

ch’isparidu m’esseret su dolore<br />

ma est andende a duru cussa die<br />

signale chi mi merito gasie.<br />

Crèdela, caru Andria, no ti do<br />

chi a tie trasferin dae Torinu<br />

ch’est situada in sanu clima alpinu<br />

poi est traversada dae su Po<br />

e dae settentrione zertu so<br />

chi riparada dae s’alp’appenninu<br />

e godit generale ammirazione<br />

cun s’estetica sua costruzione.<br />

Cinta est s’incantevole zittade<br />

no do chin custos magros versos meos:<br />

in sinu sou at s’universidade<br />

fabbricas, impiantos e liceos,<br />

riccas bibliotecas e museos<br />

e monumentos un’infinidade:<br />

bias drittas e largas e lustrosas,<br />

piazzas bellas e ispaziosas.<br />

Su treghentos e dòighi, nât s’istoria,<br />

chi Costantinu a Massenziu at bintu<br />

sos Francesos d’assédiu l’an cintu<br />

a Torinu aspirende a sa vittoria<br />

ma Amedeo segundu at tentu gloria<br />

su Settighentos e ses s’est distintu<br />

paris chin Eugeniu de Savoia<br />

vertende sa vittoria chin gioia.<br />

136


S’aère tentu sorte<br />

Su Sessantunu passada est istada<br />

capitale in Regnu de Sardigna.<br />

Istada puru est capitale digna<br />

de s’intera Italia tribulada<br />

cando no fit ancora unificada<br />

essende istraniera carchi insigna<br />

prima de s’Ottighentos e settanta<br />

chintende a Roma unida tottaganta.<br />

137


Zoseppe Moro<br />

SEGUNDU CANTU<br />

A SU NEPODE ANDRIA BIANCU<br />

(Orgosolo, 11 de frearzu de su 1957)<br />

O amadu nepode, milli iscusas<br />

pro su ritardu pedo e ti presento.<br />

A ti fagher risposta prima istento<br />

c’apo sa mente de sas prus ottusas<br />

e sas ingratas signorinas musas<br />

s’agiudu mi an negadu e mi lamento.<br />

E-i sos permanentes grattacapos<br />

no mi dan logu si no fatto istrapos.<br />

Pro chi no nerzas chi so egoista<br />

pagas ottadas tocat chi ti cante<br />

déndet’a bier chi so estremista<br />

ghiende a tie in rimas aspirante<br />

e so cantende a tie che apprendista<br />

e deo in poesia s’insegnante.<br />

Però narzende su ch’est realmente<br />

est s’insegnante peus de s’istudente.<br />

Dae sa littera apprendo caru Andria<br />

chi tue godis ottima salude.<br />

Gai tottu sa tua gioventude<br />

passes liberu e sanu ’e maladia.<br />

A portada de manu ogni virtude<br />

apas e servas a medas de ghìa<br />

e ti distingas umile in bontade<br />

in educazione e onestade.<br />

138


S’aère tentu sorte<br />

Novas mias no conto tantu a fine<br />

ca so galu sas bezzas isconzende.<br />

Sa gàstrica chi aio e so suffrende<br />

chissai chi mi che sanet in Manine:<br />

a perder s’isperanzia est machine<br />

ma cando m’’ido in tottu male andende<br />

de salude e risorsas in mancanzia<br />

pro forza perdo finas s’isperanzia.<br />

Su restu sanos sun in domo mia<br />

però b’est s’economica piaga.<br />

Si comente s’intrada est troppu paga<br />

de su bisonzu semus in balìa<br />

e da su fangu de sa carestia<br />

deo comente mai tiro daga<br />

Mastru Giuanne troppu ispudoradu<br />

si ch’est in domo mia aposentadu.<br />

In prus a parte su fisìcu male<br />

e su bisonzu cronicu incarnidu<br />

