18.04.2014 Views

ჩამოტვირთე დოკუმენტი - Unicef.ge

ჩამოტვირთე დოკუმენტი - Unicef.ge

ჩამოტვირთე დოკუმენტი - Unicef.ge

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

საქართველოში იმუნიზაციის თაობაზე საკომუნიკაციო<br />

კამპანიის, „კომუნიკაცია ქცევითი ცვლილებისთვის“,<br />

გავლენის შეფასება<br />

რაოდენობრივი კვლევის ანგარიში<br />

დამკვეთი კომპანია:<br />

გაეროს ბავშვთა ფონდი


ხარისხის სტანდარტი<br />

IQNET - International Certification Network (სერტიფიკაციის საერთაშორისო ქსელი)<br />

ევროპული ქვეყნების წამყვანმა სერტიფიკაციის გამცემმა ორგანოებმა 1990 წელს შექმნეს<br />

მსოფლიოში პირველი სერტიფიცირების ქსელი IQNet. დღეს ეს ქსელი წარმოდგენილია 36<br />

ოფიციალური და 150 შვილობილი კომპანიით მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნებში. IQNet- ის მიერ<br />

ხორციელდება მენეჯმენტის სისტემის სტანდარტების განვითარების ხელშეწყობა და იმ<br />

ორგანოების აკრედიტაცია, ვისაც აქვს მენეჯმენტის სისტმების სერტიფიკატის გაცემის უფლება.<br />

“IQNet- ის სერტიფიკატი საერთაშორისო აღიარების მთავარი დამამტკიცებელი საბუთია.”<br />

ISO - 9001-2000 - სტანდარტიზაციის საერთაშორისო სისტემა ISO წარმოადგენს<br />

სტანდარტიზაციის ნაციონალური ორგანიზაციების საერთაშორისო ფედერაციას. ISO<br />

სტანდარტები ეს არის სტანდარტების კომპლექსი, რომელიც ფუნქციონირებს ნაციონალურ და<br />

საერთაშორისო სისტემაში და უზრუნველყოფს ხარისხის მენეჯმენტის სისტემის დანერგვას<br />

ორგანიზაციაში.<br />

SAI Global - სტანდარტების უზრუნველყოფა და ინოვაციები გლობალურ ბიზნესში. SAI Global<br />

არის ASX 300 კომპანიის წევრი, მსოფლიოს ერთერთი წამყვანი ბიზნეს გამომცემლობა. მის<br />

ქსელში მომუშავე აუდიტორიების, კონტროლისა და ტრენინგების პროფესიონალებთან ერთად<br />

SAI Global მუშაობს ორგანიზაციებისთვის, რათა გააუმჯობესოს ბიზნეს პროცესები.<br />

ESOMAR - ევროპის სოციალური და სამარკეტინგო კვლევების ასოციაცია. მის მიერ<br />

შემუშავებულია კვლევების პროფესიული და ეთიკის სტანდარტები, რასაც მსოფლიოს ყველა<br />

წამყვანი კვლევითი კომპანია მიიჩნევს ამოსავლის წერტილად.<br />

ასოციაციას საქართველოში წარმოადგენს აიფიემი


ანგარიშის ეს ვერსია ნებადართულია შემკვეთი კომპანიისათვის გადასაცემად. ხარისხის კონტროლი<br />

ხორციელდება მენეჯმენტის ხარისხის სტანდარტის ISO 9001:2000 ნორმების დაცვით. ხარისხის<br />

აუდიტის უფლება: IQNET, IPC, ტექნიკური ექსპერტიზის უფლება - ლიცენზია 000 148<br />

შიდა კვლევითი აუდიტი დოკუმენტმა გაიარა: 25.06.2008<br />

<strong>დოკუმენტი</strong> კონფიდენციალურია. მისი გამოყენება თანახმად საკონტრაქტო ვალდებულებებისა<br />

დასაშვებია მხოლოდ UNICEF-ის შიდა საქმიანობისთვის. ამ დოკუმენტთან დაკავშირებული<br />

პროფესიული ეთიკის ნორმები განსაზღვრულია სამარკეტინგო და სოციალური კვლევების<br />

ევროპული ასოციაციის მიერ. ანგარიშის გადაცემა მესამე პირებისათვის ეკონომიკურად<br />

სანქცირებადია.<br />

შემკვეთს აქვს უფლება მოითხოვოს <strong>დოკუმენტი</strong>ს კორექტირება კონტრაქტში და მის დამატებებში<br />

მოცემული სამარკეტინგო ამოცანის ამ დოკუმენტში მოცემული ვარაუდების შესაბამისობის ბაზაზე.<br />

ანგარიშში მოცემული ინფორმაცია ეფუძნება 1300+150+150 ინტერვიუს მასალას.<br />

1300 ინტერვიუ – საქართველოს 10 რეგიონის და თბილისის მოსახლეობა<br />

150 ინტერვიუ – სამცხე–ჯავახეთის რეგიონის სომეხი ეროვნების მოსახლეობა<br />

150 ინტერვიუ – ქვემო ქართლის რეგიონის აზერბაიჯანული მოსახლეობა


ს ა რ ჩ ე ვ ი<br />

რეზიუმე ..................................................................................................................................6<br />

კომუნიკაციის ეფექტურობის შეფასება...........................................................................19<br />

საქართველო .........................................................................................................................39<br />

სამოქალაქო რეგისტრაცია .................................................................................................39<br />

სამედიცინო რეგისტრაცია.................................................................................................41<br />

იმუნიზაციის მნიშვნელობა და უსაფრთხოება..............................................................44<br />

ინფორმირებულობა აცრისშემდგომი მოვლენების შესახებ ......................................54<br />

ინფორმირებულობა აცრების ვადებთან დაკავშირებით .............................................57<br />

დემოგრაფია..........................................................................................................................82<br />

ოჯახის დანახარჯები..........................................................................................................85<br />

შემოსავლის წყაროები ........................................................................................................90<br />

აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობის შედარება სამედიცინო ჟურნალის და<br />

რესპონდენტთა მონაცემების მიხედვით.........................................................................92<br />

ქალაქისგან მოშორებული რაიონები, ქალაქები და ქალაქთან მიმდებარე<br />

დასახლებები ......................................................................................................................103<br />

აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობის შედარება სამედიცინო ჟურნალის და<br />

რესპონდენტთა მონაცემების მიხედვით.......................................................................128<br />

სომეხი მოსახლეობა........................................................................................................ 135<br />

აღწერილობითი ანგარიში................................................................................................135<br />

სამოქალაქო რეგისტრაცია ...............................................................................................135<br />

სამედიცინო რეგისტრაცია...............................................................................................138<br />

იმუნიზაციის მნიშვნელობა და უსაფრთხოება............................................................140<br />

ინფორმირებულობა აცრების ვადებთან დაკავშირებით ..........................................148<br />

დემოგრაფია........................................................................................................................178<br />

ოჯახის დანახარჯები........................................................................................................181<br />

შემოსავლის წყაროები ......................................................................................................186<br />

აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობის შედარება სამედიცინო ჟურნალის და<br />

რესპონდენტთა მონაცემების მიხედვით.......................................................................188<br />

აზერბაიჯანული მოსახლეობა...................................................................................... 198<br />

სამოქალაქო რეგისტრაცია ...............................................................................................198<br />

სამედიცინო რეგისტრაცია...............................................................................................200<br />

იმუნიზაციის მნიშვნელობა და უსაფრთხოება............................................................203


ინფორმირებულობა აცრების ვადებთან დაკავშირებით ..........................................211<br />

ქცევა .....................................................................................................................................226<br />

დემოგრაფია........................................................................................................................237<br />

პროდუქტების, ნივთების შეძენა ბოლო ერთი თვის განმავლობაში.......................240<br />

ბოლო ერთი წლის განმავლობაში გაწეული სხვადასხვა შედარებით მსხვილი<br />

დანახარჯები.......................................................................................................................242<br />

შემოსავლის წყაროები ბოლო ერთი წლის განმავლობაში ........................................244<br />

ბოლო ერთი წლის განმავლობაში მიღებული თანხა სხვადასვა შემოსავლის<br />

წყაროებიდან.......................................................................................................................245<br />

აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობის შედარება სამედიცინო ჟურნალის და<br />

რესპონდენტთა მონაცემების მიხედვით.......................................................................246<br />

საქართველოს მხარეები ................................................................................................. 256<br />

აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობის შედარება სამედიცინო ჟურნალის და<br />

რესპონდენტთა მონაცემების მიხედვით.......................................................................277<br />

თბილისი .......................................................................................................................... 330<br />

სამოქალაქო რეგისტრაცია ...............................................................................................330<br />

სამედიცინო რეგისტრაცია...............................................................................................331<br />

აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობის შედარება სამედიცინო ჟურნალის და<br />

რესპონდენტთა მონაცემების მიხედვით.......................................................................353<br />

ქვემო ქართლი ................................................................................................................. 360<br />

სამოქალაქო რეგისტრაცია ...............................................................................................360<br />

სამედიცინო რეგისტრაცია...............................................................................................361<br />

აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობის შედარება სამედიცინო ჟურნალის და<br />

რესპონდენტთა მონაცემების მიხედვით.......................................................................382<br />

იმერეთი............................................................................................................................ 390<br />

სამოქალაქო რეგისტრაცია ...............................................................................................390<br />

სამედიცინო რეგისტრაცია...............................................................................................391<br />

აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობის შედარება სამედიცინო ჟურნალის და<br />

რესპონდენტთა მონაცემების მიხედვით.......................................................................413<br />

კომუნიკაციის კამპანიის ეფექტურობის შეფასება ......................................................422<br />

საქართველო .......................................................................................................................422<br />

ქალაქები, ქალაქების მიმდებარე დასახლებები და მოშორებული რაიონები .......429<br />

სომხური ეთნიკური უმცირესობა ..................................................................................437<br />

აზერბაიჯანული ეთნიკური უმცირესობა ....................................................................440<br />

ტექნიკური ინფორმაცია ................................................................................................ 445


რეზიუმე<br />

წინაისტორია<br />

საქართველოს ჯანდაცვის ეროვნული პოლიტიკის (1999-2010) ერთ-ერთი<br />

მთავარი პრიორიტეტია დედათა და ბავშვთა ჯანმრთელობის გაუმჯობესება,<br />

რაზედაც საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის<br />

სამინისტრო წლების განმავლობაში აქტიურად მუშაობს. ბავშვთა ჯანმრთელობის<br />

დაცვის საკითხებს შორის მნიშვნელოვანია მართვადი ინფექციური დაავადებების<br />

წინააღმდეგ ბრძოლა, რომელიც ხორციელდება როგორც სახელმწიფო პროგრამებით,<br />

ასევე საერთაშორისო ორგანიზაციებთან ნაყოფიერი თანამშრომლობით.<br />

2005 წელს საქართველოს ჯანდაცვის სისტემის ხელმძღვანელობის მიერ,<br />

მაღალკვალიფიციურ ექსპერტებთან ერთად, შემუშავდა იმუნიზაციის პროგრამის<br />

მდგრადობის გეგმა, რომელშიც ქვეყნის პრიორიტეტების მიხედვით ხაზგასმულია<br />

ძირითადი ღონისძიებები იმუნიზაციის სფეროში.<br />

ბავშვთა იმუნიზაციის საქმეში წლების განმავლობაში მიღწეული<br />

წარმატებების მიუხედავად, ჯერ კიდევ სახეზეა პრობლემები, რომლებიც აფერხებენ<br />

ბავშვთა კონტინგენტის პროფილაქტიკური აცრებით სრულყოფილად მოცვას. ამ<br />

მიზეზებს შორის განსაკუთრებით საზიანოა და დამაფიქრებელი მშობლების მიერ<br />

პროფილაქტიკურ აცრებზე უარის თქმის შემთხვევები და სამედიცინო სფეროს<br />

ზოგიერთი მუშაკის მხრიდან აცრების მიმართ სრულიად არამოტივირებული და<br />

გაურკვეველი ნეგატიური განწყობა. არსებობს ე.წ. “საკომუნიკაციო კრიზისი”, რაც<br />

საჭიროებს სახელმწიფოს მიერ საკომუნიკაციო და სოციალური მობილიზაციის<br />

ინტენსიურ განხორციელებას თანამედროვე ეფექტური ტექნოლოგიების<br />

გამოყენებით.<br />

იუნისეფის მიერ მოსახლეობაში იმუნიზაციასთან დაკავშირებული ცოდნის<br />

დონის, პრაქტიკისა და ქცევის შესახებ 2006 წელს ჩატარებულმა კვლევამ 1<br />

გამოავლინა, რომ მშობლებში მართვადი ინფექციების, კერძოდ დიფთერია,<br />

ყივანახველა, ტეტანუსის, პოლიომიელიტისა და ჰეპატიტის შესახებ ცოდნა საკმაოდ<br />

დაბალი იყო (დაავადებების შესახებ ინფორმაცია არ ჰქონდათ გამოკითხულთა 29.3<br />

%-ს). ამ მხრივ განსაკუთრებით სავალალო მდგომარეობა გამოიკვეთა სომეხი<br />

ეროვნების რესპონდენტებში (58 %). ასევე დაბალი იყო დედების განწყობა აცრების<br />

კალენდრით განსაზღვრული ვადების დაცვისადმი როგორც საქართველოს<br />

მასშტაბით (61,1 %), ასევე ეთნიკურ უმცირესობებში. შესაბამისად მცირე იყო<br />

მოსახლეობაში ცოდნა აცრების ჩატარების ვადების შესახებ: საქართველოს<br />

მოსახლეობის 62 %-მა არ იცოდა, თუ როდის უნდა ჩაუტაროს ბავშვს<br />

დიფთერია/ყივანახველა/ტეტანუსისა და ჰეპატიტ B-ს საწინააღმდეგო, ხოლო 59 %-<br />

მა - პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრა. დაბალი იყო მშობლების მიერ აცრების<br />

დროულობის დაცვისადმი საკუთარი პასუხისმგებლობის აღქმა - საქართველოში<br />

მცხოვრები მშობლების მხოლოდ 58 %-ს, ხოლო აზერბაიჯანელი მშობლების 35 %<br />

თვლიდა საჭიროდ, რომ თვითონ უნდა უზრუნველყოს აცრების დროულობა.<br />

1 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.


საქართველოს მოსახლეობაში საკმაოდ მაღალი იყო მართვადი დაავადებების<br />

საწინააღმდეგო აცრების უსაფრთხოების აღქმა, თუმცა აზერბაიჯანელი ეროვნების<br />

მოსახლეობის მხოლოდ 58,7 % მიიჩნევდა აცრას უსაფრთხოდ.<br />

ბაზისური კვლევის მიხედვით დაბალი იყო ექთნის როლი აცრებისა და<br />

ინფექციური დაავადებების შესახებ ინფორმაციის მიწოდებაში (მშობლების<br />

გადმოცემით იგი შეადგენდა 4,5%-ს), ეს მაჩვენებელი კი ექიმისათვის აღწევდა 83 %-<br />

ს. ვაქცინაციაზე უარის თქმის უმთავრეს მიზეზად დედები მიიჩნევდნენ აცრის<br />

შემდგომ გართულებებს, შესაბამისად დაბალი იყო მშობლების ცოდნა აცრის<br />

შემდგომი ჩვეული რეაქციებისა და გართულებების შესახებ. კვლევის შედეგად<br />

გამოირკვა, რომ ბავშვების მხოლოდ 17 %-ს ჩაუტარდა იმუნიზაციის ეროვნული<br />

კალენდრით გათვალისწინებული აცრები 2,3,4 თვის ასაკში. დაბალი იყო ცალკეული<br />

ანტიგენის მიმართ დროული აცრის მაჩვენებელი როგორც მთლიანად<br />

მოსახლეობაში, ასევე ეთნიკურ უმცირესობებში.<br />

აღნიშნული პრობლების დასაძლევად შრომის, ჯანმრთელობისა და<br />

სოციალური დაცვის სამინისტრომ გაეროს ბავშვთა ფონდის საქართველოს<br />

წარმომადგენლობასა და განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროსთან მჭიდრო<br />

თანამშრომლობით, 2007 წელში განახორციელა ფართომასშტაბიანი საინფორმაციო<br />

საკომუნიკაციო კამპანია იმუნიზაციის შესახებ, რომლის მიზანი იყო საქართველოში<br />

მცხოვრები 1 წლამდე ასაკის ბავშვთა დროული იმუნიზაციის მოცვის გაუმჯობესება<br />

მართვადი დაავადებების ეფექტური პროფილაქტიკის მიზნით. კამპანია<br />

მოუწოდებდა დედებს დროულად ჩაეტარებინათ ბავშვებსათვის იმუნიზაციის<br />

ეროვნული კალენდრით გათვალისწინებული აცრები 2,3,4 თვის ასაკში.<br />

საინფორმაციო კამპანია ორიენტირებული იყო დედების ქცევის ცვლილებაზე.<br />

მან იმუშავა სხვადასხვა მიმართულებით და მოიცავდა შემდეგ სფეროებს:<br />

ადმინისტრაციული მობილიზაცია, საზოგადოებასთან ურთიერთობა, რეკლამირება<br />

მას-მედიის საშუალებით, პიროვნებათაშორისი კომუნიკაცია, სასკოლო<br />

ღონისძიებები, ბიზნეს სექტორის მობილიზება.<br />

ჩატარებული საკომუნიკაციო კამპანიის ეფექტურობისა და მიღებული<br />

შედეგების შესაფასებლად იუნისეფის დაკვეთით მარკეტინგისა და კვლევის<br />

ასოციაციის მიერ საქართველოს ყველა რეგიონში 2008 წლის თებერვალსა და მარტში<br />

ჩატარებულ იქნა კვლევა. მისი კონკრეტული მიზანი იყო შესწავლილიყო, თუ რა<br />

ცვლილებები მოხდა მართვადი ინფექციების, ვაქცინაციის ვადების, ვაქცინაციის<br />

შემდგომი გართულებებისა და ჩვეული რეაქციების შესახებ მოსახლეობის<br />

ინფორმირებულობასა და ცოდნაში, რა შედეგი იქნა მიღწეული დედების მიერ<br />

იმუნიზაციის, კერძოდ დროული იმუნიზაციის მიმართ მშობლების განწყობაში და<br />

აცრების კონტროლის საქმეში თავიანთი როლის აღქმაში, როგორ შეიცვალა<br />

ჩატარებული მრავალმხრივი საქმიანობების შედეგად დროული იმუნიზაციით მოცვა<br />

სამი სამიზნე ანტიგენის მიმართ (დყტ, პოლიომიელიტი და ჰეპატიტი) როგორც<br />

საქართველოს მასშტაბით, ასევე ეთნიკური უმცირესობების, ქალაქების, ქალაქებიდან<br />

მოშორებული დასახლებული პუნქტებისა და ცალკეული რეგიონების ჭრილში.<br />

კვლევის შედეგებზე დაყრდნობით მოხდა შესაბამისი რეკომენდაციების<br />

შემუშავება, რომელიც სასურველია გამოყენებულ იქნას იმუნიზაციის სფეროში<br />

სახელმწიფო თუ არასამთავრობო ორგანიზაციების მიერ შესრულებული პროექტების<br />

განხორციელებისა და სპეციფიკური სახელმწიფო პოლიტიკის შემუშავებისათვის.<br />

ქვემოთ მოყვანილია კვლევის ძირითადი მიგნებები შემდეგი საკითხების<br />

მიხედვით: სამედიცინო რეგისტრაცია და აღრიცხვა, ზოგადად იმუნიზაციისა და


კერძოდ დროული ვაქცინაციის მნიშვნელობისა და უსაფრთხოების აღქმა,<br />

ცნობადობა მართვადი ინფექციების შესახებ, მშობლის ქცევა დროულ<br />

იმუნიზაციასთან მიმართებაში (დროულად ჩატარებული აცრები მშობლებისა და<br />

სამედიცინო დაწესებულებების მონაცემების მიხედვით) და სხვადასხვა<br />

საკომუნიკაციო არხების ეფექტურობის შეფასება. კერძოდ:<br />

რეგისტრაცია/აღრიცხვა<br />

1. ქვეყნის მოსახლეობაში სამოქალაქო რეგისტრაციის მიღმა დარჩენილი 1<br />

წლამდე ასაკის ბავშვების რაოდენობა ბოლო ერთი წლის განმავლობაში 3%-ით<br />

შემცირდა, ამასთან ბავშვის ასაკი დაბადების მოწმობის აღების მომენტში<br />

”გაახალგაზრდავდა” და ძირითადად ხდება ბავშვის დაბადებიდან<br />

მესამე/მეოთხე დღეს, ანუ ბავშვის სამშობიაროში ყოფნის პერიოდში.<br />

1.1 ეთნიკური უმცირესობებიდან განსაკუთრებით მაღალია სამოქალაქო<br />

რეგისტრაციის ზრდა სომეხი ეროვნების მოსახლეობაში, მაგრამ<br />

დაბადების მოწმობის აღება ხდება უფრო გვიან, კერძოდ კი ბავშვის<br />

დაბადებიდან 7 დღის შემდეგ. წინა წელთან შედარებით სამოქალაქო<br />

რეგისტრაცია გაიზარდა 10,3 %-ით და მიაღწია 83,4 %-ს.<br />

1.2 აზერბაიჯანელი ეროვნების მოსახლეობაში ეს მონაცემები ქვეყნის<br />

მონაცემების მსგავსია. სამოქალაქო რეგისტრაცია გაიზარდა 2,8,%-ით<br />

და მიაღწია 97,8 %-ს.<br />

1.3 საქართველოს მხარეებიდან სამოქალაქო რეგისტრაციის სისრულე<br />

ყველაზე დაბალია ქვემო ქართლის მხარეში (89,9%), ყველაზე მაღალი -<br />

რაჭა-ლეჩხუმ-ქვემო სვანეთში (100 %).<br />

2. უფასო სამოქალაქო რეგისტრაციამ მოიმატა საქართველოს მასშტაბით. იმ<br />

დედების რაოდენობა, რომელთაც თანხა გადაიხადეს რეგისტრაციაში<br />

შემცირდა 7.2 %-ით და გახდა 16,5 %, თუმცა რესპონდენტთა განმარტებით,<br />

გადამხდელთათვის საფასური 2,6 ლარით გაიზარდა. აზერბაიჯანელი<br />

ეროვნების მოსახლეობაში თანხის გადახდის შემთხვევები 2,8 %-ით შემცირდა<br />

და გახდა 9,0%, სომეხი ეროვნების მოსახლეობაში კი პირიქით გაიზარდა 28.1<br />

%-დან და 41,6 %-მდე.<br />

3. გამოკითხულ რესპონდენტთა ბავშვების 98.6%-ს გავლილი აქვს სამედიცინო<br />

რეგისტრაცია, რაც 1.9 %-ით მეტია წინა წლის მონაცემებთან შედარებით.<br />

აღსანიშნავია ბავშვთა დროული სამედიცინო რეგისტრაციის მომატებაც<br />

ეთნიკურ უმცირესობებში - დაბადებიდან პირველი კვირის განმავლობაში<br />

რეგისტრირებული ბავშვების რაოდენობა სომეხი ეროვნების მოსახლეობაში<br />

2007 წლის 29 %-დან 2008 წელს გაიზარდა 53,4 %-მდე, ხოლო აზერბაიჯანელი<br />

ეროვნების მოსახლეობაში - 8.1 % -დან 2007 წელს 25 %-მდე 2008 წელს.<br />

4. სოფლის მოსახლეობაში 1,7%-ით მოიმატა ამბულატორიულ ქსელში<br />

სამედიცინო რეგისტრაციამ, ქალაქის მოსახლეობაში 9,9%-ით მოიმატა ბინაზე<br />

რეგისტაციამ. ეთნიკურ უმცირესობებში სამედიცინო რეგისტრაციის<br />

განხორციელება სხვადასხვა გზით ხდება: სომეხი ეროვნების მოსახლეობაში<br />

სამედიცინო აღრიცხვაზე ბავშვები უფრო ხშირად ბინაზე აჰყავთ (44.6 % 2008


წელს; 57.2 %% 2007 წელს); აზერბაიჯანელი ეროვნების მოსახლეობაში -<br />

ამბულატორია-პოლიკლინიკაში ვიზიტისას (66.9 % 2008 წელს, 51.6 % 2007<br />

წელს). მიღებული მონაცემები გვიჩვენებს, რომ ეთნიკური უმცირესობის<br />

წარმომადგენლებში შემცირდა ბინაზე რეგისტრაციის შემთხვევები,<br />

განსაკუთრებით კი აზერბაიჯანელი ეროვნების მოსახლეობაში. ამავე დროს<br />

უნდა აღინიშნოს, რომ ბავშვების სამედიცინო დაწესებულებების მიერ<br />

აღრიცხვაზე აყვანა დიდწილად კვლავინდებურად უკავშირდება სამედიცინო<br />

სისტემის ჩარევასა და პირველი სამედიცინო მომსახურების მიღებას.<br />

განსაკუთრებით აღსანიშნავია ბავშვების რეგისტრაციის გაზრდა სამედიცინო<br />

პერსონალის მიერ სახლში ვიზიტის დროს, რაც საქართველოს<br />

მოსახლეობისათვის 2008 წლისათვის გაიზარდა. ეს ფაქტი კამპანიის<br />

ფარგლებში სამედიცინო პერსონალის აქტიურობის მომატებაზე მიუთითებს,<br />

რაც გარკვეულწილად განპირობებული იყო ექთანთა მოტივაციით კამპანიის<br />

მიმდინარეობისას განხორციელებული წამახალისებელი ღონისძიებების<br />

შედეგად.<br />

მართვადი ინფექციური დაავადებების ცნობადობა<br />

5. მართვადი ინფექციების საერთო ცნობადობა* 2 მშობელთა შორის<br />

საქართველოს მასშტაბით ყველა სამიზნე ინფექციური დაავადების მიმართ<br />

2007 წელთან შედარებით 17.7 %-ით გაიზარდა.<br />

5.1 2008 წელს, ქვეყნის მოსახლეობაში ყველაზე მეტად ცნობადი<br />

ინფექციური დაავდება არის ჰეპატიტი B (საერთო ცნობადობა-107 %),<br />

ნაკლებად ცნობილი კი ტეტანუსი (83,5 %). წინა წელთან შედარებით<br />

ცნობადობა განსაკუთრებით გაზრდილია (32,2 %-ით)<br />

პოლიომიელიტის მიმართ.<br />

5.2 13,9 %-ით შემცირდა იმ დედათა რაოდენობა, რომელთაც არ იციან<br />

მართვადი ინფექციური დაავადებები (35,3 %-იდან 2007 წელს 21,4 %-<br />

მდე 2008 წელს).<br />

5.3 აზერბაიჯანელი ეროვნების მოსახლეობის გამოკითხვის მონაცემების<br />

მიხედვით მართვადი დაავადებების ცნობადობა წინა წლებთან<br />

შედარებით 12 %-ით მაღალია, მთლიანობაში კი დაბალია საქართველოს<br />

მოსახლეობასთან შედარებით. ყველაზე მაღალია დიფთერიის<br />

ცნობადობა (98%), ყველაზე დაბალი – ტეტანუსის ცნობადობა (26%),<br />

ხოლო ინფექციური დაავადებების არცოდნის პროცენტული<br />

მაჩვენებელი შეადგენს 38%–ს, მაშინ, როდესაც საქართველოს<br />

მოსახლეობაში ინფექციური დაავადებების არცოდნის პროცენტული<br />

მაჩვენებელი 21.4 %–ია.<br />

5.4 გამოკითხულ სომეხი ეროვნების რესპონდენტებში დაავადებების<br />

საერთო ცნობადობა გაიზარდა 48.5 %-ით წინა წელთან შედარებით.<br />

ყველაზე მაღალი ცნობადობა აქვს ჰეპატიტ B -ს (108%), ყველაზე<br />

დაბალი - ტეტანუსს (61%), არ ცოდნის მონაცემები კი შეადგენს 11,4 %-ს,<br />

რაც 2007 წლის მონაცემებთან შედარებით 46.6 %-ით, ხოლო<br />

2 საერთო ცნობადობაში იგულისხმება სპონტანური და დამხმარე ბარათით მიღებული მონაცემების<br />

ჯამი.


საქართველოს მოსახლეობის მაჩვენებლებთან შედარებით 10 %-ით<br />

ნაკლებია.<br />

5.5 საქართველოს ადმინისტრაციულ მხარეებს შორის დაავადებების<br />

მაღალი ცნობადობით გამოირჩევიან გურიის რეგიონში მცხოვრები<br />

მშობლები (97,7%), დაბალი ცნობადობით - სამეგრელოში მცხოვრები<br />

მშობლები (83 %).<br />

5.6 დაავადებების ცნობა ქალაქებიდან მოშორებულ დასახლებულ<br />

პუნქტებში მცხოვრებ მშობლებში მნიშვნელოვნად ჩამორჩება ქვეყნის<br />

საერთო მაჩვენებელს - დედების რაოდენობა, რომლებიც აღნიშნავენ,<br />

რომ არ იციან მართვადი დაავადებები, შეადგენს 31,6 პროცენტს, რაც<br />

საქართველოს მოსახლეობის მონაცემებთან შედარებით 10,2 %-ით,<br />

ხოლო ქალაქის მონაცემებთან შედარებით 11,1%-ით მეტია.<br />

იმუნიზაციისა და კერძოდ დროული ვაქცინაციის მნიშვნელობისა და<br />

უსაფრთხოების აღქმა,<br />

6. ჩატარებული კვლევის შედეგებმა ცხადყო ბოლო ერთი წლის განმავლობაში<br />

ზოგადად იმუნიზაციისა და დროული აცრის აუცილებლობის აღქმის მატება.<br />

6.1 კვლევის დროს გამოიკვეთა მშობელთა აზრის 15,7%-იანი ცვლილება<br />

მატებისკენ - აცრების სქემის დაცვის საკმაო მნიშვნელობის<br />

გაცნობიერებიდან მისი აუცილებლობისაკენ. საქართველოს მასშტაბით<br />

მშობელთა წილი, რომლებიც აცრებს ზედმეტად, არასაჭიროდ<br />

მიიჩნევენ, შემცირდა 5.8 %-ით (2007წ. - 6.7 %, 2008 წ -0.9 %)<br />

6.2 ეთნიკური უმცირესობების წარმომადგენლებში მოიმატა იმუნიზაციის<br />

მნიშვნელობის აღქმამ წინა წლის მონაცემებთან შედარებით (სომეხი<br />

ეროვნების მოსახლეობაში 2.5%-ით და აზერბაიჯანელი ეროვნების<br />

მოსახლეობაში - 7.1 %-ით).<br />

6.3 მიუხედავად აღნიშნული ზრდისა, აზერბაიჯანელი ეროვნების<br />

დედების მიერ აცრების მნიშვნელობის გაცნობიერება დაბალია (16%-<br />

ით) ქვეყნის საერთო მაჩვენებელზე.<br />

6.4 საქართველოს რეგიონებს შორის აცრების ჩატრების აუცილებლობის<br />

ყველაზე მაღალი გაცნობიერება შიდა ქართლში მცხოვრებ მშობლებში<br />

დაფიქსირდა (99,1%), ხოლო დაბალი - მცხეთა-მთიანეთსა (84%) და<br />

თბილისში (87,5%-ში) მცხოვრებ მშობლებში.<br />

6.5 აცრების აუცილებლობის მნიშვნელობის გაცნობიერება დედების<br />

ასაკობრივ ჭრილში ერთგვაროვანია და ვარირებს 6%-ის ფარგლებში. ამ<br />

მხრივ 20-35 წლის ასაკობრივი კატეგორიის დედები ყველაზე მაღალი<br />

მაჩვენებლით გამოიჩევიან (96%-95,7%), ყველაზე დაბალი<br />

მაჩვენებლით კი - 20 წლამდე ასაკის დედები, რომელთა მხოლოდ 90%-<br />

ია დარწმუნებული აცრების აუცილებლობაში.<br />

6.6 საქართველოს მასშტაბით გამოკითხულ რესპონდენტთა დიდი<br />

უმრავლესობა აცნობიერებს პროფიკაქტიკური აცრების დროულად<br />

ჩატარების აუცილებლობას. აცრებისათვის დადგენილი ვადების<br />

დაცვის აუცილებლობის გაცნობიერებამ მიმდინარე წელს მიაღწია 76.8<br />

%-ს, რაც 15,7 %-ით მეტია 2007 წლის მონაცემებთან შედარებით. მათი<br />

წილი კი, ვისი აზრითაც აცრების დროულად ჩატარება მეტ-ნაკლებად


უმნიშვნელოა, შემცირდა 1,7-ჯერ წინა წლის მონაცემთან შედარებით<br />

აცრების დროულად ჩატარების მნიშვნელობა ასევე საგრძნობლად არის<br />

გაზრდილი სომეხი (17.6 %-ით) და აზერბაიჯანელი ეროვნების<br />

რესპონდენტებში (26.1 %-ით).<br />

6.7 მიუხედავად იმისა, რომ ვადების დაცვის აუცილებლობის აღქმა<br />

მაღალია დედებში როგორც საქართველოს მასშტაბით (76 %), ასევე<br />

ეთნიკურ უმცირესობებში, მაინც არასასურველად დაბალიa ცოდნა<br />

აცრების ჩატარების ვადების და ჯერადობის შესახებ. თუმცა უნდა<br />

აღინიშნოს, რომ წინა წელთან შედარებით ამ მიმართულებითac<br />

შეინიშნება დადებითი ტენდენცია. საქართველოს მოსახლეობისათვის<br />

ეს მაჩვენებელი გაიზარდა სამივე ანტიგენისათვის 13,4 %-ით: ყველაზე<br />

მეტად მოიმატა პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრების ვადების<br />

ცოდნამ (20,8 -%-ით).<br />

6.8 სომეხი ეროვნების იმ მშობელთა შორის, რომელთაც მიაჩნდათ რომ<br />

იცოდნენ აცრების ჩატარების კალენდარი, დყტ/ოპვ-ს ვადები სწორად<br />

დაასახელა 63.4 %-მა (34.3% ზრდა), ხოლო ჰეპატიტის ვადები -<br />

დედების 65,6 %-მა (40.8 % ზრდა).<br />

6.9 საქართველოს რეგიონებს შორის ასაკობრივი აცრების ვადების სწორი<br />

ცოდნის მაღალი დონე გამომჟღავნდა სამცხე-ჯავახეთისა და გურიის<br />

მხარეებში, ხოლო ყველაზე დაბალი - მცხეთა-მთიანეთის (8.3 %),<br />

სამეგრელოსა (36 %) და ქვემო ქართლის (45.7%) მხარეებში.<br />

6.10 გარკვეული განსხვავება აღინიშნება საქართველოს ქალაქებსა და<br />

ქალაქებიდან მოშორებულ დასახლებულ პუნქტებში მცხოვრებ<br />

რესპონდენტთა შორის აცრების ვადებისა და ჯერადობის ცოდნის<br />

დონეში. ზოგადად ყველა დაავადების საწინააღმდეგო აცრების<br />

პირველი კურსის მისაღებ დოზათა რაოდენობის მცოდნე<br />

რესპონდენტების წილი (რესპონდენტთა შეხედულების მიხედვით)<br />

ქალაქებიდან მოშორებულ დასახლებულ პუნქტებში 16 %-ით<br />

ნაკლებია, ვიდრე ქალაქის მოსახლეობაში. იმ დედათა შორის,<br />

რომლებიც მიიჩნევდნენ, რომ სწორად იცოდნენ აცრების ჩატარების<br />

გრაფიკი, დყტ/ოპვ ვაქცინებისათვის ვადები სწორად დაასახელა<br />

ქალაქებში მცხოვრებ დედათას 56.5 %-მა, ხოლო ქალაქებიდან<br />

მოშორებულ დასახლებულ პუნქტებში მცხოვრები მშობლების 37.7 %-<br />

მა.<br />

7. აცრებისთვის დადგენილი ვადების დაცვის აუცილებლობის და აცრის<br />

დაგვიანებით გამოწვეული ადექვატური შედეგების გაცნობიერების მატებამ<br />

განაპირობა ცალკეული დაავადებების საწინააღმდეგო აცრების ვადების<br />

ცოდნის საშუალოდ 8%-იანი ზრდა და იმ დედათა წილის საშუალოდ 4,7%-ით<br />

შემცირება, რომლებმაც არ იციან ბავშვებისათვის ჩატარებული აცრების<br />

რაოდენობის შესახებ.<br />

8. ინფექციური დაავადებების საწინააღმდეგო აცრების ჩატარების სრულიად<br />

უსაფრთხოებისადმი ნდობა ქვეყნის მოსახლეობაში 21.6 %-ით გაიზარდა წინა<br />

წლის მონაცემებთად შედარებით და მიაღწია 82.5 %-ს. აცრისშემდგომი<br />

გართულებების შიში, როგორც იმუნიზაციის უსაფრთხოების იმიჯის


განმსაზღვრელი ყველაზე მნიშვნელოვანი ფაქტორი, 6,3%-ითაა შემცირებული<br />

წინა წელთან შედარებით.<br />

8.1 სომეხი ეროვნების რესპონდენტთა გამოკითხვის მონაცემების<br />

მიხედვით, ათიდან ცხრა რესპონდენტის აზრით, საქართველოში<br />

ბავშვებისათვის ინფექციური დაავადებების საწინააღმდეგო აცრების<br />

ჩატარება სრულიად უსაფრთხოა. გამოკითხულთა მხოლოდ 3,1%<br />

მიიჩნევს, რომ აცრის ჩატარება საშიშია ყივანახველას და ჰეპატიტი B-ს<br />

საწინააღმდეგოდ. სახიფათოობის მიზეზი უკავშირდება ვაქცინის<br />

უხარისხობას, აცრისშემდგომ შესაძლო გართულებებს და ბავშვის<br />

ჯანმრთელობის არადამაკმაყოფილებელ მდგომარეობას აცრის<br />

მომენტში; კვლევის ფარგლებში გამოკითხული სომეხი ეროვნების<br />

რესპონდენტები გაცილებით უფრო უსაფრთხოდ აღიქვამენ აცრების<br />

პროცესს, ვიდრე მთლიანი მოსახლეობა.<br />

8.2 განსხვავებული სურათი ფიქსირდება აზერბაიჯანელი ეროვნების<br />

მოსახლეობაში. ბავშვებისათვის პროფილაქტიკური აცრების ჩატარებას<br />

სრულიად უსაფრთხოდ მიიჩნევს გამოკითხულთა 83%, რაც 10.8 %-ით<br />

დაბალიa, ვიდრე სომეხ რესპონდენტებში (93,8%). ვაქცინის ხარისხს<br />

ისინი ნაკლებ ყურადღებას აქცევენ ვიდრე საქართველოს მოსახლეობა.<br />

9. აცრების დაგვიანებით გამოწვეული შედეგების გააზრებისას 50.1 %-ში<br />

ფიქსირდება ადექვატურ შედეგთა გაცნობიერება საქართველოს მასშტაბით,<br />

რაც გასული წლების შედეგებს 8.8 %-ით აღემატება. იგივე მაჩვენებელი<br />

მნიშვნელოვნად არის დაბალი სომეხი (25.9 %-ით) და აზერბაიჯანელი (40.1 %-<br />

ით) ეროვნების დედებში, რაც საქართველოს მონაცემებზე შესაბამისად 24 %<br />

და 10 %-ით ნაკლებია.<br />

10. გამოკითხულ მშობლებში გაიზარდა აცრისშემდგომი ჩვეული რეაქციებისა და<br />

შესაძლო გართულებების განსხვავების აღქმა. აცრების სახიფათოობის<br />

დაკავშირება აცრის მიერ გამოწვეულ გართულებებთან/რეაქციებთან<br />

შემცირდა 2,5-ჯერ, ვაქცინის უხარისხობათან -2,6-ჯერ და ბავშვის ზოგად<br />

არადამაკმაყოფილებელ მდგომარეობასთან - 4,4-ჯერ.<br />

სამედიცინო პერსონალისადმი ნდობა და დედების როლის აღქმა<br />

კვლევა ცხადყოფს სამედიცინო პერსონალისადმი (ექთანი, ექიმი) ნდობის ზრდას,<br />

ასევე გაზრდილია მშობლის პასუხისმგებლობა იმუნიზაციის პროცესის სწორად<br />

წარმართვისათვის.<br />

11. აღსანიშნავია, რომ წლევანდელი მონაცემებით მშობლის როლის აღქმა ბავშვის<br />

აცრის დროულობის დაცვაში საქართველოსათვის მომატებულია 14.6 %-ით,<br />

სომეხი და აზერბაიჯანელი ეროვნების დედებისათვის კი შესაბამისად 31.5%-<br />

ითა და 27.6 %-ით. მშობლების იმუნიზაციის პროცესში ჩართულობის<br />

პოტენციალი ყველაზე მაღალია შიდა ქართლის მხარეში, ხოლო ყველაზე<br />

დაბალი - რაჭა-ლეჩხუმ-ქვემო სვანეთის მხარეში. თუმცა მიღებული<br />

დადებითი შედეგები ჯერ კიდევ არ არის საკმარისი იმისათვის, რომ აცრების<br />

დროულად მოცვამ მიაღწიოს იმუნიზაციის ეროვნული პროგრამის მიზნებს.


12. რესპონდენტების პასუხის მიხედვით კამპანიის დასასრულს ექთნის როლი<br />

ბავშვთა იმუნიზაციის საკითხებში გაიზარდა 3.1%-ით მთელი<br />

საქართველოსათვის, 31.6 %-ით სომხური და 9.1 %-ით აზერბაიჯანელი<br />

ეროვნების რესპონდენტებში. აღნიშნული მიუთითებს, რომ საკომუნიკაციო<br />

კამპანიის ფარგლებში ექთნის მიერ ჩატარებულმა აქტიურმა საუბრებმა<br />

აამაღლა მათი მნიშვნელობა როგორც საქართველოს, ასევე ეთნიკური<br />

უმცირესობების რესპონდენტთა შორის.<br />

13. საქართველოში გაზრდილია მედმუშაკთა მართვად დაავადებებზე<br />

მოსახლეობის ინფორმატორის მთავარი როლი: პირველ რიგში ექიმის - 13%-<br />

ით, შემდეგ კი - ექთნის 6,6%-ით, და ამბულატორია/პოლიკლინიკის სხვა<br />

სამედიცინო მუშაკის - 1,7%-ით. ეს ფაქტი დიდი ალბათობით მეტყველებს<br />

წინა წელთან შედარებით სამედიცინო სფეროს წარმომადგენლების დედებთან<br />

გახშირებულ კონტაქტებზე.<br />

14. საქართველოს ქალაქებიდან მოშორებულ დასახლებულ პუნქტებში მცხოვრებ<br />

მოსახლეობაში პროფილაქტიკური აცრების შესახებ რესპონდენტთა<br />

უმრავლესობა ენდობა სამედიცინო სფეროს წარმომადგენლებს (ექიმები 66.3<br />

%-ში), მეორე რიგის ინფორმაციის სანდო წყაროებია ტელევიზია და ექთნების<br />

საკომუნიკაციო საუბრები 3 (შესაბამისად 9 % და 11.3 %). ნაკლებად სანდო<br />

საინფორმაციო წყაროებია სამედიცინო წიგნი, გაზეთები, მეზობლები და<br />

მეგობრები. ეთნიკური უმცირესობები ნაკლებად ენდობიან ტელევიზიიდან<br />

მიღებულ ინფორმაციას.<br />

15. იმუნიზაციის საკითხებთან დაკავშირებული ინფორმაციული დეფიციტი<br />

ნაკლებ დისკომფორტს უქმნის რაჭა-ლეჩხუმ-ქვემო სვანეთის, კახეთის და<br />

იმერეთის მხარეებში გამოკითხულ და აზერბაიჯანელი ეროვნების მშობლებს,<br />

რადგან მიიჩნევენ, რომ აცრების ჯერადობა და ასაკობრივი ვადები პირველ<br />

რიგში უნდა აკონტროლოს ბავშვის ექიმმა/ექთანმა. სომეხი ეროვნების<br />

მოსახლეობაში მშობლების პოზიცია განსხვავებულია. მათი 73.1 % მიიჩნევს,<br />

რომ თავად უნდა უზრუნველყონ აცრების დროულობა. ეს ფაქტი მიუთითებს<br />

იმაზე, რომ სომეხი ეროვნების დედები არ გაურბიან აცრების ვადების დაცვის<br />

მიმართ პასუხისმგებლობას. რაც შეეხება აზერბაიჯანელი დედების<br />

დამოკიდებულებას, მათი 95,1% მიიჩნევს, რომ ბავშვის აცრების ვადების<br />

დაცვა უნდა უზრუნველყოს ბავშვის ექიმმა. აზერბიჯანელი<br />

რესპონდენტებისათვის ბავშვის აცრების მართვაში წამყვანი როლი ენიჭება<br />

ექიმს (95.1 %) და შემდეგ მშობელს (62.6%). სომეხი ეროვნების<br />

რესპონდენტების გამოკითხვის მონაცემებით - მშობელს და შემდეგ ექთანს<br />

(47.2 %), მთლიანად ქვეყნის მოსახლეობის შემთხვევაში კი ექიმს (75.5 %) და<br />

შემდეგ მშობელს (73.5 %).<br />

3 საკომუნიკაციო კამპანიის ფარგლებში ექთნები დადიოდნენ ოჯახებში და ესაუბრებოდნენ<br />

მოსახლეობას იმუნიზაციის თაობაზე (ოჯახებში ექთნების საკომუნიკაციო საუბრები).


მშობელთა ქცევა დროულ იმუნიზაციასთან მიმართებაში<br />

ჩატარებულმა კვლევამ დაგვანახა დედათა ქცევის მოსალოდნელი დადებითი<br />

ცვლილება, რაც გამოიხატა ქვეყნის მასშტაბით დროული იმუნიზაციის<br />

მაჩვენებლების გაზრდით.<br />

16. საქართველოს მასშტაბით აღინიშნა დროული აცრებით მოცვის<br />

მაჩვენებლების საშუალოდ 16%-ით მატება სამედიცინო დაწესებულებების<br />

(პოლიკლინიკა/ამბულატორია) მონაცემების მიხედვით: დყტ3-ისთვის - 16.7%-<br />

ით, ოპვ3-ისთვის - 10%-ით და ჰეპ B 3-ს აცრებისთვის - 20.1 %-ით. შესაბამისად<br />

შემცირდა ბავშვთა დანაკარგები: დყტ-სათვის 13.5 %-ით, ოპვ-სათვის 10 %-ით<br />

და ჰეპ B-სათვის 15.7 %-ით.<br />

17. დროული აცრებით სრული მოცვის მაჩვენებელმა* 4 ქვეყანაში შედაგინა დყტ<br />

ვაქცინისთვის 35,1%, ოპვ ვაქცინისთვის - 28,3%, ჰეპ B ვაქცინისთვის - 35,9%.<br />

17.1 საქართველოს მხარეებში დყტ-ს დროული სრული მოცვის საუკეთესო<br />

მაჩვენებელი მიღწეული იქნა სამცხე-ჯავახეთში მცხოვრებ ბავშვებში (59.4<br />

%), ყველაზე დაბალი - შიდა ქართლში (18.4 %).<br />

17.2 ოპვ-ს დროული სრული მოცვის მაღალი დონე მხარეებიდან<br />

დაფიქსირდა სამცხე-ჯავახეთში (58.9%), დაბალი - რაჭა-ლეჩხუმში (14.0 %).<br />

17.3 ჰეპB-ს დროული სრული მოცვის მაღალი მაჩვენებელი იქნა მიღწეული<br />

სამცხე-ჯავახეთის (59.0 %), ყველაზე დაბალი - ქვემო ქართლის მხარეში<br />

(27.4 %).<br />

18. საკომუნიკაციო კამპანიის შედეგად დადებითი ტენდენცია აღინიშნება<br />

სამიზნე ანტიგენების მიმართ დროული აცრის სრული მოცვის მხრივ<br />

ეთნიკურ უმცირესობებშიც. სომეხი ეროვნების ბავშვებში დყტ-ით დროული<br />

მოცვის დონე გაიზარდა 10 %-ით, ოპვ-ს აცრების სრული მოცვა გაიზარდა 11,2<br />

%-ით, ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო აცრების სრული კურსით მოცვა<br />

გაიზარდა 17.5 %-ით. უნდა აღინიშნოს, რომ სომეხი ეროვნების<br />

მოსახლეობაში დროულობის მატება განპირობებელია ძირითადად აცრების<br />

მიმართ მათი პოზიტიური დამოკიდებულებისა და აცრების უსაფრთხოების<br />

მიმართ ნდობის გაზრდით, რაც საქართველოს მოსახლეობის მონაცემებს<br />

უტოლდება. აღნიშნული მატება ასევე სავარაუდოა, რომ უკავშირდება სომეხი<br />

ეროვნების მოსახლეობაში აცრების ვადების, აცრისშემდგომი გართულებებისა<br />

და ჩვეული რეაქციების შესახებ ცოდნის მატებას.<br />

19. აზერბაიჯანელი ეროვნების ბავშვებში ასევე მნიშვნელოვნად არის<br />

მომატებული მოცვა სამივე ანტიგენის მიმართ და ზრდა შეადგენს დყტ-სათვის<br />

25.6 %-ს, ოპვ-სათვის 17.5 %-ს, ხოლო ჰეპატიტი B-სათვის 35.9 %-ს. როგორც<br />

ვხედავთ ზრდის მაჩვენებლები გაცილებით აღემატება როგორც მთლიანი<br />

საქართველოს, ასევე სომეხი ეროვნების მოსახლეობის დროული მოცვის<br />

4 დროული აცრებით სრულ მოცვაში აქ იგულისხმება დყტ3; ოპვ,3-ით და ჰეპ B 3-ით სრულად<br />

ჩატარებული აცრები.


ზრდის მაჩვენებლებს. უნდა აღინიშნოს, რომ 2007 წელს დროული მოცვის<br />

დონე უფრო დაბალი იყო აზერბაიჯანელი ეროვნების, ვიდრე სომეხი<br />

ეროვნების მოსახლეობაში.<br />

20. გარკვეული განსხვავება აღინიშნება ქალაქებსა და ქალაქებისაგან<br />

მოშორებული დასახლებული პუნქტების დროული მოცვის დონეში. კერძოდ,<br />

დყტ-ს აცრების სრული დროული მოცვა 17.4 %-ით, ოპვ-ს -18.2 %-ით, ხოლო<br />

ჰეპატიტ B-ს-15.3 %-ით დაბალია ქალაქებიდან მოშორებული დასახლებული<br />

პუნქტების მოსახლეობაში. აცრის დაგვიანება/აუცრელობის მიზეზებად<br />

მშობლები ქალაქებიდან მოშორებულ დასახლებულ პუნქტებში ძირითადად<br />

ასახელებენ ამბლატორიაში ვაქცინების უქონლობას (პოლიომიელიტისათვის<br />

ეს განსხვავება არის 17.4 %) და უამინდობას, ტრანსპორტირების გაძნელებას,<br />

თუმცა უნდა აღინიშნოს, რომ წამყვან მიზეზად ორივე შემთხვევაში<br />

სახელდება ბავშვის გაციება.<br />

სხვადასხვა საკომუნიკაციო არხების ეფექტურობა<br />

კვლევამ ცხადყო, რომ კამპანიაში გამოყენებულმა ყველა საკომუნიკაციო არხმა<br />

პოზიტიური, მაგრამ განსხვავებული წვლილი შეიტანა საბოლოო შედეგის<br />

მიღწევაში.<br />

21. საერთო მაჩვენებლების თანახმად, 6–18 თვემდე ასაკის ბავშვების<br />

გამოკითხულ მშობელთა 84,1%-ს იმუნიზაციის შესახებ ინფორმაცია აქვს<br />

ექიმისგან, 32,7%-ს ტელევიზიით გასული სარეკლამო რგოლიდან, 32,4% -ს<br />

საკომუნიკაციო საუბრებიდან (სამედიცინო პერსონალთან თემატიური<br />

საუბრები), 26,9%-ს - ტელე გადაცემებიდან, 24,6%-ს ოჯახის წევრებიდან,<br />

22,9%-ს მშობლებისგან, 20,3%-ს ბროშურებიდან, 18,3%-ს ნათესავებისგან,<br />

14,9%-ს მეზობლებისგან, 13,7%-ს მეგობრებისგან, ხოლო 12, 4%-ს<br />

იმუნიზაციის კალენდრებიდან.<br />

22. 6–18 თვემდე ასაკის ბავშვების გამოკითხულ მშობელთა 34%-ს გაუჭირდათ<br />

პასუხის გაცემა შემდეგ შეკითხვაზე: რომელი წყაროდან მიიღეს იმუნიზაციის<br />

შესახებ მათთვის ახალი ინფორმაცია, რომელიც არ ქონდათ მანამდე, 38,6% -მა<br />

ასეთი ინფორმაცია მიიღო ექიმისგან, 8,1% - ტელე გადაცემიდან, 6,2% -<br />

საკომუნიკაციო საუბრებიდან, 6,0% - ტელევიზიით გასული სარეკლამო<br />

რგოლიდან, 5,0% - ბროშურებიდან, 3,8% - სამედიცინო წიგნიდან და 3,0%<br />

იმუნიზაციის კალენდრებიდან. ყველაზე ხშირ შემთხვევაში, იმ<br />

რესპონდენტებმა, რომლებსაც მანამდე არ ჰქონდათ ინფორმაცია იმუნიზაციის<br />

შესახებ, ასეთი ინფორმაცია მიიღეს ექიმისგან (38.6%).<br />

23. თბილისის შერჩევისთვის სამედიცინო პერსონალის მიერ იმუიზაციის შესახებ<br />

ინფორმაციის გადაცემას თბილისელ რესპონდენტთა 78% ადასტურებს, თუმცა<br />

იგივე მაჩვენებელი სომხური შერჩევისთვის არ აღემატება 48%–ს, ხოლო<br />

აზერბაიჯანელი პოპულაციისთვის კი 90%–ზე მეტია. იგივე აზერბაიჯანელი<br />

პოპულაციისთვის სატელევიზიო მედიის როლი უმნიშვნელოა და 5%–ის<br />

ფარგლებში მერყეობს, ხოლო სომეხი ეროვნების რესპონდენტებმა ასეთი


ფაქტი საერთოდ ვერ გაიხსენეს; სოფლის შერჩევაში მოხვედრილი<br />

რესპონდენტების 24% ადასტურებს ტელე გადაცემებიდან და სატელევიზიო<br />

სარეკლამო კამპანიიდან იმუნიზაციის შესახებ ინფორმაციის მოწოდებას.<br />

24. შეკითხვაზე, თუ რომელი იყო სანდო საკომუნიკაციო წყარო, რესპონდენტების<br />

ნახევარზე მეტმა დაასახელა ექიმი (66.30%), 22,0% პროცენტს გაუჭირდა<br />

აღნიშნულ შეკითხვაზე პასუხის გაცემა, 11,3% თვლის, რომ საკომუნიკაციო<br />

საუბრები სამედიცინო პერსონალთან სანდო წყაროა, 9,0% ასეთად მიიჩნევს<br />

ტელე გადაცემას, 4,6% - სამედიცინო წიგნს, ხოლო 3,3% - იმუნიზაციის<br />

კალენდრებს.<br />

25. იმუნიზაციასთან დაკავშირებით ინფორმირებულობის ყველაზე ეფექტური<br />

საშუალება პირისპირ და უშუალო კომუნიკაციაა (ექიმი, საკომუნიკაციო<br />

საუბრები, ოჯახის წევრები, მშობლები, ნათესავები) ასევე, ტელე გადაცემები,<br />

ტელევიზიით გასული სარეკლამო რგოლები, ბროშურები, იმუნიზაციის<br />

კალენდრები და სამედიცინო წიგნი.<br />

26. საყურადღებოა ის ფაქტი, რომ რესპონდენტები დადებითად აფასებენ<br />

იმუნიზაციის საკომუნიკაციო კაპანიას - გამოკითხულთა 31.7 % აღნიშნავს,<br />

რომ კამპანიის ფარგლებში ჩატარებული ღონისძიებების შედეგად უფრო<br />

დადებითად არიან განწყობილნი იმუნიზაციის მიმართ, ვიდრე მანამდე.<br />

27. იმუნიზაციასთან დაკავშირებით ჩატარებული ღონისძიებები რესპონდენტთა<br />

75.9%–თვის იყო სასარგებლო, 68.1% – გასაგები, 57.4% – კარგად<br />

ორგანიზებული, 50.1% – ესთეტიური, 61.4% – დროული, 57.9% –<br />

ინფორმაციული, 41.9% - ემოციური.<br />

28. გამოკითხულ დედათა 23.7 % აღნიშნავს, რომ კამპანიის შედეგად ბავშვებს<br />

აცრებს უფრო დროულად უტარებენ, ვიდრე მანამდე. რესპოდენტთა<br />

აღნიშნული შეფასებები მიუთითებს, რომ სამიზნე პოპულაციაში<br />

იმუნიზაციის საკომუნიკაციო კამპანიის შეფასება საკმაოდ მაღალია, რაც<br />

დადებითად აისახა ერთ წლამდე ბავშვთა ვაქცინაციის როგორც საერთო, ასევე<br />

დროულ მოცვაზე.<br />

ძირითადი დასკვნა<br />

ჩატარებული საკომუნიკაციო კამპანია ზოგადად წარმატებულად უნდა ჩაითვალოს,<br />

მოგეხსენებათ, კამპანიის მიზანს წარმოადგენდა საქართველოში მცხოვრებ ბავშვთა<br />

დროული იმუნიზაციით მოცვის გაუმჯობესება 2,3,4 თვის ასაკში.<br />

განხორციელებული ღონისძიებების შედეგად, ამბულატორიულ-პოლიკლინიკური<br />

ქსელის მონაცემების მიხედვით, დაფიქსირდა სამი სამიზნე ანტიგენის (დყტ, ოპვ,<br />

ჰეპ B) დროული აცრებით მოცვის მაჩვენებლების საშუალოდ 16%-ით მატება. მატება<br />

აღინიშნა როგორც ქვეყნის მასშტაბით, ასევე ეთნიკურ უმცირესობებში.<br />

კამპანიის წარმატებულ არაპირდაპირ შედეგს წარმოადგენს სამიზნე ანტიგენებით


წლამდე ასაკის ბავშვთა მოცვის ზრდა ქვეყნის მასშტაბით, კერძოდ: წინა წელთან<br />

შედარებით დყტ 3 -ის მოცვა გაიზარდა 10.5 %-ით , ხოლო ოპვ3-ს მოცვა -0.2 %-ით* 5<br />

(დაავადების კონტროლისა და საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის დაცვის ეროვნული<br />

ცენტრის მონაცემები).<br />

კვლევის შედეგად შეგვიძლია დავასკვნათ, რომ საქართველოსათვის აცრების<br />

დროულად წარმართვის მატება განაპირობა დედათა ადექვატური ქცევის სტილმა,<br />

რაც თავის მხრივ პირობადებულია იმუნიზაციისადმი დადებითი განწყობის<br />

ზრდით, ინფექციური დაავადებების საერთო ცნობადობის 17.7 %-ით, მათ<br />

საწინაამდეგოდ აცრების წარმოების აუცილებლობის განცდის საშუალოდ 4%-ით,<br />

ხოლო აცრების უსაფრთხოებისადმი ნდობis მნიშვნელოვნად 21.6 %-ით მომატებით.<br />

ყოველივე ზემოდთქმული შესაძლებელი გახდა მხოლოდ სწორად დაგეგმილი და<br />

განხორციელებული კამპანიის ფარგლებში.<br />

რეკომენდაციები<br />

• განხორციელებული საკომუნიკაციო კამპანიით მიღწეული წარმატებების<br />

შესანარჩუნებლად და სრულყოფისათვის იმუნიზაციის სფეროში<br />

საზოგადოებასთან ურთიერთობის ღონისძიებებს ქვეყანაში პერმანენტული და<br />

სისტემატიური სახე უნდა მიეცეს. იმის გათვალისწინებით, რომ ათი<br />

გამოკითხული დედიდან ოთხი ინფორმაციის მიღების წყაროდ ტელევიზიას<br />

ასხელებს, მასობრივი ინფორმაციის ეს საშუალება კიდევ უფრო ძლიერ ბერკეტად<br />

უნდა იქცეს მოსახლეობისათვის აცრების შესახებ პოზიტიური ინფორმაციის<br />

მისაწოდებლად.<br />

• ვინაიდან, ყოველი მეექვსე გამოკითხული დედა აცრებს უსაფრთხოდ არ<br />

მიიჩნევს, საჭიროა მიწოდებულ ინფორმაციაში უფრო მეტად გაშუქდეს<br />

ვაქცინაციის სარგებლობისა და რისკების მკაფიო დიფერენციაცია და ვაქცინათა<br />

უსაფრთხოების საკითხები.<br />

• ეთნიკურ უმცირესობებში სამომავლო ღონისძიებების დასახვისას<br />

გათვალისწინებული უნდა იყოს კვლევის დროს გამოვლენილი თავისებურებები.<br />

• საკომუნიკაცი კომპონენტის ზრდის საშუალებით მოსახლეობაში ეროვნული<br />

პროგრამის განხორციელების ეფექტურობის ამაღლების მისაღწევად,<br />

პროფილაქტიკური აცრების პოპულარიზაციის პარალელურად უნდა გაიზარდოს<br />

ძალისხმევა იმუნიზაციის პირველადი ჯანდაცვის სიტემის სრულყოფისათვის<br />

• მედია მეტად ფოკუსირებული უნდა იყოს გამაფრთხილებელი სიგნალების<br />

მიწოდებაზე (ალარმირება), ვიდრე დეტალური ინფორმაციის გადაცემაზე.<br />

თავისთავად ღრმა ინფორმაციის მიწოდების აუცილებლობა ეჭვგარეშეა და<br />

გამოყენებულ უნდა იყოს სხვადასხვა საინფორმაციო არხები. კერძოდ, კვლევის<br />

5<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო ვაქცინის მოცვის დაბალი დონე გამოწვეულია ქვეყანაში<br />

პოლიომიელიტის ვაქცინის დროებითი დეფიციტით.


