enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...
enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ... enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...
proeqtis farglebSi. kvlevis saboloo Sedegebi 2009 wels daibeWda monografiis saxiT, 6 romelSic naCvenebia, rom Targmanis da sazogadod, xelnaweri teqstis momzadebis, kritikuli aparatis, Sesavlis, anderZis, komentarebis darTvis, variantebis aRnusxvis, ikiTxvisebis SerCevis efremiseuli principebi aris kritikuli teqstis dadgenis is sistema, romelic sayovelTaod batonobda filologiaSi aleqsandriuli skolidan moyolebuli karl laxmanis CaTvliT, anu XIX saukunis axali filologiis dasawyisamde. rogorc irkveva, qarTuli tradicia Sua saukuneebis filologiur-teqstologiur disciplinas araerTi mniSvnelovani siaxliT amdidrebs. g) ritorika, sityvis xelovneba, da, Sesabamisad, poeziis ganviTareba, romlis mwvervali iyo `vefxistyaosani~. berZnul-laTinuri, aseve aRmosavluri wyaroebis mixedviT cxadi xdeba, rom swored antioqias ukavSirdeba qarTvelebis, somxebisa da qristianuli aRmosavleTis sxva xalxTa pirveli urTierTobebi, erTi mxriv, laTinurenovan qristianul da, meore mxriv, arabulenovan (maT Soris araqristianul) kulturas- Tan. 7 qarTuli masalis mixedviT ritorikis sakiTxebis monografiulma Seswavlam aCvena, rom Cvens filologiur tradiciaSi swored Savi mTis moRvaweTa, kerZod, efrem mciris Teoriul komentarebSi damuSavda sistemurad Sua saukuneebis literaturis Teoriisa da ritorikis fundamenturi sakiTxebi, cnebebi (kompozicia, improvizacia, Janri, baZvis Teoria, mSveniereba) da rom efremis komentarebi bizantiis, sazogadod qristianuli aRmosavleTis Teoriuli azrovnebis mniSvnelovan nawils warmoadgens (bezaraSvili 2004). antioqiis samwerlobo-saganmanaTleblo centrebis kompleqsuri kvlevis mizniT ilia WavWavaZis universitetSi Seikriba mecnierTa jgu- 6 2000-2001, 2005-2006 wlebSi humboldtis samecniero grantis farglebSi profesorebis, v. boederisa (oldenburgi) da e. miulenbergis (giotingeni) xelm- ZRvanelobiT vmuSaobdi Zveli qarTuli Targmanebis berZnuli originalebis dadgenis, qarTuli enis istoriuli sociolingvistikisa da Zveli qarTuli filologiis calkeul sakiTxebze. minda udidesi madliereba gamovxato maT mimarT wlebis ganmavlobaSi Tanadgomisa da sasargeblo rCevebisTvis; sagangebod minda aRvniSno batoni vinfrid boederis gansakuTrebuli daxmareba Zveli qarTuli teqstebis germanulad Targmnasa da zogadad, monografiis rogorc enobriv, aseve Sinaarsobriv gadamuSavebaSi. kvlevis Sedegebi ix. Doborjginidze 2000:169-184; Doborjginidze 2003a:149-170; Doborjginidze 2003b:119-140; Doborjginidze 2009b. 7 evropeli istorikosebi didi xnis ganmavlobaSi uaryofdnen dasavleTi da aRmosavleTi qristianuli samyaros uSualo kavSirebs jvarosnul omebamde. ukanaskneli periodis kvlevebma laTinurenovani wyaroebis monacemebiT daadastures es kavSirebi. Sdr. Halfter 2008:1-34. am urTierTobebis amsaxveli ucxoenovani wyaroebi Seicavs Cveni istoriisTvis umniSvnelovanes cnobebs; isini sagangebo kvlevis sagani unda gaxdes. 188