m’est supragiunta sa pena morale<br />

dae su ch’in novembre est sucedidu:<br />

crede chi mi at tantu isbalordidu<br />

chi forzis prus no torro a su normale<br />

ca pro m’aggiungher dolos e annojos<br />

m’ana ’ettadu sa berritta a ojos.<br />

139


Zoseppe Moro<br />

Però si moralmente funestadu<br />

m’an postu in rughe mala chin anneos<br />

no credo siat pro cambios meos<br />

ca mai beffadore so istadu<br />

ne disonestu ne iscreanzadu<br />

ma anzis indulgente chin sos reos<br />

ca sa parte deretta ei sa torta<br />

nos tocat in su mundu a borta a borta.<br />

Chie m’at s’esistenzia avilida<br />

provet mossas, puntorzos e isprones.<br />

So vendicadu basta chi lu ’ida<br />

assazende sos propios buccones<br />

ma tue in primavera de sa bida,<br />

Andria caru, no t’impressiones<br />

ca su coro as pienu d’esultanzias<br />

abbertu a sas novellas isperanzias.<br />

Como m’iscusas, Andria Biancu,<br />

si su càntigu est pagu ricercadu<br />

ca ti l’apo a istentu cumpiladu<br />

cando dae su tribagliu ’enia istancu.<br />

Sugu mai nd’ap’eo manizadu<br />

ma su pagu ch’aìa ’énnidu est mancu<br />

e dae Moro dolente e lagnosu<br />

gradesse unu saludu affettuosu.<br />

140


S’aère tentu sorte<br />

OTTADA A SU NEPODE ANDRIA BIANCU<br />

(Orgosolo, 18 de Santuavini de su 1957)<br />

Como est rejone chi ti nde lamentes<br />

pro su tantu ritardu, caru Andria,<br />

poi no ti rispondo in poesia<br />

comente in sas litèras prezedentes.<br />

Sìntomos de gastrite intermittentes<br />

sun abbattende sa persone mia.<br />

Rendéndemi ogni die pius dolente<br />

mi tiran a sa tumba lentamente.<br />

141


Zoseppe Moro<br />

OTTADAS A SU NEPODE ANDRIA BIANCU<br />

(Orgosolo, 15 de Frearzu de su 1958)<br />

Pro ite de iscusare no apo Andria<br />

ca deo pius de tene apo mancadu<br />

ca in Cagliari m’an recoveradu<br />

pro gastrica infiltrante neoplasia<br />

e unu mese interu incue fia<br />

poi unu mese m’ana dispazzadu<br />

pro fagher cura ricostituente<br />

e poi rientrare novamente.<br />

Si m’’ides como jai so robustu<br />

prus de cantu lu fia essende sanu:<br />

si ispozadu lu giuto su bustu<br />

si mi contan sas costas dae lontanu.<br />

De su tottu bennìdu so marranu<br />

paschéndemi de male e de disgustu.<br />

Sa conca pius de nudda si suvvenit<br />

ma solu ispettat su chi mai benit.<br />

Sos ojos mios che sun infossados<br />

luego de su tottu si che incalan.<br />

Sas orijas luego mi che falan<br />

comente a cuddos canes abbeffados.<br />

Sos ossos de sas palas si signalan<br />

ca paren duos broccos acuttados.<br />

Su chintu pro comente s’est ridottu<br />

luego si che secat de su tottu.<br />

142


S’aère tentu sorte<br />

Sos brazzos paren duas baionettas<br />

de cantu sunu siccos istecchidos.<br />

Sas manos chin sos didos incarnidos<br />

paren fagher serviziu de furchettas.<br />

Sas ancas paren duas ispolettas<br />

ca sun ossos e nérbios isfinidos.<br />

Sos ferros d’anca fin’a sos cambuzzos<br />

pàrene duas attas de lipuzzos.<br />

So da sa Parca abbisadu in bullette<br />

però finas a s’urtimu la lotto<br />

ca no m’at mortu in su chimbantasette<br />

