rusTvelologiuri literatura
rusTvelologiuri literatura rusTvelologiuri literatura
466. jemal WeliZe qarTul-polonuri literaturuli urTierTobani XIX s-Si S. rusTavelis sax. qarTuli lit. istoriis inst. axalgazrda mecnierTa da aspirantTa III samecn. sesia, moxs. Tezisebi, Tb., 1971, gv. 14-15. 467. elguja xinTibiZe vefxistyaosnis kronosi Jur. `ciskari~, 1971, № 2, gv. 144-152. avtori wers: kronosi berZnuli saxelia erT-erTi miTologiuri RmerTisa. ivaraudeba, rom Tavdapirvelad is miwaTmoqmedebis mfarveli RvTaeba unda yofiliyo; romaelebma kronosi gaaigives Tesvis italiur RmerTTan saturnusTan. es RvTaeba gadaazrebul iqna astrologiur mnaTobad, ris Semdegac kronosi (berZ.) da saturnusi (laT.) ewodeba erT-erT udides da uSores planetas saturns. arabulad mas zuali (zohal) ewodeba da rusTaveli mis orive saxels axsenebs — zuals da kronoss. mkvlevari ganmartavs poemis 1414-e strofis Sinaarssa da konosis gavlenis mniSvnelobas aRweril moqmedebaSi: maSin qajeTs moiwia usazomo risxva RmrTisa: kronos, wyromiT Sexedulman, moiSorva sitkbo mzisa; maTve risxviT gardubrunda borbali da simgrgvle cisa, velni mkvdarTa ver itevdes, gadiadda jari mkvdrisa. mkvlevris azriT, rusTaveli aq planeta saturns gulisxmobs da ara berZnul titan-RvTaeba kronoss. astrologiurad kronosi (saturni) ubedur mnaTobad iTvleba. is bundovnad Cans da mis kuTnil ferad miCneulia Savi feri. amqveynad misgan modis yovelgvari ubedureba. mxolod zogjer mzis keTili gavlena anelebs mis mrisxanebas da borotmoqmedebis Zalas. mocemul SemTxvevaSi, rodesac poemis gmirebi qajebs ebrZvian, kronoss moaklda mzis `sitkbo~ da man didi ubedureba mouvlina qajebs, igulisxmeba — uzenaesi RmerTis TanxmobiT, vinaidan planetebi RmerTis neba-survilis mixedviT moqmedeben. g. a. 1972 weli 468. lia andRulaZe balmonti da saqarTvelo, Tb., 1972, 176 gv. wigni mogviTxrobs im did Sromaze, rac rusma poetma konstantine balmontma gaswia `vefxistyaosnis~ rusul enaze TargmnisaTvis da im megobrul da SemoqmedebiT urTierTobaze, rac mas qarTveli inteligenciis warmomadgenlebTan akavSirebda. avtori aRniSnavs, rom balmonti pirvelia, romlis saxelsac ukavSirdeba rusTavelis Txzulebis sruli teqstis poeturi Targmani rusul enaze. man oliver uordropisagan moismina qarTuli xelovnebisa da literaturis qeba da amis Semdeg dainteresda `vefxistyaosniT~. 1913 wels parizSi gaicno paolo iaSvili, 1914 wlis aprilSi ki ukve TbilisSi Camovida, raTa ufro axlos gascnoboda qarTvel xalxs, mis kulturas, istorias da Seekriba aucilebeli literatura `vefxistyaosnis~ Tarmgnisas gamosayeneblad. mas maspinZlobdnen da exmarebodnen konstantine erisTavis da aleqsandre yanCelis ojaxebi, elene orbeliani, paolo iaSvili, tician tabiZe, iuristi da mTargmneli Salva qarTveliSvili, Jurnalisti grigol diasamiZe da sxvebi. k. balmontma daiwyo qarTuli enis Seswavla, raSic mas peterburgSi t. tabiZe da margarita dondua exmarebodnen. meored saqarTveloSi balmonti 1915 wlis Semodgomaze Camovida. is ukve Tavisi muSaobis pirvel Sedegebs acnobda qarTvel sazogadoebas. sasurveli stumari quTaisSi miiwvies, sadac xalxmravali da gulTbili Sexvedrebi mouwyves. iona meunargiam mas `vefxistyaosnis~ Tavisi franguli Targmani gadasca saCuqrad. ruseTSi dabrunebuli balmonti leqciebs kiTxulobda sxvadasxva qalaqSi. sami Tvis ganmavlobaSi wakiTxuli 50 leqciis umetesoba rusTavelsa da mis poemas exeboda. igi rus- 146
