rusTvelologiuri literatura
rusTvelologiuri literatura rusTvelologiuri literatura
gamouyenebiaT: 16-72 strofebi gadawerilia vaxtangis gamocemidan, 73-210 strofebi ki aRudgeniaT xelnawer S-2829-is mixedviT, romelic mzexaTunis muls — salome wereTels ekuTvnoda. W-17-Si aRdgenilia agreTve 61-e da 223-e furclebi da kidev ramdenime strofi sxvadasxva adgilas. xelnaweris Tavisufal gverdebze gvxvdeba sxvadasxva pirTa minawer-Canawerebi, romlebic mniSvnelovan masalas gvawvdian imereTis bagrationebis, wereTlebisa da agiaSvilebis warmomadgenlebis urTierTobaze. g. a. 596. nodar naTaZe [`vefxistyaosnis~] komentari wignSi — SoTa rusTaveli, vefxistyaosani, saskolo gamocema, teqsti gamosacemad moamzada, Sesavali, ganmartebani da komentari daurTo n. naTaZem. Tb., 1974, gv. 518-544. `komentarSi~ ganmartebulia poemis teqstSi arsebuli filosofiur-Teologiuri, astrologiuri da poetur-mxatvruli gamoTqmebi, cnebebi, frazebi, mag.: `saxe yovlisa tanisa~, `tomi gvarTa zenaTa~, `saRmrTo siaxle~, `cisa ZalTa dasi~, `arsad Semosruli~, `melnis tba~, `mziani Rame~, `uJamo Jami~, `kavSirni~, `arsTa mxadi~, `etlis cvaleba mzisagan, Sejdoma saratanisa~, `zuali~, `muSTari~, `marixi~, `aspirozi~, `otaridi~, `kronosi~, `mzisa Sesayrelad gamoeSva mTvare gvelsa~ da misT. axsna-ganmartebebi mocemulia cnebebisa da gamoTqmebis poemis teqstSi xmarebis mixedviT, strofuli numeraciis TanamimdevrobiT. g. a. 597. n. naTaZe `vefxistyaosnis~ ena wignSi — S. rusTaveli, vefxistyaosani, saskolo gamocema, teqsti gamosacemad moamzada, Sesavali, ganmartebani da komentari daurTo n. naTaZem, Tb., 1974, gv. 3-8, ix. anot. № 497. 598. n. naTaZe droTa mijnaze (masalebi renesansis problemisaTvis qarTul mwerlobaSi) Tb., 1974, 263 gv. wignSi ganxilulia me-12-13 sauk. qarTul mwerlobaSi gamovlenili msoflmxedveloba da qristianuli msoflSegrZnebis daZlevis, misi farglebidan gamosvlis procesi. avtori iZleva Semdegi sakiTxebis vrcel analizs: klasikuri xanis qarTuli mwerlobis ideuri foni (Sesavali); erovnul-saxelmwifoebrivi motivi sasuliero da saero mwerlobaSi (I Tavi); adamiani da sawuTro vefxistyaosanSi (II Tavi); idealuri adamiani. xaiaTis problema vefxistyaosanSi (III Tavi); adamianis ideali rusTavelamde da mis dros (IV Tavi). avtoris azriT, `vefxistyaosani~ evropuli renesansis periodis nawarmoebTa analogiuria imiT, rom masSi mocemulia qristianuli religiisa da misi asketuri tendenciisagan emansipacia. qristianuli msoflgageba adamianis srulyofis SesaZleblobas cnobda mxolod religiuri gziT. rusTaveli ar uaryofs qristianuli zneobis principebs, magram afar- Toebs mis farglebs da mis safuZvelze srulyofili adamianis axal ideals qmnis, mis aucilebel TvisebaTa ricxvSi Seaqvs axali saTnoebani, rogoricaa: samxedro qveloba, simamace, gulovneba, siuxve, samarTlianoba, silamaze (ara marto fizikuri, aramed — qcevisa, Cacma-daxurvisa da sxv.). naSromSi daxasiaTebulia is kulturuli da literaturuli movlenebi (sparsuli, arabuli da antikuri _ berZnul-romauli), romelTac icnobda da iyenebda rusTaveli adamianis axali idealis Seqmnis dros. g. a. 194
