rusTvelologiuri literatura

rusTvelologiuri literatura rusTvelologiuri literatura

science.org.ge
from science.org.ge More from this publisher
28.06.2014 Views

argumentacias; imowmeben agreTve al. WinWaraulis werils (`ciskari~, 1977, № 5), romelSic usafeZvlod aris miCneuli am strofis ZiriTadi teqstidan amoRebis moTxovna. g. a. 784. rusudan barbaqaZe `vefxistyaosani~ da Sua saukuneebis literaturuli tradiciebi feriTi sistemis gaazrebis TvalsazrisiT Jur. `macne~ (els), 1978, № 3, gv. 59-72. avtori aRniSnavs, rom `vefxistyaosanSi~ feri ideaTa mxatvruli gamosaxvis erT-erT uZiriTades saSualebas warmoadgens. feris fenomens poemaSi gaaCnia rogorc mxatvrulesTetikuri, ise simboluri mniSvnelobebi. ferebi sxvadasxva saSualebebiTa da xerxiTaa gadmocemuli: gamoyenebulia rogorc neitraluri, ise speqtruli ferebi. gansakuTrebul rols asrulebs `metaforuli ferwera~. poemis mxatvrul sistemaSi sixSiris mxriv Savi, TeTri da wiTeli ferebi gamoirCeva. ferTa simboluri mniSvnelobani`vefxistyaosanSi~ stabilur xasiaTs atareben, magram Savi, wiTeli da yviTeli ferebi gaorebuli saxiTaa warmodgenili — isini xar pozitiur emociebs iwveven, xan — negatiurs. danarCen ferTa mniSvnelobebi stabiluria. mkvlevari fiqrobs, rom nawilobriv SeiZleba aixsnas msgavseba-siaxlove `vefxistyaosnisa~ da `visramianis~, agreTve nizamis poemebis feriT sistemebs Soris. g. a. 785. roland beriZe SoTa rusTavelis `ritmuli svla~ almanaxi `rusTavis CiraRdnebi~, № 5, Tb., 1978, gv. 210-224. narkvevi exeba rusTvelis metruli sistemis erTi sakiTxis garkvevas. rogorc avtori wers, `vefxistyaosnis dabal SairSi, giorgi wereTlis azriT, mudmivi prosodiuli sidideebia 5- da 3-marcvliani segmentebi. maT Soris gadis sityvaTgasayari, anu mcire cezura, romelsac sityva ver gadalaxavs. amitom `xuTmarcvliani segmentis Semcvel naxevarkaredSi ar SeiZleba gvqondes mimarTeba [...] 2-4-2, radgan `sityva ar SeiZleba or an sam segments Soris ganawildes~ (`metri da riTma... 1973, gv. 33). am mtkicebis miuxedavad rusTavelis poemaSi namdvilad arsebobs dabalSairuli taepi, sadac gvxvdeba mimarTeba 2-4-2. esaa 202,4: asre sulTqmiT da vaebiT // miT varT / cremlisaca / deniT. motanili taepis struqtura ar eTanxmeba g. wereTlis mtkicebas, rom dabal SairSi `sityvaTgasayari sammarcvlian da xuTmarcvlian segmentebTan iqmneba~. mkvlevris dakvirvebiT, aRniSnul saleqso striqonSi sityvas cremlisaca meore maxvili uCndeba bolo marcvalze, es maxviliani nawilaki uerTdeba momdevno sityvas, romelsac sakuTar maxvils akargvinebs: crevmlisa cav+deniT. aRniSnuli movlenidan ori daskvna keTdeba: 1. `gamonaklisi~ ewinaaRmdegeba segmentebis Teorias (`vefxistyaosnis~ silaburobis poziciebidan). 2. `gamonaklisi~ adasturebs kanons (`vefxistyaosnis~ silabur-tonurobis poziciebidan). amasTanave erTxel kidev dasturdeba a. gawerelias azri, rom `qarTul klasikur leqsSi maxvilis gadaadgileba ueWveli faqtia~, rom `terfebis sazRvrebi yovelTvis ar emTxvevian sityvebis sazRvrebs~. g. a. 786. SoTa gogatiSvili `vefxistyaosnis~ geografiuli terminologia Jur. `istoria, ... geografia skolaSi~, 1978, № 3, gv. 31-33. werilis avtoris azriT, `vefxsityaosanSi~ gamoyenebuli geografiuli terminebi or jgufad SeiZleba daiyos: 258

