25.12.2014 Views

literaturuli gazeTi

literaturuli gazeTi

literaturuli gazeTi

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

14 Targmani<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

1 - 14 ivlisi 2011<br />

mark strendi<br />

sivrce<br />

niu-iorkis centrSi, maRalsarTuliani<br />

Senobis saxuravis kideze lamazi<br />

qali idga da gadaxtomas apirebda,<br />

roca saxuravze gasarujad asulma<br />

kacma SeniSna. Semcbarma qalma nabijiT<br />

ukan daixia. qeraTmiani kaci ocdaaTiocdaTxuTmeti<br />

wlis iqneboda. gamxdari<br />

iyo: ganieri mxrebi da mokle, Txeli<br />

fexebi hqonda. misi Savi trusi<br />

mzeze atlasiviT bzinavda. erTmaneTs<br />

mxolod aTi nabiji aSorebdaT. qali<br />

miaSterda. qarma grZeli, Savi Tmis Rerebi<br />

mTel saxeze CamouSala. man Tma<br />

tobias vulfi<br />

sifxizle<br />

mark strendi (1934) Tanamedrove amerikeli poeti da eseistia, romlis<br />

leqsebsac qarTveli mkiTxveli zviad ratianis SesaniSnavi Targmanebis<br />

wyalobiT icnobs. 1999 wels is puliceris premiis laureati<br />

gaxda. amerikeli poetebis umravlesobis msgavsad, mark strendi sxvadasxva<br />

universitetSi wlebis manZilze aswavlida, axla ki literaturis<br />

Teoriasa da SedarebiT literaturaTmcodneobas aswavlis niu<br />

iorkSi, kolumbiis universitetSi. misi poeturi krebulebia: `ambavi<br />

Cveni cxovrebisa~(1973), `elegia mamaCemisTvis~(1978), `cxovreba gr-<br />

Zeldeba~(1990), `misi qarbuqi~(1998) da sxva.<br />

`sivrce~, rogorc mark strendis mcire prozis saukeTeso nimuSi,<br />

araerT anTologiaSia Sesuli.<br />

`odisevsi navmisadgomidan gamobrunda<br />

da uswormasworo biliks gauyva,<br />

romelic gorakebze Sefenili tyisken<br />

midioda _ swored im adgilisken,<br />

sadac aTenam uTxra...~<br />

riCardi drois gasayvanad kiTxulobda.<br />

kiTxvas guls ver udebda, magram<br />

mainc cdilobda, erTguli meRoris<br />

sacxovrisisaken mimavali odisevsis<br />

mogzaurobiT dainteresebuliyo<br />

_ an `meRore~ ra sityva iyo, an, saer-<br />

Tod, lukma-puris Sovnis ra gzisTvis<br />

miegno im kacs, vinc, ra Tqma unda, mgzavrs<br />

ver icnobda. veravin veravis<br />

scnobda am Zvel wignebSi, Tumca is kaci<br />

odisevss mainc gaumaspinZldeboda da<br />

wuwuniT yurebsac gamouWedavda. dro<br />

da dro riCardi mis gverdiT CaZinebul<br />

anas gadaxedavda xolme. undoda,<br />

qals gaRviZeboda da gadmobrunebuls<br />

gulSi Caekra _ sad hqonda amis bedi!<br />

moRuSuli, gaRizianebuli isev odisevss<br />

daubrunda. anas es wigni sasTumal-<br />

Tan darCenoda _ zustad im Tavze gadaSlili,<br />

romelSi aRwerili ambebic<br />

riCards mosawyenad da metismetad<br />

daujereblad eCveneboda. gadafurcla<br />

da is adgili moZebna, sadac odisevsi<br />

mSvild-isars mozidavs da yvela<br />

sasiZos erTianad amoxocavs, magram am<br />

SemTxvevaSic bevrad ufro maRalfardovani<br />

aRwera da uxvsityvaoba daxvda,<br />

vidre bavSvobaSi wakiTxuli versiidan<br />

axsovda. wesiT, ramdenime wlis<br />

Semdeg, es wigni kidev erTxel unda waekiTxa,<br />

rogorc kolumbiis universitetis<br />

pirvelkurselTa savaldebulo<br />

sakiTxavi, magram im kviras gripi Sexvda.<br />

wigni biblioTekidan iyo gamotanili.<br />

TariRebs daakvirda: ramdenjerme<br />

gamoetanaT, gamotanidan gamotanamde<br />

