21.11.2014 Views

enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...

enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...

enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

mrovelis Txzulebis erT-erT CanarTSi, romelic XVIII saukunis I meo-<br />

Txedis Teimuraziseul xelnawerSia da agreTve juanSeris istoriis<br />

erT-erT CanarTSi, romelic 1803 wliT TariRdeba:<br />

raTa me viyo ganmgebel cxovrebisa maTisa, xeli aRupyra da Sevewio<br />

maT, da aravin mterTagani mZle eqmnas maT (q. cx., I, 38, 13);<br />

da ukeTu ara gza geqnas, iyav saxlad da sarwmunod mnebebelad<br />

(q. cx., I. 211, 3).<br />

-e sufiqsian warmoebas vxvdebiT leonti mrovelis TxzulebaTa da<br />

`matiane qarTlisas~ sxvadasxva nusxaSi:<br />

Cueneba ese Seni ars, rameTu adgili ese Sen mier iqmnes samoTxe<br />

(q. cx., I, 102, 4);<br />

ukeTu uRono iqmnes yofa Cueni, umjobes ars, raTa SevideT saberZneTad<br />

da mivmarToT qristianeTa, vidreRara Seiginos Svili Cueni<br />

warmarTTa mier (q. cx., I, 249, 10).<br />

sainteresoa, rom paraleluri formebi erTsa da imave nusxaSi aRmoCnda.<br />

magaliTad, leonti mrovelis WalaSviliseul xelnawerSi `iqmne~<br />

zmnas anaseuli xelnaweris `iqmna~ forma cvlis. aseve leonti mrovelisave<br />

istoriaSi anaseuli nusxis `iqmnas~ zmna enacvleba mariamiseuli<br />

xelnaweris `iqmnes~ formas:<br />

rameTu Senve gÂpyren da Senve yav ese Cuen zeda, da ubralo iqmne<br />

sisxlisa Cuenisagan, axovano (q. cx., I. 73, 9);<br />

esreTve iyos waryvaneba Seni, odes ege ekali, romeli ars garemos<br />

Sensa, yoveli iqmnes vardis furcel sulnel (q. cx., I, 85, 2).<br />

maSin roca juanSeris istoriis anaseuli xelnaweri `eqmnes~ formas<br />

inaxavs, am ukanasknels broseseul, WalaSviliseul, dadianiseul variantebSi<br />

`eqmnas~ zmna cvlis:<br />

da evedreboda, raTa ipyras Svili misi mamulsa Sina missa, da<br />

mourav eqmnes igi sparsTa mefesa winaSe (q. cx., I, 144, 16).<br />

aq broseseul, WalaSviliseul, dadianiseul variantebSi `eqmnas~<br />

formaa damowmebuli.<br />

ioane batoniSvilis `kalmasoba~ da sulxan-saba orbelianis `swavlani~<br />

saukeTeso magaliTebia imisa, roca aRniSnuli zmnis paraleluri<br />

formebi erTi avtoris erTsa da imave TxzulebaSia. Tumca, konkretuli<br />

safuZveli -e da -a bolosarTian formaTa gadanawilebas ar moeZebneba<br />

sulxan-sabas nawarmoebSi, sadac xsenebuli zmnis II kavSirebiTis Zveli<br />

(-e sufiqsiani) formebi raodenobrivad CamorCeba -a sufiqsian formebs:<br />

ukeTu ara aRasrula sawadeli Seni, ixile, Tu viTar gulklebul<br />

misa iqmne da kvnesiT RmerTsa Seasmino (saba, swavl., 96, 268);<br />

da saSvebelni sasufevlisani dausrulebelni ukunisamde maSin<br />

ixilo Sen, ukeTu sofelsa amas sZlio da eSmaksa mre eqmna (saba, swavl.,<br />

165, 507).<br />

257

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!