599. Sermadin oniani `xiloba~ sityva vefxistyaosanSi kreb. `Zveli qarTuli mwerlobisa da rusTvelologiis sakiTxebi~, VI, Tb., 1974, gv. 148-152. es sityva gvxvdeba poemaSi: `dRe erT gardaxda. puroba, sma-Wama iyo, xiloba, nadimad msxdomTa laSqarTa mun didi Semoyriloba (56,1-2). leqsikografebi xilobas `xilze~ Seqcevad ganmartaven, rac saeWvoa da Sedegia konteqstis Tavisufali gaazrebisa. Zvel qarTul teqstebSi xiloba am mniSvnelobiT ar dasturdeba. es sityva dialeqtebSi gvxvdeba da niSnavs: 1) xilis Semosvlis dros, an 2) xilis sakrefad wasvlas. `xiloba~ xsenebulia `xelmwifis karis garigebaSi~ (`xilobas taxti odesac moekazmos~...) da eqvTime TayaiSvili ase ganmartavs: `xiloba~ — naxva, darbazoba. es ganmarteba konteqstis Sesaferia da cilobas ar iwvevs. mkvlevris azriT, xiloba rusTvelsac am mniSvnelobiT unda hqondes gamoyenebuli. am sityvis fuZea `xilva~ (da ara `xili~), aqedan aris warmoebuli: xilva→xilvoba→xiloba. mas sparsuli `darbazobis~ _ stumrobis, mosakiTxad misvlis Sinaarsi unda hqonoda. zogierT gadamwers ar scodnia am sityvis mniSvneloba da Seucvlia `lxinoba~ sityviT, rac azrobrivad gasagebia, magram arRvevs zust riTmas. sxvaTa Soris, fereindul kiloSi `xili~ aRniSnavs `lxins~. ase rom, mosaZebnia damatebiTi masala xilobis zusti Sinaarsis dasadgenad. g. a. 600. ramaz patariZe `are~ Tu `re~? gaz. `lit. saqarTvelo~, 1974, 1 maisi, № 18, gv. 3-4. avtori ganixilavs 561 strofis meore striqons: `qali hyva erTsa monasa, vcanmca, Tu moRma vin are~. aRniSnavs, rom komentatorTa umetesobisaTvis misi Sinaarsia: gavigo... vin aris? mkvlevris varaudiT, avTentur teqstSi —re nawilaki unda yofiliyo odnaobiTi mniSvnelobiT: `vcanmca, Tu moRma vin a-re~ (vin aris-re). werilis avtori ase kiTxulobs 1201 strofis meore striqonsac. `Seni veravin vera cnas, Seni simuxTle sad a-re. misi azri, -re aq `ca~ nawilakis mniSvnelobas uaxlovdeba: `Seni simuxTle sad aris kidevac~-o. amave strofis meoTxe striqonis dasasruls: `sad are~ r. patariZe erT sityvad kiTxulobs — `sadare~, k. WiWinaZiseuli SinaarsiT: `dariani, sasikeTo~. g. a. 601. prokofi ratiani `vinme mesxis~ problemis irgvliv gaz. `literaturuli saqarTvelo~, 1974, 8 Teberv., № 6, gv. 4. mkvlevari sayrden debulebad iRebs mis mierve damtkicebulad miCneul versias, rom `vefxistyaosnis~ avtoris gvar-wodeba `rusTveli~ misi sasuliero zedwodeba, anu titulia, romelic warmosdgeba q. rusTavSi (bostan-qalaqSi) moRvaweobidan. mis sadaurobaze, anu tomobriv warmomavlobaze ki sando wyarod miiCnevs XVII-XVIII saukuneebis qarTul literaturul tradicias, romelic rusTvels mesxad an javaxad warmogvidgens, da poemis dasasrulis erT-erT strofs, romlis damwerad `vinme mesxi meleqse~ gvevlineba. mkvlevars marTebulad miaCnia daweriloba `rusTvelisad amisa~ da aseT daskvnas gvTavazobs: `mesxi~ poeti, romelic amav dros rusTvelicaa, mkiTxvels auwyebs: me mesxi meleqse var, magram am poemas ... Cemi sakuTari gvar-saxeliT (Cemad) ki ar vwer, aramed rusTvelis saxeliT (misad, rusTvelisado). bolos p. ratiani wers: `Cven sruliadac ar gveCveneba safuZvels moklebulad (...) mosazreba imis Sesaxeb, rom SoTa rusTveli SesaZloa TorelTa sagvareulos ekuTvnodes~. g. a. 195