1. terminebi, romlebic dResac iseve gamoiTqmis da igive mniSvnelobisaa. aseTebia: qveyana, mindori, veli, klde, gora, qedi, ru, xevi, kunZuli, Sara, qalaqi da sxva, romlebic axsnas ar saWiroebene. 2. zogi termini mxolod kuTxur metyvelebaSia SemorCenili an sxva mniSvnelobiT ixmareba. mag.: kapani, tini, Rre, qvabi, borio, sofeli, aravi, tarosi, trama, maRribi, Suka. kapani amJamad ixmareba aWarasa da mesxeTSi, is cicabo, qvian adgils aRniSanvs. tini qarTlkaxeTSi dResac kldis aRmniSvnelad ixmareba. sabas ganmartebiT, tini aris `klde gamWvirvale, kacTa xorcis gamkveTi~. borio CrdiloeTis civi qaria, is xmeleTidan zRvisaken hqris. aravi samxreTis qaria (a. SaniZe), trama — vrceli, uSeni mindori; misi Sesatyvisebia: tramali, stepi, veli. maRribi arabuli sityvaa da dasavleTs niSnavs. maRribis qveynebs uwodeben alJirs, tunissa da marokos. g. a. 787. mose gogiberiZe rusTaveli, petriwi, preludiebi gamoica avtoris rCeuli filosofiuri Txzulebebis IV tomad. wigni Seadgina da ganmartebani daurTo ioseb megreliZem, Tb., 1978. masSi dabeWdilia gamokvlevebi rusTavelsa da mis Txzulebaze: `SoTa rusTaveli da neoplatonizmi~, `rusTavelis msoflmxedvelobis saTaveebi~, `uzenaesi arsebis cneba `vefxistyaosanSi~, `rusTavelis esTetika~, `rusTavelis feris filosofia~. es naSromebi gamoqveynda 1961 wels m. gogiberiZis amave saTauriT gamocemul wignSi. ix. `bibliografiis~ II tomSi, anot. № 2829. g. a. 788. ivane daviTiani axali Targmani ibadeba gaz. `komunisti~, 1978, 11 agv., № 188, gv. 4. werili exeba `vefxistyaosnis~ axali somxuri Targmanis Seqmnis cdas. avtori aRniSnavs s. bastamianis, v. terianisa da g. asaturis Rvawls am saqmeSi. misive TqmiT, 1966 wels wignad daibeWda poet ovanes karaianis mier Targmnili nawyvetebi da aforizmebi `vefxityaosnidan~. igi amJamadac ganagrZobs muSobas da miznad aqvs poemis sruli poeturi Targmanis gamoqveyneba. g. a. 789. boris darCia vefxistyaosnis kezelianT xelnaweris tipis nusxebi Jur. `macne~ (els), 1978, № 1, gv. 39-55. avtori ganixilavs sam xelnawers: N (S3077), Y (H 740), A 1 (K 383), srulad aCvenebs maT variantul Taviseburebebs erTmaneTTan da sxva xelnawerebTan mimarTebiT da akeTebs Semdeg daskvnebs: 1. N, Y da A 1 xelnawerebi erTmaneTs mihyveba, maT Soris gansxvaveba umniSvneloa da zogierTi saerTo Taviseburebac axasiaTebT. isini erTi redaqciisani arian, magram calke redaqciul jgufad maTi gamoyofa mizanSewonili ar aris, radgan erTiani redaqciuli niSnebi maT cota moepovebaT. 2. SedarebiT Zvel redaqciul saxes unda icavdes A 1 , vinaidan igi yvelaze naklebad gamoiyofa rogorc Tavisi jgufidan, ise poemis sxva xelnawerebidan. 3. Y-Si 1088(907) — 1098(917,1) da 1155(973,4) — 1166(983,1-3) strofebi aRdgenilia F-isa da mis mimdevari nusxebiseburad. 4. A 1 -Si 1288(1104) — 1295(1111), 1345(1160) — 1352(1167) da 1449(1264) — 1456(1271) strofebi aRdgenilia 1810-ian wlebSi. sxva restavrirebuli strofebi, romlebic 1712 w. gamocemis teqsts mihyvebian, aRdgenilia svimon giorgis Ze kasraZis mier 1828 wels an momdevno uaxloes wlebSi. g. a. 259

argumentacias; imowmeben agreTve al. WinWaraulis werils (`ciskari~, 1977, № 5), romelSic<br />

usafeZvlod aris miCneuli am strofis ZiriTadi teqstidan amoRebis moTxovna. g. a.<br />

