rusTvelologiuri literatura

rusTvelologiuri literatura rusTvelologiuri literatura

science.org.ge
from science.org.ge More from this publisher
28.06.2014 Views

ZiriTadi niSnebisa, rac im droisaTvis Soreuli momavlis saqme iyo (zeamocana — Tavisufali pirovnebis warmatebaTa Cveneba da misi apologia). rusTaveli namdvilad SeiZleba miviCnioT axali romanis erT-erT damwyebad; man genialurad SeZlo Suasaukuneebis saraindo romanSi Seetana axali romanis zogierTi elementi, riTac is gaxda axali drois poeti msoflio literaturis istoriaSi. g. a. 610. rima fircxalaiSvili vefxistyaosnis poeturi frazeologiidan `Zveli qarTuli mwerlobisa da rusTvelologiis sakiTxebi~, kreb. VI, Tb., 1974, gv. 175-190. mkvlevari asaxalebs mxatvrul gamoTqmebSi gamoyenebul sityva-cnebebs: mze — personaJis garegnuli mSvenierebis gamomxatvel metaforad an epiTetad; lomi — fizikuri siZlieris, gmiruli SemarTebis aRsaniSnavad. Zvirfasi qvebi gamoyenebis are Zalian farToa; metaforul epiTetad maTi gamoyenebisas zogjer sazRvruli saganic metaforuladaa gaazrebuli (giSris tba, giSris Subebi, giSris navi, giSris tala, brolis veli, brolis yore, brolis ficari da sxv.). poemis gmirTa sulieri gancdebi — tanjva, mwuxareba saTanadod aisaxeba saxis ferSi. aseT SemTxvevaSi brolisa da vardis ferovanebas upirispirdeba amartis, zafranis, qarvis, laJvardis, lilis ferebi. narkvevSi msjeloba aris TiTqos bundovan, Sinaarsis Znelad gasaazrebel striqonebze: `brol-sadafni margalitsa lalisfersa scven da hburven~ (856,1); `yoransa gahglejs xSirxSirad, afrTxobs brolisa WeriTa~ (134,2) da sxv. avtoris azriT, 856,1 EFIR da J xelnawerebze dayrdnobiT ase unda gaswordes: `sad sadafni margalitsa lalisferad scven da hburven~. (Sdr. anot. № 527a) g. a. 610a. m. qarTveliSvili gamoica SveicariaSi (`vefxistyaosnis~ axali germanuli Targmani) gaz. `lit. saqarTvelo~, 1974, 18 dek., № 294, gv. 4. informatori iuwyeba, rom SveicariaSi, q. ciurixSi, daibeWda qarTvelologi qalis ruT noikomis mier germanul enaze prozaulad Targmnili `vefxistyaosani~. mxolod poemis `dasawyisi~ gawyobilia Tavisufali leqsiT da gadatanilia Txzulebis bolos. wigns erTvis mTargmnelis istoriul-literaturuli narkvevi SoTa rusTavelze da mis Txzulebaze. agreTve teqstSi CarTulia miniaturebi m. TavaqaraSvilis xelnaweridan. g. a. 611. qronika da inofrmacia vefxistyaosnis akademiuri teqstis damdgen komisiaSi Jur. `macne~, els, 1974, №3, gv. 197-208; № 4, gv. 203-216. informaciaSi mocemulia komisiis mier gaweuli muSaobis mokle angariSi, misi Seqmnidan (27.IX.1962) 1974 wlis aprilamde; dasaxelebulia teqstis damdgeni komisiis mTavari redaqciis Semadgenloba, poemis akademiuri teqstis dadgenis principebi, `vefxistyaosnis~ Ziri- Tadi xelnawerebisa da gamocemebis axali, komisiis mier miRebuli, literebi. teqstis damdgeni komisiis muSaobas 1962-1973 wlebSi xelmZRvanelobda akad. giorgi wereTeli. misi gardacvalebis (9.IX.1973) Semdeg _ aleqsandre baramiZe. mTavari redaqtoris moadgile iyo sargis caiSvili. mT. redaqciis wevrebi SeTanxmdnen, rom Sedges yoveli samuSao sxdomis angariSi oqmis saxiT, rac periodulad gamoqveyndeba Jur. `macneSi~. oqmebis Sedgena daevala swavlul mdivans guram kartozias. Jurnalis mesame nomridan iwyeba am oqmebis publikacia. masSi dabeWdilia №№ 163-183 strofebis teqstis kritikuli ganxilvis amsaxveli masala. `macnes~ me-4 nomerSi dabeWdilia oqmebis gagrZeleba _ №№ 184-220 strofebze msjelobis angariSi. g. a. 198