ki didi dro gasuliyo. mere is daxura<br />

da Tavis adgilze dado.<br />

sasTumlis sanaTuri rom aanTo, ana<br />

mxolod SeiSmuSna. cota xanSi Suqi<br />

Caaqro da baliSi aafua, sabanic<br />

Tavisken gadaiTria im imediT, rom es<br />

yvelaferi Sedegs gamoiRebda, magram<br />

qals isev eZina, kedlisken gadabrunebuli<br />

mSvidad fSvinavda. viwro sawol-<br />

Si iwvnen; sibneleSi ukeTesad igrZno<br />

misi zurgisa da fexebis, ho, gansakuTrebiT<br />

fexebis simxurvale. nazad<br />

moxril fexze muxli miado, qali ki<br />

gverdze gaiwia, ris gamoc riCardi nawyeni<br />

da gaRizianebuli darCa. man kargad<br />

icoda, rom axla arafris ufleba<br />

ar hqonda: im Rames ana seqsze ukve orjer<br />

daTanxmda, garda amisa, diliT<br />

adre unda amdgariyo, restoranSi mTeli<br />

dRe mimtanad unda emuSava. TviTon<br />

ki SuadRiT erTaderT leqcias unda<br />

daswreboda. Tumca am yvelafris gacnobierebam<br />

mis moTxovnilebas veraferi<br />

daaklo _ es xom mxolod moTxovnileba<br />

iyo da meti araferi: qali<br />

qveS kidev erTxel moeqcia, tuCebze misi<br />

mousvenari tuCebi, zurgze misi moalerse<br />

TiTebi egrZno.<br />

RmerTo! axla sxva rameze unda<br />

efiqra.<br />

magram raze razec unda efiqra,<br />

mainc ecodineboda, rom amas yuradRebis<br />

gadasatanad akeTebda da es<br />

azri isev am sawolTan, gverdiT CaZinebul<br />

anasTan, mis sunTqvasTan, mis simxurvalesTan<br />

daabrunebda. miuxedavad<br />

amisa, Tu didxans gauZlebda, iqneb<br />

CasZineboda kidec, an iqneb, sjobda,<br />

efxizla da mzad yofiliyo, roca maRviZara<br />

awkrialdeboda. ara, is qals<br />

arafers daaZalebda. anas aCqareba ar<br />

uyvarda, arada, Tu ar iCqarebdnen, samsaxurSi<br />

wasvla sauzmis an Sxapis gareSe<br />

mouwevda. ubralod gadaxedavda, erTs<br />

Taviseburad Sexedavda da qali yvelafers<br />

mixvdeboda, mere ki imas gaakeTebda,<br />

rac undoda. Tu mas ar endomeboda,<br />

riCardi Setevaze ar gadavidoda.<br />

ase namdvilad ar moiqceoda. ara,<br />

amjerad ara.<br />

kargi, sxva rameze ifiqrebda. `kudianebze<br />

monadire~ – es Zveli romani<br />

riCardma saerTo sacxovreblis foie-<br />

Si ipova. nanaxi hqonda filmi, romel-<br />

Sic avi sulebiT Sepyrobili gogo Tavs<br />

bzrialasaviT atrialebda, magram ar<br />

icoda, Tu is wignis ekranizacias warmoadgenda.<br />

ara, wigni arc didi literatura<br />

iyo da arc araferi. ubralod,<br />

interesiT ikiTxeboda. mwerals<br />

safuZvlianad Seeswavla av sulebTan<br />

brZolis wesebi, zogierTi SemTxveva ki<br />

tobias vulfi (1945) Tanamedrove amerikeli mweralia, romelic,<br />

umTavresad, mcire prozas da memuaruli Janris wignebs wers. is ori<br />

romanis avtoric aris. misi moTxrobebis pirvel krebulSi,<br />

`Crdiloamerikeli mowameebis baRSi~Sesuli nawarmoebebi araerTxel<br />

moxvda mcire prozis sxvadasxva anTologiaSi. memuaruli Janris<br />

nawarmoebebidan aRsaniSnavia `am biWis cxovreba~(1989), romelSic<br />

avtori sietlSi gatarebul bavSvobis wlebs ixsenebs da `faraonis<br />

jarSi~(1994) _ wigni vietnamis omisa da mwerlis jariskaculi<br />

warsulis Sesaxeb.<br />

moTxroba `sifxizle~ 2008 wels gamoqveynda The Sunday Times-Si.<br />

imdenad saSiSi gaxldaT, rom TviT satanis<br />

arsebobasac daijerebdi, yovel<br />

