marTlmsajuleba kanoni
Share Embed Flag
Download ePaper

marTlmsajuleba kanoni

marTlmsajuleba kanoni marTlmsajuleba kanoni

supremecourt.ge
from supremecourt.ge More from this publisher
24.10.2014 Views

warmoiSoba urTierTobebis axali saxeebi, koliziebi da SeuTanxmeblobebi, romlebic ar iyo `gamocdil~ mmarTvelobis formebSi. irRveva Seqmnili xelisuflebis danawilebis standartebi, romelsac aqvs Tavisi myari formebi, rogorc saprezidento, ise saparlamento respublikaSi, xdeba sxvadasxva sawyisebis Sereva da es yovelTvis ar uzrunvelyofs konstituciuri kanonierebis dacvas. 16 rogorc vxedavT, mmarTvelobis naxevrad saprezidento sistemis erT-erT umTavres Taviseburebas prezidentis gansakuTrebuli statusi da aRmasrulebeli xelisuflebis parlamentis winaSe pasuxismgebloba da aRmasrulebeli xelisuflebis ormagi struqtura warmoadgens. amasTan, mmarTvelobis naxevrad saprezidento sistema imdenad rTuli modelia, rom dRemde, samecniero literaturaSi araerTi misi qvetipi Camoyalibda. sistemis klasifikaciaSi isic mniSvnelovania, rom igi sxvadasxva kriteriumebze dayrdnobiT kargad xsnis mmarTvelobis naxevrad saprezidento sistemis bunebas. II. naxevrad saprezidento mmarTvelobis sistemebis klasifikacia naxevrad saprezidento sistemis klasifikacias sxvadasxva kriteriumebi udevs safuZvlad, magram am klasifikaciis ZiriTadi kriteriumebi prezidentsa da xelisuflebis sxva institutebs Soris urTierTobebi, partiuli sistema da parlamentSi politikuri Zalebis fragmentaciaa (cxrili 1). Tanamedrove mecnierTa Sromebidan am TvalsazrisiT, aRsaniSnavia diuverJes, Sugartis (Shugart), keris (Carey), eljis (Elgie), skaCisa (Skach) da tseis (Tsai) gamokvlevebi. maTi klasifikacia Semdegi saxiT SeiZleba warmovidginoT: cxrili 1. naxevrad saprezidento mmarTvelobis sistemis klasifikaciis kriteriumebi mkvlevarebi klasifikaciis kriteriumebi qvetipi diuverJe prezidentis xelisufleba, partiuli sistema, sistemis Seqmnis konteqsti ceremonialuri prezidenti, sruluflebiani prezidenti, dabalansebuli prezidenti da mTavroba Sugarti da keri prezidentis konstituciuri xelisufleba prezident-saparlamento sistema, premier-saprezidento sistema elji prezidentisa da premier-ministris xelisufleba farTod prezidencializebuli sistema, ceremonialuri prezidenti Zlieri premier-ministriT, prezidentisa da premier-ministris dabalansebuli xelisufleba 69

marTlmsajuleba N4 da kanoni mkvlevarebi klasifikaciis kriteriumebi qvetipi skaCi partiuli situacia parlamentSi konsolidirebuli umravlesobis mmarTveloba, gayofili umravlesobis mmarTveloba, gayofili umciresobis mmarTveloba. tsei prezidentisa da parlamentis konstituciuri xelisufleba, partiuli situacia parlamentSi sistema prezidentis dominirebiT, sistema premieris dominirebiT, sistema parlamentis dominirebiT, `Tanacxovreba~ da balansirebuli xelisuflebis sistema SeniSvna: cxrili aRebulia Jung-Hsiang, Tsai, Sub-types of Semi-presidentialism and Political Deadlock, French Politics, 2008, 6, (63-84), p. 66. amdenad, diuverJe naxevrad saprezidento reJimis ramdenime tips gamoyofs: 1. sistema `simboluri prezidentiT~ (avstria, irlandia, da islandia); 2. sistema `sruli Zalauflebis mqone prezidentiT~ (safrangeTi); 3. sistema, prezidentisa da mTavrobis balansiT (veimaris germania, fineTi da portugalia). 17 diuverJesTan erTad, romelic sxvadasxva naxevrad saprezidento sistemis magaliTze naxevrad saprezidento reJimis gansxvavebul tipebs gamoyofda, Sugarti da keri iyvnen pirveli mecnierebi, romlebmac naxevrad saprezidento sistemis saxeebs Soris ufro metad sistemur gansxvavebebs miaqcies yuradReba. isini gamoyofdnen naxevrad saprezidento sistemis or tips: premier-saprezidento da prezident-saparlamento sistemas. Sugartisa da kerisaTvis premier-saprezidento da prezident-saparlamento sistemas Soris mTavari gansxvavebaa, rom premier-saprezidento sistemaSi premier-ministri da kabineti eqskluziurad, saparlamento umravlesobis winaSea angariSvaldebuli, maSin, rodesac prezidentsaparlamento sistemaSi premier-ministri da kabineti ormagad pasuxismgebelia prezidentisa da saparlamento umravlesobis winaSe. 18 am avtorebis mixedviT, premier-saprezidento sistema gulisxmobs, rom premier-ministri mxolod sakanonmdeblo organos winaSea pasuxismgebeli. es niSnavs, rom rodesac parlamenti premier-ministrad irCevs prezidentTan opoziciaSi myof pirs, prezidentma unda miiRos daniSvna. Sugartis terminologiiT, am procesis Sedegia, rom daniSnuli kabineti, romelic saparlamento umravlesobis mxardaWeriT sargeblobs, eqvemdebareba ara prezidents, aramed parlaments da amgvarad, prezidentsa da premiers Soris urTierTobebi metad saqmiania. 19 premiersaprezidento sistemisa da partiuli sistemis urTierTzemoqmedeba parlamentSi aCvenebs Tu rogor muSaobs praqtikaSi urTierTobebi prezidentsa da premier-ministrs Soris da rogor eqvemdebareba premier-ministri prezidents, rogor TanamSromlobs prezidenti opozicioner premier-ministrTan. Sugartis mier motanili premier-sap- 70

