21.11.2014 Views

enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...

enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...

enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

amaT ara aqvT pirdapiri obieqti, magram SeiZleba gauCndeT, da maSin isini<br />

aqtivTa jgufSi gadadian (swavlobs gigla titina _ swavlobs gigla<br />

gakveTils; gogona TamaSobs – gogona saxlobanas TamaSobs; biWi kargad<br />

cekvavs _ biWi `gandaganas~ cekvavs; wuxs is _ wuxs is mas: tiris is –<br />

tiris is mas da sxv.). es zmnebi myofad-wyvetilis formebSi i- prefiqss<br />

dairTaven: swavlobs _ i-swavlis _ i-swavla; TamaSobs _ i-TamaSebs _ i-<br />

TamaSa, wuxs _ i-wuxebs _ i-wuxa, tiris _ i-tirebs _ i-tira, kankalebs<br />

_ i-kankalebs _ i-kankala...). a. SaniZis azriT, am zmnebs myofad-wyvetilis<br />

`nakluli~ formebi Sevsebuli aqvT Sesabamisi aqtivis `saTaviso<br />

qcevisgan~, e.i. i- prefiqsi nasesxebi aqvT moqmedebiTi gvaris `saTaviso<br />

qcevisagan~ (amitomac igi maT `saSual-moqmedebiTebs~, anu `medioaqtivebs~<br />

uwodebs). magram Zvel qarTul teqstebSi (maT Soris uZveles,<br />

`xanmet~ teqstebSic) moipoveba didi raodenoba magaliTebisa, sadac am<br />

tipis zmnebs awmyos jgufSic aqvT es prefiqsi (xityÂ, xityÂan, xixarebs,<br />

xityebs, ximarxavs, ximoTxevs, xityoda, xiRÂZebda, xilocvida, vilocevdiT,<br />

iswavebs, ibrdRuens ibrdRuenda isiZavs, isiZvida, imruSebden,<br />

ityebda, `vefxistyaosanSic~: ilocavs, ityvis...). Tanamedrove qarTulSic<br />

ori paradigmaa (meliqiSvili 2001: #3 paradigmis nawili da #10<br />

mTlianad, 50-mde zmna: ibanakebs, ibodiSebs, ibudebs, igvianebs, iZinebs,<br />

iRviZebs, ivakebs, iTenebs, izamTrebs, imorcxvebs da sxva). xolo, Tu am<br />

magaliTebs davumatebT megrul-Wanurisa da svanuris masalas, sadac am<br />

tipis zmnebis did nawils awmyoSi, rogorc wesi, i- prefiqsi dResac<br />

SenarCunebuli aqvs (amis damadasturebeli uxvi masala aqvs moxmobili<br />

Tavis specialur naSromebSi l. nozaZes, aseve, ix. n. futkaraZisa da T.<br />

bikaSvilis samagistro naSromebi: mag. svanuri: ikli `koWlobs~, imzir<br />

`loculobs~, igvni `tiris~, ilmsaxvar `msaxurobs~, iTamad `Tamadobs~<br />

ilWvmi `marxulobs~; megruli: ipiCvans `marxulobs~, ixvamans `loculbs~,<br />

iburTans `burTaobs~, ingars `tiris~, igans `qris~, iguruans<br />

`swavlobs~; Wanuri: inCvirs `curavs~, ingors `goravs~, iburbals<br />

`brunavs~, igzals `mgzavrobs~, ipiCvams `marxulobs~ ibirs `mReris~).<br />

vfiqrob, eWvi aRar unda darCes imis Taobaze, rom yovelive zemoTqmuli<br />

miuTiTebs istoriulad awmyos i- prefiqsiani formebis pirveladobaze<br />

da imaze, rom isini amosavali formebia am tipis zmnebisaTvis. aqedan ki<br />

mxolod im daskvnis gamotana SeiZleba, rom es prefiqsi nasesxebi ki ar<br />

aris, aramed am zmnebis sakuTari, organuli prefiqsia, romelic myofadis<br />

Camoyalibebis procesSi awmyos formebma dakarges. es ki unda momxdariyo<br />

gacilebiT ufro adre, vidre dinamikur zmnaTa myofadis zmniswiniani<br />

formebi Camoyalibdeboda: uzmniswino formebi awmyoSi darCa, xolo<br />

zmniswinianma formebma momavlis Sinaarsi SeiZines da myofadSi gadairicxnen;<br />

aqac analogiur SemTxvevasTan unda gvqondes saqme erTi<br />

gansxvavebiT: uprefiqso da i- prefiqsiani formebidan prefiqsian formebs<br />

89

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!