rusTvelologiuri literatura

ecenzenti SeniSnavs, rom sasurveli iyo ganxilul sakiTxebs damateboda kidev erTi:
`feri, rogorc esTetikuri fenomeni~. misive TqmiT, g. nadiraZe idealizaciaSi vardeba personaJebis
daxasiaTebisas da iZleva gmirTa erTferovan idealizebul suraTs, rac sinamdviles
ar Seesabameba.
am da sxva SeniSvnebis miuxedavad k. kekeliZe sarecenzio wigns uaRresad mniSvnelovan
mecnierul gamokvlevad miiCnevs. c.e.
219. abel kikviZe
`vefxistyaosnis~ istoriuli qarga
kreb. `SoTa rusTaveli~, Tb., 1968, gv. 5-31.
avtori mimoixilavs saqarTvelos me-11-12 saukuneebis istoriul movlenebs da socialur-politikur
mdgomareobas, adarebs mas rusTavelis poemaSi aRweril saxelmwifo wyobilebasa
da socialur struqturas da im daskvnas akeTebs, rom `vefxistyaosani~ mTlianad
qarTul sinamdviles emyareba.
magaliTad, indoeTis Svidi samefos analogiuria yofili Svidi samefosgan Semdgari qarTvel
bagrationTa saxelmwifo. Svid samefos giorgi meoris (1072-1089) dros Seadgendnen:
afxazeTi (dasa. saqarTvelo), qarTli mesxeTiTurT, kaxeTi, rani (ganja), somxiTi, Sarvani
da mahmadian mflobelTa saamiroebi. amas adasturebs `qarTlis cxovreba~, `xelmwifis karis
garigeba~ da sxv. aseve qarTuli samefo karis struqturas Seesabameba poemaSi aRwerili `darbazi~,
`darbazoba~, `darbazis eri~, savaziro, vazirTa ufleba-movaleobani da sxv.
`vefxistyaosanSi~ gatarebulia `qarTlis cxovrebis~ ZiriTadi idea, romlis Tanaxmad
xalxis Zliereba emyareba saxelmwifosa da misi centris Zlierebas. am centrs Seadgenen mefe
da saxelmwifo darbazSi Semokrebili vazirebi. mkvlevari daaskvnis, rom `vefxistyaosanSi~
ganzogadebulia XII saukunis saqarTvelos sazogadoebrivi da politikuri wyobileba da poemis
qargad aRebulia am drois istoriuli movlenebi. g. a.
220. a. kikviZe
`qarTuli saxelwifo darbazi da misi adgili `vefxistyaosanSi~
Tsu Sromebi, t. 125, ist. mecn. seria, VI, 1968, gv. 211-236.
avtori ganixilavs `darbazsa~ da `darbazobas~, rogorc saxelmwifos mmarTvelobis mTavar
organosa da formas. darbazi erqva samefo saxlis im Sesakrebel adgils, sadac mefe didebul-erisTavebTan,
kaTalikosTan da episkoposebTan TaTbirobda. `darbazis eri~ (→darbaiseri→darbaiseli)
ewodeboda am Sekrebis monawileebs.
darbazobis saerTo wesebi da sxvadasxva ceremoniali aRwerilia `xelmwifis karis garigebaSi~
(XIV s.).
`vefxistyaosanSi~ aRwerili darbazobis epizodebi asaxavs saqarTveloSi miRebul da
damkvidrebul wesrigs, imas rac cnobilia Tamar mefis istorikosebis Sromebidan da `xelmwifis
karis garigebidan~. g. a.
221. daviT kobiZe
`vefxistyaosnis~ frazeologiuri leqsikoni
gaz. `lit. saqarTvelo~, 1968, 21 ivnisi, №24, gv. 3.
avtori aRniSnavs S. Rlontis mier Sedgenili `vefxistyaosnis~ frazeologiuri leqsikonis
dabeWdvis mniSvnelobas, ramdenadac es wigni pirvelia rusTavelis frazeologiis
Seswavlis saqmeSi. d. kobiZe dadebiTad afasebs wignis winasityvaobas, rac rusTavelis
frazeologiis daxasiaTebas warmoadgens, da eTanxmeba avtoris debulebas, rom poetur
frazebSi aRmosavluri poeziis saxeebis an simboloebis gamoyeneba ar niSnavs rusTavelis
mier mibaZvas iraneli poetebisadmi, rom rusTaveli sxvagvarad moazrovnea, is ar eqvemdebareba
iranel poetebs.
65