marTlmsajuleba kanoni
Share Embed Flag
Download ePaper

marTlmsajuleba kanoni

marTlmsajuleba kanoni marTlmsajuleba kanoni

supremecourt.ge
from supremecourt.ge More from this publisher
24.10.2014 Views

obert eljis mixedviT, naxevrad saprezidento sistema SeiZleba daiyos metad prezidencializebul, ceremonialur da dabalansebul sistemebad. eljis azriT, metad prezidencializebuli naxevrad saprezidento sistema _ `gamarjvebuls miaqvs yvelaferi~ _ bunebis mqone TanamdebobiT SeiZleba niSnavdes, rom am dros prezidentis xelmZRvanelobis Zalian maRali xarisxiT, personalizebuli sistema warmoiSoba. misi azriT, es mdgomareoba sazianoa demokratiisaTvis, radgan prezidentma SeiZleba ignorireba gaukeTos demokratiis process Tavisi sakuTari Sexedulebebisa da/an interesebis gamo. am moqmedebiT prezidents SeuZlia Sevides konfliqtSi sakanonmdeblo organosTan, romlis wevrebic saxalxo legitimaciis alternatiul wyaros eyrdnobian. 26 eljis mosazrebiT, magaliTad, bevr yofil sabWoTa qveyanaSi, rogoricaa somxeTi, azerbaijani, yazaxeTi, tajikeTi da uzbekeTi, metad prezidencializebuli naxevrad saprezidento sistemis arCevani avtoritaruli tendenciebis arsebobaze miuTiTebs. 27 elji miuTiTebs, rom naxevrad saprezidento sistema ceremonialuri prezidentiT saparlamento sistemis msgavsad muSaobs. prezidenti aris simboluri lideri, romelsac aqvs mcire konstituciuri uflebamosilebebi da romelic qveynisaTvis moqmedebs ufro rogorc figuraluri meTauri, vidre aqtiuri gadawyvetilebis mimRebi piri. realuri xelisufleba premier-ministris xelSia, romelic pasuxismgebelia qveynis yoveldRiuri ganviTarebis yvela aspeqtze. politikuri praqtika am sistemis qveynebSi saparlamento qveynebis praqtikas waagavs uSualod arCeuli figuraluri prezidentiT da Zlieri mTavrobis meTauriT, rogorc germaniasa da saberZneTSi. 28 eljis ganmartebiT, dabalansebuli naxevrad saprezidento sistema metad orazrovania. aris am sistemis ramdenime warmatebuli modeli, rogoricaa portugalia... amdenad, dabalansebul naxevrad saprezidento sistemas SeuZlia funqcionireba, Tumca, Zalian sariskoa. aq aris Cveuli aRmasrulebeli xelisuflebis Sida konfliqti politikuri `Tanacxovrebis~ CaTvliT, romelic am sistemaSi yalibdeba. amitom eljis azriT, am garemoebebis mxedvelobaSi miRebiT linci, valensuela da laipharti marTebulad gamodian mmarTvelobis am formis winaaRmdeg. 29 tseis mixedviT, naxevrad saprezidento sistemaSi saxelisuflebo urTierTobis klasifikacias rogorc aRvniSneT, safuZvlad udevs prezidentisa da parlamentis konstituciuri uflebamosilebebi da partiuli fragmentacia parlamentSi. misi azriT, saxezea naxevrad saprezidento sistema prezidentis dominirebiT, roca prezidenti faqtobrivad xelmZRvanelobs mTavrobas da saparlamento umravlesobas, aqvs sakanonmdeblo iniciativis ufleba, naxevrad saprezidento sistema premieris dominirebiT, roca premieri saparlamento umravlesobis meSveobiT akontrolebs sakanonmdeblo process, naxevrad saprezidento sistema parlamentis dominirebiT, sadac prezidents ara aqvs mniSvnelovani uflebamosilebebi, rogoricaa brZanebulebebis gamocemis ufleba, rodesac kabineti aris umciresobis mTavroba (rodesac opozicia akontrolebs saparlamento umravlesobas prezidentisa da mTavrobis winaaRmdeg, mxolod parlaments aqvs sakanonmdeblo iniciativis ufleba). naxevrad saprezidento sistema `Tanacxovreba~, aris situacia, rodesac prezidenti da premieri iyofen aRmasrulebel 73

