rusTvelologiuri literatura

rusTvelologiuri literatura rusTvelologiuri literatura

science.org.ge
from science.org.ge More from this publisher
28.06.2014 Views

`vefxistyaosnis~ xalxur poeziasTan mimarTebis sakiTxTa wre ufro gaizarda meore iubiles periodSi (1966 w.) da mxatvruli ostatobis sferosac Seexo, rac aisaxa q. sixaruliZisa da e. virsalaZis specialur gamokvlevebSi. g. a. 160. SoTa CijavaZe `vfxistyaosnis~ poetikidan (`vardis mrefobiT~) Jur. `qarTuli ena da lit. skolaSi~, 1967, № 1, gv. 59-60. mkvlevari aRniSanvs, rom `vardi~ rusTavelis TxzulebaSi pirdapiri mniSvnelobiTac gvxvdeba (`vardi Slili~, `vardis wyali~, `vardis furcloba~ da sxv.), magram ufro xSirad — metaforuli SinaarsiT, rodesac is aRniSnavs: 1) Rawvs, 2) bages, 3) pirisaxes, 4) turfa asuls an Wabuks. gamoyenebulia agreTve mxatvrul SedarebaSi (`piri vardi~, `Rawvi vardi~). poemaSi aris erTi konteqsti, romelic saWiroebs metaforuli Sinaarsis gaxsnas. `daRrejiT viyav, ver mpoves verodes vardis mkrefobiT~ (621,3). aRweril situaciaSi `vardis mkrefoba~ niSnavs adamianis karg gunebaze yofnas. gamoTqmis pirdapiri SinaarsiT gageba ki striqonis azris damaxinjeba iqneba. poeturi naTqvamis azri esaa: Zlier mowyenili viyav, xalisian gunebaze myofi verasodes mnaxeso. g. a. 161. a. CxartiSvili `rusTavelis esTetikuri samyaro~ Jur. `mnaTobi~, 1967, № 5, gv. 187-189. recenziaSi ganxiluli da Sefasebulia giorgi jiblaZis amave dasaxelebis wigni (Tb., 1966). avtoris TqmiT, es wigni g. jiblaZis rusTvelologiuri Ziebebis erTgvar Sejamebas warmoadgens. rusTavelis esTetikuri samyaro monografiaSi sami ZiriTi aspeqtis — sakuTriv esTetikis, eTikisa da poetikis mxareebiT aris warmodgenili. masSi daxasiaTebulia rusTavelis `ars poetika~ da esTetikis sxva mniSvnelovani principebi. didi adgili aqvs daTmobili mxatvruli xerxebis gaanalizebas, rogoricaa: mxatvruli monologebi, dialogebi, Txrobis manera, epistole, lirikuli pasaJebi da a. S. rusTavelis eTikis zogadi daxasiaTebisas g. jiblaZe arkvevs iseT kerZo sakiTxebsac, rogoric aris: adamianisa da sikeTis cnebebi, siyvarulis arseba da gamJRavneba, siyvaruli da megobroba da sxv. poetikisa da eTikis problemebis kvleva sarecenzio naSromSi rus- Tavelis umdidresi esTetikuri samyaros mTeli sisruliT gadaSlis amocanas emsaxureba, amasTan erTad is sruliad damoukidebel mniSvnelobasac inarCunebs. g. a. 162. sargis caiSvili zogjer TqmiTac daSavdebis gaz. `lit. saqarTvelo~, 1967, 31 marti, № 14, gv. 2. werili warmoadgens mokle recenzias mamia ebraliZis wignze `ras mogviTxrobs `vefxistyaosani~ (Tb., 1966), romelSic prozad gadmocemulia rusTvelis poemis Sinaarsi. avtori m. ebraliZis wignis zogierT adgils adarebs poemis teqstTan da im daskvnamde midis, rom prozaulad moTxrobili `vefxistyaosani~ ver akmayofilebs araTu mecnieruli komentirebisaTvis, aramed popularuli TxrobisTvis wayenebul elementarul moTxovnebsac. m. ebraliZe ver morevia poemis teqstis rTul adgilebs da imave saxiT, leqsad gadmoutania isini (daaxloebiT, poemis erTi meoTxedi), TviT Txroba ki mxatvrulad da stilisturad dabal donezea Sesrulebuli. c. e. 46

