rusTvelologiuri literatura

rusTvelologiuri literatura rusTvelologiuri literatura

science.org.ge
from science.org.ge More from this publisher
28.06.2014 Views

ioane petriwma qarTulad Targmna nemesios emeselis `bunebisaTÂs kacisa~ da prokle diadoxosis `kavSirni~. mas hqonda sakuTari naSromic _ `ganmarteba proklesTÂs diadoxosisa da platonurisa filosofiisaTÂs~. i. petriwi arkvevda RvTaebisa da adamianTa damokidebulebas, aRiarebda umaRlesi sawyisisa da qveynierebis erTianobas. misi msjeloba azris Tavisuflebas emyareboda (rac saeklesio sinamdvilidan gamoricxuli iyo). cvlilebebi moxda qarTvel istorikosTa msoflmxedvelobasa da meTodolgiaSic. isini saxelmwifoebriv da adamianTa individualur cxovrebas bediswerisa da `zegardmo gangebis~ mixedviT ar xsnian. isini aRiareben pirovnebis (mefis) unarsa da Sromas da amasTan erTad — obieqtur pirobebs, rac xels uwyobs ama Tu im moqmedebasa da movlenas. me-12 saukuneSi ganviTarda saero mwerloba, romlis yuradRebis sagani gaxda materialuri samyaro, adamianis saamqveyno cxovreba da idealebi. g. a. 197. k. grigolia `istoriani da azmani SaravandedTanis~ avtoris vinaobis sakiTxisaTvis Tsu Sromebi, t. 125, ist. mecn. seria, VI, Tb., 1968, gv. 237-249. mkvlevari aRniSnavs, rom `istoriani da azmani~ uavtoro Txzulebaa. mix. wereTeli da i. lolaSvili mis avtorad SoTa rusTvels miiCneven, magram maT am mosazrebis damadasturebeli arsebiTi xasiaTis sabuTebi ar warmoudgeniaT; mxolod enobrivi, mxatvrul-stilisturi, Tundac ideologiuri damTxvevebiTa da msgavsebiT ki sxvadasxva Txzulebis avtorTa igiveobis sakiTxi ver gadawydeba. dasaxelebuli Txzulebis ideologiur-politikuri TvalsazrisiT ganxilvisa da sxva monacemebis safuZvelze avtori daaskvnis: `Tamaris pirveli istorikosi maRali samRvdeloebis warmomadgeneli yofila, raSic daeWveba ukve, TiTqmis, aRar SeiZleba~. g. a. 198. boris darCia sicili `vefxistyaosanSi~ kreb. `literaturis Teoriisa da esTetikis sakiTxebi~, IV, Tb., 1968, gv. 199-212. rogorc mkvlevari wers, `vefxistyaosanSi~ warmosaxuli sicili SinaarsiT mravalferovania. ZiriTadad is Tavisi bunebrivi mizezis — sulieri kmayofilebis, mxiarulebis gamomxatvelia da dapirispirebulia tirilTan (moyvanilia saTanado magaliTebi). agreTve poemaSi mravladaa jansaRi, gamaxalisebeli iumori da sicili, mag., str. 255-256 (1957 wlis gamocemiT). `vefxistyaosanSi~ sicili warmodgenilia, rogorc adamianis damamSvenebeli, misi Rirsebis, garegnuli da sulieri silamazis gamomxatveli. rusTvelma Suasaukuneebis religiuri SezRudulobis epoqaSi adamians daubruna misTvis damaxasiaTebeli jansaRi sicili Tavisi mravalferovani formiTa da SinaarsiT; `vefxistyaosanSi~ igi amaRlebulia adamianis dacvisa da gandidebis humanisturi principebis donemde, rac damaxasiaTebelia renesansisaTvis. g. a. 199. b. darCia `zma~ sityvis erT-erTi mniSvnelobisaTvis `vefxistyaosanSi~ `Zveli qarTuli mwerlobis sakiTxebi~. kreb. III, Tb., 1968, gv. 67-85. rogorc avtori aRniSnavs, `zma~ Zvel qarTulSi sxvadasxva mniSvnelobiT ixmareba; is niSnavs: qmnas, moqmedebas; agreTve — orazrovnad Tqmas, kalamburs da, zogadad — xumrobas, garTobas, mxiarulebasac. `vefxistyaosnis~ 69-e strofSi rostevan mefisa da avTandilis baasia Sejamebuli: avTandilca damorCilda, saubari gardaswyvides, icinodes, ymawvilobdes, sayvarlad da kargad zmides... 58

