21.11.2014 Views

enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...

enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...

enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

468). ufro adre gamoiTqva mosazreba, rom -da da -de Tandebulebi arian<br />

(n. mari, a. SaniZe). amave pozicias iziarebda i. imnaiSvilic, romelic<br />

Tvlida, rom Cem-da-mde saxis formaSi -da fuZesTan Sezrdili<br />

Tandebulia, xolo -mde uSualod fuZes mierTvis.<br />

sagangebod SevniSnavT, rom, rogorc wesi, qarTulSi Tandebuli<br />

fuZes uSualod ar daerTvis da arc sxva Tandebuls; Sdr., a. martirosovi<br />

sagangebod msjelobs Cem-da-mde tipis formebis sufiqsebis<br />

warmomavlobis Sesaxeb da askvnis; `qarTuli enis istoriam ar icis imis<br />

msgavsi SemTxvevac ki, rom romelsame Tandebuls savsebiT dahkargoda<br />

mniSvneloba, saxelis fuZes Sexorceboda da mas kvlav axali Tandebuli<br />

darToda~ (martirosovi 1959:124-128).<br />

bunebrivia, Tandebulad ver ganvixilavT verc -de segments (Cqimde);<br />

miT umetes, verc koC-S+e formis -e-s.<br />

amiran lomTaZe saintereso masalas adasturebs megrulSi; misi<br />

cnobiT, Wanuris msgavsad, megrulSic daSorebiTis forma gadmoscems<br />

orive funqcias: mimarTulebasac da daSorebasac; mag.:<br />

daSoreba: ase qumorTH Te koCq GvanaSe (xub. 259, 90) `axla<br />

movida es kaci yanidan~; Wukiq gaSerulG xviriteSe (xub. 104, 21)<br />

`Tagvma amoirbina xvrelidan~...<br />

mimarTuleba: saTurqoSe piji urTHnia (xub. 215, 26) `TurqeTisken<br />

aqvs piri mibrunebulio~; marZgvani ganiSe qurs gamovoGoTa (xub. 51, 10)<br />

`marjvena mxare (mxrisaken) qusls movagdeb~... megrulSi daSorebiTi<br />

brunva sxva funqciiTac (Sedareba, arCeviToba, viTareba...) dasturdeba<br />

(vrclad ix. lomTaZe 1987:94-98); mkvlevari Tvlis, rom daSorebiTi<br />

brunva adre mimarTulebasac aRniSnavda, amitomac aTinur-arqabulSi<br />

gvaqvs `mcire masStabis anomalia~ (gv. 90): daikarga mimarTulebiTi<br />

brunva (-iSa). aqve a. lomTaZe megrul-Wanuris -da-s -ad brunvis niSnis<br />

alomorfad ganixilavs, xolo -de-s Tandebulad; a. lomTaZes am ukanasknelis<br />

naSTad warmoudgenia -iSe formantis -e. amave -de morfemas is<br />

aigivebs svanur -Te `ken~ segmentTan (gv. 91-92).<br />

Cveni azriT, ufro logikuri iqneba Tu erTmaneTis ar davaSorebT<br />

-iSa, -iS-e da -da, -de morfemebs.<br />

vfiqrobT, Cqimda iseTive mimarTebaSia Cqimde-sTan, rogorc koCiSa<br />

koCiSe formasTan; orive SemTxvevaSi savaraudoa, rom fonetikurma variantebma<br />

amosavali formis sxvadasxva semantikuri niuansebi gainawiles<br />

(daimkvidres). zanuri faqtebi izolirebuli dialeqturi movlena ar<br />

aris; Sdr.: `sio sarkmliT monaberi~ da kiTxva: `saiT midixar?~; -iT<br />

124

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!