m’est curpende de prus su chimbantotto.<br />

Che pische tentu in intro de sa rete<br />

ap’a lottare tottu su chi potto<br />

ma mi at abbisadu inferocida<br />

chi m’appronte pro s’urtima partida.<br />

Incoraggiantes faeddos mi nasa<br />

cando sos augurios mi rinnovas<br />

ma sorte mia perfida e romasa<br />

pro bene meu mancu faghet provas.<br />

Tue menzus de oe sias crasa<br />

e menzus de ocannu istes a novas:<br />

pro chimbanta annos dae como in susu<br />

progredas e avanzes de piusu.<br />

143


Zoseppe Moro<br />

CHIMBE OTTADAS ISCRITAS<br />

IN SOS URTIMOS MESES DE MALADIA<br />

(Beranu de su 1958)<br />

Como fit tantu tempus a sa muda<br />

s’iscarsa musa mia sena isfogu<br />

però li so cazzende sa barbuda<br />

pro isfogare dolore, no pro giogu<br />

ca sa pessone fragile che buda<br />

est che corria in mesu ’e su fogu<br />

affinighende e fatténdesi a branca<br />

sena poder de brazzu ne de anca.<br />

Como pro forza tocat chi m’arrime<br />

ca su motore lu giutto guastu.<br />

So jai duos annos a regime<br />

guai mancu a fagher mesu pastu:<br />

s’ispunto appena appena time-time<br />

tando pro una chida nd’apo castu.<br />

Gai timende dolore e fastìdiu<br />

so semper prus a gana che a sìdiu.<br />

Prus no tribagliat su meu motore<br />

onzi tantu si firmat e s’inzeppat.<br />

Tando comente cosa chi mi deppat<br />

mi procurat acutu unu dolore:<br />

gonfiadu mi paret chi si creppat<br />

[…<br />

…]<br />

e carchi die si no isto attentu<br />

mi mandat foras de cumbattimentu.<br />

144


S’aère tentu sorte<br />

Si che so arrivadu a s’ora estrema<br />

tottu sa culpa est de madre natura<br />

ca de salude mia aende cura<br />

tirao lotta-lotta rema-rema<br />

però pro m’aggiudare, cori-dura,<br />

mi ch’at incumandadu custa tema<br />

e daéndemi custos martirizos<br />

no mi nerzan chi istima at de sos fizos.<br />

Ma chi mi mandet Deus no l’ingullo<br />

su male chi s’abbattet gai forte.<br />

No credo in su destinu ne l’annullo,<br />

credo ch’a tott’apartenzat sa morte:<br />

giustu credo su narrer de Catullo<br />

chi nessunu est cuntentu de sa sorte<br />

ca de su male prestu nos lagnamos<br />

e de su bene no nos sapiamos.<br />

145


Zoseppe Moro<br />

IN MEMORIA DE ZOSEPPE MORO<br />

Apollo, fizu ’e Giove e de Latona,<br />

Deus mastru de ogni poesia,<br />

cun sas noe sorres in cumpagnia<br />

e de tottu sos membros d’Elicona<br />

li daen a Zoseppe anima ’ona<br />

s’istintu ’e sa musa in pizzinnia.<br />

L’at coltivada cun bella armonia<br />

diventende s’ispassu ’e custa zona<br />

però oe a s’edade ’e chimbant’annos<br />

finit dogni sorrisu e dogn’incantu:<br />

est intradu in su sacru campusantu<br />

segnalende unu luttu ’e sos pius mannos<br />

lassende fizos in sos tristos pannos<br />

privos de su paternu dulze incantu<br />

bestidos cun su luttuosu mantu<br />

traìdos dae sa Parca tott’ingannos.<br />

Omine ’onu mortu cun onore<br />

semper istadu modestu e gentile<br />

capaze ’e cunsizare un’ignorante<br />

at supportadu su forte dolore<br />

cun rassegnazione pius umile<br />

decisu finas a s’ultimu istante.<br />

Comente chi partiat pro torrare<br />