163. sargis caiSvili `vefxistyaosnis~ pirveli leqsikografebi saqarTvelos mecnierebaTa akademiis, SoTa rusTavelis sax. qarTuli literaturis istoriis institutis, SoTa rusTavelis sax. baTumis pedagogiuri institutis da literaturaTmcodneobis respublikuri sakoordinacio sabWos II samecniero sesia, [Tezisebi], Tb., 1967, gv. 27- 28. sakiTxis istoriis mimoxilvis Semdeg aRniSnulia, rom, rogorc a. SaniZe miuTiTebda, `sulxan-sabas leqsikons, marTlac, mouxdenia garkveuli gavlena vaxtangis komentarebze, magram Semdeg, vaxtangis komentarebis gamoqveynebis droidan (1712 w.), sulxan-saba mimar- Tavs vaxtangis naSroms da Tavisi leqsikonis saboloo redaqciebSi rigi rusTveluri sityvis ganmartebisas TviT eyrdnoba aRniSnul komentarebs~. me-18 da momdevno saukuneebSi poemis xelnawerebSi Cndeba specialuri `leqsikonebi~, romelTa `umTavresi wyaro vaxtangis komentarebia~, Tumca garkvel SemTxvevebSi sulxansabas leqsikonicaa gamoyenebuli. A-855 nusxaSi vaxtangisa da sabas leqsikonebis gamoyenebasTan erTad damoukdebeli ganmartebebicaa mocemuli. poemis `xelnawerebze darTuli rigi leqsikoni (mag. petre laraZiseuli... artanrujuli nusxebi da sxv.) uSualod momdinareobs... A-855 xelnaweridan~. `vefxistyaosnis~ leqsikis SeswavlaSi axal etaps qmnis Teimuraz bagrationi. b.d. 164. vl. comaia mniSvnelovani wvlili rusTvelologiaSi gaz. `lit. saqarTvelo~, 1967, 4 agv., № 31, gv. 2. avtori ganixilavs vladimer norakiZis wigns `adamianobis idea `vefxistyaosanSi~ (Tb., 1966). recenziaSi aRniSnulia, rom wigni gviCvenebs adamianis fsiqologiis rusTveliseul Rrma codnas. masSi safuZvlianad aris garkveuli sakiTxi, Tu rogor esmis poets suli, guli, cnoba, sibrZne. mkvlevari gviCvenebs am sakiTxebis Taobaze rusTavelis Tvalsazrisis progresulobas. wignis meore nawilSi ganxilulia poemis gmirebis xasiaTebi. fsiqologiuri analizis Sedegad mkvlevari midis im daskvnamde, rom es personaJebi xasiaTis ZiriTadi niSan-Tvisebebis, misi struqturis mxriv ar gansxvavdebian erTmaneTisagan. isini mTliani, harmoniuli xasiaTis adamianebi arian. poemis siuJetis ganviTarebas ar gansazRvravs brZola `borotsa da keTil~ xasiaTebs Soris, rogorc es xSirad mocemulia sagmiro eposSi. poemaSi wamyvania ideis logika. recenzenti wers, rom vl. norakiZes SeuZleblad miaCnia rusTavelis mowyveta qristianuli samyarosagan, radgan misi renesansuli ideebi amoizarda qristianuli sulieri kulturidan. g. a. 165. SoTa ZiZiguri akaki SaniZe (dabadebis 80 wlis Sesrulebis gamo) Jur. `mnaTobi~, 1967, № 6, gv. 168-174. akad. a. SaniZis mecnieruli moRvaweobis zogadi Sefasebisas avtori aRniSnavs, rom mecnieris sakvlevaZiebo TematikaSi erT-erTi centraluri adgili ukavia SoTa rusTavelis `vefxistyaosans~, misi teqstis kritikulad dadgenas, Seryvnili adgilebis gamarTvasa da zrunvas poemis mecnieruli gamocemisaTvis. gasul wels gamosuli misi wigni `vefxistyaosnis sakiTxebi~ pirveli naSromia, sadac mocemulia rusTavelis enis calkeuli sakiTxebis Rrma analizi. g. a. 47