მიხედვით ექიმის როლი იმუნიზაციის კომუნიკაციაში უალტერნატივოა.<br />

სატელევიზიო სარეკლამო მიმართულება რეკომენდირებულია<br />

კონცენტრირებული იყოს ალარმირებაზე ანუ არსებით განწყობებზე, ქცევებზე ან<br />

შედეგებზე (მაგალითად კონცეფცია „გაარკვიეთ რამდენი დღე დაგრჩათ თქვენი<br />

ბავშვის აცრისათვის, ნუ დატოვებთ თქვენ ბავშვს დაუცველს“).<br />

• იმუნიზაციის თემა სასურველია გადავიდეს აღქმის შემდეგ სტადიაში ნაცვლად<br />

„საჭიროებისა“. როგორც მინიმუმ ქართული პოპულაციისათის<br />

(პოპულაციისათვის გარდა კომპაქტურად დასახლებული მცირე ეთნიკური<br />

ჯგუფებისა) იყოს მეტად „უალტერნატივობის“ ხარისხში აყვანილი.<br />

• ეთნიკურ უმცირესობებში მედიის როლი პრაქტიკულად არ ჩანს. ამდენად, ამ<br />

პოპულაციებში ან ადგილობრივი მედია უნდა იყოს გამოყენებული<br />

კამპანიებისთვის, ან მოიძებნოს სხვა სანფორმაციო წყარო ფართო მასების<br />

ინფორმირებულობისათვის.<br />

• ზემოდ მოცემული რეკომენდაციები მკაცრად განსაზღვრავს ახალი<br />

საკომუნიკაციო სტრატეგიის შემუშავების აუცილებლობას. კერძოდ, მედია<br />

არხების მუშაობის კონცეფცია, სამედიცინო პეროსნალის საკომუნიკაციო<br />

სტრატეგია და სხვა ტექნიკური დეტალები სასურველია გაიწეროს თავიდან ამ<br />

ანგარიშის მონაცემებზე დაყრდნობით.<br />

• სამედიციო პერსონალს სჭირდება სპეციალური საკომუნიკაციო ტრენინგები,<br />

რადგან გარდა სპეციფიური თემატიური ინფორმაციისა, ექიმებსა და სხვა<br />

სამედიცინო პერსონალს მოუწევთ იმუნიზაციის შესახებ გადაცემული<br />

ინფორმაციის სანდოობის პარამეტრის კიდევ უფრო მაღლა აწევა პოპულაციებში


კომუნიკაციის ეფექტურობის შეფასება<br />

სპონტანური პასუხის შედეგად, გამოვლინდა, რომ 6–18 თვემდე ასაკის ბავშვების<br />

გამოკითხულ მშობელთა 75,5% იმუნიზაციის შესახებ ინფორმაცია აქვს ექიმისგან,<br />

24,3% საკომუნიკაციო საუბრებიდან, 16,2% ტელევიზიით გასული სარეკლამო<br />

რგოლიდან, 12,0% ტელე გადაცემებიდან, 11,2% ოჯახის წევრებიდან, 10,7%<br />

მშობლებისგან, 7,4% ბროშურებიდან, 6,3% ნათესავებისგან, 6,0% იმუნიზაციის<br />

კალენდრებიდან, 5,0% სამედიცინო წიგნიდან, ხოლო 4,8% მეგობრებისა და<br />

მეზობლებისგან.<br />

sakomunikacio saubrebi<br />

24,30%<br />

imunizaciis kalendrebi<br />

6,00%<br />

sareklamo rgoli televiziiT<br />

16,20%<br />

sareklamo rgoli radioTi<br />

0,50%<br />

tele gadacema<br />

12,00%<br />

radio gadacema<br />

video-audio gamocemebi<br />

0,20%<br />

0,10%<br />

broSurebi<br />

7,40%<br />

posterebi<br />

gazeTebi/Jurnalebi<br />

filmi<br />

droSebi<br />

skolaSi gakveTilebi bavSvebisTis<br />

samedicino wigni<br />

mSoblebi<br />

ojaxis wevrebi<br />

naTesavebi<br />

mezoblebi<br />

megobrebi<br />

0,50%<br />

0,90%<br />

0,10%<br />

0,10%<br />

0,20%<br />

5,00%<br />

10,70%<br />

11,20%<br />

6,30%<br />

4,80%<br />

4,80%<br />

eqimi<br />

75,50%<br />

sabavSvo baRidan<br />

miWirs pasuxi<br />

0,10%<br />

5,40%<br />

სპონტანური და შეხსენებითი 6 ცვლადების გაერთიანების შედეგად სურათი<br />

6 რესპოდენტებს ესმებოდათ ინფორმაციის წყაროს შესახებ კითხვა ორჯერ, ერთხელ მათ<br />

(რესპოდენტენს) უწევდათ სპონტანურად გაეხსენებინათ საინფორმაციო წყარო, მეორეჯერ კი მათ<br />

ინტერვიუერი სპეციალურ ბარათს გადასცემდა, სადაც შესაძლო წყაროთა ჩამონათვალი იყო.


პრინციპულად არ იცვლება. საერთო მაჩვენებლების თანახმად, 6–18 თვემდე ასაკის<br />

ბავშვების გამოკითხულ მშობელთა 84,1% იმუნიზაციის შესახებ ინფორმაცია აქვს<br />

ექიმისგან, 32,7% ტელევიზიით გასული სარეკლამო რგოლიდან, 32,4%<br />

საკომუნიკაციო საუბრებიდან, 26,9% ტელე გადაცემებიდან, 24,6% ოჯახის<br />

წევრებიდან, 22,9% მშობლებისგან, 20,3% ბროშურებიდან, 18,3% ნათესავებისგან,<br />

14,9% მეზობლებისგან, 13,7% მეგობრებისგან, ხოლო 12,4% იმუნიზაციის<br />

კალენდრებიდან.<br />

saidan gaqvT informacia imunizaciis Sesaxeb 7 ?<br />

sakomunikacio saubrebi<br />

32,40%<br />

imunizaciis kalendrebi<br />

12,40%<br />

sareklamo rgoli televiziiT<br />

32,70%<br />

sareklamo rgoli radioTi<br />

2,00%<br />

tele gadacema<br />

26,90%<br />

radio gadacema<br />

video-audio gamocemebi<br />

0,80%<br />

0,60%<br />

broSurebi<br />

20,30%<br />

posterebi<br />

gazeTebi/Jurnalebi<br />

filmi<br />

droSebi<br />

skolaSi gakveTilebi bavSvebisTis<br />

samedicino wigni<br />

2,50%<br />

6,80%<br />

0,60%<br />

0,50%<br />

0,60%<br />

12,10%<br />

mSoblebi<br />

ojaxis wevrebi<br />

naTesavebi<br />

mezoblebi<br />

megobrebi<br />

22,90%<br />

24,60%<br />

18,30%<br />

14,90%<br />

13,70%<br />

eqimi<br />

84,10%<br />

sabavSvo baRidan<br />

miWirs pasuxi<br />

0,10%<br />

5,40%<br />

7 მონაცემები დათვლილია შემთხვევებიდან, ანუ, რადგან რესპოდენტს ჰქონდა უფლება რამდენიმე<br />

წყარო დაესახელებინა, დასახელებების ჯამი აღემატება 100%–ს.


აქვე, მარტივი დასკვნის სახით შეიძლება ითქვას, რომ განსხვავებები სპონტანურ და<br />

შეხსენებით მნიშვნელობებს შორის აღწერს ინფორმაციის წყაროს აქტუალობის<br />

ხარისხს რესპოდენტებში. მაგალითისთვის, სატელევიზიო რეკლამის პარამეტრის<br />

(12% სპონტანურად გახსენების შემთხვევაში და 27% შეხსნებითი კითხვის<br />

მნიშვნელობა) მნიშვნელობების მკვეთრი ცვლილება მოწმობს, რომ სატელევიზიო<br />

კამპანიამ შესაძლოა ითამაშა მნიშვნელოვანი როლი, თუმცა ვერბალური პირდაპირი<br />

კომუნიკაციის ფორმატთან (ექიმთან, ექთანთან საუბრები) შედარებით ნაკლებად<br />

ეფექტური აღმოჩნდა, რაც სავსებით ბუნებრივია.<br />

იგივე შეიძლება ითქვას ბროშურების შესახებ (შესაბაისად 7% და 20%), კალენდრების<br />

(შესაბამისად 6% და 12%) და ა.შ.<br />

იგივე ლოგიკას მოწმობს შემდეგი მიგნება: 6–18 თვემდე ასაკის ბავშვების<br />

გამოკითხულ მშობელთა 34% გაუჭირდათ პასუხის გაცემა შემდეგ შეკითხვაზე:<br />

იმუნიზაციის შესახებ მათთვის ახალი ინფორმაცია, რომელიც არ ქონდათ მანამდე,<br />

რომელი წყაროდან მიიღეს, 38,6% პროცენტმა ასეთი ინფორმაცია მიიღო ექიმისგან,<br />

8,1% ტელე გადაცემიდან, 6,2% საკომუნიკაციო საუბრებიდან, 6,0% ტელევიზიით<br />

გასული სარეკლამო რგოლიდან, 5,0% ბროშურებიდან, 3,8% სამედიცინო წიგნიდან<br />

და 3,0% იმუნიზაციის კალენდრებიდან. აქაც, ამ ცვლადთან მიმართებაში იკვეთება,<br />

რომ ყველაზე ხშირ შემთხვევაში, იმ რესპოდენტებმა, რომლებსაც მანამდე არ<br />

ჰქონდათ ინფორმაცია იმუნიზაციის შესახებ, ასეთი ინფორმაცია მიიღეს ექიმისგან<br />

(38.6%). სავსებით გასაგებია, რომ მედია ყველაზე ინტენსიური საკომუნიკაციო<br />

ინსტრუმენტია, და ისიც გასაგებია, რომ ამ კითხვაზე (ახალი ინფორმაციის მიღება<br />

იმუნიზაციის შესახებ) პასუხი მოსალოდნელი იყო რომ ტელევიზიისთვის<br />

პრიორიტეტული იქნებოდა, თუმცა შედეგებმა სხვა მნიშვნელობები მოგვცა.<br />

გამოდის, რომ ექიმებსა და ექთნებს (ექთნები იგულისხმება საკომუნიკაციო<br />

საუბრების ცვლადში) გაცილებით მეტი დატვირთვა აქვთ რესპონდენტების<br />

ინფორმირებულობაში, ვიდრე მედიას. ჩვენ შევეცადეთ გაგვეერთიანებინა<br />

საკომუნიაციო ტიპები მიმართულებების მიხედვით. სულ გამოვყავით შემდეგი<br />

საკომუნიკაციო მიმართულებები:


მონაცემები ქვეყნის საერთო შერჩევისთვის. საკომუნიკაციო არხების მოცვის ანალიზი<br />

ცვლადები<br />

სპონტანური<br />

გახსენება<br />

ბარათით<br />

გახსენება<br />

ახალი<br />

ინფორმაციის<br />

მიღება<br />

სანდო<br />

წყარო<br />

არა<br />

სანდო<br />

წყარო<br />

რეკლამა მედიაში<br />

რეკლამა ტელევიზიით და<br />

რადიოთი<br />

16,5% 17,3% 6,1% 8,7% 1,9%<br />

გადაცემები მედიაში<br />

გადაცემები ტელევიზიით და<br />

რადიოთი<br />

12,2% 15,2% 8,2% 9,0% 0,8%<br />

სულ მედია გაერთიანებული ცვლადები 24,7% 26,5% 12,8% 14,7% 2,6%<br />

სულ ნაბეჭდი პროდუქცია გაზეთი, წიგნი, პოსტერი,<br />

ბროშურა<br />

17,3% 25,4% 12,2% 13,2% 2,3%<br />

პირდაპირი ვერბალური<br />

კომუნიაცია სამედიცინო<br />

ექიმი და კომუნიკაციური<br />

საუბრები 82,3% 15,7% 42,5% 70,3% 0,4%<br />

პერსონალთან<br />

სხვა პირდაპირი კომუნიკაცია მეგობრები, მეზობლები და სხვა<br />

სოციალური კომუნიკაცია<br />

26,8% 32,6% 4,4% 7,7% 7,9%<br />

სხვა კომუნიკაცია დანარჩენი ცვლადები 0,6% 1,5% 0,3% 0,2% 0,4%<br />

ეს მონაცემები ცხრილში მოცემულია 100% რესპონდენტებისგან, ეს ნიშნავს, რომ ზემომოყვანილ ცხრილში დათვლილია ის, თუ<br />

რესპოდენტთა რამდენმა პროცენტმა გაიხსენა სატელევიზიო კლიპი ტელევიზიით, გაიხსენა სამედიცინო პეროსნალთან საუბრები<br />

(საკომუნიკაციო საუბრები), სულ ნაბეჭდი სარეკლამო და საგანმანათლებო პროდუქციის ნახვა და ა.შ. ანგარიშში მონაცემები<br />

უპირატესად დათვლილია „შემთხვევევის“ დონეზე, ეს კი ნიშნავს, რომ რადგან ერთ რესპონდენტს შეეძლო რამდენიმე წყაროდან<br />

მიეღო ინფორმაცია იმუნიზაციის შესახებ, შემთხვევების პროპორცია (პროცენტი) 100– ზე მეტი გამოდის.<br />

მაღლა ცხრილში ვხედავთ, რომ ვერბალურ კომუნიკაციას მოცვა 82% აქვს. თანაც, ეს საკომუნიკაციო არხი ლიდერობს 42.5%–ით


„ახალი ინფორმაციის მიღების“ კატეგორიაში. იმავდროულად, რესპოდენტთა 70.3%<br />

მიიჩნევს, რომ ამ ტიპის კომუნიკაციის შედეგად მიღებული ინფორმაცია სანდოა.<br />

ლიმიტაცია: ჩვენ არ გვაქვს შესაძლებლობა თითოეული საკომუნიკაციო არხისთვის<br />

განვსაზღვროთ ეფექტურობის პირდაპირი პარამეტრი აცრებთან მიმართებაში. სხვა<br />

სიტყვებით, იმის გამო, რომ ერთ რესპონდენტს ჰქონდა რამდენიმე საკომუნიკაციო<br />

არხის გახსენების შესაძლებლობა, საიდანაც მიიღო ინფორმაცია იმუნიზაციის<br />

შესახებ, არ შეგვიძლია ვივარაუდოთ, თუ რომელი საკომუნიკაციო არხი<br />

განსაზღვრავდა აცრის ქცევას. მაგალითად, თუ რომელიმე რესპონდნტმა გაიხსენა<br />

სატელევიზიო რეკლამა, და პარალელურად, იგივე რესპონდენტმა დაადასტურა<br />

ექიმისგან იმუნიზაციის შესახებ ინფორმაციის მიღების ფაქტი, ჩვენ მოკლებული<br />

ვართ შესაძლებლობას დავასკვნათ, რომ ტელე რეკლამამ, ან ექიმმა ითამაშა<br />

გადამწყვეტი როლი ბავშვისთვის აცრის ქცევაში. იმავდროულად, საკომუნიკაციო<br />

კამპანია ისე იყო აგებული, რომ ტელევიზია არსებითად მოტივაციურ ველს ქმნიდა<br />

აცრისთვის, როგორც ქცევისთვის ყურადღების გამახვილების მიზნით, საბოლოო<br />

მოტივაციური ველი კი რა თქმა უნდა რესპოდენტებს ექმნებოდათ სამედიცინო<br />

პერსონალთან ურთიერთობის შედეგად. ამდენად, პროსტაბულაციური<br />

დამოკიდებულება, როგორც ასეთი ამ შემთხვევაში ანალიზის მეთოდად არ<br />

გამოგვადგება.<br />

ასევე, ჩვენ არ გვაქვს უფლება, რომ „სანდო წყარო“ (ცვლადი, „რომელ წყაროს<br />

თვლით სანდოდ“) ჩავთვალოთ ქცევის განმაპირობებლად, რადგან რადიო და<br />

სატელევიზიო რეკლამა ალარმირების ფუნქციას ატარებდა და მათდამი სანდოობა<br />

სავსებით პირობითი განწყობაა.<br />

იგივე მონაცემები (ცხრილი მაღლა) მომზადებულია სხვადასხვა სეგმენტისთვის,<br />

კერძოდ კი მხოლოდ თბილისისთვის, თბილისს გარდა ქალაქეის<br />

რესპონდენტებისთვის, სოფლის პოპულაციისთვის, ცალ–ცალკე სომეხი და<br />

აზერბაიჯანელი ეთნიკური ჯგუფებისთვის. ეს ცხრილები მომზადებულია<br />

კომუნიკაციის ეფექტურობის თავის ბოლო ნაწილში.<br />

ამ ცხრილების ანალიზისას ნათლად ვხედავთ, რომ თბილისის შერჩევისთვის<br />

სამედიცინო პერსონალის მიერ იმუნიზაციის შესახებ ინფორმაციის გადაცემას<br />

თბილისელთა 78% ადასტურებს, თუმცა იგივე მაჩვენებელი სომხური შერჩევისთვის<br />

არ აღემატება 48%–ს, ხოლო აზერბაიჯანული პოპულაციისთვის კი 90%–ზე მეტია.<br />

იგივე აზერბაიჯანული პოპულაციისთვის სატელევიზიო მედიის როლი<br />

უმნიშვნელოა და 5%–ის ფარგლებში მერყეობს, ხოლო სომეხმა რესპონდენტებმა<br />

ასეთი ფაქტი საერთოდ ვერ გაიხსენეს; სოფლის შერჩევაში მოხვედრილი<br />

რესპოდენტების 24% ადასტურებს ტელე გადაცემებიდან და სატელევიზიო


სარეკლამო კამპანიიდან იმუნიზაციის შესახებ ინფორმაციის მოწოდება.<br />

თბილისში გამოკითხულთა 59% სამედიცინო პერსონალისგან მიღებულ<br />

ინფორმაციას სანდოს უწოდებს, იგივეს ამბობს ქალაქების შერჩევის 78%, სოლფის<br />

შერჩევის 71% , აზერბაიჯანული პოპულაციის 65% და სოხმური შერჩევის 23%.<br />

საზოგადოდ, სომხური შერჩევისთვის დამახასიათებელია ნაკლები სანდოობა ყველა<br />

ტიპის საინფორმაციო წყაროსადმი, და სამედიცინო პერსონალისადმი ნაკლები<br />

ნდობა მთლიანი სომხური შერცევის კონტექსტიდან არ ვარდება.<br />

საინფორმაციო წყაროების სანდოობა<br />

რაც შეეხება შეკითხვას თუ რომელი იყო სანდო წყარო, რესპონდენტების ნახევარზე<br />

მეტმა ასეთად დაასახელა ექიმი, 22,0% პროცენტს გაუჭირდა აღნიშნულ შეკითხვაზე<br />

პასუხის გაცემა, 11,3% თვლის რომ საკომუნიკაციო საუბრები სანდო წყაროა, 9,0%<br />

ასეთად მიიჩნევს ტელე გადაცემას, 8,6% ტელევიზიით გასულ სარეკლამო რგოლს,<br />

4,8% ბროშურებს, 4,6% სამედიცინო წიგნს, ხოლო 3,3% იმუნიზაციის კალენდრებს.<br />

romeli iyo TqvenTvis sando wyaro?<br />

miWirs pasuxi<br />

22,00%<br />

eqimi<br />

66,30%<br />

megobrebi<br />

mezoblebi<br />

naTesavebi<br />

ojaxis wevrebi<br />

mSoblebi<br />

samedicino wigni<br />

skolaSi gakveTilebi bavSvebisTis<br />

gazeTebi/Jurnalebi<br />

posterebi<br />

broSurebi<br />

video-audio gamocemebi<br />

tele gadacema<br />

sareklamo rgoli radioTi<br />

sareklamo rgoli televiziiT<br />

imunizaciis kalendrebi<br />

sakomunikacio saubrebi<br />

0,80%<br />

0,30%<br />

1,50%<br />

3,20%<br />

3,80%<br />

4,60%<br />

0,10%<br />

1,70%<br />

0,20%<br />

4,80%<br />

0,10%<br />

9,00%<br />

0,10%<br />

8,60%<br />

3,30%<br />

11,30%<br />

ხოლო რაც შეეხება არა სანდო წყაროს, ამ შეკითხვაზე გამოკითხულთა 86,9%<br />

გაუჭირდა პასუხის გაცემა, 4,8% კი, ასეთად ასახელებს


მეზობლებს.<br />

, romeli iyo TqvenTvis ara sando wyaro?<br />

miWies pasuxi<br />

86,90%<br />

eqimi<br />

megobrebi<br />

mezoblebi<br />

naTesavebi<br />

ojaxis wevrebi<br />

mSoblebi<br />

samedicino wigni<br />

droSebi<br />

filmi<br />

gazeTebi/Jurnalebi<br />

broSurebi<br />

video-audio gamocemebi<br />

tele gadacema<br />

sareklamo rgoli radioTi<br />

sareklamo rgoli televiziiT<br />

sakomunikacio saubrebi<br />

0,30%<br />

1,40%<br />

4,80%<br />

1,90%<br />

0,90%<br />

0,20%<br />

0,20%<br />

0,30%<br />

0,10%<br />

0,80%<br />

1,20%<br />

0,20%<br />

0,80%<br />

0,20%<br />

1,70%<br />

0,00%<br />

ზემოთხსენებულ მონაცემებზე დაყრდნობით, იმუნიზაციასთან დაკავშირებით<br />

ინფორმირებულობის ყველაზე ეფექტური საშუალება პირისპირ და უშუალო<br />

კომუნიკაციაა (ექიმი, საკომუნიკაციო საუბრები, ოჯახის წევრები, მშობლები,<br />

ნათესავები) ასევე, ტელე გადაცემები, ტელევიზიით გასული სარეკლამო რგოლები,<br />

ბროშურები, იმუნიზაციის კალენდრები და სამედიცინო წიგნი.<br />

რაც შეეხება საკომუნიკაციო სარეკლამო საინფორმაციო ნიმუშების ცნობადობას:<br />

გამოკითხულთა 80,2% აღნიშნული საინფორმაციო ნიმუშები უნახავთ<br />

ამბულატორიებში/პოლიკლინიკებში, 18,8% სამშობიაროებში, 4,7% მეზობელთან ან<br />

საკუთარ სახლში, ხოლო 10,7% შეკითხვაზე პასუხის გაცემა გაუჭირდა.<br />

ბეჭდური საკომუნიკაციო სარეკლამო საინფორმაციო ნიმუშებიდან გამოკითხულ 6–<br />

18 თვემდე ასაკის ბავშვების მშობლებს ძირითადად შემდეგი სახის შეტყობინებები<br />

დაამახსოვრდათ: 43,6% „იმუნიზაცია თქვენი ბავშვის ჯანმრთელობისთვის“, 13,4%<br />

„დროულად გავუკეთოთ ბავშვს აცრები“, 12,7% „დაიცავი შენი შვილი“, 6,4% „აცრების<br />

კალენდარი, როდის უნდა ჩატარდეს აცრები“, ხოლო 21,5% გაუჭირდა პასუხის


გაცემა.<br />

სატელევიზიო შეტყობინებებიდან გამოკითხულთა 39,3% დაამახსოვრდა<br />

შეტყობინება „პატარას დროული აცრა“, 19,7% „შენი ბავშვის პირადი მცველი“, 18,5%<br />

„დაიცავი შენი შვილი“, 14,5% კი გაუჭირდა პასუხის გაცემა.<br />

გამოკითხულთა 27,7% დაამახსოვრდათ რადიო შეტყობინება „აცრების<br />

აუცილებლობის შესახებ“, 5.3% „აცრები უზრუნველყოფს ჯანმრთელობას“, ხოლო<br />

72,3% გაუჭირდა პასუხის გაცემა.<br />

გამოკითხულთა საერთო რაოდენობიდან, იმუნიზაციის თაობაზე ექიმთან ისაუბრეს<br />

ან საკომუნიკაციო საუბრებიდან მიიღეს ინფორმაცია 92,7%<br />

ამბულატორია/პოლიკლინიკაში, 11,0% სამშობიაროში, 3,1% მეზობელთან, სახლში,<br />

0,8% კერძო კლინიკაში, ხოლო 3,2% გაუჭირდა დასმულ შეკითხვაზე პასუხის გაცემა.<br />

პირდაპირი საკომუნიკაციო საუბრებიდან კონკრეტულად რა შეტყობინებები<br />

დაამახსოვრდათ, თუ რა უთხრეს პირებმა, რომლებიც ამ თემაზე ესაუბრნენ<br />

რესპონდენტებს, ამის თაობაზე რესპონდენტთა ნახევარზე მეტმა უპასუხა „დროული<br />

აცრა აუცილებელია ბავშვის ჯანმრთელობისთვის“, 10,7% – „რჩევები,<br />

კონსულტაციები გართულებული აცრის თაობაზე“, 9,9% – „აცრა აძლიერებს<br />

იმუნიტეტს“, 9,2% – „აცრები ამცირებს დაავადებების შეხვედრის ალბათობას“, 6,5% –<br />

„დაგვიანებული აცრა არაეფექტურია“, ხოლო 10,2% გაუჭირდა აღნიშნულ<br />

შეკითხვაზე პასუხის გაცემა.<br />

რაც შეეხება იმას, თუ რომელი ორგანიზაციის/ორგნიზაციების მიერ ჩატარდა<br />

იმუნიზაციასთან დაკავშირებული ღონისძიებები, ამ შეკითხვაზე 24,5% უპასუხა<br />

„გაეროს ბავშვთა ფონდი, UNICEF“, 23,3% – „საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობის<br />

და სოციალური დაცვის სამინისტრო უზრუნველყოფის სამინისტრო“, ხოლო 53,9%<br />

გაუჭირდა აღნიშნულ შეკითხვაზე პასუხის გაცემა.<br />

Tqveni azriT romeli organizaciis/organizaciebis mier Catarda<br />

imunizaciasTan dakavSirebuli RonisZiebebi?<br />

53,90%<br />

23,30% 24,50%<br />

9,70%<br />

1,30%<br />

1,00% 2,70% 0,10% 0,10% 0,20%<br />

msoflios<br />

jandacvis<br />

organizacia<br />

socialuri<br />

uzrunvelyo<br />

fis<br />

saministro<br />

ganaTlebisa<br />

mecnierebis<br />

saministro<br />

sastrafoviCviSnevskis<br />

fondi<br />

wiTeli jvari<br />

რაც შეეხება აღნიშნული ღონისძიებების ჩატარების შემდეგ, რესპონდენტთა<br />

დამოკიდებულებებს იმუნიზაციასთან მიმართებაში, გამოკითხულთა 35.3% ისევე<br />

დადებითად არის განწყობილი იმუნიზაციის მიმართ, როგორც ადრე იყო, 31.7 უფრო<br />

დადებიდათ არის განწყობილი, ვიდრე მანამდე იყო, 3.9% ისევე ნეიტრალურად არის


განწყობილი, როგორც ადრე, ხოლო 28.5% გაუჭირდა აღნიშნულ შეკითხვაზე პასუხის<br />

გაცემა.<br />

ra damokidebuleba gaqvT imunizaciasTan aRniSnuli RonisZiebebis<br />

Catarebis Semdeg? Tqveni ganwyoba Seicvala imunizaciasTan mimarTebaSi?<br />

28,5<br />

31,7<br />

0,1<br />

0,4<br />

3,9<br />

35,3<br />

ufro dadebiTad var ganwyobili, vidre manamde<br />

iseve dadebiTad var ganwyobili, rogorc adre<br />

iseve neitralurad var ganwyobili, rogorc adre<br />

iseve uaryofiTd var ganwyobili, rogorc adre<br />

ufro uaryofiTad var ganwyobili, vidre manamde<br />

miWirs pasuxi<br />

იმუნიზაციასთან დაკავშირებით ჩატარებული ღონისძიებები რესპონდენტთა 75.9%–<br />

თვის იყო სასარგებლო, 68.1% – გასაგები, 57.4% – კარგად ორგანიზებული, 50.1% –<br />

ესთეტიური, 61.4% – დროული, 57.9% – ინფორმატიული, 41.9% კი, ემოციური.<br />

rogor SeafasebdiT imunizaciasTan dakavSirbiT Catarebul<br />

RonisZiebebs qvemoT CamoTvlili maxasiaTeblebis mixedviT?<br />

23,40% 30,00%<br />

0,70%<br />

37,90% 44,20% 35,10% 38,30% 42,60%<br />

1,90%<br />

4,60%<br />

3,60%<br />

5,60%<br />

3,80%<br />

15,50%<br />

75,90% 68,10% 57,40% 50,10% 61,40% 57,90%<br />

41,90%<br />

sasar<strong>ge</strong>bl<br />

o<br />

gasa<strong>ge</strong>bi<br />

kargad<br />

organizebu<br />

li<br />

esTetiuri<br />

drouli<br />

informati<br />

uli<br />

emociuri<br />

ki ara miWirs pasuxi<br />

ხოლო შეკითხვაზე, თუ რა გავლენა მოახდინა იმუნიზაციასთან დაკავშირებულმა


ღონისძიებებმა რესპონდენტთა ქცევაზე, 28.4% თქმით ისევე დროულად უტარებენ<br />

აცრებს ბავშვებს, როგორც მანამდე, 23.7% დროულად უტარებს აცრებს მანამდე კი,<br />

ასე არ იყო, 11.2% ისევე უტარებს აცრებს, როგორც მანამდე, 4.4% თქმით, – უტარებენ<br />

აცრებს, მანამდე კი, ასე არ იყო. 31.4% გაუჭირდა აღნიშნულ შეკითხვაზე პასუხის<br />

გაცემა.<br />

ra gavlena moaxdina imunizaciasTan dakavSirebulma RonisZiebebma<br />

Tqvens qcevaze?<br />

31,40%<br />

23,70%<br />

droulad<br />

vutareb acrebs,<br />

manamde ki, ase ar<br />

iyo<br />

vutareb acrebs,<br />

manamde ki, ase ar<br />

iyo<br />

iseve droulad<br />

vutareb acrebs,<br />

rogorc manamde<br />

0,50%<br />

4,40%<br />

iseve vutareb<br />

acrebs, rogorc<br />

manamde<br />

0,40%<br />

11,20%<br />

28,40%<br />

iseve droulad<br />

ar vutareb acrebs,<br />

rogorc manamde<br />

iseve ar vutareb<br />

acrebs, rogorc<br />

manamde<br />

სატელევიზიო სარეკლამო კამპნიის შეფასებითი ნაწილი<br />

კვლევის ერთ–ერთ ამოცანას წარმოადგენა საინფომაციო საკომუნიკაცი კამპანიის<br />

შედეგების ეფექტურობის შეფასება, რომელიც კლიენტი ორგანიზაციის შეკვეთით<br />

განხორციელდა. კამპანია რამდენიმე კომპონენტს მოიცავდა, მათ შორის ბეჭდვითი<br />

ვიზუალების დამზადება, სატელევიზიო სარეკლამო კამპანია და ა.შ. კამპანიის ერთ<br />

ერთი კომპონენტი ექიმებთან უშუალო მუშაობა იყო. თითოეულ ასეთ<br />

აქტივობისთვის კითხვარში განისაზღვრა ცვლადები, რომელთა მიხედვითაც უნდა<br />

მომზადებულიყო კამპანიის ეფექტურობის ანგარიში.<br />

სატელევიზიო კამპანია დაიგეგმა კონტრაქტორის მიერ. მედია გეგმა შემოწმდა<br />

ოპტიმალურობის ხარისხზე. საბოლოდ ოპტიმიზირებული <strong>დოკუმენტი</strong> მიღებული<br />

იქნა დამკვეთი ორგანიზაციის მიერ. ოპტიმიზაციის მოდულს წარმოადგენდა<br />

დაგროვილი რეიტინგებისა (GRP) და სარაკელამო დანახარჯების თანაფარდობა.<br />

ოპტიმიზაცია განხორციელდა ფიქსირებული ბიუჯეტისთის დაგროვილი<br />

რეიტინგის ზრდის მიმართულებით.


კამპანიის განხორციელების შემდეგ განმახორციელებელმა სარეკლამო სააგენტომ 8<br />

ჩაატარა სტანდარტული შეფასებითი სამუშაო. ამ <strong>დოკუმენტი</strong>ს მიხედვით,<br />

შედარებითმა სურათმა 9 მოგვცა შედეგი, რომლის მიხედვითაც<br />

სულ სატელევიზიო კამპანიისთვის დახარჯულია 148,446 ამერიკული დოლარი<br />

(არხების განაწილება იხილეთ ქვემოთ გრაფიკზე).<br />

90000<br />

82048,0<br />

80000<br />

70000<br />

61505,0<br />

60000<br />

50000<br />

40000<br />

30000<br />

20000<br />

10000<br />

3037,0 1856,0<br />

0<br />

rusTavi2<br />

imedi<br />

Actual<br />

saqarTvelos<br />

sazogadoebrivi<br />

mauwyebeli<br />

aWaris televizia<br />

სამიზნე სეგმენტისთვის 20–50 წლის<br />

ასაკის ქალები, ნახვის სიხშირით 4+ 10<br />

მოცვამ შეადგინა 96%, ხოლო<br />

ეფექტურმა მოცვამ 90 %. ეს შეფასება რა<br />

თქმა უნდა გვაძლევს შესაძლებლობას<br />

ვთქვათ, რომ ამ პარამეტრულ ნაწილში<br />

დაგეგმილი ოპტიმიზირებული მედია<br />

გეგმა ხარისხიანი იყო და შეესაბამებოდა<br />

სართაშორისო სტანდარტებს.<br />

სატელევიზიო გაზომვების ბაზა,<br />

როგორც ეს მაღლა უკვე აღვნიშნეთ,<br />

მოიცავს მხოლოდ ქალაქის პოპულაციას (საქართველოს ქალაქები მოსახლეობით 45<br />

000+). შესაბამიად, კამპანიის შემდგომი პროგრამული შეფასებებიც მხოლოდ სამ<br />

სამიზნე ჯგუფს, მხოლოდ თბილისს, თბილისსა და დანარჩენ ქალაქებს და მხოლოდ<br />

თბილისს გარდა ქალაქებს (45 000+) მოიცავს. ამ სამი სამიზნე სეგმენტისთის, მოცვის<br />

პარამეტრებმა მოგვცა დაახლოებით ერთგვაროვანი შედეგები, რაც ქვემოთ<br />

გრაფიკზეა მოცემული:<br />

120<br />

100<br />

80<br />

60<br />

40<br />

20<br />

0<br />

94,82 88,22 93,02 98,21 89,91<br />

87,35<br />

saqarTvelo Tbilisi sxva qalaqebi<br />

გრაფიკზე წითელი ფერით<br />

მოცვაა ნაჩვენები (1+,<br />

მოსახლეობა რომელმაც<br />

ერთხელ მაინც ნახა სარეკლამო<br />

სატელევიზიო პროდუქცია),<br />

ხოლო ყვითელი ფერით კი<br />

მოცვა იმ პოპულაციისთის,<br />

რომელმაც იგივე პროდუქცია 3<br />

ჯერ მაინც ნახა.<br />

8 Publicis Georgia, 2007, June<br />

9 ბაზა ეი ჯი ბი საქართველო, აპარატურული უწყვეტი გაზომვის პროექტი.<br />

10 იგულისხმება, რომ სამიზნე სეგმენტმა (20–50 წლის ქალები) ნახა მინიმუმ 4–ჯერ სარეკლამო<br />

პროდუქტი


ბუნებრივია, რომ სარეკლამო სატელევიზიო პროდუქტების სამიზნე სეგმენტის (20–<br />

50 წლის ქალები) ყველა წევრს ერთი და იმავე სიხშირით არ შეეძლო ენახა<br />

სატელევიზიო სარეკლამო პროდუქცია. იმისთვის, რომ გავაკეთოთ დასკვა, თუ<br />

რეკლამის რამდენჯერ ნახვა იწვევს გახსენებას, ჩვენ გავაკეთეთ სპეციალური<br />

ანალიზი, სადაც მოცემულია, თუ ნახვის სიხშირისა და მოცვის რა განაწილება<br />

გვქონდა კამპანიის დროს. ეს ანალიზი შემდეგია:<br />

როგორც ვხედავთ, 12 ჯერ ნახვის შესაძლებლობა ჰქონდა თბილისის სამიზნე<br />

პოპულაციის 73%–ს, ხოლო ერთხელ მაინც იგივე სეგმენტის 94%–ს 11 . გავიხსენოთ<br />

პარამეტრი, რომ თბილისიდან დაახლოებით 25% იხსენებს სატელევიზიო რეკლამას,<br />

ხოლო თბილისს გარდა ქალაქებისთის ეს პარამეტრი ოდნავ აღემატება 40%–ს.<br />

აქედან, ამ ორ მონაცემთა ბაზაზე დაყრდნობით (მაღლა ცხრილი და მედიის მოცვის<br />

ცხრილები საკომუნიკაციო კამპანიის ეფექტურობის შეფასების თავის ბოლოს)<br />

შეგვიძლია გამოვთქვათ ვარაუდი, რომ 12+ (თორმეტჯერ ნახვა) გაცილებით მეტ<br />

რესპოდენტს უფიქსირდება სატელევიზიო აუდიტორიის მონაცემთა ბაზაში (ეი ჯი<br />

ბი) ვიდრე რაოდენობრივი კვლევისას გამოვლენილ პარამეტრში (რამდენმა<br />

რესპოდენტმა გაიხსენა სატელევიზიო რეკლამა). ეს ნიშნავს, რომ:<br />

1. ან რესპონდენტებმა ვერ გაიხსენეს სატელევიზიო კლიპები იმის გამო, რომ<br />

სხვა წყაროების ეფექტურმა მუშაობამ ეს საინფორმაციო წყარო დააკნინა<br />

რესპონდენტთა მეხსიერებაში.<br />

2. ან რესპოდენტები სწორად ვერ ახდენდნენ სარეკლამო კლიპების<br />

იდენტიფიკაციას.<br />

11 ცხრილი მიღებულია სატელევიზიო აუდიტორიის კვლევისა და მონიტორინგის ბაზის ანალიზის<br />

შედეგად, წყარო ეი ჯი ბი საქართველო. ეს პარამეტრი არ წარმოადგენს რაოდენობრივი კვლევის<br />

პროდუქტს. ეი ჯი ბის მონაცემთა ბაზა მუშავდება სპეციალურ პრიგრამულ უზრუნველყოფის (არიანა)<br />

საშუალებით. ეს ტექნოლოგია შესაძლბლობას გვაძლევს წარსული დროის ინტერვალისთვის<br />

გამოვითვალოთ ნახვის სიხშირის პარამეტრები.


600<br />

563,01<br />

500<br />

400<br />

300<br />

200<br />

195,16<br />

298,70<br />

100<br />

0<br />

20,2<br />

21,4 18,4<br />

saqarTvelo Tbilisi qalaqebi<br />

CPP<br />

CPT<br />

თითოეული ასეთი „ნახვა“ შესაძლებელია ვნახოთ ბიუჯეტის მიხედვით. გამოდის,<br />

რომ როგორც ეს ქვემოთ გრაფიკზეა მოცემული, ყოველი ათასი ადამიანის<br />

ინფორმირებულობამ სარეკლამო კამპანიის ფარგლებში დამკვეთი<br />

ორგანიზაციისთვის შეადგინა 298 ამერიკული დოლარი, ხოლო თბილისს გარდა<br />

ქალაქებისთვის 506 ამერიკული დოლარი.<br />

მნიშვნელოვანია, რომ რაოდენობრივი კვლევისას გამოკითხულებს უწევდა არა<br />

მხოლოდ იმ ინფორმაციის გახსენება, რაც სარეკლამო კამპანიისას ჩაიდო, არამედ იმ<br />

წყაროს დასახელებაც, საიდანაც მიიღო საკვანძო ინფორმაცია. ჩვენ რა თქმა უნდა<br />

ვუშვებთ, რომ როგორც ეს ხშირად ხდება ხოლმე, რესპოდენტებმა დაასახელეს არა<br />

პირველი წყარო, საიდანაც მიიღეს ინფორმაცია, არამედ ყველაზე ეფექტური წყარო,<br />

ანუ ვერბალური კომუნიკაციის წყარო და ამდენად ექიმებისგან მიღებული<br />

ინფორმაციის პარამეტრი (მოცვა, ექიმისგან მიღებული ინფორმაცია) შესაძლებელია<br />

მეტნაკლებად გაზვიადებული იყოს, ან, როგორც მინიმუმ, შესაძლოა ექიმისგან<br />

მიღებული ინფორმაციის გახსენებისას სხვა წყაროები ერთგვარად დაკნინდა. თუმცა,<br />

ეს ფაქტორი არ არის გაზომვადი და ჩვენ მაღლა მოცემულ დაშვებას მხოლოდ<br />

კვლევის შედეგების გამოყენების ლიმიტაციის აღწერის ვალდებულების გამო<br />

ვაკეთებთ.<br />

საბოლოო ჯამში, ჩვენს ხელთ არსებობს სამი პარამეტრი, რომელთა შედარება<br />

გვაძლევს საბოლოო ანგარიშის მომზადებისა და დასკვნების გაკეთების<br />

შესაძლებლობას:<br />

1. წინასწარ დაგეგმილი მოცვა და დაგროვილი რეიტინგი (სატელევიზიო<br />

კვლევის ბაზა)<br />

2. სარეკლამო კამპანიის შემდგომი მოცვა და დაგროვილი რეიტინგი<br />

(სატელევიზიო კვლევის ბაზა)<br />

3. რაოდენობრივი კვლევის შედეგად მიღებული მოცვის პარამეტრი და<br />

რესპონდენტთა ცოდნის პარამეტრები.


დასკვნის სახით შეიძლება ითქვას, რომ თბილისის პოპულაციაში სატელევიზიო<br />

რეკლამის ეფექტი ზემოთ აღწერილი სამი პარამეტრის შედარებისას ნაკლებად<br />

ეფექტური აღმოჩნდა, კამპანია საშუალოდ ეფექტურია თბილისს გარდა ქალაქების<br />

პოპულაციისთვის, რაც შეეხება სოფლებს, ამ ანალიზის კეთების შესაძლებლობა არ<br />

გვაქვს, თუმცა შესაძლებელია ვივარაუდოთ, რომ სოფლის პოპულაციაში, სადაც<br />

ზოგადად ტელევიზიის ყურების პარამეტრი ნაკლებია ვიდრე ქალაქის<br />

პოპულაციაში, სარეკლამო კამპანიის ეფექტურობა არ უნდა იყოს საშუალოზე<br />

ნაკლები.<br />

მონეტარული კუთხით, თუ გავიხსენებთ, რომ ყოველი ათასი რესპონდენტის<br />

ინფორმირებულობა დაჯდა თბილისში 300 ამერიკული დოლარი და თბილისს<br />

გარეთ ქალაქებში 560 დოლარი, რეკლამის გახსენების ცვლადების მიხედვით<br />

შეწონილი ეს პარამეტრები ხდება თბილისისთვის ყოველი ათასი ადამიანი<br />

დაახლოებით 1000 ამერიკული დოლარი, ხოლო თბილისს გარეთ ქალაქებისთვის<br />

ასევე 1000 დოლარი.<br />

რესპონდენტებს ასევე ესმებოდათ კითხვა იმის შესახებ, თუ სად მიიღეს ინფორმაცია<br />

იმუნიზაციის შესახებ, რომელიც მანამდე არ ჰქონდათ. ამ მონაცემებში ლიდერობს<br />

ექიმი (თბილისი 37%, თბილისს გარეთ ქალაქები 48% და სოფელი 35%). შემდეგ<br />

ადგილზეა ტელეგადაცემა და არა სატელევიზიო სარეკლამო კამპანია, პარამეტრებით<br />

თბილისი 2.5%, ქალაქები 10.3 და სოფელი 9.6% 12 .<br />

დასკვნები და რეკომენდაციები<br />

ემპირიული დაკვირვების შედეგად გაირკვა, რომ იმუნიზაციის თემის<br />

აქტუალიზაცია არსებითად სამ საინფორმაციო და სამენეჯმენტო რესურსზე გადის:<br />

სამედიცინო პერსონალი (1), სოციალური საკომუნიკაციო არხები (2) და მედია (3).<br />

რესპონდენტები, წყაროების გახსენებისას ბუნებრივი წესით იხსენებდნენ იმ<br />

წყაროებს, საიდანაც მიიღეს ყველაზე სანდო ინფორმაცია, და როგორც ტექსტშია<br />

ნათქვამი, ამ მიზეზის გამო სხვა წყაროები მეტნაკლებად დაკნინებულ<br />

მდგომარეობაში ხვდებიან. ამ დაშვების მიუხედავად, ფაქტი ისაა რომ<br />

რესპონდენტთა ყველაზე დიდმა ნაწილმა სწორედ სამედიცინო პერსონალი<br />

დაასახელა ინფორმაციის ყველაზე სანდო წყაროდ.<br />

ემპირიული მონაცემების ანალიზის შედეგად რეკომენდაციათა ნაწილი ასეთია:<br />

1. სამედიცინო პერსონალის როლი გადამწყვეტია. ამ კომპონენტზეა<br />

დამოკიდებული იმუნიზაციის პრობლემის გადაწყვეტა ქვეყანაში და არა<br />

რომელიმე სხვა წყაროზე.<br />

12 იგულისხმება ტელე გადაცემები და რადიო რეკლამა


2. მედიის როლი რა თქმა უნდა არსებობს, თუმცა ძალზედ სავარაუდოა, რომ<br />

მისი ფუნქცია ალარმირებისა მეტად უნდა იყოს ვიდრე დეტალური ან ღრმა<br />

ინფორმაციის გადაცემა. კერძოდ, იმუნიზაციის მნიშვნელობის შესახებ<br />

ინფორმაციის ნაკადები შესაძლებელია ძალზედ მოცულობითი იყოს;<br />

სატელევიზიო სარეკლამო მიმართულების დატვირთვა ამ მოცულობების<br />

გადაცემაში რეკომენდირებულია რომ იყოს ლიმიტირებული, და<br />

ალარმირებას, ანუ არსებით განწყობებზე, ქცევებზე ან შედეგებზე იყოს<br />

კონცენტრირებული. რადგან კვლევით ირკვევა, რომ ექიმის როლი<br />

იმუნიზაციის პრობლემატიკაში ზოგადად გადამწყვეტია, და ეს<br />

საკომუნიკაციო მიმართულება უალტერნატივოა, შესაძლებელია ტელევიზიის<br />

როლი კამპანიაში იყოს ვადაზე (მაგალითად კონცეფცია „გაარკვიეთ რამდენი<br />

დღე დაგრჩათ თქვენი ბავშვის აცრისთის, მას არ აქვს ამის უნარი, ნუ<br />

დატოვებთ თქვენ ბავშვს დაუცველს“, ან „თქვენს შვილს არ აქვს უნარი<br />

ჩაიტაროს იმუნიზაციის აცრა, მაგრამ მისთვის ეს აუცილებელია.<br />

გადაწყვიტეთ, დატოვებთ თუ არა თქვენს ბავშვს დაუცველად“).<br />

3. იმუნიზაციის თემა სასურველია გადავიდეს აღქმის შემდეგ სტადიაში<br />

ნაცვლად „საჭიროებისა“ როგორც მინიმუმ ქართული პოპულაციისთვის<br />

(პოპულაციისთვის გარდა კომპაქტურად დასახლებული მცირე ეთნიკური<br />

ჯგუფებისა) იყოს მეტად „უალტერნატივობის“ ხარისხში აყვანილი.<br />

4. ეთნიკურ ჯგუფებში მედიის როლი პრაქტიკულად არ ჩანს. ამდენად, ამ<br />

პოპულაციებში ან ადგილობრივი მედია უნდა იყოს გამოყენებული<br />

კამპანიებისთვის, ან მოიძებნოს სხვა სანფორმაციო წყარო ფართო მასების<br />

ინფორმირებულობისთვის.<br />

5. მაღლა მოცემული რეკომენდაციები, გათვალისწინების შემთხვევაში, მკაცრად<br />

განსაზღვრავს ახალი საკომუნიკაციო სტრატეგიის შემუშავების<br />

აუცილებლობას. კერძოდ, მედია არხების მუშაობის კონცეფცია, სამედიცინო<br />

პერსონალის საკომუნიკაციო სტრატეგია და სხვა ტექნიკური დეტალები<br />

სასურველია გაიწეროს თავიდან ამ ანგარიშის მონაცემებზე დაყრდნობით.<br />

6. სამედიციო პერსონალს სჭირდება სპეციალური საკომუნიკაციო ტრენინგები,<br />

თუკი მაღლა მოცემული რეკომენდაციები იქნება გათვალისწინებული, რადგან<br />

გარდა სპეციფიური თემატიური ინფორმაციისა, ექიმებსა და სხვა სამედიცინო<br />

პერსონალს მოუწევთ იმუნიზაციის შესახებ გადაცემული ინფორმაციის<br />

სანდოობის პარამეტრის კიდევ უფრო მაღლა აწევა პოპულაციებში..


მონაცემები თბილისის შერჩევისთვის. საკომუნიკაციო არხების მოცვის ანალიზი<br />

რეკლამა<br />

მედიაში<br />

გადაცემები<br />

მედიაში<br />

სულ მედია<br />

სულ ნაბეჭდი<br />

პროდუქცია<br />

პირდაპირი<br />

ვერბალური<br />

კომუნიაცია<br />

სამედიცინო<br />

პერსონალთან<br />

სხვა<br />

პირდაპირი<br />

კომუნიკაცია<br />

სხვა<br />

კომუნიკაცია<br />

ცვლადები სპონტანური<br />

გახსენება<br />

ბარათით<br />

გახსენება<br />

ახალი<br />

ინფორმაციის<br />

მიღება<br />

სანდო<br />

წყარო<br />

არა<br />

სანდო<br />

წყარო<br />

რეკლამა<br />

ტელევიზიით<br />

და რადიოთი<br />

11,5% 13,5% 5,5% 3,5% 1,5%<br />

გადაცემები<br />

ტელევიზიით 9,0% 9,0% 2,5% 3,0% 0,5%<br />

და რადიოთი<br />

გაერთიანებული<br />

ცვლადები<br />

17,5% 19,5% 7,5% 5,5% 2,0%<br />

გაზეთი, წიგნი,<br />

პოსტერი,<br />

16,5% 18,5% 10,0% 12,0% 2,0%<br />

ბროშურა<br />

ექიმი და<br />

კომუნიკაციური<br />

საუბრები 78,0% 9,0% 38,5% 59,5%<br />

მეგობრები,<br />

მეზობლები და<br />

სხვა<br />

სოციალური<br />

კომუნიკაცია<br />

41,5% 30,5% 3,0% 6,5% 5,0%<br />

დანარჩენი<br />

ცვლადები<br />

0,5% 1,0%


მონაცემები თბილისს გარდა ქალაქების შერჩევისთვის. საკომუნიკაციო არხების მოცვის<br />

ანალიზი<br />

რეკლამა<br />

მედიაში<br />

გადაცემები<br />

მედიაში<br />

სულ მედია<br />

სულ ნაბეჭდი<br />

პროდუქცია<br />

პირდაპირი<br />

ვერბალური<br />

კომუნიაცია<br />

სამედიცინო<br />

პერსონალთან<br />

სხვა<br />

პირდაპირი<br />

კომუნიკაცია<br />

სხვა<br />

კომუნიკაცია<br />

ცვლადები<br />

რეკლამა<br />

ტელევიზიით<br />

და რადიოთი<br />

გადაცემები<br />

ტელევიზიით<br />

და რადიოთი<br />

გაერთიანებული<br />

ცვლადები<br />

გაზეთი, წიგნი,<br />

პოსტერი,<br />

ბროშურა<br />

ექიმი და<br />

კომუნიკაციური<br />

საუბრები<br />

მეგობრები,<br />

მეზობლები და<br />

სხვა<br />

სოციალური<br />

კომუნიკაცია<br />

დანარჩენი<br />

ცვლადები<br />

სპონტანური ბარათით ახალი სანდო<br />

გახსენება გახსენება ინფორმაციის წყარო<br />

მიღება<br />

არა<br />

სანდო<br />

წყარო<br />

21,6% 20,9% 8,0% 11,0% 2,3%<br />

15,7% 18,5% 10,3% 11,2% 1,4%<br />

32,8% 32,8% 15,4% 18,3% 3,7%<br />

24,7% 32,0% 15,4% 14,8% 3,7%<br />

83,5% 19,8% 51,3% 78,3% 0,2%<br />

30,4% 37,3% 5,3% 6,7% 10,8%<br />

0,8% 2,3% 0,5% 11,0% 0,9%<br />

35


მონაცემები სოფლის შერჩევისთვის. საკომუნიკაციო არხების მოცვის ანალიზი<br />

რეკლამა<br />

მედიაში<br />

გადაცემები<br />

მედიაში<br />

სულ მედია<br />

სულ ნაბეჭდი<br />

პროდუქცია<br />

პირდაპირი<br />

ვერბალური<br />

კომუნიაცია<br />

სამედიცინო<br />

პერსონალთან<br />

სხვა<br />

პირდაპირი<br />

კომუნიკაცია<br />

სხვა<br />

კომუნიკაცია<br />

ცვლადები<br />

რეკლამა<br />

ტელევიზიით<br />

და რადიოთი<br />

გადაცემები<br />

ტელევიზიით<br />

და რადიოთი<br />

გაერთიანებული<br />

ცვლადები<br />

გაზეთი, წიგნი,<br />

პოსტერი,<br />

ბროშურა<br />

ექიმი და<br />

კომუნიკაციური<br />

საუბრები<br />

მეგობრები,<br />

მეზობლები და<br />

სხვა<br />

სოციალური<br />

კომუნიკაცია<br />

დანარჩენი<br />

ცვლადები<br />

სპონტანური ბარათით ახალი სანდო<br />

გახსენება გახსენება ინფორმაციის წყარო<br />

მიღება<br />

არა<br />

სანდო<br />

წყარო<br />

16,2% 17,4% 5,5% 9,9% 1,9%<br />

11,9% 16,5% 9,8% 10,7% 0,6%<br />

24,0% 26,7% 14,1% 17,2% 2,2%<br />

13,9% 25,3% 11,6% 13,0% 1,6%<br />

83,7% 16,8% 40,0% 71,3% 0,6%<br />

18,1% 31,2% 4,6% 8,8% 7,8%<br />

0,5% 1,3% 0,3% 0,4% 0,4%<br />

36


მონაცემები აზერბაიჯანული პოპულაციის შერჩევისთვის. საკომუნიკაციო არხების<br />

მოცვის ანალიზი<br />

რეკლამა<br />

მედიაში<br />

გადაცემები<br />

მედიაში<br />

სულ მედია<br />

სულ ნაბეჭდი<br />

პროდუქცია<br />

პირდაპირი<br />

ვერბალური<br />

კომუნიაცია<br />

სამედიცინო<br />

პერსონალთან<br />

სხვა<br />

პირდაპირი<br />

კომუნიკაცია<br />

სხვა<br />

კომუნიკაცია<br />

ცვლადები სპონტანური<br />

გახსენება<br />

ბარათით<br />

გახსენება<br />

ახალი<br />

ინფორმაციის<br />

მიღება<br />

სანდო<br />

წყარო<br />

არა<br />

სანდო<br />

წყარო<br />

რეკლამა<br />

ტელევიზიით<br />

0,5%<br />

და რადიოთი<br />

გადაცემები<br />

ტელევიზიით<br />

0,5%<br />

და რადიოთი<br />

გაერთიანებული<br />

ცვლადები<br />

0,5%<br />

გაზეთი, წიგნი,<br />

პოსტერი,<br />

ბროშურა<br />

4,4% 20,9% 12,1% 7,7%<br />

ექიმი და<br />

კომუნიკაციური<br />

საუბრები 91,2% 24,2% 52,2 65,9%<br />

მეგობრები,<br />

მეზობლები და<br />

სხვა<br />

22,5% 47,3% 5,5% 13,2% 2,7%<br />

სოციალური<br />

კომუნიკაცია<br />

დანარჩენი<br />

ცვლადები<br />

0,5% 0,5% 0,5<br />

37


მონაცემები სომხური პოპულაციის შერჩევისთვის. საკომუნიკაციო არხების მოცვის<br />

ანალიზი<br />

რეკლამა<br />

მედიაში<br />

გადაცემები<br />

მედიაში<br />

სულ მედია<br />

სულ ნაბეჭდი<br />

პროდუქცია<br />

პირდაპირი<br />

ვერბალური<br />

კომუნიაცია<br />

სამედიცინო<br />

პერსონალთან<br />

სხვა<br />

პირდაპირი<br />

კომუნიკაცია<br />

სხვა<br />

კომუნიკაცია<br />

ცვლადები<br />

რეკლამა<br />

ტელევიზიით<br />

და რადიოთი<br />

გადაცემები<br />

ტელევიზიით<br />

და რადიოთი<br />

გაერთიანებული<br />

ცვლადები<br />

გაზეთი, წიგნი,<br />

პოსტერი,<br />

ბროშურა<br />

ექიმი და<br />

კომუნიკაციური<br />

საუბრები<br />

მეგობრები,<br />

მეზობლები და<br />

სხვა<br />

სოციალური<br />

კომუნიკაცია<br />

დანარჩენი<br />

ცვლადები<br />

სპონტანური<br />

გახსენება<br />

ბარათით<br />

გახსენება<br />

ახალი<br />

ინფორმაციის<br />

მიღება<br />

სანდო<br />

წყარო<br />

2,6% 2,1% 1,0% ,5%<br />

არა<br />

სანდო<br />

წყარო<br />

0%<br />

2,1% 2,1% ,5% 2,6% 0,5%<br />

4,7% 3,6% 1,6% 3,1% 0,5%<br />

19,7% 13,5% 8,8% 6,2% 0%<br />

47,2% 17,6% 18,7% 23,8% 2,1%<br />

50,3% 24,4% 6,7% 2,6% 0,5%<br />

2,6% ,5% 0,5%<br />

38


საქართველო 13<br />

სამოქალაქო რეგისტრაცია<br />

2008 წელს ჩატარებული კვლევის მონაცემების მიხედვით გამოკითხულ რესპონდენთა<br />

96,5%-ს აღებული აქვს ბავშვის დაბადების მოწმობა, რაც გასულ წელს ჩატარებული<br />

კვლევის შედეგზე (93,5%) 3,0%-ით მაღალია.<br />

ახალშობილების დაბადების მოწმობის აღება პირველი შვიდი დღის განმავლობაში<br />

გაუმჯობესდა 4.2%-ით (2007 - 82%, 2008 – 86.2%); 8-14 დღის განმავლობაში<br />

რეგისტრაცია უცვლელია (2007 –3%, 2008 –3%); 15-30 დღის განმავლობაში მოიმატა -<br />

2%-ით, (2007 –1%, 2008 – 3%); 1 თვეზე გვიან სამოქალაქო რეგისტრაციამ იკლო 3%-ით<br />

(2007 – 8%, 2008 – 5%); მათი წილი, რომელთაც არ ახსოვთ დაბადების მოწმობის<br />

აღების თარიღი - 5%-ით (2007 – 9%, 2008 – 4%) შემცირდა; მშობლები ბავშვებს<br />

ძირითადად 3-4 დღის ასაკში არეგისტრირებენ. სამოქალაქო რეგისტრაციის ასაკობრივ<br />

ვადებში აშკარა გაუმჯობესება აღინიშნა, რაც განაპირობა ამ საკითხისადმი მშობელთა<br />

ყურადღების მეტმა გამახვილებამ.<br />

24%<br />

2006 wlis kvleva 2008 wlis kvleva<br />

25% 21%<br />

17%<br />

19%<br />

18%<br />

9%<br />

7%<br />

9%<br />

2% 7%<br />

4%<br />

3% 3%<br />

9% 3% 3% 2%<br />

1%<br />

2% 3% 1% 2%<br />

4%<br />

4%<br />

1%<br />

1 dRe 2 dRe 3 dRe 4 dRe 5 dRe 6 dRe 7 dRe 8-14 15-30 1-2 Tve 2-6 Tve6 Tvezear vici,<br />

dRe dRe<br />

meti ar<br />

maxsovs<br />

bavSvis asaki dabadebis mowmobis aRebisas<br />

წლევანდელი კვლევის შედეგებით, 7,2%-ით ნაკლებმა რესპონდენტმა გადაიხადა<br />

თანხა ბავშვის დაბადების მოწმობის აღებისას (2007 –23,7%, 2008 – 16,5%); საფასურის<br />

დასახელებული საშუალო თანხა გაიზარდა 2,6 ლარით. დაბადების მოწმობის აღებაში<br />

58,7%-ს ფული არ გადაუხდია, ანუ, 4,8%-ით მეტს ვიდრე შარშან (53,9%).<br />

13 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

39


2008 wlis kvleva.<br />

42,10%<br />

gadaixada Tanxa<br />

ar gadauxdia<br />

24,7%<br />

16,5%<br />

19,50%<br />

13,40%<br />

25,10%<br />

ar maxsovs/miWirs<br />

pasuxi<br />

58,7%<br />

5<br />

laramde<br />

6-10 lari 11 laris<br />

zemoT<br />

ar vici,<br />

ar<br />

maxsovs<br />

2007 wlis kvleva.<br />

Mean=6.5<br />

სამოქალაქო რეგისტრაციის მიღმა დარჩენილია ბავშვთა 3,5%, გამოკითხულთა 1.0%<br />

ამის მიზედად ასახელებს საჭიროების არქონას. გასულ წელთან შედარებით (2,1%)<br />

რეგისტრაციის საჭიროებამ 1,1%-ით მოიმატა.<br />

დაბადების მოწმობის არქონა 0,7%-ში განპირობებულია ბავშვის მშობლების პასპორტის<br />

უქონლობით. 2007 წლის მონაცემებთან შედარებით (1,9%) ანალოგიური მიზეზი 1,2%-<br />

ით შემცირდა,<br />

გამოკითხულითა 0,6%-მა არ იცის, თუ სად და როგორ უნდა აიღოს ბავშვის დაბადების<br />

მოწმობა (განსხვავებით ბოლო გამოკითხვისგან წინა წელს დაურეგისტრირებლობის<br />

მიზეზთა შორის მესამე ადგილი მშობლების ქორწინების მოწმობის არქონას ეკავა<br />

(1,2%).<br />

მაშასადამე, დაბადების მოწმობის აღებაში შეფერხების მიზეზები კვლავაც ტექნიკურ<br />