marTlmsajuleba N4 da kanoni xelisuflebas, magram arian sxvadasxva partiidan da aqvT gansxvavebuli legitimaciis xarisxi. prezidentis legitimacia aris pirdapiri arCevnebidan, magram igi dakavSirebulia parlamentSi adgilebis umravlesobis kontrolTan. naxevrad saprezidento sistema xelisuflebis balansiT gulisxmobs xelisuflebis balanss prezidentsa da parlaments Soris, roca prezidentic da parlamentic flobs mniSvnelovan uflebamosilebebs, magram erTmaneTis winaaRmdeg dganan. es warmoiSoba maSin, rodesac arcerTi mxare ar flobs saparlamento umravlesobas. 30 amgvari klasifikacia aris miRebuli sazRvargareTis qveynebis samecniero literaturaSi, magram rac Seexeba saqarTvelos, unda aRiniSnos, rom qarTul iuridiul literaturaSi naxevrad saprezidento mmarTvelobis sistemebis klasifikacia farTod ar aris gaSuqebuli. Tumca, zogierTi avtori yuradRebas amaxvilebs naxevrad saprezidento modelis calkeul nairsaxeobebze. magaliTad, avTandil demetraSvili miiCnevs, rom Tu prezidenti da saparlamento umravlesoba (Sesabamisad, mTavroba) erT politikur speqtrs warmoadgenen, mmarTveloba naxevrad saprezidentoa, Tu gansxvavebul politikur Zalebs _ mmarTveloba naxevrad saparlamentoa. 31 zaza ruxaZec, mmarTvelobis Sereuli formis SigniT calke gamoyofs naxevrad saprezidento da naxevrad saparlamento respublikas. 32 oTar melqaZe, naxevrad saprezidento sistemas yofs saprezidento-saparlamento da saparlamento-saprezidento sistemebad. is saparlamento-saprezidento modelad ganixilavs safrangeTs, portugaliasa da fineTs, xolo saprezidento-saparlamento modelad miiCnevs belorusias, TurqeTs, ruseTs, ukrainas da am models saprezidento respublikis evropul models uwodebs, romlebmac misi azriT, xelisuflebis danawilebis sapirwone kidev ufro gadaxares prezidentisaken. 33 aRsaniSnavia, rom Tanamedrove samecniero literaturaSi naxevrad saprezidento sistemis qveynebis klasifikaciisaTvis yvelaze metad Sugartisa da keris mier warmodgenili kriteriumebi gamoiyeneba. amitomac, sxvadasxva literaturaSi naxevrad saprezidento sistemis qveynebs or ZiriTad saxed _ premier-saprezidento da prezident-saparlamento sistemad yofen. dReisaTvis, msoflioSi arsebuli naxevrad saprezidento sistemis amgvari klasifikaciidan SeiZleba moviyvanoT Svedi avtoris tomas sedlis (Sedelius) Sefaseba (cxrili 2), romelSic aseve, saqarTveloc aris gaTvaliswinebuli. cxrili 2. naxevrad saprezidento qveynebis klasifikacia tomas sedlis mixedviT # qveyana 34 konstituciis tipi postkomunisturi konstituciis miRebis wlebi 1 somxeTi prezident-saparlamento 1995 2 azerbaijani prezident-saparlamento 1995 3 belorusi prezident-saparlamento 1994 4 bulgareTi premier-saprezidento 1991 5 xorvatia prezident-saparlamento (1900-2000), premier-saprezidento (2000-) 1990 74