SemTxvevaSi, romanis kiTxvis dros<br />

mainc. rogorc aRmoCnda, zogierT<br />

mRvdels avi sulebis gandevna sakuTar<br />

saqmed gaexada. es maTi xeloba iyo, maTi<br />

sabazro niSa, isxdnen da mexanZreebiviT<br />

elodnen, rodis mouxmobdaT gangaSis<br />

zari. avi suli aidahoel diasaxlisSi!<br />

avi suli delaverel avtobusis<br />

mZRolSi! ucnauri ambavi iyo, ara<br />

TiTqos Tavad mRvdloba sakmarisad<br />

ucnauri ar yofiliyo. bavSvobaSi<br />

riCardi morwmune iyo, sadilobis win<br />

locvebs ambobda da sakvirao skolaSic<br />

dadioda, sadac wveriani kacebis<br />

figurebs Teqis naWerze awebebda<br />

xolme. eklesia moswonda, iqidan gamosuli<br />

Tavs yovelTvis kargad grZnobda.<br />

fiqrobda, rom SeiZleboda erT<br />

dRes, roca bevrad ufro asakovani iqneboda,<br />

isev morwmune gamxdariyo. Tumca<br />

qalebze uaris Tqma is, rom qalisTvis<br />

arasdros ekocna, arasdros<br />

SemoWdoboda tanze misi fexebi...<br />

wamojda da wylian Wiqas gadaswvda,<br />

romelic anam sasTumlis tumboze dautova.<br />

wina SabaTs Wiqa waaqcia da imdeni<br />

ifaTura, rom qali gaaRviZa, magram<br />

axla amis gameoreba ar undoda, hoda,<br />

is frTxilad aiRo da frTxiladve<br />

dadga, roca bolomde gamocala.<br />

Tavi baliSze dado. Tvalebi daxu-<br />

Wa, magram swored maSin anam amoifSvina;<br />

gadmobrunebulma ki mas simxurvalis<br />

cxeli talRa da CamTbari sawolis<br />

is motkbo surneli moageba, puris<br />

gamocxobisas rom dgeba xolme. mis<br />

gverdiT daZabuli, momlodine iwva,<br />

magram qali aRar ganZreula. riCards<br />

mxolod saaTis wikwiki da Tavisi ara-<br />

Tanabari, gaxSirebuli sunTqvis xma esmoda.<br />

Wers axeda. quCis lampionidan Semoparuli<br />

sinaTlis Txeli zoli SeniSna.<br />

aRar fiqrobda mRvdlebze – amas ra<br />

azri hqonda. kargi, isev odisevsze ifiqrebda.<br />

es wigni kidev erTxel unda<br />

ukan gadaiwia da cali xeliT daimagra.<br />

TeTr bluzasa da Ria cisfer qvedakabas<br />

qari ufrialebda, magram is yuradRebas<br />

ar aqcevda. kacma SeniSna, rom<br />

qali fexSiSveli iyo, maRalqusliani<br />

fexsacmelebi ki iqve, axlos, qviSaze<br />

miewyo. qali Sebrunda, zurgi Seaqcia.<br />

qarma qvedakaba grZel wvivebze miaweba.<br />

kacs surda, miswvdomoda da<br />

Tavisken moezida. qari qals qvedakabas<br />

isev ufrialebda da dro da dro<br />

patara, mrgval ukanalze akravda. bikinis<br />

konturic emCneoda.<br />

_ sadilze gpatiJebT, _ dauyvira<br />

kacma.<br />

qalma moixeda. uazro mzera hqonda.<br />

kbilebs erTmaneTs mTeli ZaliT<br />

aWerda. kacma Sexeda xelebze, romlebic<br />

axla mas win gadaejvaredinebina,<br />

raTa qvedakabis friali SeeCerebina.<br />

saqorwino beWedi ar ekeTa.<br />

_ modi, sadme wavideT da visaubroT,<br />

_ uTxra kacma.<br />

qalma Rrmad CaisunTqa da isev zurgi<br />

Seaqcia. mklavebi ise aswia, TiTqos<br />

CasayvinTad emzadeboda.<br />

_ moixedeT, _ dauZaxa kacma, _ Tu<br />

SegaSineT, damijereT: saSiSi araferia.<br />

man mxrebze mogdebuli pirsaxoci<br />

CamoiRo da welze sarongiviT Semoixvia.<br />

_ vici, ra damTrgunvelicaa.<br />

verc ki axsnida, ras gulisxmobda.<br />

gaukvirdeboda, qals misi sityvebidan<br />

rame rom gaego. moewona, rogor ezniqeboda<br />

zurgi ukanalis zemoT. Tval-<br />