სახეს ატარებს.<br />

40


2008 wlis kvleva.<br />

aqvs<br />

dabadebis<br />

mowmoba<br />

96,5%<br />

ar aqvs<br />

dabadebis<br />

mowmoba<br />

3,5%<br />

1,00%<br />

0,60%<br />

0,70%<br />

0,30%<br />

0,30%<br />

0,20%<br />

0,10%<br />

0,10% 0,10% 0,10% 0,10%<br />

ar vici sad<br />

da rogor<br />

unda aviRo<br />

aq droebiT<br />

vcxovrobT<br />

jer ar<br />

damWirvebia<br />

bavSvi sxva<br />

qalaqSi<br />

daibada<br />

bavSvi sxva<br />

qveyanaSi<br />

daibada<br />

aravis<br />

uTqvams,<br />

rom<br />

mSoblebs<br />

ar qondaT<br />

pasporti<br />

ar qondaT<br />

qorwinebis<br />

mowmoba<br />

ar qondaT<br />

dabadebis<br />

mowmoba<br />

mama ar iyo<br />

qveynaSi<br />

deda ar<br />

aris<br />

qorwinebaSi<br />

2007 wlis kvleva.<br />

სამედიცინო რეგისტრაცია<br />

სამშობიარო სახლის გარდა რესპონდენტთა უმეტესობის (98,6%) ბავშვს სხვა<br />

სამედიცინო დაწესებულებებშიც გავლილი აქვს სამედიცინო რეგისტრაცია, რაც<br />

41


1,9%-ით მეტია გასული წლის მაჩვენებელზე 14 (96,7%).<br />

თუ გასულ წელს 7-13 დღის ასაკში სამედიცინო რეგისტრაციას გადიოდა<br />

ახალშობილთა 20,2%, მიმდინარე წელს ეს მაჩვენებელი (35,7%) გაიზარდა<br />

თითქმის 2-ჯერ; რაც სავარაუდოდ გამოწვეული უნდა იყოს 14-20 დღეში<br />

სამედიცინი რეგისტრაციაზე აყვანის წილის 1,2-ჯერ კლებით. იმ რესპონდენტთა<br />

წილი, რომელთაც არ ახსოვთ როდის გაიარეს მათმა შვილებმა სამედიცინო<br />

რეგისტრაცია შემცირებულია 1,8-ჯერ (2007 –13%, 2008 – 7,2%), რამაც,<br />

სავარაუდოდ, გამოიწვია 30 დღემდე ასაკში დარეგისტრირების წილის 17%-ით<br />

ზრდა;<br />

2008 wlis kvleva.<br />

aqvs<br />

gavlili<br />

samedicino<br />

registracia<br />

ar aqvs<br />

gavlili<br />

1,30%<br />

98,6%<br />

1- 6 d R e<br />

7-13 dRe<br />

14-20 dRe<br />

30 dRemde<br />

2 Tve<br />

5,30%<br />

10,10%<br />

11,90%<br />

19,30%<br />

35,70%<br />

ar maxsovs<br />

ar vici<br />

0,1%<br />

3 Tve<br />

ar vici/ ar<br />

maxso vs<br />

10,50%<br />

7,20%<br />

2007 wlis kvleva.<br />

სამედიცინო რეგისტრაციაზე აყვანილ ბავშვთა ოჯახების 98,6%-იდან (შარშან<br />

96,7%) ეს პროცესი გაიარა<br />

- ამბულატორიაში/პოლიკლინიკაში სოფლად მცხოვრებ ბავშვთა 72,6%-მა (1,7%-<br />

ით მეტმა ვიდრე 2007 წელს), ქალაქში მცხოვრებთაგან კი - 52,2%-მა (14,4%-ით<br />

14 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

42


ნაკლებმა);<br />

- ბინაზე - სოფლად მცხოვრებ ბავშვთა 21,2%-მა (3,5%-ით ნაკლებმა ვიდე წინა<br />

წელს), ქალაქში მცხოვრებთაგან კი - 37,8%-მა (9,9%-ით მეტმა);<br />

- საავადმყოფოში სოფლად მცხოვრებ ბავშვთა 6%-მა, ქალაქში მცხოვრებთაგან კი<br />

- 4,3%-მა;<br />

- კერძო კლინიკაში სოფლად მცხოვრებ ბავშვთაგან არცერთმა, ქალაქში<br />

მცხოვრებთაგან კი - 0,7%-მა;<br />

სამედიცინო რეგისტრაცია განხორციელდა :<br />

- უბანზე ექიმის შემოვლისას სოფლად მცხოვრებ ბავშვთა 26,7%-ისთვის<br />

(2,3,%-ით ნაკლებმა 2007 წელთან შედარებით); ქალაქად მცხოვრებ ბავშვთა<br />

43,1%-ისთვის (15,1%-ით ხშირად ვიდრე გასულ წელს);<br />

- ამბულატორია/პოლიკლინიკაში დაბარებით - სოფლად მცხოვრებ ბავშვთა<br />

26,1%-ისთვის, ხოლო ქალაქად მცხოვრებ ბავშვთა 18,2%-ისთვის;<br />

- პირველი სამედიცინო მომსახურების საჭიროებისას - სოფლად მცხოვრებ<br />

ბავშვთა 19,1%-ისთვის (10%-ით იშვიათად გასულ წელთან შედარებით),<br />

ხოლო ქალაქად მცხოვრებ ბავშვთა 15,3%-ისთვის (1,6%-ით იშვიათად):<br />

მაშასადამე, ბავშვის აღრიცხვაზე აყვანა დიდწილად კვლავინდებურად<br />

უკავშირდება სამედიცინო სისტემის ჩარევას და პირველი სამედიცინო<br />

მომსახურების მიღებას.<br />

2008 wlis kvleva.<br />

saxlSi<br />

21,2%<br />

37,8%<br />

sofeli<br />

qalaqi<br />

ubnis eqimis<br />

Semovlis dros<br />

26,70%<br />

43,10%<br />

ambulatoriaSi/p<br />

oliklinikaSi<br />

saavadmyofoSi<br />

kerZo klinikaSi<br />

ar vici<br />

6,0%<br />

4,3%<br />

0,0%<br />

0,7%<br />

0,2%<br />

0,0%<br />

57,2%<br />

72,6%<br />

damibares<br />

ambulatoriSi/poli<br />

klinikaSi<br />

pirvelad roca<br />

damWirda eqimi<br />

roca pirvelad<br />

asacrelad miviyvane<br />

samSobiaroSi momces<br />

baraTi<br />

26,10%<br />

18,20%<br />

19,10%<br />

15,30%<br />

13,10%<br />

7,50%<br />

12,80%<br />

13,20%<br />

samSobiaro saxlSi<br />

Caibara bavSvi eqimma<br />

1,30%<br />

2,50%<br />

ar vici<br />

0,90%<br />

0,20%<br />

2007 wlis kvleva.<br />

43


პირველადი ჯანდაცვის დაწესებულებებში ბავშვთა 97% რეგისტრირებულია<br />

ოფიციალურ დოკუმენტაციაში, რაც 6,7%-ით მეტია წინა მონაცემების შედეგებზე.<br />

არაოფილციალური ჩანაწერების სახით რეგისტრირებულია ბავშვთა 2,2-ჯერ<br />

ნაკლები რაოდენობა, ვიდრე წარსულში.<br />

97,00%<br />

2008 wlis kvleva<br />

0,50% 2,50%<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

oficialurad<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

araoficialur<br />

CanawerebSi<br />

saerTod ar aris<br />

registrirebuli<br />

2007 wlis kvleva<br />

ბავშვთა სამედიცინო რეგისტრაციის გაუვლელობის მიზეზთა 0,4% ახსნილია ბავშვის<br />

სხვა ქალაქში დაბადებით; 1.დარეგისტრირების ადგილის და წესის უცოდინარობით,<br />

და 2. რომ არავის მოუკითხავს რეგისტრაციისთვის 0.3%/0,3%.<br />

მიზეზთა უპირატესი წილი უკავია ინფორმაციის და ინიციატივის დეფიციტს.<br />

იმუნიზაციის მნიშვნელობა და უსაფრთხოება<br />

რესპონდენტების მიერ სპონტანურად გახსენებული მართვადი ინფექციური<br />

დაავადებებიდან 58,7%-ში პირველ რიგში სახელდება დიფთერია, შემდეგ 41,5%-ში -<br />

44


ყივანახველა, შემთხვევათა 37,6%-ში კი - ჰეპატიტი B. პირველი ეტაპის კვლევის 15<br />

მონაცემებთან შედარებით ეს მაჩვენებლები დიფთერიის მიმართ გაიზადა 12,8%-ით,<br />

ყივანახველას მიმართ - 1,7%-ით, ხოლო ჰეპატიტი B-ს მიმართ - დაიკლო 1,0%-ით;<br />

დამხმარე ბარათის საშულებით პოლიომიელიტი რესპონდენტებს ახსენდებათ<br />

შემთხვევათა 74,8%-ში (24,8%-ით ხშიარდ, ვიდრე გასულ წელს). 69,4%-ში სმენიათ<br />

ჰეპატიტი B-ს შესახებ (17,7%-ით ხშირად ვიდრე 2007 წელს). ტეტანუსი ახსენდებათ<br />

შემთხვევათა 55,8%-ს (გასულ წელთან შედარებით 10%-ით მეტს); ყვანახველა - 53,9%-ს<br />

(4,8%-ით მეტს); დიფთერია გასულ წელთან შედარებით 3%-ით იაშვიათად (46,3%)<br />

ახსენდებათ ვიდრე გასულ წელს;<br />

წლევანდელი კვლევის მონაცემები ინფექციური დაავადებების ცნობადობასთან<br />

დაკავშირებით შეცვლილია გასულ წელთან შედარებით: თუ გასულ წელს ცნობადობის<br />

ყველაზე მაღალი მაჩვენებლით დიფთერია (95,2%) და ჰეპატიტი B (90,3%)<br />

გამოირჩეოდა წლევანდელი შესწავლის შედგებით ყველაზე ცნობადი ინფექციებია<br />

ჰეპატიტი B (107%) და პოლიომიელიტი (106%), ამასთან ამ უკანასკნელის ცნობადობა<br />

32,2%-ით გაზრდილია. ყველაზე ნაკლებცნობილ დაავადებად, გასული წლის<br />

ანალოგიურად, წინამდებარე შესწავლისასაც ტეტანუსი (83,5%) წარმოჩინდა, თუმცა<br />

მისი საერთო ცნობადობა ბოლო ერთი წლის განმავლობაში 23,4%-ით გაიზარდა.<br />

2008 wlis kvleva.<br />

105,1%<br />

106,0% 107,0%<br />

83,5%<br />

95,4%<br />

74,80%<br />

69,40%<br />

58,70%<br />

46,30%<br />

55,80% 53,90%<br />

41,50%<br />

27,70%<br />

31,20%<br />

37,60%<br />

19,60%<br />

21,4%<br />

1,80%<br />

difteria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti ar msmenia/ar<br />

vici<br />

2007 wlis kvleva.<br />

15 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

დიფთერია<br />

B<br />

45


მთლიანობაში, ცალკეული მართვადი დაავადებების საერთო ცნობადობა ბოლო ერთი<br />

წლის განმავლობაში გაიზარდა 17,9%-ის ფარგლებში.<br />

იმუნიზაციისადმი რეალისტური, პოზიტიური განწყობა მოსახლეობაში საშუალოდ 2%<br />

გაზრდილია. ამ პროცესს რესპონდენტთა უმეტესობა ყველა მართვადი დაავადების<br />

წინააღმდეგ სავალდებულოდ მიიჩნევს და ვარირებს 81,9%-დან (პოლიომიელიტი)<br />

83,3%-მდე (ტეტანუსი).<br />

წინა წელთან შედარებით დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრა 5,1%-ით მეტს მიაჩნია<br />

სავალდებულოდ, ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრა - 6,7%-ით მეტს, ყივანახველას<br />

საწინააღმდეგო - 5,4%-ით, პოლიომიელიტის - 5,5%-ით, ჰეპატიტი B-ის - 5,6%-ით;<br />

nebayoflobiTia savaldebuloa ar vici<br />

2008 wlis kvleva.<br />

82,10% 83,30% 82,60% 81,90% 82,20%<br />

17,50% 16,00% 16,90% 17,70% 17,10%<br />

0,40% 0,70% 0,50% 0,40% 0,70%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti <br />

77,0%<br />

nebayoflobiTia savaldebuloa ar vici<br />

76,6%<br />

77,2%<br />

76,4%<br />

76,6%<br />

2007 wlis kvleva.<br />

20,4%<br />

20,7%<br />

19,6%<br />

20,6%<br />

20,3%<br />

2,7%<br />

2,7%<br />

3,2%<br />

3,0%<br />

3,0%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomirliti ჰეპატიტი B<br />

46


ინფექციური დაავადებებისგან ბავშვის დასაცავად აცრების წარმოების აუცილებლობის<br />

ზოგადი გაცნობიერება 2,9%-ით გაზრილია გასული წლის კვლევის შედეგებთან<br />

შედარებით. რესპონდენტთა 93,0%-ის აზრით ბავშვებისთვის ინფექციური<br />

დაავადებების საწინააღმდეგო აცრების ჩატარება აუცილებელია. სასურველად, მაგრამ<br />

არააუცილებლად მიიჩნევს - 5,6%; მხოლოდ ზოგიერთი/კონკრეტული ინფექციების<br />

წინააღმდეგ აცრების ჩატარების აუცილებლობას აღიარებს რესპონდენტთა 0,9%; და<br />

მხოლოდ 0,2% ვერ ხედავს აცრების საჭიროებას (რაც 2-ჯერ შემცირებულია გასულ<br />

გამოკითხვასთან შედარებით).<br />

5.60%<br />

0.90%<br />

0.20%<br />

0.40%<br />

acrebis Catareba<br />

aucilebelia<br />

2008 wlis kvleva.<br />

acrebis Catareba<br />

sasurvelia, magram ara<br />

aucilebeli<br />

acrebis Catareba<br />

aucilebelia zogierT<br />

infeqciebisaTvis<br />

acrebis Catareba ar<br />

aris saWiro<br />

ar vici<br />

93.00%<br />

2007 wlis kvleva.<br />

47


რესპონდენტთა უმრავლესობის აზით ცალკეული მართვადი დაავადების წინააღმდეგ<br />

აცრის ჩატარება აუცილებელია, მცირე ნაწილს კი, სასურველ აქციად მიაჩნია.<br />

2008 wlis kvleva.<br />

aucilebelia sasurvelia ar aris saWiro/zedmetia ar vici<br />

93,5%<br />

5,8%<br />

0,4%<br />

93,0%<br />

5,5%<br />

0,9%<br />

91,9%<br />

7,4%<br />

0,4%<br />

93,0%<br />

5,9%<br />

0,4%<br />

92,3%<br />

6,2%<br />

0,7%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti <br />

48


89,8%<br />

aucilebelia sasurvelia ar aris saWiro<br />

90,1%<br />

87,7%<br />

87,5%<br />

87,4%<br />

2007 wlis kvleva.<br />

9,3%<br />

0,7%<br />

8,3%<br />

0,7%<br />

11,0%<br />

0,8%<br />

10,9%<br />

0,8%<br />

11,4%<br />

0,8%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomirliti ჰეპატიტი B<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრებს წლევანდელი მონაცემებით (93,5%) აუცილებლად<br />

მიიჩნევს 3,7%-ით მეტი რესპონდენტი, ვიდრე წინა წელს (89,8%); ტეტანუსის<br />

საწინააღმდეგოს - აუცილებლად მიიჩნევს 2,9%-ით მეტი (2008 წელი - 93,0%, 2007 წელი<br />

- 90,1%); ყივანახველას საწინააღმდეგოს - 4,1%-ით მეტი (2008 - 91,8%, 2007 - 87,7%);<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგოს - 5,5%-ით მეტი (2008 - 93,0%, 2007 - 87,5%);<br />

ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგოს - 4,8%-ით მეტი (2008 - 92,2%, 2007 - 87,4%);<br />

ცალკეული მართვადი დაავადებების საწინააღმდეგო აცრების ჩატარებას არასაჭიროდ<br />

მიიჩნევს გამოკითხულთა 0,3-0,9%, მაშინ, როდესაც გასულ წელს იგი 0,7-0,8%-ის<br />

ფარგლებში იყო. აცრის საჭიროებას, ყველაზე ხშირად, ვერ ხედავენ ტეტანუსის<br />

საწინააღნდეგოდ.<br />

2008 wlis kvleva.<br />

0,9% 0,2%<br />

5,6% 0,4%<br />

acrebis Catareba aucilebelia<br />

acrebis Catareba sasurvelia, magram<br />

ara aucilebeli<br />

93,0%<br />

acrebis Catareba aucilebelia<br />

mxolod zogierTi / konkretuli<br />

infeqciebis winaaRmdeg<br />

acrebis Catareba ar aris saWiro /<br />

zedmeti<br />

ar vici<br />

2007 wlis kvleva.<br />

acrebis Catareba aucilebelia<br />

6,7%<br />

0,4%<br />

1,5% 1,3%<br />

acrebis Catareba sasurvelia,<br />

magram ara aucilebeli<br />

acrebis Catareba aucilebelia<br />

mxolod zogierTi /<br />

konkretuli infeqciebis<br />

winaaRmdeg<br />

49


აცრების აუცილებლობის გაცნობიერება ასაკობრივ კატეგორიებში თანაბარ წილობრივ<br />

თანაფარდობაშია - თითოეულ ასკობრივ ჯგუფში დედათა 90%-ზე მეტი სცნობს<br />

აცრების აუცილებლობას. 2007 წლის შეფასებასთან შედარებით 4%-ის ფარგლებშია<br />

მომატებული აცრების აუცილებლობის განცდა ცალკეულ ასაკობრივ კატეგორიაში და<br />

შემცირებულია მისი ასაკობრივი განსვლა.<br />

მშობელთა წილი, რომელიც აცრებს ზედმეტად/არასაჭიროდ მიიჩნევს, 8,4-ჯერ (2007 -<br />

6,7%, 2008 – 0,9%) შემცირდა. აღნიშნულს, 0,23%-ში ხსნის იმით, რომ ბავშვის სისუსტის<br />

შემთხვევაში აცრამ შესაძლოა მდგომარეობის დამძიმება გამოიწვიოს; 0,17%-იანი,<br />

წილობრივად თანაბარი რაოდენობა კი მიიჩნევს, რომ 1. ვიტამინებით ბავშვის<br />

იმუნიტეტის გაძლიერების შემთხვევაში აცრები საჭირო აღარ არის; 2, ბავშვს<br />

ინფექციური დაავადება მაინც შეხვდება; ამდენივეს არ გააჩნია აცრის არასაჭიროდ<br />

ჩათვლის არგუმენტაცია;<br />

აცრების აუცილებლობის დასახელებულ არგუმენტთა 50,7%-ში (2007 – 52,8%)<br />

მშობლები მიიჩნევენ, რომ აცრის შემდეგ ბავშვს მსუბუქად გადააქვს დაავადება, 47,4%-<br />

ში (2007 – 43,8%) მიიჩნევენ, რომ აცრა აძლიერებს იმუნიტეტს, ხოლო 30,8%-ში (2007 –<br />

23,1%) კი ფიქრობენ, რომ ბავშვს აღნიშნული დაავადება აღარ შეხვდება.<br />

გამოკითხულთა მხოლოდ 2,9% ფიქრობს, რომ თუ აუცრელ ბავშვს დაავადება შეხვდება<br />

შესაძლოა სიკვდილი გამოიწვიოს.<br />

აცრის აუცილებლობის არგუმენტირებას ვერ აკეთებს 3,8%, რაც 1,4-ჯერ ნაკლებია 2007<br />

წელთან შედარებით.<br />

aZlierebs imunitets<br />

acris Sedegad bavSvs msubuq formaSi gadaaqvs daavadeba<br />

43,80%<br />

47,4%<br />

50,7%<br />

52,80%<br />

acris Sedegad bavSvs aRar Sexvdeba aRniSnuli daavadeba<br />

23,10%<br />

30,8%<br />

amcirebs dainficirebis/daavadebis Sexvedris risks<br />

16,5%<br />

16,90%<br />

Tu daavadeba acris gareSe Sexvda, SesaZlebelia<br />

gardacvaleba gaoiwvios<br />

ubralod vici, rom saWiroa<br />

sxva<br />

0,1%<br />

2,9%<br />

2,40%<br />

3,8%<br />

2,40%<br />

5,20%<br />

2008<br />

2007<br />

როგორც გრაფიკიდან ხედავთ, რესპონდენტთა 98,6%-დან (2007 - 98.2%), რომელიც<br />

50


მიიჩნევს, რომ ინფექციური დაავადებების წინააღმდეგ აცრა<br />

აუცილებელია/სასურველია, უმეტესობა ამ მოსაზრებას ძირითადად ხსნის ვაქცინაციის<br />

პროფილაქტიკური და დაავადების შემამსუბუქებელი თვისებით (სხვადასხვა დონით).<br />

აცრას, დაავადების ლეტალური გამოსავლისაგან დაცვის მექანიზმად, ანუ<br />

სიცოცხლისათვის უმნიშვნელოვანეს პროცესად გამოკითხულთა 1,2-ჯერ მეტი (2,9%)<br />

აღიქვამს.<br />

აცრების აუცილებლობის მნიშვნელობის გაცნობიერება დედების ასაკობრივ ჭრილში<br />

ერთგვაროვანია და ვარირებს 6%ის ფარგლებში. ამ მხრივ 23-35 და 20-22 წლის<br />

ასაკობრივი კატეგორიის დედები ყველაზე მაღალი მაჩვენებლით გამოირჩევიან<br />

(შესაბამისად 96%/95,7%), ყველაზე დაბალი მაჩვენებლით კი 20 წლამდე ასაკის<br />

დედები, რომელთა მხოლოდ 90%-ია დარწმუნებული აცრების წარმოების<br />

აუცილებლობაში.<br />

გასულ წელთან შედარებით, 1,4-ჯერ მეტი რესპონდენტისთვის (2007 – 60,9%, 2008 -<br />

82,5%) საქართველოში ბავშვისთვის ინფექციური დაავადების საწინააღმდეგო აცრის<br />

ჩატარება სრულიად უსაფრთხოა, გარკვეულწილად/ნაწილობრივი ხიფათის არსებობა<br />

კი, წლევანდელ წელს - 2.2-ჯერ ნაკლებმა დაასახელა.<br />

2008 wlis kvleva<br />

acrebis Catareba sruliad<br />

usafrTxoa<br />

82,50%<br />

ar vici<br />

2,70%<br />

acrebis Catareba<br />

garkveulwilad/nawilobriv<br />

saxifaToa<br />

12,60%<br />

acrebis Catareba saxifaToa<br />

1,30%<br />

14,9%<br />

saxifaToa, mxolod<br />

zogierTi acris Catareba<br />

1,10%<br />

51


3.80%<br />

4.10%<br />

2.10%<br />

1.30%<br />

1.20%<br />

1.60%<br />

0.30%<br />

0.30%<br />

0.30%<br />

0.10%<br />

vaqcinis<br />

uxarisxobis gamo<br />

ar vendobi vaqcinis<br />

mwarmoebel<br />

qveyanas<br />

vaqcinis gamoyenebis<br />

vadebi SeiZleba iyo<br />

eqimebis<br />

arasakmarisi<br />

kvalifikaciis gamo<br />

eqimis Secdomis<br />

gamo<br />

ar aris daculi<br />

higienuri normebi<br />

imuniza<br />

saSiSia im<br />

garTulebebisgamo,<br />

romelsac iw<br />

vaqcinis Senaxvis<br />

pirobebis gamo<br />

saSiSia, Tu bavSvis<br />

mdgomareoba ar<br />

aris<br />

araswori doza<br />

52


2007 wlis kvleva<br />

32%<br />

რესპონდენტთა 82,4% ყველაზე სახიფათოდ ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო აცრას<br />

მიიჩნევს. ყველაზე ნაკლებსახიფათოდ (9,4%-ში) ასახელებენ პოლიომიელიტის<br />

საწინააღმდეგო აცრას.<br />

მშობლების მხრიდან აცრების სახიფათოობის დაკავშირება აცრის მიერ გამოწვეულ<br />

გართულებებთან/რეაქციებთან შემცირებულია 2,5-ჯერ (10,4%-დან 4,1%-მდე), ვაქცინის<br />

უხარისხობასთან - 2,6-ჯერ (9,7%-იდა 3,8%-მდე), ხოლო ბავშვის ზოგად<br />

არადამაკმაყოფილებელ მდგომარეობასთან - 4,4-ჯერ (9,2%-იდან 2,1%-მდე).<br />

აცრების მიმართ მათი შიშის დაახლოებით 4,6% უკავშირდება იმუნიზაციის<br />

სამსახურის ორგანიზაციულ/სისტემურ შესაძლო ხარვეზებს. აღნიშნული განწყობა 4,9-<br />

ჯერ ნაკლებია შარშანდელზე.<br />

53


ინფორმირებულობა აცრისშემდგომი მოვლენების შესახებ<br />

მშობელთა სპონტანურად გახსენებული აცრისშემდგომი ჩვეული რეაქციებიდან<br />

ყველაზე ხშირად სახელდება 38 O C-მდე ტემპერტურა (67,4%), სიხშირის მიხედვით<br />

შემდეგია - ჭირვეულობა/გაღიზიანება (36,3%) და ნანემსრის შესიება/დაწითლება<br />

(34,8%).<br />

იმ რესპონდენტებისგან, ვისაც აცრებთან დაკავშირებულ რისკებს შორის ყველაზე<br />

მნიშვნელოვნად გართულების საშიშროება მიაჩნია, აცრიშემდგომი მძიმე რეაქციების<br />

სპონტანური დასახელებისას, 3,7-ჯერ უფრო ხშირად ვიდრე გასულ წელს 16 , კრუნჩხვებს<br />

ახსენებენ (9,6%-ში), 4,8-ჯერ უფრო ხშირად (9,5% შემთხვევაში) - ნანემსრის დაჩირქებას,<br />

1,8-ჯერ უფრო ხშირად (9,1%-ში) კი - 38 O C-ზე მაღალ ტემპერტურას.<br />

1300 რესპოდენტიდან 67.4% მიიჩნევს 38-მდე ტემპერატურას ჩვეულ რეაქციად.<br />

აცრის შემდგომი ჩვეული რეაქციები და გართულებები (სპონტანური პასუხი)<br />

16 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად<br />

2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური) ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) -<br />

2007 წლის მონაცემებს.<br />

54


temperatura 38-mde<br />

temperatura 38 da meti<br />

nanemsris Sesieba/dawiTleba<br />

nanemsris daCirqeba<br />

umadoba<br />

Wirveuloba/gaRizianeba<br />

zogadi sisuste<br />

dambla/kidurebis umoqmedoba<br />

muclis tkivili<br />

umoqmedoba<br />

xvela<br />

oflianoba<br />

Tvalis garsis anTeba/koniuqtiviti<br />

sunTqvis gaZneleba<br />

krunCxvebi<br />

xangrZlivi tirili (saaTze meti)<br />

Rebineba<br />

cnobierebis darRveva<br />

alergiuli reaqcia<br />

gamonayari kanze<br />

7%<br />

22%<br />

18%<br />

15%<br />

4%<br />

19%<br />

10%<br />

8%<br />

15%<br />

10%<br />

6%<br />

1%<br />

9%<br />

1%<br />

3%<br />

1%<br />

3%<br />

0%<br />

1%<br />

1%<br />

5%<br />

0%<br />

1%<br />

0%<br />

4%<br />

2%<br />

19%<br />

4%<br />

8%<br />

1%<br />

5%<br />

0%<br />

3%<br />

6%<br />

17%<br />

3%<br />

6%<br />

35%<br />

36%<br />

67%<br />

2008 wlis kvleva.<br />

Cveuli reaqciebi<br />

aSg<br />

tvinis anTeba<br />

dasieba<br />

1%<br />

0%<br />

0%<br />

garTuleba Tirkmelebze<br />

uZiloba<br />

sikvdilianoba<br />

ar vici<br />

0%<br />

0%<br />

0%<br />

0%<br />

0%<br />

3%<br />

25%<br />

აცრის შემდგომი შესაძლო გართულებების გამოვლინებათა ცოდნა შემთხვევათა<br />

თითქმის 62%-ში ადექვატურია, აცრების შემდგომ ჩვეულ რეაქციათა - 90% – ში.<br />

აცრის შემდგომი რეაქციები/გართულებები (სპონტანური პასუხი)<br />

2007 wlis kvleva.<br />

55


აცრის შემდგომი გართულებები, როგორც აცრის შემდგომი რისკების ერთ–ერთი<br />

სახეობა (სპონტანური პასუხი)<br />

2007 wlis kvleva.<br />

გაზრდილია აცრისშემდგომი ჩვეული<br />

დიფერენციაციის ხარისხი;<br />

რეაქციებისა და შესაძლო გართულებების<br />

56


ინფორმირებულობა აცრების ვადებთან დაკავშირებით<br />

გამოკითხვაში მონაწილე რესპონდენტთა დიდი უმრავლესობა აცნობიერებს<br />

პროფილაქტიკური აცრების დროულად ჩატარების მნიშვნელობას. აცრებისთვის<br />

დადგენილი ვადების დაცვის აუცილებლობის გაცნობიერებამ მიმდინარე წელს 76,8%-ს<br />

მიაღწია, რაც 15,7%-ით მეტია შარშანდელზე 17 (61,1%), ამ ვადების დაცვის საკმაო<br />

მნიშვნელობას აცნობიერებს 16,6% (2007 წელი - 27,1%). მათი წილი, კი ვისი აზრითაც<br />

აცრების დროულად ჩატარება მეტ-ნაკლებად უნმიშვნელოა 1,7-ჯერ შემცირდა წინა<br />

წლის ანალოგიურ მაჩვენებელთან (7.0%) შედარებით.<br />

61,1%<br />

76,8%<br />

2007<br />

2008<br />

27,1%<br />

16,6%<br />

5,6% 2,9%<br />

1,2%<br />

4,7%<br />

2,4%<br />

vadebis dacva<br />

aucilebeli<br />

vadebis dacva<br />

sakmaod<br />

mniSvnelovania<br />

vadebis dacva<br />

kargia, magram<br />

ar aris<br />

mniSvnelovani<br />

ar aqvs<br />

mniSvneloba<br />

rodis<br />

Cautardeba,<br />

mTavaria<br />

Cautardes<br />

aranairi<br />

mniSvneloba ar<br />

aqvs<br />

ar vici/ miWirs<br />

pasuxi<br />

მიუხედავად აცრების ჩატარების დროულობის მნიშვნელობის მაღალი<br />

დადასტურებისა, იმუნიზაციის სახელმწიფო კალენდრით დადგენილი აცრების<br />

პირველადი კურსის შესახებ საკვლევი კონტინგენტის მშობელთა გათვითცნობიერება<br />

ჯერ კიდევ არ არის საკმარისი. ასე მაგალითად, პირველადი აცრების კურსი 3<br />

დოზისგან რომ შედგება იცის: დიფთერიის საწინააღმდეგოდ - მხოლოდ 66,8%-მა.<br />

ტეტანუსის საწინააღმდეგოდ - მხოლოდ 43,3%, ყივანახველას საწინააღმდეგოდ -<br />

მხოლოდ 42,2%-მა, პოლიომიელიტის საწინააღმდეგოდ - მხოლოდ 61,6%-მა, ჰეპატიტი<br />

B-ს საწინააღმდეგოდ - მხოლოდ 48,8%-მა.<br />

17 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად<br />

2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური) ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) -<br />

2007 წლის მონაცემებს.<br />

57


უნდა აღინიშნოს, რომ წინა წელთან შედარებით ეს მაჩვენებლები გაუმჯობესებულია:<br />

დიფთერიისთვის - 14,8%-ით, ყივანახველასთვის - 2,2-ით%, პოლიომიელიტისთვის -<br />

12,6%-ით, ჰეპატიტი B-ს თვის - 11,8%-ით; ტეტანუსისთვის აღნიშნული მაჩვენებელი<br />

შემცირდა 0,7%-ით.<br />

2008 wlis kvleva<br />

1 acra 2 acra 3 acra 4 acra 5 acra 6 acra ar vici<br />

22.50%<br />

44.90% 42.30%<br />

27.70% 29.40%<br />

66.80%<br />

43.30% 42.20%<br />

61.60%<br />

48.80%<br />

10.50%<br />

7.20%<br />

3.90%<br />

3.90%<br />

3.00% 7.30% 11.10%<br />

6.70%<br />

11.00%<br />

3.50%<br />

difteria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti <br />

2007 wlis kvleva.<br />

1 acra 2 acra 3 acra 4 acra ar vici<br />

36% 39% 40% 36%<br />

43%<br />

1%<br />

1% 1%<br />

1%<br />

1%<br />

52%<br />

44%<br />

40%<br />

49%<br />

37%<br />

6%<br />

5%<br />

8%<br />

6%<br />

9% 13%<br />

9%<br />

6%<br />

9%<br />

10%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomieliti ჰეპატიტი B<br />

58


რესპონდენტ დედათა 42,7%-65,2% მიიჩნევს, რომ ზოგადად იცის თუ რომელ ასაკებში<br />

უნდა ჩაუტარდეს 12 თვემდე ბავშვებს აცრები.<br />

მიუხედავად იმისა, რომ გამოკითხულთა 76,8% აცრების ვადების დაცვას აუცილებლად<br />

მიიჩნევს, 34,8%-მა არ იცის როდის უნდა ჩაუტაროს ბავშვს დიფთერიის<br />

საწინააღმდეგო აცრები, 57,3%-მა - ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრები, 56,7%-მა -<br />

ყივანახველას აცრები, 38,9%-მა - პოლიომიელიტის აცრები, 40,1%-მა - ჰეპატიტ B-ს<br />

საწინააღმდეგო აცრები. თუმცა 2007-2008 წწ გამოიხატა ამ მაჩვენებელთა დადებითი<br />

დინამიკა: დიფთერიის აცრებისთვის 19%-ით, ტეტანუსის აცრებისთვის - 4%-ით,<br />

ყივანახველას აცრებისთვის - 5%-ით, პოლიომიელიტის აცრებისთვის - 20%-ით,<br />

ჰეპატიტ B-ს აცრებისთვის - 22%-ით.<br />

2008 wlis kvleva<br />

hepatiti <br />

poliomieliti<br />

yivanaxvela<br />

tetanusi<br />

difteria<br />

icis rodis unda Cautardes acrebi<br />

40%<br />

39%<br />

43%<br />

43%<br />

35%<br />

ar icis<br />

60%<br />

61%<br />

57%<br />

57%<br />

65%<br />

2007 wlis kvleva<br />

icis rodis unda Cautardes acrebi<br />

ar icis<br />

hepatiti <br />

poliomieliti<br />

38%<br />

41%<br />

62%<br />

59%<br />

yivanaxvela<br />

tetanusi<br />

difteria<br />

38%<br />

39%<br />

46%<br />

54%<br />

62%<br />

61%<br />

აცრების დაწყებისა და მორიგი დოზების მიღების ასაკების შესახებ 1 წლამდე ასაკის<br />

ბავშვთა დედების 18.3%-41.9% სწორ ინფორმაციას ფლობს;<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ზუსტ ასაკს ასახელებს რესპონდენტთა<br />

41,9% (2,3%-ით ნაკლები ვიდრე გასულ წელს); მეორე დოზის ზუსტ ასაკს - 36,1% (3,1%-<br />

ით ნაკლები ვიდრე გასულ წელს); მესამე დოზისას - 32,3% (3,2%-ით ნაკლები ვიდრე<br />

გასულ წელს);<br />

2008<br />

59


დიფტერია I დოზა II დოზა III დოზა<br />

დაბადებისთანავე 0,9%<br />

1 თვის 3,9% 0,1%<br />

2 თვის 41,9% 3,1%<br />

3 თვის 12,1% 36,1% 2,2%<br />

4 თვის 3,3% 14,1% 32,3%<br />

5 თვის 1,4% 4,3% 11,3%<br />

6 თვის 0,8% 2,8% 5,8%<br />

7 თვის 0,1% 0,9% 2,7%<br />

8 თვის 0,0% 0,5% 1,1%<br />

9 თვის 0,2% 0,5%<br />

10 თვის 0,2% 0,2%<br />

11 თვის 0,3%<br />

12 თვის 0,5% 0,9%<br />

დიფტერია<br />

2007<br />

I დოზა II დოზა III დოზა<br />

დაბადებისთანავე 8,8%<br />

1 თვის 7,8% 0,5%<br />

2 თვის 44,2% 6,2% 0,2%<br />

3 თვის 25,9% 39,2% 4,7%<br />

4 თვის 5,1% 19,7% 35,5%<br />

5 თვის 3,7% 10,8% 14,6%<br />

6 თვის 3,0% 11,1% 13,1%<br />

7 თვის 1,0% 4,5% 9,7%<br />

8 თვის 0,3% 2,2% 2,8%<br />

9 თვის 0,2% 0,9% 3,0%<br />

10 თვის 0,2% 1,4%<br />

11 თვის 0,4% 0,9%<br />

12 თვის 6,9%<br />

12 თვის მერე 0,3% 0,8%<br />

ტეტნანუსის საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ზუსტ ასაკს ასახელებს რესპონდენტთა<br />

21,8% (25,3%-ით ნაკლები ვიდრე გასულ წელს); მეორე დოზის ზუსტ ასაკს - 19,9%<br />

(25,1%-ით ნაკლები ვიდრე გასულ წელს); მესამე დოზისას - 18,3% (23,7%-ით ნაკლები<br />

ვიდრე გასულ წელს);<br />

60


ტეტანუსი<br />

I დოზა<br />

დაბადებისთანავე 1,0%<br />

II<br />

დოზა<br />

2008<br />

III დოზა<br />

1 თვის 2,5% 0,1%<br />

2 თვის 21,8% 2,2%<br />

3 თვის 4,2% 19,9% 1,9%<br />

4 თვის 1,5% 5,3% 18,3%<br />

5 თვის 0,8% 1,2% 4,0%<br />

6 თვის 0,3% 0,8% 1,5%<br />

7 თვის 0,2% 0,0% 0,9%<br />

8 თვის 0,2% 0,1% 0,3%<br />

9 თვის 0,1% 0,2%<br />

10 თვის 0,2% 0,2%<br />

11 თვის<br />

12 თვის 0,1% 0,2%<br />

ტეტანუსი<br />

2007<br />

I დოზა<br />

II დოზა III დოზა<br />

დაბადებისთანავე 2,7%<br />

1 თვის 6,7%<br />

2 თვის 47,1% 2,4%<br />

3 თვის 27,9% 45,0% 0,8%<br />

4 თვის 6,5% 21,1% 42,0%<br />

5 თვის 4,5% 10,1% 11,4%<br />

6 თვის 2,7% 10,3% 12,5%<br />

7 თვის 0,8% 1,4% 10,5%<br />

8 თვის 0,8% 2,3% 3,1%<br />

9 თვის 0,3% 1,6% 3,6%<br />

10 თვის 0,4% 0,8%<br />

11 თვის 0,7% 1,0%<br />

12 თვის 5,9%<br />

12 თვის მერე 1,7%<br />

ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ზუსტ ასაკს ასახელებს რესპონდენტთა<br />

24,6% (14,8%–ით ნაკლები ვიდრე გასულ წელს); მეორე დოზის ზუსტ ასაკს - 22,1%<br />

(13,9%–ით ნაკლები ვიდრე გასულ წელს); მესამე დოზისას - 20,3% (16,2%–ით ნაკლები<br />

ვიდრე გასულ წელს);<br />

61


ყივანახველა<br />

I დოზა<br />

დაბადებისთანავე 0,7%<br />

1 თვის 2,2%<br />

II<br />

დოზა<br />

2 თვის 24,6% 1,9%<br />

2008<br />

III დოზა<br />

3 თვის 4,7% 22,1% 1,7<br />

4 თვის 2,5% 5,3% 20,3%<br />

5 თვის 1,3% 1,7% 4,2%<br />

6 თვის 1,0% 1,2% 1,8%<br />

7 თვის 0,2% 0,2% 1,5%<br />

8 თვის 0,2% 0,3% 0,4%<br />

9 თვის 0,1% 0,2%<br />

10 თვის 0,1% 0,2%<br />

11 თვის 0,1% 0,1% 0,1%<br />

12 თვის 0,6% 0,1% 0,2%<br />

12 თვის მერე 0,2% 0,1%<br />

62


ყივანახველა<br />

2007<br />

დაბადების<br />

თანავე 3,5%<br />

1 თვის 9,2%<br />

I დოზა II დოზა III დოზა<br />

2 თვის 39,4% 7,6%<br />

3 თვის 28,7% 36,0% 5,8%<br />

4 თვის 6,1% 21,4% 36,5%<br />

5 თვის 4,0% 12,0% 13,6%<br />

6 თვის 3,0% 11,1% 11,0%<br />

7 თვის 0,8% 3,8% 11,1%<br />

8 თვის 1,8% 3,3%<br />

9 თვის 0,8% 1,2% 4,1%<br />

10 თვის 0,3% 1,0%<br />

11 თვის 0,2% 0,6% 0,8%<br />

12 თვის 3,3% 5,1%<br />

12 თვის<br />

მერე 1,1% 1,0%<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრების დაიწყების ზუსტ ასაკს ასახელებს<br />

რესპონდენტთა 36,7% (9,7%-ით ნაკლები ვიდრე გასულ წელს); მეორე დოზის ზუსტ<br />

ასაკს - 31,3% (8,6%-ით ნაკლები ვიდრე გასულ წელს); მესამე დოზისას - 28,3% (11,7%-<br />

ით ნაკლები ვიდრე გასულ წელს);<br />

63


პოლიომიელიტი<br />

I დოზა<br />

დაბადებისთანავე 1,3%<br />

II<br />

დოზა<br />

2008<br />

III დოზა<br />

1 თვის 2,7% 0,1%<br />

2 თვის 36,7% 2,5% 0,1%<br />

3 თვის 11,2% 31,3% 1,9%<br />

4 თვის 3,4% 12,4% 28,3%<br />

5 თვის 2,0% 3,9% 9,5%<br />

6 თვის 0,8% 3,3% 5,4%<br />

7 თვის 0,3% 1,2% 2,3%<br />

8 თვის 0,2% 1,1% 1,%1<br />

9 თვის 0,1% 0,2% 1,4%<br />

10 თვის 0,1% 0,1% 0,5%<br />

11 თვის 0,1% 0,1% 0,3%<br />

12 თვის 0,1% 0,4% 0,8%<br />

12 თვის მერე 0,0% 0,2% 0,1%<br />

პოლიომიელიტი<br />

2007<br />

I დოზა II დოზა III დოზა<br />

დაბადებისთანა<br />

ვე 1,7%<br />

1 თვის 9,1%<br />

2 თვის 46,4% 8,0%<br />

3 თვის 25,2% 39,9% 5,7%<br />

4 თვის 6,8% 21,4% 40,0%<br />

5 თვის 3,1% 10,1% 11,0%<br />

6 თვის 3,6% 9,2% 11,6%<br />

7 თვის 1,2% 3,0% 12,6%<br />

8 თვის 1,0% 2,4% 0,9%<br />

9 თვის 0,3% 1,4% 3,8%<br />

10 თვის 1,2% 0,7%<br />

11 თვის 3,4% 0,7%<br />

12 თვის 0,8% 7,3%<br />

12 თვის მერე 0,4% 0,5%<br />

64


ჰეპატიტ B-ს საწინააღმდეგო აცრების დაიწყების ზუსტ ასაკს ასახელებს რესპონდენტთა<br />

39,2% (12,9%-ით ნაკლები ვიდრე გასულ წელს); მეორე დოზის ზუსტ ასაკს - 22,1%<br />

(6,9%-ით ნაკლები ვიდრე გასულ წელს); მესამე დოზისას - 22,6% (3,7%-ით ნაკლები<br />

ვიდრე გასულ წელს) ;<br />

2008<br />

ჰეპატიტი B<br />

II<br />

I დოზა<br />

დოზა<br />

III დოზა<br />

დაბადებისთანავე 39,2%<br />

1 თვის 2,1% 0,9%<br />

2 თვის 9,7% 22,1% 0,3%<br />

3 თვის 3,8% 16,6% 4,1%<br />

4 თვის 1,0% 5,8% 22,6%<br />

5 თვის 1,2% 1,6% 7,7%<br />

6 თვის 0,7% 1,8% 4,0%<br />

7 თვის 0,3% 0,4% 1,1%<br />

8 თვის 0,1% 0,3% 0,5%<br />

9 თვის 0,2% 0,1% 0,3%<br />

10 თვის 0,3% 0,2%<br />

11 თვის 0,4%<br />

12 თვის 0,1% 0,2% 0,3$<br />

12 თვის მერე 0,4% 0,4%<br />

65


ჰეპატიტი B<br />

2007<br />

დაბადებისთანავე 52,1%<br />

I დოზა II დოზა III დოზა<br />

1 თვის 7,7% 2,6% 0,0%<br />

2 თვის 14,6% 29,0% 1,3%<br />

3 თვის 11,4% 22,9% 12,6%<br />

4 თვის 2,2% 14,2% 26,3%<br />

5 თვის 2,6% 8,4% 15,0%<br />

6 თვის 3,0% 6,4% 13,1%<br />

7 თვის 1,5% 2,3% 5,6%<br />

8 თვის 0,4% 2,6% 1,4%<br />

9 თვის 1,3% 0,6% 2,9%<br />

10 თვის 0,7% 0,6% 0,3%<br />

11 თვის 0,5% 0,7% 1,6%<br />

12 თვის 2,0% 1,1% 6,7%<br />

12 თვის მერე 1,4%<br />

ზოგადად ყველა აცრის დაწყებისა და მორიგი დოზების მიღების ასაკების შესახებ 1<br />

წლამდე ასაკის ბავშვთა დედების ცოდნამ დაიკლო.<br />

ექიმის მიერ აცრების განსაზღვრული/დადგენილი თარიღიდან 7 დღის ვადით აცრის<br />

გადადება დედათა 10,4%-ისგან დაგვიანებად ითვლება, ერთი თვის ვადით გადაცდენა<br />

დაგვიანებად ითვლება დედათა 9,5%-ში (რაც უკვე საკმარისად რისკიანია აცრების<br />

დროულობისათვის). 10 დღის ვადით - 8,3%-ში. 39,4%-მა არ იცის რამდენი დღით<br />

გადაცდენა ითვლება დაგვიანებულ აცრად. ამ მაჩვენებელს გასულ წელთან შედარებით<br />

(39,5%), ფაქტობრივად, ცვლილება არ განუცდია.<br />

დაგვიანების შესახებ რესპონდენტთა პოზიციათა განსხვავება მიანიშნებს, რომ<br />

საზოგადოება არ არის ინფორმირებული იმის შესახებ თუ რას ნიშნავს დაგვიანება, ეს<br />

არის აცრის დანიშნული თარიღის ერთ თვიანი გადაცილება თუ მეტი.<br />

2008 wlis kvleva.<br />

66


10,4%<br />

8,3%<br />

9,5%<br />

0,4%<br />

4,8%<br />

4,0%<br />

3,7%<br />

1,6%<br />

4,2% 4,0% 3,1%<br />

0,6% 1,2%<br />

0,4%<br />

0,1% 0,3% 0,1%<br />

2,4%<br />

1,1%<br />

0<br />

dRe<br />

1<br />

dRe<br />

2<br />

dRe<br />

3<br />

dRe<br />

4<br />

dRe<br />

5<br />

dRe<br />

6<br />

dRe<br />

7<br />

dRe<br />

8<br />

dRe<br />

10<br />

dRe<br />

12<br />

dRe<br />

14<br />

dRe<br />

15<br />

dRe<br />

16<br />

dRe<br />

17<br />

dRe<br />

18<br />

dRe<br />

21 -<br />

25<br />

dRe<br />

30<br />

dRe<br />

60<br />

dRe<br />

2007 wlis kvleva.<br />

მიუხედავად რესპონდენტების 30,9%-ისა, რომელიც აცრების გადავადებას 7 დღეზე<br />

მეტი ხანგრძლივობით დასაშვებად მიიჩნევს, მათი უმრავლესობა აღიარებს, რომ<br />

აცრებისთვის დანიშნული ვადების დაცვა, ასე თუ ისე, მნიშვნელოვანია:<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრისთვის ვადების დაცვას აუცილებელად თვლის 69,5%<br />

(14%-ით მეტი ვიდრე კვლევის პირველი ეტაპისას). მნიშვნელოვანად თვლის - 19,9%,<br />

უბრალოდ მნიშვნელოვანად - 2,1%;<br />

ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრისთვის ვადების დაცვა აუცილებელია 69,3%-ისთვის<br />

(15,9%-ით მეტი ვიდრე კვლევის პირველი ეტაპისას), მნიშვნელოვანია 20,3%-ისთვის,<br />

უბრალოდ მნიშვნელოვანია 2,3%-ისთვის;<br />

ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრისთვის ვადების დაცვა აუცილებელია დედათა<br />

67,6%-ისათვის (13,1%-ით მეტი ვიდრე კვლევის პირველი ეტაპისას), მნიშვნელოვანია<br />

22,3%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია 2,4%-ისთვის;<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრის ვადების დაცვა აუცილებელია 67,8%-ისთვის<br />

(14,6%-ით მეტი ვიდრე კვლევის პირველი ეტაპისას), მნიშვნელოვანია 21,2%-ისთვის,<br />

უბრალოდ მნიშვნელოვანია 2,4%-ისთვის;<br />

ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო აცრების ვადების დაცვა აუცილებელია 68,2%-ისათვის<br />

(14,1%-ით მეტი ვიდრე კვლევის პირველი ეტაპისას), მნიშვნელოვანია 20,5%-ისთვის,<br />

უბრალოდ მნიშვნელოვანია 2,0%-ისთვის;<br />

იმ მშობელთა წილი, რომლებიც აღიარებენ აცრების დროულად ჩატარების<br />

მნიშვნელოვნებას შემცირებულია გასულ წელთან შედარებით. ანუ შეგვიძლია<br />

ვივარაუდოთ, რომ ამ მენტალიტეტის მშობელთა აზრის ცვლილების ხარჯზე მოხდა<br />

67


აცრების დროულად ჩატარების აუცილებლობლობის განცდის ზრდა.<br />

2008 wlis kvleva<br />

7,8%<br />

2,1%<br />

6,9%<br />

2,3%<br />

6,6%<br />

2,4%<br />

7,9%<br />

2,3%<br />

8,5%<br />

2,0%<br />

19,9% 20,3% 22,3% 21,2% 20,5%<br />

69,5% 69,3% 67,6% 67,8% 68,3%<br />

ar vici<br />

sruliad ar aris<br />

mniSvnelovani<br />

naklebad<br />

mniSvnelovania<br />

ubralod<br />

mniSvnelovania<br />

mniSvnelovania<br />

difteria<br />

tetanusi<br />

yivanaxvela<br />

poliomieliti<br />

hepatiti<br />

aucilebelia<br />

2007 wlis kvleva<br />

6,3% 5,5% 5,8% 6,0% 5,3%<br />

5,5% 5,9% 6,1% 6,6% 6,5%<br />

31,2% 33,3% 32,0% 32,4% 32,4%<br />

55,5% 53,4% 54,5% 53,2% 54,1%<br />

ar vici<br />

sruliad ar<br />

aris<br />

mniSvnelovani<br />

naklebad<br />

mniSvnelovania<br />

ubralod<br />

mniSvnelovania<br />

difteria<br />

tetanusi<br />

yivanaxvela<br />

poliomieliti<br />

hepatiti<br />

mniSvnelovania<br />

aucilebelia<br />

6%-8%-ის ფარგლებშია იმ დედათა რაოდენობა, რომელთაც არ იციან რამდენად<br />

მნიშვნელოვანია სხვადასხვა აცრის განსაზღვრულ ვადებში ჩატარება.<br />

მთლიანობაში ინფექციური დაავადებების საწინააღმდეგოდ აცრების დროული<br />

ვადების დაცვის აუცილებლობის გააზრება წინა წელთან შედარებით საშუალოდ 14%-<br />

ით გაიზარდა.<br />

კვლევის შედეგებმა აჩვენა ერთგვაროვანი, დადებითი, ტენდენცია, როგორც ზოგადად<br />

იმუნიზაციის პროცესის, ასევე, კონკრეტული სახეობის აცრების ვადების<br />

მნიშვნელოვნების შესახებ. მოსახლეობის დიდი ნაწილი აცნობიერებს, როგორც<br />

ზოგადად, ასევე კონკრეტულ დაავადებებთან მიმართებაში იმუნიზაციის პროცესის<br />

მნიშვნელოვნებას.<br />

აცრის დაგვიანებით გამოწვეული შედეგების გააზრებისას შემთხვევათა 50,1%-ში<br />

ფიქსირდება ადექვატურ შედეგთა (რომ აცრის დაგვიანების შემთხევაში მოიმატებს<br />

დაავადების შეხვედრის ალბათობა და აცრისშემდგომ გართულებათა რისკი)<br />

68


გაცნობიერება, შემთხვევათა 57,2%-ში არასწორი წარმოდგენები აისახება, 15,1%-ში<br />

აღიარებენ არცოდნას. ადექვატურ შედეგებში გაცნობიერება 2007 წელთან შედარებით<br />

მომატებულია 8,8%-ით (1,2-ჯერ).<br />

imave infeqciaze wina acra gauqmdeba<br />

13,9%<br />

13,1%<br />

Semcirdeba acris efeqturoba<br />

moimatebs daavadebis Sexvedris<br />

saSiSroeba<br />

27,3%<br />

30,4%<br />

35,1%<br />

42,5%<br />

gvian SeiZleba vaqcina aRar iyos da<br />

bavSvi saerTod veRar aicras<br />

matulobs acris Semdgomi garTulebis<br />

riski<br />

naklebia acris Semdgomi garTulebis<br />

reaqciebi<br />

7,7%<br />

7,8%<br />

6,2%<br />

7,6%<br />

3,9%<br />

5,0%<br />

2007<br />

2008<br />

gansakuTrebuli garTuleba ar moyveba<br />

0,9%<br />

ar vici<br />

20,0%<br />

15,1%<br />

შემთხვევათა 75,6%-ში ბავშვის აცრების დროულობის დაცვის კონტროლზე<br />

პასუხისმგებლად ექიმი მიიჩნევა (2%-ით ნაკლები ვიდრე გასულ წელს), 73,5%-ში -<br />

მშობელი/აღმზრდელი (14,6%-ით მეტი), 27,6%-ში - ექთანი (3,1%-ით ნაკლები, ვიდრე<br />

გასულ წელს). მშობელთა მხრიდან შვილების აცრებზე პასუხისმგებლობის განცდა<br />

14,6%-ითაა მომატებული.<br />

დედების ქცევის ცვლილებას დადებითი ტენდენცია აქვს, თუმცა ჯერ კიდევ მაღალია<br />

ექიმებისთვის აცრების დროულობაზე პასუხისმგებლობის მინიჭება.<br />

ბავშვის აცრების პერიოდულობაზე/დროულობაზე პასუხისმგებელი პირები<br />

2007 2008<br />

77,6% 75,6%<br />

69


აცრების თაობაზე კონსულტაციებისა და ინფორმაციის მიმწოდებლად მშობელთა<br />

პასუხებში (71,6%-ში) 13%-ით უფრო ხშრად, ვიდრე გასულ წელს 18 , პირველ რიგში<br />

სახელდება უბნის პედიატრი; 6,6%-ით უფრო ხშირად (25,5%-ში) - ექთანი, 1,7%-ით<br />

ხშირად (9,3%-ში) ამბულატორიის სხვა ექიმი/ექთანი, 2,1%-ით უფრო ხშირად (5,5%-ში)<br />

- სხვა პედიატრი.<br />

ubnis/soflis pediatri<br />

sxva pediatri (ara ubnis)<br />

nevropaTologi<br />

nacnobi eqimi<br />

sxva CvilbavSviani deda<br />

deda, romelsac aqvs gamocdileba<br />

ojaxis eqimi<br />

eqTani<br />

ambulatoriis sxva eqimi/eqTani<br />

7,6%<br />

5,5%<br />

3,9%<br />

1,0%<br />

11,5%<br />

4,7%<br />

5,1%<br />

5,2%<br />

4,5%<br />

4,8%<br />

3,0%<br />

2,6%<br />

18,9%<br />

25,5%<br />

8,1%<br />

9,3%<br />

68,6%<br />

71,6%<br />

2007<br />

2008<br />

televiziidan<br />

0,1%<br />

axlobebisgan<br />

aravisTan<br />

0,1%<br />

5,8%<br />

5,6%<br />

თითქმის უცვლელია რესპონდენტთა წილი, რომელთაც არავისგან არ მიუღია<br />

კონსულტაცია/ინფორმაცია. სამედიცინო პერსონალისგან ინფორმაციის მიღების წილი<br />

საშუალოდ 1,2-ჯერ გაიზარდა, ამასთან, 3,8-ჯერ (2,8%-ით) შემცირდა<br />

ნევროპათოლოგებისგან აცრების შესახებ ინფორმაციის მიღების შემთხვევები.<br />

informaciis wyaro I rigSi<br />

danarCeni informaciis wyaro<br />

18 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ sul იქნა შესაბამისად<br />

2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური) ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) -<br />

2007 წლის მონაცემებს.<br />

37,0%<br />

16,0%<br />

42,0%<br />

35,3% 32,1%<br />

27,5% 29,8%<br />

2008 wlis kvleva<br />

25,1% 20,7%<br />

89,0%<br />

70


2007 wlis kvleva<br />

გამოკითხული რესპონდენტების აზრით ყველა აცრა ჩატარებული აქვს ბავშვთა<br />

86,6%–ს - გასული წლის კვლევით დაფიქსირებულ მაჩვენებელზე 6,6%-ით მეტს; 1,6%-ს<br />

არცერთი აცრა არა აქვს ჩატარებულ - გასული წლის კვლევით დაფიქსირებულ<br />

მაჩვენებელზე 3,4%-ით ნაკლებს; დანარჩენ 11,8%-ს აცრების კურსი ნაწილობრივ აქვს<br />

მიღებული - გასული წლის მაჩვენებელზე 4,1%-ით ნაკლებს.<br />

71


ar aqvs Catarebuli arcerTi<br />

acra<br />

1.64%<br />

4.0%<br />

2008<br />

2007<br />

Catarebuli aqvs mxolod<br />

acrebi samSobiaroSi<br />

3.11%<br />

5.2%<br />

Catarebuli aqvs acrebi<br />

nawilobriv<br />

8.65%<br />

10.7%<br />

Catrebuli aqvs misi asakis<br />

yvela acra<br />

86.60%<br />

82.0%<br />

დედების გადმოცემით, აცრაჩატარებულ ბავშვთა 85%-ს იმუნიზაცია უტარდება უბნის<br />

ამბულატორია/პოლიკლინიკაში, 14,1%-ს რაიონული დონის პოლიკლინიკაში, სახლში<br />

აცრილია - 0,6%, თბილისის კერძო კლინიკებს მიმართა 10,5%-მა. წინამდებარე კვლევის<br />

შედეგებით სახლში ჩატარებული აცრების რაოდენობა 2%-ითაა შემცირებული, ხოლო<br />

ამბულატორია/პოლიკლინიკებში აცრილთა წილი ფაქტობრივად არ შეცვლილა.<br />

85,0%<br />

84,6%<br />

0,6%<br />

2,6%<br />

14,1%<br />

12,3%<br />

0,5%<br />

0,7%<br />

saxlSi<br />

soflis/qalaqis raionul ambulatoriaSi<br />

ambulatoriaSi/poliklinikaSi<br />

sxva<br />

2008 2007<br />

იმ მშობელთა შორის, ვინც ბავშვებს აცრები ჩაუტარეს თბილისის კერძო კლინიკაში, ამ<br />

უკანასკნელისადმი ნდობა 25%-ით გაიზარდა გასულ წელთან შედარებით (2007 - 75%,<br />

2008 – 100%).<br />

გამოკითხულთა 79,3% აფიქსირებს, რომ დყტ-ს ყველა აცრა მათ შვილს ჩატარებული<br />

აქვს დროულად (რაც 8,4%-ით მეტია წინა წლის შედეგზე); 14,2% აღიარებს, რომ ეს აცრა<br />

ჩატარებულია დაგვიანევით; 0,2% მიიჩნევს, რომ ჯერ არ ეკუთვნოდა აცრა მის შვილს;<br />

ხოლო 3,2% არ ფლობს ინფორმაციას.<br />

დედების გადმოცემით ოპვ-ს ყველა აცრა დროულობის დაცვით მიღებული აქვს 73,7%-<br />

ს; დაგვიანებით - 15,4%-ს; 0,2% მიიჩნევს, რომ ჯერ არ ეკუთვნოდა; ინფორმაციას არ<br />

ფლობს 6,7%.<br />

გამოკითხულ დედათა 77,4%-ს აზრით ჰეპ B-ს ყველა აცრა დროულადაა ჩატარებული<br />

(რაც მეტია წინა წლის შედეგზე 65%-ით); დაგვიანებით - 10,4%-ს; არ ეკუთვნოდა -<br />

72


0,3%-ს; ინფორმაცია არა აქვს - 8,3%-ს.<br />

2008<br />

3,0%<br />

3,0% 7,0% 8,0%<br />

4,0%<br />

14,0%<br />

4,0%<br />

15,0% 10,0%<br />

79,0%<br />

74,0% 77,0%<br />

dyt opv hep b<br />

yvela acra Cautarda droulad aicra dagvianebiT ekuTvnoda, magram ar/ver aicra ar vici<br />

2007<br />

დყტ ოპვ ჰეპ B<br />

გასულ წელთან შედარებით საშუალოდ 4,7%-ითაა შემცირებული იმ დედათა წილი,<br />

რომლებმაც არ იციან მათი შვილებისთვის მიღებული აცრების რაოდენობის შესახებ.<br />

რესპონდენტი დედების 68,3% იხსენებს, რომ შვილებს დყტ აცრა ჩაუტარეს<br />

სამჯერადად. 19,1% ვერ იხსენებს აცრის მიღებული დოზების რაოდენობის შესახებ.<br />

ოპვ აცრის 3 მიღებული დოზის შესახებ იხსენებს დედათა 61,4%. არ ახსოვს 23,5%-ს.<br />

ჰეპ B-ს ვაქცინის სამჯერადი დოზის მიღებას იხსენებს დედათა 52,0%, არ ახსოვს 26,5%-<br />

ს. 2007 წელს თითოეული აცრის სახეობის სამივე დოზის მიღების შესახებ დედათა<br />

მახსოვრობა საშუალოდ 11%-ით დაბალია მიმდინარე წლისაზე. (2007: 55.6% - დყტ-ის,<br />

49.9% - ოპვ-ის და 42% - ჰეპ B-ს). აცრების მიღებული დოზების რაოდენობის შესახებ<br />

მშობელთა არცოდნის დონის საშუალოდ 4,7%-ით შემცირების მიუხედავად იგი კვლავ<br />

მაღალი რჩება. ამ მონაცემის სავარაუდო მიზეზი შეიძლება იყოს: 1.მშობლის სრული<br />

მინდობა იმუნიზციის პროცესის ექიმისგან მართვაზე და მისი დეტალებით<br />

დაუინტერესებლობით; და/ან 2, სამედიცინო პერსონალის მხრიდან მშობლისთვის<br />

იმუნიზაციის პროცესის მნიშვნელობის და მისი მიმდინარეობის დეტალების<br />

73


არასაკმარისი ახსნა. ასევე, იმ შემთხვევათა ძალზე მცირე წილით, როდესაც დედები<br />

რაიმე წერილობითი ან ნაბეჭდი საშუალებებით აქცევენ ყურადღებას ბავშვებისთვის<br />

აცრების ჩატარების ასაკებს.<br />

დედების გადმოცემით:<br />

დყტ1-ით 2 თვის ასაკში აცრილია ბავშვთა 48,5%, 2007 წელთან შედარებით 26,4%-ით<br />

მეტი; არ იცის 8%-მა.<br />

დყტ2-ით 3 თვის ასაკში აცრილია - 42,8%, 2007 წელთან შედარებით 25,8%-ით მეტი; არ<br />

იცის 9,1%-მა.<br />

დყტ3-ით 4 თვის ასაკში აცრილია - 40,1%, 2007 წელთან შედარებით 28,1%-ით მეტი; არ<br />

