rusTvelologiuri literatura
rusTvelologiuri literatura
rusTvelologiuri literatura
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Suasaukuneebis cis suraTi da muslimanuri samyaros upirvelesi mnaTobis — RvTaeba mTvaris<br />
— moZraoba zodiaqoTa sartyelSi.<br />
aRmosavluri renesansis poeziaSi pirvelad nizamisTan aris mocemuli mnaTobTa vedrebis<br />
poeturi modeli, sadac astrologia savsebiT morgebulia monoTeistur islams~ (gv. 75).<br />
nizamis poemaSi majnuni Semweobas sTxovs siyvarulSi mnaTobebs (zuhrasa da muSTars)<br />
da mxolod Semdeg mimarTavs daxmarebisaTvis RmerTs (alahs, caTa ufals).<br />
rusTavelis poemaSi avTandili vedrebiT mimarTavs mTel varskvlavur cas — 7 mnaTobs.<br />
RmerTi aq ar Cans da, TiTqos, arc astrologiuri kavSiri Cans RmerTsa da mnaTobebs Soris.<br />
magram poemis sxva adgilebSi es kavSiri aSkaradaa gamoxatuli. mag.: str.1: `romelman Seqmna<br />
samyaro...~; 801: `RmerTo, RmerTo, geajebi...~; 809: `ilocavs, ityvis, maRalo...~; 1050: `yrmaman<br />
uTxra: madli RmerTsa...~. amgvarad, rusTavelTan, iseve rogorc nizamisTan, mnaTobTa TavSi<br />
`zis~ RmerTi — erTi, ucnauri, uTqmeli, uxilavi, ufali uflebaTa...<br />
avTandilis vedreba mnaTobebisadmi astrologiuri xasiaTisaa. aq TiToeuli mnaTobi<br />
Tavisi astrologiuri bunebisa da niSnis mixedviTaa daxasiaTebuli. rusTavelis mixedviT,<br />
pirveli mnaTobia mze. is aris `mZleTa mZle~, sferos SuaSi myofi, romelsac morCileben sxva<br />
mnaTobebi. igi aniWebs adamians beds.<br />
rusTaveli astronomiul plansac iTvaliswinebs. man icis, rom merkuri (otaridi) mzis<br />
orbitaSi myofi mnaTobia. is brunavs mzesTan erTad (`otarido, Sengan kide arvis migavs<br />
saqme sxvasa, mze mabrunvebs, ar gamiSvebs...~).<br />
aseve astronomiis codniT aris axsnili mTvaris gavsebisa da daklebis fazebi (`mze<br />
gamavsebs, mzeve gamlevs...~).<br />
rusTaveli formalurad icavs saSualo saukuneebis sayovelTaod aRiarebul astronomiul<br />
sistemas (geocentruls), magram faqtobrivad arRvevs mas (radgan mnaTobTa rigs iwyebs<br />
mziT) (gv. 78).<br />
mkvlevris azriT, nestanis gaTavisufleba qajeTidan simbolurad gamoxatavs mzisa da<br />
gvelis brZolis miToss. `brZola gvelTan unda gavigoT, rogorc mzis (logosis) mier gvelis<br />
(qaosis) daZleva. mze aris tarieli, mTvare — nestan-darejani da gveli — qajeTis cixe.<br />
mTvare uZvelesi droidan aris sulis simbolo, miTologiurad ki — mzis sasZlo~ (gv. 81). g. a.<br />
493. levan menabde<br />
rusTveli da amerikis sazogadoebrioba<br />
Tbilisis sax. universiteti, filologiis fak-is XV samecniero sesia, moxs. Tezisebi, Tb., 1972, gv. 17.<br />
SoTa rusTveli da misi Txzuleba evropis qveynebSi XIX saukunis dasawyisidan ixseneba,<br />
amerikis kontinentze ki rusTvelis Semoqmedebis gacnoba da aRiareba ufro gviandeli, XX<br />
s-is movlenaa.<br />
amerikis ramdenime qveynis (aSS, Cile, kuba, kanada, venesuela) Tanamedrove moRvaweTa<br />
<strong>rusTvelologiuri</strong> naazrvi cxadyofs, rom amerikis sazogadoebriobis mniSvnelovanma nawilma<br />
safuZvlianad gaicno `vefxistyaosani~ da dabejiTebiT aRiara rusTvelis genialoba<br />
(ix. anot. № 494a). g. a.<br />
494. l. menabde<br />
rusTveli amerikaSi<br />
Jur. `macne~, els, 1972, № 3, gv. 47-60.<br />
rogorc avtori wers, amerikis kontinentze rusTvelis saxelis xseneba iwyeba me-20 s.<br />
40-iani wlebidan. `enciklopedia amerikanas~ 1945, 1959 da 1963 wlebis gamocemebSi dabeWdilia<br />
mokle cnobebi rusTvelsa da mis poema `vefxistyaosanze~. 1966 w. saqarTveloSi Camovida<br />
prof. roman iakobsoni, romelmac monawileoba miiRo rusTvelis saiubileo zeimSi. niu-iorkSi<br />
daibeWda Teimuraz bagrationis broSura SoTa rusTvelze. 1965 w. d. langma aSS-s aRmosavleTmcodneobis<br />
sazogadoebis gen. asambleis sxdomaze (CikagoSi) waikiTxa moxseneba Temaze<br />
`SoTa rusTveli da Sua saukuneebis qarTuli eposi~, xolo `vefxistyaosnis~ ufro sruli daxasiaTeba<br />
da analizi mocemulia mis wignSi `qarTvelebi~, romelic 1966 w. gamovida amerikaSi.<br />
156