Rapport da gestiun e quen 2009
Rapport da gestiun e quen 2009
Rapport da gestiun e quen 2009
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Vischnaunca Sumvitg <strong>Rapport</strong> annual Pagina 7<br />
6 Traffic<br />
6.1 Survetsch d’unviern<br />
Suenter il stregn unviern 2007/2008 ha era igl unviern<br />
2008/<strong>2009</strong> purtau <strong>da</strong>bia neiv, aschia ch'ils cuosts pil survetsch<br />
d'unviern ein cur<strong>da</strong>i ora cun 110'000 francs pauc<br />
meglier ch'igl onn avon, mo rodund 58 % <strong>da</strong>pli che previu el<br />
preventiv. Vitier vegn aunc in marcant augment <strong>da</strong>llas contribuziuns<br />
al cantun pil survetsch d'unviern sillas vias cantunalas<br />
tras nos vitgs <strong>da</strong> 65 tochen 85 %. Quei marcant augment<br />
vegn argumentaus <strong>da</strong>vart dil cantun cul fatg ch'il cantun<br />
hagi <strong>da</strong>pi igl onn 2000 buca a<strong>da</strong>ttau las tariffas alla<br />
carischia.<br />
6.2 Vias cantunalas<br />
Via cantunala Sumvitg amiez il vitg<br />
Igl onn vargau ei la tiarza etappa <strong>da</strong>lla sanaziun <strong>da</strong>lla via<br />
cantunala tras Sumvitg vegni<strong>da</strong> realisa<strong>da</strong>. Naven <strong>da</strong> sut il<br />
mir santeri entochen en tier la casa Sentupa<strong>da</strong> ei la via<br />
vegni<strong>da</strong> sana<strong>da</strong> totalmein. Ils passapeis sco era las entra<strong>da</strong>s<br />
sillas plazzas <strong>da</strong> parcar avon las casas e sin plaz cadruvi<br />
ein vegni<strong>da</strong>s a<strong>da</strong>tta<strong>da</strong>s alla via nova. Deplorablamein<br />
han ils passapeis buca saviu vegnir slargiai, aschia che la<br />
sanaziun <strong>da</strong>lla via ha buca purtau ina essenziala migliur pils<br />
pedunzs. La vischnaunca sto tenor la lescha cantunala <strong>da</strong><br />
vias actuala surprender 100 % dils cuosts dil passapei e 50<br />
% dils cuosts <strong>da</strong>lla cuvri<strong>da</strong> <strong>da</strong>lla via. Quella repartiziun ha<br />
caschunau igl onn vargau cuosts per la vischnaunca <strong>da</strong><br />
rodund 161'000 francs. Vitier vegn lu aunc la cumpart vid ils<br />
cuosts <strong>da</strong>lla cuvri<strong>da</strong> fina che vegn baghegia<strong>da</strong> en pér el<br />
decuors digl onn 2010.<br />
ha la vischnaunca giu <strong>da</strong> surprender sia cumpart sco sura<br />
menziunau culla summa totala <strong>da</strong> 52'000 francs.<br />
6.3 Tempo 30 tras Sumvitg<br />
Cun 159 suttascripziuns han vischinas e vischins <strong>da</strong> Sumvitg<br />
inoltrau ina petiziun alla suprastonza communala per<br />
realisar ina zona <strong>da</strong> tempo 30 silla via cantunala tras il vitg<br />
<strong>da</strong> Sumvitg. La suprastonza communala ha schau elaborar<br />
in pareri corrispundent che cuntegn denter auter era miseraziuns<br />
<strong>da</strong> tempo en differents loghens. Quei pareri fuorma<br />
la basa per la <strong>da</strong>mon<strong>da</strong> alla cumissiun <strong>da</strong> traffic dil cantun<br />
Grischun per la realisaziun <strong>da</strong>lla zona 30. La risposta <strong>da</strong>lla<br />
cumissiun <strong>da</strong> traffic, ch'ei responsabla per tuttas zonas <strong>da</strong><br />
30 sillas vias cantunalas, duess vegnir el decuors <strong>da</strong>lla stad<br />
2010.<br />
6.4 Punt Gon<strong>da</strong><br />
La radunonza communala dils 6 <strong>da</strong> zercladur 2008 ha giu<br />
approbau il project per la sanaziun <strong>da</strong>lla punt Gon<strong>da</strong> e concediu<br />
il credit <strong>da</strong> 890'000 francs persuenter. Culla fin <strong>2009</strong><br />
han las <strong>da</strong>vosas lavurs vid la punt saviu vegnir termina<strong>da</strong>s.<br />
La punt Gon<strong>da</strong> sepresenta ussa en niev vestgiu cun sia<br />
eleganza d'antruras. Ils cuosts totals <strong>da</strong>lla sanaziun <strong>da</strong>lla<br />
punt e <strong>da</strong>lla cuvri<strong>da</strong> <strong>da</strong>lla via <strong>da</strong>vart <strong>da</strong> Surrein muntan<br />
885'000 francs. Muort il favoreivel ren<strong>da</strong><strong>quen</strong> <strong>da</strong>lla punt ha<br />
in pli grond tschancun <strong>da</strong>lla via viers Surrein saviu vegnir<br />
sanaus. A tut tgi che ha duront il temps <strong>da</strong> serra<strong>da</strong> <strong>da</strong>lla<br />
punt Gon<strong>da</strong> stuiu carrar sur Rabius engraziein per la gron<strong>da</strong><br />
pazienzia e beinvulientscha demussa<strong>da</strong>.<br />
Cul resultat negativ pertuccont la nova ulivaziun <strong>da</strong> finanzas<br />
per nies cantun vegn la participaziun <strong>da</strong>llas vischnauncas<br />
vid ils cuots <strong>da</strong> sanaziun <strong>da</strong>llas vias cantunalas buca mi<strong>da</strong><strong>da</strong>,<br />
aschia che nus stuein pil mument quintar cun ulteriuras<br />
contribuziuns <strong>da</strong>lla vischnaunca vid tals projects.<br />
6.5 Maschina nova pil stra<strong>da</strong>lesser<br />
La radunonza communala <strong>da</strong> preventiv dils 9 <strong>da</strong> december<br />
2008 ha concediu in credit per la cumpra <strong>da</strong>d ina maschina<br />
nova pil stra<strong>da</strong>lesser. El decuors <strong>da</strong>lla primavera <strong>2009</strong> ha la<br />
maschina nova lu saviu vegnir sur<strong>da</strong><strong>da</strong> alla gruppa stra<strong>da</strong>la.<br />
En connex culla sanaziun <strong>da</strong>lla via ein era las lingias principalas<br />
d’aua e las canalisaziuns publicas e privatas ch’eran<br />
gia pulitamein sils onns e per part en schliet stan vegni<strong>da</strong>s<br />
remplazza<strong>da</strong>s. Ils cuosts per las canalisaziuns novas muntan<br />
rodund 44'000 francs e quels per las lingias d’aua rodund<br />
103'000 francs. Ils proprietaris dils schischoms sper<br />
via han medemamein priu la caschun <strong>da</strong> remplazzar lur<br />
colligiaziuns d’aua privatas.<br />
Via cantunala Rabius ost<br />
En connex cul project <strong>da</strong> sanaziun <strong>da</strong>lla via cantunala denter<br />
Rabius e Trun ei la cuvri<strong>da</strong> fina vegni<strong>da</strong> fatga. Demai<br />
ch'ina part <strong>da</strong> quella via sesanfla enteifer il vitg <strong>da</strong> Rabius,