s’at remunìdu muzere cun fizos<br />

déndel’una paterna avvertenzia<br />

d’ischire biver e bene trattare<br />

lassat testamentarios cunsizos<br />

dae sa sua nobile cussenzia.<br />

Antoni Farina, 1958<br />

146


S’aère tentu sorte<br />

A SA MEMORIA DE ZOSEPPE MORO<br />

Orgosolo, pianghe luttuosu<br />

de sa trista isventura chi as tentu:<br />

unu faru ch’aìas luminosu<br />

send’in su menzus lugher si est ispentu.<br />

Moro est partidu a s’ultimu reposu<br />

lassande memoràbile un’ammentu:<br />

est mortu unu poeta balorosu,<br />

de sas musas s’intendet su lamentu.<br />

S’Elicona piantu at dae nou<br />

annunziadu l’an su tristu avvisu<br />

ca mort’est aterunu fizu sou.<br />

Paulicu, Peppinu e Melchioro<br />

sun in sas portas de su paradisu<br />

pro onoraren a Zoseppe Moro.<br />

Cosomo Mercurio, Capidanni de su 1958<br />

147


Zoseppe Moro<br />

A SA MEMORIA DE ZOSEPPE MORO<br />

O Parca inesoràbile, ch’as giuttu<br />

su geniu distintu in sepoltura:<br />

elettu dae sos donos de natura<br />

in sa menzus edade l’as distruttu.<br />

Muzere e fizos bestidos de luttu<br />

sun pro s’irreparàbile isventura:<br />

affrantos de dolore e de tristura<br />

senza poder mantenner oju assuttu.<br />

Ca lis mancat s’affettu sa guida<br />

de su babbu ch’aìan tantu caru<br />

est pena de no poder resistire.<br />

Sol’a sos chimbant’annos de sa bida<br />

est tramuntadu custu Cignu raru<br />

ch’istentat aterunu a nde naschire.<br />

Cosomo Mercurio, Capidanni de su 1958<br />

148


S’aère tentu sorte<br />

A SA MEMORIA DE ZOSEPPE MORO<br />

Moro, aìas una rara istima<br />

pro sa tua onestade e gentilesa:<br />

fis s’isprigu in sa ’idda orgolesa,<br />

fis padronu de metrica e de rima.<br />

Sos collegas t’aìan postu in cima<br />

cando l’ana sa musa tua intesa:<br />

o liricu cantore ’e s’Austesa,<br />

torra biu a cantares che a prima!<br />

Est bivente, s’ammentu no cancellas:<br />

registradu in sas pàginas de oro,<br />

de gloria e de lodes as merittu.<br />

Pro sas gentiles poesias bellas<br />

su numen caru de Zoseppe Moro<br />

imperituru dêt restare iscrittu.<br />

Cosomo Mercurio, Capidanni de su 1958<br />

149


Zoseppe Moro<br />

SONETTO PRO MORO<br />

Macumere at piantu a Merchioro<br />

ch’isventuradu in-d-unu ponte est ruttu,<br />

sos bonorvesos piantu an de coro<br />

de Paulicu su destinu bruttu.<br />

Sos tonaresos pro Mereu insoro<br />

an lacrimadu e piantu a succuttu<br />

e Orgosolo pro Zoseppe Moro<br />

si podet ponner su matessi in luttu.<br />

Pustis chi cun istentu e cun suore<br />

chimbant’annos de bida ch’at passadu<br />

est partidu a s’eternu su poeta.<br />

A lu ’occhire in su menzus fiore<br />

sa Parca vile nd’at approfittadu<br />

che ch’esseret torrende una vendetta.<br />

Zobbo<br />

150


S’aère tentu sorte<br />

SONETTO PRO MORO<br />

Issat monumentale unu pilastru<br />

Orgosolo a caràtteres de oro:<br />

o paesanos, cun devotu decoro<br />

rendide onore a su defuntu mastru.<br />

E sos poetas de luttu su nastru<br />

ponide pro ammentu ’e Peppe Moro:<br />

sas noe sorres ca fit frutt’insoro<br />

piangan dae coro su disastru.<br />