Tavels `siyvarulis jvarosan rainds~ uwodebda da mas, rogorc poets, evropaSi yvelaze maRla ayenebda. 1917 wlis zafxulSi k. balmontma `vefxistyaosnis~ Targmna daasrula da kvlav Tbiliss ewvia, sadac is rusTavelis saRamoebs marTavda da Tavis Targmans kiTxulobda. 1917 wels moskovSi daibeWda `vefxistyaosnis~ balmontiseuli Targmanis arasruli gamocema, riTac am poemis rusuli versiis axali etapi daiwyo. 1920 wels k. balmonti evropaSi wavida. erTxans is berlinSi cxovrobda, Semdeg ki parizSi gadavida. iqac ganagrZobda Targmanis daxvewasa da srulyofas, romelic 1933 wels parizSi gamoica. 1935, 1936 da 1937 wlebSi ki Tbilissa da moskovSi daibeWda al. svaniZis TaosnobiT. TviT balmonti ki, am dros ekonomikurad usaxsro da avadmyofi, parizis gareubanSi moxucTa Tav- SesafarSi imyofeboda. igi iqve gardaicvala 1942 wels. wignis avtori saubrobs im Rvawlze, rac k. balmonts miuZRvis `vefxistyaosnis~ popularizaciis saqmeSi ruseTis sazogadoebaSi. aRniSnulia agreTve is naklic, rac am Targmans dahyva leqsis garegnuli formiT balmontis zedmeti gatacebis gamo. wignSi CarTulia k. balmontis, misi axloblebisa da qarTveli megobrebis fotosura- Tebi, xolo bolos (gv. 151-175) dabeWdilia balmontis 1915-1917 wlebis werilebi, romlebSic `vefxistyaosnis~ Targmnis pirobebi da am Txzulebisadmi mTargmnelis damokidebuleba aris asaxuli. g. a. 469. aleqsandre baramiZe SeniSvnebi rusTvelis biografiis sakiTxebze Tsu-s Sromebi, B4(143), 1972, gv. 216-225. avtori mimoixilavs sargis kakabaZis monografias `rusTaveli da misi `vefxistyaosani~ (Tbilisi, 1966), sadac Sejamebulia s. kakabaZis nafiqr-naazrevi rusTvelologiis TiTqmis yvela saWirboroto sakiTxze. recenzenti konkretulad exeba wignis im nawilebs, romlebSic s. kakabaZe rusTvelis biografiis sakiTxebs ikvlevs. al. baramiZis azriT, monografia Tanmimdevrulad ver aviTarebs erTiansa da dasrulebul koncefciur Tvalsazriss. igi ufro fragmentuli xasiaTis krebulia, Sinaganad Seukravi, kompoziciurad fxvieri, winaaRmdegobebiT, ganmeorebebiTa da nakleb sarwmuno hipo- TezebiT savse. n.m. 470. А. Барамидзе Литературные традиции дружбы и братства народов Закавказья Jur. `macne~, enisa da lit. seria, 1972, № 4, gv. 19-23. mkvlevari wers, rom XI-XII saukuneebSi amierkavkasiis erebis mwerlobaSi aqtualuri iyo mezobeli xalxebis urTierTdaxmarebisa da megobrobis idea. es idea gansakuTrebiT Tvalsa- Cinoa nizami ganjelisa da SoTa rusTavelis mxatvrul TxzulebebSi. ara mxolod calkeuli gmirebis, aramed xalxebis megobrobis motivi rusTavelis mier ise universalurad, erovnebaTaSorisi aspeqtiT aris gaSlili, rom zog mkvlevars (n. mari, i. javaxiSvili) is nawarmoebis mTavr motivad miaCnda. g. a. 471. al. baramiZe poeturi metaforis ena da vefxistyaosnis TariRis sakiTxi alm. `kritika~, 1972, № 1, gv. 109-119; agr. wignSi `narkvevebi...~, VI, Tb., 1975, gv. 30-44. avtori ixilavs ingliseli qarTvelologis d. langis mier gamoTqmul mosazrebebs `vefxistyaosnis~ TariRis Sesaxeb. d. langi Tanmimdevrulad aviTarebs zogad skeptikur Tvalsazriss `vefxistyaosnis~ prolog-epilogis Taobaze da am teqstebiT Semonaxul istoriul-literaturuli xasiaTis 147
