rusTvelologiuri literatura

203. И. Ениколопов
История одного списка “Вепхисткаосани”
Jur. “Лит. Армения”, 1968, № 2, с. 90-92.
avtori wers, rom mefe erekle II-is elCi TurqeTSi, gurgeni, romelic Semdeg ufro dawinaurda
samsaxurSi (ekava munSis Tanamdeboba, rac vice-kanclers udris), iyo cnobili pirovneba.
mas hqonda saukeTeso biblioTeka, memkvidreobiT miRebuli winaprebisagan, romlebic
TbilisSi dasaxldnen mefe luarsabis dros (XVI s.). misi biblioTekidan gadarCa
mxolod ori xelnaweri wigni. erT-erTi maTgania `vefxistyaosnis~ nusxa, romelic amJamad saqarTvelos
mecn. akad. xelnawerTa institutSi inaxeba. is saCuqrad gadaeca `qarTvel xalxs~
1946 w. 25 Tebervals.
gurgeni gardaicvala 1786 wels. misi Svili apriami (abraami?) giorgi XII-is dros ganagebda
ucxoeTis saqmeebis uwyebas.
aRniSnuli xelnaweris Sesaxeb gamokvlevebi aqvT: al. baramiZes, s. caiSvils da c. karbelaSvils.
g. a.
204. kiril Tumanovi
winasityvaoba T. bagrationis broSurisa: `SoTa rusTveli
(adamiani mis xanaSi da 800 wlis Semdeg)~
niu iorki, 1968, gv. 2-4. Targmani (n. sayvareliZisa) — kreb. `rusTveli msoflio literaturaSi~,
II, Tb., 1978, gv. 290-292.
rogorc amerikeli mecnieri, medievisti k. Tumanovi wers, qarTuli civilizacia, erTi
mxriv, TviTon iyo memkvidre e. w. `xmelTaSua zRvis civilizaciisa~, meore mxriv, amave civilizaciis
sxva pirmSoTa — iranisa da saberZneTis kulturaTa didi gavlenac ganicada da,
sabolood, ganviTarda rogorc yovelive amis erTgvari sinTezi... rusTvelis poemaSi erTgvarad
Sezavebulia neoplatonizmi da sufizmi, elinuri da iranuli kulturis elementebi,
romelTa Soris aSkarad gamoikveTa wminda qarTuli elementebi — patronymobisa da raindobis
idea, rac dakavSirebulia kavkasiis warsulsa da xmelTaSua zRvis samyarosTan.
avtoris TqmiT, `vefxistyaosans~ qristianuli mrwamsis gavlenac atyvia. saqarTveloSi
iseve, rogorc dasavleTSi (bizantiis gamoklebiT), religia da filosofia, qristianuli da
adreuli warmarTuli kultura harmoniulad Seerwya erTimeores. `T. bagrationis Sroma
miznad isaxavs gviCvenos am gansxvavebul tradiciaTa (elinuris, iranulis da qristianulis)
ganzavebis faqti rusTvelis poemaSi~. g. a.
205. gaioz imedaSvili
`vefxistyaosani~ da qarTuli kultura
Tb., 1968, 432 gv.
wignis anotaciaSi aRniSnulia, rom misi mizania `vefxistyaosnis~ mxatvruli konstruqciis,
poetikisa da avtoris ideologiis qarTul kulturasTan organuli kavSiris naTelyofa.
mkvlevari adgens rusTavelis eTikur-esTetikuri idealebis, stilis, mxatvruli azrisa da
metyvelebis TaviseburebaTa originalur wyaroebs da sazRvravs `vefxistyaosnis~ mniSvnelobas
rogorc qarTveli eris, aseve qarTuli da msoflio epikuri poeziisaTvis.
wigni Sedgeba winasityvaobis (gv. 5-22), Sesavlisa da eqvsi Tavisagan. gansaxilveli sakiTxebi
Tematikurad ase nawildeba:
Sesavali: vefxistyaosnis Semecnebis aspeqtebi. rusTaveli da qarTuli ena. kanonikuri
teqstis gageba da originalobis problema. teqstis ganmartebis problema. vefxistyaosnis
mTliani gaazreba.
I Tavi, vefxistyaosani da qarTveli eri: erovnuli eposis problema. eposi da erovnuli
TviTSegneba. vefxistyaosnis roli qarTuli enisa da xasiaTis CamoyalibebaSi. erovnuli sinamdvilis
mxatvruli gardasaxva. erovnuli nihilizmi da poemis sparsuli warmoSobis Teza...
60