marTlmsajuleba kanoni
marTlmsajuleba kanoni
marTlmsajuleba kanoni
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>marTlmsajuleba</strong><br />
N4<br />
da<br />
<strong>kanoni</strong><br />
yofili sabWoTa kavSiris qveynebSi konstituciuri samarTlis mecnierebaSi gansakuTrebuli<br />
adgili rus avtorebs ukaviaT, romelTa naSromebi am sakiTxebis kvlevis<br />
mniSvnelovan wyaroebs warmoadgens. am mxriv aRsaniSnavia, profesor Cirkinis kvlevebi.<br />
misi azriT, bolo aTi wlis praqtika adasturebs, rom saxelmwifos mmarTvelobisaTvis<br />
mniSvnelovania ara marto da SeiZleba ara imdenad xelisuflebis danawileba da urTierSekavebisa<br />
da gawonasworebis sistema (igi uzrunvelyofs demokratizms marTvaSi,<br />
gamoricxavs mTeli saxelmwifo xelisuflebis erTi romelime organos xelSi Tavmoyras),<br />
ramdenadac xelisuflebis umaRles organoebs Soris urTierTzemoqmedebasTan,<br />
urTierTSeTanxmebulobasTan dakavSirebuli aucilebeli urTierTkavSirebis dadgena.<br />
Sereuli da `hibriduli~ saxelmwifo mmarTvelobis Seqmna aumjobesebs saxelmwifo<br />
organoebs Soris urTierTzemoqmedebas. Tumca, es xdeba parlamentis rolis SesustebiT,<br />
an prezidentis uflebamosilebebis SemcirebiT, an mTavrobis rogorc parlamentis,<br />
aseve prezidentisadmi daqvemdebarebiT. misi azriT, ama Tu im plusebs, yovelTvis Tan<br />
sdevs gansazRvruli minusebi... 12<br />
profesor Cirkinis azriT, `mmarTvelobis Sereuli, `hibriduli~ formebi uzrunvelyofs<br />
qveynis marTvis stabilurobas, gamoricxavs koniunqturuli partiuli mosazrebebiT<br />
mTavrobebis xSir cvlas, uzrunvelyofs partiebis konsolidacias. es procesi<br />
adgilobrivi TviTmmarTvelobis darRvevis gareSe uzrunvelyofs saxelmwifo xelisuflebis<br />
rolis gamyarebas adgilebze da saxelmwifos erTianobas. misi azriT, es<br />
gansakuTrebiT mniSvnelovania im qveynebisaTvis, romlebsac ara aqvT xangrZlivi saparlamento<br />
mmarTvelobis gamocdileba da sadac partiuli struqturebis Camouyalibeblobasa<br />
da saparlamento mmarTvelobis meqanizmebis uqonlobas mudmiv ryevamde mivyavarT.<br />
13 aseve, Cirkini miuTiTebs, rom mmarTvelobis hibriduli (Sereuli) formebi aferxeben<br />
mTavrobis sxvadasxva koniunqturuli, partiuli mosazrebebiT Secvlas, meore<br />
mxriv, maT aqvT garkveuli minusebi _ irRveva xelisuflebis danawileba, urTierTSekavebisa<br />
da gawonasworebis sistema, Zlierdeba saprezidento xelisufleba da zogjer,<br />
misi matareblebi avtoritarizmis tendenciebs Seicaven. 14<br />
Cirkinis mosazrebiT, ar SeiZleba naxevrad saprezidento sistema CavTvaloT Sereul<br />
reJimad mxolod imitom, rom mis maxasiaTeblebSi aris iseTi niSnebi, romlebic aqvs<br />
sxva or sistemas. naxevrad saprezidento sistema gansakuTrebuli da calke mmarTvelobis<br />
sistemaa, romelsac aqvs Tavisi buneba da amitom naklebad samarTliania vTqvaT,<br />
rom saparlamento da saprezidento sistema iyo maTi `mSobeli~. naxevrad saprezidento<br />
sistemas aqvs Tavisi sakuTari specifikuri instituciuri niSnebi. isini ar SeiZleba<br />
Seiqmnas mxolod saparlamento reJimis zogierTi niSnis gaZlierebiT (magaliTad, prezidentis<br />
pirdapiri wesiT arCevis SemoReba), an saprezidento sistemis zogierTi niSnis<br />
dasustebiT (magaliTad, aRmasrulebeli xelisuflebis ori gansxvavebuli liderisaTvis<br />
gadacemiT). naxevrad saprezidento sistema moicavs rogorc saparlamento respublikis,<br />
ise saprezidento respublikis zogierT niSans da am mxriv, is Sereuli sistemaa... 15<br />
aseTi Sefasebis paralelurad, Cirkini yuradRebas amaxvilebs naxevrad saprezidento<br />
sistemis uaryofiT mxareebze da misi azriT, upirvelesad, irRveva ama Tu im mmarTvelobis<br />
formisaTvis damaxasiaTebel marTvis struqturebis erTianoba da erTdroulad,<br />
68