rusTvelologiuri literatura
rusTvelologiuri literatura rusTvelologiuri literatura
ulad aqvs Seswavlili. mis TargmanSi ori tendencia igrZnoba: erTi mxriv, mTargmneli inarCunebs rusTveliseul rTul metaforul sistemas, SeZlebisdagvarad gadaaqvs igi TargmanSi, meore mxriv, xsnis, amartivebs, perifrazs ukeTebs am metaforebs (narkvevSi moyvanilia aseTi Targmanis mravali nimuSi). poemis prologi da pirveli Tavi Targmnilia TeTri leqsiT, magram mTargmnels es forma ar akmayofilebs da dedanTan adekvaturobis Sesanar- Cuneblad prozaul Targmans amjobinebs. r. stivensonis TargmanSi gaTvaliswinebulia adrindeli inglisuri Targmanebis yvela naklovaneba. es Targmani ueWvelad erT-erTi sainteresoa `vefxistyaosnis~ sxva axal evropul Targmanebs Soris. narkvevs axlavs reziume rusul enaze. g. a. 903. aleqsandre focxiSvili Cveulebriv situaciurisa da qarTvelkacuri fenomenis gacxadebisaTvis `vefxistyaosanSi~ Jur. `ciskari~, 1980, № 12, gv. 113-124; agr. missave wignSi _ `werilebi qarTuli enisa da literaturis sakiTxebze~, Tb., 1981, gv. 158-192. avtori winaswar SeniSanvs: `roca «vefxistyaosnis» gmirTa xasiaTebis gaxsnas vcdilobT, saWiroa gaviTvaliswinoT qarTveli kacisa da qarTveli qalis modeli misi idealuri da adamianuri, keTilSobiluri da arakeTilSobiluri sawyisebiT da am modelisa da moqmedebis situaciis gaTvaliswinebiT vcadoT avxsnaT igi~. gansaxilveli sakiTxebi gamoyofilia qvesaTaurebiT: 1. upirvelesi raindi Tu upirvelesi vasali? aq saubaria 130-e strofSi termin `ymis~ mniSvnelobaze: `asre giTxra, samsaxuri Cemi gmarTebs amad orad: pirvel, yma xar, xorcieli aravin gvyavs Senad sworad...~ mkvlevars miaCnia, rom TinaTini `ymaSi~ gulisxmobs ara xelqveiTs, vasals, ymas, aramed upirveles rainds, vaJkacs, kai ymas. 2. Sexveva `Tavisa mrTelisa~ Tu `Tivisa mrTelisa~? ganmartebulia 257-e strofis pirdapiri Sinaarsi da misi metaforuli azri: `aw, dao, SenTa xelTaa Cemi sabeli yelisa; sxvad uRonoa uSenod Cemgan aRpyroba xelisa, rasaca mizam, Sen ici, Sen xar wamali xelisa, Tvar vismca eqmna gorliTa Sekrva Tavisa mrTelisa~. meore taepi mkvlevars ase esmis: sxvad (sxvis mimarT) uRonoa (Zala ara aqvs, azri ara aqvs) uSenod (Sens garda) Cemgan daxmarebis Txovnas..., anu Cemgan sxvis mimarT xelis gawvdas (Txovnas) araviTari azri ara aqvs. meoTxe taepSi avtori dauSveblad miiCnevs `Tavisa~ Secvlas sityviT `Tivisa~ (pirveli gamocemis koreqturuli Secdoma) da i. gigineiSvilis varauds, TiTqos aq gvarliT (dagrexili balaxis TokiT) Tivis zvinis Sekvraze iyos laparaki. al. focxiSvilis azriT, gvarli aq saxvevels, doblands niSnavs, xolo taepis pirdapiri azri