იცის 10,7%-მა.<br />

I<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე 1,3%<br />

II<br />

დოზა<br />

2008<br />

III<br />

დოზა<br />

1 თვის 3,7% 0,1%<br />

2 თვის 48,5% 3,0%<br />

3 თვის 21,3% 42,8% 2,3%<br />

4 თვის 7,5% 22,2% 40,1%<br />

5 თვის 4,1% 9,0% 19,4%<br />

6 თვის 2,5% 6,9% 11,8%<br />

7 თვის 0,8% 3,3% 6,0%<br />

8 თვის 0,3% 1,5% 4,4%<br />

9 თვის 0,3% 0,6% 1,8%<br />

10 თვის 0,2% 0,6% 0,9%<br />

11 თვის 0,1% 0,7%<br />

12 თვის 0,2% 0,4% 1,6%<br />

12 თვის მერე 0,3% 0,3% 0,2%<br />

dyt3-is miRebis asakebi<br />

2008<br />

40%<br />

2007<br />

25%<br />

19%<br />

19%<br />

12% 11% 11%<br />

6%<br />

4% 4% 4,3% 4%<br />

5%<br />

2%<br />

2% 1%<br />

2,2%<br />

1% 1,6% 2% 1,8%<br />

0%<br />

3 Tvis<br />

asakSi<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

74


2007 წელთან შედარებით 1,6-ჯერ გაზრდილია იმ ბავშვთა წილი, რომელთაც დედების<br />

გადმოცემით დროულად ჩაუტარდათ დყტ აცრების პირველადი კურსი.<br />

ოპვ1-ით 2 თვის ასაკში აცრილია ბავშვთა 44,6%; 2007 წელთან შედარებით 24,6%-ით<br />

მეტი; არ იცის 9,9%-მა.<br />

ოპვ2-ით 3 თვის ასაკში აცრილია - 37,8%-ს. 2007 წელთან შედარებით 23%-ით მეტი; არ<br />

იცის 10%-მა.<br />

ოპვ3-ით 4 თვის ასაკში აცრილია - 37,0%-ს. 2007 წელთან შედარებით 26,5%-ით მეტი; არ<br />

იცის 11,2%-მა.<br />

2008<br />

I დოზა II დოზა III დოზა<br />

დაბადებისთანავე 1,6%<br />

1 თვის 3,3% 0,3%<br />

2 თვის 44,6% 3,3% 0,2%<br />

3 თვის 20,0% 37,8% 2,7%<br />

4 თვის 9,1% 20,1% 37,0%<br />

5 თვის 4,8% 9,3% 18,3%<br />

6 თვის 3,6% 9,0% 10,8%<br />

7 თვის 1,2% 3,8% 6,7%<br />

8 თვის 0,5% 2,8% 4,4%<br />

9 თვის 0,4% 1,0% 3,1%<br />

10 თვის 0,1% 0,7% 1,3%<br />

11 თვის 0,3% 0,5% 1,2%<br />

12 თვის 0,4% 0,8% 2,4%<br />

12 თვის მერე 0,3% 0,6% 0,6%<br />

75


opv 3-is miRebis asaki<br />

2008<br />

37%<br />

2007<br />

24%<br />

18% 18%<br />

11% 11% 11%<br />

5%<br />

3%<br />

7%<br />

4%<br />

4% 3% 4%<br />

3%<br />

1% 1% 2%<br />

4%<br />

2%<br />

2%<br />

1%<br />

3 Tvis<br />

asakSi<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

ბოლო ერთი წლის განმავლობაში 1,5%-ით გაზრდილია იმ ბავშვთა წილი, რომელთაც<br />

დროულად ჩაუტარდათ ოპვ აცრების პირველადი კურსი.<br />

გამოკითხული დედების გადმოცემით შვილები ჰეპ B-ს ვაქცინის:<br />

ჰეპ B1-ით აცრილი ჰყავთ დაბადებისას 61,1% -ს, 2007 წელთან შედარებით 31,9%-ით<br />

მეტს; არ იცის 9,0%-მა.<br />

ჰეპ B1-ით აცრილი ჰყავთ 2 თვის ასაკში 33,8%-ს, 2007 წელთან შედარებით 23,7%-ით<br />

მეტს;<br />

ჰეპ B1-ით აცრილი ჰყავთ 4 თვის ასაკში 39,0% ; 2007 წელთან შედარებით 31,2%-ით<br />

მეტს; არ იცის 12,4%-მა. 2008<br />

I დოზა II დოზა III დოზა<br />

დაბადებისთანავე 61,1%<br />

1 თვის 2,8% 1,4%<br />

2 თვის 12,9% 33,8% 0,6%<br />

3 თვის 5,8% 26,7% 5,8%<br />

4 თვის 2,7% 11,5% 39,0%<br />

5 თვის 2,2% 6,0% 17,8%<br />

6 თვის 1,5% 5,2% 11,3%<br />

7 თვის 0,4% 2,0% 5,8%<br />

8 თვის 0,2% 0,6% 3,2%<br />

9 თვის 0,3% 0,4% 1,5%<br />

10 თვის 0,1% 0,5% 0,9%<br />

11 თვის 0,1% 0,3% 1,0%<br />

12 თვის 0,4% 0,2% 0,5%<br />

12 თვის მერე 0,7% 0,6% 0,3%<br />

76


hep B 3-is miRebis asaki<br />

2008<br />

39,0%<br />

2007<br />

22,3%<br />

17,8%<br />

7,1%<br />

5,8%<br />

0,6% 0,5%<br />

13,5% 12,5%<br />

11,3%<br />

9,3%<br />

5,8%<br />

6,6%<br />

4,4%<br />

3,2%<br />

1,5% 2,0% 2,0% 3,6% 2,5%<br />

0,9% 1,0% 0,5% 0,3%<br />

2 Tvis<br />

asakSi<br />

3 Tvis<br />

asakSi<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

იმ ბავშვთა წილი, რომელთაც დროულად ჩაუთავეს ჰეპ B-ს აცრების პირველადი კურსი<br />

1,8-ჯერ გაზრდილია.<br />

ბოლო ერთი წლის განმავლობაში ქვეყანაში დყტ აცრების დროულობა გაიზარდა<br />

საშუალოდ 15,2%-ით, ოპვ აცრების საშუალოდ - 12,1%-ით, ჰეპ B-ს აცრების<br />

დროულობა გაიზარდა - 12,8%-ის ფარგლებში.<br />

ჩატარებული აცრების შესახებ ინფორმაციის მოწოდებისას რესპონდენტთა 81%-ს არ<br />

მიუმართავს აცრების შესახებ რაიმე ჩანაწერისთვის.<br />

ბავშვებისთვის აცრების დრულად ჩატარებას აპირობებს დედების შემდეგი ქცევები:<br />

შემთხვევათა 44,2%-ში (1,8-ჯერ უფრო ხშირად ვიდრე გასულ წელს) მომდევნო აცრის<br />

თარიღთან დაკავშირებული იმ ინფორმაციის გათვალისწინება, რომელსაც ექიმი<br />

აწვდის ყოველი საიმუნიზაციო ვიზიტისას; შემხვევათა 38,8%-ში (1,8-ჯერ უფრო<br />

ხშირად ვიდრე გასულ წელს) - აცრების პერიოდში ბავშვის ჯანმრთელობის<br />

განსაკუთრებული მოფრთხილება; 32,7%-ში (1,9-ჯერ უფრო ხშირად ვიდრე გასულ<br />

წელს) კი - ყოველ აცრის წინ რამოდენიმე დღით ადრე აცრის თარიღის შესახებ<br />

ექიმისგან/ექთნისგან შეხსენების საჭიროება. 2007 წელსაც აღნიშნული ქცევების<br />

სიხშირის ტენდენცია ანალოგიურ ხასიათს ატარებდა, თუმცა მიმდინარე წელს მათი<br />

სიხშირე საშუალოდ 17,2%-ითაა გაზრდილი.<br />

77


vcdilob acrebis periodSi<br />

gansakuTrebiT gavufrTxilde bavSvis<br />

jamrTelobas<br />

Tavad vawarmoeb acrebis Sesaxeb<br />

Canawerebs<br />

maqvs aRircxvis baraTi, sadac eqimi<br />

zustad miTiTebs momdevno acris<br />

TariRs<br />

yovel acraze eqimi mafrTxilebs<br />

momdevno acris TariRis Sesaxeb<br />

5,5%<br />

2,2%<br />

11,7%<br />

8,4%<br />

21,3%<br />

25,2%<br />

38,8%<br />

2008<br />

2007<br />

44,2%<br />

yoveli acris win, mafrTxilebs eqimi<br />

17,6%<br />

32,7%<br />

maqvs acrebis kalendari<br />

miWirs pasuxis gacema<br />

2,7%<br />

2,8%<br />

5,2%<br />

დედების განმარტებით: დყტ აცრის დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზი იყო ბავშვის<br />

გაციება შემთხვევათა 5,5%-ში; ბავშვის ზოგადი მდგომარების<br />

არადამაკმაყოფილებლობა - 3,9%-ში; ბავშვის სხვა დაავადება - 3,5%-ში;<br />

ნევროპათოლოგის ან სხვა ექიმის რჩევა - 1,4%-ში.<br />

0,5%<br />

ar mqonda xarisxiani vaqcinis Tanxa<br />

bavSvi iyo gaciebuli<br />

bavSvs hqonda sicxe 38C-mde 2,8% 5,6%<br />

bavSvs hqonda sicxe 38C-ze maRali sicxe<br />

bavSvs hqonda sxva daavadeba<br />

2,2%<br />

bavSvis zogadi mdgomareoba ar iyo damakm<br />

vaqcina ar iyo ambulatoriSi 3,1%<br />

sacxovrebeli adgili Sevicvale da ar vico 0,5%<br />

1,2%<br />

wina acram garTuleba gamoiwvia da SemeSi 3,5%<br />

1,5%<br />

ar mecala/ver movaxerxe<br />

5,5%<br />

2,9%<br />

ar aris registrirebuli adgilobriv ambula 1,9%<br />

nevropaTologma mirCia ar amecra 2,0%<br />

5,5%<br />

sxva eqimma mirCia ar amecra 2,7%<br />

gaZnelebulia transportireba 0,4%<br />

acras ar vTvli saWirod 1,6%<br />

ar iyvnen qalaqSi 0,7%<br />

cudi amindebis gamo 2,0%<br />

eqimi Caketili gzis gamo ver Camodioda s 0,4%<br />

8,9%<br />

dyt aucrelobis mizezebi<br />

32,0%<br />

32,4%<br />

19,3%<br />

20,8%<br />

34,8%<br />

23,2%<br />

2008<br />

2007<br />

ოპვ აცრის დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზი იყო - ბავშვის გაციება შემთხვევათა 5,4%-<br />

ში; ბავშვის ზოგადი მდგომარების არადამაკმაყოფილებლობა - 3,8%-ში; ბავშვის სხვა<br />

დაავადება - 3,6%-ში; ნევროპათოლოგის ან სხვა ექიმის რჩევა - 1,4%-ში<br />

78


avSvi iyo gaciebuli<br />

bavSvs hqonda sicxe 38C-mde<br />

bavSvs hqonda sicxe 38C-ze maRali sicxe<br />

bavSvs hqonda sxva daavadeba<br />

bavSvis zogadi mdgomareoba ar iyo damakm<br />

vaqcina ar iyo ambulatoriSi<br />

sacxovrebeli adgili Sevicvale da ar vico<br />

wina acram garTuleba gamoiwvia da SemeSi<br />

ar mecala/ver movaxerxe<br />

ar aris registrirebuli adgilobriv ambula<br />

ambulatoriaSi/poliklinikaSi iyo uxarisxo<br />

nevropaTologma mirCia ar amecra<br />

sxva eqimma mirCia ar amecra<br />

acras ar vTvli saWirod<br />

ar iyvnen qalaqSi<br />

cudi amindebis gamo<br />

eqimi Caketili gzis gamo ver Camodioda s<br />

eqimma urCia, rom e sacra aRar aris saWi<br />

opv aucrelobis mizezebi<br />

7,0%<br />

4,8%<br />

3,3%<br />

1,5%<br />

1,2%<br />

0,6%<br />

0,9%<br />

2,8%<br />

3,3%<br />

1,7%<br />

0,6%<br />

4,1%<br />

5,1%<br />

2,3%<br />

2,5%<br />

1,5%<br />

0,7%<br />

1,8%<br />

0,4%<br />

0,4%<br />

11,3%<br />

21,9%<br />

18,5%<br />

19,6%<br />

30,3%<br />

28,2%<br />

35,4%<br />

2008<br />

2007<br />

ჰეპ B აცრის დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზი იყო - გაციება შემთხვევათა 3,9%-ში;<br />

ბავშვის ზოგადი მდგომარების არადამაკმაყოფილებლობა - 3,4%-ში; ბავშვის სხვა<br />

დაავადება - 2,9%-ში; ნევროპათოლოგის ან სხვა ექიმის რჩევა - 1,0%-ში<br />

ar mqonda xarisxiani vaqcinis Tanxa<br />

bavSvi iyo gaciebuli<br />

bavSvs hqonda sicxe 38C-mde<br />

bavSvs hqonda sicxe 38C-ze maRali sicxe<br />

bavSvs hqonda sxva daavadeba<br />

bavSvis zogadi mdgomareoba ar iyo damakm<br />

vaqcina ar iyo ambulatoriSi<br />

sacxovrebeli adgili Sevicvale da ar vico<br />

wina acram garTuleba gamoiwvia da SemeSi<br />

ar mecala/ver movaxerxe<br />

ar aris registrirebuli adgilobriv ambula<br />

damaviwyda<br />

nevropaTologma mirCia ar amecra<br />

sxva eqimma mirCia ar amecra<br />

gaZnelebulia transportireba<br />

acras ar vTvli saWirod<br />

ar iyvnen qalaqSi<br />

cudi amindebis gamo<br />

bavSvs Cautarda gulis operacia<br />

eqimi Caketili gzis gamo ver Camodioda s<br />

hep B aucrelobis mizezebi<br />

2%<br />

5%<br />

3%<br />

2%<br />

1%<br />

3%<br />

2%<br />

1%<br />

2%<br />

2%<br />

3%<br />

2%<br />

1%<br />

4%<br />

4%<br />

3%<br />

3%<br />

1%<br />

4%<br />

1%<br />

2%<br />

0%<br />

1%<br />

8%<br />

25%<br />

20%<br />

23%<br />

26%<br />

27%<br />

31%<br />

2008<br />

2007<br />

აცრებიდან თავის შეკავების ძირითადი მიზეზი ბავშვის ჯანმრთელობაა<br />

განსხვავებით წინა წლის მონაცემებისაგან, როდესაც სხვადასხვა მიზეზი სახელდებოდა<br />

სხვადასხვა ვაქცინით აუცრელობის ასახსნელად, მიმდინარე წელს სამივე ვაქცინით<br />

79


აუცრელობის უპირატესი არგუმენტები ერთნაირია,<br />

2008 wlis kvleva<br />

difteria / tetanusi / yivanaxvela poliomieliti hepatiti<br />

bavSvi iyo gaciebuli (hqonda<br />

32%<br />

28%<br />

gripi)<br />

27%<br />

bavSvs hqonda sicxe 38c - mde 5%<br />

6%<br />

5%<br />

bavSvs hqonda sicxe 38c - maRali 2%<br />

2%<br />

sicxe<br />

2%<br />

bavSvs qonda sxva daavadeba<br />

21%<br />

19%<br />

20%<br />

bavSvis zogadi mdgomareoba<br />

20%<br />

23%<br />

ar iyo damakmayopilebeli<br />

23%<br />

vaqcina ar iyo ambulataroaSi<br />

3%<br />

3%<br />

11%<br />

wina acram garTuleba gamoiwvia 2%<br />

1%<br />

da SemeSinda<br />

2%<br />

ar mecala / ver movaxerxe<br />

3%<br />

3%<br />

3%<br />

ar aris registrirebuli 2%<br />

2%<br />

adgilobriv<br />

2%<br />

nevropatologma mirCia ar<br />

5%<br />

6%<br />

amecra<br />

4%<br />

sxva eqimma mirCia ar amecra<br />

acras ar vTvli saWirod<br />

cudi amindebis gamo<br />

3%<br />

3%<br />

3%<br />

2%<br />

2%<br />

4%<br />

2%<br />

2%<br />

2%<br />

ar maxsovs<br />

12%<br />

13% 14%<br />

გასულ წელთან შედარებით ბავშვების აუცრელობის შემთხვევათა საშუალოდ 15%-ით<br />

მეტი განპირობებულია არაადექვატურ მიზეზთა გამო (რომელსაც დედები ბავშვის<br />

ჯანმრთელობის მდგომარეობას უკავშირებენ).<br />

ბავშვთა აუცრელობის საშუალოდ 7% განაპირობა ექიმ სპეციალისტთა რჩევამ, 6% -<br />

იმუნიზაციის სამსახურის მართვაში არსებულმა პრობლემებმა, უამინდობა<br />

აუცრელობას შემთხვევათა მხოლოდ 2%-ს აპირობებს.<br />

აცრების დაგვიანების ან აუცრელობის მიზეზები<br />

2008 2006<br />

ar maxsovs<br />

eqimma urCia, rom e sacra aRar<br />

aris saWi<br />

0,30%<br />

22,70%<br />

30,90%<br />

80<br />

eqimi Caketili gzis gamo ver


სრულად აცრილი ბავშვების დედათა 93,8% (5%-ით მეტი ვიდრე გასულ წელს) 19<br />

ადასტურებს, რომ აცრები იყო სრულიად უფასო.<br />

19 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

81


2008 წლის კვლევა<br />

4,20%<br />

0,20%<br />

1,70%<br />

iyo ufaso<br />

iyo fasiani<br />

zogi acra iyo<br />

fasiani, zogi<br />

ufaso<br />

ar maxsovs<br />

93,80%<br />

2007წლის კვლევა<br />

მშობელთა იმ 4%-ის გადმოცემით, ვისაც აცრებში თანხის გადახდამ მოუწია - დყტ<br />

აცრაში გადაიხადა საშუალოდ 2,2 ლარი, ოპვ-ში - საშუალოდ 1,7 ლარი, ხოლო<br />

ჰეპატიტი B-ს აცრაში - საშუალოდ 2,1 ლარი; ფასიანი აცრების შემთხვევები შემცირდა<br />

2,9%-ით, საშუალო საფასური კი - იგივე დარჩა.<br />

დემოგრაფია 20<br />

20 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

82


sqesi<br />

kaci;<br />

2,4%<br />

qali;<br />

97,6%<br />

2007 w 2008 w<br />

asaki<br />

30,2%<br />

26,8%<br />

15,4%<br />

7,2%<br />

8,7%<br />

11,8%<br />

20<br />

wlamde<br />

20-24<br />

wlamde<br />

25-29<br />

wlamde<br />

30-34<br />

wlamde<br />

35-39<br />

wlamde<br />

40<br />

welze<br />

meti<br />

2007 w 2008 w<br />

respondenti<br />

86,9%<br />

2,2% 9,3%<br />

1,6%<br />

deda mama bebia sxva<br />

2007 w 2008 w<br />

mSobiarobis adgili<br />

64,6%<br />

7,1%<br />

26,9%<br />

1,4%<br />

raionis<br />

samSobiaro<br />

saxlSi<br />

kerZo<br />

klinikaSi<br />

Tbilisis<br />

samSobiaro<br />

saxlSi<br />

sxva<br />

2007 w 2008 w<br />

83


qorwinebis asaki<br />

30,9%<br />

24,3%<br />

17,5%<br />

10,5%<br />

9,4%<br />

7,4%<br />

18<br />

wlamde<br />

18-19<br />

wlamde<br />

20-22<br />

wlamde<br />

23-25<br />

wlamde<br />

26-29<br />

wlamde<br />

30 welze<br />

meti<br />

2007 w<br />

2008 w<br />

ojaxuri mdgomareoba<br />

99,0%<br />

0,3% 0,4% 0,3%<br />

2007 w<br />

qorwineba<br />

Si<br />

ganqorwin<br />

ebuli<br />

2008 w<br />

martoxe<br />

la<br />

qvrivi<br />

respodentis asaki rodesac SeeZina bavSvi<br />

12,8%<br />

21,3%<br />

20,0%<br />

22,6%<br />

15,0%<br />

8,3%<br />

20<br />

wlamde<br />

20-22<br />

wlamde<br />

23-25<br />

wlamde<br />

2007 w 2008 w<br />

26-29<br />

wlamde<br />

30-34<br />

wlamde<br />

35<br />

welze<br />

meti<br />

Svilebis raodenoba<br />

52,2%<br />

34,1%<br />

11,4%<br />

2,4%<br />

pirveli<br />

Svili<br />

meore<br />

Svili<br />

mesame<br />

Svili<br />

moTxe an<br />

meti<br />

2007 w<br />

2008 w<br />

84


erovneba<br />

88,0%<br />

1,2%<br />

4,6%<br />

5,3%<br />

0,9%<br />

qarTveli rusi somexiazerbaijaneli sxva<br />

2007 w<br />

religia<br />

2008 w<br />

85,4%<br />

2,8%<br />

10,3%<br />

1,6%<br />

marTlmad<br />

idebeli<br />

gregorian<br />

eli<br />

musulmani<br />

sxva<br />

2007 w<br />

2008 w<br />

ოჯახის დანახარჯები 21<br />

სამედიცინო მომსახურება<br />

გამოკითხვის ჩატარებისას, ბოლო ექვსი თვის მანძილზე, 2008 წლის მონაცემებით<br />

ყოველმა მესამე, ხოლო 2007 წლის მონაცემებით კი, ყოველმა მეხუთე გამოკითხულმა<br />

ოჯახმა, სამედიცინო მომსახურებით ისარგებლა არაქრონიკული დაავადებების<br />

სამკურნალოდ.<br />

21 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

85


samedicino momsaxureba (2008)<br />

406,2<br />

saSualo<br />

mediana<br />

281,7<br />

297,5<br />

200 200<br />

33,4% 167,3<br />

5,9%<br />

100<br />

14,0%<br />

100<br />

5,6%<br />

17,8%<br />

124,3<br />

50<br />

14,1%<br />

115,2<br />

50<br />

qronikulad<br />

daavadebuli<br />

adamianis<br />

mkurnaloba<br />

araqronikuli<br />

daavadebis<br />

mkurnaloba<br />

saavadmyofos<br />

momsaxureba<br />

samSobiaro<br />

momsaxureba<br />

stomatologiuri<br />

momsaxuraba<br />

profilaqtikuri<br />

gamokvleva /<br />

mkurnaloba<br />

samedicino momsaxureba (2007)<br />

produqtebis, nivTebis SeZena bolo erTi Tvis ganmavlobaSi<br />

86


როგორც 2007, ასევე 2008 წლის მონაცემების მიხედვით, საკვები და კომუნალური<br />

გადასახადები არის ის ხარჯები, რომელიც ბოლო ერთი თვის განმავლობაში გაიღო<br />

თითქმის ყველა გამოკითხულმა ოჯახმა<br />

kveba (mxolod ojaxis wevrebi)<br />

komunaluri gadasaxadebi<br />

piradi Higiena da kosmetika<br />

transporti<br />

bavSvis saTamaSoebi<br />

Tansacmeli<br />

sacxovrebeli farTis da saojax<br />

teqnikis remonti<br />

Sinauri cxovelebis, Tevzebis,<br />

Citebis, aseve mcenareebis SeZena<br />

საჩუქრები<br />

saTadarigo nawilebis SeZena<br />

wveuleba<br />

sayofacxovrebo momsaxureba<br />

garToba, kino, kafe-bari da a.S.<br />

axloblisTvis daxmarebis saxiT<br />

micemuli Tanxa<br />

dasveneba/sporti<br />

dazRveva<br />

uZravi qonebis SeZena<br />

notariusi, iuristi, advokati<br />

36,07% 41,0%<br />

38,6%<br />

33,22%<br />

8,5%<br />

5,98%<br />

12,1%<br />

6,39%<br />

19,72%<br />

19,6%<br />

18,91%<br />

25,9%<br />

17,9%<br />

7,96%<br />

12,8%<br />

12,33%<br />

4,1%<br />

5,60%<br />

3,80%<br />

6,0%<br />

1,1%<br />

1,10%<br />

2,1%<br />

1,44%<br />

1,2%<br />

0,71%<br />

0,89%<br />

1,1%<br />

91,85% 100,0%<br />

87,4%<br />

84,12%<br />

85,7%<br />

84,22%<br />

77,4%<br />

75,77%<br />

2007<br />

2008<br />

87


olo erTi Tvis ganmavlobaSi produqtebis,<br />

nivTebis SeZenaze daxarjuli Tanxa (2008)<br />

sacxovrebeli farTis da saojaxo<br />

teqnikis remonti<br />

komunaluri/ sxva gadasaxadebi<br />

tansacmeli<br />

sayofacxovrebo momsaxureba<br />

transporti<br />

dasveneba/sporti<br />

garToba<br />

kveba<br />

piradi higiena da kosmetika<br />

wveuleba<br />

dazRveva<br />

uZravi qonebis SeZena<br />

Sinauri cxovelebis SeZena/movla<br />

bavSvis saTamaSoebi<br />

saTadarigo nawilebis SeZena<br />

saCuqrebi<br />

axloblebisTvis damxarebis saxiT<br />

micemuli Tanxa<br />

notariusi, iuristi, advokati<br />

312 602<br />

50 98<br />

80 113<br />

20 28<br />

30 61<br />

166327<br />

50 104<br />

250 289<br />

30 43<br />

100 144<br />

24 62<br />

492<br />

20 69<br />

15 22<br />

13 10<br />

30 49<br />

50114<br />

50115<br />

saSualo<br />

mediana<br />

1603<br />

bolo erTi Tvis ganmavlobaSi produqtebis, nivTebis<br />

SeZenaze daxarjuli Tanxa (2007)<br />

88


olo erTi wlis ganmavlobaSi gaweuli<br />

SedarebiT msxvili danaxarji<br />

sacxovrebeli farTis<br />

da saojaxo teqnikis<br />

remonti<br />

10,86%<br />

15,20%<br />

2007 2008<br />

avejisa da saojaxo<br />

teqnikis SeZena<br />

21,20%<br />

23,16%<br />

ganaTleba<br />

19,63%<br />

24,40%<br />

dasveneba/sporti<br />

12,20%<br />

11,12%<br />

wveuleba<br />

17,84%<br />

32,30%<br />

dazRveva<br />

2,00%<br />

2,57%<br />

uZravi qonebis SeZena<br />

3,40%<br />

1,59%<br />

bolo erTi wlis ganmavlobaSi gaweuli<br />

sxvadasxva SedarebiT msxvili danaxarji (2008)<br />

sacxovrebeli farTis da saojaxo teqnikis<br />

remonti<br />

1319<br />

600<br />

saSualo<br />

mediana<br />

avejisa da saojaxo teqnikis SeZena<br />

747<br />

400<br />

ganaTleba<br />

427<br />

150<br />

dasveneba/sporti<br />

432<br />

300<br />

wveuleba<br />

639<br />

150<br />

dazRveva<br />

203<br />

99<br />

uZravi qonebis SeZena<br />

4914<br />

11203<br />

89


olo erTi wlis gabavlobaSi gaweuli<br />

sxvadasxva SedarebiT msxvili danaxarji (2007)<br />

შემოსავლის წყაროები 22<br />

22 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

90


Semosavlis wyaroebi bolo erTi wlis<br />

ganmavlobaSi<br />

mudmivi samuSao<br />

56,0%<br />

54,29%<br />

droebiTi mcire samuSao<br />

36,0%<br />

36,48%<br />

dividendi/wili/procenti<br />

1,6%<br />

2,87%<br />

pensia<br />

33,1%<br />

39,43%<br />

socialuri daxmareba<br />

5,6%<br />

8,67%<br />

alimenti<br />

bavSvis daxmareba<br />

ucxoeTSi momuSave<br />

adamianisagan<br />

saqarTvelos sxva<br />

regionSi momuSave<br />

gaqiravebuli<br />

sakuTrebidan miRebuli<br />

sesxad aRebuli fuli<br />

Zveli danazogis<br />

gamoyeneba<br />

nivTebis gayidva ojaxidan<br />

0,5%<br />

0,31%<br />

4,5%<br />

2,15%<br />

9,4%<br />

8,92%<br />

4,2%<br />

3,68%<br />

2,6%<br />

3,07%<br />

10,1%<br />

10,00%<br />

2,7%<br />

1,82%<br />

3,2%<br />

1,91%<br />

2007<br />

2008<br />

bolo erTi wlis ganmavlobaSi miRebuli<br />

Tanxa sxvadasxva Semosavlis wyaroebidan (2008)<br />

mudmivi samuSao<br />

3000<br />

4039<br />

droebiTi mcire samuSao<br />

1000<br />

2038<br />

dividendi/wili/procenti<br />

286<br />

1491<br />

pensia<br />

889<br />

660<br />

socialuri daxmareba<br />

563<br />

804<br />

alimenti<br />

bavSvis daxmareba<br />

ucxoeTSi momuSave<br />

adamianisagan<br />

saqarTvelos sxva<br />

regionSi momuSave<br />

gaqiravebuli<br />

sakuTrebidan miRebuli<br />

sesxad aRebuli fuli<br />

Zveli danazogis<br />

gamoyeneba<br />

nivTebis gayidva ojaxidan<br />

537<br />

676<br />

281<br />

100<br />

500<br />

655<br />

497<br />

563<br />

1059<br />

1032<br />

1386<br />

1500<br />

1800<br />

2790<br />

2589<br />

2755<br />

Mean<br />

Meadian<br />

91


erTi wlis ganmavlobaSi miRebuli Tanxa sxvadasxva<br />

Semosavlis wyaroebidan (2007)<br />

აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობის შედარება სამედიცინო ჟურნალის და<br />

რესპონდენტთა მონაცემების მიხედვით 23<br />

რეგისტრაციის ჟურნალის მიხედვით ბავშვების 96,3%-ს ჩატარებული აქვს<br />

დიფთერია/ტეტანუსი/ყივანახველას (დყტ) პირველი აცრა, 95,4%-ს პოლიომიელიტის<br />

(ოპვ) და 96,8% ჰეტატიტი B-ს (ჰეპB) საწინააღმდეგო პირველი აცრა. მეორე და მესამე<br />

აცრის შესახებ ინფორმაცია მოცემულია გრაფიკზე.<br />

96,3%<br />

93,3%<br />

95,4%<br />

91,6%<br />

96,8%<br />

94,7%<br />

2008 wlis kvleva.<br />

86,7%<br />

85,9%<br />

I acra<br />

II acra<br />

81,5%<br />

III acra<br />

2007 wlis kvleva.<br />

difteria/ tetanusi/<br />

yivanaxvela<br />

poliomieliti<br />

hepatiti b<br />

23 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

92


2007 wlis kvleva.<br />

I acra II acra III acra<br />

89,4% 90,6% 91,9%<br />

88,8%<br />

71,3% 71,3%<br />

57,5% 56,3% 57,5%<br />

dyt opv hep b<br />

პირველად სამედიცინო დაწესებულებებში ჟურნალებში აცრების რეგისტრაციის<br />

გადამოწმებით ირკვევა, რომ ოფიციალური და დედებისგან მოწოდებული ინფორმაცია<br />

ხშირად არ ემთხვევა ერთმანეთს. მშობლები ჯერ კიდევ საკმარისად არ ფლობენ<br />

ინფორმაციას იმუნიზაციის დროულობაზე. მშობლების რწმენა, რომ აცრები შესაბამის<br />

ვადებში ჩაუტარეს ბავშვებს, გადაჭარბებულია და რეალურ ფაქტებთან განსვლა<br />

საშუალოდ 8%-ია.<br />

დიფთერია/ტეტანუსი/ყივანახველას (დყტ) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი<br />

მიმდინარება<br />

2008<br />

დყტ1 დყტ2 დყტ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 0,2% 1,3%<br />

1 თვის 1,0% 3,7% 0,1% 0,1%<br />

2 თვის 50,8% 48,5% 0,8% 3,0%<br />

3 თვის 25,1% 21,3% 41,3% 42,8% 2,3%<br />

4 თვის 11,5% 7,5% 27,1% 22,2% 35,1% 40,1%<br />

5 თვის 6,1% 4,1% 13,7% 9,0% 26,5% 19,4%<br />

6 თვის 2,8% 2,5% 8,2% 6,9% 14,6% 11,8%<br />

7 თვის 0,7% 0,8% 4,5% 3,3% 9,1% 6,0%<br />

8 თვის 0,8% 0,3% 1,7% 1,5% 6,4% 4,4%<br />

9 თვის 0,5% 0,3% 1,1% 0,6% 3,1% 1,8%<br />

10 თვის 0,2% 0,2% 0,6% 0,6% 1,6% 0,9%<br />

11 თვის 0,2% 0,1% 0,6% 1,8% 0,7%<br />

12 თვის 0,2% 0,3% 0,4% 0,6% 1,6%<br />

12 თვის მერე 0,1% 0,3% 0,1% 0,3% 0,8% 0,2%<br />

სარეგისტარციო ჟურნალების მონაცემებთან, შედარებით, ახლოსაა მშობელთაგან<br />

93


დასახელებული დტყ აცრების ჩატარების ვადები. ამ აცრის სრული კურსის დროულ<br />

დასრულებას 5%-ით მეტი დედა მიიჩნევს, ვიდრე ოფიციალურმა მონაცემებმა აჩვენა.<br />

სამედიცინო ჟურნალების მიხედვით დყტ3 აცრები 4 თვის ასაკში დასრულებული აქვს<br />

ბავშვთა 35,1%-ს. ბავშვთა დანაკარგებმა დროული დყტ აცრებიდან 30,9% შეადგინა<br />

2007<br />

დყტ1 დყტ2 დყტ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 0,2% 6,2%<br />

1 თვის 1,2% 5,9% 0,2%<br />

2 თვის 33,1% 33,2% 0,7% 5,7%<br />

3 თვის 20,5% 23,8% 24,4% 27,9% 4,2%<br />

4 თვის 11,3% 7,7% 18,8% 20,7% 18,4% 24,7%<br />

5 თვის 7,4% 4,3% 13,5% 9,3% 16,7% 19,2%<br />

6 თვის 3,8% 5,5% 7,7% 13,8% 11,2% 11,0%<br />

7 თვის 2,9% 2,9% 4,3% 4,7% 7,6% 11,3%<br />

8 თვის 1,0% 0,9% 3,6% 3,7% 5,2% 4,3%<br />

9 თვის 0,6% 0,3% 1,8% 1,7% 2,6% 4,0%<br />

10 თვის 0,9% 0,7% 0,4% 0,2% 1,4% 2,2%<br />

11 თვის 0,6% 1,1% 1,3% 1,2% 1,6% 1,6%<br />

12 თვის 0,3% 0,6% 0,8% 1,3% 0,8% 4,5%<br />

12 თვის მერე 0,3% 0,3% 0,3% 1,3% 1,8%<br />

ჟურნალების მონაცემების შედარება<br />

94


დყტ1 დყტ2 დყტ3<br />

2007 2008 2007 2008 2007 2008<br />

დაბადებისთანავე 0,2% 0,2%<br />

1 თვის 1,2% 1,0% 0,1%<br />

2 თვის 33,1% 50,8% 0,7% 0,8%<br />

3 თვის 20,5% 25,1% 24,4% 41,3%<br />

4 თვის 11,3% 11,5% 18,8% 27,1% 18,4% 35,1%<br />

5 თვის 7,4% 6,1% 13,5% 13,7% 16,7% 26,5%<br />

6 თვის 3,8% 2,8% 7,7% 8,2% 11,2% 14,6%<br />

7 თვის 2,9% 0,7% 4,3% 4,5% 7,6% 9,1%<br />

8 თვის 1,0% 0,8% 3,6% 1,7% 5,2% 6,4%<br />

9 თვის 0,6% 0,5% 1,8% 1,1% 2,6% 3,1%<br />

10 თვის 0,9% 0,2% 0,4% 0,6% 1,4% 1,6%<br />

11 თვის 0,6% 0,2% 1,3% 0,6% 1,6% 1,8%<br />

12 თვის 0,3% 0,8% 0,3% 0,8% 0,6%<br />

12 თვის მერე 0,3% 0,1% 0,3% 0,1% 1,3% 0,8%<br />

dyt3-is miRebis asakebi Jurnalebis mixedviT<br />

2007<br />

35%<br />

2008<br />

27%<br />

18,4%<br />

16,7%<br />

15%<br />

11,2%<br />

7,6%<br />

9%<br />

6%<br />

5,2%<br />

2,6% 3,1%<br />

1,4% 2% 1,6% 1,8%<br />

0,8% 0,6% 1,3% 1%<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

სამედიცინო დოკუმენტაციის მიხედვით დყტ აცრების პირველადი კურსით დროული<br />

მოცვა 2-ჯერ გაიზარდა, ხოლო ბავშვთა დანაკარგები ამ აცრებიდან 13,5%-ით<br />

შემცირდა ბოლო ერთი წლის განმავლობაში.<br />

პოლიომიელიტის (ოპვ) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი მიმდინარება<br />

2008<br />

95


ოპვ1 ოპვ2 ოპვ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 0,2% 1,6%<br />

1 თვის 0,7% 3,3% 0,1% 0,3%<br />

2 თვის 42,6% 44,6% 0,6% 3,3% 0,2%<br />

3 თვის 24,7% 20,0% 32,7% 37,8% 2,7%<br />

4 თვის 14,3% 9,1% 24,3% 20,1% 28,3% 37,0%<br />

5 თვის 8,0% 4,8% 16,1% 9,3% 22,3% 18,3%<br />

6 თვის 4,2% 3,6% 9,9% 9,0% 15,5% 10,8%<br />

7 თვის 1,6% 1,2% 6,4% 3,8% 10,3% 6,7%<br />

8 თვის 1,2% 0,5% 3,9% 2,8% 7,6% 4,4%<br />

9 თვის 0,9% 0,4% 2,8% 1,0% 5,7% 3,1%<br />

10 თვის 0,4% 0,1% 1,0% 0,7% 3,1% 1,3%<br />

11 თვის 0,7% 0,3% 1,0% 0,5% 2,4% 1,2%<br />

12 თვის 0,2% 0,4% 0,7% 0,8% 1,7% 2,4%<br />

12 თვის მერე 0,2% 0,3% 0,6% 0,6% 2,7% 0,6%<br />

ოფიციალურ მონაცემებზე 8%-ით მეტი დედა მიიჩნევს, რომ ბავშვებმა ოპვ აცრების<br />

სრული კურისი დროულად დაასრულეს.<br />

4 თვის ასაკში პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრები დასრულებული აქვს ბავშვთა<br />

28,3%-ს. ბავშვთა დანაკარგებმა ოპვ-ს მიმართ 33,6% შეადგინა.<br />

96


2007<br />

ოპვ1 ოპვ2 ოპვ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 0,2% 3,5%<br />

1 თვის 1,0% 5,7%<br />

2 თვის 32,7% 32,9% 0,7% 4,9%<br />

3 თვის 20,5% 23,4% 24,5% 25,9% 4,9%<br />

4 თვის 11,4% 8,9% 18,4% 20,2% 18,3% 24,4%<br />

5 თვის 7,7% 5,2% 13,0% 10,6% 16,6% 18,0%<br />

6 თვის 3,6% 5,1% 8,0% 13,1% 11,0% 11,4%<br />

7 თვის 2,9% 2,8% 4,1% 4,8% 7,5% 11,1%<br />

8 თვის 0,9% 1,6% 3,7% 4,4% 5,2% 3,6%<br />

9 თვის 0,4% 0,3% 1,9% 1,6% 2,9% 3,6%<br />

10 თვის 0,9% 1,3% 0,4% 0,6% 1,4% 2,6%<br />

11 თვის 0,6% 0,5% 1,3% 2,2% 1,6% 1,7%<br />

12 თვის 0,3% 0,4% 0,7% 1,0% 0,8% 4,3%<br />

12 თვის მერე 0,1% 0,3% 0,6% 1,3% 1,8%<br />

97


ჟურნალების მონაცემების შედარება<br />

ოპვ1 ოპვ2 ოპვ3<br />

2007 2008 2007 2008 2007 2008<br />

დაბადებისთანავე 0,2% 0,2%<br />

1 თვის 1,0% 0,7% 0,1%<br />

2 თვის 32,7% 42,6% 0,7% 0,6%<br />

3 თვის 20,5% 24,7% 24,5% 32,7%<br />

4 თვის 11,4% 14,3% 18,4% 24,3% 18,3% 28,3%<br />

5 თვის 7,7% 8,0% 13,0% 16,1% 16,6% 22,3%<br />

6 თვის 3,6% 4,2% 8,0% 9,9% 11,0% 15,5%<br />

7 თვის 2,9% 1,6% 4,1% 6,4% 7,5% 10,3%<br />

8 თვის 0,9% 1,2% 3,7% 3,9% 5,2% 7,6%<br />

9 თვის 0,4% 0,9% 1,9% 2,8% 2,9% 5,7%<br />

10 თვის 0,9% 0,4% 0,4% 1,0% 1,4% 3,1%<br />

11 თვის 0,6% 0,7% 1,3% 1,0% 1,6% 2,4%<br />

12 თვის 0,3% 0,2% 0,7% 0,7% 0,8% 1,7%<br />

12 თვის მერე 0,1% 0,2% 0,3% 0,6% 1,3% 2,7%<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრებით დროული მოცვა გასულ წელთან<br />

შედარებით გაიზარდა 10%-ით, ხოლო ბავშვთა დანაკარგები ოპვ დროული აცრებიდან<br />

10%-ით შემცირდა.<br />

98


ჰეპატიტი B-ს (ჰეპ B) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობა<br />

2008<br />

ჰეპ B1 ჰეპ B2 ჰეპ B3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 93,9% 61,1%<br />

1 თვის 1,2% 2,8% 1,5% 1,4%<br />

2 თვის 2,3% 12,9% 48,2% 33,8% 0,6%<br />

3 თვის 0,7% 5,8% 24,6% 26,7% 5,8%<br />

4 თვის 0,8% 2,7% 12,3% 11,5% 35,9% 39,0%<br />

5 თვის 0,5% 2,2% 5,9% 6,0% 26,5% 17,8%<br />

6 თვის 0,2% 1,5% 3,6% 5,2% 14,6% 11,3%<br />

7 თვის 0,4% 1,5% 2,0% 8,4% 5,8%<br />

8 თვის 0,2% 0,8% 0,6% 5,2% 3,2%<br />

9 თვის 0,1% 0,3% 0,5% 0,4% 2,6% 1,5%<br />

10 თვის 0,2% 0,1% 0,6% 0,5% 1,9% 0,9%<br />

11 თვის 0,2% 0,1% 0,1% 0,3% 1,4% 1,0%<br />

12 თვის 0,4% 0,2% 0,5% 0,5%<br />

12 თვის მერე 0,7% 0,3% 0,6% 0,7% 0,3%<br />

განსაკუთრებით მაღალია სარეგისტრაციო ჟურნალებისა და დედების ინფორმაციას<br />

შორის სხვაობა ჰეპ B1-ს აცრის შემთხვევაში. 33%-ით მეტ ბავშვს აქვს მიღებული<br />

ვაქცინის პირველი დოზა დაბადებისას, ვიდრე ეს დედებს ახსოვთ. როგორც ჩანს,<br />

დედები ნაკლებად არიან ინფორმირებული სამშობიარო სახლში მიღებულ აცრაზე, ან<br />

არ ახსოვთ მის შესახებ აცრის პროცესში ჩაურთველობის გამო. სრული კურსის ვადაში<br />

დასრულების შესახებ კი 3%-ით მეტი დადაა დარწმუნებული, ვიდრე ოფიციალური<br />

მონაცემები ადასტურებს.<br />

დოკუმენტალური მონაცემებით 4 თვის ასაკში ჰეპ B აცრების კურსი დასრულებული<br />

აქვს 35,9%-ს, ქვეყანაში დროული ჰეპ B აცრებიდან ბავშვთა დანაკარგები 77,4%-ის<br />

ტოლია (ანუ 10 დან 7 ბავშვი რჩება დროული აცრების მიღმა).<br />

99


2007<br />

ჰეპ B1 ჰეპ B2 ჰეპ B3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 69,8% 51,5%<br />

1 თვის 0,9% 6,2% 1,4% 1,9%<br />

2 თვის 5,5% 12,9% 26,0% 21,7% 0,5%<br />

3 თვის 2,7% 7,5% 19,6% 23,8% 7,1%<br />

4 თვის 1,2% 2,9% 11,1% 13,5% 15,8% 22,3%<br />

5 თვის 1,0% 2,0% 8,1% 6,8% 15,3% 13,5%<br />

6 თვის 0,4% 2,3% 4,5% 8,9% 10,9% 12,5%<br />

7 თვის 1,0% 2,9% 2,6% 3,0% 5,8% 9,3%<br />

8 თვის 0,1% 1,0% 1,9% 2,3% 6,0% 4,4%<br />

9 თვის 0,1% 0,5% 1,2% 2,0% 2,4% 2,0%<br />

10 თვის 0,0% 0,2% 0,8% 1,0% 2,3% 2,0%<br />

11 თვის 0,2% 0,6% 0,5% 0,7% 2,1% 3,6%<br />

12 თვის 0,1% 1,6% 0,4% 1,0% 1,6% 6,6%<br />

12 თვის მერე 0,3% 0,4% 0,7% 1,3% 2,5%<br />

ჟურნალების მონაცემების შედარება<br />

ჰეპ B1 ჰეპ B2 ჰეპ B3<br />

2007 2008 2007 2008 2007 2008<br />

დაბადებისთანავე 69,8% 93,9%<br />

1 თვის 0,9% 1,2% 1,4% 1,5%<br />

2 თვის 5,5% 2,3% 26,0% 48,2%<br />

3 თვის 2,7% 0,7% 19,6% 24,6%<br />

4 თვის 1,2% 0,8% 11,1% 12,3% 15,8% 35,9%<br />

5 თვის 1,0% 0,5% 8,1% 5,9% 15,3% 26,5%<br />

6 თვის 0,4% 0,2% 4,5% 3,6% 10,9% 14,6%<br />

7 თვის 1,0% 2,6% 1,5% 5,8% 8,4%<br />

8 თვის 0,1% 1,9% 0,8% 6,0% 5,2%<br />

9 თვის 0,1% 0,1% 1,2% 0,5% 2,4% 2,6%<br />

10 თვის 0,0% 0,2% 0,8% 0,6% 2,3% 1,9%<br />

11 თვის 0,2% 0,2% 0,5% 0,1% 2,1% 1,4%<br />

12 თვის 0,1% 0,4% 1,6% 0,5%<br />

12 თვის მერე 0,3% 0,3% 1,3% 0,7%<br />

100


hep B3-is miRebis asakebi Jurnalebis mixedviT<br />

36%<br />

2007<br />

27%<br />

2008<br />

16% 15%<br />

15%<br />

11%<br />

6%<br />

8%<br />

6% 5%<br />

2% 2,6% 2% 2% 2% 1,4% 2%<br />

0,5% 1% 1%<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

მიმდინარე წლის განმავლობაში ჰეპ B-ს საწინააღმდეგო აცრებით დროული მოცვა 2,3-<br />

ჯერ გაიზარდა 2007 წელთან შედარებით. ქვეყანაში ჰეპ B-ს დროული აცრების მიმართ<br />

ბავშვთა დანაკარგები შემცირდა 15,7%-ით.<br />

მიმდინარე და გასული წლის დოკუმენტალური მონაცემების შედარებისას, ნათელია,<br />

რომ დროული აცრებით მოცვის დონეები საშუალოდ 16%-ითაა გაზრდილი: დყტ3-<br />

ისთვის - 17%-ით, ოპვ3-ისთვის - 10%-ით და ჰეპ B3-ს აცრებისთვის - 20%-ით. ასე, რომ<br />

დროული აცრებით მოცვის ზრდა გამოიხატება არამარტო დედების ინფორმაციაში,<br />

არამედ დოკუმენტალურადაც.<br />

დყტ, ოპვ აცრების პირველი და ჰეპ B-ს აცრების მეორე დოზის მიღების დროულობის<br />

ანალიზი ცხადყოფს, რომ საშუალოდ 17%-ითაა მომატებული დროული აცრების<br />

მიღების ხელმისწვდომობა დედებისათვის, ხოლო იმუნიზაციის სამსახურის<br />

ეფექტურობა გაზრდილია საშუალოდ 12,4%-ით.<br />

აცრების დროულად წარმართვის მატება განაპირობა, როგორც დედათა<br />

გათვითცნობიერების, ასევე მათ ქცევათა ადექვატურობის ამაღლებამ:<br />

იმუნიზაციისადმი დადებითი განწყობის ზრდამ გამოიწვია ინფექციური დაავადებების<br />

ცნობადობის, და მათ მიმართ აცრების წარმოების აუცილებლობის განცდის საშუალოდ<br />

4%-ით ზრდა. აცრების წარმოების აუცილებლობის არგუმენტირების ლოგიკურობა და<br />

აცრების უსაფრთხოებისადმი ნდობა მნიშვენელოვნად მომატებულია (7-20%-ში).<br />

მშობლებში გაიზარდა აცრისშემდგომი ჩვეული რეაქციებისა და შესაძლო<br />

გართულებების განსხვავების აღქმა და აცრების სახიფათოობის დაკავშირება აცრის<br />

მიერ გამოწვეულ გართულებებთან/რეაქციებთან შემცირდა 2,5-ჯერ, ვაქცინის<br />

უხარისხობასთან - 2,6-ჯერ, ხოლო ბავშვის ზოგად არადამაკმაყოფილებელ<br />

მდგომარეობასთან - 4,4-ჯერ .<br />

აცრებისთვის დადგენილი ვადების დაცვის აუცილებლობის (14%-ით) და აცრის<br />

101


დაგვიანებით გამოწვეული ადექვატურ შედეგების გაცნობიერების (1,2-ჯერ) მატებამ<br />

განაპირობა ცალკეული დაავდებების საწინააღმდეგო აცრების სერიების ცოდნის<br />

საშუალოდ 8%-იანი ზრდა და იმ დედათა წილის საშუალოდ 4,7%-ით შემცირება,<br />

რომლებმაც არ იციან ბავშვებისთვის ჩატარებული აცრების რაოდენობის შესახებ.<br />

ზოგადად ბავშვის აცრების დროულობის დაცვის კონტროლზე პასუხისმგებლობას<br />

დედათა უფრო მეტი (14,6%-ით) რაოდენობა იღებს საკუთარ თავზე ვიდრე გასული<br />

წლის განმავლობაში.<br />

დრულად აცრების ჩატარებას ქვეყანაში, როგორც ჩანს, უფრო ეფექტურად აპირობებს<br />

ექიმის მიერ მომდევნო აცრის თარიღთან დაკავშირებული ინფორმაციის მიწოდება<br />

ყოველ საიმუნიზაციო ვიზიტზე და რამოდენიმე დღით ადრე აცრის თარიღის შეხსენება<br />

(ამ საშუალებების აქტუალობამ დედებისთვის მოიმატა შესაბამისად, 1,8/1,9-ჯერ).<br />

აღნიშნულს საფუძველს უქმნის სამედიცინო პერსონალის როლის 1,2-ჯერ გაზრდა<br />

დედებისათვის ინფორმაციის მიწოდებაში.<br />

ყოველივე ზემოთქმულიდან შგვიძლია დავასკვნათ, რომ აცრების დროულობის ზრდის<br />

ტენდენცია ქვეყანაში რეალურ სახეს ატარებს<br />

2008<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ<br />

რესპონ<br />

დ<br />

პირველი აცრის<br />

დაგვიანება 45.4% 29.2% 52.3% 30.1% 5.8% 21.1%<br />

მოერე აცრის დაგვიანება 54.2% 32.8% 60.9% 33.8% 45.8% 32.9%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 54.3% 30.9% 55.8% 29.4% 50.7% 21.2%<br />

სულ დროულად<br />

ჩატარებული აცრები<br />

(დროული სრული 27% 26% 20.3% 21.7 24.7 10.4%<br />

კურსი)<br />

2007<br />

102


პირველი აცრის დაგვიანება<br />

მეორე აცრის დაგვიანება<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

რესპ<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ<br />

ონდ<br />

49,5% 31,9% 49,2% 31,1% 13,7%<br />

52,4% 35,0% 51,6% 33,9% 50,6%<br />

20,0<br />

მესამე აცრის დაგვიანება<br />

48,3% 29,3% 48,3% 25,2% 47,7% %<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული<br />

კურსი) 18,3% 11,0% 18,2% 10,0% 12,8% 3,5%<br />

23,2<br />

%<br />

29,9<br />

%<br />

ქალაქისგან მოშორებული რაიონები, ქალაქები და ქალაქთან მიმდებარე<br />

დასახლებები<br />

ქალაქისა და ქალაქთან მიმდებარე დასახლებების და ქალაქიდან დაშორებული<br />

ტერიტორიების მოსახლეობაში იმ მართვადი დაავადებების საერთო ცნობის<br />

ტენდენციები, რომელთა მიმართაც ქვეყანაში ხორცილედება პროფილაქტიკური<br />

აცრები, პრინციპიალურად არ განსხვევდება. მაგრამ ძნელადმისაწვდომ უბნებში მეტია<br />

მშობელთა წილი, რომელიც აღიარებს ამ დაავედებების შესახებ უცოდინარობას.<br />

შემთხვევათა 11%-ით მეტად ქალაქის მოსახლეობა უკეთ იცნობს აცრებს<br />

დაქვემდებარებულ ინფექციებს.<br />

103


acrebis Catareba acrebis Catareba acrebis Catareba acrebis Catareba ar vici<br />

გეოგრაფიულად ძნელადმისაწვდომ დასახლებებში 17,6%-ით ნაკლებად იცნობენ<br />

ტეტანუსს, ყივანახველას - 13,1%-ით და პოლიომიელიტს - 3,8%-ით.<br />

უმნიშვნელოდ ხშირად (საშუალოდ 0,5%-ით) იციან დიფთერიისა და ჰეპატიტი B-ს<br />

შესახებ.<br />

infeqciuri daavadebebis ცნობა<br />

qalaqebi da qalaqebTan mimdebare dasaxlebebi<br />

qalaqs moSorebuli raionebi<br />

98,8% 98,9%<br />

72,0%<br />

96,6% 92,8%<br />

98,0% 98,9%<br />

85,9%<br />

72,8%<br />

54,4%<br />

20,4%<br />

31,5%<br />

difteria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti b ar vici/ ar<br />

maxsovs<br />

ამ ინფექციური დაავადებების თავიდან აცილების მიზნით აცრების წარმოების ზოგად<br />

აუცილბლობას, შემთხვევათა თანაბარი სიხშირით, აცნობიერებენ ორივე გეოგრაფიულ<br />

არეალში მაცხოვრებელი მშობლები. გეოგრაფიულად ძნელადმისაწვდომი პუნქტების<br />

მოსახლეობაში 2-ჯერ ნაკლებია იმ დედების წილი, რომლებიც შემთხვევათა 3,8%-ში<br />

აცრების სასურველობას ანიჭებს პრიორიტეტს. ამ პუნქტებში გამოკითხულ დედათაგან<br />

არცერთს არ მიაჩნია აცრების წარმოება ზედმეტად, რასაც ქალაქური დასახლების<br />

დედათა განწყობათა 0,6%-ში ვხვდებით.<br />

.<br />

bavSvisTvis infeqciuri daavadebebis sawinaaRmdego acrebis<br />

Catarebის zogadი mniSvnelobis gacnobiereba<br />

92,4%<br />

92,72%<br />

qalaqebi da qalaqebTan mimdebare dasaxlebebi<br />

qalaqs moSorebuli raionebi<br />

6,4%<br />

3,85%<br />

0,4%<br />

3,43%<br />

0,2% 0,6%<br />

104


ბავშვებისთვის განსაზღვრული აცრების უსაფრთხოების შესახებ ცოდნის დეფიციტს<br />

ქალაქს მოშორებულ რაიონებში მოსახლე მშობელთა შორის 2,2-ჯერ ხშირად ვხვდებით,<br />

თუმცა ასეთთა წილი შემთხვევათა შორის საკმაოდ მცირეა (6%). აცრების ნაწილობრივი<br />

საფრთხის შემცველობაში დარწმუნებულ დედათა წილი 1,2-ჯერ მეტია ქალაქურ<br />

დასახლებებში, სადაც აგრეთვე შემთხვევათა 1,2%-ში აცრებს სახიფათოდ მიიჩნევენ<br />

(2,3-ჯერ ხშირად, ვიდრე ქალაქს მოშორებულ რაიონთა მცხოვრები ბავშვების დედები)<br />

saqarTveloSi bavSvisTvis infeqciuri daavadebebis sawinaaRmdego<br />

acrebis usafrTxoebis gancda<br />

qalaqebi da qalaqebTan mimdebare dasaxlebebi<br />

qalaqs moSorebuli raionebi<br />

sruliad usafrTxoa<br />

83,9%<br />

83,41%<br />

garkveulwilad/nawilobriv<br />

saxifaToa<br />

11,2%<br />

9,36%<br />

saxifaToa<br />

1,2%<br />

0,53%<br />

saxifaToa, mxolod<br />

zogierTi acris Catareba<br />

1,0%<br />

0,64%<br />

2,7%<br />

ar vici<br />

6,06%<br />

მათ შორის, ვინც აცრებში გარკვეულ ხიფათს მოიაზრებს, ქალაქებში და ქალაქემთან<br />

მიმდებარე უბნებში მოსახლე დედების შიში თანაბარი სიხშირით უკავშირდება<br />

აცრისშემდგომ გართულებების რისკს და ვაქცინის ხარისხიანობას; დაშორებულ<br />

უბნებში მოსახლე დედებში კი, ძირითადად, - აცრისშემდგომ შესაძლო გართულებებს<br />

და 10%-ით უფრო ხშირად ვიდრე ცენტრალურ უბნებში. ეს უკანასკნელი სხვა რისკებზე<br />

საშუალოდ 34%-ით ძლიერადაა გამოხატული. ანუ, გეოგრაფიულად დაშორებულ,<br />

ძნელადმისადგომ ტერიტორიებზე მობინადრე დედებში აცრისშემდგომი შესაძლო<br />

გართულების შიში ძალზე მაღალია<br />

acrebis saxifaToobis mizezebi<br />

qalaqebi da qalaqTan mimdinare dasaxlebebi<br />

moSorebuli raionebi<br />

47,8%<br />

37,1%<br />

37,6%<br />

19,1%<br />

3,2%<br />

18,6% 18,6%<br />

15,0%<br />

12,2% 13,3%<br />

10,0%<br />

3,2%<br />

3,9%<br />

22,2%<br />

9,8%<br />

0,7%<br />

105<br />

o<br />

is<br />

is<br />

o<br />

is<br />

bi<br />

aq<br />

is<br />

o<br />

s<br />

a


აცრისშემდგომი გართულებების შიშის მქონე ძნელადმისაწვდომ უბნებში<br />

დასახლებულ დედათა ცოდნა ამ შესაძლო რეაქციებზე ძალზე დაბალია - ათიდან<br />

ყოველი ოთხი აღიარებს, რომ არ იცის მათ შესახებ. ხოლო ის, ვინც ასახელებს შესაძლო<br />

აცრისშემდგომ მძიმე რეაქციებს, შემთხვევათა 50%-ში ასახელებს ადექვატურ<br />

მოვლენებს (2%-ით ხშირად ვიდრე ქალაქებში).<br />

აცრის შემდგომი გართულებები<br />

qalaqebi da qalaqTan mimdinare dasaxlebebi<br />

moSorebuli raionebi<br />

40,9%<br />

23,4%<br />

21,5%<br />

19,3%<br />

19,8%<br />

17,7%<br />

18,7%<br />

17,2%<br />

14,2% 13,5%13,7% 14,1%<br />

10,5%<br />

7,9%<br />

8,8%<br />

6,3% 7,7% 10,7%<br />

9,2%<br />

6,0%<br />

7,4% 7,2%<br />

3,3% 3,3% 5,5% 7,3% 6,7% 6,0%<br />

7,3%<br />

4,6%<br />

3,9%<br />

2,7%<br />

1,1% 2,1% 3,3% 2,2%<br />

3,3% 5,0% 0,8%<br />

2,2%<br />

temperatura 38c-mde<br />

temperatura 38c da meti<br />

nanemsris<br />

Sesieba/dawiTleba<br />

nanemsris daCirqeba<br />

umadoba<br />

Wirveuloba/gaRizianeba<br />

zogadi sisuste<br />

dambla/kidurebis<br />

umoqmedoba<br />

muclis tkivili<br />

umoqmedoba<br />

oflianoba<br />

sunTqvis gaZneleba<br />

krunCxvebi<br />

xangrZlivi tirili<br />

(saaTze meti)<br />

Rebineba<br />

cnobierebis darRveva<br />

alergiuli reaqcia<br />

gamonayari kanze<br />

tvinis anTeba<br />

ar vici<br />

106


პროფილაქტიკური აცრების განსაზღვრული გარაფიკის დაცვის მნიშვნელობის არსის<br />

გაუცნობიერებლობა 5-ჯერ ხშირია ქალაქიდან მოშორებით მოსახლე მშობელთა შორის,<br />

რომლებიც აგრეთვე 10%-ით იშვიათად აცნობიერებენ აცრების გრაფიკის დაცვის<br />

აუცილებლობას.<br />

დაშორებულ უბნებში მცხოვრები დედები 7,5%-ით უფრო ხშირად ფიქრობენ, რომ<br />

აცრების ასაკებისა და ვადების დაცვა უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე აუცილებელი.<br />

acrebis გრაფიკის დაცვის მნიშვნელობის გაცნობიერება<br />

qalaqebi da qalaqebTan mimdebare dasaxlebebi<br />

aucilebelia<br />

qalaqs moSorebuli raionebi<br />

76,6%<br />

68,0%<br />

sakmaod mniSvnelovania<br />

16,7%<br />

19,2%<br />

kargia, magram ar aris mniSvnelovani<br />

ar aqvs mniSvnelba rodis Cautardeba,<br />

mTavaria Cautardes<br />

aranairi mniSvneloba ar aqvs<br />

2,6%<br />

1,6%<br />

1,3%<br />

1,1%<br />

0,2%<br />

ar vici/miWirs pasuxis gacema<br />

2,6%<br />

10,1%<br />

ქალაქებიდან დაშორებულ პუნქტებში მოსახლე დედები, შემთხვევათა თითქმის<br />

მესამედში, არ არიან ინფორმირებული აცრების დროულობის დარღვევით გამოწვეული<br />

შედეგების შესახებ. ეს წილი 13,6%-ით მაღალია ვიდრე ქალაქებში და მათ სიახლოვეს<br />

მობინადრე მოსახლეობაში.<br />

qalaqebi da qalaqTan mimdinare dasaxlebebi<br />

moSorebuli raionebi<br />

45,1%<br />

38,7%<br />

32,1%<br />

28,8%<br />

14,9%<br />

17,5%<br />

15,2%<br />

6,3%<br />

7,8%<br />

6,1% 7,2% 6,8%<br />

5,4%<br />

3,4% 2,2%<br />

0,6%<br />

imave infeqciaze<br />

wina acra<br />

gauqmdeba<br />

Semcirdeba<br />

acris<br />

efeqturoba<br />

moimatebs<br />

daavadebis<br />

Sexvedris<br />

saSiSroeb<br />

gvian SeiZleba<br />

vaqcina aRar<br />

iyos<br />

ambulatoriaSi/<br />

matulobs acris<br />

Semdgomi<br />

garTulebebis<br />

riski<br />

naklebia acris<br />

Semdgomi<br />

reaqciebi<br />

gansakuTrebuli<br />

garTuleba ar<br />

moyveba<br />

ar vici<br />

107


დანარჩენ დედებში აცრების დროულობის დარღვევით გამოწვეული ადექვატური<br />

შედეგების გააზრება 6%-ით მაღალია, ვიდრე ქალაქებსა და მიმდებარე უბნებში.<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრების პირველადი კურსის დოზების ჯერადობის<br />

