rusTvelologiuri literatura

rusTvelologiuri literatura rusTvelologiuri literatura

science.org.ge
from science.org.ge More from this publisher
28.06.2014 Views

odesac maT caze realurad xedavs. werilis avtorTa azriT, ~es SeuZlebeli varaudia~ da `vefxistyaosnis~ teqstobrivi analizi amtkicebs, rom astraluri sagalobeli aris erTiani, monoliTuri, `erTi sunTqviT~ warmoTqmuli `dRisiT, mzisiT, im dRes, roca Zmadnaficebi erTmaneTs daSordnen `tiriliTa da pirsa xokiT~. werilis avtorebi umarTebulod miiCneven im faqts, rom g. TevzaZe `vefxistyaosnis~ ciur sxeulebs `RmerTebs uwodebs, TiTqos rusTaveli (Tu avTandili) mnaTobebs Tvlis RmerTebad~, rac misi (rusTavelis) mravalRmerTianobis mimdevrobis mtkiceba gamodis. maT SesaZleblad miaCniaT, rom `es, ubralod, kalmis lafsusic iyos~, radgan imave SromaSi g. TevzaZe rusTavels Tvlis `RmrTis morwmune qristianad~. werilis avtorTa azriT, is garemoeba, rom erTmaneTs zustad ar emTxveva mnaTobebis calkeul saajoTa da SemakavSirebeli Sairis rigi, ar aris umniSvnelo. `es albaT imiTaa gamowveuli, rom rusTaveli uwinares yovlisa poetia da misTvis ucxoa poeturi aRmafrenis SemzRudavi yovelgvari sqema. cxadze ucxadesia, rom rusTaveli kargad erkveoda mnaTobTa astralur xasiaTSi (imdroindeli warmodgenebis mixedviT). rusTvelisaTvis mTavari iyo mnaTobebis astrologiur TvisebaTa kvalobaze avTandilis piriT miexmo es mnaTobebi da warmoeTqva warmtaci saajo sagalobeli, Seeqmna umSvenieresi poeturi simfonia~. werilis avtorebi damajereblad da gasaziareblad Tvlian g. TevzaZis mosazrebebs bakmaze, gavsebul anu srul mTvareze, mTvaris movanebaze... n. g. 873. maia bibileiSvili, medea TuSmaliSvili vefxistyaosnis prologis franguli Targmanebi kreb., `vefxistyaosnis~ uaxlesi Targmanebi evropul enebze~, Tb., 1980, gv. 78-89. avtorebi aRniSnaven, rom `vefxistyaosnis~ pirveli poeturi franguli Targmani gaakeTes elisabed orbelianma da solomon iordaniSvilma. is dasrulebuli iyo 1938 wels, magram gvian — 1974 wels gamoqveynda. masze adre daibeWda sergi wulaZis Targmani (parizi, 1964). mesame cda ekuTvnis gaston buaCiZes. gamoqveynebulia mxolod prologis Targmani (`bedi qarTlisa~, t. 33, 1975 w.). avtorebi akeTeben dasaxelebuli Targmanebis urTierTSedarebiT ganxilvas. aRniSnaven, rom e. orbelianisa da s. iordaniSvilis TargmanSi prologi Sesrulebulia 12-marcvliani aleqsandriuli leqsiT, Semdeg ki grZeldeba asonansurriTmiani 16-marcvliani leqsiT. s. wulaZec iyenebs striqonebis asonansur Sewyobas. igi frazas ufro meti poeturi moqnilobiT awyobs, masSi meti dinamikaa, magram is garkveulad davalebulia wina Targmanisagan. g. buaCiZis 16-marcvliani katrenebi riTmiania. misi leqsi radikalurad scildeba orive Targmans rogorc leqsikis, aseve mxatvruli asaxvis saSualebebiT. is araCveulebrivad flobs franguli enis stiqias, advilad poulobs da iyenebs sammarcvlian riTmebs. recenzentebis daskvniT, `sasixaruloa imis aRniSvna, rom yoveli momdevno mTargmneli cdilobs ukve nacnobis, ukve aRmoCenilis srulyofas~. werils axlavs reziume rusul enaze. g. a. 874. daviT bregaZe vefxistyaosnis gmirebi avtoris wignSi _ `warsulis siaxlove~, quTaisi, 1980, gv. 28-63. 1. fatmani (gv. 28-47). mkvlevari aRniSnavs, rom rusTvelologiur literaturaSi fatmani metwilad uaryofiT tipad aris warmodgenili. gansakuTrebiT mkacrad gansjian mas a. wereTeli, al. baramiZe da d. benaSvili. magram maTi kritikuli damokidebuleba usamarTloa. fatmani uaryofiT tipad ar miaCniaT rusTavelsa da misi poemis gmirebs. avTandilma, tarielma, nestan-darejanma kargad ician misi xasiaTis susti mxareebi, magram maTve gacnobierebuli aqvT fatmanis damsaxureba, misi sikeTe, adamianuroba da amitomac amkoben mas mimzidveli epiTetebiT. fatmani `vefxistyaosnis~ erT-erTi aucilebeli da saWiro personaJia. mas, naklTan erTad, bevri kargi Tviseba aqvs, romlebic naTlad aris warmoCenili poemis avtoris mier. 288

