21.11.2014 Views

enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...

enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...

enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

guram kartozia<br />

<strong>enaTmecnierebis</strong> <strong>sakiTxebi</strong> _ I-II, 2009<br />

natvriTis warmoeba megrulSi<br />

n fonema megruli sityvis (piris nacvalsaxelis, piris saxelis,<br />

zmnis) absolutur boloSi ikargeba.. Sdr. Tqva (< *Tqvan) `Tqven~, xe (<<br />

*xen) `zis~, xena (< *xenan) `sxedan~, leva (< levan): `dadia leva gGmorZgvilq~<br />

(cag. 65, III 3 , Sen, 3) `gamarjvebulma levan dadianma~.<br />

gamonakliss warmoadgens zmnis kavSirebiTis formebi, sadac bolokiduri<br />

n Tanxmovani an i xmovniT aris gavrcobili, anda palataluri<br />

fonemis saxiT aris warmodgenili: qoxedan(i) `isxdnen!~, Tasan(i)<br />

`Teson!~.<br />

formantiseul n-ze darTuli i, romlis dakargva palatalizebulad<br />

aqcevs am n-s, mavrcobi (emfatikuri) xmovania da ara Tanxmovnuri<br />

elementis dakargviT gamartivebuli enklitikuri ni `rom~<br />

kavSiri, rogorc fiqrobda i. yifSiZe (Кипшидзе 1914:083). okodan(i)<br />

`undodeT~ zmnis okodan-ni formidan miRebas Tu davuSvebT, Znelad<br />

asaxsneli rCeba, Tu ratom ar moxda maxvilis gadaweva erTi marcvliT<br />

sityvis bolosken: ok¢dan + ni-s unda moeca okodÇni, Tumca maxvili<br />

kvlavac o-ze rCeba! aseve TÇsan(i) `Teson~ TÇ- san + ni-dan rom iyos<br />

miRebuli, TasÇni unda gvqonoda.<br />

i. yifSiZes S 3 -n miaCnda daculad natvriTSic, romelsac momavlis<br />

natvriTs uwodebda (Кипшидзе 1914:083): dofCouni `dammala~, dorCo-uni<br />

`dagmala~, doCouni `damala [is]~, dofCounani `dagvmala~, dor-Counani<br />

`dagmalaT~, doCounani `damala [isini]~. moviyvan magaliTebs gabmuli<br />

teqstebidan:<br />

axa-vai! coda guri, udardelo qopouni (yif. 129 8 ) `vai, sacodavo gulo,<br />

udardelad myo!~<br />

Cqimi Semawuxebeli Suri do xorciT doWouni (yif. 129 12 ) `Cemi Semwuxebeli<br />

suliT da xorciT dawva!~<br />

maTi va macocxlasi do uCa dixas dofCouni (yif. 129 14 ) `mec ar macocxlos<br />

da Sav miwaSi dammala!~<br />

arTi sumi kakali ki gomoxvatafunia, arTi olontyes qumolontyafunia,<br />

sqani Fvilua mardi renia (xub. 170 23-24 ) `erTi sami cali rko gamakvnetinao,<br />

erTi wumpeSi magoravao, Seni mokvla madli ariso~<br />

61

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!