<strong>marTlmsajuleba</strong><br />

N4<br />

da<br />

<strong>kanoni</strong><br />

xelisuflebas, magram arian sxvadasxva partiidan da aqvT gansxvavebuli legitimaciis<br />

xarisxi. prezidentis legitimacia aris pirdapiri arCevnebidan, magram igi<br />

dakavSirebulia parlamentSi adgilebis umravlesobis kontrolTan. naxevrad<br />

saprezidento sistema xelisuflebis balansiT gulisxmobs xelisuflebis balanss<br />

prezidentsa da parlaments Soris, roca prezidentic da parlamentic flobs mniSvnelovan<br />

uflebamosilebebs, magram erTmaneTis winaaRmdeg dganan. es warmoiSoba maSin,<br />

rodesac arcerTi mxare ar flobs saparlamento umravlesobas. 30<br />

amgvari klasifikacia aris miRebuli sazRvargareTis qveynebis samecniero literaturaSi,<br />

magram rac Seexeba saqarTvelos, unda aRiniSnos, rom qarTul iuridiul literaturaSi<br />

naxevrad saprezidento mmarTvelobis sistemebis klasifikacia farTod ar<br />

aris gaSuqebuli. Tumca, zogierTi avtori yuradRebas amaxvilebs naxevrad saprezidento<br />

modelis calkeul nairsaxeobebze. magaliTad, avTandil demetraSvili miiCnevs,<br />

rom Tu prezidenti da saparlamento umravlesoba (Sesabamisad, mTavroba) erT politikur<br />

speqtrs warmoadgenen, mmarTveloba naxevrad saprezidentoa, Tu gansxvavebul<br />

politikur Zalebs _ mmarTveloba naxevrad saparlamentoa. 31 zaza ruxaZec, mmarTvelobis<br />

Sereuli formis SigniT calke gamoyofs naxevrad saprezidento da naxevrad saparlamento<br />

respublikas. 32 oTar melqaZe, naxevrad saprezidento sistemas yofs saprezidento-saparlamento<br />

da saparlamento-saprezidento sistemebad. is saparlamento-saprezidento<br />

modelad ganixilavs safrangeTs, portugaliasa da fineTs, xolo saprezidento-saparlamento<br />

modelad miiCnevs belorusias, TurqeTs, ruseTs, ukrainas da am<br />

models saprezidento respublikis evropul models uwodebs, romlebmac misi azriT,<br />

xelisuflebis danawilebis sapirwone kidev ufro gadaxares prezidentisaken. 33<br />

aRsaniSnavia, rom Tanamedrove samecniero literaturaSi naxevrad saprezidento<br />

sistemis qveynebis klasifikaciisaTvis yvelaze metad Sugartisa da keris mier warmodgenili<br />

kriteriumebi gamoiyeneba. amitomac, sxvadasxva literaturaSi naxevrad saprezidento<br />

sistemis qveynebs or ZiriTad saxed _ premier-saprezidento da prezident-saparlamento<br />

sistemad yofen. dReisaTvis, msoflioSi arsebuli naxevrad saprezidento<br />

sistemis amgvari klasifikaciidan SeiZleba moviyvanoT Svedi avtoris tomas sedlis<br />

(Sedelius) Sefaseba (cxrili 2), romelSic aseve, saqarTveloc aris gaTvaliswinebuli.<br />

cxrili 2.<br />

naxevrad saprezidento qveynebis klasifikacia tomas sedlis mixedviT<br />

# qveyana 34 konstituciis tipi postkomunisturi konstituciis<br />

miRebis wlebi<br />

1 somxeTi prezident-saparlamento 1995<br />

2 azerbaijani prezident-saparlamento 1995<br />

3 belorusi prezident-saparlamento 1994<br />

4 bulgareTi premier-saprezidento 1991<br />

5 xorvatia prezident-saparlamento (1900-2000),<br />

premier-saprezidento (2000-) 1990<br />

74

logo

Prodotti

Risorse

Aziende

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!