2. asmaTi. wignis 47-57 gverdebze mocemulia asmaTis daxasiaTeba. mkvlevris azriT, igi dabali socialuri wridan gamosuli qalia, romelic patronisadmi erTgulebisa da daZmuri megobrobis gansaxierebaa. Tavis keTili bunebiTa da mtkice nebisyofiT asmaTi uaRresad mimzidveli da saintereso pirovnebaa. 3. Sermadini (gv. 57-63). Sermadini avTandilis ymaa da mas erTgulad emsaxureba. TxzulebaSi aRwerili urTierTobis gaTvaliswi nebiT, misi da avTandilis megobroba ufro metia, vidre ymisa da patronis urTierTdamokidebuleba da aqedan gamomdinare erTgvari `savaldeblo~ siyvaruli. g. a. 875. d. bregaZe dinastiuri principis erTi sakiTxi vefxistyaosanSi avtoris wignSi _ `warsulis siaxlove~, quTaisi, 1980, gv. 63-69. mkvlevari msjelobs `vefxistyaosnis~ bolo Tavis erT epizodze, romelSic gadmocemulia tarielis mier asmaTis dasaCuqreba misgan gaweuli samsaxuris sanacvlod. `aw indoeTs samefosa meSvidesa, erTsa wilsa zeda dagsvam, Seni iyos, gvmsaxurebdi tkbili tkbilsa. vinca gwaddes, qmrad SeirTe, samefosa epatrone...~ (1648-1649). am faqts al. baramiZe da m. maxaTaZe saxelmwifos erTianobis principis darRvevad miiCneven, rac ewinaaRmdegeba rusTavelis politikur ideals. amis gamo am strofebs (da mTlianad indo-xataelTa ambavsac) gviandel, restavrirebul nawilad Tvlian. d. bregaZis azriT, tarielis mimarTva asmaTisadmi ar gulisxmobs qveynis danawilebasa da Zlevamosili erTmefobis safuZvlis rRvevas. asmaTi da misi qmari iqnebian tarielis iseTive qveSevrdomni, rogornic sxva provinciebis mmarTvelebi arian, Tumca eWvi am strofebis nayalbevobis Taobaze mainc ZalaSi rCeba. g. a. 876. levan bregaZe hegzametriT Targmnili vefxistyaosani kreb. `vefxistyaosnis uaxlesi Targmanebi evropul enebze, Tb., 1980, gv. 50-62. recenzia exeba `vefxistyaosnis~ h. budenzigiseul germanul Targmans (Tb., 1976). l. bregaZe am Targmanis warmatebis erT-erT pirobad miiCnevs misTvis saleqso formis sworad SerCevas. misi TqmiT, germanulma hegzametrma mTargmnels saSualeba misca originalis mxatvrul TaviseburebebTan erTad azric zedmiwevniT zustad gadaetana Tavis mSobliur enaze. recenzents mohyavs TargmanSi poeturi xerxebis (SidariTma, metafora, aliteracia da sxv.) warmatebiT gamoyenebis magaliTebi. aRniSnulia ramdenime azrobrivi uzustobac. amis miuxedavad, recenzentis daskvniT, `Cvens winaSea vefxistyaosnis erTi saucxoo Targmani~. werils axlavs reziume rusul enaze. g. a. 877. jumber gagniZe vefxistyaosnis budenzigiseuli germanuli Targmani kreb. `vefxistyaosnis uaxlesi Targmanebi evropul enebze, Tb., 1980, gv. 38-49. mkvlevari aRniSnavs im pozitiur gamoxmaurebas (da nawilobriv kritikulsac — ufro saqarTveloSi), rac am Targmanis gamoqveynebam gamoiwvia. h. budenzigma rusTavelis Sairi germanuli hegzametriT Secvala. es saleqso forma XIV saukunidan gamoiyeneba, Tumca man mniSvnelovani cvlileba ganicada ritmikis mxriv: grZeli marcvali Seicvala maxviliani marcvliT, xolo mokle marcvali — umaxviloTi. germanuli hegzametris terfi sammarcvliania. zogjer Tavs iCens ormarcvliani terfic, rac cezuris gadanacvlebas iwvevs. amiT leqsis ritmi dinamiuri xdeba da poets saSualeba eZleva, ritmuli variaciebis gamoyenebiT monotonuroba aicilos. 289