Tottu cantos ponìdebos d’accordu<br />

bisitade su situ àridu e arsu<br />

chi nascondet a Moro, ànima ’ona.<br />

E pro pegnu de meritu e ricordu<br />

a sa memoria ’e su car’iscumparsu<br />

deponide de laru una corona.<br />

Juvanne Mattana<br />

151


Zoseppe Moro<br />

SONETTO PRO MORO<br />

Cloto, Lachesi e Atropo ostinados<br />

si sune contr’a tie, Peppe caru,<br />

e su destinu crudele e avaru<br />

sun a persona tua imboligados.<br />

Lassende noe fizos orfanados<br />

de s’oggettu amàbile e prus caru<br />

chi lis faghet de ghìa e de amparu<br />

in custa bida a sos isfortunados.<br />

Eo prego chi b’apet zente pia<br />

de fagher un’appellu a chie nd’ada<br />

cosa a nde dare a cust’orfanidade<br />

pro no lassare sa gama affligida<br />

chi as lassadu in sa tener’edade<br />

senza consolu in tott’abbandonada.<br />

E. C.<br />

152


S’aère tentu sorte<br />

SONETTO PRO MORO<br />

Appena mesu séculu de bida<br />

at tentu Peppe su disfortunadu<br />

essende dae minore angustiadu<br />

in s’aspra lotta e battaglia accanida.<br />

Gai sa sua esistenzia est finida<br />

senz’aeret a nemos oltraggiadu:<br />

cun tottus semper bene s’est trattadu<br />

fin’a dare s’ultima dispedida.<br />

Paret ancora chi lu so ’idende<br />

imbaradu ’e su lettu a sa palera<br />

su die chi l’ap’eo bisitadu:<br />

fit cunsumidu che candela ’e chera<br />

”So partinde a su logu destinadu”<br />

parìat cun sas laras esplichende.<br />

E. C.<br />

153


Zoseppe Moro<br />

SONETTO PRO MORO<br />

Prite nos as lassadu, Peppe Moro<br />

Sos appassionados de sa musa<br />

e sos chi ti tenian in su coro<br />

tottu sa cricca est restada confusa.<br />

Sa corona ti meritas d’alloro<br />

che fizu predilettu d’Ichnusa.<br />

Fis in bida de musa unu tesoro:<br />

tue, umile, però no l’as diffusa<br />

prite no fis un’òmine esaltadu<br />

pensende a tenner sa celebridade<br />

comente a carchi àteru cantore.<br />

Ma cantu ses in sa bida restadu<br />

semper as preigadu s’umiltade<br />

preighende sa paghe e-i s’amore.<br />

E. C.<br />

154


S’aère tentu sorte<br />

A PEPPE MORO<br />

Febo, ti prego una manu a mi dare<br />

ca impellente bisonzu nd’aìa:<br />

sias prodigu cun Peppe Curria<br />

a Peppe Moro pro commemorare.<br />

Fulgidu astru de sa poesia,<br />

meda bi fit da issu d’imparare:<br />

rettu, probu, cittadinu esemplare<br />

pro condutta, onestade e cortesia.<br />

Deo tott’ora turbadu e cunfusu<br />

biàsimo sa ria Atropo parca<br />

pro sa grande d’Orgosolo iattura.<br />

E l’affirmo cun rejones de prusu<br />

su ch’at nadu pro Laura Petrarca:<br />

”Cosa bona mortal passa e non dura”.<br />

Eppeddu Corrias<br />

155


Zoseppe Moro<br />

SONETTO PRO MORO<br />

Appena chi rezzìdu apo s’avvisu<br />

chi che fis seppellidu, caru Moro,<br />

subitamente de un’improvvisu<br />

m’at turbadu sa mente e-i su coro.<br />

Mancat dae domo tua ogni tesoro,<br />

sa gioia s’ispassu e su sorrisu:<br />

Deus ti nd’at giamadu in Paradisu<br />

pro ti che collocare in mesu insoro.<br />

Pro ammentu t’iscrio custas rias<br />

dae su coro meu luttuosas<br />

ca ti tenzo presente, caru frade.<br />