ცოდნა, როგორც ქალაქურის, ასევე მათგან დაშორებული დასახლებების მშობელთა<br />

შორის საშულაოდ 16-15%-ით მაღალია ვიდრე სხვა დაავადებებისთვის.<br />

ძნელადმისწვდომ უბნებში მობინადრე გამოკითხული დედების მხოლოდ ნახევარი<br />

ამჟღავნებს დიფთერიის საწინააღმეგო აცრების სამივე დოზის ცოდნას, რაც 16,8%-ით<br />

ნაკლებია ქალაქებში და მიმდებარე დასახლებებში მობინადრეების მაჩვენებელზე.<br />

შესაბამისად, 1,6-ჯერ მეტია მათი წილი, ვინც არასწორად ან ვერ ასახელებს მისაღები<br />

დოზების რაოდენობას.<br />

12 Tvemde ბავშვებში დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრების ჯერადობის ცოდნა<br />

69,3%<br />

qalaqebi da qalaqebTan mimdebare dasaxlebebi<br />

qalaqs moSorebuli raionebi<br />

52,4%<br />

34,5%<br />

21,5%<br />

9,2%<br />

13,2%<br />

sworad icis arasworad icis ambobs rom ar icis<br />

კიდევ უფრო მეტად ჩამორჩება ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრების დოზათა<br />

108


რაოდენობის ცოდნა გეოგრაფიულად ძნელადმისაწვდომ დასახლებული პუნქტების<br />

მშობლებში და იგი 25,5%-იან განსხვავებას იძლევა. ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრების<br />

კურსში შემავალ დოზათა ჯერადობა მხოლოდ ყოველმა მეხუთე დედამ იცის.<br />

12 Tvemde ბავშვებში ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრების ჯერადობის ცოდნა<br />

qalaqebi da qalaqebTan mimdebare dasaxlebebi<br />

qalaqs moSorebuli raionebi<br />

69,11%<br />

48,8%<br />

40,0%<br />

23,33%<br />

11,2%<br />

7,56%<br />

sworad icis arasworad icis ambobs rom ar icis<br />

109


ყივანახველას აცრების ჯერადობაზე ქალაქს მოშორებულ დასახლებებში<br />

გაცნობიერებულია მხოლოდ ყოველი მესამე დედა, მათი ცოდნა 13%-ით ჩამორჩება სხვა<br />

დასახლებების დედების ცოდნას.<br />

12 Tvemde ბავშვებში ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრების ჯერადობის ცოდნა<br />

qalaqebi da qalaqebTan mimdebare dasaxlebebi<br />

qalaqs moSorebuli raionebi<br />

46,8%<br />

33,9%<br />

39,2%<br />

53,4%<br />

14,0%<br />

12,8%<br />

sworad icis arasworad icis ambobs rom ar icis<br />

პოლიომიელიტისა და ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო აცრების ჯერადობაც ნაკლებად<br />

იციან ქალაქს მოშორებული რაიონების ბავშვთა დედებმა, მაგრამ ჰეპატიტი B-ს<br />

დოზების რაოდენობის ცოდნაში გაცილებით მცირე განსხვავება (9,5%) ფიქსირდება,<br />

ვიდრე სხვა დაავადებებისას.<br />

12 Tvemde ბავშვებში პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრების ჯერადობის ცოდნა<br />

63,8%<br />

qalaqebi da qalaqebTan mimdebare dasaxlebebi<br />

qalaqs moSorebuli raionebi<br />

49,5%<br />

39,7%<br />

26,4%<br />

9,9%<br />

10,8%<br />

sworad icis arasworad icis ambobs rom ar icis<br />

110


12 Tvemde ბავშვებში hepatiti B-ს საწინააღმდეგო აცრების ჯერადობის ცოდნა<br />

52,3%<br />

qalaqebi da qalaqebTan mimdebare dasaxlebebi<br />

qalaqs moSorebuli raionebi<br />

42,8%<br />

42,7%<br />

27,6%<br />

20,1%<br />

14,4%<br />

sworad icis arasworad icis ambobs rom ar icis<br />

ზოგადად, ყველა დაავადების საწინააღმდეგო აცრების პირველად კურსში მისაღებ<br />

დოზათა რაოდენობის მცოდნე დედების წილი ქალაქებიდან მოშორებულ პუნქტებში<br />

საშუალოდ 16%-ით ნაკლებია ვიდრე ქალაქებში და მათთან ახლოს მცხოვრებ დედათა<br />

შორის.<br />

ქალაქებში და ქალაქებთან მიმდებარე დასახლებებში მცხოვრები დედების 56%<br />

მიიჩნევს, რომ იცის ყველა ვადა, როდესაც ერთ წლამდე ასაკის ბავშვმა უნდა მიიღოს<br />

დყტ/ოპვ აცრები. ეს რაოდენობა 16%-ით მეტია, ვიდრე მოშორებით მაცხოვრებელ<br />

დედათა მაჩვენებელი.<br />

დედათა შედარებით მეტი წილი მიიჩნევს რომ იცის ჰეპ B-ს ვაქცინის მიღების ასაკები,<br />

როგორც ცენტრებში, ასევე დაშორებულ პუნქტებში და განსხვავება მათ შორის<br />

ნაკლებიცაა. (13%).<br />

დედების წილი, რომელიც მიიჩნევს, რომ იცის 12 Tvemde bavSvის acrebiს<br />

kalendari (difteria, tetanusi, yivanaxvela, poliomieliti)<br />

qalaqebi da qalaqebTan mimdebare dasaxlebebi<br />

qalaqs moSorebuli raionebi<br />

56,1%<br />

60,1%<br />

39,9%<br />

43,9%<br />

ki<br />

ara<br />

111


დედების წილი, რომელიც მიიჩნევს, რომ იცის 12 Tvemde bavSvის acrebiს kalendari<br />

(hepatiti B)<br />

qalaqebi da qalaqebTan mimdebare dasaxlebebi<br />

qalaqs moSorebuli raionebi<br />

60,9%<br />

47,9%<br />

52,1%<br />

39,1%<br />

ki<br />

ara<br />

ქალაქებიდან შორს მცხოვები დედები იმუნიზაციის კალენდრის საკითხებში<br />

საშუალოდ 15%-ით ცუდად არიან გარკვეულნი, ვიდრე ცენტრებში მცხოვრები დედები.<br />

იმ დედათა შორის, ვინც მიიჩნევდა, რომ იცოდა ბავშვთა აცრების კალენდარი, სწორად<br />

დაასახელა მისაღებ დოზათა ყველა ასაკი:<br />

- დყტ/ოპვ ვაქცინისათვის ქალაქსა და მიმდებარე დასახლებებში 56,5%-მა;<br />

დაშორებულ უბნებში - 37,3%-მა;<br />

- ჰეპ B-ს ვაქცინისათვის შესაბამისად - 27,3%-მა და 23,7%-მა;<br />

დედების მიერ აცრების ზუსტი ასაკების დასახელება<br />

(difteria, tetanusi, yivanaxvela, poliomieliti)<br />

qalaqebi da qalaqebTan mimdebare dasaxlebebi<br />

qalaqs moSorebuli raionebi<br />

56,5%<br />

62,7%<br />

37,3%<br />

43,5%<br />

sworad icis<br />

arasworad icis<br />

ქალაქური დასახლებების დედების რწმენა, დყტ/ოპვ აცრების ჩატარების ასაკების<br />

112


ცოდნის შესახებ 2-ჯერ, ხოლო დაშორებული უბნების დედების 3-ჯერ<br />

გაზვიადებულია.<br />

დედების მიერ აცრების ასაკების ზუსტი დასახელება<br />

(hepatiti B)<br />

qalaqebi da qalaqebTan mimdebare dasaxlebebi<br />

qalaqs moSorebuli raionebi<br />

72,2%<br />

76,3%<br />

27,8%<br />

23,7%<br />

sworad icis<br />

arasworad icis<br />

თუ გავითვალისწინებთ, რომ ჰეპატიტი B თავისი ცნობადობით ერთ–ერთი<br />

პირველთაგანია ორივე ტერიტორიული არეალის მშობელთა შორის, ძალზე<br />

ყურადსაღები ხდება ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი კალენდრის<br />

ცოდნაში მშობელთა დარწმუნების რეალობისგან კიდევ უფრო გადამეტება (70%-ით).<br />

ანუ, მშობლებისთვის აქტუალურია ეს დაავადება, ხოლო მისი პრევენციის საკითხებში<br />

ინფორმირებულობა კი, დაბალი.<br />

აცრების სქემის დაცვაზე კონტროლის პსუხისმგებლობას საკუთარ თავს უფრო მეტად<br />

(საშუალოდ 7%) აკისრებენ ქალაქიდან დაშორებულ უბნებში მცხოვრები დედები,<br />

ვიდრე ცენტრებში მცხოვრებნი. ამასთან 1,8-ჯერ უფრო ხშირად ამ ფუნქციაში ექთანიც<br />

მოიაზრება.<br />

113


avSvis acrebis kalendris kontrolze pasuxism<strong>ge</strong>beloba<br />

qalaqebi da qalaqebTan mimdebare dasaxlebebi<br />

qalaqs moSorebuli raionebi<br />

78,9% 79,2%<br />

71,5% 71,8%<br />

53,0%<br />

29,2%<br />

mSobeli/aRmzrdeli<br />

bavSvis eqimi<br />

(pediatri)<br />

eqTani<br />

ორივე მოსახლეობისთვის აცრების შესახებ ინფორმაციის წყაროებში ანალოგიური<br />

ტენდენცია გამოიკვეთა. პირველ რიგში, შემთხევათა 70,4%-ის ფარგლებში, რჩევებსა და<br />

კონსულტაციებს ორივეგან იღებენ უბნის ექიმისგან. მეორე რიგის წყაროს კი,<br />

მოშორებული უბნების მშობლებსთვის, 1,7-ჯერ უფრო ხშირად, ვიდრე სხვაგან, ექთანი<br />

წარმოადგენს.<br />

acrebis Sesaxeb konsultaciis, informaciis da rCevebis miReba<br />

qalaqebi da qalaqebTan mimdebare dasaxlebebi<br />

qalaqs moSorebuli raionebi<br />

ubnis/soflis pediatri<br />

sxva pediatri (ara ubnis)<br />

nevropaTologi<br />

nacnobi eqimi<br />

sxva CvilbavSviani deda<br />

deda, romelsac aqvs gamocdileba<br />

ojaxis eqimi<br />

eqTani<br />

ambulatoriis sxva eqimi/eqTani (ara<br />

pediatri)<br />

televiziidan<br />

4,8%<br />

8,2%<br />

0,9%<br />

1,7%<br />

5,1%<br />

3,5%<br />

6,2%<br />

4,9%<br />

5,1%<br />

3,5%<br />

2,3%<br />

1,2%<br />

9,7%<br />

13,8%<br />

0,1%<br />

27,2%<br />

45,6%<br />

69,8%<br />

70,4%<br />

axloblebisgan<br />

0,1%<br />

aravisTan<br />

5,3%<br />

2,1%<br />

114


ქალაქებიდან მოშორებულ უბნებში გამოკითხულ რესპონდენტთა გადმოცემით<br />

ბავშვების 79,3%-ს ყველა აცრა ასაკობრივად აქვს ჩატარებული, რაც 7,9%-ით ნაკლებია<br />

ქალაქებში და მიმდებარე დასახლებების ბავშვების მაჩვენებელზე. ნაწილობრივად<br />

აცრილთა და აუცრელთა წილი ძნელადმისაწვდომ უბნების ბავშვებში 1,6-ჯერ<br />

აღემატება ქალაქელ ბავშვებისას.<br />

bavSvisTvis Catarebuli acrebi<br />

qalaqebi da qalaqebTan mimdebare dasaxlebebi<br />

qalaqs moSorebuli raionebi<br />

Catarebuli aqvs misi asakisaTvis<br />

yvela acra<br />

87,2%<br />

79,3%<br />

Catarebuli aqvs acrebi nawilobriv<br />

8,7%<br />

12,2%<br />

Catarebuli aqvs mxolod acrebi<br />

samSobiaroSi<br />

2,7%<br />

4,3%<br />

ar aqvs Catarebuli arc erTi acra<br />

1,4%<br />

4,2%<br />

ორივე ტერიტორიაზე მოსახლე ბშობელთა ძირითადი ნაწილი ბავშვებს აცრებს<br />

უტარებს საცხოვრებელი ადგილის მიხედვით, მაგრამ ქალაქებიდან მოშორებულ<br />

დასახლებების მშობლებში 2-ჯერ უფრო ხშირად, ვიდრე ქალაქებთან მიმდებარეში,<br />

გამოიხატება ადგილობრივი იმუნიზაციის სამსახურების მიმართ უნდობლობა, რის<br />

გამოც აცრები ბავშვთა 22%-ში ტარდება რაიონული დონის დაწესებულებებში.<br />

acrebis miRebis adgili<br />

85,9%<br />

77,2%<br />

qalaqebi da qalaqTan<br />

mimdinare<br />

dasaxlebebi<br />

moSorebuli<br />

raionebi<br />

2,7%<br />

1,5%<br />

11,0%<br />

21,9%<br />

0,5%<br />

saxlSi<br />

soflis/qalaqis<br />

ambulatoriaSi/<br />

poliklinika<br />

raionul<br />

ambulatoriaSi/<br />

poliklinikaSi<br />

Tbilisis kerZo<br />

klinikaSi<br />

ბავშვებისთვის ჩატარებული დყტ აცრების შესახებ საერთოდ არ იცის ქალაქებში და<br />

115


მათთან მიმდებარედ მცხოვრებმა ყოველმა მეოცე დედამ, რაც 1,4-ჯერ ნაკლებია მათგან<br />

მოშორებულ რაიონებში მცხოვრებ დედებზე.<br />

დედების გადმოცემით, ყველა აცრა დროულადაა ჩატარებული გეოგრაფიულად<br />

ძნელადმისაწვდომ უბნებში ბავშვთა 76,7%-ისათვის, რაც 3,7%-ით ნაკლებია ქალაქების<br />

და მათთან მიმდებარედ მცხოვრებ ბავშვებზე.<br />

dyt acrebis Catareba mSobelTa gadmocemiT<br />

79,4%<br />

75,7%<br />

qalaqebi da qalaqTan<br />

mimdinare dasaxlebebi<br />

moSorebuli raionebi<br />

12,4% 13,6%<br />

3,3%<br />

4,0% 4,7% 6,7%<br />

0,2%<br />

yvela acra<br />

Cautarda<br />

droulad<br />

aicra<br />

dagvianebiT<br />

ekuTvnoda,<br />

magram ar/ver<br />

aicra<br />

ar ekuTvnis<br />

jer<br />

ar vici<br />

ბავშვებისთვის ჩატარებული ოპვ აცრების შესახებ არ იცის ქალაქებში და მათთან<br />

მიმდებარედ მცხოვრებ დედების 8%-მა, რაც 1,4-ჯერ ნაკლებია მათგან მოშორებულ<br />

რაიონებში მცხოვრებ დედებზე.<br />

დედების გადმოცემით, ყველა აცრა დროულადაა ჩატარებული გეოგრაფიულად<br />

ძნელადმისაწვდომ უბნებში ბავშვთა 68%-ისათვის, რაც 5,3%-ით ნაკლებია ქალაქების<br />

და მათთან მიმდებარედ მცხოვრებ ბავშვებზე.<br />

opv acrebis Catareba mSobelTa gadmocemiT<br />

73,7%<br />

68,0%<br />

qalaqebi da qalaqTan<br />

mimdinare dasaxlebebi<br />

moSorebuli raionebi<br />

14,0% 12,8%<br />

4,1%<br />

7,4%<br />

0,2%<br />

0,5%<br />

8,1%<br />

11,3%<br />

yvela acra<br />

Cautarda<br />

droulad<br />

aicra<br />

dagvianebiT<br />

ekuTvnoda,<br />

magram ar/ver<br />

aicra<br />

ar ekuTvnis<br />

jer<br />

ar vici<br />

ჩატარებული ჰეპ -B აცრების შესახებ ქალაქებში და მათთან მიმდებარედ მცხოვრები<br />

დედები 1,6-ჯერ უკეთ არიან ინფორმირებული მათგან მოშორებულ რაიონებში<br />

116


მცხოვრებ დედებზე.<br />

დედების გადმოცემით, ყველა აცრა დროულადაა ჩატარებული გეოგრაფიულად<br />

ძნელადმისაწვდომ უბნებში ბავშვთა 74,3%-ისათვის, რაც 3,3%-ით ნაკლებია ქალაქების<br />

და მათთან მიმდებარედ მცხოვრებ ბავშვებზე.<br />

hep B-s acrebis Catareba mSobelTa gadmocemiT<br />

77,6%<br />

74,3%<br />

qalaqebi da qalaqTan<br />

mimdinare dasaxlebebi<br />

moSorebuli raionebi<br />

9,5% 9,2%<br />

3,8%<br />

2,7%<br />

0,3%<br />

8,8%<br />

13,8%<br />

yvela acra<br />

Cautarda<br />

droulad<br />

aicra<br />

dagvianebiT<br />

ekuTvnoda,<br />

magram ar/ver<br />

aicra<br />

ar ekuTvnis<br />

jer<br />

ar vici<br />

ქალაქებიდან დაშორებულ უბნებში 8,3%-ით დაბალია დედათა წილი, რომელთაც იციან<br />

1 წლამდე ასაკში რამდენი დყტ აცრა მიიღო მათმა შვილმა, ხოლო მათი წილი, რომელიც<br />

3 დოზის მიღებას იხსენებს - 13,4%-ით დაბალია.<br />

miRebuli dyt-s vaqcinis dozebis raodenobis<br />

codna<br />

qalaqebi da qalaqTan<br />

mimdinare dasaxlebebi<br />

69,8%<br />

moSorebuli raionebi<br />

56,4%<br />

27,7%<br />

19,4%<br />

4,4% 4,4%<br />

10,9%<br />

6,3%<br />

0,1%<br />

0,6%<br />

erTi doza ori doza sami doza oTxi doza ar maxsovs<br />

ოპვ აცრების მიღებულ დოზათა ცოდნაში განსხვავება კიდევ უფრო მაღალია ამ ორ<br />

გეოგრაფიულ ტერიტორიაზე მცხოვრებ დედათა შორის: ქალაქებში და მათთან<br />

მიმდებარე უბნების დედების 9,2%-ით მეტი უკეთესად არის გათვითცნობიერებული<br />

ოპვ აცრის მიღებულ დოზათა რაოდენობაში. ხოლო, მათი წილი ვისაც ახსოვს<br />

117


სემჯერადად მიღებული აცრის შესახებ 14%-ით მაღალია.<br />

miRebuli opv-s dozebis raodenobis codna<br />

qalaqebi da qalaqTan<br />

mimdinare dasaxlebebi<br />

moSorebuli raionebi<br />

62,4%<br />

48,4%<br />

33,3%<br />

24,1%<br />

4,0% 4,8%<br />

13,5%<br />

9,1%<br />

0,3%<br />

erTi doza ori doza sami doza oTxi doza ar maxsovs<br />

შედარებით ნაკლები განსხვავებაა ჰეპ B-ს აცრების ინფორმირებულობაში: ქალაქებიდან<br />

მოშორებულ არეალში მცხოვრები დედები 7,3%-ით ნაკლებად არიან<br />

გათვითცნობიერებული ჰეპ B-ს ვაქცინის მიღებულ დოზათა რაოდენობაში, ხოლო მათი<br />

წილი, ვისაც ახსოვს, რომ ბავშვს აცრა სამჯერადად აქვს ჩატარებული 5,5%-ით<br />

დაბალია.<br />

miRebuli hep B-s vaqinis dozebis raodenobis<br />

codna<br />

qalaqebi da qalaqTan<br />

mimdinare dasaxlebebi<br />

moSorebuli raionebi<br />

54,5%<br />

49,0%<br />

33,9%<br />

26,6%<br />

8,9% 9,9%<br />

11,9%<br />

5,3%<br />

0,2%<br />

erTi doza ori doza sami doza oTxi doza ar maxsovs<br />

დიფთერია/ტეტანუსი/ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრების მიმდინარეობა:<br />

ქალაქებსა და მიმდებარე დასახლებებში ბავშვების<br />

– 53,6%-ს დყტ1 ჩატარებული აქვს 2 თვის ასაკში; არ იცის როდის აქვს ჩატრებული 9,9%-<br />

მა.<br />

– 48,6%-ს დყტ2 ჩატარებული აქვს 3 თვის ასაკში; არ იცის 10,5%-მა.<br />

– 45,9%-ს დყტ3 ჩატარებული აქვს 4 თვის ასაკში; არ იცის 7,9%-მა.<br />

118


დიფთერია, ტეტენუსი, ყივანახველა<br />

I დოზა II დოზა III დოზა<br />

ქალაქები<br />

ქალაქები<br />

ქალაქები<br />

და<br />

მიმდებარე<br />

დაშორებული<br />

უბნები<br />

და<br />

მიმდებარე<br />

დაშორებული<br />

უბნები<br />

და<br />

მიმდებარე<br />

დაშორებული<br />

უბნები<br />

უბნები<br />

უბნები<br />

უბნები<br />

დაბადებისთანავე 0,9% 3,3%<br />

1 თვის 3,2% 2,8% 0,9%<br />

2 თვის 53,6% 33,6% 2,5% 3,9%<br />

3 თვის 18,8% 19,8% 48,6% 29,9%<br />

4 თვის 6,6% 9,4% 19,7% 17,8% 45,9% 28,8%<br />

5 თვის 3,4% 6,8% 7,7% 10,5% 17,6% 13,2%<br />

6 თვის 1,8% 6,4% 6,0% 6,0% 9,7% 16,4%<br />

7 თვის 0,4% 2,6% 2,2% 9,1% 5,7% 2,0%<br />

8 თვის 0,4% 1,0% 3,8% 3,7% 4,3%<br />

9 თვის 0,3% 0,6% 1,5% 2,7%<br />

10 თვის 0,2% 0,5% 0,6% 3,3%<br />

11 თვის 0,2% 0,6%<br />

12 თვის 0,1% 0,8% 0,3% 1,2% 2,0%<br />

12 თვის მერე 0,2% 0,4% 0,2%<br />

არ ვიცი 9,9% 14,4% 10,5% 18,0% 7,9% 24,7%<br />

ქალაქებიდან დაშორებულ დასახლებებში ბავშვების:<br />

33,6%-ს დყტ1 ჩატარებული აქვს 2 თვის ასაკში; არ იცის 14,4%-მა.<br />

29,9%-ს დყტ2 ჩატარებული აქვს 3 თვის ასაკში; არ იცის 18%-მა.<br />

28,8%-ს დყტ3 ჩატარებული აქვს 4 თვის ასაკში; არ იცის 24,7%-მა.<br />

119


dyt 3-is miRebis asakebi<br />

45,9%<br />

qalaqis da maTTan mimdebare ubnebi<br />

qalaqebidan daSorebuli ubnebi<br />

28,8%<br />

24,7%<br />

17,6%<br />

16,4%<br />

13,2%<br />

9,7%<br />

7,9%<br />

5,7%<br />

3,7% 4,3%<br />

2,0% 2,7% 3,3%<br />

1,5% 0,6% 0,6% 1,2%<br />

2,0%<br />

0,2%<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10<br />

Tvis<br />

asakSi<br />

11<br />

Tvis<br />

asakSi<br />

12<br />

Tvis<br />

asakSi<br />

12<br />

Tvis<br />

zeviT<br />

ar<br />

vici<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრების მიმდინარეობა:<br />

ქალაქებსა და მიმდებარე დასახლებებში ბავშვების:<br />

49,7%-ს ოპვ1 მიღებული აქვს 2 თვის ასაკში; არ იცის 10,2%-მა.<br />

43,2%-ს ოპვ2 მიღებული აქვს 3 თვის ასაკში; არ იცის 11,3%-მა.<br />

43%-ს ოპვ3 მიღებული აქვს 4 თვის ასაკში; არ იცის 11,9%-მა.<br />

პოლიომიელიტი<br />

120


I დოზა II დოზა III დოზა<br />

ქალაქები<br />

ქალაქები<br />

ქალაქები<br />

და<br />

მიმდებარე<br />

დაშორებული<br />

უბნები<br />

და<br />

მიმდებარე<br />

დაშორებული<br />

უბნები<br />

და<br />

მიმდებარე<br />

დაშორებული<br />

უბნები<br />

უბნები<br />

უბნები<br />

უბნები<br />

დაბადებისთანავე 1,0% 3,7%<br />

1 თვის 2,8% 2,6% 0,2% 1,0%<br />

2 თვის 49,7% 32,9% 2,6% 3,8%<br />

3 თვის 18,0% 16,1% 43,2% 27,2%<br />

4 თვის 8,1% 10,2% 18,0% 14,3% 43,0% 27,0%<br />

5 თვის 4,3% 6,8% 8,1% 11,4% 16,2% 12,3%<br />

6 თვის 2,8% 7,4% 8,2% 7,5% 8,9% 13,6%<br />

7 თვის 0,8% 2,8% 3,4% 4,4% 6,3% 4,8%<br />

8 თვის 0,6% 1,9% 6,6% 3,7% 3,7%<br />

9 თვის 0,4% 1,0% 1,7% 2,9% 3,1%<br />

10 თვის 0,5% 0,9% 1,2% 4,7%<br />

11 თვის 0,3% 0,5% 0,9% 1,2%<br />

12 თვის 0,2% 1,3% 0,7% 0,9% 2,1% 1,1%<br />

12 თვის მერე 0,2% 0,5% 0,5%<br />

არ ვიცი 10,7% 16,3% 11,3% 20,5% 11,9% 26,2%<br />

ქალაქებიდან დაშორებულ ძნელადმისწვდომ უბნებში ბავშვების<br />

– 32,9%-ს ოპვ1 მიღებული აქვს 2 თვის ასაკში; არ იცის 16,3%-მა.<br />

– 27,2%-ს ოპვ2 მიღებული აქვს 3 თვის ასაკში; არ იცის ყოველმა მეხუთემ.<br />

– 27%-ს ოპვ3 მიღებული აქვს 4 თვის ასაკში; არ იცის 26,2%-მა.<br />

opv 3-is miRebis asakebi<br />

43,0%<br />

qalaqis da maTTan mimdebare ubnebi<br />

qalaqebidan daSorebuli ubnebi<br />

27,0%<br />

26,2%<br />

16,2%<br />

12,3% 13,6% 4,8%<br />

8,9%<br />

6,3%<br />

3,7% 3,7% 2,9% 3,1%<br />

4,7%<br />

1,2% 0,9% 1,2% 2,1% 1,1%<br />

0,5%<br />

11,9%<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

ar vici<br />

ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო აცრების მიმდინარეობა:<br />

121


ქალაქებსა და მიმდებარე დასახლებებში ბავშვების:<br />

62,2%-ს ჰეპ B1 მიღებული აქვს დაბადებისას; არ იცის 9,8%-მა.<br />

38,9%-ს ჰეპ B2 მიღებული აქვს 2 თვის ასაკში; არ იცის 11,5%-მა.<br />

45,7%-ს ჰეპ B3 მიღებული აქვს 4 თვის ასაკში; არ იცის 13,4%-მა.<br />

ჰეპატიტი B<br />

I დოზა II დოზა III დოზა<br />

ქალაქები<br />

ქალაქები<br />

ქალაქები<br />

და<br />

მიმდებარე<br />

დაშორებული<br />

უბნები<br />

და<br />

მიმდებარე<br />

დაშორებული<br />

უბნები<br />

და<br />

მიმდებარე<br />

დაშორებული<br />

უბნები<br />

უბნები<br />

უბნები<br />

უბნები<br />

დაბადებისთანავე 62,2% 63,4%<br />

1 თვის 2,6% 0,9% 1,2% 1,0%<br />

2 თვის 13,3% 6,8% 38,9% 35,1%<br />

3 თვის 5,1% 6,0% 24,8% 15,2%<br />

4 თვის 2,3% 2,3% 10,7% 10,2% 45,7% 31,4%<br />

5 თვის 1,5% 4,9% 5,1% 7,2% 15,4% 11,4%<br />

6 თვის 1,3% 0,9% 3,9% 7,7% 8,8% 15,5%<br />

7 თვის 0,4% 1,5% 3,3% 5,2% 4,1%<br />

8 თვის 0,1% 0,5% 2,0% 2,4% 3,7%<br />

9 თვის 0,2% 0,2% 1,0% 1,0% 3,6%<br />

10 თვის 0,9% 0,5% 0,9% 1,4%<br />

11 თვის 0,2% 0,2% 0,9%<br />

12 თვის 0,3% 1,4% 0,2% 0,4%<br />

12 თვის მერე 0,5% 0,6% 0,3%<br />

არ ვიცი 9,8% 12,6% 11,5% 17,4% 13,4% 25,1%<br />

ქალაქებიდან დაშორებულ ძნელადმისწვდომ უბნებში ბავშვების:<br />

63,4%-ს ჰეპ B1 მიღებული აქვს დაბადებისას; არ იცის 12,6%-მა.<br />

35,1%-ს ჰეპ B2 მიღებული აქვს 2 თვის ასაკში; არ იცის 17,4%-მა.<br />

31,4%-ს ჰეპ B3 მიღებული აქვს 4 თვის ასაკში; არ იცის ყოველმა მეოთხემ.<br />

122


hep B 3-is miRebis asakebi<br />

45,7%<br />

qalaqis da maTTan mimdebare ubnebi<br />

qalaqebidan daSorebuli ubnebi<br />

31,4%<br />

25,1%<br />

15,4%<br />

11,4%<br />

15,5%<br />

8,8%<br />

5,2%<br />

4,1% 3,7% 3,6%<br />

2,4%<br />

1,0% 0,9% 1,4% 0,9% 0,4% 0,3%<br />

13,4%<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

ar vici<br />

ქალაქებიდან დაშორებულ ძნელადმისწვდომ უბნებში ბავშვებისთვის დყტ აცრების<br />

დროულად ჩატარება საშუალოდ 18%-ით დაბალია. ოპვ აცრებისა - 16%-ით, ჰეპატიტი<br />

B-ისა - 5,6%-ით. ჰეპატიტი B-ს შემთხვევაში სხვაობის ნაკლებობა განპირობებულია<br />

პირველი დოზის მაღალი მაჩვენებლით, რაც გამოწვეული უნდა იყოს სამშობიარო<br />

სახლში ინფორმაციის უკეთესად მიწოდებით და პირველი სამედიცინო ჩარევისადმი<br />

მშობლთა ყურადღების მეტი მიპყრობით. აღნიშნულის ვარაუდის საფუძველს გვაძლევს<br />

ჰეპ B3-ის ჩატარების ცოდნის იგივე რიგის სიდიდით ჩამორჩენა, როგორც სხვა<br />

აცრებისას.<br />

ყველა აცრა დროულობის მიხედვით 13%-ის ფარგლებში დაბალია ძნელადმისაწვდომ<br />

უბნებში, ვიდე სხვაგან.<br />

ქალაქებში მობინადრე მშობლებისგან განსხვავებით მოშორებული უბნების მშობლების<br />

მიერ აცრების დროულობას 6-9%-ით ნაკლებად ექცევა ყურადღება.<br />

ბაშვებისთვის ჩატარებული აცრების შესახებ ინფორმაციის გასახსენებლად<br />

ქალაქებიდან მოშორებით მცხოვრები მშობლები 2,3%-ით უფრო ხშირად სარგებლობენ<br />

რაიმე სახის ჩანაწერებით, ვიდრე მათგან განსხვავებულ ტერიტორიაზე მცხოვრებნი.<br />

გეოგრაფიულად მოშორებულ რაიონებში აცრების შესახებ ჩანაწერებით სულ<br />

ისარგებლა დედათა 19,7%-მა, ქალაქად და მის მიმდებარედ მცხოვრებ დედათა 17,4%-<br />

მა.<br />

123


Catarebuli acrebis gaxsenebisas CanawerebiT<br />

sar<strong>ge</strong>bloba<br />

qalaqebi da qalaqTan<br />

mimdinare dasaxlebebi<br />

moSorebuli raionebi<br />

82,6%<br />

80,3%<br />

17,4%<br />

19,7%<br />

ki<br />

ara<br />

ქალაქებსა და მათ მიმდებარე ტერიტორიებზე ბავშვთა დროულ აცრებს დედების<br />

აზრით პირველ რიგში განაპირობებს მომდევნო აცრის თარიღთან დაკავშირებული იმ<br />

ინფორმაციის გათვალისწინება, რომელსაც ექიმი აწვდის ყოველი საიმუნიზაციო<br />

ვიზიტისას (შემთხვევათა 44%-ში), და შემდეგ 1. მათი მხრიდან ბავშვის ჯანმრთელობის<br />

განსაკუთრებული გაფრთხილება (38,1%-ში) და 2. ყოველ აცრის წინ რამოდენიმე დღით<br />

ადრე აცრის თარიღის შესახებ ექიმის/ექთნისგან შეხსენება (32,2%-ში).<br />

აcrის droulad ჩატარების ganმapirobebელი ქცევები<br />

qalaqebi da qalaqebTan mimdebare dasaxlebebi<br />

qalaqs moSorebuli raionebi<br />

vcdilob acrebis periodSi<br />

gansakuTrebiT gavufrTxilde bavSvis<br />

Tavad vawarmoeb acrebis Sesaxeb<br />

Canawerebs<br />

maqvs aRircxvis baraTi, sadac eqimimi<br />

Tavad miTiTebs momdevno acris<br />

yovel acraze eqimi/eqTani<br />

mafrTxilebs momdevno acris<br />

yoveli acris win, ramdenime dRiT<br />

adre mafrTxilebs da maxsenebs<br />

maqvs acrebis kalendari, sadac zustad<br />

aris miTiTebuli acrebis periodebi<br />

miWirs pasuxis gacema<br />

4,9%<br />

3,7%<br />

11,7%<br />

13,7%<br />

2,3%<br />

5,7%<br />

3,6%<br />

3,7%<br />

38,1%<br />

32,1%<br />

44,2%<br />

49,6%<br />

32,2%<br />

47,2%<br />

ქალაქებიდან დაშორებულ და გეოგრაფიულად ძნელადმისაწვდომ უბნებში<br />

ბავშვებისთვის აცრების დროულად ჩატარებისთვის დედათა ქცევებიც ანალოგიურია,<br />

თუმცაღა მეორე წამყვანი ფაქტორი (15%-ით უფრო ხშირად ვიდრე ცენტრებში)<br />

რამოდენიმე დღით ადრე ექიმის/ექთნისგან აცრის თარიღის შეხსენებაა.<br />

124


როგორც ჩანს ამ არეალებში მცხოვრები დედების სამედიცინო სამსახურზე მეტად<br />

მინდობა და ნაკლები აქტიურობა თავს იჩენს აცრების ჩატარების დროულობის<br />

საკითხების გათვითცნობიერებაშიც.<br />

ქალაქებიდან მოშორებით მცხოვრებ მშობლებს 3-ჯერ უკეთ ახსოვთ ბავშვებში დყტ<br />

აცრების გადავადების და აუცრელობის მიზეზები.<br />

ორივე არეალში მცხოვრებ მშობელთა ინფორმირებულობა აცრების ცრუ უკუჩვენებების<br />

შესახებ დაბალია, კერძოდ აცრებისგან თავის შეკავების პირველი რიგის მიზეზად<br />

ბავშვის გაციება გვევლინება და ქალაქებიდან მოშორებულ უბნებში 10%-ით ხშირად<br />

ვიდრე სხვაგან.<br />

ქალაქელი და ქალაქთან მიმდებარე დასახლებების ბავშვებისგან განსხვავებით<br />

მოშორებული რაიონების ბავშვების 4,4% არ არის აცრილი, რადგან მათი მშობლები არ<br />

მიიჩნევენ აცრებს საჭიროდ. ასევე, განმასხვავებელ ფაქტორთა შორის შემთხვევათა 20%-<br />

ს აპირობებს ცუდი ამინდი, გზის ჩაკეტვა და ვაქცინის უქონლობა ამბულატორიაში<br />

(6,2%).<br />

acrebis dagvianebis an aucrelobis mizezები<br />

(difteria, tetanusi, yivanaxvela)<br />

qalaqebi da qalaqebTan mimdebare dasaxlebebi qalaqs moSorebuli raionebi<br />

bavSvi iyo gaciebuli<br />

30,0%<br />

40,0%<br />

bavSvs hqonda sicxe 38c-mde 4,8%<br />

6,4%<br />

bavSvs hqonda 38c-ze maRali<br />

2,6%<br />

sicxe<br />

7,1%<br />

bavSvs hqonda sxva daavadeba<br />

13,6%<br />

23,5%<br />

bavSvis zogadi mdgomareoba<br />

18,7%<br />

21,9%<br />

ar iyo damakmayofilebeli<br />

vaqcina ar iyo<br />

3,6%<br />

ambulatoriSi/poliklinikaSi 6,2%<br />

sacxovrebeli adgili<br />

1,2%<br />

Sevicvale da ar vicodi sad 2,5%<br />

ar mecala/ver movaxerxe 2,9%<br />

ar aris registrirebuli<br />

2,0%<br />

adgilobriv ambulatoriaSi<br />

nevropaTologma mirCia ar<br />

4,7%<br />

amecra<br />

5,0%<br />

sxva eqimma mirCia ar amecra 2,2%<br />

7,6%<br />

acras ar vTvli saWirod<br />

cudi amindebis gamo<br />

4,4%<br />

0,1%<br />

11,8%<br />

eqimi Caketili gzis gamo ver<br />

Camodioda sofelSi 2,5%<br />

ar maxsovs 5,0% 15,6%<br />

125


ამბულატორიაში ვაქცინის უქონლობამ (შემთხვევთა 21%-ში) კიდევ უფრო ხშირად<br />

განაპირობა ოპვ დროული აცრების ჩაშლა ძნელადმისაწვდომ დასახლებებში<br />

მობინადრე ბავშვშვებში (7-ჯერ უფრო ხშირად ვიდრე ცენტრალურ დასახლებებში).<br />

გადავადება ამინდების გამო 100-ჯერ ხშირია მათთვის.<br />

acrebis dagvianebis an aucrelobis mizezები<br />

(poliomieliti)<br />

bavSvi iyo gaciebuli<br />

bavSvs hqonda sicxe 38c-mde<br />

bavSvs hqonda sicxe 38c-ze maRali sicxe<br />

bavSvs hqonda sxva daavadeba<br />

bavSvis zogadi mdgomareoba ar iyo<br />

damakmayofilebeli<br />

vaqcina ar iyo ambulatoriSi<br />

sacxovrebeli adgili Sevicvale da ar vicodi sad<br />

unda mimeyvana<br />

wina acram garTuleba gamoiwvia da SemeSinda<br />

ar mecala/ver movaxerxe<br />

ar aris registrirebuli adgilobriv<br />

ambulatoriaSI<br />

ar vicodi zusti TariRi rodis unda mimeyvana<br />

nevropaTologma mirCia ar amecra<br />

sxva eqimma mirCia ar amecra<br />

gaZnelebulia transportireba<br />

acras ar vTvli saWirod<br />

ar iyvnen qalaqSi<br />

cudi amindebis gamo<br />

eqimi Caketili gzis gamo ver Camodioda sofelSi<br />

eqimma urCia, rom e sacra aRar aris saWiro<br />

ar maxsovs<br />

2,0%<br />

6,4%<br />

2,6%<br />

4,3%<br />

12,0%<br />

23,5%<br />

14,3%<br />

21,9%<br />

3,6%<br />

21,0%<br />

1,2%<br />

2,2%<br />

1,5%<br />

2,0%<br />

2,9%<br />

2,0%<br />

0,8%<br />

4,4%<br />

4,7%<br />

2,2%<br />

6,7%<br />

0,4%<br />

1,3%<br />

3,9%<br />

0,7%<br />

0,1%<br />

10,5%<br />

2,2%<br />

2,2%<br />

6,4% 15,6%<br />

30,0%<br />

30,8%<br />

qalaqebi da<br />

qalaqebTan<br />

mimdebare<br />

dasaxlebebi<br />

qalaqs<br />

moSorebuli<br />

raionebi<br />

ბავშვის გაციებამ 1,7-ჯერ უფრო ხშირად გამოიწვია ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო<br />

აცრების დროულობის დარღვევა მოშორებულ რაიონებში მაცხოვრებელ ბავშვებში,<br />

ვიდრე მათ თანატოლებში სხვაგან. შემთხვევათა 16%-ში ეს გამოიწვია უამინდობამ.<br />

126


acrebis dagvianebis an aucrelobis mizezები<br />

(hepatiti B)<br />

qalaqebi da qalaqebTan mimdebare dasaxlebebi<br />

qalaqs moSorebuli raionebi<br />

bavSvi iyo gaciebuli<br />

bavSvs hqonda sicxe 38C-mde<br />

bavSvs hqonda sicxe 38C-ze maRali sicxe<br />

bavSvs hqonda sxva daavadeba<br />

bavSvis zogadi mdgomareoba ar iyo damakm<br />

vaqcina ar iyo ambulatoriSi<br />

sacxovrebeli adgili Sevicvale da ar vico<br />

wina acram garTuleba gamoiwvia da SemeSi<br />

ar mecala/ver movaxerxe<br />

ar aris registrirebuli adgilobriv ambula<br />

ar vicodi zusti TariRi rodis unda mimeyv<br />

damaviwyda<br />

nevropaTologma mirCia ar amecra<br />

sxva eqimma mirCia ar amecra<br />

gaZnelebulia transportireba<br />

acras ar vTvli saWirod<br />

ar iyvnen qalaqSi<br />

cudi amindebis gamo<br />

eqimi Caketili gzis gamo ver Camovida sofelSi<br />

bavSvs Cautarda gulis operacia<br />

ar maxsovs<br />

24,7%<br />

4,9% 6,6%<br />

2,6% 6,6%<br />

7,1%<br />

23,5%<br />

18,6% 22,3%<br />

2,3% 5,4%<br />

1,5% 3,3%<br />

1,7%<br />

3,1% 3,4%<br />

2,2%<br />

0,9%<br />

0,6%<br />

3,3% 3,7%<br />

2,1% 10,3%<br />

0,5%<br />

3,2% 6,0%<br />

0,9%<br />

0,1%<br />

16,1%<br />

3,3%<br />

0,2%<br />

3,5% 17,5%<br />

43,2%<br />

ზოგადად, ქალაქებიდან მოშორებულ რაიონებში მცხოვრებ ბავშვებში აცრების<br />

დროულობის ჩაშლას საშუალოდ 5%-ით იშვიათად, ვიდრე სხვაგან, იწვევს<br />

ჯანმრთელობის მდგომარეობის ფაქტორი. მასში ძირითადი წილი ბავშვის მსუბუქ<br />

დაავადებას უკავია;<br />

ტრანსპორტირების გაძნელების და კლიმატური ფაქტორებით 39-ჯერ და ვაქცინის<br />

ლოჯისტიკის ხარვეზებით 3,3-ჯერ ხშირად პირობადებულია აუცრელობა ან<br />

დაგვიანებული აცრები ამ მოსახლეობაში.<br />

ასევე, აქ მცხოვრები დედები 2-ჯერ უფრო ხშირად არ ცრიან ბავშვებს ექიმ<br />

სპეციალიტების რჩევით.<br />

ორივე არეალის სრულად აცრილი ბავშვებისთვის აცრები ფაქტობრივად უფასო იყო.<br />

ქალაქების და მათთან მიმდებარე დასახებების ბავშვთა 0,2%-ის მშობლებისთვის<br />

ფასიანი იყო მხოლოდ ზოგიერთი აცრა.<br />

127


93,6% 95,0%<br />

Catarebuli acrebi iyo Tu ara ufaso<br />

qalaqebi da qalaqTan<br />

mimdinare dasaxlebebi<br />

moSorebuli raionebi<br />

3,7%<br />

3,7%<br />

0,2% 2,5% 2,5%<br />

ki ara zogi acra iyo<br />

fasiani, zogi<br />

ufaso<br />

ar maxsovs/miWirs<br />

pasuxis gacema<br />

აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობის შედარება სამედიცინო ჟურნალის და<br />

რესპონდენტთა მონაცემების მიხედვით<br />

bavSvTa registracia oficialuri monacemebiT, qalaqebi da mimdebare ubnebi<br />

97.8%<br />

2008<br />

0.4% 1.8%<br />

bavSvi registrirebulia<br />

oficialurad<br />

bavSvi registrirebulia<br />

araoficialur CanawerebSi<br />

bavSvi saerTod ar aris<br />

registrirebuli<br />

ოფიციალური დოკუმენტაციის მიხედვით ქალაქებისა და მიმდებარე უბნების ბავშვთა<br />

სამედიცინო რეგისტრაციის სისრულე მცირედ (0,6%) ჩამორჩება მოშორებულ<br />

რაიონებში მცხოვრებ ბავშვებისას, თუმცა, ასეთ უბნებში 2-ჯერ ხშირია ბავშვთა<br />

არაოფიციალური რეგისტრაცია.<br />

bavSvTa registracia oficialuri monacemebiT, qalaqebidan<br />

moSorebuli ubnebi,<br />

98,4%<br />

128


რეგისტრაციის ჟურნალის მიხედვით ცენტრებში მცხობრებ ბავშვთა 96,9%-ს<br />

ჩატარებული აქვს დიფთერია/ტეტანუსი/ყივანახველას (დყტ) პირველი აცრა,<br />

პოლიომიელიტის (ოპვ) საწინააღმდეგო პირველი აცრა - 96,0%-ს, ჰეტატიტი B-ს (ჰეპB) -<br />

97,5%.<br />

ქალაქი და ქალაქთან მიმდებარე დასახლებები<br />

I acra II acra III acra<br />

97,5%<br />

96,9% 96,0%<br />

93,8%<br />

92,3%<br />

93,2%<br />

87,7%<br />

86,6%<br />

82,7%<br />

dyt opv hep b<br />

ქალაქიდან მოშორებული რაიონები<br />

I acra II acra III acra<br />

93,7% 89,2% 92,8%<br />

86,4%<br />

79,2%<br />

66,6%<br />

97,2%<br />

93,9%<br />

78,9%<br />

dyt opv hep b<br />

129


ცენტრებიდან დაშორებულ და ძნელადმისაწვდომ უბნებში მცხობრებ ბავშვთა 93,7%-ს<br />

ჩატარებული აქვს დიფთერია/ტეტანუსი/ყივანახველას (დყტ) პირველი აცრა,<br />

პოლიომიელიტის (ოპვ) საწინააღმდეგო პირველი აცრა - 92,8%-ს, ჰეტატიტი B-ს (ჰეპB) -<br />

97,2%-ს.<br />

ქალაქებს მოშორებული რაიონები<br />

დყტ ოპვ ჰეპ B<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 58,40% 30,70% 66,40% 28,00% 6,20% 14,50%<br />

მოერე აცრის დაგვიანება 64,30% 29,40% 68,80% 27,60% 57,60% 25,80%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 58,40% 23,10% 52,00% 20,70% 55,80% 18,40%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული კურსი) 15,10% 14,10% 9,10% 11,40% 14,30% 9,40%<br />

ქალაქები და ქალაქთან მიმდებარე დასახლებები<br />

პოლიკლინიკა-ამბულატორიების ჟურნალებში რეგისტრირებული აცრების<br />

გადამოწმებით ირკვევა, რომ მშობლების რწმენა დყტ და ოპვ აცრების დასრულების<br />

შესახებ გადაჭარბებულია და რეალურ ფაქტებთან განსხვავება ქალაქში და მის<br />

დყტ ოპვ ჰეპ B<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 41,1% 25,2% 47,6% 26,5% 9,1% 19,9%<br />

მოერე აცრის დაგვიანება 49,4% 28,4% 55,7% 30,1% 42,2% 30,2%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 50,8% 27,6% 52,2% 26,3% 46,6% 18,5%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული კურსი) 31,8% 30,8% 25,3% 26,1% 27,8% 15,0%<br />

ახლობლად მცხოვრებ დედებში საშუალოდ 5,2%-ით, ხოლო გეოგრაფიულად<br />

ძნელადმისაწვდომ უბნებში მცხოვრებ დედებში - 6,7%-ით მეტია.<br />

ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო აცრების მიღების დროულობის შესახებ დედების<br />

წარმოდგენები განსხვავებულია დყტ და ოპვ აცრებისაგან: სამშობიაროში მიღებული<br />

ჰეპB-ს პირველი დოზის შესახებ ორივე ტერიტორიაზე მცხოვრებ დედების<br />

დაახლოებით ერთნაირ წილს არ ახსოვს (28-30%-ს), მეორე და მესამე დოზების შესახებ<br />

კი ქალაქის და მახლობლად მცხოვრები დედების საშუალოდ 3,3%-ით ნაკლებს ახსოვს<br />

ვიდრე რეალური მონაცემებით ფიქსირდება. მოშორებულ რაიონებში მცხოვრები<br />

დედების ამდენივე წილით მეტი (საშუალოდ 3,3%) გადაჭარბებულად აფასებს<br />

130


ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო აცრების მეორე და მესამე დოზების მიღების<br />

დროულობას.<br />

დიფთერია, ტეტენუსი, ყივანახველა (დოკუმენტაციის მონაცემები)<br />

I დოზა II დოზა III დოზა<br />

ქალაქები და<br />

ქალაქები და<br />

ქალაქები და<br />

მოშორებული<br />

მოშორებლი<br />

დაშორებული<br />

მიმდებარე<br />

მიმდებარე<br />

მიმდებარე<br />

რაიონები<br />

რაიონები<br />

რაიონები<br />

დასახლებები<br />

დასახლებები<br />

დასახლებები<br />

დაბადებისთანავე 0,1% 0,60%<br />

1 თვის 1,3% 2,50% 0,1%<br />

2 თვის 54,5% 34,20% 1,0% 1,50%<br />

3 თვის 22,6% 31,10% 44,0% 25,10%<br />

4 თვის 11,0% 15,30% 26,8% 31,80% 38,6% 21,20%<br />

5 თვის 5,7% 7,10% 12,4% 19,00% 24,9% 31,10%<br />

6 თვის 2,1% 6,80% 8,1% 8,70% 13,5% 19,90%<br />

7 თვის 0,7% 1,20% 3,4% 10,70% 9,4% 11,50%<br />

8 თვის 0,7% 1,20% 1,3% 2,40% 6,2% 5,00%<br />

9 თვის 0,4% 0,10% 0,9% 0,60% 2,6% 6,30%<br />

10 თვის 0,2% 0,6% 0,10% 1,6% 2,10%<br />

11 თვის 0,2% 0,8% 1,2% 2,20%<br />

12 თვის 0,2% 0,4%<br />

12 თვის მერე 0,2% 0,2% 0,9%<br />

არ ვიცი 0,1%<br />

ცენტრებში მცხოვრები ბავშვების დყტ აცრების სრული კურსით მოცვა 38,6%-ში<br />

დამთავრებულია დროულად, მაშინ, როდესაც ქალაქებიდან მოშორებულ ბავშვთა -<br />

21,2%-ში (17,4%-ით ნაკლებში). ცენტრალურ უბნებში მცხოვრებ ბავშვთა დანაკარგები<br />

დყტ დროული აცრების მიმართ 29,2%-ს შეადგენს, დაშორებული უბნებში მცხოვრებთა<br />

კი - 38%-ს.<br />

131


dyt 3-is miRebis asakebi, dokumentaciiT<br />

38,6%<br />

31,1%<br />

qalaqis da maTTan mimdebare ubnebi<br />

qalaqebidan daSorebuli ubnebi<br />

21,2%<br />

24,9%<br />

19,9%<br />

13,5%<br />

11,5%<br />

9,4%<br />

6,2%<br />

5,0%<br />

2,6%<br />

6,3%<br />

1,6% 2,1%<br />

1,2%<br />

2,2%<br />

0,4% 0,9%<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

ოპვ აცრები (დოკუმენტაციის მონაცემები)<br />

I დოზა II დოზა III დოზა<br />

ქალაქები და<br />

ქალაქები და<br />

ქალაქები და<br />

დაშორებული<br />

მოშორებული<br />

მოშორებული<br />

მიმდებარე<br />

მიმდებარე<br />

მიმდებარე<br />

რაიონები<br />

რაიონები<br />

რაიონები<br />

დასახლებები<br />

დასახლებები<br />

დასახლებები<br />

დაბადებისთანავე 0,40%<br />

1 თვის 1,10% 0,60% 0,10%<br />

2 თვის 46,90% 27,30% 0,80% 0,60%<br />

3 თვის 22,60% 28,00% 36,00% 16,50%<br />

4 თვის 14,60% 16,00% 24,00% 26,30% 32,90% 14,70%<br />

5 თვის 7,20% 12,10% 15,40% 19,30% 20,30% 22,70%<br />

6 თვის 3,00% 9,70% 9,40% 12,70% 14,70% 18,30%<br />

7 თვის 1,60% 3,40% 5,10% 13,10% 9,70% 11,00%<br />

8 თვის 0,70% 1,70% 3,90% 3,10% 7,10% 10,90%<br />

9 თვის 0,70% 0,60% 2,20% 3,00% 5,10% 8,00%<br />

10 თვის 0,50% 0,50% 0,70% 1,30% 3,00% 5,80%<br />

11 თვის 0,40% 1,20% 2,80% 1,60% 3,60%<br />

12 თვის 0,00% 0,60% 0,60% 2,00% 1,60%<br />

12 თვის მერე 0,20% 0,50% 0,60% 2,80% 2,50%<br />

არ ვიცი<br />

ქალაქად და მახლობლად მობინადრე ბავშვების ოპვ აცრებით დროული მოცვის დონემ<br />

32,9%-ს მიაღწია, მათგან განსხვავებულ უბნებში მობინადრეთა ბავშვებისამ კი - 14,7%-ს<br />

132


ოპვ დროული აცრების მიმართ ბავშვთა დანაკარგებმა შესაბამისად 29,5% და 46,2%<br />

შეადგინა.<br />

opv 3-is miRebis asakebi, dokumentaciiT<br />

32,9%<br />

qalaqis da maTTan mimdebare ubnebi<br />

qalaqebidan daSorebuli ubnebi<br />

0,4% 0,9%<br />

22,7%<br />

20,3%<br />

18,3%<br />

14,7% 14,7%<br />

11,0% 10,9%<br />

9,7%<br />

7,1%<br />

8,0%<br />

5,1%<br />

5,8%<br />

3,0%<br />

3,6%<br />

1,6% 2,0% 2,8%<br />

1,6% 2,5%<br />

4 Tvis asakSi<br />

5 Tvis asakSi<br />

6 Tvis asakSi<br />

7 Tvis asakSi<br />

8 Tvis asakSi<br />

9 Tvis asakSi<br />

10 Tvis asakSi<br />

11 Tvis asakSi<br />

12 Tvis asakSi<br />

12 Tvis zeviT<br />

ar vici<br />

ჰეპატიტი B-ს აცრები (სამედიცინო ჟურნალი მონაცემები)<br />

I დოზა II დოზა III დოზა<br />

ქალაქები და<br />

ქალაქები და<br />

ქალაქები და<br />

მოშორებული<br />

მოშორებული<br />

მოშორებული<br />

მიმდებარე<br />

მიმდებარე<br />

მიმდებარე<br />

რაიონები<br />

რაიონები<br />

რაიონები<br />

დასახლებები<br />

დასახლებები<br />

დასახლებები<br />

დაბადებისთანავე 90,30% 93,50% 0,20% 0,60%<br />

1 თვის 1,30% 2,00% 1,50% 2,30%<br />

2 თვის 4,40% 2,40% 51,00% 35,00%<br />

3 თვის 1,10% 0,10% 23,30% 27,80%<br />

4 თვის 1,30% 1,50% 11,70% 14,30% 40,20% 24,90%<br />

5 თვის 0,80% 0,60% 5,40% 9,60% 24,20% 29,10%<br />

6 თვის 0,30% 2,70% 7,40% 14,00% 15,30%<br />

7 თვის 1,60% 2,30% 7,60% 14,90%<br />

8 თვის 0,90% 0,60% 4,60% 5,60%<br />

9 თვის 0,10% 0,40% 0,10% 1,70% 6,00%<br />

10 თვის 0,20% 0,60% 2,10% 2,10%<br />

11 თვის 0,10% 0,10% 1,30% 1,50%<br />

12 თვის 0,40%<br />

12 თვის მერე 0,10% 0,40% 0,70%<br />

არ ვიცი 90,30% 93,50% 0,20% 0,60%<br />

ქალაქში და მის ახლობლად მცხოვრებ ბავშვთა 40,2% დროულად ასრულებს ჰეტატიტი<br />

B-ს საწინაარმდეგო აცრებს, ხოლო ძნელადმისაწვდომ რაიონებში მაცხოვრებელნი კი -<br />

133


1,6-ჯერ ნაკლებად (დროული აცრებით მოცვა 24,9%).<br />

hepB-s miRebis asakebi (samedicino Jurnalis monacemebi)<br />

40,2%<br />

qalaqis da maTTan mimdebare ubnebi<br />

qalaqebidan daSorebuli ubnebi<br />

24,9%<br />

29,1%<br />

24,2%<br />

15,3%<br />

14,0% 14,9%<br />

7,6%<br />

4,6%<br />

5,6% 6,0%<br />

1,7% 2,1% 2,1% 1,3% 1,5%<br />

0,4% 0,7%<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

მაშასადემე, ქალაქებიდან მოშორებულ და გეოგრაფიულად ძნელადმისაწვდომ უბნებში<br />

ბავშვთა 17.4%-ით მეტი რაოდენობა დაგვიანებით ასრულებს დყტ აცრების პირველად<br />

კურსს, ვიდრე ეს ქალაქებში და მათთან მიმდებარე ტერიტორიებზე ხდება. ამ უბნებში<br />

იმუნიზაციის სამსახურის ხელმისაწვდომობა 20,3%-ით დაბალია, ხოლო მუშაობის<br />

ეფექტურობა კი, - 9%-ით.<br />

წინამდებარე კვლევისას შესწავლილ იმუნიზაციის საკითხების ცოდნის დონით<br />

ქალაქიდან მოშორებულ უბნებში მცხოვრები მშობლები საშუალოდ 10%-ს ფარგლებში<br />

ჩამორჩებიან ქალაქებსა და მათთან ახლოს დასახლებული მშობლებისგან. აღნიშნული<br />

დეფიციტი საშუალოდ 17%-იან ჩამორჩენას განაპირობებს დროული აცრებით მოცვის<br />

დონეებს შორის.<br />

ქალაქებიდან მოშორებული უბნების ბავშვებში დროული აცრების ჩაშლის<br />

განმაპირობებელ ფაქტორთა შორის, ერთ–ერთი ძირითადი, დროული აცრების<br />

მნიშვნელობის არსის გაუცნობიერებლობაა ყოველ მეათე დედაში, რასაც 5-ჯერ<br />

ნაკლებად ვხვდებით ქალაქების მახლობლად მცხოვრებ დედათა შორის.<br />

ძნელადმისაწვდომ უბნებში დედათა განწყობებიდან, რომლებიც უარყოფითად<br />

მოქმედებს აცრების კალენდრის დაცვაზე, აღსანიშნავია აცრისშემდგომი შესაძლო<br />

გართულების მაღალი შიში, ხოლო ობიექტური ფაქტორებიდან: ტრანსპორტირების და<br />

კლიმატური პირობები (რომელიც 73-ჯერ ხშირად ვიდრე სხვაგან აპირობებს<br />

დროულობის დარღვევას) და ხარვეზები ვაცქინით მომარაგებაში.<br />

134


სომეხი მოსახლეობა 24<br />

აღწერილობითი ანგარიში<br />

სამოქალაქო რეგისტრაცია<br />

ჩატარებული კვლევის მონაცემების მიხედვით გამოკითხული სომხური მოსახლეობის<br />

რესპონდენთა ბავშვების სამოქალაქო რეგისტრაცია ბოლო წლის განმავლობაში<br />

გაიზარდა 10,1%-ით (2007 – 73,1%-დან 2008 – 83,4%-მდე).<br />

2008 wlis kvleva.<br />

aqvs<br />

dabadebis<br />

mowmoba<br />

83.4%<br />

ar aqvs<br />

dabadebis<br />

mowmoba<br />

16.6%<br />

53,10%<br />

21,90%<br />

3,10% 3,10% 3,10% 3,10%<br />

6,30%<br />

3,10% 3,10%<br />

ar vici sad<br />

da rogor<br />

unda aviRo<br />

jer ar<br />

damWirvebia<br />

bavSvi sxva<br />

qalaqSi<br />

daibada<br />

mowmoba ar<br />

Wirdeba<br />

skolaSi<br />

misvlamde<br />

mSoblebs ar<br />

qondaT<br />

pasporti<br />

ar qondaT<br />

qorwinebis<br />

mowmoba<br />

ar qondaT<br />

dabadebis<br />

mowmoba<br />

mama ar iyo<br />

qveynaSi<br />

deda ar<br />

aris<br />

qorwinebaSi<br />

24 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

135


2007 wlis kvleva.<br />

aqvs dabadebis<br />

mowmoba<br />

73,1%<br />

13,0%<br />

ar aqvs<br />

dabadebis<br />

mowmoba<br />

26,9%<br />

5,0%<br />

3,0%<br />

2,0% 2,0% 2,0%<br />

ჯერ არ<br />

დამჭირვებია<br />

მშობლებს ხელი არ<br />

აქვთ მოწერილი<br />

ეკონომიური<br />

პრობლემების გამო<br />

არ ვიცი სად და<br />

როგორ უნდა<br />

მოხდეს ბავშვის<br />

დაბადების<br />

მოწმობის აღება<br />

ბავშვი სხვა ქალაქში<br />

დაიბადა და არ ვიცი<br />

სად და როგორ<br />

უნდა ავიღო<br />

დაბადების მოწმობა<br />

ბავშვს<br />

რეგისტრაცია/დაბა<br />

დების მოწმობა არ<br />

ჭირდება სკოლაში<br />

მისვლამდე<br />

ახალშობილებისთვის დაბადების მოწმობის აღება ძირითადად ხდება პირველი-მეორე-<br />

მესამე დღის განმავლობაში. ერთი თვის ასაკში რეგისტრირებულია ახალშობილათა<br />

11%. სიცოცხლის პირველ კვირაში ბავშვთა სამოქალაქო რეგისტრაციამ დაიკლო 2,5%-<br />

ით. 8-14 დღის განმავლობაში - გაიზარდა 10%-ით, 15-30 დღის განმავლობაში -<br />

გაიზარდა 18%-ით. სამჯერ შემცირდა (25,9%-ით) იმ მშობელთა წილი, რომელთა<br />

ბავშვები 1 თვეზე გვიანდელ ასაკში გადიოდნენ რეგისტრაციას.<br />

2008 weli 2007 weli<br />

23% 25% 19%<br />

23%<br />

18%<br />

2%<br />

2% 6%<br />

4%<br />

7% 3%<br />

5% 1%<br />

0%<br />

1%<br />

1 dRe 2 dRe 3 dRe 4 dRe 5 dRe 1% 6 dRe 7 dRe 8-14<br />

dRe<br />

15%<br />

1%<br />

15-30<br />

dRe<br />

11%<br />

4%<br />

3%<br />

3% 4%<br />

11% 10%<br />

1-2 Tve 2-6 Tve6 Tveze ar<br />

meti maxsovs<br />

სომხურ მოსახლეობაში ბავშვთა სამოქალაქო რეგისტრაცია უფრო გვიანდელ ასაკებში<br />

ხორციელდება, ვიდრე მთლიანად ქვეყანაში, კერძოდ, პირველ კვირაში 2,5-ჯერ<br />

136


იშვიათად ხდება ბავშვთა დარეგისტრირება, ხოლო ერთ თვემდე ასაკში 13,5%-ით<br />

იშვიათად.<br />

2008 w.<br />

86,2%<br />

somxuri mosaxleoba<br />

77,9%<br />

91,8%<br />

saqarTvelo<br />

34,5%<br />

11,1%<br />

4,6%<br />

pirveli kvira 1 Tvemde asaki 1 Tveze ufrosi asaki<br />

რესპონდენტთა 51,6%-ს დაბადების მოწმობის აღებაში თანხა არ გადაუხდია. მეორე<br />

ნახევარმა კი (41,6%), ბავშვის დაბადების მოწმობის საბუთის აღებაში გადაიხადა<br />

საშუალოდ 9,98 ლარი, თანხის გადახდის სიხშირე გაიზადრა 13,5%-ით, ხოლო 5 ლარზე<br />

