marTlmsajuleba kanoni
marTlmsajuleba kanoni
marTlmsajuleba kanoni
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ezidento sistemis konfiguracia instituciuri konfiguraciaa, romelsac prezidentsa<br />
da premiers Soris saqmian urTierTobebamde mivyavarT. 20<br />
prezident-saparlamento sistemaSi situacia sxvagvaria. aq prezidenti inarCunebs<br />
premierisa da kabinetis daTxovnis uflebas da prezidentsa da premiers Soris urTierTobebi<br />
ierarqiulia, Tumca, premier-ministri rCeba parlamentis winaSe pasuxismgebeli.<br />
Tu sakanonmdeblo organo Seecdeba premier-ministrad daniSnos prezidentis<br />
politikuri oponenti, maSin premier-ministri riskis qveSaa, vinaidan is SeiZleba prezidentma<br />
daiTxovos. amisagan gansxvavebiT, roca parlamenti daTxovnilia da prezidenti<br />
premier-ministrad Tavis mokavSires daniSnavs, parlaments SeuZlia gadaayenos<br />
premier-ministri. amdenad, premier-saprezidento sistema moipovebs prezident-saparlamento<br />
sistemasa da araoficialur eqstrakonstituciur faqtorebs Soris urTierTzemoqmedebis<br />
funqcias. Sugartis azriT, es prezident-saparlamento sistemis gansazRvruli<br />
konfiguracia, romelic prezidentisa da sakanonmdeblo organos saqmian urTierTobebs<br />
ayalibebs. 21<br />
skaCis klasifikaciis mixedviT, naxevrad saprezidento sistemaSi SeiZleba gamovyoT:<br />
1. umravlesobis konsolidirebuli (gaerTianebuli) mmarTveloba; 2. umravlesobis<br />
gayofili mmarTveloba; 3. gayofili umciresobis mmarTveloba. mokled ganvsazRvroT<br />
ras niSnavs TiToeuli maTgani. umravlesobis konsolidirebuli (gaerTianebuli) mmar-<br />
Tveloba naxevrad saprezidento sistemis instituciuri konfliqtebis Semcirebis erTerT<br />
yvelaze saukeTeso tips warmoadgens, rodesac premier-ministrs aqvs myari saparlamento<br />
umravlesoba da prezidentic am umravlesobidanaa. skaCi amas umravlesobis<br />
gaerTianebul mmarTvelobas uwodebs. sakanonmdeblo umravlesoba zrdis SesaZleblobas,<br />
rom mTavroba ufro metad stabiluri iqneba, romelic Tavis mxriv, mTavrobas<br />
SemuSavebuli dRis wesrigis miRwevisaTvis drois ufro did periods aZlevs. SesaZleblobebi,<br />
rom prezidentsa da premier-ministrs eqnebaT politikis msgavsi dRis wesrigi<br />
da iTanamSromleben, raTa miaRwion erTian dRis wesrigs, izrdeba. 22<br />
es qvetipi ar aris daculi konfliqtebisagan. Tu prezidenti da premier-ministri<br />
umravlesobis farglebSi sxvadasxva fraqciisagan arian, konfliqti SeiZleba ganvi-<br />
Tardes, radgan modelis daZabuli urTierTobebi struqturirebulia naxevrad saprezidento<br />
konstituciaSi aRmasrulebeli xelisuflebis orad gayofis gamo, sadac<br />
yovelTvis potenciuri konfliqtia. prezidentsa da premiers Soris gansxvavebulobis<br />
individualobam SeiZleba uTanxmoebamde migviyvanos, imasTan dakavSirebiT Tu vin unda<br />
uxelmZRvanelos mTavrobas. Tavisi liderobis mimarT prezidentis specifikurma rwmenam<br />
da legitimurobam igi SeiZleba premier-ministrze dominirebamde miiyvanos, romelic<br />
Tavis mxriv, SeiZleba SeewinaaRmdegos am dominirebas, ramac SeiZleba Zalauflebis<br />
demonstrirebis moqmedebebi gamoiwvios. alternativaSi prezidents SeuZlia gadawyvitos<br />
es dominireba, radgan is kargavs Tavisi premier-ministris ndobas da eWvi Seaqvs<br />
mis qmedunarianobaSi. naxevrad saprezidento sistemis 40-wliani gamocdilebis Semdeg,<br />
frangi politologebi da konstitucionalistebi aRniSnaven, rom gaerTianebuli<br />
umravlesobis mmarTvelobis pirobebSi rTulia gageba, Tu vin iRebs gadawyvetilebebs<br />
da yvelafri yovelTvis garkveuli ar aris. 23<br />
71
Change language