Cunsèrvalas sas tuas poesias<br />

che a prima gentiles, amorosas<br />

ca las cantamos in s’eternidade.<br />

Pascale Flore<br />

156


S’aère tentu sorte<br />

SONETTO PRO ZOSEPPE MORO<br />

Orgosolo commèmora, t’imploro<br />

a s’iscumparsu fizu intellizente<br />

dignu d’esser coronadu a fozas d’oro<br />

ca t’at servidu sempr’onestamente<br />

in su tribagliu e in su bonu coro,<br />

orgogliu e onore de sa tua zente<br />

ca sa figura de Giuseppe Moro<br />

fit de versos umanos possidente.<br />

Ca Calliope Talia e Ippocrene<br />

in su Parnasu battizadu l’ana<br />

pro esser collocadu in s’alta gloria<br />

ue ogni poeta allogiat bene.<br />

Tue, pòpulu, cun sa fede sana<br />

omaggiu rende a sa sua memoria.<br />

Zulianu Corrias<br />

157


Retratos


Zoseppe Moro<br />

Zoseppe Moro a caddu.<br />

160


S’aère tentu sorte<br />

Zoseppe Moro.<br />

161


Zoseppe Moro<br />

Sa muzere e sa connada minore.<br />

162


S’aère tentu sorte<br />

Su retore beneighet su tratore.<br />

Peppe Moro faeddat a sa zente.<br />

163


Zoseppe Moro<br />

Sa carta de identidade de Peppe Moro.<br />

164


Indicu


5 Annotu de imprenta<br />

7 Fulgidu astru de sa poesia<br />

11 Biografia<br />

15 Poesia e càntigu<br />

19 Poesias<br />

21 S’alfabeticu<br />

27 Unu trintases retrogadu<br />

31 Unu barantanoe retrogadu<br />

36 Dichiarazione de amore<br />

42 Risposta a una dichiarazione de amore<br />

46 A Antioga Pisanu<br />

64 Undighinas<br />

67 Cunsizos de su Babbu<br />

69 Risposta mea<br />

74 A sos Pisanos<br />

76 S’ultima dispedida<br />

77 Ottada pro Santu Franziscu<br />

78 Sonetto pro Santu Franziscu<br />

79 A Don Giovanni Rossi (bandidore)<br />

80 Sonetto pro Monsignore Nicolinu<br />

81 A Sassari<br />

82 A Nuoro<br />

83 Muttos<br />

89 Sonetto pro s’umana zenia<br />

90 Ottadas a s’amigu Innassiu Pirastru<br />

91 Ottada a s’Istadu Italianu<br />

92 Su liberu arbitriu (su credulone)<br />

95 Su Babbu e sa Fiza<br />

107 A Scelba<br />

108 Sa leze truffa<br />

109 Contra a sa leze truffa de su 1953<br />

110 Semper supra de sa leze truffa<br />

166


111 Ottada pro sa leze truffa<br />

112 Duas ottadas in risposta a sa littera de Innassiu Pirastu<br />

113 Su mese de martu<br />

122 Sa maladia<br />

125 A su fizolu Antoni Carta<br />

126 Cuartinas<br />

127 Ottadas<br />

129 A Pascale Floris<br />

133 A su nepode Andria Biancu<br />

138 Segundu cantu, a su nepode Andria Biancu<br />

141 Ottada a su nepode Andria Biancu<br />

142 Ottadas a su nepode Andria Biancu<br />

144 Chimbe ottadas iscritas in sos urtimos meses de maladia<br />

146 In memoria de Zoseppe Moro<br />

147 A sa memoria de Zoseppe Moro<br />

148 A sa memoria de Zoseppe Moro<br />

149 A sa memoria de Zoseppe Moro<br />

150 Sonetto pro Moro<br />

151 Sonetto pro Moro<br />

152 Sonetto pro Moro<br />

153 Sonetto pro Moro<br />

154 Sonetto pro Moro<br />

155 A Peppe Moro<br />

156 Sonetto pro Moro<br />

157 Sonetto pro Zoseppe Moro<br />

159 Retratos<br />

167


Finito di stampare nel maggio 2004<br />

presso le Grafiche Ghiani, Monastir - Cagliari

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!