მეტი თანხა გადაიხადა 22,8%-ით მეტმა ვიდრე გასულ წელს.<br />

2008 w<br />

6,8%<br />

65,70%<br />

gadaixada Tanxa51,6%<br />

ar gadauxdia<br />

ar maxsovs/miWirs<br />

pasuxi<br />

41,6%<br />

6,00%<br />

5<br />

laramde<br />

19,40%<br />

6-10 lari 11 laris<br />

zemoT<br />

9,00%<br />

ar vici,<br />

ar<br />

maxsovs<br />

2007 w<br />

20,0% 28,1%<br />

42,9%<br />

35,7%<br />

10,7%<br />

10,7%<br />

gadaixada Tanxa<br />

ar gadauxdia<br />

25,0%<br />

ar maxsovs/ miWirs pasuxi<br />

5 laris<br />

CaTvliT<br />

6 - 10 lari 11 lari<br />

da meti<br />

ar vici, ar<br />

maxsovs<br />

სომეხ ეთნიკურ უმცირესობაში სამოქალაქო რეგისტრაციაში თანხის გადახდა 2,5 ჯერ<br />

უფრო ხშირია ვიდრე სხვა რეგიონებში<br />

2008 w.<br />

137


somxuri mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

46,1%<br />

16,5%<br />

Tanxa gadaixada<br />

იმ რესპონდენტთა შორის, რომელთაც სამოქალაქო რეგისტრაცია არ გაუვლია: 21,9%-მა<br />

არ იცოდა, თუ სად და როგორ უნდა აეღო ბავშვის დაბადების მოწმობა; 53,1%-ს ჯერ არ<br />

დასჭირვებია; 6% ასახელებს, რომ არ ჰქონდათ დაბადების მოწმობის ფორმები;<br />

სომეხი ეროვნების დედებმა 1,3-ჯერ უფრო ხშირად არ იციან სამოქალაქო<br />

რეგისტრაციის ადგილი და წესი ვიდრე საქართველოს სხვა დედებმა (17,1%).<br />

სამედიცინო რეგისტრაცია<br />

რესპონდენტთა ბავშვების 96,4%-ის გავლილი აქვს სამედიცინო რეგისტრაცია, რაც 4,4%-<br />

ით მეტია გასული წლის მაჩვენებელზე 25 . ამასთან, სამედიცინო აღრიცხვაზე აყვანა<br />

საგრძნობლად ”გაახალგაზრადავებულია”: პირველი კვირის განმავლობაში რეგიტრაცია<br />

გაიზარდა ორჯერ (2007 წლის 29%-დან 2008 წლის 53,4%-მდე). მეორე კვირის<br />

განმავლობაში - 2-ჯერ (2007 წლის 17%-დან 2008 წლის 33,6%-მდე).აღნიშნული მატება<br />

შესაბამისად მოხდა 1 თვის და უფრო გვიან ასაკში რეგისტრაციის წილის კლების<br />

ხარჯზე. პირველი კვირის განმავლობაში სამედიცინო აღრიცხვაზე დაყენებულ ბავშვთა<br />

წილი 10-ჯერ აღემატება ეროვნულ მაჩვენებელს.<br />

aqvs<br />

gavlili<br />

samedicino<br />

registracia<br />

96,4%<br />

1-6 dRe<br />

7-13 dRe<br />

14-20<br />

dRe<br />

6,0%<br />

33,6%<br />

53,4%<br />

ar aqvs<br />

gavlili<br />

1,30%<br />

1<br />

Tvemde<br />

3 Tve<br />

0,9%<br />

6,0%<br />

2008 weli<br />

1-6 dRe<br />

29,0%<br />

gavlili aqvs<br />

samedicino<br />

7-13 dRe<br />

17,0%<br />

92,0%<br />

regstracia<br />

14-20 dRe 11,0%<br />

samSobiaros<br />

1 Tvemde 0,0%<br />

ar aqvs<br />

1 Tve<br />

13,0%<br />

gavlili 8,0%<br />

2007 weli<br />

registracia<br />

2 Tve 2,0%<br />

3 Tve 2,0%<br />

ar 25 vici/ ar ბაზისური 0,0% და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 4 Tve 2007-2008<br />

0,0% წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

maxsovs<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო 5 Tveze შეფასება) meti - 2007 0,0% წლის მონაცემებს.<br />

ar vici/ ar maxsovs<br />

18,0%<br />

138


მათ შორის, ვისაც გავლილი აქვს სამედიცინო რეგისტრაცია, აღრიცხვაზე აყვანა 44,6%-<br />

2008 wlis kvleva.<br />

ში მოხდა სახლში, ხოლო 51,6%-ში - ეს პროცესი განხორციელდა<br />

ამბულატორიაში/პოლიკლინიკაში; სახლში რეგისტრაცია შემცირდა 12,6%-ით,<br />

ამბულატორია/პოლიკლინიკაში - გაიზარდა 7,7%-ით.<br />

saxlSi<br />

44.60%<br />

6.50% 7.00% 3.80%<br />

4.30%<br />

ambulatoriaSi/poli<br />

klinikaSi<br />

51.60%<br />

22.60%<br />

55.90%<br />

saavadmyofoSi<br />

2.70%<br />

ar vici<br />

1.10%<br />

2007 wlis kvleva.<br />

ubnis eqimis Semovlis dros<br />

damibares ambulatoriSi/poliklinikaSi<br />

pirvelad roca damWirda eqimi<br />

roca pirvelad asacrelad miviyvane<br />

samSobiaroSi momces baraTi<br />

ar vici<br />

saxlSi<br />

57,2%<br />

7,0%<br />

12,1% 2,0%<br />

ambulatoriaSi/<br />

poliklinikaSi<br />

saavadmyofoSi<br />

1,1%<br />

43,9%<br />

7,1%<br />

52,7%<br />

11,2%<br />

ubnis eqimis Semovlis dros aiyvanes aRricxvaze/ registraciaze<br />

damibares ambulatoriaSi<br />

kerZo<br />

klinikaSi<br />

1,1%<br />

roca pirvelad damWirda eqimis momsaxurebiT sar<strong>ge</strong>bloba<br />

roca pirvelad miviyvane asacrelad<br />

samSobiaroSi momces baraTi<br />

ar vici<br />

0,4%<br />

ar vici<br />

შემთხვევათა 55,9%-ში ბავშვთა სამედიცინო დარეგისტრირება მოხდა უბანზე ექიმის<br />

შემოვლისას; 22%-ში - ამბულატორია/პოლიკლინიკაში დაბარებით; 7%-ში -<br />

სამშობიარო სახლში მიცემული ბარათის უბანზე მიტანით. გასულ წელთან შედარებით<br />

აღრიცხვაზე აყვანის საშუალებების უპირატესობა არ შეცვლილა (მცირედი წილობრივი<br />

ცვლილების გარდა) და იმეორებს ქვეყანაში არსებულ ზოგად ტენდენციებს, ანუ,<br />

ბავშვის აღრიცხვაზე აყვანა ძირითადად უკავშირდება სამედიცინო სისტემის<br />

აქტივობას.<br />

ბავშვთა სახლში რეგისტრაციის მაჩვენებელი 15,2%-ით მეტია საერთო ქვეყნისაზე<br />

(29,4%). ამ ფაქტიდან და რეგისტრაციის ადრეული ასაკიდან გამომდინარე შეგვიძლია<br />

139


ვივარაუდოთ, რომ ამ ეროვნული მოსახლეობის სამედიცინო პერსონალი მეტ<br />

აქტიურობას იჩენს ვიდრე სხვები ზოგადად.<br />

ბავშვთა სამედიცინო აღურიცხაობა 27,3%-ში განპირობებულია დარეგისტრირების<br />

ადგილის და წესის არცოდნით; 54,5%-ში ექიმის დახმარების საჭიროების არქონით;<br />

15,4%-ში - ბავშვის სხვა ქალაქში დაბადების მიზეზით;<br />

იმუნიზაციის მნიშვნელობა და უსაფრთხოება<br />

რესპონდენტების მიერ სპონტანურად გახსენებული მართვადი ინფექციური<br />

დაავადებებიდან პირველ რიგში 62,2%-ში - დასახელდა დიფთერია; 47,2%-ში<br />

დასახელდა ჰეპატიტი B და ყივანახველა; 11,4%-ს არ სმენია ამ დაავადებების შესახებ;<br />

დახმარების შემდეგ პოლიომიელიტი რესპონდენტებს ახსენდებათ შემთხვევთა 75,2%-<br />

ში. ჰეპატიტი B – 60,9%-ში; 42,2%-ში სმენიათ დიფთერიის შესახებ.; ინფექციური<br />

დაავადებებიდან ყველაზე დაბალი ცნობადობით ტეტანუსი გამოირჩევა (36,0%).<br />

შეხსენების შემდეგაც საერთოდ ვერ იგონებს ამ დაავადებებს 5%;<br />

2008 წელი<br />

spontanuri cnobadoba cnobadoba baraTiT cnobdoba sul<br />

62,2%<br />

104,4%<br />

42,2%<br />

83,8%<br />

60,9%<br />

47,2%<br />

36,0% 36,6%<br />

24,9%<br />

28,5%<br />

103,7%<br />

75,2%<br />

107,8%<br />

60,9%<br />

47,2%<br />

11,4%<br />

5,0% 16,4%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomieliti ჰეპატიტი ბ ar vici<br />

2007 წელი<br />

spontanuri cnobadoba cnobadoba baraTiT cnobdoba sul<br />

64,0%<br />

84,0%<br />

20,0%<br />

1,0% 2,0% 1,0%<br />

25,9%<br />

18,9%<br />

7,0%<br />

50,3%<br />

30,1%<br />

20,2%<br />

56,0%<br />

31,0%<br />

25,0%<br />

16,9%<br />

58,0%<br />

41,1%<br />

140


სომხური მოსახლეობის მონაცემების მიხედვით მართვადი დაავადებების საერთო<br />

ცნობადობის საშუალო მაჩვენებელმა 92%-ს მიაღწია და 48,5%-ით გაუმჯობესდა 26 :<br />

დიფთერიისათვის - 20,4%-ით, ტეტანუსისათვის - 58,9%-ით; ყივანახველასთვის -<br />

57,9%-ით; პოლიომიელიტისათვის - 71,4%-ით, ხოლო ჰეპატიტი B-სთვის - 51,8%-ით.<br />

იმ დაავადებათა წილი, რომელთა შესახებაც არ სმენიათ შემცირდა საშუალოდ 41,6%-<br />

ით (2007 წ 58%-დან 2008წ 16,4%-მდე). სომხურ მოსახლეობაში დაავადებათა საერთო<br />

ცნობადობა დაახლოებით 3-ჯერ მეტად გაიზარდა, ვიდრე საქართველოს სხვა<br />

რეგიონებში.<br />

somxuri mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

2008 წელი<br />

difTeris<br />

104,4%<br />

105,1%<br />

tetanusi<br />

60,9%<br />

83,5%<br />

yivanaxvela<br />

poliomieliti<br />

hepatiti <br />

83,8%<br />

95,4%<br />

103,7%<br />

106,0%<br />

107,8%<br />

107,0%<br />

ar msmenia<br />

16,4%<br />

21,4%<br />

სომხურ მოსახლეობაში მართვადი ინფექციური დაავადებების საერთო ცნობადობის<br />

ტენდენცია ანალოგიურია საერთო საქართველოს მაჩვენებლებისა, ჰეპატიტი ბ-ს<br />

შესახებ სომეხი ეროვნების მშობლებს 0,8%-ით ხშირად სმენიათ, დანარჩენი<br />

ინფექციების შესახებ კი საშუალოდ 9%-ით იშვიათად. შესამჩნევად დიდი განსხვევებაა<br />

ტეტანუსის საერთო ცნობადობაში, რომელიც 22,6%-ით ჩამორჩება საქართველოს<br />

მაჩვენებელს.<br />

გასულ წელთან შედარებით იმუნიზაციისადმი განწყობა სომხურ მოსახლეობაში<br />

დავარდნილია 15%-ით. ამ პროცესს რესპონდენტთა საშუალოდ 65,8% მიიჩნევს<br />

სავალდებულოდ ყველა მართვადი დაავადების წინააღმდეგ. ტეტანუსის საწინააღმედო<br />

აცრას სავალდებულოდ თვლის გამოკითხულთა 71,1% (21,2%-ით მეტი); ტეტანუსი<br />

26 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

141


ერთადერთი დაავადებაა, რომლის მიმართაც აცრის სავალდებულოდ ჩატარების აღქმა<br />

გაზრდილია, დანარჩენი დაავადებების მიმართ ამ განწობილებამ იკლო: ჰეპატიტი B-<br />

სთვის - 15,8%-ით (68,3%); პოლიომიელიტისათვის - 21,4%-ით (64,8%);<br />

დიფთერიისათვის - 22,1%-ით (63,8%), ყივანახველასთვის - 39,3%-ით (60,7%). 22%-ითაა<br />

მომატებული იმ მშობელთა წილი, რომლებიც აცრების ნებაყოფლობითი ჩატარების<br />

მომხრეა. სომხურ მოსახლეობაში განწყობის ეს დინამიკა დიამეტრალურად<br />

განსხვავებულია მთელს საქართველოში დაფიქსირებულისაგან.<br />

nebayoflobiTia savaldebuloa ar vici<br />

63,8%<br />

71,7%<br />

60,7%<br />

64,8%<br />

68,3%<br />

33,5%<br />

25,5%<br />

38,0%<br />

33,0%<br />

29,1%<br />

2,7%<br />

2,8%<br />

1,3%<br />

2,3%<br />

2,6%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomirliti hepatiti <br />

2007 წელი<br />

nebayoflobiTia savaldebuloa ar vici<br />

100.0%<br />

85.9%<br />

86.2%<br />

84.1%<br />

50.0%50.0%<br />

12.9%<br />

1.2%<br />

9.8%<br />

4.0%<br />

15.9%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomirliti hepatiti <br />

142


კვლევის შედეგებით, ინფექციური დაავადებებისგან ბავშვის დასაცავად აცრების<br />

წარმოების აუცილებლობის ზოგადი გაცნობიერება მაღალია. რესპონდენტთა 88,6%<br />

დარწმუნებულია (2,2%-ით მეტი შარშანდელზე), რომ ბავშვებისათვის ინფექციური<br />

დაავადებების საწინააღმდეგო აცრების ჩატარება აუცილებელია. სასურველად, მაგრამ<br />

2008 2007<br />

88,6% 86,1%<br />

10,4%<br />

12,9%<br />

1,0%<br />

1,0%<br />

acrebis Catareba<br />

aucilebelia<br />

acrebis Catareba<br />

sasurvelia, magram<br />

ara aucilebeli<br />

acrebis Catareba<br />

aucilebelia<br />

zogierT<br />

infeqciebisaTvis<br />

ar vici<br />

არააუცილებლად მიიჩნევს - 10%;<br />

აცრების ჩატარების აუცილებლობაში დარწმუნებული სომხური ეროვნების მშობლების<br />

რაოდენობა 4%-ით ჩამორჩება მთლიან მოსახლეობას.<br />

2008 წელი<br />

somxuri mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

88,6%<br />

93,0%<br />

10,4%<br />

5,6%<br />

1,0%<br />

0,9% 0,2%<br />

acrebis Catareba<br />

aucilebelia<br />

acrebis Catareba<br />

sasurvelia, magram ara<br />

aucilebeli<br />

acrebis Catareba<br />

aucilebelia zogierT<br />

infeqciebisaTvis<br />

acrebis Catareba ar<br />

aris saWiro<br />

ცალკეული მართვადი დაავადების წინააღმდეგ აცრის ჩატარება აუცილებელია<br />

რესპონდენტთა უმრავლესობის აზით; საშუალოდ 11,2%-ისთვის - სასურველია;<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრებს აუცილებლად მიიჩნევს რესპონდენტთა 88,3%;<br />

ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრებს - 90,6%; ყივანახველას საწინააღმდეგოს - 82%;<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგოს - 86,4%; ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგოს - 87,8%;<br />

სომეხი დედები ყველაზე სავალდებულოდ და აუცილებლად ტეტანუსის აცრას<br />

მიიჩნევენ. არცერთი მართვადი დაავადების საწინააღმდეგო აცრები არცერთხელ არ<br />

არის მიჩნეული ზედმეტად/არასაჭიროდ;<br />

2008 წელი<br />

143


aucilebelia sasurvelia ar vici<br />

88,3% 90,6%<br />

82,0%<br />

86,4%<br />

87,8%<br />

17,3%<br />

11,4% 11,1%<br />

9,6% 6,6%<br />

2,1% 2,8% 0,7% 2,3% 1,1%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti <br />

აცრების ჩატარების აუცილებლობის დასახელებულ არგუმენტთა 58%-ში მშობლები<br />

მიიჩნევენ, რომ აცრა აძლიერებს იმუნიტეტს; 29,5%-ში მიიჩნევენ, რომ აცრის შემდეგ<br />

ბავშვს მსუბუქად გადააქვს დაავადება; ხოლო 22,3%-ში კი - ასაბუთებენ იმით, რომ<br />

ბავშვს აღნიშნული დაავადება აღარ შეხვდება.<br />

აცრის აუცილებლობა, ძირითადად, საბუთდება ვაქცინაციის პროფილაქტიკური და<br />

დაავადების შემამსუბუქებელი თვისებით.<br />

აცრის აუცილებლობის არგუმენტირებას ვერ აკეთებს 1%.<br />

აცრას, დაავადების ლეტალური გამოსავლისაგან დაცვის მექანიზმად, ანუ<br />

სიცოცხლისათვის უმნიშვნელოვანეს პროცესად გამოკითხულთა მხოლოდ 3,1%<br />

აღიქვამს.<br />

კვლევისას სომეხ რესპონდენტთა 93,8%-მა დაადასტურა, რომ საქართველოში<br />

ბავშვისთვის ინფექციური დაავადების საწინააღმდეგო აცრის ჩატარება სრულიად<br />

უსაფრთხოა, აცრების უსაფრთხოების განცდა ფაქტობრივად არ შეცვლილა, თუმცა<br />

შესამჩნევად მეტია ქვეყნის საერთო მაჩვენებლებზე.<br />

გარკვეულწილად/ნაწილობრივ სახიფათოდ მიიჩნევს - 3,1% (2%-ით ნაკლები),<br />

სახიფათოდ არცერთი არ მიიჩნევს. 1%-ის ფარგლებშია მათი წილი, ვინც მხოლოდ<br />

ზოგიერთ აცრას მიიჩნევს სახიფათოდ.<br />

2008 2007<br />

sruliad usafrTxoa<br />

93,8%<br />

92,99%<br />

garkveulwilad/nawilobriv<br />

saxifaToa<br />

3,1%<br />

5,05%<br />

saxifaToa<br />

0,98%<br />

saxifaToa, mxolod<br />

zogierTi acris Catareba<br />

1,0%<br />

ar vici<br />

2,1%<br />

0,98%<br />

მაშასადამე, სომეხი ეროვნების მშობლები 11,3%-ით უფრო უსაფრთხოდ აღიქვამენ<br />

2008 წელი 144


აცრების პროცესს, ვიდრე დანარჩენ რეგიონებში.<br />

somxuri mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

sruliad usafrTxoa<br />

82,5%<br />

93,8%<br />

garkveulwilad/nawilobriv<br />

saxifaToa<br />

3,1%<br />

12,6%<br />

saxifaToa<br />

1,3%<br />

saxifaToa, mxolod<br />

zogierTi acris Catareba<br />

1,0%<br />

1,1%<br />

ar vici<br />

2,1%<br />

2,7%<br />

ცალკეული კონკრეტული აცრის სახეობებიდან ყველა რესპონდენტისგან დითფერია<br />

და ტეტანუსი მიიჩნევა უსაფრთხოდ, ხოლო ყივანახველას, პოლიომიელიტს და<br />

ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო აცრებს ყოველი მეორე თვლის საფრთხის შემცველად.<br />

აღნიშნული განწყობები განსახვავებულია ქვეყანაში დაფიქსირებული ზოგადი<br />

განწყობებისგან, რომლებშიც უსაფრთხოების მიხედვით ლიდერობს პოლიომიელიტის<br />

საწინააღმდეგო აცრა.<br />

აცრის გარკვეულწილად სახიფათოობის მიზეზს, თანაბრად 37,5-37,5%-ში, ხსნიან<br />

1.ვაქცინის უხარისხობით; 2. აცრისშემდგომი შესაძლო გართულებით 3.ბავშვის ზოგადი<br />

მდგომარების არადამაკმაყოფილებლობით აცრის მომენტში; ათიდან ოთხ შემთხვევაში<br />

აცრის საფრთხეს უკავშირებენ იმუნიზაციის სამსახურის ორგანიზაციულ/სისტემურ<br />

შესაძლო ხარვეზებს (თუმცა 8,3%-ით იშვიათად ვიდრე ზოგადად საქართველოში).<br />

საფრთხის შესაძლო მიზეზები გასული წლის მონაცემების ანალოგიურია მცირედი<br />

წილობრივი სხავობის მიუხედავად.<br />

somxuri mosaxleoba saqarTvelo 2008 წელი<br />

vaqcinis uxarisxobis gamo<br />

ar vendobi vaqcinis mwarmoebel qveyanas<br />

vaqcinis gamoyenebis vadebi SeiZleba iyos<br />

3,1%<br />

37,5%<br />

37,5%<br />

145


სომხური მოსახლეობის დედები უფრო ხშირად უკავშირებენ აცრების რისკს ბავშვის<br />

ჯანმრთელობის მდგომარეობის არადამაკამაყოფილებლობას ვიდრე ზოგადად<br />

მთლიანობაში დედები. უნდა აღინიშნოს, რომ ამ ეროვნების მშობლებში, განსხვავებით<br />

მთლიან ქვეყანაში დაფიქსირებული განწყობისგან, არ გამოხატავენ ვაქცინის<br />

მწარმოებელი ქვეყნის მიმართ უნდობლობას,<br />

ინფორმირებულობა აცრისშემდგომი მოვლენების შესახებ<br />

მშობელთა სპონტანურად გახსენებული აცრიშემდგომი ჩვეული რეაქციებიდან<br />

ყველაზე ხშირად სახელდება: 38 O C-მდე ტემპერტურა (57%); სიხშირის მიხედვით<br />

შემდეგია - 38 O C-ზე მაღალი ტემპერტურა (23,3%); ნანემსრის შესიება/დაწითლება<br />

(22,3%).<br />

აცრისშემდგომ მძიმე გართულებებად შემთხვევათა 26,9%-ში სპონტანურად<br />

დასახელდა კრუნჩხვები; ალერგიული რეაქცია - 25,9%-ში; გამონაყარი კანზე - 20,2%-<br />

ში; არ იცის მძიმე გართულბების შესახებ შემთხვევათა 16,1%-მა; ანუ, შესაძლო მძიმე<br />

გართულებების ცნობადობა ლოგიკურია და პირველი რიგის გართულება<br />

ანალოგიურია დანარჩენი საქართველოსთვის დასახელბული გართულებისა.<br />

146


temperatura 38-mde<br />

temperatura 38 da meti<br />

nanemsris<br />

Sesieba/dawiTleba<br />

nanemsris daCirqeba<br />

umadoba<br />

Wirveuloba/gaRizianeba<br />

zogadi sisuste<br />

dambla/kidurebis<br />

umoqmedoba<br />

muclis tkivili<br />

umoqmedoba<br />

xvela<br />

oflianoba<br />

krunCxvebi<br />

xangrZlivi tirili<br />

(saaTze meti)<br />

Rebineba<br />

cnobierebis darRveva<br />

alergiuli reaqcia<br />

gamonayari kanze<br />

tvinis anTeba<br />

ar vici<br />

4,66%<br />

23,3%<br />

18,65%<br />

22,3%<br />

6,22%<br />

9,8%<br />

11,92%<br />

17,6%<br />

5,18%<br />

11,9%<br />

4,66%<br />

9,8%<br />

5,70%<br />

6,22%<br />

4,7%<br />

5,18%<br />

1,6%<br />

5,18%<br />

4,1%<br />

1,55%<br />

6,7%<br />

6,22%<br />

1,55%<br />

4,66%<br />

2,1%<br />

26,94%<br />

20,7%<br />

5,18%<br />

4,1%<br />

9,84%<br />

0,5%<br />

4,15%<br />

4,7%<br />

25,91%<br />

4,1%<br />

20,21%<br />

1,04%<br />

4,7%<br />

16,06%<br />

2008 წელი<br />

57,0%<br />

Cveuli reaqciebi<br />

aSg<br />

ზოგადად, შემთხვევათა ნახევარზე მეტში, სომეხი ეროვნების დედები აცრისშემდგომ<br />

ჩვეულ რეაქციებსა და მძიმე გართულებებში ადექვატურ გაცნობიერებას ავლენენ.<br />

147


temperatura 38-mde<br />

temperatura 38 da meti<br />

nanemsris Sesieba/dawiTleba<br />

nanemsris daCirqeba<br />

umadoba<br />

Wirveuloba/gaRizianeba<br />

zogadi sisuste<br />

dambla/kidurebis umoqmedoba<br />

muclis tkivili<br />

umoqmedoba<br />

xvela<br />

oflianoba<br />

Tvalis garsis anTeba/koniuqtiviti<br />

sunTqvis gaZneleba<br />

krunCxvebi<br />

xangrZlivi tirili (saaTze meti)<br />

Rebineba<br />

cnobierebis darRveva<br />

alergiuli reaqcia<br />

gamonayari kanze<br />

tvinis anTeba<br />

dasieba<br />

garTuleba Tirkmelebze<br />

uZiloba<br />

sikvdilianoba<br />

ar vici<br />

15,9%<br />

7,1%<br />

18,2%<br />

17,6%<br />

14,7%<br />

12,1%<br />

18,9%<br />

10,4%<br />

8,3%<br />

12,6%<br />

15,1%<br />

11,5%<br />

5,8%<br />

0,5%<br />

8,8%<br />

2,2%<br />

2,8%<br />

1,6%<br />

2,8%<br />

1,2%<br />

3,3%<br />

5,4%<br />

1,3%<br />

3,9%<br />

1,1%<br />

19,1%<br />

7,5%<br />

9,3%<br />

6,6%<br />

5,2%<br />

1,1%<br />

3,0%<br />

11,0%<br />

17,3%<br />

1,6%<br />

6,2%<br />

0,5%<br />

1,0%<br />

0,3%<br />

0,1%<br />

0,1%<br />

0,1%<br />

25,2%<br />

32,4%<br />

2008 წელი<br />

somxuri<br />

mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

40,1%<br />

სომხური მოსახლეობის დედებში კანზე გამონაყარი, კრუნჩხვები და ალერგიული<br />

რაქცია, საშუალოდ ქვეყნაში აღრიცხულზე, გაცილებით ხშირად (შესაბამისად 14%-<br />

ით/7,8%-ით/8,6%-ით) ითვლება აცსრისშემდგომ გართულებად.<br />

ინფორმირებულობა აცრების ვადებთან დაკავშირებით<br />

გამოკითხვაში მონაწილე სომეხ რესპონდენტთაგან პროფილაქტიკური აცრების<br />

დროულად ჩატარების აუცილებლობის გაცნობიერება 17,6%-ით გაზრდილია (2007 –<br />

58%, 2008 -75,6%) 27 ; ვადების დაცვის მნიშვნელობას აცნობიერებს - 15,4%-ით ნაკლები<br />

ვიდრე გასულ წელს (2007 – 32%, 2008 - 16,6%); მათი წილი, კი ვისი აზრითაც აცრების<br />

დროულად ჩატარება მეტ-ნაკლებად უნმიშვნელოა - მიმდინარე წელს, გასულ წელთან<br />

შედარებით, შემცირდა 6,8%-დან 3,1%-მდე. დროული აცრების მნიშვნელობის შესახებ<br />

არ იცის 4,7%-მა (1%-ით ნაკლებმა).<br />

აცრების წარმოების აუცილებლობისა და მნიშვნლობის შესახებ რწმენები ისეთივე<br />

27 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

148


სიდიდეებისაა, როგორც მთელ საქართველოში 28<br />

2008 2007<br />

aucilebelia<br />

58,00%<br />

75,6%<br />

sakmaod mniSvnelovania<br />

16,6%<br />

31,99%<br />

kargia, magram ar aris mniSvnelovani<br />

0,5%<br />

5,99%<br />

ar aqvs mniSvnelba rodis Cautardeba,<br />

mTavaria Cautardes<br />

2,6%<br />

1,03%<br />

ar vici/miWirs pasuxis gacema<br />

4,7%<br />

2,99%<br />

aucilebelia<br />

75,6%<br />

76,8%<br />

2008 წელი<br />

sakmaod mniSvnelovania<br />

16,6%<br />

16,6%<br />

kargia, magram ar aris mniSvnelovani<br />

ar aqvs mniSvnelba rodis Cautardeba,<br />

mTavaria Cautardes<br />

0,5%<br />

2,9%<br />

2,6%<br />

1,0%<br />

aranairi mniSvneloba ar aqvs<br />

ar vici/miWirs pasuxis gacema<br />

0,3%<br />

4,7%<br />

2,4%<br />

somxuri<br />

mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

მიუხედავად საშუალოდ 25%-ით ზრდისა, იმუნიზაციის სახელმწიფო კალენდრით<br />

დადგენილი აცრების პირველადი კურსის შესახებ საკვლევი კონტინგენტის მშობელთა<br />

გათვითცნობიერების დონე ჯერ კიდევ არ არის საკმარისი. ასე მაგალითად, პირველადი<br />

აცრების კურსი 3 დოზისგან რომ შედგება: დიფთერიის საწინააღმდეგოდ იცის -<br />

დედათა 74,5%-მა (გაზდრილია 22,5%-ით). ტეტანუსის საწინააღმდეგოდ იცის - 67,9%-<br />

მა (გაზდრილია 24%-ით), ყივანახველას საწინააღმდეგოდ - მხოლოდ 66%-მა<br />

(გაზდრილია 26%-ით), პოლიომიტის საწინააღმდეგოდ - მხოლოდ 71,6%-მა<br />

(გაზდრილია 23%-ით), ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგოდ - მხოლოდ 67,2%-მა<br />

(გაზდრილია 30%-ით). ყველაზე მწირი ცოდნა აცრის სრული კურსის შემადგენელი<br />

დოზების რაოდენობაზე ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრის ჯერადობის შესახებ აქვთ<br />

მშობლბს. აცრების ჯერადობის შესახებ ცოდნა 17%-ის ფარგლებში აჭარბებს დანარჩენ<br />

საქართველოში დაფიქსირებულ მაჩვენებლებს.<br />

28 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

149


3 acra 2 acra 1 acra<br />

2,1% 0,5% 0,9% 0,0%<br />

2,0% 1,3% 3,5% 2,3% 1,1%<br />

6,7%<br />

2008 წელი<br />

74,5% 67,9% 66,0%<br />

61,6%<br />

71,6%<br />

difteria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti <br />

იმ დედათა წილი, რომელთაც ყველა დაავადების აცრების პირველადი კურსის<br />

დოზების ჯერადობა სწორად იცის საშუალოდ 69,4% შეადგენს. საქართველოს<br />

მაჩვენებელზე სომეხი დედების ცოდნა საშუალოდ 17%-ით მაღალია.<br />

74,5%<br />

66,8%<br />

somxuri mosaxleoba saqarTvelo<br />

71,6%<br />

67,9% 66,0%<br />

61,6%<br />

67,2%<br />

2008 წელი<br />

43,3% 42,2%<br />

48,8%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti <br />

რესპონდენტ დედათა 58%-67% მიიჩნევს, რომ ზოგადად იცის თუ რომელ ასაკებში<br />

უნდა ჩაუტარდეს 12 თვემდე ბავშვებს აცრები:დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრების<br />

ვადების ცოდნას ადასტურებს დედათა - 67,6%, ტეტანუსისას - 58,5%; ყივანახველასის -<br />

58,7%; პოლიომიელიტისას - 65,9%; ჰეპატიტ B-სას - 65,6%; გასული ერთი წლის<br />

განმავლობაში გაზრდილია დედათა წილი, ვისაც მიაჩნია, რომ იცის აცრების ჩატარების<br />

ასაკები და ეს ზრდა 42%-ის ფარგლებშია. განსაკუთრებით გაიზარდა ტეტანუსის<br />

აცრების ჩატარების ვადების ცოდნა (58,5%-ით).<br />

150


icis rodis unda Cautardes acrebi<br />

ar icis<br />

2008 წელი<br />

32%<br />

42% 41%<br />

34% 34%<br />

68%<br />

58%<br />

59%<br />

66%<br />

66%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti<br />

B<br />

<br />

icis rodis unda Cautardes acrebi<br />

ar icis<br />

2007 წელი<br />

65%<br />

100%<br />

84%<br />

72% 75%<br />

35%<br />

16%<br />

28%<br />

25%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti B<br />

გამოკითხულთა საშუალოდ 37%-მა არ იცის როდის უნდა ჩაუტაროს ბავშვს სხვადასხვა<br />

აცრა.<br />

იმ დედათა წილი, რომელმაც სწორად იცის დყტ და ოპვ ყველა აცრის ყველა ვადა -<br />

63,4%-ს შეადგენს. ასეთ დედათა წილი ბოლო ერთი წლის განმავლობაში 2-ჯერაა<br />

გაზრდილი.<br />

dyt, opv<br />

63,4%<br />

70,9%<br />

2008<br />

2007<br />

29,1%<br />

36,6%<br />

ki<br />

ara<br />

hep B<br />

65,6%<br />

75,2%<br />

2008<br />

2007<br />

24,8%<br />

34,4%<br />

ki<br />

ara<br />

მათ<br />

შორის 1 წლამდე ასაკის ბავშვებისთვის აცრების ჩატარების ვადების შესახებ<br />

151


ზუსტად დაასახელა:<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრების დაიწყების ასაკი 91,3%-მა; მეორე დოზის მიღების<br />

ასაკი - 89,7%-მა; მესამე დოზის - 87,9%-მა;<br />

2008<br />

I<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე 0,8%<br />

1 თვის<br />

2 თვის 91,3%<br />

II<br />

დოზა<br />

3 თვის 4,7% 89,7%<br />

III<br />

დოზა<br />

4 თვის 1,6% 6,3% 87,9%<br />

5 თვის 0,8% 1,6% 5,6%<br />

6 თვის 0,8% 0,8% 4,0%<br />

7 თვის 91,3% 0,8% 1,6%<br />

8 თვის<br />

9 თვის 0,8%<br />

10 თვის<br />

11 თვის 0,8%<br />

12 თვის 0,8%<br />

12 თვის მერე<br />

152


დიფტერია<br />

2007<br />

დაბადებისთანავე<br />

I დოზა II დოზა III დოზა<br />

1 თვის 3,4%<br />

2 თვის 45,0% 4,1%<br />

3 თვის 24,4% 54,4% 4,9%<br />

4 თვის 6,9% 21,1% 55,2%<br />

5 თვის 13,5% 25,3%<br />

6 თვის 12,3%<br />

7 თვის 9,8%<br />

8 თვის 6,8%<br />

9 თვის 8,2%<br />

10 თვის 4,9%<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

ტეტნანუსის საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ასაკი 93,5%-მა; მეორე დოზის მიღების<br />

ასაკი - 919%-მა; მესამე დოზისა - 90,2%-მა;<br />

2008<br />

153


დაბადებისთანავე<br />

1 თვის<br />

I<br />

დოზა<br />

2 თვის 93,5%<br />

II<br />

დოზა<br />

3 თვის 6,5% 91,9%<br />

III<br />

დოზა<br />

4 თვის 6,5% 90,2%<br />

5 თვის 1,6% 4,9%<br />

6 თვის 4,9%<br />

7 თვის<br />

8 თვის<br />

9 თვის<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ასაკი 94,3%-მა; მეორე დოზის ზუსტი<br />

ასაკი - 92%- მა; მესამე დოზისას - 92,9%- მა;<br />

2008<br />

I<br />

დოზა<br />

II<br />

დოზა<br />

III<br />

დოზა<br />

154


დაბადებისთანავე<br />

1 თვის<br />

2 თვის 94,3%<br />

3 თვის 5,7% 92,0%<br />

4 თვის 5,7% 92,9%<br />

5 თვის 1,1% 2,4%<br />

6 თვის 3,5%<br />

7 თვის 1,2%<br />

8 თვის<br />

9 თვის<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე 1,1%<br />

ყივანახველა<br />

I დოზა II დოზა<br />

2007<br />

III დოზა<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვის<br />

2 თვის 66,2%<br />

3 თვის 33,8% 59,3%<br />

4 თვის 40,7% 49,5%<br />

5 თვის 25,3%<br />

6 თვის 25,3%<br />

7 თვის<br />

8 თვის<br />

9 თვის<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ასაკი 88,8%- მა; მეორე დოზის<br />

მიღების ასაკი - 88,6%- მა; მესამე დოზის - 89,3%- მა;<br />

2008<br />

დაბადებისთანავე<br />

I<br />

დოზა<br />

II<br />

დოზა<br />

III<br />

დოზა<br />

155


1 თვის 0,9%<br />

2 თვის 88,8%<br />

3 თვის 6,9% 88,6%<br />

4 თვის 1,7% 7,0% 89,3%<br />

5 თვის 0,9% 1,8% 4,5%<br />

6 თვის 0,9% 0,9% 4,5%<br />

7 თვის 0,9% 0,9%<br />

8 თვის<br />

9 თვის 0,9%<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე 0,9%<br />

პოლიომიელიტი<br />

2007<br />

I დოზა II დოზა III დოზა<br />

დაბადებისთანავე 36,1%<br />

1 თვის<br />

2 თვის 28,5% 15,7%<br />

3 თვის 28,5% 30,4% 7,8%<br />

4 თვის 38,9% 38,2%<br />

5 თვის 38,9%<br />

6 თვის 7,5%<br />

7 თვის<br />

8 თვის 7,0%<br />

9 თვის 7,5%<br />

10 თვის 7,5%<br />

11 თვის<br />

12 თვის 7,5%<br />

12 თვის მერე<br />

156


86,8%<br />

difTeriis, yivanaxvelas, tetanusis,<br />

poliomielitis yvela doza<br />

67,3%<br />

2008<br />

2007<br />

32,7%<br />

13,2%<br />

sworad icis<br />

arasworad icis<br />

ჰეპატიტ B-ს საწინააღმდეგო აცრების დაიწყების ასაკი 78,2%-მა; მეორე დოზის<br />

მიღებისას - 73,3%- მა; მესამე დოზის მიღების ასაკი - 90,2% -მა;<br />

2008<br />

I დოზა<br />

II<br />

დოზა<br />

III<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე 78,2%<br />

1 თვის 0,8%<br />

2 თვის 16,9% 73,3% 0,9%<br />

3 თვის 4,0% 15,0% 0,9%<br />

4 თვის 0,8% 6,7% 90,2%<br />

5 თვის 2,5% 2,7%<br />

6 თვის 0,8% 4,5%<br />

7 თვის 0,8%<br />

8 თვის<br />

9 თვის 0,9%<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

157


ჰეპატიტი B<br />

2007<br />

I დოზა II დოზა<br />

III დოზა<br />

დაბადებისთანავე 57,2<br />

1 თვის<br />

2 თვის 14,5<br />

3 თვის 7,1 60,5<br />

4 თვის 9,9 16,4<br />

5 თვის 14,2 9,9 50,7<br />

6 თვის 19,7 16,4<br />

7 თვის 16,4<br />

8 თვის<br />

9 თვის<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის 7,1<br />

12 თვის მერე<br />

hepatiti B-s yvela doza<br />

2008<br />

100,0%<br />

2007<br />

67,7%<br />

32,3%<br />

0,0%<br />

sworad icis<br />

arasworad icis<br />

იმ დედათა შორის, რომელთაც მიაჩნდათ, რომ იცოდნენ აცრების ჩატარების გრაფიკი,<br />

დყტ/ოპვ-ს ასაკები სწორად დაასახელა 86,8%-მა, ჰეპ B-ს ასაკები კი - 67,7%-მა. დედების<br />

158


რწმენა, რომ მათ იციან აცრების კალენდარი გადაჭარბებულია. თუმცა აზერბაიჯანული<br />

ეროვნების დედებთან შედარებით მათი ცოდნის დონე 2-3-ჯერ მაღალია.<br />

2008 წელი<br />

yvela acris swor vadebSi dasaxeleba<br />

86,8%<br />

54,0%<br />

65,6%<br />

59,9%<br />

somxuri<br />

mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

dyt/opv<br />

hep <br />

სომხური მოსახლეობის დედები აცრების ასაკობრივი კალენდრის შესახებ ინფორმაციას<br />

საშუალოდ 19%-ით კარგად ფლობს ვიდრე დანაჩენი მოსახლეობა.<br />

დადგენილი თარიღიდან 7 დღის ვადით აცრის გადადება დედათა 3,6%-ისგან<br />

დაგვიანებად აღიქმება; 10 დღის ვადით აცრის გადადება დაგვიანებად აღიქმება 12,4%-<br />

ში; მშობელთა 40,9% არ არის ინფორმირებული თუ რას ნიშნავს აცრის დაგვიანება.<br />

2008 წელი<br />

40,9%<br />

0,5%<br />

6,2%<br />

6,2%<br />

1,0%<br />

0 dRe 1 dRe 2 dRe 3 dRe 4 - 6<br />

dRe<br />

19,2%<br />

12,4%<br />

3,6% 2,6% 1,6% 0,5% 1,0%<br />

7 dRe 8 - 9<br />

dRe<br />

1,6% 2,6%<br />

10 dRe 12 dRe 14 dRe 15 dRe 20 dRe 30 dRe ar<br />

vici<br />

2007 წელი<br />

48,9%<br />

159


მიუხედავად რესპონდენტების 63,2%-ისა, რომელიც აცრების გადავადებას 7 დღეზე<br />

მეტი ხანგრძლივობით დასაშვებად მიიჩნევს ან არ იცის როდის ითვლება აცრა<br />

დაგვიანებულად, უმრავლესობა აღიარებს, რომ აცრებისთვის დანიშნული ვადების<br />

დაცვა, ასე თუ ისე, მნიშვნელოვანია:<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრისათვის ვადების დაცვას აუცილებლად თვლის 69,1%<br />

(მატება 2,5%-ით). მნიშვნელოვნად თვლის - 20%, უბრალოდ მნიშვნელოვანად - 0,5%;<br />

ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრისათვის ვადების დაცვა აუცილებელია 75,5%-ისათვის<br />

(მატება 75,5%-ით), მნიშვნელოვანია 16,0%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია 0,9%-<br />

ისთვის;<br />

2008 წელი<br />

10,0% 8,0% 7,0% 10,0% 10,0%<br />

1,0% 1,0% 1,0%<br />

1,0% 1,0%<br />

16,0%<br />

21,0%<br />

26,0% 21,0% 21,0%<br />

ar vici<br />

ubralod mniSvnelovania<br />

69,0%<br />

75,0%<br />

65,0% 69,0% 69,0%<br />

mniSvnelovania<br />

aucilebelia<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomielitihepatiti<br />

2007 წელი<br />

2.3%<br />

2.0%<br />

1.2% 7.7% 2.0%<br />

5.3%<br />

1.8%<br />

ar vici<br />

27.4%<br />

50.0%<br />

40.1% 32.3%<br />

160<br />

naklebad mniSvnelovania


ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრისათვის ვადების დაცვა აუცილებელია 65,3%-<br />

ისათვის (კლება 17%-ით), მნიშვნელოვანია 26%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია<br />

1,3%-ისთვის;<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრის ვადების დაცვა აუცილებელია 68,8%-ისათვის<br />

(მატება 15%-ით), მნიშვნელოვანია 21%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია 0,6%-<br />

ისთვის;<br />

ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო აცრების ვადების დაცვა აუცილებელია 68,8%-ისათვის<br />

(მატება 11,8%-ით), მნიშვნელოვანია 21,2%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია 0,5%-<br />

ისთვის;<br />

საშუალოდ 8,9%-ის ფარგლებშია იმ სომეხი დედების რაოდენობა, რომლებიც<br />

აცხადებენ, რომ არ იციან რამდენად მნიშვნელოვანია სხვადასხვა აცრის განსაზღვრულ<br />

ვადებში ჩატარება.<br />

დროულობის დაცვის გააზრებაში ყველაზე მნიშვნელოვნად ტეტანუსის აცრა<br />

დაფიქსირდა. მოსახლეობის დიდი ნაწილი აცნობიერებს, როგორც ზოგადად, ასევე<br />

კონკრეტულ დაავადებებთან მიმართებაში იმუნიზაციის პროცესის მნიშვნელოვნებას<br />

დაგვიანებული აცრების შესაძლო შედეგებზე წარმოდგენები დედათა 25,9%-ში<br />

ადექვატურია (რომ აცრის დაგვიანების შემთხევაში მოიმატებს დაავადების შეხვედრის<br />

ალბათობა და აცრისშემდგომ გართულებათა რისკი), შემთხვევათა 73,1%-ში არასწორი<br />

წარმოდგენები აისახება, 15,5%-ში აღიარებენ არცოდნას. აცრების დაგვიანებით<br />

ჩატარების ლოგიკურ შედეგებზე წარმოდგენა 24%-ით დაბალია ქვეყნის საშუალო<br />

მაჩვენებელზე.<br />

2008 წელი<br />

imave infeqciaze wina acra gauqmdeba<br />

19,9%<br />

Semcirdeba acris efeqturoba<br />

28,1%<br />

moimatebs daavadebis Sexvedris saSiSroeba<br />

gvian SeiZleba vaqcina aRar iyos ambulatoriaSi<br />

7,7%<br />

15,4%<br />

161<br />

matulobs acris Semdgomi garTulebebis riski<br />

7,2%


2007 წელი<br />

imave infeqciaze wina acra gauqmdeba<br />

5,0%<br />

Semcirdeba acris efeqturoba<br />

22,9%<br />

moimatebs daavadebis Sexvedris saSiSroeba<br />

48,0%<br />

gvian SeiZleba vaqcina aRar iyos da bavSvi saerTod<br />

veRar aicras<br />

20,0%<br />

matulobs acris Semdgomi garTulebis riski<br />

8,1%<br />

naklebia acris Semdgomi garTulebis reaqciebi<br />

3,0%<br />

ar vici<br />

10,9%<br />

შემთხვევათა 73,1%-ში ბავშვის აცრების სქემის კონტროლზე პირველ რიგში<br />

პასუხისმგებელად მშობელი მიიჩნევა, ხოლო მეორე რიგში შემთხვევათა 47,2%-ში -<br />

ექთანი; შემდეგ კი 38,9%-ში - ექიმი. ბოლო ერთი წლის განმავლობაში 11,4%-ით<br />

გაზრდილია ბავშვის აცრების საკითხში მშობელის როლის მნიშველობის განცდა.<br />

2008 2007<br />

73,1%<br />

67,1%<br />

38,9%<br />

42,1%<br />

47,2%<br />

55,0%<br />

162


სომხურ მოსახლეობაში აცრების დროულად ჩატარების კონტროლზე მშობლების<br />

პასუხისმგებლობის გრძნობა ანალოგიურია ზოგადად ქვეყანაში არსებული პირველი<br />

რიგის განწყობისა, ხოლო მეორე რიგში ამ პაუხისმგებლობას უბნის ექთნებს<br />

აკისრებენ.<br />

somxuri mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

73,1%<br />

73,5%<br />

75,6%<br />

38,9%<br />

47,2%<br />

27,6%<br />

mSobeli/aRmzrdeli bavSvis eqimi (pediatri) eqTani<br />

ქცევა 29<br />

აცრების შესახებ კონსულტაციებისა და ინფორმაციის მიმწოდებელი წყაროების<br />

რიგითობა გასულ წელთან შედარებით შეცვლილია - დანიშნული აცრების შესახებ<br />

კონსულტაციას მიმდინარე წელს სომხური მოსახლეობის დედები პირველ რიგში<br />

შემთხვევათა 52,8%-ში გადიან უბნის პედიატრთან (4%-ით ხშირად). 45,6%-ში -<br />

ექთანთან (9,4%-ით იშვიათად), 11,9%-ში სხვა ჩვილბავშვიანი დედისგან (3%-ით<br />

იშვიათად); 2,6%-ს არავისგან არ მიუღია ინფორმაცია.<br />

2008 2007<br />

ubnis/soflis pediatri<br />

52,8%<br />

49,0%<br />

sxva pediatri (ara ubnis)<br />

3,6%<br />

1,0%<br />

29 nevropaTologi 0,5%<br />

ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო nacnobi 2008 წლის eqimi კვლევა (საბოლოო 3,1% შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

14,0%<br />

sxva CvilbavSviani deda<br />

deda, romelsac aqvs gamocdileba<br />

11,9%<br />

14,9%<br />

7,3%<br />

3,0%<br />

ojaxis eqimi 1,0%<br />

18,1%<br />

163


გამოკითხული რესპონდენტების აზრით ყველა აცრა ჩატარებული აქვს ბავშვთა 90,7%-ს<br />

(1,6%-ით მეტს ვიდრე წინა წელს); 3,1%-ს არცერთი აცრა არა აქვს ჩატარებული;<br />

დანარჩენ 6,2%-ს აცრების კურსი ნაწილობრივ აქვს მიღებული.<br />

2008 2007<br />

Catarebuli aqvs<br />

misi asakisaTvis<br />

yvela acra<br />

90,7%<br />

89,1%<br />

Catarebuli aqvs<br />

acrebi<br />

nawilobriv<br />

4,1%<br />

5,0%<br />

Catarebuli aqvs<br />

mxolod acrebi<br />

samSobiaroSi<br />

2,1%<br />

2,0%<br />

ar aqvs<br />

Catarebuli arc<br />

erTi acra<br />

3,1%<br />

3,9%<br />

სომეხი დედები 4,1%-ით ხშირად მიიჩნევენ, რომ მათ შვილებს შესაბამის ასაკებში<br />

მიღებული აქვთ ყველა აცრა.<br />

2008 წელი<br />

Catarebuli aqvs<br />

misi asakisaTvis<br />

yvela acra<br />

86,6%<br />

90,7%<br />

Catarebuli aqvs<br />

acrebi<br />

nawilobriv<br />

4,1%<br />

8,7%<br />

164<br />

Catarebuli aqvs<br />

2,1%


დედების გადმოცემით აცრაჩატარებულ ბავშვთა 74,3%-ს იმუნიზაცია ჩატარებული აქვს<br />

უბნის ამბულატორია/პოლიკლინიკაში (21,5%-ით უფრო მეტს ვიდრე ერთი წლის წინ),<br />

8,2%-ს რაიონული დონის პოლიკლინიკაში, 17,5%-ს - სახლში (26,5%-ით ნაკლებს);<br />

თბილისის კერძო კლინიკებისთვის არავის არ მიუმართავს.<br />

2008 წელი<br />

74.3%<br />

17.5%<br />

8.2%<br />

saxlSi<br />

soflis/qalaqis<br />

ambulatoriaSi/poliklinika<br />

raionul<br />

ambulatoriaSi/poliklinikaSi<br />

165


52.8%<br />

2007 წელი<br />

44.0%<br />

3.2%<br />

saxlSi<br />

soflis / qalaqis<br />

ambulatoriaSi /<br />

poliklinikaSi<br />

raionul<br />

ambulatoriaSi /<br />

poliklinikaSi<br />

სომეხი დედების 83,1% აფიქსირებს, რომ დყტ-ს აცრები მათ შვილს ჩატარებული აქვს<br />

დროულად; 6,6% აღიარებს, რომ ეს აცრა ჩატარებულია დაგვიანევით; 3,3% მიიჩნევს,<br />

რომ ეკუთვნოდა მაგრამ არ აცრილა; ხოლო 7,1% საერთოდ არ ფლობს ინფორმაციას.<br />

7,1%<br />

3,3%<br />

6,6%<br />

10,9% 8,7%<br />

3,3%<br />

3,3%<br />

6,0%<br />

7,1%<br />

2008 წელი<br />

ar vici<br />

ekuTvnoda magram ar/ ver aicra<br />

aicra dagvianebiT<br />

83,1%<br />

78,7%<br />

82,0%<br />

yvela acra Cautarda droulad<br />

dyt opv hep b<br />

166


6.5%<br />

2.2%<br />

7.4%<br />

11.7% 12.9%<br />

2.1%<br />

4.2%<br />

3.2%<br />

3.2%<br />

2007 წელი<br />

83.9% 81.9% 80.8%<br />

ar vici<br />

ekuTvnoda magram ar/ ver aicra<br />

aicra dagvianebiT<br />

yvela acra Cautarda droulad<br />

dyt opv hep b<br />

დედების გადმოცემით ოპვ-ს აცრები დროულობის დაცვით მიღებული აქვს 78,7%-ს;<br />

დაგვიანებით - 7,1%-ს; 3,3,% მიიჩნევს, რომ ეკუთვნოდა, მაგრამ ჯერ არ/ვერ აიცრა;<br />

ინფორმაციას არ ფლობს 10,9%.<br />

გამოკითხულ დედათა 82,0%-ის აზრით ჰეპ B-ს აცრები დროულადაა ჩატარებული;<br />

დაგვიანებით - 6%-ის; ეკუთვნოდა, მაგრამ ჯერ არ/ვერ აიცრა - 3,3%-ის; ინფორმაცია არა<br />

აქვს - 8,7%-ს.<br />

დედების გადმოცემის მიხედვით გაუმჯობესებულია ჰეპ B-ს აცრების დროულობა 2,8%-<br />

ით, 3,2%-იანი გაუარესება დაფიქსირდა დროული ოპვ აცრების მიმართ, დყტ აცრების<br />

მიმართ ფაქტიური ცვლილება არ არის.<br />

ამ დედების 73,2% ადასტურებს (2-ჯერ მეტი ვიდრე შარშან), რომ მათ შვილებს დყტ<br />

აცრა ჩუტარდათ სამჯერადად. 22,4% ვერ იხსენებს მიღებული აცრის დოზების შესახ<br />

2008 წელი<br />

167


ar vici<br />

3 acra<br />

73,2% 68,3% 68,1%<br />

2 acra<br />

1,1%<br />

3,3% 3,8%<br />

1,6%<br />

3,8%<br />

2,7%<br />

dyt opv hep b<br />

1 acra<br />

2007 წელი<br />

48,8%<br />

54,3% 56,0%<br />

ar vici<br />

3 acra<br />

38,3%<br />

34,9%<br />

28,7%<br />

2 acra<br />

7,6% 5,4%<br />

7,7%<br />

5,3% 5,3% 7,6%<br />

1 acra<br />

dyt opv hep b<br />

ოპვ აცრის 3 მიღებული დოზის შესახებ იხსენებს დედათა 68,3% (2-ჯერ მეტი ვიდრე<br />

შარშან). არ ახსოვს 26,2%-ს.<br />

ჰეპ B-ს ვაქცინის სამჯერადი დოზის მიღებას იხსენებს დედათა 68,1% (2,4-ჯერ მეტი<br />

ვიდრე შარშან), არ ახსოვს 25,3%-ს.<br />

გასული წლის კვლევის მონაცემებით დედათა თითქმის ნახევარმა არ იცოდა აცრის<br />

რამდენი დოზა ჰქონდა მიღებული მის შვილს. წინამდებარე კვლევამ კი გამოავლინა,<br />

რომ ეს რაოდენობა შემცირებულია ორჯერ და მშობელთა მხოლოდ მეოთხედმა არ იცის<br />

აცრების მიღებული დოზების რაოდენობის შესახებ.<br />

168


გამოკითხული დედების გადმოცემით შვილები დყტ ვაქცინის:<br />

I დოზით აცრილი ჰყავთ 2 თვის ასაკში 75,9%-ს, 2007 წელთან შედარებით 41,7%-ით<br />

მეტს. არ იცის აცრის ჩატარების ასაკი 8,3%-მა<br />

II დოზით აცრილი ჰყავთ 3 თვის ასაკში 75,4%-ს - 2007 წელთან შედარებით 37,3%-ით<br />

მეტს. არ იცის აცრის ჩატარების ასაკი 8,5%-მა.<br />

III დოზით აცრილი ჰყავთ 4 თვის ასაკში 77,0%-ს, 2007 წელთან შედარებით 34,1%-ით<br />

მეტს. არ იცის აცრის ჩატარების ასაკი 9,6%-მა.<br />

I<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე 0,7%<br />

1 თვის 1,4%<br />

II<br />

დოზა<br />

2008<br />

III<br />

დოზა<br />

2 თვის 75,9% 1,4%<br />

3 თვის 6,9% 75,4%<br />

4 თვის 2,8% 7,7% 77,0%<br />

5 თვის 1,4% 1,4% 5,2%<br />

6 თვის 2,1% 2,1% 3,7%<br />

7 თვის 2,1% 2,2%<br />

8 თვის 0,7%<br />

9 თვის 1,5%<br />

10 თვის<br />

11 თვის 0,7%<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე 1,4%<br />

169


2008<br />

2007<br />

77,0%<br />

43,0%<br />

17,0%<br />

3,0%<br />

5,2% 3,7% 3,0% 2,2% 3,0%<br />

0,7% 0,0% 1,5% 0,0%<br />

3,0%<br />

3 Tvis<br />

asakSi<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

ბოლო ერთი წლის განმავლობაში 1,8-ჯერ გაზრდილია იმ დედათა წილი, რომელთა<br />

თქმით დროულად ჩაუმთავრეს ბავშვს დყტ აცრების პირველადი კურსი.<br />

dyt3-is miRebis asakebi<br />

2008 წელი<br />

somxuri<br />

mosaxleoba<br />

77,0%<br />

saqarTvelo<br />

40,12%<br />

19,44%<br />

11,83%<br />

2,29%<br />

5,2% 6,02%<br />

3,7% 4,41%<br />

2,2% 0,7% 1,5% 1,82% 0,93% 0,65% 1,60% 0,22%<br />

3 Tvis<br />

asakSi<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

ასეთი ბავშვების წილი საერთო ქვეყნისაზე 30%-ით მეტია.<br />

გამოკითხული დედების გადმოცემით შვილები ოპვ ვაქცინის:<br />

I დოზით აცრილი ჰყავთ 2 თვის ასაკში 75,9%-ს, 2007 წელთან შედარებით 47,2%-ით<br />

მეტს. არ იცის აცრის ჩატარების ასაკი 8,0%-მა.<br />

II დოზით აცრილი ჰყავთ 3 თვის ასაკში 74,4%-ს. 2007 წელთან შედარებით 41,9%-ით<br />

მეტს. არ იცის აცრის ჩატარების ასაკი 8,3%-მა.<br />

III დოზით აცრილი ჰყავთ 4 თვის ასაკში 75,4%-ს. 2007 წელთან შედარებით 37,8%-ით<br />

მეტს. არ იცის აცრის ჩატარების ასაკი 46,7%-მა.<br />

2008<br />

170


I II III<br />

დოზა დოზა 2008 დოზა<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვის<br />

2 თვის 75,9%<br />

3 თვის 8,8% 74,4%<br />

4 თვის 2,9% 9,8% 75,4%<br />

5 თვის 1,5% 1,5% 7,1%<br />

6 თვის 2,2% 2,3% 4,0%<br />

7 თვის 1,5% 1,6%<br />

8 თვის 0,8% 0,8%<br />

9 თვის 1,6%<br />

10 თვის<br />

11 თვის 0,7%<br />

12 თვის 0,8%<br />

12 თვის მერე 0,8%<br />

opv 3-is miRebis asaki<br />

2008<br />

75,4%<br />

2007<br />

38,0%<br />

22,0%<br />

7,1%<br />

4,0% 3,0% 1,6% 3,0%<br />

0,8% 1,6% 3,0% 3,0%<br />

3 Tvis<br />

asakSi<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

ბოლო ერთი წლის განმავლობაში 2-ჯერ გაზრდილია იმ ბავშვთა წილი, რომელთაც<br />

დროულად ჩაუმთავრეს ოპვ აცრების კურსი, ეს მაჩვენებელი 38%-ით მეტია<br />

საქართველოს მაჩვენებელზე.<br />

171


75,4%<br />

opv 3-is miRebis asaki<br />

somxuri<br />

mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

18,3%<br />

10,8%<br />

37,0%<br />

7,1% 6,7%<br />

0,2% 2,7% 4,0% 4,4% 1,6% 0,8% 1,6% 3,2% 1,3% 1,2% 2,4% 0,6%<br />

2 Tvis<br />

asakSi<br />

3 Tvis<br />

asakSi<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

გამოკითხული დედების გადმოცემით შვილები ჰეპ B-ს ვაქცინის:<br />

I დოზით აცრილი ჰყავთ დაბადებისას 74,6% -ს. 2007 წელთან შედარებით 44,4%-ით<br />

მეტს. არ იცის აცრის ჩატარების ასაკი 5,8%-მა.<br />

II დოზით აცრილი ჰყავთ 2 თვის ასაკში 65,2%-ს. 2007 წელთან შედარებით 62,2%-ით<br />

მეტს. არ იცის აცრის ჩატარების ასაკი 7,6%-მა.<br />

III დოზით აცრილი ჰყავთ 4 თვის ასაკში 76,6%-ს; 2007 წელთან შედარებით 42,1%-ით<br />

