02.06.2014 Views

Arrègulas - Acadèmia de su Sardu

Arrègulas - Acadèmia de su Sardu

Arrègulas - Acadèmia de su Sardu

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

auniu, si iat a partziri. Duncas, ponendi in fatu a custa teoria, cuddu Logu po no si<br />

sculai ndi iat a <strong>de</strong>pi amarolla sceberai una <strong>de</strong> bariedadi o <strong>de</strong> lìngua, strumendi-ndi<br />

totu is àteras.<br />

Cussa teoria no est fàula sceti, ma est berus s’imbressi, ca s’esperièntzia <strong>de</strong> àterus<br />

Logus <strong>de</strong> Europa comenti sa Svìtzera, aundi s’agatant 4 lìnguas ofitzialis, o comenti sa<br />

Norvègia, aundi <strong>su</strong> guvernu at arreconnotu <strong>su</strong> Bokmål e <strong>su</strong> Nynorsk, duas bariedadis<br />

<strong>de</strong> sa matessi lìngua, nosi amostat ca prus lìnguas o bariedadis, si ddas arrespetant<br />

dia<strong>de</strong>rus, no si ponint a fai nisciunu dannu <strong>de</strong> sculamentu <strong>de</strong> unu logu.<br />

Po contras, is ùrtimus esperièntzias lègias <strong>de</strong> unas cantu lìnguas <strong>de</strong> minoria,<br />

che <strong>su</strong> Bascu, <strong>su</strong> Romànciu e <strong>su</strong> Catalanu etotu (chi si sciiat ca ndi iat assentau <strong>su</strong><br />

standard a una norma sceti), chi movint, che <strong>su</strong> <strong>Sardu</strong>, <strong>de</strong> unu tretu <strong>de</strong> aunimentu<br />

<strong>de</strong> sa lìngua chi s’òmini no at acutu a cumpriri, e chi ant circau <strong>de</strong> si cuncordai unu<br />

standard a una norma sceti, nosi scòviant ca <strong>su</strong> tretu <strong>de</strong> fai est <strong>su</strong> chi seus proponendi,<br />

<strong>su</strong> <strong>de</strong> sa lìngua a duas normas; custus is pas<strong>su</strong>s <strong>de</strong> fai po ddoi lompi:<br />

– a intrai in <strong>su</strong> tretu stòricu <strong>de</strong> parti <strong>de</strong> aìnturu chi megat <strong>de</strong> fai imoi sa<br />

Sardìnnia (<strong>su</strong> <strong>de</strong> is cantadoris), a ddu ghiai, a ddu afortiai, mancai a ddu a<strong>de</strong>lantai,<br />

ma sena <strong>de</strong> ddu strupiai:<br />

– a arrespetai sa lìngua <strong>de</strong> bartzolu <strong>de</strong> totu is <strong>Sardu</strong>s (cosa chi megat <strong>de</strong> fai<br />

sa faina <strong>de</strong> aunimentu <strong>de</strong> is cantadoris);<br />

– a cuncordai unu arraxonu mannu aundi acostint dia<strong>de</strong>rus siat is sardòfonus<br />

(e chi no <strong>su</strong>tzedat chi a <strong>de</strong>tzidi totu, mancai <strong>de</strong> aìnturu <strong>de</strong> un’ofìtziu, siat sceti <strong>su</strong> chi<br />

<strong>su</strong> <strong>Sardu</strong> no ddu fueddat o <strong>su</strong> chi si bitit in conca un’i<strong>de</strong>a romàntica <strong>de</strong> <strong>su</strong> <strong>Sardu</strong>,<br />

foras <strong>de</strong> s’arrealidadi) – campidane<strong>su</strong>s e logudore<strong>su</strong>s, e no sceti <strong>de</strong> unu Cabu – siat<br />

is logus <strong>de</strong> s’istrutzioni e <strong>de</strong> sa cultura che scolas e universidadis, siat is logus cuncordaus<br />

po espressai e arrapresentai <strong>su</strong> parri <strong>de</strong> <strong>su</strong> Pòpulu sardu, che is Comunus,<br />

is Provìntzias e <strong>su</strong> Consillu regionali (‡ 1.1.4.c).<br />

1.2.2. Is duas normas: imperadas comenti, aundi e <strong>de</strong> chini<br />

a) sa Regioni sarda<br />

S’Aministratzioni regionali <strong>de</strong>pit imperai po scriri is <strong>de</strong>lìberas, scriri e ghetai<br />

arrègulas e leis, is duas normas, <strong>su</strong> Camp. (sa Lìngua) e <strong>su</strong> Log. (sa Limba);<br />

arrespundit a is Provìntzias, a is Comunus e a sa genti imperendi sa pròpiu<br />

norma chi ddi ant pregontada;<br />

setzit cartellus inditadoris regionalis scritus in sa norma <strong>de</strong> <strong>su</strong> Logu aundi<br />

ddus ponit (in Camp. me is Provìntzias aundi s’òmini fueddat Camp., in Log. me is<br />

Provìntzias aundi fueddat Log.);<br />

34

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!