fi, 8 adamianebi, romelTac sagangebod umuSaviaT am problemis calkeul sakiTxebze. momdevno sami wlis ganmavlobaSi es jgufi rusTavelis fondis samecniero grantis farglebSi imuSavebs Temaze: „Sua saukuneebis qarTuli saganmanaTleblo saqmianobis rekonstruqcia antioqiuri kolofonebis mixedviT“. proeqtSi aqtiurad arian CarTulebi germaniasa da belgiaSi moRvawe cnobili orientalistebi; dagegmilia oTxi monografiis momzadeba, ucxoeli kolegebis monawileobiT samuSao seminarebis Catareba, saerTaSoriso simpoziumis mowyoba. antioqiuri kolofonebis proeqtze muSaobisas erT-erT pirvel sakiTxad gamoikveTa am saganmanaTleblo-mTargmnelobiTi saqmianobis istoriuli winapirobebis Tu konteqstis Seswavla. rogorc zemoT vTqvi, am konteqstis amsaxveli masala CvenTan naklebadaa Seswavlili. momavali kvlevisTvis, aseve saTargmnelad, SerCeul iqna ucxoenovani, gansakuTrebiT, laTinuri saistorio qronikebi. XI-XIII saukuneebis saqarTvelos da zogadad kavkasiis istoriis amsaxvel ucxoenovan wyaroebze, saqarTvelosa da dasavleTis urTierTobis problemebze Sua saukuneebSi sxvadasxva dros muSaobdnen evropeli mecnierebi _ p. peetersi, b. limperi, p. halfteri, m. v. esbroki, k. Todti. es ukanaskneli antioqiis sapatriarqos Sesaxeb daweril Tavis sadisertacio naSromSi dawvrilebiT exeba antioqiisa da saqarTvelos urTierTobis sakiTxebs (Todt 2005; misive 2006:33-80). 1980 wels daibeWda b. limperis monografia, romelSic gaanalizebulia kavkasiis xalxTa istoriis amsaxveli laTinuri, sparsuli da arabuli wyaroebi (Limper 1980). ramdenadac CemTvis cnobilia, am wayroebis sakmaod mniSvnelovani nawili, gansakuTrebiT laTinurenovani, CvenSi saerTod ar aris cnobili. zemoT dasaxelebuli laTinurenovani wyaroebis mixedviT ikveTeba Cveni istoriisaTvis axali, uaRresad saintereso perspeqtiva: antioqia, rogorc mediatori, Suamavali saqarTvelo-dasavleTis urTierTobaSi. 9 valteriusis zemoT dasaxelebuli laTinuri qronika pirdapir ambobs, rom ierusalimis mefe boldvin pirvelma da daviT aRmaSenebelma ara marto icodnen erTmaneTis moqmedebebis Sesaxeb, aramed uSualo kontaqtebic hqondaT swored antioqiis samTavros, ufro konkretulad, antioqiis qarTul samwignobro kerebSi myofi qarTveli sasuliero pirebis gziT. 10 qronika dawvrilebiT aRwers, Tu rogor iRebda monawileobas 8 q. bezaraSvili, T. oTxmezuri, d. TvalTvaZe, l. xevsuriani, m. maWavariani, n. gabriCiZe, T. suxiSvili, n. doborjginiZe. 9 es perspeqtiva pirvelad p. halfteris mier gaanalizebul wyaroebSi gamoikveTa; laTinurenovan wyaroTa monacemebs amjerad misi naSromebis mixedviT davimowmeb. ix. Halfter 2005:109-141; Halfter 2008:1-34. 10 es qronika Cveni istoriisTvis uaRresad saintereso, unikalur masalas Seicavs. masSi gadmocemulia daviTis epoqis amsaxveli zogierTi aqamde ucnobi epi- 189