isaa, rom mrTel (autkivar) Tavs ar ixveven, dolbandiT an raime sxva saxvevliT ar ikraven. g. a. 904. qronika da informacia vefxistyaosnis akademiuri teqstis damdgen komisiaSi Jur. `macne~, els, 1980, № 4, gv. 205-228. dabeWdilia teqstis damdgeni komisiis mTavari redaqciis sxdomebis oqmebi 1978 w. 21 aprilidan amave wlis 6 oqtombramde. warmodgenilia poemis 928-1003 strofebis ganxilvis amsaxveli masala. 298
905. akaki SaniZe vefxistyaosnis sakiTxebi (`ama dari~) gaz. `samSoblo~, 1980, № 25, gv. 8. a. SaniZis azriT, me-8 strofSi teqsti Seryvnilia da unda gaswordes, _ ama sityvas aklia mr. ricxvis niSani T. dari niSnavs Sesadarebels, msgavss, xolo nacvalsaxelSi amaT igulisxmebian samni gmirni, romlebic me-6 strofSi arian naxsenebi (tarieli, avTandili da fridoni). `me, rusTveli, xelobiTa viqm saqmesa amaT dari~, e. i. me, rusTveli, iseTive xeli, rogornic eseni arian, viq aseT saqmeso (ase viqcevio). g. a. 906. guram SaraZe platon ioseliani — rusTvelologi Tb., `mecniereba~, 1980, 215 gv. redaqtori s. caiSvili wignSi ganxiluli da Sefasebulia pl. ioselianis rusTvelologiuri naSromebi. aqve, pirvel Tavad, warmodgenilia `pl. ioselianis cxovreba da moRvaweoba~ (gv. 9-85). II TavSi — pl. ioseliani rusTvelologi (gv. 86-176) Sedis: SoTa rusTvelis biografiis sakiTxebi, cnobebi rusTvelis portretis Sesaxeb, cnobebi `vefxistyaosnis~ xelnawerebsa da Targmanebze, cnobebi `vefxistyaosnis~ eklesiuri devnis da dawvis Sesaxeb, `vefxistyaosnis~ avtoris msoflmxedvelobis garkvevisa da poemis ideur-mxatvruli Sefasebis cda. daskvnaSi avtori wers: vaxtang meeqvsis, T. bagrationis, m. brosesa da d. CubinaSvilis Semdeg rusTvelologiis istoriaSi axali etapi swored pl. ioselianma Seqmna... misi rusTvelologiuri memkvidreoba bevr mniSvnelovan mecnierul debulebas Seicavs, romelTac dResac ar daukargavs Rirebuleba. wignSi damatebis saxiT dabeWdilia m.s. voroncovis biblioTekis qarTul wignTa katalogi, romlis Semdgenlad mkvlevari pl. ioselians Tvlis. wigns axlavs reziume rusul enaze da pirTa saZiebeli. g. a. 907. vasil CaCaniZe vefxistyaosani msoflios xalxTa enebze Tb., `xelovneba~, 1980, 205 gv., red. g. naWyebia krebulSi qarTul, rusul, inglisur da frangul enebze mocemulia cnobebi `vefxistyaosnis~ Targmanebisa da gamocemebis Sesaxeb. 