784. rusudan barbaqaZe<br />

`vefxistyaosani~ da Sua saukuneebis literaturuli tradiciebi<br />

feriTi sistemis gaazrebis TvalsazrisiT<br />

Jur. `macne~ (els), 1978, № 3, gv. 59-72.<br />

avtori aRniSnavs, rom `vefxistyaosanSi~ feri ideaTa mxatvruli gamosaxvis erT-erT<br />

uZiriTades saSualebas warmoadgens. feris fenomens poemaSi gaaCnia rogorc mxatvrulesTetikuri,<br />

ise simboluri mniSvnelobebi.<br />

ferebi sxvadasxva saSualebebiTa da xerxiTaa gadmocemuli: gamoyenebulia rogorc neitraluri,<br />

ise speqtruli ferebi. gansakuTrebul rols asrulebs `metaforuli ferwera~.<br />

poemis mxatvrul sistemaSi sixSiris mxriv Savi, TeTri da wiTeli ferebi gamoirCeva.<br />

ferTa simboluri mniSvnelobani`vefxistyaosanSi~ stabilur xasiaTs atareben, magram<br />

Savi, wiTeli da yviTeli ferebi gaorebuli saxiTaa warmodgenili — isini xar pozitiur<br />

emociebs iwveven, xan — negatiurs. danarCen ferTa mniSvnelobebi stabiluria.<br />

mkvlevari fiqrobs, rom nawilobriv SeiZleba aixsnas msgavseba-siaxlove `vefxistyaosnisa~<br />

da `visramianis~, agreTve nizamis poemebis feriT sistemebs Soris. g. a.<br />

785. roland beriZe<br />

SoTa rusTavelis `ritmuli svla~<br />

almanaxi `rusTavis CiraRdnebi~, № 5, Tb., 1978, gv. 210-224.<br />

narkvevi exeba rusTvelis metruli sistemis erTi sakiTxis garkvevas. rogorc avtori wers,<br />

`vefxistyaosnis dabal SairSi, giorgi wereTlis azriT, mudmivi prosodiuli sidideebia<br />

5- da 3-marcvliani segmentebi. maT Soris gadis sityvaTgasayari, anu mcire cezura, romelsac<br />

sityva ver gadalaxavs. amitom `xuTmarcvliani segmentis Semcvel naxevarkaredSi ar SeiZleba<br />

gvqondes mimarTeba [...] 2-4-2, radgan `sityva ar SeiZleba or an sam segments Soris ganawildes~<br />

(`metri da riTma... 1973, gv. 33).<br />

am mtkicebis miuxedavad rusTavelis poemaSi namdvilad arsebobs dabalSairuli taepi,<br />

sadac gvxvdeba mimarTeba 2-4-2. esaa 202,4: asre sulTqmiT da vaebiT // miT varT / cremlisaca<br />

/ deniT. motanili taepis struqtura ar eTanxmeba g. wereTlis mtkicebas, rom dabal SairSi<br />

`sityvaTgasayari sammarcvlian da xuTmarcvlian segmentebTan iqmneba~.<br />

mkvlevris dakvirvebiT, aRniSnul saleqso striqonSi sityvas cremlisaca meore maxvili<br />

uCndeba bolo marcvalze, es maxviliani nawilaki uerTdeba momdevno sityvas, romelsac<br />

sakuTar maxvils akargvinebs: crevmlisa cav+deniT.<br />

aRniSnuli movlenidan ori daskvna keTdeba:<br />

1. `gamonaklisi~ ewinaaRmdegeba segmentebis Teorias (`vefxistyaosnis~ silaburobis poziciebidan).<br />

2. `gamonaklisi~ adasturebs kanons (`vefxistyaosnis~ silabur-tonurobis poziciebidan).<br />

amasTanave erTxel kidev dasturdeba a. gawerelias azri, rom `qarTul klasikur leqsSi<br />

maxvilis gadaadgileba ueWveli faqtia~, rom `terfebis sazRvrebi yovelTvis ar emTxvevian<br />

sityvebis sazRvrebs~. g. a.<br />

786. SoTa gogatiSvili<br />

`vefxistyaosnis~ geografiuli terminologia<br />

Jur. `istoria, ... geografia skolaSi~, 1978, № 3, gv. 31-33.<br />

werilis avtoris azriT, `vefxsityaosanSi~ gamoyenebuli geografiuli terminebi or<br />

jgufad SeiZleba daiyos:<br />

258

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!