rusTvelologiuri literatura

813. guram SaraZe
evgeni bolxovitinovi, pirveli rusi rusTvelologi
red. s. caiSvili, Tb., 1978,120+105 gv.
wignSi ganxilulia e. bolxovitinovis cxovreba da misi mecnieruli, kerZod — rusTvelologiuri
moRvaweoba. evgeni (eqvTime) aleqsis Ze bolxovitinovi (1767-1837), kievis mitropoliti,
ruseTis mecnierebaTa akademiisa da ramdenime samecniero sazogadoebis wevri,
Tavisi droisaTvis cnobili mecnieri da kulturis moRvawe iyo. 1800-1804 wlebSi peterburgSi,
aleqsandre nevelis sasuliero akademiaSi yofnis dros is dauaxlovda saqarTvelodan
iZulebiT gadasaxlebuli samefo ojaxis wevrebs, maT mxlebel sasuliero da saero
pirebs. igi dainteresda axladSeerTebuli qveynis istoriiT, kulturiTa da mwerlobiT.
sasuliero piris varlam erisTavisa da sxvebis daxmarebiT e. bolxovitinovma dawera vrceli
narkvevi: `Историческое изображение Грузии в политическом, церковном и учебном ея состаянии~,
romelic wignad gamoica peterburgSi 1802 wels. masSi didi adgili eTmoba cnobebs SoTa
rusTavelsa da mis Txzulebaze. mocemulia `vefxistyaosnis~ Janrobrivi raobisa da msoflio
literaturis istoriaSi misi adgilis gansazRvris cda, qarTuli leqsis versifikaciisa
da kerZod, rusTveluri Sairis daxasiaTeba. rusTavelis Txzuleba pirvelad man Seupirispira
ariostosa da osianis humanistur, sagmiro-saraindo poemebs. manve scada ramdenime
strofis Targmna rusul enaze.
e. bolxovitinovis wigni maSinve iTargmna germanul enaze da daibeWda 1814 wels. masze
recenzia-anotaciebi gamoqveynda germanul da frangul enebze, ramac xeli Seuwyo saqarTvelos
istoriisa da kulturis sakiTxebis evropaSi gatanasa da popularizacias.
g. SaraZis naSroms erTvis reziume rusul enaze (gv. 114-116), pirTa saZiebeli (gv. 117-120)
da damateba — e. bolxovitinovis wignis pirveli gamocemis fotoasli calke numeraciiT,
gv. 1-104. g. a.
814. g. SaraZe
mixai ziCi da qarTuli kultura
redaqtori al. baramiZe, Tb., 1978, 160 gv.
wigni eZRvneba ungreli mxatvris, `vefxistyaosnis~ erT-erTi damsuraTeblis, mixai
ziCis dabadebis 150 wlisTavs. winasityvaobaSi avtori aRniSnavs, rom m. ziCim waruSleli
kvali datova XIX saukunis saqarTvelos istoriaSi. misi urTierToba, megobroba da TanamSromloba
gr. orbelianTan, i.WavWavaZesTan, a. wereTelTan, i. maCabelTan, n. nikolaZesTan,
i. meunargiasTan da sxva sazogado moRvaweebTan qarTveli da ungreli xalxebis istoriuli
megobrobis gauxunari furclebia.
naSromi Sedgeba Semdegi Tavebisagan. I. megobrobis istoriuli fesvebi; II. mixai ziCi —
didi ungreli erovnuli mxatvari; III. m. ziCi saqarTveloSi da vefxistyaosnis dasuraTeba;
IV. m. ziCi da vefxistyaosnis vikariseuli ungruli Targmani; V. m. ziCis ucnobi namuSevrebi;
VI, megobroba grZeldeba.
teqstSi CarTulia m. ziCis mier saqarTveloSi dadgmuli `cocxali suraTebis~ fotoreproduqciebi,
qarTveli sazogado moRvaweebisa da im pirebis portretebi, romelnic monawileobdnen
`cocxal suraTebSi~. wigns axlavs reziume rusul da ungrul enebze (gv. 137-146)
da pirTa saZiebeli. g. a.
815. SoTa CijavaZe
`vefxistyaosnis~ ori adgilis dadgenisaTvis
Jur. `macne~, els, 1978, № 3, gv. 55-58.
mkvlevari ganixilavs striqons: `man grZneulma moli rame wamoisva zeda tansa~ (1276,3)
da aRniSnavs, rom `tani~ sparsuli sityvaa da qarTulad `gvams~ udris. is meaTe saukuneSi
Semosula qarTul enaSi. gvaqvs cnebebi `zedatani~ da `qvedatani~, romlebic aRniSnaven ada-
268