612. SoTa qurdaZe `vefxistyaosnis~ saskolo gamocema gaz. `saxalxo ganaTleba~, 1974, 22 mais., № 41, gv. 3. avtori ganixilavs `vefxistyaosnis~ saskolo gamocemas (Tb., 1974), romlis teqsti moamzada, Sesavali da komentarebi daurTo prof. nodar naTaZem. recenzenti aRniSnavs, rom es gamocema Tavisi ganmartebebiTa da komentarebiT yvelaze srulia aqamde arsebul poemis komentarebs Soris, miuTiTebs zogierT teqstobriv (leqsikur) gansxvavebaze poemis 1966 wlis saiubileo gamocemasTan SedarebiT. misi azriT, saskolo gamocema strofuli Sedgenilobis mxriv ufro daxvewili unda iyos; moswavleebs unda miewodos mxolod rusTavelis teqsti da ara saorWofo CanarTebi. am SeniSvnis miuxedavad, aRniSnuli gamocema recenzents saWirod da sasargeblod miaCnia ara marto moswavleebisaTvis. g. a. 613. s. yauxCiSvili, s. jiqia, T. gamyreliZe, k. wereTeli mecnieruli kamaTi Tu ciliswameba? gaz. `lit. saqarTvelo~, 1974, 18 oqt., № 42, gv. 3. avtorebi exmaurebian akaki gawerelias wigns `vefxistyaosnis poetikis zogierTi sakiTxi~ (Tb., 1974), aRniSnaven, rom mTeli wigni mimarTulia akad. giorgi wereTlisa da misi naSromis _ `metri da riTma vefxistyaosanSi~ _ winaamdeg. wignis avtori g. wereTels uwodebs `siyalbis~, `sicruis~, `plagiatis~ Camdens, mis naSroms ki `komikurs~, `prosodiul parodias~, `azrovnebis anomalias~ da a. S. g. wereTelma uarhyo qarTuli leqsis silabur-tonurobis Teoria, romlis mixedviT leqsis konstituciur elementad iTvleba maxvili, xolo taepis mTavar sidideebad — or da sammarcvliani terfebi _ qore da daqtili. g. wereTelma `vefxistyaosnis~ magaliTze daamtkica, rom maxvili ar gansazRvravs qarTuli leqsis metrs. 16-marcvliani Sairis ZiriTadi sidideebia rvamarcvliani karedebi, romlebic maRal SairSi iyofa 4-marcvlian segmentebad, dabal SairSi ki 3 da 5 an 5 da 3-marcvlian elementebad (muxlebad). qarTuli leqsis aseTi agebuleba adrec hqondaT SeniSnuli m. baraTaSvils, n. mars, v. beriZes, p. ingoroyvas, g. gaCe- CilaZes da sxvebs, Tumca amis mecnierulad dasabuTeba aravis moucia. swored esaa g. wereTlis udidesi damsaxureba qarTuli da zogadi versifikaciis kvlevis saqmeSi, rom pirvelad man daasabuTa qarTuli leqsis silaburi struqtura. werilis avtorebis daskvniT, g. wereTlis mimarT wayenebuli `braldebebi~ usafuZvloa, arsebiTad ar exeba problemas da miznad isaxavs cnobili mecnieris saxelis diskreditacias. g. a. 614. akaki SaniZe `vefxistyaosnis~ enis sakiTxebi Tsu-s Sromebi, B 8-9 (155-156), 1974, gv. 440. agr. kreb. `al. baramiZes — dabadebis 70 wlisTavze~, 1974, gv. 237-242. avtori ZiriTadad poemis teqstis or adgils exeba. misi azriT, Sesasworebelia poemis ukanaskneli saiubileo gamocemis 986-e strofi, sadac gvxvdeba sityva `mudam~: `mas mudam Zveli cecxli swvavs, ar axal, ar axlebia~. arabuli warmoSobis sityva `mudam~ mxolod am konteqstSia `vefxistyaosnis teqstSi. sxva SemTxvevaSi amave mniSvnelobiT naxmaria `niadag~ an `miwyiv~. zogierTi xelnaweris Cvenebaze dayrdnobiT a. SaniZem gamoTqva varaudi, rom `mudam~ gadamwerTa mier Setanili sityva unda iyos rusTvelis poemaSi, manamde ki zemoxsenebul strofSic, albaT, `miwyiv~ iqnebodao. `vefxistyaosnis~ 784-e strofis mesame taepSi sariTmo erTeulad warmodgenilia sityva `eSvdinebis~, romelic sxvadasxva formiT gvxvdeba rogorc xelnawerebSi, ise gamocemebSi: 1. eSvdinebis (eSvidnebis, eSvindebis), 2. daSvendebis (uSvendebis, eSvenebis), 3. iamebis (eamebis). 199