- Page 95 and 96: 304. d. langi SoTa rusTaveli cnobar
- Page 97 and 98: 311. l. menabde, a. xinTibiZe Sevad
- Page 99 and 100: aris; am naSromis seriozuli da arse
- Page 101 and 102: 3. daqtilur-qoreuli riTmebis specif
- Page 103 and 104: 334. S. Rlonti rusTavelis mxatvrul
- Page 105 and 106: 341. nodar SoSiaSvili vefxistyaosni
- Page 107 and 108: 347. С. Цаишвили Руко
- Page 109 and 110: 352. oTar WurRulia daviT Cqotua sox
- Page 111 and 112: 360. Ал. Барамидзе Ми
- Page 113 and 114: 366. Виктор Гольцев Ш
- Page 115 and 116: 374. magali Todua `vefxistyaosnis~
- Page 117 and 118: didad niWieri da erudirebuli adamia
- Page 119 and 120: 386. a. JaJievi `vefxistyaosnis~ ax
- Page 121 and 122: lebiT, romelsac is axdens rogorc ga
- Page 123 and 124: 398. Salva Rlonti ukan gadadgmuli n
- Page 125 and 126: I redaqciul jgufSi erTiandeba 11 xe
- Page 127 and 128: 409a. r. xvedeliZe SoTa rusTaveli s
- Page 129 and 130: 414. al. baramiZe rusTvelis poeturi
- Page 131 and 132: 417a. s. beriZe mesxuri dialeqtis R
- Page 133 and 134: 424. boris darCia vefxistyaosnis ga
- Page 135 and 136: mkvlevari saWirod Tvlis poemis zogi
- Page 137 and 138: me-9 qvesaTaurSi: `rusTavelis mater
- Page 139 and 140: qviTa davleweT wvivebi (618,3). mkv
- Page 141 and 142: 3. cnobebi qarTuli mwerlobis Sesaxe
- Page 143 and 144: 456. r. fircxalaiSvili rusTveluri e
- Page 145: 463. S. CijavaZe sad aris `vefxisty
- Page 149 and 150: axlosaa maRal SairTan, Tumca metri
- Page 151 and 152: 480. boris darCia kidev erTi SemTxv
- Page 153 and 154: 485a. nik. kenWoSvili `vefxistyaosa
- Page 155 and 156: Tul mimarTebebs: marcvlebs, sityveb
- Page 157 and 158: avtori mimoixilavs `vefxistyaosnis~
- Page 159 and 160: 501. revaz siraZe `sibrZnis dargi~
- Page 161 and 162: gamocema, ris Taobazec atyobinebda
- Page 163 and 164: gvaria: 1) simetriuli — wyvilmarc
- Page 165 and 166: mkvlevari aRniSnavs, rom racionaliz
- Page 167 and 168: 523a. simon arvelaZe rusTaveli da m
- Page 169 and 170: formebi). amaTgan erTaderTi swori w
- Page 171 and 172: 531. b. darCia vefxistyaosnis gagrZ
- Page 173 and 174: tografis modelis hipoTezuri rekonst
- Page 175 and 176: 541. metri da riTma vefxistyaosanSi
- Page 177 and 178: 546a. [uavtoro] vefxistyaosnis axal
- Page 179 and 180: olo mouRes adamianis mier adamianis
- Page 181 and 182: mkvlevris azriT, cixe ase unda gani
- Page 183 and 184: 566. al. WinWarauli leqsikologiuri
- Page 185 and 186: aRniSnulia rusTvelis Tematikisa da
- Page 187 and 188: sasaxlea yvelafris tonis mimcemi. m
- Page 189 and 190: mkvlevari amgvar cTomilebad miiCnev
- Page 191 and 192: Svili, g. wibaxaSvili, S. Rlonti, o
- Page 193 and 194: kvidroT es daweriloba. fuZeukumSvel
- Page 195 and 196: 599. Sermadin oniani `xiloba~ sityv
Tavels `siyvarulis jvarosan rainds~ uwodebda da mas, rogorc poets, evropaSi yvelaze<br />
maRla ayenebda.<br />
1917 wlis zafxulSi k. balmontma `vefxistyaosnis~ Targmna daasrula da kvlav Tbiliss<br />