sityva `zmides~ aq niSnavs: xumrobdnen, laRobdnen, erTobodnen. SesaZlebelia, am garTobaSi zmebis, kalamburis Tqmac igulisxmebodes. zogadad, garTobis an, konkretulad, kalamburis Sinaarsi aqvs am sityvas `rusudanianSi~, beri egnataSvilis, Teimuraz II-is, d. guramiSvilis, s. sabaSvilis, b. vaCnaZis da sxvaTa TxzulebebSi. g. a. 200. b. darCia vefxistyaosnis redaqciebi `xvarazmelTa ambis~ mixedviT kreb. `qarTuli literaturis sakiTxebi~, Tb., 1968, gv. 179-205. poemis xelnawerebis teqstebis urTierTSedarebis Sedegad avtori gamoyofs `xvarazmelTa ambis~ xuT redaqcias: 1. ABC..., 2. DGQV..., 3. HJKOT..., 4. EFIRZ..., 5. narevi redaqcia — LM 1 ... naSromSi daxasiaTebulia 1, 2, 3 redaqciebis xelnawerTa Taviseburebani. avtori SeniSnavs, rom meoTxe da mexuTe redaqciebis ganxilva ver ibeWdeba `teqnikuri mizezebiT~. g. a. 201. Б. Ш. Дарчия Редакции поэми Руставели и их взаимоотношения (на основе “Сказа о хорезмийцах”). Автореферат дисерт. на соиск. ученой степени кандидата филологических наук, Тб., 1968, 23 стр. avtoreferatSi aRniSnulia, rom disertacia Sedgeba: Sesavlis, ori Tavis, saboloo daskvnebis, sqemisa da damowmebuli literaturis siisagan. I TavSi Seswavlilia `vefxistyaosnis~ xelnawerebi `xvarazmelTa ambis~ monakveTis mixedviT. gamoyofilia 4 ZiriTadi redaqciuli jgufi da mexuTe — narevi redaqciis nusxebi. Ti- Toeuli jgufidan gamoyofilia qveredaqciebi da dadgenilia TiToeul redaqciaSi Semaval xelnawerTa urTierTmimarTeba. II TavSi ganxilulia redaqciuli jgufebis urTierTmimarTeba da maTi warmomavloba. miRebulia daskvna, rom `xvarazmelTa ambis~ pirveladi teqsti SedarebiT ukeT daculia e. w. samefo saxlis nusxaTa redaqciaSi. am monakveTis amJamad cnobil versias safuZvlad dasdebia sargis Tmogveliseuli Txzuleba, romelic Sesrulebuli yofila narevi teqstiT, proziTa da leqsiT. ucnob poets prozauli nawilis galeqsvisas Tav-Tavis adgilas dautovebia dedniseuli leqsebic. amis gamo `xvarazmelTa ambis~ Cvens xelT arsebul teqsts (vrcel redaqciebSi) axasiaTebs mTeli rigi Taviseburebani, rasac gamouwvevia is redaqciuli cvlilebebi, romlebic mokle redaqciebSi dasturdeba. g. a. 202. denis dgebuaZe rusTvelis kabinetSi gaz. `Tbilisis universiteti~, 1968, 22 noemberi, № 36, gv. 4. avtori iuwyeba, rom rusTvelis kabinetSi iv. lolaSvilma waikiTxa moxseneba _ `oTxTa kavSirTa Sezaveba-rRveva da sikvdil-sicocxlis problema ioane petriwisa da rusTvelis naazrevSi~. mkvlevarma aRniSna, rom samyaros oTxi sawyisis (wyali, haeri, miwa da cecxli) Sesaxeb moZRvreba qristianuli neoplatonizmis TvalsazrisiT daamuSava petriwma prokle diadoxosis `kavSirTa~ komentarebSi da originalur traqtatSi `saTnoebaTa kibe~. petriwi elementis sinonimad xmarobs sam termins _ `asos~, `kavSirsa~ da `nivTs~. SoTa rusTavels terminebi: `kavSirni~, `nivTi~, `kavSirTa daSla~ imave mniSvnelobiT aqvs gamoyenebuli, rogor i. petriws. kamaTSi monawileoba miiRes: tr. ruxaZem, l. menabdem, s. cai- Svilma, e. xinTibiZem, a. aleqsiZem, m. gigineiSvilma. b.d. 59

ioane petriwma qarTulad Targmna nemesios emeselis `bunebisaTÂs kacisa~ da prokle<br />

diadoxosis `kavSirni~. mas hqonda sakuTari naSromic _ `ganmarteba proklesTÂs diadoxosisa<br />