- Page 138 and 139: ogorc Cans, aTena//Tena//ena, eTina
- Page 140 and 141: enaTmecnierebis sakiTxebi _ I-II, 2
- Page 142 and 143: Die empirische Basis der folgenden
- Page 144 and 145: (4) (a) pirveliTgan iyo sityuaÁ (b
- Page 146 and 147: habe (10c)’ bzw. ‘wovon ich ges
- Page 148 and 149: ‘[(1) Nun sage mir, wie die Welt
- Page 150 and 151: also eine Art "Distanz", aber nicht
- Page 152 and 153: (15) (1) Es war ein König (iyo xel
- Page 154 and 155: aus Diamant, einem Weinkrug aus Rub
- Page 156 and 157: spielt hier offensichtlich keine Ro
- Page 158 and 159: Hinweis auf fehlende Systematizitä
- Page 160 and 161: kontinuität aufheben; eine Diskont
- Page 162 and 163: vinfrid boederi klasicisturi enobri
- Page 164 and 165: enaTmecnierebis sakiTxebi _ I-II, 2
- Page 166 and 167: i TvalsazrisiT x-prefiqsis orive fu
- Page 168 and 169: ხცემ: ცემა (2) ქ
- Page 170 and 171: udo, romelic, bgeraTa dajgufebis fo
- Page 172 and 173: ქრისტ. III,11: A137r,14;
- Page 174 and 175: d) vnebiTi gvari, sazedao qceva:
- Page 176 and 177: a) qcevis niSnis gareSe: გან
- Page 178 and 179: ქრისტ. IV,13: 26vb,7; ა
- Page 180 and 181: tipi gerhard deetersis mier qarTvel
- Page 182 and 183: 182
- Page 184 and 185: z. sarjvelaZe, xanmet da haemet teq
- Page 186 and 187: sxva centrebis SemTxvevaSi? 1 winam
- Page 190 and 191: didgoris omSi daviT aRmaSeneblis mx
- Page 192 and 193: sistematizaciis istoriaze, magram e
- Page 194 and 195: Nino Doborjginidze From the History
- Page 196 and 197: aRniSnuli Zirebis semantikaSic (fen
- Page 198 and 199: masalis mixedviT mecnieri `mcodnes,
- Page 200 and 201: maSasadame, sinonimuri mimarTebebi
- Page 202 and 203: (abulaZe 1973). glovas efardeba ber
- Page 204 and 205: Valerian Kvantrishvili Synonymic Pa
- Page 206 and 207: fal Targmansac, Tandebulis Sinaarsi
- Page 208 and 209: aramed mTargmnel-recenzentis stils.
- Page 210 and 211: moi] CemTÂs cundrukebdes yovelni m
- Page 212 and 213: cxrili # 2b. fsalmunTa wignis qarTu
- Page 214 and 215: literatura i. abulaZe, Zveli qarTul
- Page 216 and 217: a nomeriT, p. ingoroyva ar azustebs
- Page 218 and 219: Cemi wakiTxva: r a b [mar] 23. Tlia
- Page 220 and 221: [ars x̃ Rĩ]gan yo ars, xolo RmrT
- Page 222 and 223: teqsti TiTqmis ar ikiTxeba, mxolod
- Page 224 and 225: latalis da sinis leqcionarebi: da v
- Page 226 and 227: H-1445: da ganixa[res] mowafeT[a],
- Page 228 and 229: Sophio Sarjveladze Two Khanmeti Pal
- Page 230 and 231: enaTmecnieruli argumenti damajerebe
- Page 232 and 233: zmniswini lukas TavSia, radgan luka
- Page 234 and 235: gakecil furcelze; es orfurcela mogv
- Page 236 and 237: saTvis saerTo nawilebSi. es safuZve
fi, 8 adamianebi, romelTac sagangebod umuSaviaT am problemis calkeul<br />
sakiTxebze. momdevno sami wlis ganmavlobaSi es jgufi rusTavelis<br />