warmoiSoba urTierTobebis axali saxeebi, koliziebi da SeuTanxmeblobebi, romlebic<br />

ar iyo `gamocdil~ mmarTvelobis formebSi. irRveva Seqmnili xelisuflebis danawilebis<br />

standartebi, romelsac aqvs Tavisi myari formebi, rogorc saprezidento, ise saparlamento<br />

respublikaSi, xdeba sxvadasxva sawyisebis Sereva da es yovelTvis ar uzrunvelyofs<br />

konstituciuri <strong>kanoni</strong>erebis dacvas. 16<br />

rogorc vxedavT, mmarTvelobis naxevrad saprezidento sistemis erT-erT umTavres<br />

Taviseburebas prezidentis gansakuTrebuli statusi da aRmasrulebeli xelisuflebis<br />

parlamentis winaSe pasuxismgebloba da aRmasrulebeli xelisuflebis ormagi struqtura<br />

warmoadgens. amasTan, mmarTvelobis naxevrad saprezidento sistema imdenad<br />

rTuli modelia, rom dRemde, samecniero literaturaSi araerTi misi qvetipi Camoyalibda.<br />

sistemis klasifikaciaSi isic mniSvnelovania, rom igi sxvadasxva kriteriumebze<br />

dayrdnobiT kargad xsnis mmarTvelobis naxevrad saprezidento sistemis bunebas.<br />

II. naxevrad saprezidento mmarTvelobis sistemebis klasifikacia<br />

naxevrad saprezidento sistemis klasifikacias sxvadasxva kriteriumebi udevs<br />

safuZvlad, magram am klasifikaciis ZiriTadi kriteriumebi prezidentsa da xelisuflebis<br />

sxva institutebs Soris urTierTobebi, partiuli sistema da parlamentSi politikuri<br />

Zalebis fragmentaciaa (cxrili 1). Tanamedrove mecnierTa Sromebidan am TvalsazrisiT,<br />

aRsaniSnavia diuverJes, Sugartis (Shugart), keris (Carey), eljis (Elgie), skaCisa (Skach) da tseis<br />

(Tsai) gamokvlevebi. maTi klasifikacia Semdegi saxiT SeiZleba warmovidginoT:<br />

cxrili 1. naxevrad saprezidento mmarTvelobis sistemis<br />

klasifikaciis kriteriumebi<br />

mkvlevarebi<br />

klasifikaciis<br />

kriteriumebi<br />

qvetipi<br />

diuverJe<br />

prezidentis<br />

xelisufleba,<br />

partiuli sistema,<br />

sistemis Seqmnis<br />

konteqsti<br />

ceremonialuri prezidenti, sruluflebiani prezidenti,<br />

dabalansebuli prezidenti da mTavroba<br />

Sugarti<br />

da keri<br />

prezidentis<br />

konstituciuri<br />

xelisufleba<br />

prezident-saparlamento sistema, premier-saprezidento<br />

sistema<br />

elji<br />

prezidentisa da<br />

premier-ministris<br />

xelisufleba<br />

farTod prezidencializebuli sistema, ceremonialuri<br />

prezidenti Zlieri premier-ministriT, prezidentisa da<br />

premier-ministris dabalansebuli xelisufleba<br />

69

logo

Prodotti

Risorse

Aziende

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!