da platonurisa filosofiisaTÂs~.<br />

i. petriwi arkvevda RvTaebisa da adamianTa damokidebulebas, aRiarebda umaRlesi sawyisisa<br />

da qveynierebis erTianobas. misi msjeloba azris Tavisuflebas emyareboda (rac saeklesio<br />

sinamdvilidan gamoricxuli iyo).<br />

cvlilebebi moxda qarTvel istorikosTa msoflmxedvelobasa da meTodolgiaSic. isini<br />

saxelmwifoebriv da adamianTa individualur cxovrebas bediswerisa da `zegardmo gangebis~<br />

mixedviT ar xsnian. isini aRiareben pirovnebis (mefis) unarsa da Sromas da amasTan erTad —<br />

obieqtur pirobebs, rac xels uwyobs ama Tu im moqmedebasa da movlenas.<br />

me-12 saukuneSi ganviTarda saero mwerloba, romlis yuradRebis sagani gaxda materialuri<br />

samyaro, adamianis saamqveyno cxovreba da idealebi. g. a.<br />

197. k. grigolia<br />

`istoriani da azmani SaravandedTanis~ avtoris vinaobis sakiTxisaTvis<br />

Tsu Sromebi, t. 125, ist. mecn. seria, VI, Tb., 1968, gv. 237-249.<br />

mkvlevari aRniSnavs, rom `istoriani da azmani~ uavtoro Txzulebaa. mix. wereTeli da<br />

i. lolaSvili mis avtorad SoTa rusTvels miiCneven, magram maT am mosazrebis damadasturebeli<br />

arsebiTi xasiaTis sabuTebi ar warmoudgeniaT; mxolod enobrivi, mxatvrul-stilisturi,<br />

Tundac ideologiuri damTxvevebiTa da msgavsebiT ki sxvadasxva Txzulebis avtorTa<br />

igiveobis sakiTxi ver gadawydeba.<br />

dasaxelebuli Txzulebis ideologiur-politikuri TvalsazrisiT ganxilvisa da sxva<br />

monacemebis safuZvelze avtori daaskvnis: `Tamaris pirveli istorikosi maRali samRvdeloebis<br />

warmomadgeneli yofila, raSic daeWveba ukve, TiTqmis, aRar SeiZleba~. g. a.<br />

198. boris darCia<br />

sicili `vefxistyaosanSi~<br />

kreb. `literaturis Teoriisa da esTetikis sakiTxebi~, IV, Tb., 1968, gv. 199-212.<br />

rogorc mkvlevari wers, `vefxistyaosanSi~ warmosaxuli sicili SinaarsiT mravalferovania.<br />

ZiriTadad is Tavisi bunebrivi mizezis — sulieri kmayofilebis, mxiarulebis gamomxatvelia<br />

da dapirispirebulia tirilTan (moyvanilia saTanado magaliTebi). agreTve poemaSi<br />

mravladaa jansaRi, gamaxalisebeli iumori da sicili, mag., str. 255-256 (1957 wlis gamocemiT).<br />

`vefxistyaosanSi~ sicili warmodgenilia, rogorc adamianis damamSvenebeli, misi<br />

Rirsebis, garegnuli da sulieri silamazis gamomxatveli. rusTvelma Suasaukuneebis religiuri<br />

SezRudulobis epoqaSi adamians daubruna misTvis damaxasiaTebeli jansaRi sicili<br />

Tavisi mravalferovani formiTa da SinaarsiT; `vefxistyaosanSi~ igi amaRlebulia adamianis<br />

dacvisa da gandidebis humanisturi principebis donemde, rac damaxasiaTebelia renesansisaTvis.<br />

g. a.<br />

199. b. darCia<br />

`zma~ sityvis erT-erTi mniSvnelobisaTvis `vefxistyaosanSi~<br />

`Zveli qarTuli mwerlobis sakiTxebi~. kreb. III, Tb., 1968, gv. 67-85.<br />

rogorc avtori aRniSnavs, `zma~ Zvel qarTulSi sxvadasxva mniSvnelobiT ixmareba; is<br />

niSnavs: qmnas, moqmedebas; agreTve — orazrovnad Tqmas, kalamburs da, zogadad — xumrobas,<br />

garTobas, mxiarulebasac.<br />

`vefxistyaosnis~ 69-e strofSi rostevan mefisa da avTandilis baasia Sejamebuli:<br />

avTandilca damorCilda, saubari gardaswyvides,<br />

icinodes, ymawvilobdes, sayvarlad da kargad zmides...<br />

58

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!