rusTvelologiuri literatura
rusTvelologiuri literatura rusTvelologiuri literatura
d. langis, a. laistis, k. popovis, h. fenrixis, i. sikirickis, l. solanosa da sxvebis werilebi, wignebi, Targmanebi. rogorc avtori wers, ucxoeTSi amJamad dagrovilia mdidari rusTvelologiuri masala, romlis safuZvelze Tsu-s rusTvelis kabineti gamosacemad amzadebs xuTtomeuls `rus- Tveli msoflio sarbielze~. g. a. 633. jumber gagniZe `vefxistyaosnis~ ungruli Targmanebi Tb., `mecniereba~, 1975, 92 gv. wigni eZRvneba `vefxistyaosnis~ ori ungruli poeturi Targmanis (bela vikarisa da Sandor veoreSis) filologiur Seswavlas. originalis teqstTan Targmanebis siaxlovis garkvevasTan erTad avtori ganixilavs orive Targmans sxvadasxva aspeqtiT. b. vikars rusTvelis poema uTargmnia 1909-1912 wlebSi emigrant giorgi ciskaraulis daxmarebiT, romelic eqsperantoze Targmnida qarTul teqsts. es Targmani daibeWda 1917 wels. mkvlevari aRniSnavs am Targmanis, rogorc pirvelis, udides mniSvnelobas qarTuli poeziisa da kulturis ungreli xalxisaTvis gacnobis saqmeSi; miuTiTebs agreTve naklze, rac xSirad azrobriv uzustobaSi vlindeba. misi azriT, poemis veoreSiseuli Targmani (daibeWda 1954 w.), Sinaarsobrivi adeqvaturobis mxriv, gacilebiT ufro axlos aris originalTan. wignSi ganxilulia agreTve Targmanebis poetikisa da leqsTwyobis (metris) sakiTxebi, TargmanebTan dakavSirebuli samecniero da kritikuli werilebi. g. a. 634. zviad gamsaxurdia vefxistyaosnis `erTarseba~ da `mze — misi xati~ Jur. `macne~ (els), 1975, № 3, gv. 5-29. avtori asabuTebs, rom `vefxistyaosnis~ 836-e da 837-e strofebSi naxseneb `mzian Rames~, `erTarseba erTs~, `uJamo Jamsa~ da `mze — xati RmrTisas~ qristianul msoflmxedvelobaSi miRebuli Sinaarsi aqvT. aRniSnuli cnebebi da frazebi rusTvelis poemaSi qristianuli TvalsazrisiT ixmareba, rac adasturebs TviT avtoris — SoTa rusTvelis qristianul msoflmxedvelobas. mkvlevris daskvniT, `erTarseba~ aris qristianul RvTismetyvelebasa da qarTul sasuliero mwerlobaSi gavrcelebuli termini, romelic gulisxmobs `samebas~, samebis pirTa erTarsebobas, xolo `erTi~ gulisxmobs RvTis erTbunebovnebas. 836-837-e strofebSi naxsenebi `mze-xati RmrTisa~ aris ara fizikuri mze — mnaTobi, aramed mzis suli, qriste, logosi, Ze, romelic aris `xati RmrTisa uxilavisa~, anu mziani Ramisa, erTarseba erTisa, uJamo Jamisa~. g. a. 635. ivane gigineiSvili gamokvlevebi `vefxistyaosnis~ enis da teqstis kritikis sakiTxebis Sesaxeb I, Tb., 1975, 426 gv. naSromSi `vefxistyaosnis~ teqstis problemuri sakiTxebi gadawyvetilia erTi mxriv, kulturul-istoriuli realiebis moSveliebiT, xolo meore mxriv, enobrivi analizis safuZvelze. wignSi Tavmoyrili gamokvlevebi wakiTxuli iyo moxsenebad sxvadasxva dros an ibeWdeboda periodul gamocemebsa da samecniero krebulebSi. masala dalagebuli da ganxilulia Tematurad, romelic SinaarsSi asea warmodgenili: `vefxistyaosnis~ teqstis dadgenis zogierTi sakiTxi (erTi strofis analizis magaliTze). pirvelad daibeWda 1966 w., Jur. `macne~, № 3, ix. anot. III tomSi. `vefxistyaosnis~ leqsikis sakiTxebi (wvergamo, uaugo, xezi, vualneT, Cxnde). ix. aqve, anot. № 527. 206