163. sargis caiSvili<br />

`vefxistyaosnis~ pirveli leqsikografebi<br />

saqarTvelos mecnierebaTa akademiis, SoTa rusTavelis sax. qarTuli literaturis istoriis<br />

institutis, SoTa rusTavelis sax. baTumis pedagogiuri institutis da <strong>literatura</strong>Tmcodneobis<br />

respublikuri sakoordinacio sabWos II samecniero sesia, [Tezisebi], Tb., 1967, gv. 27- 28.<br />

sakiTxis istoriis mimoxilvis Semdeg aRniSnulia, rom, rogorc a. SaniZe miuTiTebda,<br />

`sulxan-sabas leqsikons, marTlac, mouxdenia garkveuli gavlena vaxtangis komentarebze,<br />

magram Semdeg, vaxtangis komentarebis gamoqveynebis droidan (1712 w.), sulxan-saba mimar-<br />

Tavs vaxtangis naSroms da Tavisi leqsikonis saboloo redaqciebSi rigi rusTveluri sityvis<br />

ganmartebisas TviT eyrdnoba aRniSnul komentarebs~.<br />

me-18 da momdevno saukuneebSi poemis xelnawerebSi Cndeba specialuri `leqsikonebi~,<br />

romelTa `umTavresi wyaro vaxtangis komentarebia~, Tumca garkvel SemTxvevebSi sulxansabas<br />

leqsikonicaa gamoyenebuli. A-855 nusxaSi vaxtangisa da sabas leqsikonebis gamoyenebasTan<br />

erTad damoukdebeli ganmartebebicaa mocemuli. poemis `xelnawerebze darTuli<br />

rigi leqsikoni (mag. petre laraZiseuli... artanrujuli nusxebi da sxv.) uSualod momdinareobs...<br />

A-855 xelnaweridan~. `vefxistyaosnis~ leqsikis SeswavlaSi axal etaps qmnis Teimuraz<br />

bagrationi. b.d.<br />

164. vl. comaia<br />

mniSvnelovani wvlili rusTvelologiaSi<br />

gaz. `lit. saqarTvelo~, 1967, 4 agv., № 31, gv. 2.<br />

avtori ganixilavs vladimer norakiZis wigns `adamianobis idea `vefxistyaosanSi~ (Tb.,<br />

1966).<br />

recenziaSi aRniSnulia, rom wigni gviCvenebs adamianis fsiqologiis rusTveliseul<br />

Rrma codnas. masSi safuZvlianad aris garkveuli sakiTxi, Tu rogor esmis poets suli, guli,<br />

cnoba, sibrZne. mkvlevari gviCvenebs am sakiTxebis Taobaze rusTavelis Tvalsazrisis progresulobas.<br />

wignis meore nawilSi ganxilulia poemis gmirebis xasiaTebi. fsiqologiuri analizis<br />

Sedegad mkvlevari midis im daskvnamde, rom es personaJebi xasiaTis ZiriTadi niSan-Tvisebebis,<br />

misi struqturis mxriv ar gansxvavdebian erTmaneTisagan. isini mTliani, harmoniuli<br />

xasiaTis adamianebi arian. poemis siuJetis ganviTarebas ar gansazRvravs brZola `borotsa<br />

da keTil~ xasiaTebs Soris, rogorc es xSirad mocemulia sagmiro eposSi. poemaSi wamyvania<br />

ideis logika.<br />

recenzenti wers, rom vl. norakiZes SeuZleblad miaCnia rusTavelis mowyveta qristianuli<br />

samyarosagan, radgan misi renesansuli ideebi amoizarda qristianuli sulieri kulturidan.<br />

g. a.<br />

165. SoTa ZiZiguri<br />

akaki SaniZe<br />

(dabadebis 80 wlis Sesrulebis gamo)<br />

Jur. `mnaTobi~, 1967, № 6, gv. 168-174.<br />

akad. a. SaniZis mecnieruli moRvaweobis zogadi Sefasebisas avtori aRniSnavs, rom mecnieris<br />

sakvlevaZiebo TematikaSi erT-erTi centraluri adgili ukavia SoTa rusTavelis<br />

`vefxistyaosans~, misi teqstis kritikulad dadgenas, Seryvnili adgilebis gamarTvasa da<br />

zrunvas poemis mecnieruli gamocemisaTvis. gasul wels gamosuli misi wigni `vefxistyaosnis<br />

sakiTxebi~ pirveli naSromia, sadac mocemulia rusTavelis enis calkeuli sakiTxebis<br />

Rrma analizi. g. a.<br />

47

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!