enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...
enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...
enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
mrovelis Txzulebis erT-erT CanarTSi, romelic XVIII saukunis I meo-<br />
Txedis Teimuraziseul xelnawerSia da agreTve juanSeris istoriis<br />
erT-erT CanarTSi, romelic 1803 wliT TariRdeba:<br />
raTa me viyo ganmgebel cxovrebisa maTisa, xeli aRupyra da Sevewio<br />
maT, da aravin mterTagani mZle eqmnas maT (q. cx., I, 38, 13);<br />
da ukeTu ara gza geqnas, iyav saxlad da sarwmunod mnebebelad<br />
(q. cx., I. 211, 3).<br />
-e sufiqsian warmoebas vxvdebiT leonti mrovelis TxzulebaTa da<br />
`matiane qarTlisas~ sxvadasxva nusxaSi:<br />
Cueneba ese Seni ars, rameTu adgili ese Sen mier iqmnes samoTxe<br />
(q. cx., I, 102, 4);<br />
ukeTu uRono iqmnes yofa Cueni, umjobes ars, raTa SevideT saberZneTad<br />
da mivmarToT qristianeTa, vidreRara Seiginos Svili Cueni<br />
warmarTTa mier (q. cx., I, 249, 10).<br />
sainteresoa, rom paraleluri formebi erTsa da imave nusxaSi aRmoCnda.<br />
magaliTad, leonti mrovelis WalaSviliseul xelnawerSi `iqmne~<br />
zmnas anaseuli xelnaweris `iqmna~ forma cvlis. aseve leonti mrovelisave<br />
istoriaSi anaseuli nusxis `iqmnas~ zmna enacvleba mariamiseuli<br />
xelnaweris `iqmnes~ formas:<br />
rameTu Senve gÂpyren da Senve yav ese Cuen zeda, da ubralo iqmne<br />
sisxlisa Cuenisagan, axovano (q. cx., I. 73, 9);<br />
esreTve iyos waryvaneba Seni, odes ege ekali, romeli ars garemos<br />
Sensa, yoveli iqmnes vardis furcel sulnel (q. cx., I, 85, 2).<br />
maSin roca juanSeris istoriis anaseuli xelnaweri `eqmnes~ formas<br />
inaxavs, am ukanasknels broseseul, WalaSviliseul, dadianiseul variantebSi<br />
`eqmnas~ zmna cvlis:<br />
da evedreboda, raTa ipyras Svili misi mamulsa Sina missa, da<br />
mourav eqmnes igi sparsTa mefesa winaSe (q. cx., I, 144, 16).<br />
aq broseseul, WalaSviliseul, dadianiseul variantebSi `eqmnas~<br />
formaa damowmebuli.<br />
ioane batoniSvilis `kalmasoba~ da sulxan-saba orbelianis `swavlani~<br />
saukeTeso magaliTebia imisa, roca aRniSnuli zmnis paraleluri<br />
formebi erTi avtoris erTsa da imave TxzulebaSia. Tumca, konkretuli<br />
safuZveli -e da -a bolosarTian formaTa gadanawilebas ar moeZebneba<br />
sulxan-sabas nawarmoebSi, sadac xsenebuli zmnis II kavSirebiTis Zveli<br />
(-e sufiqsiani) formebi raodenobrivad CamorCeba -a sufiqsian formebs:<br />
ukeTu ara aRasrula sawadeli Seni, ixile, Tu viTar gulklebul<br />
misa iqmne da kvnesiT RmerTsa Seasmino (saba, swavl., 96, 268);<br />
da saSvebelni sasufevlisani dausrulebelni ukunisamde maSin<br />
ixilo Sen, ukeTu sofelsa amas sZlio da eSmaksa mre eqmna (saba, swavl.,<br />
165, 507).<br />
257