zogi samoxeleo terminisaTvis `vefxistyaosanSi~, ix. anot. III tomSi. zedsarTav saxelTa SedarebiT-aRmatebiTi xarisxis formaTa warmoebis Taviseburebani. daibeWda 1966 w., iber-kavk. enaTmecn. XV. ix. anot. III tomSi. `vefxistyaosnis~ erTi strofis wakiTxvisa da gagebisaTvis. daibeWda 1971 w., Jur. `macne~, № 3. ix. anot. № 420. mravlobiTi ricxvis formaTa zogi Taviseburebis Sesaxeb, ix. anot. № 478. zmnis piris formaTa aRrevis SemTxvevebi poemis teqstSi. sityvawarmoebis TaviseburebebTan dakavSirebuli zogierTi sakiTxi (ganxilulia: rostomis mklavugrZesiTa, umZlessa, moburTlobiTa, gaayifna...). rTuli winadadebis erTi Taviseburi saxeoba `vefxistyaosnis~ enaSi. ix. anot. №№ 288, 578. sityvaTa wyobis zogierTi Tavisebureba rusTavelis leqsSi. ix. anot. № 580. wigns axlavs reziume rusul enaze (gv. 387-397) da saZieblebi: I. pirTa; II. ganxilul strofTa; III. sityvaformaTa da gamoTqmaTa. g. a. 636. jemSid giunaSvili amirbari Jur. `macne~ (ist., arq... seria), 1975, № 4, gv. 95-101. avtoris dakvirvebiT, termini amirbari, romelic dasturdeba `vefxistyaosanSi~, agre- Tve momdevno saukuneebis qarTul Zeglebsa da dokumentebSi, specialur literaturaSi samnairi gagebiTaa warmodgenili: 1) `mTavari Ãmelisa~; 2) `zRvaTa sardali, admirali~; 3) `saxlTuxucesi, обергофмейстер; sardali~. avtori cal-calke ganixilavs am mniSvnelobaTa SesaZleblobas. `vefxistyaosnis~ teqstSi ar dasturdeba miniSneba imaze, rom amirbari da amirbaroba Tavisi mniSvnelobiT ukavSirdeba `xmeleTs~ an wyals, zRvas. asevea poemis akademiuri teqstis damdgeni komisiis masalebSic. IX-XII saukuneebSi amirbari, anu didi hajibi (hajibsalari, amirhajibi, anu hajibT hajibi, misi Turquli ekvivalenti — uluRbarbegi) mefis karze uzenaes Tanamdebobad iTvleboda da xSirad jaris sardlisa da amirbaris Tanamdebobebi erT pirovnebas ekava. asevea `vefxistyaosanSi~: `TviT amirbarsa indoeTs aqvs amir-spasalaroba~. sabolood avtori dabejiTebiT amtkicebs, rom rusTvelis droindeli amirbaris funqciebi da movaleobani gacilebiT ufro farTo da mniSvnelovani iyo, vidre es n. marsa da vl. gordlevskis aqvT gansazRvruli. n.m. 637. boris darCia vefxistyaosnis xelnawerTa redaqciebi gagrZelebebis mixedviT Tb., 1975, 205 gv. wigni Sedgeba winasityvaobis, Sesavlisa da ori Tavisagan, axlavs reziume rusul enaze da saZieblebi. naSromSi redaqciuli TvalsazrisiT Seswavlilia `vefxistyaosnis~ danarTi epizodebi — xataelTa, xvarazmelTa, gmirTa anderZebi da gardacvalebis ambebi. am monakveTis mixedviT mocemulia vefxistyaosnis xelnawerTa klasifikacia, dadgenilia ZiriTadi redaqciuli jgufebis urTierTmimarTeba da warmomavloba. strofuli Sedgenilobisa da Tanmimdevrobis, wakiTxvebisa da saTaurebis adgilis Seswavlis Sedegad avtori gamoyofs gagrZelebebis monakveTze oTx redaqciul jgufs (xelnawerebs uTiTebs `variantebis~ oTxtomeulSi miRebuli literebiT): 1. a ABCUW 1 da sxva. 2. b DQVF 1 L 1 S 1 ... 3. g HJKOTG 1 P 1 ... 4. d EFIRZH 1 N 1 ... avtori daaskvnis, rom poemis danarT epizodebSi ZiriTadad igive redaqciuli jgufebi gamoiyofa, rac sakuTriv `vefxistyaosnis~ teqstSi. es imis maCvenebelia, rom mTel poemas 207