2. asmaTi. wignis 47-57 gverdebze mocemulia asmaTis daxasiaTeba. mkvlevris azriT, igi<br />

dabali socialuri wridan gamosuli qalia, romelic patronisadmi erTgulebisa da daZmuri<br />

megobrobis gansaxierebaa. Tavis keTili bunebiTa da mtkice nebisyofiT asmaTi uaRresad<br />

mimzidveli da saintereso pirovnebaa.<br />

3. Sermadini (gv. 57-63). Sermadini avTandilis ymaa da mas erTgulad emsaxureba. TxzulebaSi<br />

aRwerili urTierTobis gaTvaliswi nebiT, misi da avTandilis megobroba ufro metia, vidre<br />

ymisa da patronis urTierTdamokidebuleba da aqedan gamomdinare erTgvari `savaldeblo~<br />

siyvaruli. g. a.<br />

875. d. bregaZe<br />

dinastiuri principis erTi sakiTxi vefxistyaosanSi<br />

avtoris wignSi _ `warsulis siaxlove~, quTaisi, 1980, gv. 63-69.<br />

mkvlevari msjelobs `vefxistyaosnis~ bolo Tavis erT epizodze, romelSic gadmocemulia<br />

tarielis mier asmaTis dasaCuqreba misgan gaweuli samsaxuris sanacvlod.<br />

`aw indoeTs samefosa meSvidesa, erTsa wilsa<br />

zeda dagsvam, Seni iyos, gvmsaxurebdi tkbili tkbilsa.<br />

vinca gwaddes, qmrad SeirTe, samefosa epatrone...~ (1648-1649).<br />

am faqts al. baramiZe da m. maxaTaZe saxelmwifos erTianobis principis darRvevad miiCneven,<br />

rac ewinaaRmdegeba rusTavelis politikur ideals. amis gamo am strofebs (da mTlianad<br />

indo-xataelTa ambavsac) gviandel, restavrirebul nawilad Tvlian.<br />

d. bregaZis azriT, tarielis mimarTva asmaTisadmi ar gulisxmobs qveynis danawilebasa da<br />

Zlevamosili erTmefobis safuZvlis rRvevas. asmaTi da misi qmari iqnebian tarielis iseTive<br />

qveSevrdomni, rogornic sxva provinciebis mmarTvelebi arian, Tumca eWvi am strofebis<br />

nayalbevobis Taobaze mainc ZalaSi rCeba. g. a.<br />

876. levan bregaZe<br />

hegzametriT Targmnili vefxistyaosani<br />

kreb. `vefxistyaosnis uaxlesi Targmanebi evropul enebze, Tb., 1980, gv. 50-62.<br />

recenzia exeba `vefxistyaosnis~ h. budenzigiseul germanul Targmans (Tb., 1976). l. bregaZe<br />

am Targmanis warmatebis erT-erT pirobad miiCnevs misTvis saleqso formis sworad<br />

SerCevas. misi TqmiT, germanulma hegzametrma mTargmnels saSualeba misca originalis mxatvrul<br />

TaviseburebebTan erTad azric zedmiwevniT zustad gadaetana Tavis mSobliur enaze.<br />

recenzents mohyavs TargmanSi poeturi xerxebis (SidariTma, metafora, aliteracia da<br />

sxv.) warmatebiT gamoyenebis magaliTebi. aRniSnulia ramdenime azrobrivi uzustobac. amis<br />

miuxedavad, recenzentis daskvniT, `Cvens winaSea vefxistyaosnis erTi saucxoo Targmani~.<br />

werils axlavs reziume rusul enaze. g. a.<br />

877. jumber gagniZe<br />

vefxistyaosnis budenzigiseuli germanuli Targmani<br />

kreb. `vefxistyaosnis uaxlesi Targmanebi evropul enebze, Tb., 1980, gv. 38-49.<br />

mkvlevari aRniSnavs im pozitiur gamoxmaurebas (da nawilobriv kritikulsac — ufro<br />

saqarTveloSi), rac am Targmanis gamoqveynebam gamoiwvia.<br />

h. budenzigma rusTavelis Sairi germanuli hegzametriT Secvala. es saleqso forma XIV<br />

saukunidan gamoiyeneba, Tumca man mniSvnelovani cvlileba ganicada ritmikis mxriv: grZeli<br />

marcvali Seicvala maxviliani marcvliT, xolo mokle marcvali — umaxviloTi. germanuli<br />

hegzametris terfi sammarcvliania. zogjer Tavs iCens ormarcvliani terfic, rac cezuris<br />

gadanacvlebas iwvevs. amiT leqsis ritmi dinamiuri xdeba da poets saSualeba eZleva, ritmuli<br />

variaciebis gamoyenebiT monotonuroba aicilos.<br />

289

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!