literaturuli gazeTi
literaturuli gazeTi
literaturuli gazeTi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
12 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
portreti 1 - 14 ivlisi 2011<br />
mwerali, poeti, dramaturgi, kinoscenaristi<br />
_ ocdaaTamde enaze<br />
Targmnili wignebis avtori, asze meti<br />
Teatris scenaze gaTamaSebuli piesebis<br />
Semqmneli, iaponiaSi eqvsjer<br />
gamocemuli `yvelaze Ronieri biWis~<br />
ambebis mezRapre, Semoqmedebis aTtomeulis<br />
mflobeli; wignebis saerTo<br />
tiraJi _ eqvs milionamde.<br />
sainteresoa, msoflio rukis<br />
romel wertils miawvdine gonebis Tvali,<br />
Zvirfaso mkiTxvelo! SvedeTis<br />
akademiis didi darbazi xom ar warmogidga<br />
Tvalwin da kaTedrasTan mdgomi,<br />
<strong>literaturuli</strong> premiis molodiniT<br />
gulaZgerebuli Cileli, kolumbieli,<br />
Svedi, italieli Tu germaneli<br />
Semoqmedi, iqneb wiTel xaliCaze xeljoxiT,<br />
cilindriT an pirSi sigariT<br />
dinjad da amayad mimavali, paparacebiT<br />
alyaSemortymuli romelime mdidruli<br />
ranCos, sasaxlisa Tu kunZulis<br />
mflobeli mwerali warmogesaxa!<br />
ise ki, amgvari SemoqmedebiTi<br />
biografiis mwerlis sanaxavad, Sesa-<br />
Zloa, arc Soreul mogzaurobas<br />
darideboda Tavgadadebuli mkiTxveli<br />
da cocxal klasikoss msoflios<br />
nebismier kuTxeSi swveoda TvalSesavlebad<br />
Tu xelSesaxebad. Tuki marTlac<br />
SegipyroT dauZlevelma survilma, SeityoT<br />
romeli mwerlis qmnilebaTa<br />
rekordul tiraJsa da gamocemebs<br />
vgulisxmobT, maSin ganagrZeT kiTxva,<br />
axla swored misi portretis konturebs<br />
movxazavT. Tavadac Rrmad<br />
swams, rom `mwerali biografiaa”, Cven<br />
ki daeWvebis ra ufleba gvaqvs, rva<br />
aTeuli wlis adamians simarTle ki ara,<br />
sizmaric daejereba.<br />
umaRlesi ganaTleba ar miuRia, wyaltubos<br />
raionis sofel gviStibsa da<br />
`Cinebulad damTavrebul mwerlis akademias<br />
_ ubedur bavSvobas~ umadlis<br />
sakuTar codna-ganaTlebas! (nurc<br />
moskovis sakavSiro mweralTa kavSiris<br />
umaRles literaturul kursebs<br />
daviviwyebT). magram auwonavi amagi<br />
momavali mwerlis cxovrebas bebiam –<br />
qristina avalianma dasdo: `pirveli<br />
sityva mis kalTaSi vTqviT da pirveli<br />
anbanic man gvaswavla. man gvaziara enis<br />
javarsa da sinatifes. rac bebiam icoda,<br />
ukleblad vici~. icis, rom rac<br />
unda omi, sicive, SimSili awuwunebdes,<br />
sxvisi arc ra unda indomos, arc vinmes<br />
ezo-kar-midamos Seatovos Tvali da<br />
arc sxvis qonebas, sakuTari mklavisa<br />
da janis imedad unda iyos am wuTisa da<br />
tanjvis sofelSi. `gamoitanja~ kidec<br />
erTi wliT umcros ZmasTan erTad: cxovrebas<br />
arc omis siave dauklia _ umciresi<br />
sarCosaTvis yamiri miwis texva,<br />
yavarmorRveul saxlSi wlobiT<br />
Camomavali Tovl-wvimis atana, `gada-<br />
Rletili SarvliTa Tu dasakerebeli<br />
fexsacmliT” siaruli, magram rogor<br />
SeuTavseblad da warmoudgenladac<br />
unda geCvenoT, am viTarebam wigni da<br />
rveuli mainc ver gaagdebina xelidan:<br />
`me rom Cemi Zmis pirdaRebul wuRas<br />
vakerebdi, an najaxis tars vagebdi, igi<br />
`vefxistyaosans~ xmamaRla kiTxulobda<br />
da TerTmeti klasi TiTqmis sul<br />
mosmeniT Seviswavle. miuxedavad aseTi<br />
mouclelobisa, Tu xelT raime literatura<br />
Cagvivardeboda, waukiTxavs ar<br />