ZiriTadi niSnebisa, rac im droisaTvis Soreuli momavlis saqme iyo (zeamocana — Tavisufali<br />

pirovnebis warmatebaTa Cveneba da misi apologia).<br />

rusTaveli namdvilad SeiZleba miviCnioT axali romanis erT-erT damwyebad; man genialurad<br />

SeZlo Suasaukuneebis saraindo romanSi Seetana axali romanis zogierTi elementi,<br />

riTac is gaxda axali drois poeti msoflio literaturis istoriaSi. g. a.<br />

610. rima fircxalaiSvili<br />

vefxistyaosnis poeturi frazeologiidan<br />

`Zveli qarTuli mwerlobisa da rusTvelologiis sakiTxebi~, kreb. VI, Tb., 1974, gv. 175-190.<br />

mkvlevari asaxalebs mxatvrul gamoTqmebSi gamoyenebul sityva-cnebebs: mze — personaJis<br />

garegnuli mSvenierebis gamomxatvel metaforad an epiTetad; lomi — fizikuri siZlieris,<br />

gmiruli SemarTebis aRsaniSnavad. Zvirfasi qvebi gamoyenebis are Zalian farToa;<br />

metaforul epiTetad maTi gamoyenebisas zogjer sazRvruli saganic metaforuladaa gaazrebuli<br />

(giSris tba, giSris Subebi, giSris navi, giSris tala, brolis veli, brolis yore,<br />

brolis ficari da sxv.).<br />

poemis gmirTa sulieri gancdebi — tanjva, mwuxareba saTanadod aisaxeba saxis ferSi.<br />

aseT SemTxvevaSi brolisa da vardis ferovanebas upirispirdeba amartis, zafranis, qarvis,<br />

laJvardis, lilis ferebi.<br />

narkvevSi msjeloba aris TiTqos bundovan, Sinaarsis Znelad gasaazrebel striqonebze:<br />

`brol-sadafni margalitsa lalisfersa scven da hburven~ (856,1); `yoransa gahglejs xSirxSirad,<br />

afrTxobs brolisa WeriTa~ (134,2) da sxv.<br />

avtoris azriT, 856,1 EFIR da J xelnawerebze dayrdnobiT ase unda gaswordes: `sad<br />

sadafni margalitsa lalisferad scven da hburven~. (Sdr. anot. № 527a) g. a.<br />

610a. m. qarTveliSvili<br />

gamoica SveicariaSi<br />

(`vefxistyaosnis~ axali germanuli Targmani)<br />

gaz. `lit. saqarTvelo~, 1974, 18 dek., № 294, gv. 4.<br />

informatori iuwyeba, rom SveicariaSi, q. ciurixSi, daibeWda qarTvelologi qalis ruT<br />

noikomis mier germanul enaze prozaulad Targmnili `vefxistyaosani~. mxolod poemis<br />

`dasawyisi~ gawyobilia Tavisufali leqsiT da gadatanilia Txzulebis bolos.<br />

wigns erTvis mTargmnelis istoriul-literaturuli narkvevi SoTa rusTavelze da mis<br />

Txzulebaze. agreTve teqstSi CarTulia miniaturebi m. TavaqaraSvilis xelnaweridan. g. a.<br />

611. qronika da inofrmacia<br />

vefxistyaosnis akademiuri teqstis damdgen komisiaSi<br />

Jur. `macne~, els, 1974, №3, gv. 197-208; № 4, gv. 203-216.<br />

informaciaSi mocemulia komisiis mier gaweuli muSaobis mokle angariSi, misi Seqmnidan<br />

(27.IX.1962) 1974 wlis aprilamde; dasaxelebulia teqstis damdgeni komisiis mTavari redaqciis<br />

Semadgenloba, poemis akademiuri teqstis dadgenis principebi, `vefxistyaosnis~ Ziri-<br />

Tadi xelnawerebisa da gamocemebis axali, komisiis mier miRebuli, literebi.<br />

teqstis damdgeni komisiis muSaobas 1962-1973 wlebSi xelmZRvanelobda akad. giorgi<br />

wereTeli. misi gardacvalebis (9.IX.1973) Semdeg _ aleqsandre baramiZe. mTavari redaqtoris<br />

moadgile iyo sargis caiSvili.<br />

mT. redaqciis wevrebi SeTanxmdnen, rom Sedges yoveli samuSao sxdomis angariSi oqmis<br />

saxiT, rac periodulad gamoqveyndeba Jur. `macneSi~. oqmebis Sedgena daevala swavlul mdivans<br />

guram kartozias. Jurnalis mesame nomridan iwyeba am oqmebis publikacia. masSi dabeWdilia<br />

№№ 163-183 strofebis teqstis kritikuli ganxilvis amsaxveli masala.<br />

`macnes~ me-4 nomerSi dabeWdilia oqmebis gagrZeleba _ №№ 184-220 strofebze<br />

msjelobis angariSi. g. a.<br />

198

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!