ewvia, sadac is rusTavelis saRamoebs marTavda da Tavis Targmans kiTxulobda. 1917 wels moskovSi<br />
daibeWda `vefxistyaosnis~ balmontiseuli Targmanis arasruli gamocema, riTac am<br />
poemis rusuli versiis axali etapi daiwyo.<br />
1920 wels k. balmonti evropaSi wavida. erTxans is berlinSi cxovrobda, Semdeg ki parizSi<br />
gadavida. iqac ganagrZobda Targmanis daxvewasa da srulyofas, romelic 1933 wels parizSi<br />
gamoica. 1935, 1936 da 1937 wlebSi ki Tbilissa da moskovSi daibeWda al. svaniZis TaosnobiT. TviT<br />
balmonti ki, am dros ekonomikurad usaxsro da avadmyofi, parizis gareubanSi moxucTa Tav-<br />
SesafarSi imyofeboda. igi iqve gardaicvala 1942 wels.<br />
wignis avtori saubrobs im Rvawlze, rac k. balmonts miuZRvis `vefxistyaosnis~ popularizaciis<br />
saqmeSi ruseTis sazogadoebaSi. aRniSnulia agreTve is naklic, rac am Targmans dahyva<br />
leqsis garegnuli formiT balmontis zedmeti gatacebis gamo.<br />
wignSi CarTulia k. balmontis, misi axloblebisa da qarTveli megobrebis fotosura-<br />
Tebi, xolo bolos (gv. 151-175) dabeWdilia balmontis 1915-1917 wlebis werilebi, romlebSic<br />
`vefxistyaosnis~ Targmnis pirobebi da am Txzulebisadmi mTargmnelis damokidebuleba<br />
aris asaxuli. g. a.<br />
469. aleqsandre baramiZe<br />
SeniSvnebi rusTvelis biografiis sakiTxebze<br />
Tsu-s Sromebi, B4(143), 1972, gv. 216-225.<br />
avtori mimoixilavs sargis kakabaZis monografias `rusTaveli da misi `vefxistyaosani~<br />
(Tbilisi, 1966), sadac Sejamebulia s. kakabaZis nafiqr-naazrevi rusTvelologiis TiTqmis<br />
yvela saWirboroto sakiTxze.<br />
recenzenti konkretulad exeba wignis im nawilebs, romlebSic s. kakabaZe rusTvelis biografiis<br />
sakiTxebs ikvlevs.<br />
al. baramiZis azriT, monografia Tanmimdevrulad ver aviTarebs erTiansa da dasrulebul<br />
koncefciur Tvalsazriss. igi ufro fragmentuli xasiaTis krebulia, Sinaganad Seukravi,<br />
kompoziciurad fxvieri, winaaRmdegobebiT, ganmeorebebiTa da nakleb sarwmuno hipo-<br />
TezebiT savse. n.m.<br />
470. А. Барамидзе<br />
Литературные традиции дружбы и братства народов Закавказья<br />
Jur. `macne~, enisa da lit. seria, 1972, № 4, gv. 19-23.<br />
mkvlevari wers, rom XI-XII saukuneebSi amierkavkasiis erebis mwerlobaSi aqtualuri iyo<br />
mezobeli xalxebis urTierTdaxmarebisa da megobrobis idea. es idea gansakuTrebiT Tvalsa-<br />
Cinoa nizami ganjelisa da SoTa rusTavelis mxatvrul TxzulebebSi. ara mxolod calkeuli<br />
gmirebis, aramed xalxebis megobrobis motivi rusTavelis mier ise universalurad, erovnebaTaSorisi<br />
aspeqtiT aris gaSlili, rom zog mkvlevars (n. mari, i. javaxiSvili) is nawarmoebis<br />
mTavr motivad miaCnda. g. a.<br />
471. al. baramiZe<br />
poeturi metaforis ena da vefxistyaosnis TariRis sakiTxi<br />
alm. `kritika~, 1972, № 1, gv. 109-119; agr. wignSi `narkvevebi...~, VI, Tb., 1975, gv. 30-44.<br />
avtori ixilavs ingliseli qarTvelologis d. langis mier gamoTqmul mosazrebebs<br />
`vefxistyaosnis~ TariRis Sesaxeb.<br />
d. langi Tanmimdevrulad aviTarebs zogad skeptikur Tvalsazriss `vefxistyaosnis~<br />
prolog-epilogis Taobaze da am teqstebiT Semonaxul istoriul-literaturuli xasiaTis<br />
147