vuSvebdiT~.<br />
amgvarive sibejiTiT mouxda cxovrebis<br />
sqeltaniani, magram mravalgvarad<br />
dasuraTebuli wignis kiTxvac.<br />
zogierTi gverdi Zalze saxalisoc<br />
gamodgeboda xolme, xSirad ki gulic<br />
mosdioda da maSin, icocxle, xelidanac<br />
yvelaferi gamosdioda: moTxrobebi,<br />
novelebi, romanebi, piesebi, Zalze<br />
gagulisebuls _ scenarebic. marTalia,<br />
xatvis siyvarulma akademiaSi ver<br />
moaxvedra, magram sanugeSod isic ikmara,<br />
Tavis droze Saliapinic rom ar<br />
miiRes operis `xorSi~.<br />
roca cxovrebis wigns Cahkirkiteb,<br />
sadRac satirladac gagixdeba saqme.<br />
gamzrdeli bebiis dakargva gamodga<br />
wrfelad danadeni uxvi cremlis wyaro,<br />
magram didma sadardelma didi<br />
saTqmelic moiyola, pirveli romani<br />
_ `varskvlavTcvena~.<br />
ase gadaixada `qveynis ukeTesi~ bebiis,<br />
misi Taobis naadrevad Sewyvetili,<br />
`dakarguli bavSvobisa~ da omis xarki.<br />
magram cxovreba ris cxovrebaa, sadac<br />
Crdil-naTeli Tanabrad ar monacvleobs.<br />
Tuki mcirediT wrfelad aRtaceba<br />
SegiZlia, did mwuxarebebs patar-patara<br />
sixarulebic ki sZalaven. hoda,<br />
xarobdnen erTmaneTiT _ TanaklaselebiT,<br />
maswavleblebiT, ZmebiT, bebiebiT,<br />
mamidebiT, biZebiT, naTesavebiT:<br />
`erTi sityviT, me cxovrebis Rrma,<br />
safuZvliani codnis skola davamTavre,<br />
miviRe marTla simwifis atestati,<br />
romelsac bebiaCemis xelis<br />
mowera aklia da kacma rom Tqvas, mas<br />
yvelaze pirvelad da yvelaze sapatio<br />
adgilas unda moewera xelio~, _<br />
dasZens guliswyvetiT.<br />
samagierod, yoveli misi naRvliansixaruliani<br />
da tkivilian-siyvaruliani<br />
cxovrebiseuli novelis<br />
bolos, bebiis uxilav xelmowerasTan<br />
erTad, cxadad da amayad, erTgvari<br />
svanuri sidinjiTac ikiTxeba: `otia<br />
ioseliani~...<br />
sofio jafariZe<br />
martoobiT<br />
ganwmendili suli<br />
es gvar-saxeli<br />
dRes, Cvens<br />
qveyanaSi, pirvel<br />
yovlisa, Rirsebis<br />
simZimiTaa aRbeWdili,<br />
mere ki<br />
im pasuxismgeblobiT,<br />
TiToeuli<br />
mkiTxvelisa<br />
Tu gadamkiTxvelis<br />
winaSe rom<br />
utvirTavs mwerals:<br />
`Tvalis kaklebSi<br />
vuyureb<br />
Cems xalxs ra<br />
stkiva, an ra uxariao~.<br />
swored<br />
amitom, xandaxan,<br />
gausaZlisad susxiania<br />
misi marTali<br />
sityva, magram<br />
nugeSianic _<br />
rom iliaseuli<br />
mamxilebeli siyvaruli<br />
jer<br />
kidev arsebobs,<br />
mwerals jer<br />
kidev swams Tavisi<br />
xalxis, ar<br />
gauwiravs `moyvare~<br />
da imis<br />
imedad, rom `Zraxvas kaci moufTxvebis”,<br />
Tavs ar zogavs, amxels da amxels<br />
mis mankierebas.<br />
marTlis mTqmels cxeni Sekazmuli<br />
unda hyavdeso, _ nuras ukacravad! am<br />
globaluri migraciisa Tu emigraciis<br />
xanaSi, sakuTari soflidanac ar<br />
moucvlia fexi.<br />
bolo xans baton otiasTan Sexvedris<br />
survili amekviata. fiqrisa da<br />
garjis kacis uCveulo samyofelic<br />
cxadad warmovisaxe _ misi naostatari<br />
buxriTa da misive gamarTuli skebiT.<br />
imazec vifiqre, ra Temaze visaubrebdiT,<br />
vinerviule kidec _ araferi<br />
wamcdes iseTi, batonma otiam `bJuturad”<br />
monaTlos-meTqi. kacma rom Tqvas,<br />
an ki ra saWiroa Tavis gabezreba, didi<br />
mwerlis mravalJanrovan Semoqmedeba-<br />
Si xom samyaroul yvela kiTxvaze pasuxi<br />
ukve gacemulia.<br />