6-56 gverdebze oTxive enaze dabeWdilia S. nucubiZis `winasityvaoba poemis rusuli TargmanisaTvis~ da v. CaCaniZis zogadi mimoxilva: `vefxistyaosani msoflios xalxTa enebze~. aRniSnulia, rom 1979 wlamde qarTul enaze arsebuli 61 gamocemis garda, poemis Targmanebi daibeWda: rusulad — 41-jer, sabWoTa kavSiris sxva xalxTa enebze _ 51-jer, germanulad — 10-jer, frangulad — 7-jer, Cinurad — 6-jer, inglisurad — 14-jer, ungrulad — 3-jer, italiurad — 2-jer, polonurad — 8-jer, iaponurad — 3-jer, Cexurad da espanurad — TiTojer, Zvel ebraul (ivriTis) enaze — 2-jer. 57-170 gverdebze warmodgenilia mTargmnelebis fotosuraTebi, cnobebi maTs Targmanebze da gamocemaTa garekanebis fotopirebi. 173-201 gverdebze dabeWdilia qarTveli da ucxoeli mxatvrebis mier Sesrulebuli ilustraciebi. 202-204 gverdebze aris mokle informacia 1937 wels kote miqaberiZis kinodadgma `qajeTis~ Sesaxeb da sami kadri am kinofilmidan. g. a. 299
- Page 247 and 248: 750. mariam karbelaSvili vefxistyao
- Page 249 and 250: 237-246 gverdebze warmodgenilia kom
- Page 251 and 252: avtori daaskvnis, rom SoTa rusTveli
- Page 253 and 254: 771. petre Saria SoTa rusTaveli da
- Page 255 and 256: jvris monastris freska. arsebobs me
- Page 257 and 258: 781. al. baramiZe `vefxistyaosnis~
- Page 259 and 260: 1. terminebi, romlebic dResac iseve
- Page 261 and 262: 793. daviT kobiZe rusTvelisa da niz
- Page 263 and 264: 798. levan menabde rusTveli ucxoeTS
- Page 265 and 266: avtori aRniSnavs: aRiarebulad iTvle
- Page 267 and 268: 809. vaxtang sidamoniZe Zvirfasi rv
- Page 269 and 270: mianis sxeulis welszeda da welsqved
- Page 271 and 272: 822. roland burWulaZe dagvianebuli
- Page 273 and 274: poemis geografiul areSi vxvdebiT md
- Page 275 and 276: 832. korneli kekeliZe SoTa rusTveli
- Page 277 and 278: wignidan `SiZin~ (Zv. w. XII-VI ss.
- Page 279 and 280: 844. rusTvelologiuri rCeuli literat
- Page 281 and 282: 851. qronika da informacia vefxisty
- Page 283 and 284: 857. sargis caiSvili vefxistyaosnis
- Page 285 and 286: poemiseuli samyaro, mxatvruli saxe
- Page 287 and 288: 870. aleqsandre baramiZe Zveli qarT
- Page 289 and 290: 2. asmaTi. wignis 47-57 gverdebze m
- Page 291 and 292: 881. vefxistyaosnis uaxlesi Targman
- Page 293 and 294: S. beriZe dednad iyenebda poemis d.
- Page 295 and 296: 891. vaxtang kuprava rusTveli Tu ru
- Page 297: 898. S. nucubiZe I. rusTavelis Semo
- Page 301 and 302: 912. aleqsi WinWarauli vefxistyaosn
- Page 303 and 304: avtoris azriT, `vefxistyaosani~ ari
- Page 305 and 306: parizSi gaimarTa sajaro sazeimo sxd
- Page 307 and 308: saqarTvelos monaTmflobeloba ar gauv
- Page 309 and 310: avtorTa saZiebeli (cifri uCvenebs s
- Page 311 and 312: martirosovi a. 709. maruaSvili l. 3
- Page 313 and 314: pirTa saZiebeli (cifri uCvenebs sta
- Page 315 and 316: zarecki a. 100. zarinqubi h. 421. z
- Page 317 and 318: sangvineti ed. 95. sarajiSvili al.