- Page 143 and 144: 456. r. fircxalaiSvili rusTveluri e
- Page 145 and 146: 463. S. CijavaZe sad aris `vefxisty
- Page 147 and 148: Tavels `siyvarulis jvarosan rainds~
- Page 149 and 150: axlosaa maRal SairTan, Tumca metri
- Page 151 and 152: 480. boris darCia kidev erTi SemTxv
- Page 153 and 154: 485a. nik. kenWoSvili `vefxistyaosa
- Page 155 and 156: Tul mimarTebebs: marcvlebs, sityveb
- Page 157 and 158: avtori mimoixilavs `vefxistyaosnis~
- Page 159 and 160: 501. revaz siraZe `sibrZnis dargi~
- Page 161 and 162: gamocema, ris Taobazec atyobinebda
- Page 163 and 164: gvaria: 1) simetriuli — wyvilmarc
- Page 165 and 166: mkvlevari aRniSnavs, rom racionaliz
- Page 167 and 168: 523a. simon arvelaZe rusTaveli da m
- Page 169 and 170: formebi). amaTgan erTaderTi swori w
- Page 171 and 172: 531. b. darCia vefxistyaosnis gagrZ
- Page 173 and 174: tografis modelis hipoTezuri rekonst
- Page 175 and 176: 541. metri da riTma vefxistyaosanSi
- Page 177 and 178: 546a. [uavtoro] vefxistyaosnis axal
- Page 179 and 180: olo mouRes adamianis mier adamianis
- Page 181 and 182: mkvlevris azriT, cixe ase unda gani
- Page 183 and 184: 566. al. WinWarauli leqsikologiuri
- Page 185 and 186: aRniSnulia rusTvelis Tematikisa da
- Page 187 and 188: sasaxlea yvelafris tonis mimcemi. m
- Page 189 and 190: mkvlevari amgvar cTomilebad miiCnev
- Page 191 and 192: Svili, g. wibaxaSvili, S. Rlonti, o
- Page 193: kvidroT es daweriloba. fuZeukumSvel
- Page 197 and 198: TavaqaraSvilis xelnawerSi arsebuli
- Page 199 and 200: 612. SoTa qurdaZe `vefxistyaosnis~
- Page 201 and 202: Svilis azriT, m. gigineiSvili met d
- Page 203 and 204: erZnuli enidan Targmnil Zvel qarTul
- Page 205 and 206: 2. SoTa rusTveli da qarTvelTa jvari
- Page 207 and 208: zogi samoxeleo terminisaTvis `vefxi
- Page 209 and 210: 641. giorgi TevzaZe rusTavelis kosm
- Page 211 and 212: 647. g. kartozia rusTvelisa damisa
- Page 213 and 214: amave wignSi dabeWdilia avtoris sxv
- Page 215 and 216: 1973 wlis minawerSi ki aRniSnavs: a
- Page 217 and 218: 663. Rustaveli Sota Vitez v tigrovi
- Page 219 and 220: 671. nestan sulava vefxistyaosnis `
- Page 221 and 222: 678. S. CijavaZe vefxistyaosnis poe
- Page 223 and 224: meoTxe TavSi `rusTvelis adgilisaTvi
- Page 225 and 226: da saxalxo zeims q. axalcixeSi, sad
- Page 227 and 228: ogorc sakuTari saxeli, rogorc termi
- Page 229 and 230: 702. vefxistyaosnis xelnaweri leqsi
- Page 231 and 232: 708. jibo lomaSvili `kuparisa~ da `
- Page 233 and 234: 714. r. mirianaSvili axla ki arabul
- Page 235 and 236: 719c. SoTa rusTaveli vefxistyaosani
- Page 237 and 238: saraindo literaturasTan unda gamoir
- Page 239 and 240: zania, `vefxistyaosnis~ ideuri Sina
- Page 241 and 242: 735. izolda waqaZe vefxistyaosnis e
- Page 243 and 244: laze adrindel werilobiT dokumentebs
gamouyenebiaT: 16-72 strofebi gadawerilia vaxtangis gamocemidan, 73-210 strofebi ki<br />
aRudgeniaT xelnawer S-2829-is mixedviT, romelic mzexaTunis muls — salome wereTels<br />