aba, ras hkiTxav _ siyvaruli arsebobs<br />
Tu ara da Tu arsebobs ramden xans<br />
cocxlobso myisve mogigebT _ `siyvaruli<br />
TavisTavad movao. erT mSvenier<br />
dRes, ise, rom Sen arafer SuaSi xar,<br />
adgeba da mova, Camogisaxldeba da<br />
dRedaRam saSvels ar mogcems... imasac<br />
amboben: ravarc mova, ise wavao... isemc<br />
ra vuTxra me magis mTqmels da<br />
damjeres! gagigonia, meti araa Cemi<br />
mteri! ara, batono, aravin mogatyuoT,<br />
li sakiTxebis sakomentarod Tu miakiTxaven<br />
xolme sxvadasxva sainformacio<br />
saSualebebidan. mavanTaTvis<br />
misi imerul kiloze gawyobili sarkastuli<br />
sityvebia amod sasmeni... magram<br />
cxovrebis arsis Sesaxeb mwerlis<br />
fiqri, ainunSic aravis mosdis.<br />
Crdiloeli megobari rom amunaTebda<br />
_ `qarTvelebs omi ar ginaxavTo!..~<br />
pasuxad genialuri romani<br />
Seageba _ Tu maincdamainc germanelebis<br />
tanki ar gveCxireboda<br />
TvalSi, ager, batono, imereTis erT<br />
patara sofelSi, uomrad Cvilic ki<br />
ar darCenilao. albaT, msoflio<br />
literaturaSi Zneli dasaZebni iqneba<br />
imaze tragikuli pasaJi, SimSiliT<br />
Sewuxebuli SviliSvilis cqeriT<br />
sulSeZruli, 70 wlis bebiis damWknari<br />
mkerdidan rZe rom gamoJonavs. amis<br />
Semdeg vin gabedavda mwerlisTvis<br />
emtkicebina, rom ara Tu ar enaxa, om-<br />
Sic ar yofiliyo.<br />
marTalia, Cvenma Taobam erTis<br />
nacvlad, ramdenime omi ixila, magram<br />
ratomRac mgonia, mainc veraferi<br />
`ixeira~ _ arc erTmaneTi Segvyvarebia<br />
Tavze metad da arc samSoblo,<br />
ukanaskneli lukmis sxvisTvis ganawileba<br />
ki saerTod raRa saxsenebelia.<br />
arada, batoni otias SemTxveva kvlav<br />
ar daijeroT, Tavi ubedurebaSi ar<br />
CaigdoT! rad minda sxvisi naTqvamis<br />
naTqvami an wignebSi mogonili romanis<br />
gaxseneba; rava, salaparakod da<br />
samagaliTod Cemi ambavi ar meyofa!..~<br />
iqneb sikvdilze, kacobriobis am<br />
daundobel da saSiS mterze gvekiTxa<br />
raime arc am kiTxvis pasuxs daaxanebs:<br />
`saerTod, sikvdiliT ar unda<br />
izomebodes SiSio~ _ getyviT. kacoba<br />
kacoba riT unda izomebodes, batono<br />
otia _ `yoveli dRe adamianis<br />
kacobis gamocdaa dabadebidan sikvdilamde.<br />
kacis cxovreba yoveldRe<br />
ufskrulis pirze borZiks hgavs...<br />
raki mainc mosulxar da jaxirob, Tu<br />
qveynis ukeTesi ara, mTaSi mikarguli<br />
erTi soflis uaresi vinme mainc ar<br />
unda iyo, rom mezoblis gogos gamarjobis<br />
Tqma ar gauWirdes”. aki vTqvi,<br />
yvela kiTxvis pasuxs ipovniT-meTqi<br />
baton otiasTan.<br />
amitomac, danaSauli Tu ara,<br />
sircxvili maincaa, rom cisa da miwis<br />
madliT gaJRenTil am unikalur adamians<br />
xSirad, zedapiruli, efemeruadasturebs,<br />
rom cecxli marTlac awr-<br />
Tobs folads, rom duRilis umaRlesi<br />
temperatura ubralo liTonisgan<br />
oqros Camoqnis, rom avkacoba arafriT<br />
aris gaWirvebisa da mZime cxovrebis Tanmdevi,<br />
is mxolod sulis avadobaa. waikiTxeT<br />
misi araCveulebrivi moTxrobamonologi<br />
`jixvi da monadire~ da amaSi<br />
usaTuod darwundebiT. vaJkacobisa da<br />
cxovrebis sazrisis es Seudarebeli apologia,<br />
yinulis gulsac rom gaalRobs<br />
da sicocxlis xaliss STaberavs, swored<br />
cxovrebisgan `gamotanjuli~, magram<br />
didi adamianisa da didi mwerlis `monaRvawebia~.<br />