fondis samecniero grantis farglebSi imuSavebs Temaze: „Sua saukuneebis<br />
qarTuli saganmanaTleblo saqmianobis rekonstruqcia antioqiuri kolofonebis<br />
mixedviT“. proeqtSi aqtiurad arian CarTulebi germaniasa da<br />
belgiaSi moRvawe cnobili orientalistebi; dagegmilia oTxi monografiis<br />
momzadeba, ucxoeli kolegebis monawileobiT samuSao seminarebis<br />
Catareba, saerTaSoriso simpoziumis mowyoba.<br />
antioqiuri kolofonebis proeqtze muSaobisas erT-erT pirvel sakiTxad<br />
gamoikveTa am saganmanaTleblo-mTargmnelobiTi saqmianobis istoriuli<br />
winapirobebis Tu konteqstis Seswavla. rogorc zemoT vTqvi, am<br />
konteqstis amsaxveli masala CvenTan naklebadaa Seswavlili. momavali<br />
kvlevisTvis, aseve saTargmnelad, SerCeul iqna ucxoenovani, gansakuTrebiT,<br />
laTinuri saistorio qronikebi. XI-XIII saukuneebis saqarTvelos da<br />
zogadad kavkasiis istoriis amsaxvel ucxoenovan wyaroebze, saqarTvelosa<br />
da dasavleTis urTierTobis problemebze Sua saukuneebSi sxvadasxva<br />
dros muSaobdnen evropeli mecnierebi _ p. peetersi, b. limperi, p.<br />
halfteri, m. v. esbroki, k. Todti. es ukanaskneli antioqiis sapatriarqos<br />
Sesaxeb daweril Tavis sadisertacio naSromSi dawvrilebiT exeba<br />
antioqiisa da saqarTvelos urTierTobis sakiTxebs (Todt 2005; misive<br />
2006:33-80). 1980 wels daibeWda b. limperis monografia, romelSic gaanalizebulia<br />
kavkasiis xalxTa istoriis amsaxveli laTinuri, sparsuli da<br />
arabuli wyaroebi (Limper 1980). ramdenadac CemTvis cnobilia, am wayroebis<br />
sakmaod mniSvnelovani nawili, gansakuTrebiT laTinurenovani, CvenSi<br />
saerTod ar aris cnobili.<br />
zemoT dasaxelebuli laTinurenovani wyaroebis mixedviT ikveTeba<br />
Cveni istoriisaTvis axali, uaRresad saintereso perspeqtiva: antioqia,<br />
rogorc mediatori, Suamavali saqarTvelo-dasavleTis urTierTobaSi. 9<br />
valteriusis zemoT dasaxelebuli laTinuri qronika pirdapir ambobs,<br />
rom ierusalimis mefe boldvin pirvelma da daviT aRmaSenebelma<br />
ara marto icodnen erTmaneTis moqmedebebis Sesaxeb, aramed uSualo kontaqtebic<br />
hqondaT swored antioqiis samTavros, ufro konkretulad, antioqiis<br />
qarTul samwignobro kerebSi myofi qarTveli sasuliero pirebis<br />
gziT. 10 qronika dawvrilebiT aRwers, Tu rogor iRebda monawileobas<br />
8 q. bezaraSvili, T. oTxmezuri, d. TvalTvaZe, l. xevsuriani, m. maWavariani,<br />
n. gabriCiZe, T. suxiSvili, n. doborjginiZe.<br />
9 es perspeqtiva pirvelad p. halfteris mier gaanalizebul wyaroebSi gamoikveTa;<br />
laTinurenovan wyaroTa monacemebs amjerad misi naSromebis mixedviT<br />
davimowmeb. ix. Halfter 2005:109-141; Halfter 2008:1-34.<br />
10 es qronika Cveni istoriisTvis uaRresad saintereso, unikalur masalas Seicavs.<br />
masSi gadmocemulia daviTis epoqis amsaxveli zogierTi aqamde ucnobi epi-<br />
189