- Page 155 and 156: Tul mimarTebebs: marcvlebs, sityveb
- Page 157 and 158: avtori mimoixilavs `vefxistyaosnis~
- Page 159 and 160: 501. revaz siraZe `sibrZnis dargi~
- Page 161 and 162: gamocema, ris Taobazec atyobinebda
- Page 163 and 164: gvaria: 1) simetriuli — wyvilmarc
- Page 165 and 166: mkvlevari aRniSnavs, rom racionaliz
- Page 167 and 168: 523a. simon arvelaZe rusTaveli da m
- Page 169 and 170: formebi). amaTgan erTaderTi swori w
- Page 171 and 172: 531. b. darCia vefxistyaosnis gagrZ
- Page 173 and 174: tografis modelis hipoTezuri rekonst
- Page 175 and 176: 541. metri da riTma vefxistyaosanSi
- Page 177 and 178: 546a. [uavtoro] vefxistyaosnis axal
- Page 179 and 180: olo mouRes adamianis mier adamianis
- Page 181 and 182: mkvlevris azriT, cixe ase unda gani
- Page 183 and 184: 566. al. WinWarauli leqsikologiuri
- Page 185 and 186: aRniSnulia rusTvelis Tematikisa da
- Page 187 and 188: sasaxlea yvelafris tonis mimcemi. m
- Page 189 and 190: mkvlevari amgvar cTomilebad miiCnev
- Page 191 and 192: Svili, g. wibaxaSvili, S. Rlonti, o
- Page 193 and 194: kvidroT es daweriloba. fuZeukumSvel
- Page 195 and 196: 599. Sermadin oniani `xiloba~ sityv
- Page 197 and 198: TavaqaraSvilis xelnawerSi arsebuli
- Page 199 and 200: 612. SoTa qurdaZe `vefxistyaosnis~
- Page 201 and 202: Svilis azriT, m. gigineiSvili met d
- Page 203 and 204: erZnuli enidan Targmnil Zvel qarTul
- Page 205: 2. SoTa rusTveli da qarTvelTa jvari
- Page 209 and 210: 641. giorgi TevzaZe rusTavelis kosm
- Page 211 and 212: 647. g. kartozia rusTvelisa damisa
- Page 213 and 214: amave wignSi dabeWdilia avtoris sxv
- Page 215 and 216: 1973 wlis minawerSi ki aRniSnavs: a
- Page 217 and 218: 663. Rustaveli Sota Vitez v tigrovi
- Page 219 and 220: 671. nestan sulava vefxistyaosnis `
- Page 221 and 222: 678. S. CijavaZe vefxistyaosnis poe
- Page 223 and 224: meoTxe TavSi `rusTvelis adgilisaTvi
- Page 225 and 226: da saxalxo zeims q. axalcixeSi, sad
- Page 227 and 228: ogorc sakuTari saxeli, rogorc termi
- Page 229 and 230: 702. vefxistyaosnis xelnaweri leqsi
- Page 231 and 232: 708. jibo lomaSvili `kuparisa~ da `
- Page 233 and 234: 714. r. mirianaSvili axla ki arabul
- Page 235 and 236: 719c. SoTa rusTaveli vefxistyaosani
- Page 237 and 238: saraindo literaturasTan unda gamoir
- Page 239 and 240: zania, `vefxistyaosnis~ ideuri Sina
- Page 241 and 242: 735. izolda waqaZe vefxistyaosnis e
- Page 243 and 244: laze adrindel werilobiT dokumentebs
- Page 245 and 246: xulia meaTe saukunis xelnawerSi saT
- Page 247 and 248: 750. mariam karbelaSvili vefxistyao
- Page 249 and 250: 237-246 gverdebze warmodgenilia kom
- Page 251 and 252: avtori daaskvnis, rom SoTa rusTveli
- Page 253 and 254: 771. petre Saria SoTa rusTaveli da
- Page 255 and 256: jvris monastris freska. arsebobs me
d. langis, a. laistis, k. popovis, h. fenrixis, i. sikirickis, l. solanosa da sxvebis werilebi,<br />
wignebi, Targmanebi.<br />
rogorc avtori wers, ucxoeTSi amJamad dagrovilia mdidari <strong>rusTvelologiuri</strong> masala,<br />