- Page 319 and 320: sagnobriv-Tematuri saZiebeli (cifri
- Page 321 and 322: 29. vt. da axal qarTuli literatura
905. akaki SaniZe<br />
vefxistyaosnis sakiTxebi<br />
(`ama dari~)<br />
gaz. `samSoblo~, 1980, № 25, gv. 8.<br />
a. SaniZis azriT, me-8 strofSi teqsti Seryvnilia da unda gaswordes, _ ama sityvas aklia<br />
mr. ricxvis niSani T. dari niSnavs Sesadarebels, msgavss, xolo nacvalsaxelSi amaT igulisxmebian<br />
samni gmirni, romlebic me-6 strofSi arian naxsenebi (tarieli, avTandili da<br />
fridoni).<br />
`me, rusTveli, xelobiTa viqm saqmesa amaT dari~, e. i. me, rusTveli, iseTive xeli, rogornic<br />
eseni arian, viq aseT saqmeso (ase viqcevio). g. a.<br />
906. guram SaraZe<br />
platon ioseliani — rusTvelologi<br />
Tb., `mecniereba~, 1980, 215 gv. redaqtori s. caiSvili<br />
wignSi ganxiluli da Sefasebulia pl. ioselianis <strong>rusTvelologiuri</strong> naSromebi. aqve,<br />
pirvel Tavad, warmodgenilia `pl. ioselianis cxovreba da moRvaweoba~ (gv. 9-85).<br />
II TavSi — pl. ioseliani rusTvelologi (gv. 86-176) Sedis: SoTa rusTvelis biografiis<br />
sakiTxebi, cnobebi rusTvelis portretis Sesaxeb, cnobebi `vefxistyaosnis~ xelnawerebsa<br />
da Targmanebze, cnobebi `vefxistyaosnis~ eklesiuri devnis da dawvis Sesaxeb, `vefxistyaosnis~<br />
avtoris msoflmxedvelobis garkvevisa da poemis ideur-mxatvruli Sefasebis cda.<br />
daskvnaSi avtori wers: vaxtang meeqvsis, T. bagrationis, m. brosesa da d. CubinaSvilis<br />
Semdeg rusTvelologiis istoriaSi axali etapi swored pl. ioselianma Seqmna... misi <strong>rusTvelologiuri</strong><br />
memkvidreoba bevr mniSvnelovan mecnierul debulebas Seicavs, romelTac<br />
dResac ar daukargavs Rirebuleba.<br />
wignSi damatebis saxiT dabeWdilia m.s. voroncovis biblioTekis qarTul wignTa katalogi,<br />
romlis Semdgenlad mkvlevari pl. ioselians Tvlis.<br />
wigns axlavs reziume rusul enaze da pirTa saZiebeli. g. a.<br />
907. vasil CaCaniZe<br />
vefxistyaosani msoflios xalxTa enebze<br />
Tb., `xelovneba~, 1980, 205 gv., red. g. naWyebia<br />
krebulSi qarTul, rusul, inglisur da frangul enebze mocemulia cnobebi `vefxistyaosnis~<br />
Targmanebisa da gamocemebis Sesaxeb. 6-56 gverdebze oTxive enaze dabeWdilia S. nucubiZis<br />
`winasityvaoba poemis rusuli TargmanisaTvis~ da v. CaCaniZis zogadi mimoxilva:<br />
`vefxistyaosani msoflios xalxTa enebze~. aRniSnulia, rom 1979 wlamde qarTul enaze<br />
arsebuli 61 gamocemis garda, poemis Targmanebi daibeWda: rusulad — 41-jer, sabWoTa<br />
kavSiris sxva xalxTa enebze _ 51-jer, germanulad — 10-jer, frangulad — 7-jer, Cinurad —<br />
6-jer, inglisurad — 14-jer, ungrulad — 3-jer, italiurad — 2-jer, polonurad — 8-jer,<br />
iaponurad — 3-jer, Cexurad da espanurad — TiTojer, Zvel ebraul (ivriTis) enaze — 2-jer.<br />
57-170 gverdebze warmodgenilia mTargmnelebis fotosuraTebi, cnobebi maTs Targmanebze<br />
da gamocemaTa garekanebis fotopirebi.<br />
173-201 gverdebze dabeWdilia qarTveli da ucxoeli mxatvrebis mier Sesrulebuli<br />
ilustraciebi.<br />
202-204 gverdebze aris mokle informacia 1937 wels kote miqaberiZis kinodadgma<br />
`qajeTis~ Sesaxeb da sami kadri am kinofilmidan. g. a.<br />
299