Si mouvida _ martivi, eqspresiuli,<br />

madisaRmZvrelad seqsualuri. Sexeba<br />

mounda. TiTqos imeds aZlevso, qalma<br />

xelebi CamouSva da SeiSmuSna.<br />

_ ici, ras getyvi, _ uTxra kacma,<br />

_ colad mogiyvan.<br />

qarma qals qvedakaba ukanalze<br />

kidev erTxel miaweba.<br />

_ maSinve erTad davwvebiT, _ ganagrZo<br />

kacma, _ mere italiaSi wavalT<br />

_ boloniaSi, sadac didebul kerZebs<br />

gavsinjavT. mTeli dRe vixetialebT,<br />

RamiT ki grapas davlevT. mTel qveyanas<br />

movivliT da im wignebs wavikiTxavT,<br />

romlebisTvisac verasdros viclidiT.<br />

qali arc Semobrunebula da arc<br />

saxuravis kides moscilebia. mis win<br />

long ailend siTis industriuli Senobebi,<br />

qvinsis saxlebis usasruli<br />

mwkrivebi gadaSliliyo. Sors oriode<br />

Rrubeli micuravda. kacma Tvalebi<br />

daxuWa da imaze daiwyo fiqri, kidev ra<br />

gziT SeeZlo, misTvis gadawyvetileba<br />

Seecvlevinebina. rodesac Tvalebi<br />

gaaxila, dainaxa, rom qalis terfebsa<br />

da saxuravis kides sivrce hyofda _<br />

sivrce, romelic amieridan mas da samyaros<br />

Soris mudam iqneboda. im xangr-<br />

Zlivi wamis manZilze ki, rodesac qali<br />

mis Tvalwin ukanasknelad Canda, kacma<br />

gaifiqra, ra mSvenieriao. mere is gaqra.<br />

waekiTxa. ra Tqma unda, axla ukve zrdasrulTaTvis<br />

gankuTvnil versias<br />

waikiTxavda! rogorme gauZlebda zogierT<br />

monologsa da aRweras, mere ki<br />

karg adgilebs miadgeboda, vTqvaT,<br />

wignis dasasruls gamarTul xocva-<br />

Jletas. moswonda is, rom mTeli im<br />

ugzo-ukvlo xetialis Semdeg odisevsi<br />

Sin brundeboda da yvelafers saku-<br />

Tar adgils miuCenda, Tavis qalsa da<br />

saxls daibrunebda _ zedmeti laparakis,<br />

sisuleleebis gareSe.<br />

`iliadasac~ waikiTxavda. `omi da<br />

mSvidoba~ da `Zmebi karamazovebic~<br />

unda waekiTxa. yvela wignis wakiTxva<br />

undoda, romlebic anas Taroze ewyo<br />

da mas moswonda. riCardi universitet-<br />

Si ekonomikas swavlobda da mxatvruli<br />

literaturis sakiTxavad bevri<br />

dro ar hqonda; gantvirTvisTvis raime<br />

deteqtivs an iseT wigns gadaSlida<br />

xolme, mkiTxvels rom Tavzars scemda.<br />

ho, didad nakiTxi ar iyo – eCivla,<br />

visac undoda! aba, enaxaT, ras mouxerxebda<br />

romelime daxvewili arseba im<br />

masalas, mas rom unda daemuSavebina<br />

saerTaSoriso ekonomikisa da ekologiis<br />

seminarze. marTvis strategiuli<br />

modulebi. Tanasworobis alternatiuli<br />

kriteriumebi. zogadi sabazro<br />

wonasworobis gavlenis analizi. aba,<br />

midiT, _ gaifiqra man, _ kiseric gitexiaT.<br />

ana aseTi ar iyo – snobi. ara, aseTi<br />

marTlac ar iyo. es wignebi uyvarda da<br />

maT mniSvnelovan wignebad Tvlida.<br />

riCardma icoda, rom TviTon bolomde<br />

gulwrfeli ar yofila, rodesac<br />

pirveli Sexvedrisas qals sakuTar gemovnebaze<br />

esaubra. afiqrebina, TiTqos<br />

didebulad erkveoda klasikaSi da<br />

imanac daujera, radgan egona, rom<br />

kolumbiis universitetis studentebi<br />

mxolod sazrianebi ki ara, kulturulebic<br />

iyvnen da isini universitet-<br />

Si imitom ki ar dadiodnen, mogvianebiT<br />

didi Tanamdebobebi rom daekavebinaT,<br />

aramed codnis, sibrZnis misaRebad _

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!