Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
| LA PATRIE DAL FRIÛL | NOVEMBAR 20<strong>06</strong> | 17<br />
E TUTELE LINGUISTICHE<br />
timps, confrontât la lôr vite cun chê dai nonos,<br />
imparât i toponims locâi midiant la leture di storiis e<br />
leiendis <strong>dal</strong> lûc. Partint de publicazion Olmis di tiere<br />
realizade di Luigino Peressini par cont <strong>dal</strong> Comun di<br />
Feagne, i arlêfs a àn metût adun un libri ilustrât <strong>dal</strong><br />
non Une mape par cjatâsi.<br />
No si à di dismenteâ che propit a Feagne al è il Museu<br />
di Cjase Cocel, dulà che lis scuelis <strong>dal</strong> Istitût a àn<br />
podût fâ cetantis e significativis esperiencis, cuntune<br />
varietât di propuestis didatichis che a ingolosissin i<br />
arlêfs di dut il Friûl.<br />
Ancje la Scuele secondarie di prin grât e à fat la sô<br />
part: intal <strong>La</strong>boratori di Furlan par esempli, i scuelârs<br />
a àn cjatât fûr leiendis e fats storics leâts al teritori<br />
(i brigants de Barançone, i Cosacs in Friûl…) metint<br />
adun libruts e CD ROM a documentazion des lôr<br />
esperiencis. Progjets interessants a son stâts svilupâts<br />
ancje in cjamp musicâl (vilotis e i cjants popolârs) e<br />
tecnologjic (su la tematiche de aghe, la storie de cjadree…).<br />
Cun di plui, in dutis lis classis a son stâts presentâts<br />
modui di lenghe furlane ai fruts che a vevin<br />
fate la opzion, cun cetantis propuestis: la leture <strong>dal</strong><br />
test “Prime di sere” di Sgorlon, la scuvierte di contis,<br />
poesiis, tradizions di une volte… A son stadis ancje<br />
elaboradis relazions dissiplinârs par furlan e al è stât<br />
scrit e rapresentât un test teatrâl plurilengâl (furlan,<br />
inglês, talian).<br />
Dal an passât incà il Gjornalin di Istitût, L’Impiccione<br />
viaggiatore, si è insiorât de Pagjine <strong>dal</strong> furlan: i arlêfs a<br />
àn cjapât gust a realizâ intervistis, articui di cronace,<br />
zûcs… in marilenghe.<br />
Il furlan al à il so puest ancje tal sît di Istitût<br />
(www.fagagnascuola.it), dulà che, inte pagjine Lenghe<br />
furlane, si puedin olmâ un pôcs dai Progjets realizâts<br />
tal Istitût, la Pagjine <strong>dal</strong> furlan <strong>dal</strong> Gjornalin, rindude<br />
comentabile, la liste dai libris de Biblioteche <strong>dal</strong><br />
Furlan, che ultimementri e je stade insiorâde di une<br />
vore di tescj.<br />
E par finî, la ultime sfide: un Gjornalin in rêt dut par<br />
furlan, che al sedi la vôs dai fruts des scuelis che a<br />
comunichin tra lôr e cul forest, metint adun lis gnovis<br />
tecnologjiis cu la valorizazion de nestre lenghe e de<br />
nestre culture, par continuâ a pandi alc che si stime<br />
impuartant che nol ledi pierdût.<br />
ORNELLA<br />
COMUZZO<br />
ORNELLA<br />
PICCOLI<br />
A Feagne si<br />
impare a scrivi<br />
par furlan fin di<br />
piçui