marto am moTxrobis avtorisTvisac<br />
ki gvmarTebda muxlis<br />
moyra. magram is xom `mSvenierebaze sanadirod~<br />
mosula amqveynad da ara saxeldidebaze.<br />
`Tavis Tavze rom ar laparakoben~,<br />
es otia ioselianma SesaniSnavad<br />
uwyis. amitomac CauTvala udides gmirobad<br />
sakuTar warmatebebze dumili Rirseul<br />
mTamsvlels, levan axvledians, amitomac<br />
Seasxa xotba am umayureblo da<br />
uCumar sports Tavis mSvenier narkvev-<br />
Si, amitomac uwoda maT jariskacebi da<br />
ase SesaniSnavad axsna mTisken ltolvis<br />
Seucnobeli Jini: `vin xar Sen! _ ai, ra<br />
aris mTamsvleloba. amas ar moiTxovs<br />
qveyana mTamsvleloba humanuri omia,<br />
sxvas ar vnebs, sxvas arafers stacebs, magram<br />
sikvdils ki yovel nabijze usworebs<br />
Tvals~. am RirsebisTvis Sehyvarebia<br />
uzomod jixvTa modgmac, Tvaluwvden<br />
mwvervalTa umSvenieresi mkvidrni. Rv-<br />
Taebrivi aisebisa da daisebis maradiuli<br />
modarajeni, simaRleTa da sicocxlis<br />
trfialni.<br />
`vinem vfiqrobdi, imaze meti giwvalia<br />
sicocxlisTviso~, _ cis kidurs<br />
miwevnil xar-jixvs enugeSeba mis devna-<br />
Si frialos SerCenili monadire. es xom<br />
vaJa-fSavelas simaRlea, sxvisi siCauqis<br />
Secnobis simaRle! vis ZaluZs am manZilis<br />
danaxva, Tu ara gonebaganaTlebulsa<br />
da RvTivgabrZnobils, suliT amaRlebulsa<br />
da ganwmendils, isic im dros,<br />
roca erTurTis Rletasa da ukuTvnelis<br />
miTvisebaze gadasula samyaro, roca<br />
icis _ `qveyana msuqani dumaa, ramdens<br />
iTaRliTeb, imdens aaTli~. sad gaeqceva<br />
maSin bebiis aCrdils, an mamidis gamWol<br />
mzeras! _ `kadreba miTxari, Sen,<br />
Torem!..~ ra daaviwyebs, bavSvobisas Weris<br />
dasakemsad saWiro tolis mcire<br />
naWriskenac rom ar gaaxedes: _ vin dagpirda,<br />
vis qonebaze giWiravs Tvalio, _<br />
Tovl-wvimisTvis gawires patara biWi. samagierod,<br />
cisken mzera aravis dauSlia,<br />
misi wili mzisa da mTvaris WvretaSi<br />
aravin Secilebia. iqneb arc aq gaumarTla,<br />
radgan `aravis hyavs qveynad imdeni<br />
moSurne, ramdenic simaRlisa da simarTlis<br />
motrfiales~. arc aravis gajibrebia.<br />
sxvaTa simaRlis warmosaCenad amgzavrebula,<br />
uZeglod gadagebuli Rirseuli<br />
mecnieris ukvdavsayofad `oboli<br />
qvis~ ZebnaSi fexdafex dauvlia imereTis<br />
sanaxebi, mainc vipovnio, dauJinia.<br />
am kacisgan daujerebelsac irwmuneb<br />
da rogorc misi monadire xar-jixvs, ise<br />
muxlmouRlelad gahyvebi fexSeuqcev<br />
viwroebsa Tu `TvalCauwvdeneli xevebis~<br />
sabrZanisSi. im siwmindeSi, sadac Rirseuli<br />
monadire jixvebs marilian<br />
wyaroze arasodes Causafrdeba. imitom,<br />
rom mwyurvals Tofs ver esvris, verc<br />
mSiers Cauyris jamSi sawamlavs. kacma<br />
rom ver gaigos, RmerTs ra uTxras<br />
madloba RmerTs, rom arc cxra mTa<br />
da zRva maqvs gadasalaxi, arc sxva qveynis<br />
akademiasa Tu gafufunebul vilaSi<br />
myavs saZebneli Cemi mwerali, `martoobiT<br />
ganwmendili sulis~ Semoqmedi.<br />
imeruli koindaria misi wiTeli xaliCa,<br />
ganuyreli Tanamgzavri da fiqrTa<br />
`mlambavi~ _ TiTebs Soris uqrobad mxr-<br />
Colavi Cibuxi, xolo yvela akademiis<br />
jildosa Tu qveyniur sikeTeze aRmatebuli<br />
_ is patara tkivilebi da sixaruli,<br />
sadRac SeumCnevlad rom etyoba, ar<br />
awuxebs da romlebic zogjer mainc `umtkivneulod<br />
stkiva~.