ekuTvnoda. W-17-Si aRdgenilia agreTve 61-e da 223-e furclebi da kidev ramdenime strofi<br />
sxvadasxva adgilas.<br />
xelnaweris Tavisufal gverdebze gvxvdeba sxvadasxva pirTa minawer-Canawerebi, romlebic<br />
mniSvnelovan masalas gvawvdian imereTis bagrationebis, wereTlebisa da agiaSvilebis<br />
warmomadgenlebis urTierTobaze. g. a.<br />
596. nodar naTaZe<br />
[`vefxistyaosnis~] komentari<br />
wignSi — SoTa rusTaveli, vefxistyaosani, saskolo gamocema, teqsti gamosacemad moamzada,<br />
Sesavali, ganmartebani da komentari daurTo n. naTaZem. Tb., 1974, gv. 518-544.<br />
`komentarSi~ ganmartebulia poemis teqstSi arsebuli filosofiur-Teologiuri, astrologiuri<br />
da poetur-mxatvruli gamoTqmebi, cnebebi, frazebi, mag.: `saxe yovlisa tanisa~,<br />
`tomi gvarTa zenaTa~, `saRmrTo siaxle~, `cisa ZalTa dasi~, `arsad Semosruli~, `melnis<br />
tba~, `mziani Rame~, `uJamo Jami~, `kavSirni~, `arsTa mxadi~, `etlis cvaleba mzisagan, Sejdoma<br />
saratanisa~, `zuali~, `muSTari~, `marixi~, `aspirozi~, `otaridi~, `kronosi~, `mzisa Sesayrelad<br />
gamoeSva mTvare gvelsa~ da misT.<br />
axsna-ganmartebebi mocemulia cnebebisa da gamoTqmebis poemis teqstSi xmarebis mixedviT,<br />
strofuli numeraciis TanamimdevrobiT. g. a.<br />
597. n. naTaZe<br />
`vefxistyaosnis~ ena<br />
wignSi — S. rusTaveli, vefxistyaosani, saskolo gamocema, teqsti gamosacemad moamzada,<br />
Sesavali, ganmartebani da komentari daurTo n. naTaZem, Tb., 1974, gv. 3-8, ix. anot. № 497.<br />
598. n. naTaZe<br />
droTa mijnaze<br />
(masalebi renesansis problemisaTvis qarTul mwerlobaSi)<br />
Tb., 1974, 263 gv.<br />
wignSi ganxilulia me-12-13 sauk. qarTul mwerlobaSi gamovlenili msoflmxedveloba<br />
da qristianuli msoflSegrZnebis daZlevis, misi farglebidan gamosvlis procesi. avtori<br />
iZleva Semdegi sakiTxebis vrcel analizs: klasikuri xanis qarTuli mwerlobis ideuri foni<br />
(Sesavali); erovnul-saxelmwifoebrivi motivi sasuliero da saero mwerlobaSi (I Tavi); adamiani<br />
da sawuTro vefxistyaosanSi (II Tavi); idealuri adamiani. xaiaTis problema vefxistyaosanSi<br />
(III Tavi); adamianis ideali rusTavelamde da mis dros (IV Tavi).<br />
avtoris azriT, `vefxistyaosani~ evropuli renesansis periodis nawarmoebTa analogiuria<br />
imiT, rom masSi mocemulia qristianuli religiisa da misi asketuri tendenciisagan<br />
emansipacia. qristianuli msoflgageba adamianis srulyofis SesaZleblobas cnobda mxolod<br />
religiuri gziT. rusTaveli ar uaryofs qristianuli zneobis principebs, magram afar-<br />
Toebs mis farglebs da mis safuZvelze srulyofili adamianis axal ideals qmnis, mis<br />
aucilebel TvisebaTa ricxvSi Seaqvs axali saTnoebani, rogoricaa: samxedro qveloba, simamace,<br />
gulovneba, siuxve, samarTlianoba, silamaze (ara marto fizikuri, aramed — qcevisa,<br />
Cacma-daxurvisa da sxv.).<br />
naSromSi daxasiaTebulia is kulturuli da literaturuli movlenebi (sparsuli, arabuli<br />
da antikuri _ berZnul-romauli), romelTac icnobda da iyenebda rusTaveli adamianis<br />
axali idealis Seqmnis dros. g. a.<br />
194