romlis safuZvelze Tsu-s rusTvelis kabineti gamosacemad amzadebs xuTtomeuls `rus-<br />
Tveli msoflio sarbielze~. g. a.<br />
633. jumber gagniZe<br />
`vefxistyaosnis~ ungruli Targmanebi<br />
Tb., `mecniereba~, 1975, 92 gv.<br />
wigni eZRvneba `vefxistyaosnis~ ori ungruli poeturi Targmanis (bela vikarisa da<br />
Sandor veoreSis) filologiur Seswavlas. originalis teqstTan Targmanebis siaxlovis<br />
garkvevasTan erTad avtori ganixilavs orive Targmans sxvadasxva aspeqtiT.<br />
b. vikars rusTvelis poema uTargmnia 1909-1912 wlebSi emigrant giorgi ciskaraulis<br />
daxmarebiT, romelic eqsperantoze Targmnida qarTul teqsts. es Targmani daibeWda 1917<br />
wels. mkvlevari aRniSnavs am Targmanis, rogorc pirvelis, udides mniSvnelobas qarTuli<br />
poeziisa da kulturis ungreli xalxisaTvis gacnobis saqmeSi; miuTiTebs agreTve naklze,<br />
rac xSirad azrobriv uzustobaSi vlindeba.<br />
misi azriT, poemis veoreSiseuli Targmani (daibeWda 1954 w.), Sinaarsobrivi adeqvaturobis<br />
mxriv, gacilebiT ufro axlos aris originalTan.<br />
wignSi ganxilulia agreTve Targmanebis poetikisa da leqsTwyobis (metris) sakiTxebi,<br />
TargmanebTan dakavSirebuli samecniero da kritikuli werilebi. g. a.<br />
634. zviad gamsaxurdia<br />
vefxistyaosnis `erTarseba~ da `mze — misi xati~<br />
Jur. `macne~ (els), 1975, № 3, gv. 5-29.<br />
avtori asabuTebs, rom `vefxistyaosnis~ 836-e da 837-e strofebSi naxseneb `mzian Rames~,<br />
`erTarseba erTs~, `uJamo Jamsa~ da `mze — xati RmrTisas~ qristianul msoflmxedvelobaSi<br />
miRebuli Sinaarsi aqvT. aRniSnuli cnebebi da frazebi rusTvelis poemaSi qristianuli TvalsazrisiT<br />
ixmareba, rac adasturebs TviT avtoris — SoTa rusTvelis qristianul msoflmxedvelobas.<br />
mkvlevris daskvniT, `erTarseba~ aris qristianul RvTismetyvelebasa da qarTul sasuliero<br />
mwerlobaSi gavrcelebuli termini, romelic gulisxmobs `samebas~, samebis pirTa<br />
erTarsebobas, xolo `erTi~ gulisxmobs RvTis erTbunebovnebas.<br />
836-837-e strofebSi naxsenebi `mze-xati RmrTisa~ aris ara fizikuri mze — mnaTobi, aramed<br />
mzis suli, qriste, logosi, Ze, romelic aris `xati RmrTisa uxilavisa~, anu mziani Ramisa,<br />
erTarseba erTisa, uJamo Jamisa~. g. a.<br />
635. ivane gigineiSvili<br />
gamokvlevebi `vefxistyaosnis~ enis da teqstis kritikis sakiTxebis Sesaxeb<br />
I, Tb., 1975, 426 gv.<br />
naSromSi `vefxistyaosnis~ teqstis problemuri sakiTxebi gadawyvetilia erTi mxriv,<br />
kulturul-istoriuli realiebis moSveliebiT, xolo meore mxriv, enobrivi analizis<br />
safuZvelze. wignSi Tavmoyrili gamokvlevebi wakiTxuli iyo moxsenebad sxvadasxva dros<br />
an ibeWdeboda periodul gamocemebsa da samecniero krebulebSi. masala dalagebuli da<br />
ganxilulia Tematurad, romelic SinaarsSi asea warmodgenili:<br />
`vefxistyaosnis~ teqstis dadgenis zogierTi sakiTxi (erTi strofis analizis magaliTze).<br />
pirvelad daibeWda 1966 w., Jur. `macne~, № 3, ix. anot. III tomSi.<br />
`vefxistyaosnis~ leqsikis sakiTxebi (wvergamo, uaugo, xezi, vualneT, Cxnde). ix. aqve,<br />
anot. № 527.<br />
206