#3(34)'12
#3(34)'12
#3(34)'12
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
qmedeba, mimarTuli saqarTvelos respublikis xelisuflebis uzenaesobis SezRudvis an teritoriuli<br />
mTlianobis darRvevisaken, CaiTvleba suverenuli saxelmwifos saSinao saqmeebSi Carevad<br />
da agresiad, saerTaSoriso samarTlis normebis uxeS darRvevad~. 9<br />
saxelmwifos teritoriuli mTlianobis principi niSnavs, rom saxelmwifoebi valdebulni<br />
arian Tavi Seikavon sxva saxelmwifos teritoriis yovelgvari samxedro da sxva xelyofisagan,<br />
aseve, misi aneqsiisagan. yovel saxelmwifos ufleba aqvs miiRos saWiro zomebi Tavisi teritoriuli<br />
mTlianobis dacvisaTvis mis xelT arsebuli yvela SesaZleblobis gamoyenebiT. agresiis<br />
SemTxvevaSi, mas ufleba aqvs da unda daicvas Tavi, anu agresors gauwios samxedro winaaRmdegoba<br />
moigerios agresori, aseve, daxmarebisaTvis mimarTos sxva saxelmwifoebs.<br />
saxelmwifo sazRvris urRvevobis principi gulisxmobs Camoyalibebuli, realurad arsebuli<br />
sazRvrebis aRiarebas, rig saerTaSoriso aqtSi aisaxa, maT Soris, 1970 wlis gaeros saerTaSoriso<br />
samarTlis deklaraciaSi, sadac aRniSnulia: „wevri saxelmwifoebi erTmaneTis sazRvrebs ganixilaven<br />
rogorc urRvevs, iseve rogorc evropis yvela saxelmwifos sazRvrebs, amitom amJamad da<br />
momavalSic Tavs Seikaveben yvela am sazRvrebis yovelgvari xelyofisagan~, es principi aseve,<br />
aisaxa evropaSi TanamSromlobisa da usafrTxoebis TaTbiris daskvniT aqtSi (1975 w., q. helsinki).<br />
saxelmwifo sazRvrebis urRvevobis principi saxelmwifoebs avaldebulebs daicvan saxelmwifo<br />
sazRvris dadgenili xazi da ar dauSvan misi TviTneburi Secvla.<br />
saqarTvelos saxelmwifo sazRvris dadgenas win uZRvoda rigi movlenebi, romlebic dakavSirebulia<br />
saqarTvelos damoukideblobis mopovebasTan, upirvelesad, 1991 wels umaRlesi sabWos mier<br />
saqarTvelos saxelmwifo damoukideblobis aRdgenis Sesaxeb 10 miRebuli deklaracia. umaRlesma<br />
sabWom gamoacxada damoukidebloba, respublikis saxelmwifo xelisuflebis suvereniteti misi<br />
teritoriis farglebSi, misi kanonebis uzenaesoba da sagareo politikuri damoukidebloba.<br />
saxelmwifo sazRvris dadgenisa da gavlebis ZiriTadi principebi da aRniSvnasTan dakavSirebuli<br />
ZiriTadi moTxovnebi pirvelad dadginda 1996 wlis saqarTvelos kanoniT „saqarTvelos<br />
saxelmwifo sazRvris Sesaxeb~.<br />
samwuxarod, saqarTvelos saxelmwifo sazRvari dadgenilia mxolod TurqeTis respublikasTan<br />
sabWoTa socialisturi respublikebis kavSirisa da TurqeTs Soris gaformebuli 1926<br />
wlis 8 seqtembris xelSekrulebiT sabWoTa kavSir-TurqeTis saxelmwifo sazRvris Sesaxeb.<br />
momijnave saxelmwifoebs sazRvris demarkaciisas an redemarkaciis dros SeuZliaT gacvalon<br />
patara da ekvivalenturi teritoriis nakveTebi, rodesac Cndeba sazRvris xazis gasworebis<br />
aucilebloba calkeul monakveTebze. amasTan, axali sazRvris gavlebis safuZveli gaTvaliswinebulia<br />
saxelmwifos teritoriuli mTlianobis xelSeuxeblobis saerTaSoriso principiT.<br />
„saxelmwifos sazRvrebis Secvla SesaZlebelia mxolod dainteresebuli qveynebis interesebis<br />
gaTvaliswinebis safuZvelze e.i. Tanasworuflebiani SeTanxmebis Sedegad~. 11 sasazRvro sakiTxebis<br />
mSvidobiani gadawyvetis principis realizeba xorcieldeba saxelmwifo sazRvris dacvis<br />
amocanebis Sesrulebis dros, rodesac mis calkeul monakveTebze SesaZloa gaCndes sasazRvro<br />
winaaRmdegobebi, romelTa mougvarebloba destabilizacias iwvevs sasazRvro urTierTobebSi<br />
saqarTvelos momijnave qveynebTan.<br />
saxelmwifoTaSorisi sasazRvro winaaRmdegobebi ZiriTadad, mJRavndeba sasazRvro davebis,<br />
incidentebisa da konfliqtebis saxiT. gaeros wesdeba adgens, rom „gaerTianebuli erebis organizaciis<br />
yvela wevri saerTaSoriso davebs gadaWris mSvidobiani saSualebebiT imgvarad, rom<br />
ar Seuqmnas saSiSroeba saerTaSoriso mSvidobas, usafrTxoebasa da samarTlianobas~. gaeros<br />
wesdebis 33 muxli 12 moicavs tradiciul, saxelmwifoTa mravalwliani praqtikiT dadgenil saer-<br />
TaSoriso davebisa an davebis warmomSobi situaciebis mSvidobiani gziT gadamwyvet saSualebebs<br />
(molaparakeba, Suamavloba, Serigeba, arbitraJi da sxva).<br />
69