მეტს. არ იცის აცრის ჩატარების ასაკი 8,1%-მა).<br />

2008<br />

I<br />

დოზა<br />

II<br />

დოზა<br />

III<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე 74,6%<br />

1 თვის 0,8%<br />

2 თვის 13,0% 65,2% 0,8%<br />

3 თვის 4,3% 14,4% 3,2%<br />

4 თვის 0,7% 6,8% 76,6%<br />

5 თვის 0,7% 0,8% 3,2%<br />

6 თვის 2,3% 4,8%<br />

7 თვის 1,5% 1,6%<br />

8 თვის<br />

9 თვის 1,6%<br />

10 თვის<br />

11 თვის 0,7%<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე 0,8%<br />

172


hep B 3-is miRebis asaki<br />

76,6%<br />

2008<br />

2007<br />

35,0%<br />

19,0%<br />

11,0%<br />

0,8%<br />

3,2%<br />

3,2%<br />

4,8%<br />

1,6% 1,6%<br />

2 Tvis<br />

asakSi<br />

3 Tvis<br />

asakSi<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

ბოლო ერთი წლის განმავლობაში 2,2-ჯერ გაზრდილია იმ დედათა წილი, რომელთაც<br />

დროულად ჩაუმთავრეს ბავშვს ჰეპ B-ს აცრების პირველადი კურსი. ეროვნულ<br />

მაჩვენებელთან შედარებით ასეთი ბავშვების წილი 37,6%-ით მაღალია.<br />

hep B 3-is miRebis asaki<br />

somxuri<br />

mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

76,6%<br />

39,0%<br />

17,8%<br />

11,3%<br />

0,8% 3,2% 5,8%<br />

3,2% 4,8% 5,8%<br />

0,6%<br />

1,6% 3,2% 1,6% 1,5% 0,9% 1,0% 0,5% 0,3%<br />

2 Tvis<br />

asakSi<br />

3 Tvis<br />

asakSi<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

ბოლო ერთი წლის განმავლობაში დყტ აცრების დროულობა გაიზარდა 37,7%-ის<br />

ფარგლებში, ოპვ აცრების 42,3%-ის ფარგლებში, ჰეპ B-ს აცრების - 49,6%-ის ფარგლებში.<br />

შემცირდა დედების მიერ დასახელებული აცრების დროული ჩათავების ასაკების<br />

განსვლა და გასული წლისგან განსხვავებით მაქსიმალური ასაკი 9 თვით შემოიფარგლა.<br />

ზედაპირული ანალიზისას სომეხი ეროვნების დედებმა მეტი გულისყური გამოიჩინეს<br />

შვილებისთვის აცრების დრულად ჩატარებასთან დაკავშირებით, მაგრამ<br />

173


დოკუმენტალურ მონაცემებთან შედარებისას ირკვევა, რომ მათი წარმოდგენა, რომ<br />

ბავშვებს დროულად ჩაუტარეს აცრები საშუალოდ 20%-ით გადაჭარბებულია.<br />

კითხვაზე, მიმართა თუ არა რესპონდენტმა აცრების შესახებ რაიმე ჩანაწერებს, რომ<br />

გაეხსენებინა თუ როდის და რა აცრები ჩაუტარდა ბავშვს, იმ მშობელთაგან, რომლებმაც<br />

პასუხი გასცეს აღნიშნულ შეკითხვას, 10.6% უპასუხა დადებითად, ხოლო 89.4% კი,<br />

უარყოფითად.<br />

დედები, რომლებიც შვილებს უტარებენ დროულ აცრებს და სურთ არ გადააცილონ<br />

განსაზღვრულ ვადებს, შემთხვევათა 48,3%-ში ამას პირველ რიგში აპირობებს აცრების<br />

წინ ბავშვის ჯანმრთელობის განსაკუთრებული გაფრთხილება; შემხვევათა 30,5%-ში<br />

აპირობებს - ყოველი საიმუნიზაციო ვიზიტისას მომდევნო აცრის თარიღის შესახებ<br />

ექიმის მიერ მიწოდებული ინფორმაცია; 25,8%-ში კი - ყოველი აცრის წინ რამოდენიმე<br />

დღით ადრე აცრის თარიღის შესახებ ექიმის/ექთნისგან შეტყობინება;<br />

vcdilob acrebis periodSi gansakuTrebiT<br />

gavufrTxilde bavSvis jamrTelobas<br />

33.2%<br />

48.3%<br />

Tavad vawarmoeb acrebis Sesaxeb Canawerebs<br />

1.3%<br />

5.6%<br />

maqvs aRircxvis baraTi, sadac eqimimi Tavad<br />

miTiTebs momdevno acris TariRs<br />

8.6%<br />

9.8%<br />

yovel acraze eqimi/eqTani mafrTxilebs<br />

momdevno acris TariRis Sesaxeb<br />

30.5%<br />

52.6%<br />

yoveli acris win, ramdenime dRiT adre<br />

mafrTxilebs da maxsenebs eqimi/eqTani acris<br />

Sesaxeb<br />

maqvs acrebis kalendari, sadac zustad aris<br />

miTiTebuli acrebis periodebi yoveli<br />

infeqciisaTvis<br />

3.3%<br />

25.8%<br />

22.1%<br />

2008<br />

miWirs pasuxis gacema<br />

6.6%<br />

5.6%<br />

2007<br />

174


vcdilob acrebis periodSi gansakuTrebiT<br />

gavufrTxilde bavSvis jamrTelobas<br />

38,8%<br />

48,3%<br />

Tavad vawarmoeb acrebis Sesaxeb Canawerebs<br />

1,3%<br />

5,5%<br />

maqvs aRircxvis baraTi, sadac eqimimi Tavad<br />

miTiTebs momdevno acris TariRs<br />

8,6%<br />

11,7%<br />

yovel acraze eqimi/eqTani mafrTxilebs<br />

momdevno acris TariRis Sesaxeb<br />

30,5%<br />

44,2%<br />

yoveli acris win, ramdenime dRiT adre<br />

mafrTxilebs da maxsenebs eqimi/eqTani acris<br />

Sesaxeb<br />

maqvs acrebis kalendari, sadac zustad aris<br />

miTiTebuli acrebis periodebi yoveli<br />

infeqciisaTvis<br />

miWirs pasuxis gacema<br />

3,3%<br />

2,7%<br />

6,6%<br />

2,8%<br />

25,8%<br />

32,7%<br />

somxuri<br />

mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

აცრების დროულობის მისაღწევი ქცევების პრიორიტეტები განსხვავდება მთელი<br />

საქართველოს დედების ქცევებისგან - რომლებსაც უპირატესად წარმართავს<br />

სამედიცინო პერსონალი.<br />

დედების განმარტებით: დყტ აცრის დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზი იყო - ბავშვის<br />

გაციება შემთხვევათა 25,9%-ში; ბავშვის სხვა დაავადება - 22,2%-ში; ხოლო 1.ბავშვის<br />

ზოგადი მდგომარების არადამაკმაყოფილებლობას, 2.ბავშვის 38 O C-მდე ტემპერატურას,<br />

2.დაწესებულებაში ვაქცინის არქონას, 3.მოუცლელობას და 4.აცრის ზედმეტად<br />

ჩათვლის გამო აუცრელობას ასახელებენ თანაბრად - 3,7%-ში;<br />

დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზთა შორის არ აღირიცხა სხვა ექიმის რჩევა.<br />

difteria, tetanusi, yivanaxvela<br />

2008 2007<br />

bavSvi iyo gaciebuli<br />

bavSvs hqonda sicxe 38C-mde<br />

bavSvs hqonda sxva daavadeba<br />

bavSvis zogadi mdgomareoba ar iyo<br />

damakm<br />

vaqcina ar iyo ambulatoriSi<br />

ar mecala/ver movaxerxe<br />

acras ar vTvli saWirod<br />

cudi amindebis gamo<br />

ar maxsovs<br />

3,7%<br />

3,7%<br />

3,7%<br />

3,7%<br />

3,7%<br />

14,3%<br />

14,8%<br />

25,9%<br />

22,2%<br />

22,2%<br />

28,6%<br />

57,1%<br />

175


poliomieliti<br />

2008 2007<br />

bavSvi iyo gaciebuli<br />

bavSvs hqonda sxva daavadeba<br />

22,2%<br />

25,9%<br />

bavSvis zogadi mdgomareoba ar iyo<br />

damakmayofilebeli<br />

vaqcina ar iyo ambulatoriSi<br />

ar mecala/ver movaxerxe<br />

acras ar vTvli saWirod<br />

3,7%<br />

7,4%<br />

3,7%<br />

3,7%<br />

50,5%<br />

cudi amindebis gamo<br />

14,8%<br />

ar maxsovs<br />

25,9%<br />

49,5%<br />

hepatit B<br />

2008 2007<br />

bavSvi iyo gaciebuli<br />

bavSvs hqonda sxva daavadeba<br />

24,0%<br />

24,0%<br />

bavSvis zogadi mdgomareoba ar iyo<br />

damakmayofilebeli<br />

vaqcina ar iyo ambulatoriSi<br />

ar mecala/ver movaxerxe<br />

acras ar vTvli saWirod<br />

4,0%<br />

4,0%<br />

4,0%<br />

4,0%<br />

32,9%<br />

67,1%<br />

cudi amindebis gamo<br />

ar maxsovs<br />

16,0%<br />

24,0%<br />

176


ოპვ აცრის დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზი იყო ბავშვის გაციება - 25,9%-ში; ბავშვის<br />

სხვა დაავადება - 22,2%-ში; ცუდი ამინდი - 14,8%-ში; სხვა ექიმის რჩევა არცერთ<br />

შემთხვევაში არ აღიცხულა;<br />

ჰეპ B აცრის დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზი იყო - ბავშვის სხვა დაავადება და<br />

ბავშვის გაციება შემთხვევათა - 24-24%-ში; ცუდი ამინდი - 16%-ში; არცერთ<br />

შემთხვევაში არ აღიცხულა სხვა ექიმის რჩევა;<br />

სრულად აცრილი ბავშვების დედათა 92,9% ადასტურებს, რომ აცრები იყო უფასო.<br />

ათიდან რვა შემთხვევაში აცრა იყო უფასო, შემთხვევათა 3,8 %-ში აცრა იყო ფასიანი,<br />

გადახდილი თანხა საშუალოდ შეადგენდა 1,7 ლარს.<br />

სომხური მოსახლეობის დედები, ისევე როგორც მთლიანად საქართველოში, აცრების<br />

შესახებ ინფორმაციას პირველ რიგში იღებენ უბნის პედიატრისა და ექთნისაგან.<br />

ტელევიზიას, როგორც ამ საკითხებში ინფორმაციის მიმწოდებლს, არ აღნიშნავენ.<br />

somxuri mosaxleoba<br />

ubnis/soflis pediatri<br />

sxva pediatri (ara ubnis)<br />

nevropaTologi<br />

nacnobi eqimi<br />

sxva CvilbavSviani deda<br />

deda, romelsac aqvs gamocdileba<br />

ojaxis eqimi<br />

eqTani<br />

ambulatoriis sxva eqimi/eqTani (ara<br />

pediatri)<br />

televiziidan<br />

axlobebisgan<br />

aravisTan<br />

3,6%<br />

5,5%<br />

0,5%<br />

1,0%<br />

3,1%<br />

4,7%<br />

11,9%<br />

5,2%<br />

7,3%<br />

4,8%<br />

1,0%<br />

2,6%<br />

0,1%<br />

0,1%<br />

2,6%<br />

5,6%<br />

10,9%<br />

9,3%<br />

saqarTvelo<br />

52,8%<br />

45,6%<br />

25,5%<br />

71,6%<br />

177


დემოგრაფია 30<br />

სქესი<br />

98,96%<br />

100%<br />

2007<br />

2008<br />

0%<br />

1,04%<br />

kaci<br />

qali<br />

რესპონდენტი<br />

97%<br />

90.2%<br />

1.0% 8.3%<br />

3.00% 0.5%<br />

deda mama bebia deida/<br />

mamida<br />

2008<br />

2007<br />

ასაკი<br />

59.1%<br />

49%<br />

30%<br />

21.8%<br />

2008<br />

2007<br />

3.6%<br />

8%<br />

6.7%<br />

7%<br />

0.0%<br />

8.8%<br />

2% 4%<br />

20<br />

wlamde<br />

20-24<br />

wlamde<br />

25-29<br />

wlamde<br />

30-34<br />

wlamde<br />

35-39<br />

wlamde<br />

40 welze<br />

meti<br />

30 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

178


ოჯახური მდგომარეობა<br />

99.4%<br />

100%<br />

2008 2007<br />

0.6%<br />

0%<br />

qorwinebaSi myofi<br />

ganqorwinebuli<br />

ქორწინების ასაკი<br />

48.2%<br />

43.3%<br />

49.5%<br />

38.9%<br />

2008 2007<br />

4.1%<br />

5.2%<br />

0.5% 1.0%<br />

1.0%<br />

8.3%<br />

20 wlamde 20-24<br />

wlamde<br />

25-29<br />

wlamde<br />

30-34<br />

wlamde<br />

35-39<br />

wlamde<br />

40 welze<br />

meti<br />

რესპონდენტის ასაკი, როდესაც შეეძინა ბავშვი<br />

56%<br />

2008 2007<br />

13,0% 13%<br />

54,4%<br />

19%<br />

7%<br />

20,7% 3,6%<br />

1% 8,3% 1%<br />

20<br />

wlamde<br />

20-24<br />

wlamde<br />

25-29<br />

wlamde<br />

30-34<br />

wlamde<br />

35-39<br />

wlamde<br />

40 welze<br />

meti<br />

შვილების რაოდენობა<br />

179


56.3%<br />

59.80%<br />

35.2%<br />

2008 2007<br />

32%<br />

8.0% 8.20% 0.6%<br />

pirveli<br />

Svili<br />

meore Svili mesame Svili moTxe Svili<br />

მშობიარობის ადგილი<br />

94.9%<br />

86.5%<br />

2008<br />

2007<br />

2.1%<br />

2.0% 2.1% 1.0%<br />

0.5% 1.0%<br />

6.7%<br />

3.1%<br />

raionis soflis erevnis leninakanis<br />

samSobiaro samSobiaro samSobiaro samSobiaro<br />

saxlSi saxlSi saxli saxli<br />

saxlSi<br />

kerZo Tbilisis qveynis<br />

klinikaSisamSobiarofarglebs<br />

saxlSi gareT<br />

ეროვნება<br />

100%<br />

100%<br />

2008<br />

2007<br />

qarTveli somexi azerbaijaneli sxva<br />

რელიგია<br />

64.2%<br />

37.1% 31.6% 31.3%<br />

31.1%<br />

2007<br />

2008<br />

180


ოჯახის დანახარჯები 31<br />

2008 წელი<br />

550<br />

481,28<br />

saSualo<br />

mediana<br />

13,5%<br />

13,0%<br />

15,0%<br />

1,0%<br />

104,04<br />

75 100<br />

142,67 150<br />

4,7%<br />

55,31 3,6% 55,43<br />

30 30<br />

qronikulad<br />

daavadebuli<br />

adamianis<br />

mkurnaloba<br />

araqronikuli<br />

daavadebis<br />

mkurnaloba<br />

saavadmyofos<br />

momsaxureba<br />

samSobiaro<br />

momsaxureba<br />

stomatologiuri<br />

momsaxuraba<br />

profilaqtikuri<br />

gamokvleva /<br />

mkurnaloba<br />

31 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

181


2007 წელი<br />

610,39<br />

500<br />

saSualo<br />

mediana<br />

2,0%<br />

125 126,14<br />

18,9%<br />

50,29<br />

20,9%<br />

91,04<br />

35,47<br />

1,0%<br />

14,9%<br />

10,9% 85,3<br />

20,27<br />

20 20,15<br />

qronikulad<br />

daavadebuli<br />

adamianis<br />

mkurnaloba<br />

araqronikuli<br />

daavadebis<br />

mkurnaloba<br />

saavadmyofos<br />

momsaxureba<br />

samSobiaro<br />

momsaxureba<br />

stomatologiuri<br />

momsaxuraba<br />

profilaqtikuri<br />

gamokvleva /<br />

mkurnaloba<br />

პროდუქტების, ნივთების შეძენა ბოლო ერთი თვის განმავლობაში დახარჯული თანხა<br />

2008 წელი<br />

sacxovrebeli farTis da saojaxo teqnikis<br />

remonti<br />

komunaluri/sxva gadasaxadebi<br />

tansacmeli<br />

sayofacxovrebo momsaxureba<br />

transporti<br />

garToba<br />

kveba<br />

piradi higiena da kosmetika<br />

wveuleba<br />

uZravi qonebis SeZena<br />

Sinauri cxovelebi<br />

bavSvis saTamaSoebi<br />

saTadarigo nawilebis SeZena<br />

saCuqrebi<br />

axloblebisaTvis daxmarebis saxiT micemuli<br />

Tanxa<br />

notariusi, iuristi, advokati<br />

3,1%<br />

13,5%<br />

3,1%<br />

18,1%<br />

0,5%<br />

3,6%<br />

6,7%<br />

17,1%<br />

4,1%<br />

0,5%<br />

29,5%<br />

35,2%<br />

45,1%<br />

58,5%<br />

75,1%<br />

80,3%<br />

182


2007 წელი<br />

kveba (mxolod ojaxis wevrebi)<br />

komunaluri/sxva gadasaxadebi<br />

piradi higiena da kosmetika<br />

transporti<br />

bavSvis saTamaSoebi<br />

tansacmeli<br />

sacxovrebeli farTisa da saojaxo teqnikis<br />

remonti<br />

Sinauri cxovelebis, Tevzebis, Citebis, aseve<br />

mcenarebis SeZena da maT movlasTan<br />

saCuqrebi<br />

saTadarigo nawilebis SeZena<br />

wveuleba<br />

sayofacxovrebo momsaxureba<br />

garToba kino, kafe-bari da a.S.<br />

17,0%<br />

15,7%<br />

11,0%<br />

7,0%<br />

3,0%<br />

1,0%<br />

1,0%<br />

37,1%<br />

55,9%<br />

55,0%<br />

69,0%<br />

93,1%<br />

100,0%<br />

2008 წელი<br />

kveba (mxolod ojaxis wevrebi)<br />

komunaluri/sxva gadasaxadebi<br />

piradi higiena da kosmetika<br />

sacxovrebeli farTis da saojaxo<br />

teqnikis remonti<br />

komunaluri/sxva gadasaxadebi<br />

tansacmeli<br />

sayofacxovrebo momsaxureba<br />

transporti<br />

garToba<br />

kveba<br />

piradi higiena da kosmetika<br />

wveuleba<br />

uZravi qonebis SeZena<br />

Sinauri cxovelebi<br />

bavSvis saTamaSoebi<br />

saTadarigo nawilebis SeZena<br />

saCuqrebi<br />

axloblebisaTvis daxmarebis saxiT<br />

micemuli Tanxa<br />

notariusi, iuristi, advokati<br />

90 153,78<br />

2044,85<br />

20 35,35<br />

45 56,67<br />

30 48,09<br />

100 129,41<br />

67,65 70<br />

3059,94<br />

5080,83<br />

200 226,12<br />

30 38,59<br />

120 258,57<br />

20 158,86<br />

20 22,18<br />

1034<br />

50 123,64<br />

100<br />

600<br />

590<br />

საშუალო<br />

მედიანა<br />

800<br />

2007 წელი<br />

183


kveba (mxolod ojaxis wevrebi)<br />

90<br />

153,78<br />

komunaluri da sxva gadasaxadebi<br />

piradi higiena da kosmetika<br />

20<br />

44,85<br />

35,35<br />

20<br />

საშუალო<br />

მედიანა<br />

transporti<br />

46,1<br />

20<br />

bavSvis saTamaSoebi<br />

22,74<br />

20<br />

tansacmeli<br />

sacxovrebeli farTis da saojaxo teqnikis<br />

remonti<br />

Sinauri cxovelebis, Tevzebis, Citebis, aseve<br />

mcenareebis SeZena da maT movlasTan<br />

60<br />

35,56<br />

30<br />

95,25<br />

200<br />

395,88<br />

saCuqrebi<br />

25,95<br />

25,14<br />

saTadarigo nawilebis SeZena<br />

8,56<br />

9,96<br />

wveuleba<br />

32,03<br />

114,79<br />

ბოლო ერთი წლის განმავლობაში გაწეული სხვადასხვა, შედარებით მსხვილი<br />

დანახარჯები<br />

2008 წელი<br />

sacxovrebeli farTis da saojaxo teqnikis<br />

remonti<br />

7,3%<br />

avejisa da saojaxo teqnikis SeZena<br />

15,0%<br />

ganaTleba<br />

4,1%<br />

dasveneba/sporti<br />

2,1%<br />

wveuleba<br />

14,0%<br />

dazRveva<br />

0,5%<br />

uZravi qonebis SeZena<br />

0,5%<br />

184


2007 წელი<br />

sacxovrebeli farTis<br />

da saojaxo Teqnikis<br />

remonti<br />

18,9%<br />

wveuleba<br />

17,9%<br />

sacxovrebeli farTis<br />

da saoj<br />

14,0%<br />

ganaTleba<br />

5,0%<br />

dazRveva<br />

4,0%<br />

2008 წელი<br />

sacxovrebeli farTis da saojaxo teqnikis<br />

remonti<br />

210<br />

saSualo<br />

1146<br />

mediana<br />

avejisa da saojaxo teqnikis SeZena<br />

221<br />

120<br />

ganaTleba<br />

99,5<br />

245<br />

dasveneba/sporti<br />

125<br />

99,5<br />

wveuleba<br />

dazRveva<br />

uZravi qonebis SeZena<br />

223<br />

150<br />

99<br />

99<br />

99<br />

99<br />

185


2007 წელი<br />

avejisa da saojaxo<br />

teqnikis SeZena<br />

200<br />

200<br />

saSualo<br />

mediana<br />

wveuleba<br />

92<br />

77,3<br />

sacxpvrebeli farTis<br />

da saojaxo teqnikis<br />

remonti<br />

400<br />

671<br />

ganaTleba<br />

130<br />

102,5<br />

dazRveva<br />

91,8<br />

333<br />

შემოსავლის წყაროები 32<br />

შემოსავლის წყაროები ბოლო ერთი წლის განმავლობაში<br />

2008 წელი<br />

mudmivi samuSao (nebismieri samuSao,<br />

romelic metnaklebad mudmivia, sul<br />

droebiTi mcire samuSao (mag.<br />

periduli dakveTebi)<br />

23,3%<br />

33,7%<br />

dividendi/wili/procenti<br />

1,0%<br />

pensia<br />

(asakobrivi/invalidobis/veteranobis)<br />

39,4%<br />

socialuri daxmareba<br />

bavSvis daxmareba<br />

ucxoeTSi momuSave adamianisagan<br />

regularulad miRebuli Tanxa<br />

saqarTvelos sxva regionSi momuSave<br />

adamianisagan regularulad miRebuli<br />

gaqiravebuli sakuTrebidan miRebuli<br />

Semosavali<br />

sesxad aRebuli fuli (nebismieri<br />

sesxi)<br />

Zveli danazogis gamoyeneba<br />

2,1%<br />

1,0%<br />

3,1%<br />

2,6%<br />

0,5%<br />

2,6%<br />

0,5%<br />

32 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

186


2007 წელი<br />

pensia<br />

49,6%<br />

droebiTi mcire samuSao<br />

ucxoeTSi momuSave adamianebisgan regularulad<br />

miRebuli Tanxa<br />

28,0%<br />

27,8%<br />

sxva<br />

20,1%<br />

mudmivi samuSao<br />

13,3%<br />

socialuri daxmareba<br />

saqarTvelos sxva regionSi momuSave adamianisgan<br />

regularulad miRebuli Tanxa<br />

alimenti<br />

bavSvis daxmareba<br />

sesxad aRebuli fuli<br />

nivTebis gayidva ojaxidan<br />

3,1%<br />

3,0%<br />

1,0%<br />

1,0%<br />

1,0%<br />

1,0%<br />

2008 წელი<br />

mudmivi samuSao (nebismieri samuSao,<br />

romelic metnaklebad mudmivia, sul<br />

droebiTi mcire samuSao (mag.<br />

periduli dakveTebi)<br />

233898%<br />

1500.0<br />

81935%<br />

99.0<br />

dividendi/wili/procenti<br />

pensia<br />

(asakobrivi/invalidobis/veteranobis)<br />

socialuri daxmareba<br />

bavSvis daxmareba<br />

ucxoeTSi momuSave adamianisagan<br />

regularulad miRebuli Tanxa<br />

saqarTvelos sxva regionSi momuSave<br />

adamianisagan regularulad miRebuli<br />

gaqiravebuli sakuTrebidan miRebuli<br />

Semosavali<br />

sesxad aRebuli fuli (nebismieri<br />

sesxi)<br />

Zveli danazogis gamoyeneba<br />

57388%<br />

600.0<br />

30500%<br />

360.0<br />

11750%<br />

117.5<br />

129967%<br />

300.0<br />

69980%<br />

500.0<br />

268000%<br />

1000.0<br />

30000%<br />

300.0<br />

500000%<br />

5000.0<br />

781000%<br />

7810.0<br />

1st Qtr<br />

mediana<br />

187


2007 წელი<br />

pensia<br />

droebiT mcire samuSao<br />

ucxoeTSi momuSave adamianebisgan<br />

regularulad miRebuli Tanxa<br />

sxva<br />

mudmivi samuSao<br />

socialuri daxmareba<br />

saqarTvelos sxva regionSi momuSave<br />

adamianebisgan regularulad miRebuli Tanxa<br />

510.2<br />

430<br />

1631.5<br />

1512.87<br />

1023.7<br />

999<br />

456.0<br />

456<br />

811.0<br />

723.6<br />

2500<br />

2400<br />

2947.9<br />

3072.0<br />

mediana<br />

moda<br />

alimenti<br />

bavSvis daxmareba<br />

sesxad aRebuli fuli (nebismieri sesxi)<br />

nivTebis gayidva ojaxidan<br />

აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობის შედარება სამედიცინო ჟურნალის და<br />

რესპონდენტთა მონაცემების მიხედვით 33<br />

100,00%<br />

2008<br />

2007<br />

100,0% 100,0%<br />

71,4%<br />

2,10%<br />

0%<br />

5,00%<br />

0%<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

oficialurad<br />

bavSvi saerTod ar<br />

aris<br />

registrirebuli<br />

interviuerma naxa<br />

araoficialuri<br />

Canawerebi<br />

interviuerma naxa Jurnali<br />

რეგისტრაციის ჟურნალის მიხედვით ბავშვების 95,9%-ს ჩატარებული აქვს დყტ1 და<br />

33 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

188


ოპვ1, 97,2%-ს<br />

გრაფიკზე.<br />

- ჰეპ B1. მეორე და მესამე აცრის შესახებ ინფორმაცია მოცემულია<br />

2008<br />

94,70% 94,70% 96,80%<br />

92,60%<br />

88,80%<br />

91,50%<br />

88,20% 88,20%<br />

79,10%<br />

2007<br />

I acra II acra III acra<br />

94,0% 92,0%<br />

88,0% 88,0%<br />

90,0% 89,0%<br />

80,0% 81,0%<br />

65,0%<br />

dyt opv hep b<br />

დიფთერია/ტეტანუსი/ყივანახველას (დყტ) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი<br />

მიმდინარება<br />

პირველად სამედიცინო დაწესებულებებში ჟურნალებში აცრების რეგისტრაციის<br />

გადამოწმებით ირკვევა, რომ მშობლების რწმენა აცრების შესაბამის ვადებში ჩატარების<br />

შესახებ გადაჭარბებულია და რეალურ ფაქატებთან განსვლა საშუალოდ 20%-ია. ეს<br />

ცდომილება 2,5-ჯერ მეტია ვიდრე მთლიანად საქართველოში, ანუ სომეხი ეროვნების<br />

დედები უფრო ხშირად ცდებიან აცრების დროულად ჩატარების მათეულ<br />

წარმოდგენებში.<br />

189


დყტ აცრა-2008<br />

დყტ1 დყტ2 დყტ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 0,6% 0,7%<br />

1 თვის 1,7% 1,4% 0,6%<br />

2 თვის 58,1% 75,9% 2,3% 1,4%<br />

3 თვის 18,4% 6,9% 53,7% 75,4%<br />

4 თვის 11,2% 2,8% 22,9% 7,7% 51,5% 77,0%<br />

5 თვის 6,1% 1,4% 8,0% 1,4% 21,0% 5,2%<br />

6 თვის 1,1% 2,1% 6,3% 2,1% 9,0% 3,7%<br />

7 თვის 0,6% 2,9% 2,1% 9,6% 2,2%<br />

8 თვის 0,6% 0,6% 2,4% 0,7%<br />

9 თვის 0,6% 1,1% 0,6% 1,5%<br />

10 თვის 0,6% 0,6% 2,4%<br />

11 თვის 0,6% 0,7% 0,6% 0,6%<br />

12 თვის 0,6%<br />

12 თვის მერე 1,4%<br />

დტყ აცრების სრული კურისის დროულ დასრულებას 25,5%-ით მეტი დედა მიიჩნევს,<br />

ვიდრე ოფიციალუმა ინფორმაციამ აჩვენა. სომხური მოსახლეობის ბავშვთა დყტ3-ით<br />

მოცვის დონემ 77% შეადგინა. ბავშვთა დყტ დროული აცრებიდან დანაკარგმა კი 11,4%.<br />

რაც აზერბაიჯანული მოსახლეობის მაჩვენებელზე 30,9%-ით ნაკლებია, ხოლო ქვეყნის<br />

მაჩვენებელზე 19,5%-ით ნაკლები.<br />

190


დყტ აცრა-2007<br />

დყტ1 დყტ2 დყტ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 1,1%<br />

1 თვის 1,0% 2,2%<br />

2 თვის 41,7% 34,2% 1,2% 2,4%<br />

3 თვის 25,5% 19,2% 42,2% 3,8% 1,3% 2,9%<br />

4 თვის 9,5% 4,2% 19,4% 16,7% 41,5% 42,9%<br />

5 თვის 6,3% 6,4% 8,0% 16,4% 17,3%<br />

6 თვის 5,2% 2,1% 7,9% 9,4% 8,7% 2,8%<br />

7 თვის 4,3% 6,7% 4,9% 2,8%<br />

8 თვის 2,1% 4,2% 5,7% 7,4%<br />

9 თვის 1,0% 5,5% 4,7% 8,7%<br />

10 თვის 1,0% 2,2% 3,7% 2,8%<br />

11 თვის 1,0% 1,1% 3,7%<br />

12 თვის 1,2% 2,5%<br />

12 თვის მერე 1,3%<br />

ჟურნალების მონაცემების შედარება<br />

დყტ1 დყტ2 დყტ3<br />

2007 2008 2007 2008 2007 2008<br />

დაბადებისთანავე 1,1% 0,6%<br />

1 თვის 1,0% 1,7% 0,6%<br />

2 თვის 41,7% 58,1% 1,2% 2,3%<br />

3 თვის 25,5% 18,4% 42,2% 53,7%<br />

4 თვის 9,5% 11,2% 19,4% 22,9% 41,5% 51,5%<br />

5 თვის 6,3% 6,1% 8,0% 8,0% 16,4% 21,0%<br />

6 თვის 5,2% 1,1% 7,9% 6,3% 8,7% 9,0%<br />

7 თვის 4,3% 0,6% 6,7% 2,9% 4,9% 9,6%<br />

8 თვის 2,1% 0,6% 5,7% 0,6% 7,4% 2,4%<br />

9 თვის 1,0% 0,6% 5,5% 1,1% 8,7% 0,6%<br />

10 თვის 1,0% 0,6% 2,2% 0,6% 3,7% 2,4%<br />

11 თვის 1,0% 0,6% 1,1% 0,6% 3,7% 0,6%<br />

12 თვის 1,2% 0,6% 2,5%<br />

12 თვის მერე 1,3%<br />

191


dyt3-is miRebis asakebi Jurnalebis mixedviT<br />

42%<br />

52%<br />

2007<br />

2008<br />

16%<br />

21%<br />

9% 9% 10%<br />

7% 9%<br />

5%<br />

2%<br />

4% 4% 3%<br />

0,6%<br />

2%<br />

0,6%<br />

1%<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

დოკუმენტალური მონაცემების მიხედვით დყტ აცრების სრული კურსით დროული<br />

მოცვა მიმდინარე წლის განმავლობაში 10%-ით გაიზარდა, ბავშვთა დანაკარგები დყტ<br />

აცრების მიმართ გაუარესდა და გაიზარდა 10,9%-ით.<br />

პოლიომიელიტის (ოპვ) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი მიმდინარება<br />

ოპვ აცრა-2008<br />

დაბადებისთანავე 0,6%<br />

ოპვ1 ოპვ2 ოპვ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

1 თვის 1,7% 0,6%<br />

2 თვის 57,9% 75,9% 1,7% 0,6%<br />

3 თვის 17,4% 8,8% 54,7% 74,4% 1,8%<br />

4 თვის 11,2% 2,9% 21,5% 9,8% 50,9% 75,4%<br />

5 თვის 6,7% 1,5% 7,6% 1,5% 21,8% 7,1%<br />

6 თვის 1,7% 2,2% 6,4% 2,3% 8,5% 4,0%<br />

7 თვის 0,6% 3,5% 1,5% 8,5% 1,6%<br />

8 თვის 1,2% 0,8% 2,4% 0,8%<br />

9 თვის 1,1% 0,6% 1,8% 1,6%<br />

10 თვის 0,6% 2,4%<br />

11 თვის 0,6% 0,7% 1,7%<br />

12 თვის 0,6% 0,8%<br />

12 თვის მერე 0,8%<br />

დოკუმენტალურ მონაცემებზე 25,5%-ით მეტი დედა მიიჩნევს, რომ ბავშვებმა ოპვ<br />

აცრების სრული კურისი დროულად დაასრულეს.<br />

ბავშვთა პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრებით მოცვა 50,9%-ია, ხოლო დროული<br />

ოპვ აცრებისათვის ბავშვთა დანაკარგებმა 12% შეადგინა. რაც აზერბაიჯანული<br />

მოსახლეობის ანალოგიურ მაჩვენებელზე 4-ჯერ ნაკლებია. ქვეყნისაზე კი - 2,8-ჯერ.<br />

ოპვ აცრა-2007<br />

192


ოპვ1 ოპვ2 ოპვ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 1,1%<br />

1 თვის 1,1%<br />

2 თვის 40,4% 28,7% 3,5%<br />

3 თვის 26,1% 26,1% 42,2% 32,5% 2,5%<br />

4 თვის 9,8% 4,7% 18,2% 21,7% 39,7% 37,6%<br />

5 თვის 6,4% 4,7% 6,8% 17,4% 22,2%<br />

6 თვის 5,3% 2,3% 7,9% 13,4% 8,5% 3,1%<br />

7 თვის 3,3% 6,7% 4,9%<br />

8 თვის 2,1% 2,3% 5,7% 7,3%<br />

9 თვის 2,1% 4,5% 2,6% 8,6%<br />

10 თვის 1,1% 2,2% 3,7% 3,1%<br />

11 თვის 1,1% 1,1% 3,7% 3,1%<br />

12 თვის 1,2% 2,4%<br />

12 თვის მერე 1,3%<br />

ჟურნალების მონაცემების შედარება<br />

ოპვ1 ოპვ2 ოპვ3<br />

2007 2008 2007 2008 2007 2008<br />

დაბადებისთანავე 1,1% 0,6%<br />

1 თვის 1,1% 1,7% 0,6%<br />

2 თვის 40,4% 57,9% 3,5% 1,7%<br />

3 თვის 26,1% 17,4% 42,2% 54,7%<br />

4 თვის 9,8% 11,2% 18,2% 21,5% 39,7% 50,9%<br />

5 თვის 6,4% 6,7% 6,8% 7,6% 17,4% 21,8%<br />

6 თვის 5,3% 1,7% 7,9% 6,4% 8,5% 8,5%<br />

7 თვის 3,3% 0,6% 6,7% 3,5% 4,9% 8,5%<br />

8 თვის 2,1% 5,7% 1,2% 7,3% 2,4%<br />

9 თვის 2,1% 1,1% 4,5% 0,6% 8,6% 1,8%<br />

10 თვის 1,1% 0,6% 2,2% 3,7% 2,4%<br />

11 თვის 1,1% 0,6% 1,1% 1,7% 3,7%<br />

12 თვის 1,2% 0,6% 2,4%<br />

12 თვის მერე 1,3%<br />

193


opv3-is miRebis asakebi Jurnalebis mixedviT<br />

40%<br />

51%<br />

2007<br />

2008<br />

17%<br />

22%<br />

9% 9% 9% 7% 9%<br />

5%<br />

2% 1,8%<br />

4% 2% 4% 2% 1%<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

ოპვ აცრების სრული კურსით დროული მოცვა 11%-ით გაიზარდა 2007 წელთან<br />

შედარებით , ბავშვთა დანაკარგები დროული აცრებიდან გაუარესდა და გაიზარდა<br />

10,3%-ით.<br />

ჰეპატიტი B-ს (ჰეპ B) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი მიმდინარება<br />

ჰეპ B აცრა-2008<br />

ჰეპ B1 ჰეპ B2 ჰეპ B3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 75,3% 74,6% 1,3%<br />

1 თვის 0,5% 1,3% 0,8%<br />

2 თვის 15,9% 13,0% 49,0% 65,2% 0,6% 0,8%<br />

3 თვის 1,6% 4,3% 28,9% 14,4% 1,8% 3,2%<br />

4 თვის 3,8% 0,7% 9,4% 6,8% 52,1% 76,6%<br />

5 თვის 2,2% 0,7% 5,4% 0,8% 20,0% 3,2%<br />

6 თვის 0,5% 0,7% 2,3% 9,1% 4,8%<br />

7 თვის 1,3% 1,5% 9,1% 1,6%<br />

8 თვის 0,7% 3,0%<br />

9 თვის 0,7% 1,2% 1,6%<br />

10 თვის 0,7% 1,8%<br />

11 თვის 0,7% 0,7% 0,6%<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე 0,8%<br />

ჰეპ B3-ს აცრის შემთხვევაშიც ოფიციალურსა და არაოფიციალურ მონაცემთა შორის<br />

სხვაობა 24,5%-ია, დაბადებისას მიღებული ვაქცინის პირველი დოზის შესახებ<br />

მონაცემები თითქმის იდენტურია იმ განსხვავებით, რომ დედებს 0,7%-ით ნაკლებად<br />

ახსოვთ პირველად მიღებული დოზის შესახებ. აღნიშნული ფაქტი, სავარაუდოდ<br />

სამშობიარო სახლში გაცემული ინფორმაციის ეფექტურობის დამსახურებაა. დროული<br />

194


აცრებით მოცვის დონე სომხური ეროვნების ბავშვებში 52,1%-ია. ბავშვთა დანაკარგები<br />

დროული ჰეპატიტი B-ს აცრებიდან 30,8%-ია (1,7-ჯერ ნაკლები აზრებაიჯანული<br />

ეროვნების ბავშვთა მაჩვენებელზე), ყოველი მესამე ბავშვი იკარგება აცრების<br />

დროულად ჩამთავრებისთვის. თუმცა აღნიშნული მაჩვენებელი 2,5-ჯერ ნაკლებია<br />

მთლიანი ქვეყნისაზე.<br />

ჰეპ B აცრა-2007<br />

ჰეპ B1 ჰეპ B2 ჰეპ B3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 67,8% 30,2%<br />

1 თვის 3,3% 5,0% 1,2%<br />

2 თვის 14,5% 17,5% 27,2% 3,0%<br />

3 თვის 6,7% 5,0% 23,5% 45,5% 3,4%<br />

4 თვის 0,0% 4,9% 24,9% 12,3% 34,6% 34,5%<br />

5 თვის 4,5% 2,5% 6,6% 0,0% 18,2% 19,5%<br />

6 თვის 1,1% 5,5% 5,9% 9,7% 11,5%<br />

7 თვის 1,2% 3,2%<br />

8 თვის 1,1% 4,5% 8,0%<br />

9 თვის 2,2% 11,4%<br />

10 თვის 1,1% 2,2% 3,3%<br />

11 თვის 1,2% 1,6%<br />

12 თვის 2,5% 3,2%<br />

12 თვის მერე 3,4%<br />

ჟურნალების მონაცემების შედარება<br />

ჰეპ B1 ჰეპ B2 ჰეპ B3<br />

195


2007 2008 2007 2008 2007 2008<br />

დაბადებისთანავე 67,8% 75,3% 1,3%<br />

1 თვის 3,3% 0,5% 1,2% 1,3%<br />

2 თვის 14,5% 15,9% 27,2% 49,0%<br />

3 თვის 6,7% 1,6% 23,5% 28,9%<br />

4 თვის 0,0% 3,8% 24,9% 9,4% 34,6% 52,1%<br />

5 თვის 4,5% 2,2% 6,6% 5,4% 18,2% 20,0%<br />

6 თვის 1,1% 0,5% 5,5% 0,7% 9,7% 9,1%<br />

7 თვის 1,2% 1,3% 3,2% 9,1%<br />

8 თვის 1,1% 4,5% 0,7% 8,0% 3,0%<br />

9 თვის 2,2% 0,7% 11,4% 1,2%<br />

10 თვის 1,1% 2,2% 0,7% 3,3% 1,8%<br />

11 თვის 1,2% 0,7% 1,6% 0,6%<br />

12 თვის 3,2%<br />

12 თვის მერე 3,4%<br />

hep B3-is miRebis asakebi Jurnalebis mixedviT<br />

52%<br />

2007<br />

2008<br />

35%<br />

18%<br />

20%<br />

10%<br />

9% 9%<br />

3%<br />

8%<br />

3%<br />

11%<br />

1,2%<br />

3% 2% 2% 0,6%<br />

3% 3%<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო აცრების სრული კურსით მოცვა 17%-ითაა გაზრდილი.<br />

ბავშვთა დანაკარგები დროული ჰეპატიტი B-ს აცრებიდან 19%-ით შემცირდა<br />

აცრების საწყისი დოზებით მოცვის ანალიზისას ნათელია, რომ იმუნიზაციის<br />

სამსახური საშუალოდ 16%-ით უფრო ხელმისაწვდომია სომეხი მოსახლეობისთვის,<br />

მაგრამ, აცრების მიმართ ბავშვთა დანაკარგების ზრდა ცხადყოფს, რომ იმუნიზაციის<br />

სამსახურების მუშაობა ეფექტური ვერ აღმოჩნდა ამ საშუალების გამოყენებისთვის.<br />

გარდა აღნიშნულისა ყურადსაღებია ის გარემოება, რომ სომხური ეროვნების<br />

მოსახლეობაში აცრების დროულობაზე პასუხისმგებლობა პირველ რიგში მშობელს<br />

ეკისრება, და შესაძლებელია გადაჭარბებულადაც, ვინაიდან დროულად აუცრელობის<br />

მიზეზთა შორის წამყვანი ადგილი აცრებისთვის ცრუ უკუჩვენებას - ბავშვის გაციებას -<br />

უკავია. როგორც ჩანს დედები არ არიან ინფორმირებულები ჭეშმარიტ უკუჩვენებებზე<br />

196


და/ან თვითონ წყვეტენ ბავშვის აცრა/არ აცრის საკითხს.<br />

ზემომოყვანილი გარემოებების თავიდან აცილების შემთხვევაში აცრების დროულობის<br />

მატება გაცილებით მაღალი უნდა ყოფილიყო. ვარაუდის საფუძველს იძლევა აცრების<br />

მიმართ სომხური მოსახლეობის მეტად პოზიტიური დამოკიდებულება და საშუალოდ<br />

11,3%-ით მაღალი ნდობა აცრების უსაფრთხოებისადმი ვიდრე მთლიანად ქვეყანაში,<br />

ამასთან აცრების კალენდარში (საშუალოდ 19%-ით მეტად) და აცრიშემდგომ ჩვეულ და<br />

მძიმე რეაქციებში (14,2%-ით) გარკვევის უკეთესი დონე.<br />

2008<br />

2007<br />

დყტ ოპვ ჰეპ B<br />

რესპონდენტ<br />

ჟურნალი<br />

ჟურნალი რესპონდენტ ჟურნალი რესპონდენტი<br />

ი<br />

ი<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

პირველი აცრის<br />

დაგვიანება<br />

(3 თვე და მეტი) 56.0% რესპ<br />

ჟურნ 36,10% რესპონდ 57.3% ჟურნ 40.1% რესპონდ 14.5% ჟურნ 14.9%<br />

მოერე აცრის დაგვიანება<br />

ონდ<br />

პირველი (4 თვე+) აცრის დაგვიანება 56.7% 30,80% 54.3% 37.7% 23.4% 18.2%<br />

39% 18.7 51.1% 19.2% 11.5% 9.9%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება<br />

18.7<br />

მეორე (5 თვე+) აცრის დაგვიანება 57.3% 25,70% 57.8% 34.4% 43.8% 31.0%<br />

სულ დროულად<br />

51.1% 17.6 59.3% 20.9% 44% %<br />

ჩატარებული აცრები 34% 16,00% 33,00% 12,10% 23,20% 9,00%<br />

15.4<br />

მესამე აცრის დაგვიანება<br />

54.4% 19.2 46.2% 17% 43.4% %<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული კურსი) 26.4% 15.9% 14.8% 9.9% 27.5% 8.2%<br />

2008 წლის მაჩვენებლებით დყტ–ს საწინააღმდეგო აცრის დროული მოცვა სამედიცინო<br />

ჟურნალებზე დაყრდნობით, შემცირებულია 7,6%–ით, მშობლების ინფორმაციით –<br />

0,1%–ით, ოპვ–ს – სამედიცინო ჟურნალების მონაცემებზე დაყრდნობით 18,2%–ით,<br />

რესპონდენტების თქმით 2,2%–ით, ხოლო ჰეპატიტB–ს წინააღმდეგ ვაქცინაციის მოცვა<br />

კი ასეთია: სამედიცინო ჟურნალების ინფორმაციით გაზრდილია 4,3%–ით, ხოლო<br />

მშობლების მიერ მოწოდებული მონაცემებით კი, შემცირებულია 0,8%–ით.<br />

197


აზერბაიჯანული მოსახლეობა<br />

სამოქალაქო რეგისტრაცია 34<br />

ჩატარებული კვლევის მონაცემების მიხედვით გამოკითხული აზერბაიჯანული<br />

მოსახლეობის რესპონდენტთა ბავშვების სამოქალაქო რეგისტრაცია ბოლო წლის<br />

განმავლობაში გაიზარდა 2,8%-ით (2007 – 95%-დან 2008 – 97,8%-მდე).<br />

aqvs dabadebis<br />

mowmoba<br />

97,8%<br />

2008<br />

ar aqvs<br />

dabadebis<br />

2,2%<br />

mowmoba<br />

50,0%<br />

25,0% 25,0%<br />

ar vici sad da rogor<br />

unda aviRo<br />

bavSvi sxva qveyanaSi<br />

daibada<br />

aravis uTqvams, rom<br />

dabadebis unda ameRo<br />

aqvs<br />

dabadebis<br />

mowmoba<br />

95,0%<br />

2007<br />

1,2% 1,2%<br />

2,4%<br />

ar aqvs<br />

dabadebis<br />

mowmoba<br />

5,0%<br />

ar vici sad da<br />

rogor unda<br />

moxdes bavSvis<br />

dabadebis<br />

mowmobis aReba<br />

jer ar<br />

damWirvebia<br />

sxva<br />

34 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

198


ბავშვის ასაკი დაბადების მოწმობის აღებისას<br />

2008 weli 2006 weli<br />

0% 1%<br />

3%<br />

2%<br />

17% 29%<br />

26%<br />

19%<br />

14%<br />

17%<br />

19%<br />

4%<br />

1%<br />

0%<br />

7%<br />

2%<br />

1 dRe 2 dRe 3 dRe 4 dRe 5 dRe 6 dRe 7 dRe 8-14<br />

dRe<br />

2% 2%<br />

1% 1%<br />

0%<br />

2% 0% 0%<br />

15-30<br />

dRe<br />

16%<br />

12%<br />

1-2 Tve2-6 Tve6 Tveze ar<br />

meti maxsovs<br />

დაბადების მოწმობის აღებაში 40,4%-ს ფული არ გადაუხდია. რესპონდენტთა 9,0%-მა კი<br />

დაბადების მოწმობის საბუთის აღებაში გადაიხადა თანხა საშუალოდ 10 ლარი, რაც 2-<br />

ჯერ მეტია ვიდრე ერთი წლის წინ.<br />

2008<br />

gadaixada Tanxa<br />

თანხის გადახდა დაბადების მოწმობის აღებისას<br />

ar gadauxdia<br />

9,0%<br />

50,6%<br />

ar maxsovs/ miWirs pasuxi<br />

40,4<br />

68,8%<br />

12,5%<br />

6,3% 6,3% 6,3%<br />

7 lari 10 lari 11 lari 15 lari ar<br />

vici/ar<br />

maxsovs<br />

2007<br />

8,1%<br />

gadaixada Tanxa<br />

46,7%<br />

ar gadauxdia<br />

11,8%<br />

1,9%<br />

0,6% 0,6%<br />

ar maxsovs/ miWirs pasuxi<br />

41,4%<br />

5 lari 8 lari 10 lari ar vici, ar<br />

maxsovs<br />

აზერბაიჯანულ მოსახლეობაში 3,8%-ით შემცირდა თანხის გადახდის შემთხვევები,<br />

სამოქალაქო რეგისტრაციაში თანხის გადახდა 1,4-ჯერ იშვიათია ვიდრე მთლიანად<br />

ქვეყანაში დაფიქსირებული (16,5%).<br />

199


2008<br />

azerbaijanuli mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

16,5%<br />

9,0%<br />

Tanxa gadaixada<br />

იმ რსპონდენტთა შორის, რომელთაც სამოქალაქო რეგისტრაცია არ გაუვლია: 50%-მა არ<br />

იცის, თუ სად და როგორ უნდა აიღოს ბავშვის დაბადების მოწმობა; ბავშვის სხვა<br />

ქვეყანაში დაბადების გამო მოწმობის არქონა განპირობებულია 25%-ში;<br />

გამოკითხულთა 25%-ს ამის მიზეზად ასახელებს, რომ არავის გაუფრთხილებია ამის<br />

შესახებ;<br />

აზერბაიჯანული ეროვნების დედებმა 3,5-ჯერ უფრო ხშირად არ იციან სამოქალაქო<br />

რეგისტრაციის ადგილი და წესი ვიდრე მთლიანობაში დედებმა (17,1%).<br />

სამედიცინო რეგისტრაცია 35<br />

რესპონდენტთა 99,5%-ის ბავშვებს სამშობიარო სახლის გარდა სხვა სამედიცინო<br />

დაწესებულებებშიც გავლილი აქვთ სამედიცინო რეგისტრაცია რაც 0,5%-ით<br />

ნაკლებია გასული წლის მაჩვენებელზე.<br />

2008<br />

35 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

200


7-13 dRe<br />

25,4%<br />

aqvs<br />

gavlili<br />

samedicino<br />

registracia<br />

99,5%<br />

14-20 dRe<br />

21-30 dRe<br />

1 Tve<br />

12,2%<br />

17,1%<br />

14,9%<br />

2 Tve<br />

4,4%<br />

3 Tve<br />

3,3%<br />

ar aqvs<br />

gavlili<br />

0,5%<br />

4 Tve<br />

5 Tve da meti<br />

1,1%<br />

1,1%<br />

2007<br />

7 dRe<br />

8,1%<br />

8 dRe<br />

2,5%<br />

gavlili aqvs<br />

samedicino<br />

regstracia<br />

samSobiaros<br />

ar aqvs<br />

gavlili<br />

registracia<br />

8,0%<br />

92,0%<br />

10 dRe<br />

12 dRe<br />

14 dRe<br />

15-20 dRe<br />

21 dRe<br />

1 Tve<br />

2 Tve<br />

8,8%<br />

1,3%<br />

10,6%<br />

3,7%<br />

4,4%<br />

20,0%<br />

15,0%<br />

ar vici/ ar<br />

maxsovs<br />

0,0%<br />

3 Tve<br />

3 Tveze meti<br />

5,0%<br />

1,9%<br />

ar vici/ ar maxsovs<br />

18,7%<br />

მიმდინარე წელს ბავშვები სამედიცინო დაწესებულებებში აღრიცხვაზე აყვანილი არიან<br />

უფრო ადრეულ ასაკში, ვიდრე შარშან: პირველი ორი კვირის განმავლობაში<br />

რეგისტრაცია 1,2-ჯერ გაზრდილია. აღნიშნული მატება შესაბამისად მოხდა 1 თვის და<br />

უფრო გვიან ასაკში რეგისტრაციის წილის კლების ხარჯზე. პირველი კვირის<br />

განმავლობაში სამედიცინო აღრიცხვაზე დაყენებულ ბავშვთა წილი 15,6%-ით ნაკლებია<br />

ეროვნულ მაჩვენებელზე.<br />

იმ ოჯახებში, რომლის ბავშვსაც გავლილი აქვს სამედიცინო რეგისტრაცია, 32,6%-ში<br />

ბავშვის აღრიცხვაზე აყვანა მოხდა სახლში, ხოლო 66,9%-ში - ეს პროცესი<br />

განხორციელდა ამბულატორიაში/პოლიკლინიკაში; გასული წლის განმავლობაში<br />

სახლში რეგისტრაცია შემცირდა 41,8%-ით, ამბულატორია/პოლიკლინიკაში - გაიზარდა<br />

41,9%-ით.<br />

2008<br />

saxlSi<br />

32,60%<br />

2007<br />

saxlSi<br />

ambulatoriaSi/p<br />

oliklinikaSi<br />

44,60%<br />

51,60%<br />

201<br />

ambulatoriaSi/p<br />

oliklinikaSi<br />

66,90%<br />

saavadmyofoSi<br />

2,70%


შემთხვევათა 38,1%-ში ბავშვთა სამედიცინო დარეგისტრირება მოხდა უბანზე ექიმის<br />

შემოვლისას, 25,4%-ში - მაშინ, როდესაც ოჯახს პირველად დასჭირდა ექიმის<br />

მომსახურებით სარგებლობა; ხოლო 17,7%-ში - ამბულატორია/პოლიკლინიკაში<br />

დაბარებით. მიმდინარე წელს აღრიცხვაზე აყვანის ძირითადი საშუალება ანალოგიურია<br />

გასული წლისა, მაგრამ ექიმის უბანზე შემოვლისას ბავშვთა აღრიცხვა წილობრივად<br />

შემცირებულია 36,6%-ით. აზრერბაიჯანულ მოსახლეობაში ბავშვთა სამედიცინო<br />

რეგისტრაციაზე ავანა იმეორებს ქვეყანაში არსებულ ზოგად ტენდენციებს, და<br />

უკავშირდება სამედიცინო სისტემის აქტივობას და პირველი სამედიცინო მომსახურების<br />

მიღებას.<br />

2008<br />

9,90%<br />

8,30% 0,60%<br />

38,10%<br />

25,40%<br />

17,70%<br />

ubnis eqimis Semovlis dros<br />

damibares ambulatoriSi/poliklinikaSi<br />

pirvelad roca damWirda eqimi<br />

roca pirvelad asacrelad miviyvane<br />

samSobiaroSi momces baraTi<br />

ar vici<br />

4,4%<br />

1,2%<br />

3,7%<br />

15,0%<br />

2007 w<br />

75,7%<br />

ubnis eqimis Semovlis dros aiyvanes aRricxvaze/<br />

registraciaze<br />

damibares ambulatoriaSi<br />

roca pirvelad damWirda eqimis momsaxurebiT sar<strong>ge</strong>bl<br />

roca pirvelad miviyvane asacrelad<br />

samSobiaroSi momces baraTi<br />

სომხურ მოსახლეობათან შედარებით<br />

იშვიათად ხდება.<br />

ამბულატორიაში დარეგისტრირება 4,9%-ით<br />

ბავშვთა სამედიცინო აღურიცხაობა განპირობებულია თანაბრად (33,3%),<br />

განაწილებული სამი მიზეზით: 1. დარეგისტრირების ადგილის და წესის არცოდნა; 2.<br />

ბავშვის სხვა ქალაქში დაბადება, და 3. რომ ელოდებიან ექიმის დახმარების საჭიროების<br />

202


დადგომას.<br />

იმუნიზაციის მნიშვნელობა და უსაფრთხოება36<br />

რესპონდენტების მიერ სპონტანურად გახსენებული მართვადი ინფექციური<br />

დაავადებებიდან 45,1%-ში სახელდება ჰეპატიტი B; 36,3%-ში - დიფთერია; შემთხვევათა<br />

23,1%-ში კი - პოლიომიელიტი. 35%-ს არ სმენია ამ დაავადებების სესახებ;<br />

შეხსენების შემდეგ პოლიომიელიტი რესპონდენტებს ახსენდებათ შემთხვევათა 75,1%-<br />

ში. 62,4%-ში სმენიათ დიფთერიის შესახებ. ჰეპატიტი B – 53,0%-ში; ინფექციური<br />

დაავადებებიდან ყველაზე დაბალი ცნობადობით ტეტანუსი გამოირჩა (25,4%).<br />

გახსენების შემდეგაც საერთოდ ვერ იგონებს ამ დაავადებებს 2,8%;<br />

2008<br />

spontanuri cnobadoba cnobadoba baraTiT cnobdoba sul<br />

98,4%<br />

97,8% 97,8%<br />

75,1%<br />

36,3%<br />

62,4%<br />

0,5%<br />

25,8%<br />

25,4%<br />

9,3%<br />

48,9%<br />

39,8%<br />

23,1%<br />

45,1%<br />

53,0%<br />

35,2% 37,9%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti ar vici<br />

2007<br />

spontanuri cnobadoba cnobadoba baraTiT cnobdoba sul<br />

91,3%<br />

84,4%<br />

66,3% 62,5%<br />

50,0%<br />

41,9% 42,5%<br />

41,2%<br />

28,1%<br />

28,7%<br />

36<br />

23,1%<br />

23,7% 25,0%<br />

ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები 13,1% ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 16,2% 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, 4,4%<br />

27,5% ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti ar vici<br />

203


აზერბაიჯანული მოსახლეობის მონაცემების მიხედვით მართვადი დაავადებების<br />

საერთო ცნობადობის საშუალო მაჩვენებელმა 74%-ს მიაღწია და გაუმჯობესდა 11,6%-<br />

ის ფარგლებში: დიფთერიისათვის - 14%-ით, ტეტანუსისათვის - 2.3%-ით;<br />

ყივანახველასთვის - 8%-ით; პოლიომიელიტისათვის - 32%-ით, ხოლო ჰეპატიტი B-<br />

სთვის - 6,5%-ით. იმ დაავადებათა წილი, რომელთა შესახებაც არ სმენიათ გაიზარდა<br />

საშუალოდ 13%-ით (2007 წ 25%-დან 2008წ 37,9%-მდე).<br />

აზერბაიჯანელი მშობლების ინფექციური დაავადებების საერთო ცნობადობა<br />

საშუალოდ 18%-ით ჩამორჩება სომხური მოსახლების ცნობადობას. განსაკუთრებით<br />

ტეტანუსისა (35,1%-ით) და ყივანახველასი (34,9%-ით). ასევე, ცნობადობის მატების<br />

ტემპიც 4-ჯერ დაბალია ვიდრე სომხურ მოსახლეობაში.<br />

azerbaijanuli mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

difTeris<br />

98,4%<br />

105,1%<br />

tetanusi<br />

25,8%<br />

83,5%<br />

yivanaxvela<br />

poliomieliti<br />

hepatiti <br />

48,9%<br />

95,4%<br />

97,8%<br />

106,0%<br />

97,8%<br />

107,0%<br />

ar msmenia<br />

21,4%<br />

37,9%<br />

მთლიანად საქართველოსთვის დაავადებების საერთო ცნობადობის დაფიქსირებულ<br />

დონეს აზერბაიჯანელი ეროვნების მშობელთა ცნობადობა საშუალოდ 25,6%-ით<br />

ჩამორჩება, რასაც დიდწილად ტეტანუსისა და ყივანახველას დაბალი ცნობადობა<br />

აპირობებს.<br />

იმუნიზაციისადმი განწყობა მოსახლეობაში რეალისტური, პოზიტიურია. ამ პროცესს<br />

რესპონდენტთა საშუალოდ 84,1% ყველა მართვადი დაავადების წინააღმდეგ<br />

სავალდებულოდ მიიჩნევს. ტეტანუსის აცრას სავალდებულოდ თვლის გამოკითხულთა<br />

93,6%, ყივანახველასთვის - 89,9%, დიფთერიისათვის - 79,3%, ჰეპატიტი B-სთვის -<br />

79,2%; პოლიომიელიტისთვის - 78,7%;<br />

2008<br />

204


nebayoflobiTia savaldebuloa ar vici<br />

93,6%<br />

79,3%<br />

19,6%<br />

1,1% 4,3% 2,1%<br />

10,1%<br />

89,9%<br />

0,0%<br />

20,2%<br />

78,7%<br />

1,1%<br />

19,7%<br />

79,2%<br />

1,1%<br />

difteria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti <br />

2007<br />

nebayoflobiTia savaldebuloa ar vici<br />

85,2%<br />

86,4%<br />

84,9%<br />

88,7%<br />

89,1%<br />

14,1%<br />

0,7%<br />

11,4%<br />

2,3%<br />

12,1%<br />

3,0%<br />

10,4%<br />

0,9%<br />

9,6%<br />

1,4%<br />

difteria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti <br />

პროფილაქტიკური აცრების სავალებულოდ ჩატარების განცდა აზერბაიჯანული<br />

მოსახლეობის დედებში 2,7%-ის ფარგლებშია შემცირებული გასულ წელთან<br />

შედარებით.<br />

კვლევის შედეგებით, ინფექციური დაავადებებისგან ბავშვის დასაცავად აცრების<br />

წარმოების აუცილებლობის ზოგადი გაცნობიერება მაღალია. რესპონდენტთა 94,0%-ის<br />

აზრით ბავშვებისათვის ინფექციური დაავადებების საწინააღმდეგო აცრების ჩატარება<br />

აუცილებელია. სასურველად, მაგრამ არააუცილებლად, მიიჩნევს - 4,4%;<br />

გასულ წელთან შედარებით აცრების ჩატარების აუცილებლობის განცდა გაიზარდა<br />

205


7,1%-ით.<br />

94,0%<br />

86,9%<br />

2008 2007<br />

4,4%<br />

8,8%<br />

0,6%<br />

1,6%<br />

3,7%<br />

acrebis Catareba<br />

aucilebelia<br />

acrebis Catareba<br />

sasurvelia, magram<br />

ara aucilebeli<br />

acrebis Catareba ar<br />

aris saWiro<br />

zedmetia<br />

ar vici<br />

მიუხედავად დაავადებების დაბალი ცოდნისა აზერბაიჯანულ მოსახლეობაში ზოგადად<br />

აცრების წარმოების პროცესი უფრო მაღალია ვიდრე სომხურ მოსახლეობაში და<br />

მთლიანად ქვეყანაში (შესაბამისად 5,4%-ით და 1%-ით)<br />

94,0% 93,0%<br />

azerbaijanuli mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

4,4%<br />

5,6%<br />

0,9% 0,2% 1,7% 0,4%<br />

acrebis Catareba<br />

aucilebelia<br />

acrebis Catareba<br />

sasurvelia,<br />

magram ara<br />

aucilebeli<br />

acrebis Catareba<br />

aucilebelia<br />

zogierT<br />

infeqciebisaTvis<br />

acrebis Catareba<br />

ar aris saWiro<br />

ar vici<br />

ცალკეული მართვადი დაავადების წინააღმდეგ აცრის ჩატარება აუცილებელია<br />

რესპონდენტთა უმრავლესობის აზით; საშუალოდ 4,1%-ისთვის - სასურველია;<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრებს აუცილებლად მიიჩნევს რესპონდენტთა 95,5%;<br />

ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრებს - 97,9%; ყივანახველას საწინააღმდეგოს - 96,6%;<br />

პოლიომიელიტის და ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგოს - 94,9%;<br />

არცერთი მართვადი დაავადების საწინააღმდეგო აცრები არცერთხელ არ არის<br />

მიჩნეული ზედმეტად/არასაჭიროდ;<br />

2008<br />

aucilebelia<br />

sasurvelia<br />

95,5% 97,9% 96,6% 94,9% 94,9%<br />

206


2007<br />

aucilebelia sasurvelia ar aris saWiro<br />

88,5%<br />

81,7%<br />

83,1%<br />

83,0%<br />

79,5%<br />

15,3%<br />

2,3%<br />

13,7%<br />

6,8%<br />

12,3%<br />

4,6%<br />

9,6%<br />

1,0%<br />

14,9%<br />

1,4%<br />

difteria tetanusi yivanaxvela პოლიომიელიტი ჰეპატიტი B<br />

მიმდინარე წელს ცალკეული აცრების აუცილებლობის გაცნობიერება გაზრდილია 13%-<br />

ის ფარგლებში: ყველაზე მეტად ტეტანუსის (18,4%-ით), ყველაზე ნაკლებად -<br />

პოლიომიელიტის (6,4%-ით) მიმართ.<br />

აზერბაიჯანელ მშობელთა შორის სავალდებულო და აუცილებელ ინფექციათა<br />

პრიორიტეტები შეცვლილია. თუ წინა წელს ყველაზე ნაკლებსავალდებულოდ<br />

ყივანახველას, ხოლო არააუცილებლად ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრა მიიჩნეოდა,<br />

წელს ამ უკანასკნელის სავალდებულო ჩატარების აღქმა 43,6%-ით, ხოლო<br />

აუცილებლობის - 97,9%-ითაა გაზრდილი და პირველი რიგის ინფექციას წარმოადგენს.<br />

ყველაზე ნაკლებაუცილებლად პოლიომიელიტის და ჰეპატიტ B –ს აცრები აღიქმება.<br />

აცრების აუცილებლობის დასახელებულ არგუმენტთა 54,1%-ში მშობლები მიიჩნევენ,<br />

რომ აცრის შემდეგ ბავშვს მსუბუქად გადააქვს დაავადება; 47,5%-ში მიიჩნევენ, რომ აცრა<br />

აძლიერებს იმუნიტეტს; ხოლო 43,6%-ში კი - ასაბუთებენ იმით, რომ ბავშვს აღნიშნული<br />

დაავადება აღარ შეხვდება. მხოლოდ შემთხვევათა 5,5%-შია აცრა დასახელებული,<br />

207


როგორც დაავადების ლეტალური გამოსავლისაგან დაცვის მექანიზმი.<br />

აცრის აუცილებლობის არგუმენტირებას ვერ აკეთებს 14,4%.<br />

2008<br />

aZlierebs imunitets<br />

47,5%<br />

acris Sedegad bavSvs msubuq formaSi gadaaqvs<br />

daavadeba<br />

54,1%<br />

acris Sedegad bavSvs aRar Sexvdeba aRniSnuli<br />

daavadeba<br />

43,6%<br />

amcirebs dainficirebis/ daavadebis Sexvedris<br />

SesaZleblobas<br />

27,1%<br />

Tu daavadeba acris gareSe Sexvda bavSvs,<br />

SesaZloa seriozuli garTulebebi gamoiwvios<br />

5,5%<br />

ubralod vici, rom saWiroa<br />

14,4%<br />

2007<br />

acris Sedegad bavSvs msubuq formaSi gadaaqvs<br />

daavadeba<br />

38,4%<br />

aZlierebs imunitets<br />

24,5%<br />

acris Sedegad bavSvs aRar Sexvdeba aRniSnuli<br />

daavadeba<br />

29,8%<br />

amcirebs dainficirebis/ daavadebis Sexvedris<br />

SesaZleblobas<br />

6,6%<br />

Tu daavadeba acris gareSe Sexvda bavSvs,<br />

SesaZloa seriozuli garTulebebi gamoiwvios<br />

25,2%<br />

ubralod vici, rom saWiroa<br />

22,5%<br />

კვლევისას რესპონდენტთა 83,0%-მა დაასტურა, რომ საქართველოში ბავშვისთვის<br />

ინფექციური დაავადების საწინააღმდეგო ზოგადად აცრის ჩატარება უსაფრთხოა,<br />

გასულ წელთან შედარებით აცრების უსაფრთხოების განცდამ მშობელებში 24,3%-ით<br />

მოიმატა. აცრების გარკვეულწილად/ნაწილობრივი ხიფათის აღქმა არსებობს დედათა<br />

7,1%-ში, სახიფათოობის კი - მხოლოდ 1,1%-ში;<br />

acrebis Catareba sruliad<br />

usafrTxoa<br />

58,70%<br />

83,0%<br />

ar vici<br />

acrebis Catareba<br />

garkveulwilad/nawilobriv<br />

saxifaToa<br />

acrebis Catareba saxifaToa<br />

saxifaToa mxolod<br />

zogierTi acris Catareba<br />

0,1%<br />

8,8%<br />

7,1%<br />

6,30%<br />

0,06<br />

33,3%<br />

34,40%<br />

72%<br />

27,3%<br />

2008<br />

2007<br />

208<br />

9,1%<br />

6,1%<br />

12,1%<br />

6,1%


აცრების ზოგადად წარმოების უსაფრთხოების განცდა 0,5%-ით მეტია ვიდრე მთიანად<br />

საქრთველოს დედებში. ნაწილობრივ საფრთხესაც 5,5%-ით იშვიათად ხედავენ, ვიდრე<br />

მთლიანობაში რეგისტრირდება, თუმცა სომხური ეროვნების მშობლები 10%-ით მეტად<br />

არიან დარწმუნებული აცრების უსაფრთხოებაში.<br />

azerbaijanuli mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

sruliad usafrTxoa<br />

83,0%<br />

82,5%<br />

garkveulwilad/nawilobriv<br />

saxifaToa<br />

7,1%<br />

12,6%<br />

saxifaToa<br />

0,1%<br />

1,3%<br />

saxifaToa, mxolod<br />

zogierTi acris Catareba<br />

ar vici<br />

1,1%<br />

8,8%<br />

2,7%<br />

არცერთი ცალკეული კონკრეტული აცრის სახეობა რესპონდენტთაგან არ შეფასებულა<br />

როგორც ხიფათის შემცველი.<br />

აცრების გარკვეულწილად სახიფათოობის მიზეზს 73,3%-ში აკავშირებენ ექიმის<br />

არასაკმარის კვალიფიკაციასთან და 60%-ში ექიმისგან შეცდომის დაშვებასთან; 26,7%-ში<br />

- აცრასთან დაკავშირებულ გართულებასთან. ძირითადი წარმოდგენები აცრების<br />

azerbaijanuli mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

vaqcinis uxarisxobis gamo<br />

20,0%<br />

37,5%<br />

ar vendobi vaqcinis mwarmoebel qveyanas<br />

vaqcinis gamoyenebis vadebi SeiZleba iyos<br />

darRveuli<br />

eqimebis arasakmarisi kvalifikaciis gamo<br />

eqimis Secdomis gamo<br />

ar aris daculi higienuri normebi<br />

imunizaciis kabinetSi<br />

saSiSia im garTulebebisgamo, romelsac iwvevs<br />

acra<br />

3,1%<br />

13,3%<br />

12,4%<br />

11,4%<br />

16,0%<br />

6,7%<br />

2,6%<br />

26,7%<br />

39,8%<br />

60,0%<br />

73,3%<br />

209


საფრთხეს უკავშირებს იმუნიზაციის სამსახურის სისტემურ შესაძლო ხარვეზებს და<br />

შემდეგ თვით აცრისშემდგომ შესაძლო გართულებებს.<br />

ექიმის დაბალი კვალიფიკაციის და შეცდომის რისკთან დაკავშირებული შიში საერთო<br />

ქვეყნის მაჩვენებლებზე გაცილებით მეტია (შესაბამისად 61,9%-ით და 44%-ით),<br />

აღნიშნულ ფაქტს ადგილი არა აქვს სომხურ მოსახლეობაში.<br />

ინფორმირებულობა აცრისშემდგომი გართულებების შესახებ<br />

მშობელთა სპონტანურად გახსენებული აცრისშემდგომი ჩვეული რეაქციებიდან<br />

ყველაზე ხშირად სახელდება 38 O C-მდე ტემპერტურა (61,0%), სიხშირის მიხედვით<br />

შემდეგია - ბავშვის გაღიზიანება/ჭირვეულობა (40,7%) და ნანემსრის<br />

შესიება/დაწითლება (33,0%);<br />

temperatura 38-mde<br />

temperatura 38 da meti<br />

nanemsris Sesieba/dawiTleba<br />

nanemsris daCirqeba<br />

umadoba<br />

Wirveuloba/gaRizianeba<br />

zogadi sisuste<br />

dambla/kidurebis umoqmedoba<br />

muclis tkivili<br />

umoqmedoba<br />

oflianoba<br />

krunCxvebi<br />

xangrZlivi tirili (saaTze meti)<br />

Rebineba<br />

cnobierebis darRveva<br />

alergiuli reaqcia<br />

gamonayari kanze<br />

tvinis anTeba<br />

ar vici<br />

15,90%<br />

13,2%<br />

17,60%<br />

1,1%<br />

12,10%<br />

6,0%<br />

10,40%<br />

12,60%<br />

22,0%<br />

11,50%<br />

0,50%<br />

2,20%<br />

1,60%<br />

1,1%<br />

3,30%<br />

1,10%<br />

7,1%<br />

9,30%<br />

1,1%<br />

6,60%<br />

1,10%<br />

9,3%<br />

11,00%<br />

3,3%<br />

1,60%<br />

0,50%<br />

12,1%<br />

32,40%<br />

33,0%<br />

61,0%<br />

40,7%<br />

Cveuli reaqciebi<br />

aSg<br />

40,10%<br />

210


aSg<br />

temperatura 38-mde<br />

temperatura 38 da meti<br />

nanemsris Sesieba/dawiTleba<br />

nanemsris daCirqeba<br />

umadoba<br />

Wirveuloba/gaRizianeba<br />

zogadi sisuste<br />

dambla/kidurebis umoqmedoba<br />

muclis tkivili<br />

umoqmedoba<br />

xvela<br />

oflianoba<br />

Tvalis garsis anTeba/koniuqtiviti<br />

sunTqvis gaZneleba<br />

krunCxvebi<br />

xangrZlivi tirili (saaTze meti)<br />

Rebineba<br />

cnobierebis darRveva<br />

7,1%<br />

15,9%<br />

18,2%<br />

14,7%<br />

17,6%<br />

12,1%<br />

18,9%<br />

8,3%<br />

10,4%<br />

12,6%<br />

15,1%<br />

5,8%<br />

11,5%<br />

0,5%<br />

8,8%<br />

2,2%<br />

2,8%<br />

1,6%<br />

2,8%<br />

1,2%<br />

3,3%<br />

5,4%<br />

1,3%<br />

3,9%<br />

1,1%<br />

19,1%<br />

7,5%<br />

9,3%<br />

5,2%<br />

6,6%<br />

1,1%<br />

3,0%<br />

B13 აზერბაიჯანელი<br />

alergiuli reaqcia<br />

ეროვნების დედების 11,0% აზრით ინფექციური დაავადების<br />

17,3%<br />

საწინააღმდეგო gamonayari აცრებმა, kanze 1,6% შეიძლება 6,2%<br />

გამოიწვიოს შემდეგი ტიპის<br />

რეაქციები/გართულებები:<br />

tvinis anTeba 0,5%<br />

შემთხვევათა 1,0% 32,4%-ში - 38 O C-ზე მაღალი ტემპერტურა;<br />

dasieba 0,3%<br />

17,6% შემთხვევაში - ნანემსრის შესიება/დაწითლება, 15,9%-ში კი - 38 O C-მდე<br />

garTuleba Tirkmelebze 0,1%<br />

ტემპერტურა; არ იცის მძიმე გართულებების შესახებ შემთხვევათა 12,1%-მა.<br />

uZiloba<br />

sikvdilianoba<br />

ar vici<br />

0,1%<br />

0,1%<br />

25,2%<br />

32,4%<br />

azerbaijanuli<br />

mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

40,1%<br />

იმ რესპონდენტების აზრით, ვისაც აცრებთან დაკავშირებულ რისკებს შორის ყველაზე<br />

მნიშვნელოვნად გართულების საშიშროება (26,7%) მიაჩნია, ამ გართულებებში ხშირ<br />

შემთხვევაში ერევათ აცრის შემდგომი ჩვეული რეაქციები (როგოროცაა 38 O C-მდე<br />

ტემპერატურა და ნანემსრის შესაიება/დაწითლება). აზერბაიჯანელ დედათა<br />

წარმოდგენები აცრისშემდგომ შესაძლო მძიმე რეაქციებზე განსხვავებულია დანარჩენი<br />

რეგიონების წარმოდგენებისგან.<br />

ინფორმირებულობა აცრების ვადებთან დაკავშირებით 37<br />

გამოკითხვაში მონაწილე რესპონდენტთა 60,4% აცნობიერებს პროფილაქტიკური<br />

აცრების დროულად ჩატარების აუცილებლობის მნიშვნელობას; ვადების დაცვის<br />

მნიშვნელობის ცოდნა ჯერ კიდევ არ არის საკმარისი და შეადგენს 20,9%; მათი წილი, კი<br />

37 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

211


ვისი აზრითაც აცრების დროულად ჩატარება მეტ-ნაკლებად უნმიშვნელოა - 4,4%-ს<br />

შეადგენს. დროული აცრების მნიშვნელობის შესახებ არ იცის 14,3%-მა.<br />

2008 2007<br />

aucilebelia<br />

34,3%<br />

60,4%<br />

sakmaod mniSvnelovania<br />

kargia, magram ar aris mniSvnelovani<br />

ar aqvs mniSvnelba rodis Cautardeba,<br />

mTavaria Cautardes<br />

1,6%<br />

2,7%<br />

4,4%<br />

20,9%<br />

15,0%<br />

11,9%<br />

aranairi mniSvneloba ar aqvs<br />

1,3%<br />

ar vici/miWirs pasuxis gacema<br />

14,3%<br />

33,1%<br />

მართალია დედების უმრავლესობის აზრით აცრების დროულად ჩატარება<br />

აუცილებელია, მაგრამ მათი განწყობა 16,4%-ით ჩამორჩება ქვეყნის საერთო<br />

მაჩვენებელს. აზერბაიჯანულ ეროვნებაში 4,3%-ით ხშირად, ვიდრე ქვეყანაში<br />

მთლიანად, მიაჩნიათ რომ აცრების კალენდრის დაცვა საკმაოდ მნიშვნელოვანია და არა<br />

აუცილებელი. ეს ტენდენცია განსხვავდება სომეხი დედების განწობისგან, რომელიც<br />

საერთოქვეყნის ანალოგიურია.<br />

aucilebelia<br />

60,4%<br />

76,8%<br />

sakmaod mniSvnelovania<br />

20,9%<br />

16,6%<br />

kargia, magram ar aris mniSvnelovani<br />

1,7%<br />

2,9%<br />

ar aqvs mniSvnelba rodis Cautardeba,<br />

mTavaria Cautardes<br />

2,8%<br />

1,0%<br />

aranairi mniSvneloba ar aqvs<br />

ar vici/miWirs pasuxis gacema<br />

0,3%<br />

2,4%<br />

14,3%<br />

azerbaijanuli<br />

mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

აცრების ვადების დაცვის აუცილებლობის აღქმა არ არის შეცვლილი კვლევის წინა<br />

212


ეტაპთან შედარებით. ეს მაჩვენებელი 14,4%-ით ჩამორჩება დანარჩენი ქვეყნისთვის<br />

დაფიქსირებულ სიდიდეს.<br />

იმუნიზაციის სახელმწიფო კალენდრით დადგენილი აცრების პირველადი კურსის<br />

შესახებ საკვლევი კონტინგენტის მშობელთა გათვითცნობიერება ჯერ კიდევ არ არის<br />

საკმარისი: პირველადი აცრების კურსი 3 დოზისგან რომ შედგება იცის: დიფთერიის<br />

საწინააღმდეგოდ - მხოლოდ 58,7%-მა (გასულ წელთან შედარებით შემცირდა 8,5%-<br />

ით). საწინააღმდეგოდ - 74,4%-მა (შემცირდა 2,9%-ით). ყივანახველას საწინააღმდეგოდ -<br />

მხოლოდ 61,8%-მა (შემცირდა 4,9%-ით), პოლიომიელიტის საწინააღმდეგოდ -<br />

მხოლოდ 53,8%-მა (შემცირდა 22,8%-ით), ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგოდ - მხოლოდ<br />

51,1%-მა (შემცირდა 9,2%-ით). აცრის სრული კურსის შემადგენელი დოზების<br />

რაოდენობაზე ყველაზე მწირი ცოდნა ჰეპატიტი B-ის საწინააღმდეგო აცრის ჯერადობის<br />

შესახებ აქვთ მშობლებს.<br />

acrebis dozebis swori raodenobis codna<br />

2008<br />

67,4%<br />

58,7%<br />

74,4%<br />

77,3%<br />

66,7%<br />

61,8%<br />

53,8%<br />

76,4%<br />

60,3%<br />

51,1%<br />

2007<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti <br />

იმ დედათა წილი, რომელთაც ყველა დაავადების აცრების პირველადი კურსის<br />

დოზების ჯერადობა სწორად იცის საშუალოდ 62,6% შეადგენს. საქართველოს<br />

მაჩვენებელზე აზრებაიჯანელი დედების ცოდნა აცრის დოზების რაოდენობის<br />

თაობაზე საშუალოდ 10%-ით მაღალია, და მცირედად (6,8%-ით) ჩამორჩება სომეხი<br />

ეროვნების დედების ცოდნას.<br />

azerbaijanuli mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

58,7%<br />

66,8%<br />

74,4%<br />

61,8%<br />

43,3% 42,2%<br />

61,6%<br />

53,9%<br />

51,1% 48,8%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti <br />

ყოველმა მესამე აზრებაიჯანელმა დედამ არ იცის ჩასატარებელი აცრის მისაღები<br />

დოზების რაოდენობა.<br />

10 რესპონდენტი დედიდან მხოლოდ ყოველი ოთხი (40-45%) მიიჩნევს, რომ იცის<br />

213


რომელ ასაკებში უნდა ჩაუტარდეს 12 თვემდე ბავშვებს აცრები: დიფთერიის<br />

საწინააღმდეგო აცრების ვადების ცოდნას ადასტურებს დედათა - 44,7% (17,7%-ით მეტი<br />

ვიდრე 1 წლის წინ), ტეტანუსისას - 44,7% (5,7%-ით მეტი),; ყივანახველასის - 40,4%<br />

(13,4%-ით მეტი); პოლიომიელიტისას - 39,9% (6,6%-ით მეტი); ჰეპატიტ B-სას - 42,1%<br />

(17,1%-ით მეტი);<br />

გამოკითხულთა საშუალოდ 58%-მა არ იცის როდის უნდა ჩაუტაროს ბავშვს სხვადასხვა<br />

აცრა, რაც ქვეყნის საშუალო მაჩვენებელზე საშუალოდ 12%-ით მეტია.<br />

იმ დედათა წილი, რომემელნიც თვლიან, რომ იციან დყტ და ოპვ აცრის ვადები - 42,2%-<br />

ს შეადგენს. ასეთ დედათა წილი ბოლო ერთი წლის განმავლობაში 1,4-ჯერაა<br />

გაზრდილი.<br />

acrebis kalendris codna (difteria, tetanusi,<br />

yivanaxvela, poliomieliti)<br />

2008<br />

2007<br />

57,8%<br />

69,8%<br />

42,2%<br />

30,2%<br />

miaCnia, rom icis<br />

ar icis<br />

acrebis kalendris codna (hep B)<br />

74,6%<br />

2008<br />

2007<br />

57,9%<br />

42,1%<br />

25,4%<br />

miaCnia, rom icis<br />

ar icis<br />

icis rodis unda Cautardes acrebi<br />

ar icis<br />

2008<br />

55,3% 55,3% 59,6% 60,1% 57,9%<br />

44,7%<br />

44,7%<br />

40,4%<br />

39,9%<br />

42,1%<br />

difteria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti B<br />

214


icis rodis unda Cautardes acrebi<br />

ar icis<br />

2007<br />

73%<br />

61%<br />

73%<br />

67%<br />

75%<br />

27%<br />

39%<br />

27%<br />

33%<br />

25%<br />

difteria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti B<br />

2008<br />

1 acra 2 acra 3 acra ar vici<br />

17%<br />

32%<br />

32% 35% 38%<br />

59%<br />

75%<br />

62%<br />

54%<br />

51%<br />

3%<br />

6% 9% 0%<br />

7% 0%<br />

4%<br />

7% 3% 8%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti B<br />

2007<br />

1 acra 3 acra ar vici cnobadoba<br />

84,4%<br />

91,3%<br />

66,3%<br />

27,5% 41,2%<br />

33% 23% 33% 24% 37%<br />

67%<br />

77%<br />

67%<br />

76%<br />

60%<br />

3%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti B<br />

მათ შორის, ვინც თვლის, რომ იცის როდის უნდა ჩაუტარდეს 1 წლამდე ასაკის ბავშვს<br />

აცრები ზუსტად ასახელებს:<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ასაკს 66,8%-ში (ზრდა 50%-ით); მეორე<br />

დოზის მიღების ასაკს - 60,9% (ზრდა 45,3%-ით); მესამე დოზისას - 54,7% (ზრდა 39,1%-<br />

ით);<br />

2008<br />

I II III<br />

დოზა დოზა დოზა<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვის 1,3%<br />

215


2 თვის 66,3% 1,4%<br />

3 თვის 21,3% 60,9% 1,6%<br />

4 თვის 8,8% 23,2% 54,7%<br />

5 თვის 1,3% 10,1% 25,0%<br />

6 თვის 1,3% 1,4% 10,9%<br />

7 თვის 2,9% 4,7%<br />

8 თვის 3,1%<br />

9 თვის<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

დიფტერია<br />

2007<br />

III<br />

I დოზა II დოზა დოზა<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვის<br />

2 თვის 69,4%<br />

3 თვის 25,0% 69,4%<br />

4 თვის 5,6% 11,1% 69,4%<br />

5 თვის 19,4% 11,1%<br />

6 თვის 13,9%<br />

7 თვის<br />

8 თვის<br />

9 თვის<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრების დაიწყების ასაკს ზუსტად ასახელებს 81%-ში<br />

(ზრდა 72,9%-ით); მეორე დოზის მიღების ასაკს - 76,8%-ში (ზრდა 68,4%-ით); მესამე<br />

216


დოზისას - 76,5%-ში (ზრდა 68,4%-ით);<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვის<br />

I<br />

დოზა<br />

2 თვის 81,0%<br />

II<br />

დოზა<br />

3 თვის 4,8% 76,5%<br />

2008<br />

III<br />

დოზა<br />

4 თვის 9,5% 5,9% 76,5%<br />

5 თვის 5,9% 5,9%<br />

6 თვის 4,8% 5,9% 5,9%<br />

7 თვის 5,9%<br />

8 თვის 11,8%<br />

9 თვის<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

ტეტანუსი<br />

I დოზა<br />

II<br />

დოზა<br />

2007<br />

III<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვის<br />

2 თვის 76,5%<br />

3 თვის 23,5% 76,5%<br />

4 თვის 11,8% 76,5%<br />

5 თვის 11,8% 11,8%<br />

6 თვის 11,8%<br />

7 თვის<br />

8 თვის<br />

9 თვის<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ასაკს 80,6%-ში ზუსტად ასახელებს<br />

(ზრდა 71,2%-ით); მეორე დოზის ზუსტ ასაკს - 73,3%-ში (ზრდა 63,9%-ით); მესამე<br />

დოზისას - 70%-ში (ზრდა 60,6%-ით);<br />

217


დაბადებისთანავე<br />

I<br />

დოზა<br />

1 თვის 2,8%<br />

II<br />

დოზა<br />

2 თვის 80,6% 3,3%<br />

2008<br />

III<br />

დოზა<br />

3 თვის 11,1% 73,3% 3,3%<br />

4 თვის 2,8% 13,3% 70,0%<br />

5 თვის 3,3% 13,3%<br />

6 თვის 2,8% 3,3%<br />

7 თვის 3,3% 3,3%<br />

8 თვის 3,3%<br />

9 თვის 3,3%<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

ყივანახველა<br />

I დოზა II დოზა<br />

III<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვის<br />

2 თვის 78,9%<br />

3 თვის 21,1% 78,9%<br />

4 თვის 10,5% 78,9%<br />

5 თვის 10,5% 10,5%<br />

6 თვის 10,5%<br />

7 თვის<br />

8 თვის<br />

9 თვის<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

2007<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ასაკს ზუსტად ასახელებს 67,6%-<br />

ში (ზრდა 53,2%-ით); მეორე დოზის მიღების ასაკს - 54,2% (ზრდა 39,8%-ით); მესამე<br />

დოზისას - 54,7%-ში(ზრდა 39,7%-ით);<br />

2008<br />

I II III<br />

218


დაბადებისთანავე<br />

1 თვის<br />

დოზა დოზა დოზა<br />

2 თვის 67,6%<br />

3 თვის 18,3% 54,2%<br />

4 თვის 8,5% 18,6% 54,7%<br />

5 თვის 2,8% 10,2% 20,8%<br />

6 თვის 2,8% 5,1% 7,5%<br />

7 თვის 5,1% 3,8%<br />

8 თვის 3,4% 3,8%<br />

9 თვის 3,4% 3,8%<br />

10 თვის 3,8%<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე 1,9%<br />

პოლიომიელიტი<br />

2007<br />

I<br />

დოზა II დოზა III დოზა<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვის<br />

2 თვის 65,7% 2,8%<br />

3 თვის 28,5% 65,7%<br />

4 თვის 5,7% 11,4% 68,6%<br />

5 თვის 20,0% 11,4%<br />

6 თვის 14,3%<br />

7 თვის 5,7%<br />

8 თვის<br />

9 თვის<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

იმ დედათა შორის, რომელთაც მიაჩნდათ (42,2%), რომ იცოდნენ აცრების ჩატარების<br />

გრაფიკი, დყტ/ოპვ-ს სამივე აცრის ასაკები სწორად დაასახელა 47%-მა,<br />

dedaTa wili, romlebmac sworad ician<br />

difteria, tetanusi, yivanaxvela,<br />

poliomielitis samive acris asakebi<br />

71,0%<br />

2008<br />

2007<br />

219<br />

47,1%<br />

52,9%


ჰეპატიტ B-ს საწინააღმდეგო აცრების დაიწყების ზუსტ ასაკს ასახელებს 77,3%-ში (ზრდა<br />

59,2%-ით); მეორე დოზის მიღებისას - 58%-ში(ზრდა 47%-ით); მესამე დოზის მიღების<br />

ასაკს - 50.9% (ზრდა 42,8%-ით);<br />

\<br />

I<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე 77,3%<br />

II დოზა<br />

2008<br />

III დოზა<br />

1 თვის 2,7% 2,9%<br />

2 თვის 12,0% 58,0%<br />

3 თვის 5,3% 17,4% 10,9%<br />

4 თვის 1,3% 17,4% 50,9%<br />

5 თვის 2,9% 21,8%<br />

6 თვის 1,3% 7,3%<br />

7 თვის 3,6%<br />

8 თვის 1,4% 1,8%<br />

9 თვის 1,8%<br />

10 თვის 1,8%<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

ჰეპატიტი B<br />

I დოზა II დოზა III დოზა<br />

2007<br />

დაბადებისთანავე 78%<br />

1 თვის<br />

2 თვის 8% 51%<br />

220


3 თვის 14% 20% 29,0%<br />

4 თვის 17% 37%<br />

5 თვის 9% 17%<br />

6 თვის 9%<br />

7 თვის<br />

8 თვის<br />

9 თვის<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

dedaTa wili, romlebmac sworad ician<br />

hep B-s samive acris asakebi<br />

76,0%<br />

78,4%<br />

2008<br />

2007<br />

24,0%<br />

21,6%<br />

yvela dozis asaki sworad<br />

icis<br />

arasworad icis<br />

იმ დედათა შორის, რომელთაც მიაჩნდათ, რომ იცოდნენ აცრების ჩატარების გრაფიკი,<br />

ჰეპ B-ს სამივე აცრის ასაკები სწორად დაასახელა 24%-მა. დედების რწმენა, რომ მათ<br />

იციან აცრების კალენდარი გადაჭარბებულია.<br />

47,1%<br />

yvela acris swori vadebis codna<br />

54,0%<br />

59,9%<br />

azerbaijanu<br />

li<br />

mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

24,0%<br />

dyt/opv<br />

hep <br />

221


აზერბაიჯანული მოსახლეობის დედები აცრების ასაკობრივი კალენდრის შესახებ<br />

ინფორმაციას საშუალოდ 21%-ით ცუდად ფლობს ვიდრე დანაჩენი და 40%-ით ცუდად<br />

ვიდრე სომხური მოსახლეობა.<br />

აზერბაიჯანელ მშობლებში ექიმის მიერ აცრების განსაზღვრული თარიღიდან 7 დღის<br />

ვადით აცრის გადადება დედათა 3,3%-ისგან დაგვიანებად ითვლება; მშობლებმა<br />

ფაქტიურად (90,7%) არ იცის თუ რას ნიშნავს აცრის დაგვიანება.<br />

2008<br />

90,7%<br />

0,5% 0,5%<br />

1,1%<br />

3,3% 1,1% 0,5%<br />

2,2%<br />

2 dRe<br />

3 dRe<br />

4 dRe<br />

7 dRe<br />

14 dRe<br />

15 dRe<br />

20 dRe<br />

ar<br />

vici/miWirs<br />

pasuxi<br />

2007<br />

87,5%<br />

1,9% 0,6%<br />

0,6% 2,5%<br />

1,9% 1,3% 3,1%<br />

0,6%<br />

3 dRe 4 dRe 5 dRe 7 dRe 9 dRe 10 dRe 14 dRe 30 dRe ar vici<br />

მიუხედავად რესპონდენტების 84%-ისა, რომელიც აცრების გადავადებას 7 დღეზე მეტი<br />

222


ხანგრძლივობით დასაშვებად მიიჩნევს ან არ იცის როდის ითვლება აცრა<br />

დაგვიანებულად, დაახლოებით 65% აღიარებს, რომ აცრებისთვის დანიშნული ვადების<br />

დაცვა, ასე თუ ისე, მნიშვნელოვანია:<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრისათვის ვადების დაცვას აუცილებელად თვლის<br />

41,9% (მატება 1,2%-ით). მნიშვნელოვანად თვლის - 19%, უბრალოდ მნიშვნელოვანად<br />

- 2,8%;<br />

ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრისათვის ვადების დაცვა აუცილებელია 48,9%-ისათვის<br />

(მატება 8%-ით), მნიშვნელოვანია 17,0%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია 2,1%-<br />

ისთვის;<br />

2008<br />

36,3%<br />

2,8%<br />

19,0%<br />

31,9%<br />

2,1%<br />

17,0%<br />

21,3%<br />

1,1%<br />

22,5%<br />

37,1% 37,6%<br />

2,8% 2,8%<br />

19,7% 19,1%<br />

ar vici<br />

ubralod mniSvnelovania<br />

mniSvnelovania<br />

41,9%<br />

48,9%<br />

55,1%<br />

40,4% 40,4%<br />

aucilebelia<br />

difteria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti<br />

2007<br />

19,3%<br />

1,5%<br />

34,1%<br />

2,3% 3,0%<br />

3,0%<br />

4,6%<br />

36,4%<br />

43,2%<br />

20,7% 18,5%<br />

1,9% 1,4%<br />

34,9%<br />

43,4%<br />

ar vici<br />

sruliad ar aris mniSvnelovani<br />

naklebad mniSvnelovania<br />

ubralod mniSvnelovania<br />

mniSvnelovania<br />

40,7% 40,9%<br />

51,5%<br />

32,1%<br />

42,5%<br />

aucilebelia<br />

difteria tetanusi yivanaxvelapoliomieliti hepatiti<br />

223


ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრისათვის ვადების დაცვა აუცილებელია 55,1%-<br />

ისათვის (მატება 3,4%-ით), მნიშვნელოვანია 22,5%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია<br />

1,1%-ისთვის;<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრის ვადების დაცვა აუცილებელია 40,4%-ისათვის<br />

(მატება 8,3%-ით), მნიშვნელოვანია 19,7%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია 2,8%-<br />

ისთვის;<br />

ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო აცრების ვადების დაცვა აუცილებელია 40.4%-ისათვის<br />

(კლება 2,1%-ით), მნიშვნელოვანია 19.1%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია 2.8%-<br />

ისთვის;<br />

საშუალოდ 33%-ის ფარგლებშია იმ აზერბაიჯანელი დედების რაოდენობა, რომლებიც<br />

აცხადებენ, რომ არ იციან რამდენად მნიშვნელოვანია სხვადასხვა აცრის განსაზღვრულ<br />

ვადებში ჩატარება: პოლიომიელიტთან და ჰეპატიტი B-სთან დაკავშირებით - 37,6-<br />

37,6%-მა ;დიფთერიასთან დაკავშირებით - 36,3%-მა, ტეტანუსთან - 31,9%-მა;<br />

ყივანახველასთან - 21%-მა;<br />

დროულობის დაცვის გააზრებაში ყველაზე მნიშვნელოვნად ყივანახველას აცრა<br />

დაფიქსირდა. მოსახლეობის ნახევარზე მეტი აცნობიერებს, როგორც ზოგადად, ასევე<br />

კონკრეტულ დაავადებებთან მიმართებაში, იმუნიზაციის დროულობის<br />

მნიშვნელოვნებას.<br />

დაგვიანებული აცრების შესაძლო შედეგებზე წარმოდგენები დედათა 40,1%-ში<br />

ადექვატურია (რომ აცრის დაგვიანების შემთხევაში მოიმატებს დაავადების შეხვედრის<br />

ალბათობა და აცრისშემდგომ გართულებათა რისკი), შემთხვევათა 40,1%-ში არასწორი<br />

წარმოდგენები აისახება. წელს 14%-ით შემცირებულია იმ დედათა რაოდენობა (37,9%),<br />

რომელთაც არ იციან დაგვიანებული აცრებით გამოწვეული შედეგების შესახებ.<br />

imave infeqciaze wina acra gauqmdeba<br />

7,7%<br />

0,6%<br />

Semcirdeba acris efeqturoba<br />

6,9%<br />

26,4%<br />

moimatebs daavadebis Sexvedris saSiSroeb<br />

20,6%<br />

39,6%<br />

gvian SeiZleba vaqcina aRar iyos ambulat<br />

matulobs acris Semdgomi garTulebebis ris<br />

4,4%<br />

0,5%<br />

23,2%<br />

2008<br />

2007<br />

naklebia acris Semdgomi reaqciebi<br />

1,6%<br />

ar vici<br />

37,9%<br />

52,5%<br />

შემთხვევათა 95,1%-ში ბავშვის აცრების დროულობის დაცვის კონტროლზე<br />

პასუხისმგებელად პირველ რიგში ექიმი მიიჩნევა, ხოლო მეორე რიგში შემთხვევათა<br />

62,6%-ში - მშობელი/აღმზრდელი, შემდეგ კი 61%-ში - ექთანი. მშობელთა თითქმის<br />

224


მთელი რაოდენობისგან ბავშვის იმუნიზაციის საკითხებზე თვალყურის დევნება<br />

მთლიანად ექიმსა და ექთანზეა მინდობილი და გამოხატულია დედათა პასიურობა,<br />

თუმცა კვლევის წინა ეტაპთან შედარებით ასეთი დედების წილი 27,6%-ით<br />

შემცირებულია.<br />

2008 2007<br />

95,1%<br />

96,9%<br />

62,6%<br />

61,0%<br />

51,9%<br />

35,0%<br />

mSobeli/aRmzrdeli bavSvis eqimi (pediatri) eqTani<br />

აზრებაიჯანულ მოსახლეობაში აცრების დროულად ჩატარების კონტროლზე<br />

მშობლების პასუხისმგებლობის გრძნობა 11%-ით ჩამორჩება ზოგადად ქვეყანაში<br />

არსებულს, ხოლო მეორე რიგში აჭარბებს 10%-ით.<br />

azerbaijanuli mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

95,1%<br />

62,6%<br />

73,5% 75,6%<br />

61,0%<br />

27,6%<br />

mSobeli/aRmzrdeli bavSvis eqimi (pediatri) eqTani<br />

225


ქცევა<br />

დანიშნული აცრების შესახებ კონსულტაციას მიმდინარე წელს აზერბაიჯანული<br />

ეროვნების დედები პირველ რიგში, შემთხვევათა 72,5%-ში, გადიან უბნის პედიატრთან<br />

(6,2%-ით ხშირად). 44%-ში - ექთანთან (2,3%-ით იშვიათად), 22%-ში ამბულატორიის<br />

სხვა ექიმთან/ექთანთან. თუ გასული წლის განმავლობაში დედათა 10%-ს აცრების<br />

თაობაზე კონსულტაციები არავისთან არ გაუვლია, მიმდინარე შედეგებით ასეთი<br />

დედების წილი 1,6%-მდე შემცირდა.<br />

2008 2007<br />

ubnis/soflis<br />

pediatri<br />

sxva pediatri<br />

(ara ubnis)<br />

nevropaTologi<br />

nacnobi eqimi<br />

sxva<br />

CvilbavSviani<br />

deda, romelsac<br />

aqvs<br />

eqTani<br />

ambulatoriis<br />

sxva eqimi/eqTani<br />

aravisTan<br />

2,7%<br />

5,0%<br />

0,5%<br />

1,3%<br />

6,0%<br />

3,1%<br />

3,8%<br />

2,2%<br />

11,9%<br />

1,6%<br />

10,0%<br />

22,0%<br />

44,5%<br />

46,3%<br />

72,5%<br />

66,3%<br />

გამოკითხული რესპონდენტების აზრით ყველა აცრა ჩატარებული აქვს ბავშვთა 79,7%-<br />

ს; ეს რაოდენობა 5,3%-ით შემცირებულია კვლევათაშორის პერიოდში.<br />

2008 2007<br />

Catarebuli aqvs<br />

misi asakisaTvis<br />

yvela acra<br />

79,7%<br />

85,0%<br />

Catarebuli aqvs<br />

acrebi<br />

nawilobriv<br />

7,5%<br />

16,5%<br />

Catarebuli aqvs<br />

mxolod acrebi<br />

samSobiaroSi<br />

2,7%<br />

1,3%<br />

ar aqvs<br />

Catarebuli arc<br />

erTi acra<br />

1,1%<br />

6,2%<br />

226


დასაშვებია ის გარემოება, რომ ახლანდელი მონაცემები ასახავდნენ დედების ნაკლებად<br />

გადაჭარბებულ წარმოდგენას აცრების სრული კურსის მიღების შესახებ ვიდრე<br />

საინფორმაციო კამპანიის წინ.<br />

დედათა გადმოცემით ბავშვთა 1,1%-ს არცერთი აცრა არა აქვს ჩატარებული (ასეთი<br />

ბავშვების წილი შემცირდა 5%-ით); დანარჩენ 19,2%-ს აცრების კურსი ნაწილობრივ აქვს<br />

მიღებული.<br />

დედების გადმოცემით აცრაჩატარებულ ბავშვთა 95,4%-ს იმუნიზაცია ჩატარებული აქვს<br />

უბნის ამბულატორია/პოლიკლინიკაში, 4,6%-ს რაიონული დონის პოლიკლინიკაში -<br />

1,9%-ით მეტს ვიდრე გასულ წელს. სახლში აცრებისა და თბილისის კერძო<br />

კლინიკებისთვის არავის არ მიუმართავს. აზერბაიჯანული მოსახლეობის ქცევა<br />

განსხვავდება სომეხი მშობლების ქცევისგან. თითქმის ყველა გამოკითხული<br />

(აზერბაიჯანელები) აცრებისთვის მიმართავს სოფლის/ქალაქის პოლიკლინიკას.<br />

0,0% 0,7%<br />

95,4% 96,0%<br />

4,6%<br />

2,7%<br />

saxlSi soflis /<br />

qalaqis<br />

raionul<br />

ambulatoriaSi /<br />

ambulatoriaSi / poliklinikaSi<br />

poliklinikaSi<br />

0,0%<br />

0,7%<br />

sxva<br />

2008<br />

გამოკითხულთა 76,0% აფიქსირებს, რომ დყტ-ს აცრები მათ შვილს ჩატარებული აქვს<br />

დროულად; 5,1% აღიარებს, რომ ეს აცრა ჩატარებულია დაგვიანევით; 3,4% მიიჩნევს,<br />

რომ ეკუთვნოდა მაგრამ არ აცრილა; ხოლო 15,4% საეთოდ არ ფლობს ინფორმაციას.<br />

გასულ წელთან შედარებით.<br />

ჩატარებული აცრების ვადები და ჯერადობა (მშობელთა ინფორმაცია)<br />

2008<br />

15,0% 18,0% 18,0%<br />

3,0%<br />

5,0%<br />

7,0%<br />

2,0%<br />

5,0%<br />

9,0%<br />

76,0%<br />

65,0%<br />

75,0%<br />

ar vici<br />

ar ekuTvnis jer<br />

ekuTvnoda, magram ar/ver aicra<br />

aicra dagvianebiT<br />

yvela acra Cautarda droulad<br />

227


2007<br />

25,6% 27,0% 22,9%<br />

5,4% 4,1%<br />

14,9% 14,9%<br />

54,1% 54,1%<br />

4,7%<br />

13,5%<br />

58,8%<br />

ar vici<br />

ekuTvnoda magram ar/ ver aicra<br />

aicra dagvianebiT<br />

yvela acra Cautarda droulad<br />

dyt opv hep b<br />

დედების გადმოცემით ოპვ-ს აცრები დროულობის დაცვით მიღებული აქვს 64,6%-ს;<br />

დაგვიანებით - 9,1%-ს; 7,4% მიიჩნევს, რომ ეკუთვნოდა, მაგრამ ჯერ არ/ვერ აიცრა;<br />

ინფორმაციას არ ფლობს 18,3%.<br />

გამოკითხულ დედათა 74,9%-ის აზრით ჰეპ B-ს აცრები დროულადაა ჩატარებული;<br />

დაგვიანებით - 5,1%-ის; ეკუთვნოდა, მაგრამ ჯერ არ/ვერ აიცრა - 2,3%-ის; ინფორმაცია<br />

არა აქვს - 17,7%-ს.<br />

გასულ წელთან შედარებით აზერბაიჯანელ დედათა აზრით დროული აცრები: დყტ-<br />

ვაქცინით 21,9%-ით მეტ ბავშვს აქვს ჩატარებული; ოპვ ვაქცინით - 10,3%-ით მეტ ბავშვს<br />

და ჰეპ B-ს ვაქცინით - 16%-ით მეტს.<br />

ამ დედების 62,1% იხსენებს, რომ მათ შვილებს დყტ აცრა ჩუტარდათ სამჯერადად,<br />

(გაუმჯობესებულია 12,1%-ით); 31,0%მა არ იცის მიღებული აცრის დოზების<br />

რაოდენობის შესახებ (8,6%-ით მეტი).<br />

ოპვ აცრის 3 მიღებული დოზის შესახებ იხსენებს დედათა 48,0%, ანუ იმდენივე,<br />

რამდენიც გასულ წელს; არ ახსოვს 38,9%-ს (15,7%-ით მეტი).<br />

ჰეპ B-ს ვაქცინის სამჯერადი დოზის მიღებას იხსენებს დედათა 54,3%<br />

(გაუმჯობესებულია 3,2%-ით); არ ახსოვს 38,9%-ს (18,4%-ით მეტი).<br />

აცრების მიღებული დოზების რაოდენობის შესახებ მშობელთა არაინფორმირებულობა<br />

მაღალია. ამ მონაცემის სავარაუდო მიზეზი შეიძლება იყოს: 1. იმუნიზციის პროცესის<br />

ექიმისგან მართვაზე მშობლის სრული მინდობა და მისი დეტალებით<br />

228


დაუინტერესებლობა; და/ან 2, სამედიცინო პერსონალისან მშობლისთვის იმუნიზაციის<br />

პროცესის მნიშვნელობის და მისი მიმდინარეობის დეტალების არასაკმარისი ახსნა.<br />

2008<br />

31,00%<br />

38,90% 38,90%<br />

ar vici<br />

ar vici<br />

62,1% 48,0%<br />

54,3%<br />

3 acra<br />

9,7%<br />

3,4%<br />

4,6%<br />

3,4% 3,4% 2,3%<br />

dyt opv hep b<br />

2 acra<br />

1 acra<br />

2007<br />

21,4% 23,2% 20,5%<br />

ar vici<br />

50,0% 47,9% 51,1%<br />

3 acra<br />

14,3% 14,1%<br />

26,3%<br />

14,3% 14,8%<br />

2,1%<br />

dyt opv hep b<br />

2 acra<br />

1 acra<br />

გამოკითხული დედების გადმოცემით:<br />

დყტ1 აცრა 2 თვის ასაკში მიღებული აქვს ბავშვთა 39,7%-ს, 2007 წელთან შედარებით<br />

28,4%-ით მეტს. არ იცის 32,5%-მა.<br />

დყტ2 აცრა 3 თვის ასაკში მიღებული აქვს ბავშვთა 31,9%-ს, 2007 წელთან შედარებით<br />

26,9%-ით მეტს. არ იცის 40,3%-მა.<br />

დყტ3 აცრა 4 თვის ასაკში მიღებული აქვს ბავშვთა 25,4%-ს, 2007 წელთან შედარებით<br />

20,4%-ით მეტს. არ იცის 43,0%-მა.<br />

229


2008<br />

I<br />

დოზა<br />

II<br />

დოზა<br />

III<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვის 0,8%<br />

2 თვის 39,7% 0,8%<br />

3 თვის 15,1% 31,9%<br />

4 თვის 7,9% 14,3% 25,4%<br />

5 თვის 1,6% 7,6% 14,9%<br />

6 თვის 1,6% 1,7% 7,9%<br />

7 თვის 2,5% 4,4%<br />

8 თვის 0,8% 2,6%<br />

9 თვის 0,8%<br />

10 თვის 0,9%<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

dyt3-is miRebis asakebi<br />

25,4%<br />

14,9%<br />

2008<br />

2007<br />

5,0% 4,4%<br />

5,6%<br />

9,4%<br />

6,3%<br />

7,9%<br />

2,6%<br />

1,3%<br />

3,8%<br />

1,9%<br />

0,9%<br />

4,4%<br />

0,6% 1,3%<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

230


ბოლო ერთი წლის განმავლობაში 5-ჯერ გაზრდილია იმ დედათა წილი, რომელთაც<br />

გადმოცემის მიხედვით დროულად ჩაუმთავრეს ბავშვს დყტ აცრების პირველადი<br />

კურსი. ასეთი ბავშვების წილი მთლიანად ქვეყნისაზე 14,7%-ით და სომხური<br />

მოსახლეობისაზე - 51% ნაკლებია.<br />

dyt3-is miRebis asakebi<br />

40,1%<br />

azerbaijanuli<br />

mosaxleoba<br />

25,4%<br />

saqarTvelo<br />

19,4%<br />

14,9%<br />

11,8%<br />

7,9%<br />

6,0%<br />

4,4%<br />

4,4%<br />

2,6%<br />

1,8%<br />

0,9% 0,9% 0,7%<br />

1,6%<br />

0,2%<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

გამოკითხული დედების გადმოცემით:<br />

ოპვ1 აცრა 2 თვის ასაკში მიღებული აქვს ბავშვთა 35,1%-ს, 2007 წელთან შედარებით<br />

25,1%-ით მეტს. არ იცის 34,2%-მა.<br />

ოპვ2 აცრა 3 თვის ასაკში მიღებული აქვს ბავშვთა 21,3%-ს, 2007 წელთან შედარებით<br />

17,5%-ით მეტს. არ იცის 43,5%-მა.<br />

ოპვ3 აცრა 4 თვის ასაკში მიღებული აქვს ბავშვთა 19,6%-ს, 2007 წელთან შედარებით<br />

15,8%-ით მეტს. არ იცის 46,7%-მა.<br />

2008<br />

I<br />

დოზა<br />

II<br />

დოზა<br />

III<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვის<br />

2 თვის 35,1%<br />

3 თვის 14,9% 21,3%<br />

4 თვის 7,9% 11,1% 19,6%<br />

5 თვის 4,4% 7,4% 10,9%<br />

6 თვის 2,6% 5,6% 5,4%<br />

7 თვის 3,7% 4,3%<br />

8 თვის 0,9% 1,9% 2,2%<br />

9 თვის 3,7% 3,3%<br />

10 თვის 4,3%<br />

11 თვის 1,9%<br />

231


12 თვის 2,2%<br />

12 თვის მერე 1,1%<br />

opv 3-is miRebis asaki<br />

2008<br />

60,0%<br />

2007<br />

19,6%<br />

3,8%<br />

10,9%<br />

7,5% 8,1%<br />

5,4% 4,3%<br />

1,3%<br />

5,6%<br />

2,2% 3,3% 3,8% 4,3%<br />

1,9%<br />

4,4%<br />

2,2% 1,1% 2,5%<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

ბოლო წლის განმავლობაში 5,8-ჯერ გაზრდილია იმ ბავშვთა წილი, რომელთაც<br />

დროულად ჩაუმთავრეს ოპვ აცრების კურსი, თუმცა ეს მაჩვენებელი 17%-ით ნაკლებია<br />

ქვეყნის და 55,8%-ით - სომეხი ეროვნების მაჩვენებელზე.<br />

37,0%<br />

opv 3-is miRebis asaki<br />

azerbaijanuli<br />

mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

19,6%<br />

18,3%<br />

10,9%<br />

10,8%<br />

5,4%<br />

6,7%<br />

4,3%<br />

4,4%<br />

2,2%<br />

3,3% 3,2%<br />

4,3%<br />

1,3% 1,2%<br />

2,2% 2,4%<br />

1,1% 0,6%<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

გამოკითხული დედების გადმოცემით:<br />

ჰეპ B1 აცრა მიღებული აქვს დაბადებისას ბავშვთა 53,5% -ს, 2007 წელთან შედარებით<br />

4,7%-ით ნაკლებს. არ იცის 30,7%-მა.<br />

232


ჰეპ B2 აცრა 2 თვის ასაკში მიღებული აქვს ბავშვთა 33,3%-ს, 2007 წელთან შედარებით<br />

15,8%-ით მეტს. არ იცის 34,3%-მა.<br />

ჰეპ B3 აცრა 4 თვის ასაკში მიღებული აქვს ბავშვთა 23,8%-ს, 2007 წელთან შედარებით<br />

19,4%-ით მეტს. არ იცის 45,5%-მა.<br />

I<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე 53,5%<br />

II<br />

დოზა<br />

2008<br />

III<br />

დოზა<br />

1 თვის 1,8% 0,9%<br />

2 თვის 7,9% 33,3%<br />

3 თვის 4,4% 11,1%<br />

4 თვის 0,9% 13,0% 23,8%<br />

5 თვის 4,6% 11,9%<br />

6 თვის 0,9% 5,9%<br />

7 თვის 0,9% 5,0%<br />

8 თვის 1,9% 1,0%<br />

9 თვის 1,0%<br />

10 თვის 3,0%<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

23,8%<br />

hep B 3-is miRebis asaki<br />

2008<br />

2007<br />

11,9%<br />

9,4%<br />

4,4%<br />

5,9% 5,6%<br />

5,0%<br />

1,9%<br />

7,5%<br />

3,1% 3,0% 3,1% 3,1%<br />

1,0% 1,0%<br />

0,6%<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

გასულ წელთან შედარებით 5,4-ჯერ გაზრდილია იმ ბავშვთა წილი, რომელთაც<br />

დროულად მიიღეს ჰეპ B-ს აცრების პირველადი კურსი. ეროვნულ მაჩვენებელთან<br />

233


შედარებით ასეთი ბავშვების წილი 15,2%-ით, ხოლო სომხური მოსახლეობის<br />

მაჩვენებელთან შედარებით - 53%-ით დაბალია.<br />

hep B 3-is miRebis asaki<br />

39,0%<br />

azerbaijanuli<br />

mosaxleoba<br />

saqarTvelo<br />

23,8%<br />

17,8%<br />

11,9%<br />

11,3%<br />

5,9%<br />

5,0%<br />

5,8%<br />

3,2%<br />

3,0%<br />

1,0% 1,0% 1,5% 0,9% 1,0% 0,5% 0,3%<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

ბავშვებისათვის ჩატარებული აცრების ასაკების გახსენებისას 82,7%-ს არ მიუმართავს<br />

რაიმე ჩანაწერებისთვის.<br />

2007 წელთან შედარებით დყტ აცრების დროულობა გაიზარდა 25%-ის ფარგლებში, ოპვ<br />

აცრების 19,5%-ის ფარგლებში, ჰეპ B-ს აცრების - 13,5%-ის ფარგლებში. შემცირდა<br />

დედების მიერ დასახელებული აცრების დროული ჩათავების ასაკების ნაირფეროვნება.<br />

დედები, რომლებიც შვილებს უტარებენ დროულ აცრებს და სურთ არ გადააჭარბონ<br />

განსაზღვრულ ვადებს, შემთხვევათა 71,5%-ში ამ ქცევას პირველ რიგში განაპირობებს<br />

ყოველი საიმუნიზაციო ვიზიტისას მომდევნო აცრის თარიღის შესახებ ექიმის მიერ<br />

მიწოდებული ინფორმაცია; შემხვევათა 63,8%-ში აპირობებს - ყოველი აცრის წინ<br />

რამოდენიმე დღით ადრე აცრის თარიღის შესახებ ექიმის/ექთნისგან შეტყობინება;<br />

16,9%-ში კი - აცრების ბარათი, რომელშიც ექიმისგან მითითებული აქვს მომდევნო<br />

აცრაზე გამოცხადების თარიღი.<br />

234


vcdilob acrebis periodSi<br />

gansakuTrebiT gavufrTxilde bavSvis<br />

mdgomareobas<br />

Tavad vawarmoeb acrebis Sesaxeb<br />

Canawerebs<br />

maqvs aRircxvis baraTi, sadac eqimi<br />

zustad miTiTebs momdevno acris<br />

TariRs<br />

yovel acraze eqimi/eqTani mafrTxilebs<br />

momdevno acris TariRis Sesaxeb<br />

yoveli acris win, ramodenime dRis<br />

adre mafrTxilebs da maxsenebs<br />

eqimi/eqTani<br />

maqvs acrebis kalendari, sadac zustad<br />

aris miTiTebuli acrebis periodebi<br />

miWirs pasuxis gacema<br />

2008 2007<br />

5,4%<br />

7,9%<br />

1,5%<br />

6,6%<br />

16,9%<br />

30,3%<br />

71,5%<br />

59,2%<br />

63,8%<br />

77,7%<br />

1,5%<br />

6,2%<br />

განსხვავებით სომხური მოსახლეობისაგან აზერბაიჯანული ეროვნების დედების ქცევას<br />

მთლიანად განაპირობებს სამედიცინო პერსონალის მიერ გაცემილი ამა თუ იმ სახის<br />

ინფორმაცია.<br />

დედების განმარტებით: დყტ აცრის დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზი იყო - ბავშვის<br />

გაციება შემთხვევათა 40,0%-ში; ბავშვის სხვა დაავადება - 25%-ში; ხოლო ბავშვის<br />

ზოგადი მდგომარების არადამაკმაყოფილებლობას, ბავშვის 38 O C-ზე მაღალ<br />

ტემპერატურას და დაწესებულებაში ვაქცინის არქონას აუცრელობის მიზეზად<br />

ასახელებენ თანაბარად - 20%-ში; დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზთა შორის 5,0%-ში<br />

აღრიცხა სხვა ექიმის რჩევა.<br />

dyt<br />

bavSvi iyo gaciebuli<br />

bavSvs hqonda sicxe<br />

38c-mde<br />

bavSvs hqonda 38c-ze<br />

maRali sicxe<br />

bavSvs hqonda sxva<br />

daavadeba<br />

bavSvis zogadi<br />

mdgomareoba ar iyo<br />

vaqcina ar iyo<br />

ambulatoriSi<br />

sacxovrebeli<br />

adgili Sevicvale da<br />

ar mecala/ver<br />

movaxerxe<br />

ar vicodi zusti<br />

TariRi rodis unda<br />

sxva eqimma mirCia ar<br />

amecra<br />

nevropaTologma<br />

mirCia ar amecra<br />

ar maxsovs<br />

9,1%<br />

10,0%<br />

9,1%<br />

5,0%<br />

9,1%<br />

10,0%<br />

5,0%<br />

10,0%<br />

15,0%<br />

18,2%<br />

20,0%<br />

25,0%<br />

20,0%<br />

20,0%<br />

18,2%<br />

40,0%<br />

45,4%<br />

2008 2007<br />

opv<br />

235<br />

bavSvi iyo gaciebuli<br />

8,6%<br />

20,0%


hep B<br />

bavSvi iyo gaciebuli<br />

bavSvs hqonda sicxe 38c-mde<br />

bavSvs hqonda 38c-ze maRali sicxe<br />

bavSvs hqonda sxva daavadeba<br />

bavSvis zogadi mdgomareoba ar iyo<br />

damakmayopilebeli<br />

vaqcina ar iyo ambulatoriaSi<br />

sacxovrebeli adgili Sevicvale da ar<br />

vicodi sad unda amecra<br />

ar mecala/ver movaxerxe<br />

ar vicodi zusti TariRi rodis unda<br />

mimeyvana acraze<br />

sxva eqimma mirCia ar amecra<br />

nevropaTologma mirCia ar amecra<br />

ar maxsovs<br />

16,7%<br />

20,0%<br />

16,7%<br />

10,0%<br />

22,2%<br />

27,8%<br />

30,0%<br />

5,6%<br />

10,0%<br />

11,1%<br />

10,0%<br />

5,6%<br />

10,0%<br />

11,1%<br />

5,6%<br />

20,0%<br />

11,1%<br />

44,4%<br />

2008<br />

2007<br />

ოპვ აცრის დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზი იყო - ამბულატორიაში ვაქცინის არქონა<br />

შემთხვევათა 57,1%-ში; ბავშვის გაციება - 20%-ში; ბავშვის ზოგადი მდგომარეობის<br />

არადამაკმაყოფილებლობა - 14,3%-ში; სხვა ექიმის რჩევით არ აიცრა - 2,9%;<br />

ჰეპ B აცრის დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზი იყო - ბავშვის გაციება შემთხვევათა<br />

44,4%-ში; ბავშვის ზოგადი მდგომარების არადამაკმაყოფილებლობა - 27,8%-ში; ბავშვის<br />

სხვა დაავადება - 22,2%-ში;<br />

აცრებისგან თავის შეკავების ძირითადი მიზეზი ბავშვის ჯანმრთელობის საკითხებია<br />

წამყვანი, ოპვ-ს შემთხვევაში უნდა აირეკლებოდეს რეალური სიტუაციაც - ვაქცინით<br />

ქვეყნის მომარაგებაში დაფიქსირებული წყვეტა.<br />

არასრულად ან ნაწილობრივ აცრილი ბავშვების დედათა 97,7% ადასტურებს, რომ<br />

აცრები იყო სრულიად უფასო.<br />

2008<br />

236<br />

iyo ufaso iyo fasiani ar maxsovs


2007<br />

iyo ufaso iyo fasiani ar maxsovs<br />

90,9%<br />

5,6%<br />

3,5%<br />

სრულად აცრილ ბავშვთა დედებმა აცრებში საშალოდ 5,3 ლარი დაგაიხადეს.<br />

დემოგრაფია 38<br />

38 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

237


სქესი<br />

რესპონდენტი<br />

98,4%<br />

2007<br />

2008<br />

98,1%<br />

97,25%<br />

96,3%<br />

2007<br />

2008<br />

1,9%<br />

kaci<br />

1,6%<br />

qali<br />

1,9% 1,2% 0,6%<br />

1,65% 1,10%<br />

deda mama bebia sxva<br />

რესპონდენტის ასაკი<br />

ოჯახური მდგომარეობა<br />

18,1%<br />

13,1% 11,8%<br />

21,98%<br />

21,98%<br />

22,5% 19,78%<br />

16,2%<br />

11,9%<br />

13,19%<br />

8,79%<br />

7,14%<br />

7,14% 6,2%<br />

2007<br />

2008<br />

99,4%<br />

99,44%<br />

0,6%<br />

0,56%<br />

2007<br />

2008<br />

17 - 18<br />

wlis<br />

19 - 20<br />

wlis<br />

21 - 22<br />

wlis<br />

23 - 25<br />

wlis<br />

26 - 27<br />

wlis<br />

28 - 30<br />

wlis<br />

31 da<br />

meti<br />

qorwinebaSi<br />

myofi<br />

ganqorwinebuli<br />

238


ქორწინების ასაკი<br />

რესპონდენტის ასაკი, როდესაც შეეძინა ბავშვი<br />

2007<br />

17,8%<br />

17,2% 17,78%<br />

12,1% 12,1% 2008<br />

20,56%<br />

15,56%<br />

12,22% 14,44% 11,5%<br />

8,33% 8,3% 10,8%<br />

6,67%<br />

4,44%<br />

10,2%<br />

26,11%<br />

16,11% 17,78%<br />

10,56%<br />

10,8% 7,78%<br />

4,44%<br />

10,8%11,4% 15,9% 6,67%<br />

17,2%<br />

7,78%<br />

2,78% 12,1%<br />

12,1%<br />

4,5%<br />

5,1%<br />

2007<br />

2008<br />

16<br />

wlamde<br />

16 wlis<br />

17 wlis<br />

18 wlis<br />

19 wlis<br />

20 wlis<br />

21 wlis<br />

22 wlis<br />

da meti<br />

16 wlis<br />

17 wlis<br />

18 wlis<br />

19 - 20 wlis<br />

21 wlis<br />

22 - 23 wlis<br />

24 - 26 wlis<br />

27 - 29 wlis<br />

30 wlis da meti<br />

შვილების რაოდენობა<br />

მშობიარობის ადგილი<br />

43,3% 46,7% 37,6%<br />

35,6%<br />

17,8% 17,2%<br />

1,3% 0,6%<br />

pirveli<br />

Svili<br />

meore<br />

Svili<br />

mesame<br />

Svili<br />

moTxe<br />

an meti<br />

2007<br />

2008<br />

67,5%<br />

58,8%<br />

raionis<br />

samSobiaro<br />

saxli<br />

8,8%<br />

soflis<br />

samSobiaro<br />

30,7%<br />

30,8%<br />

1,1% 0,5%<br />

saxli<br />

Tbilisis<br />

samSobiaro<br />

saxli<br />

2007 2008<br />

qveynis<br />

farglebs<br />

gareT<br />

1,8%<br />

sxva<br />

ეროვნება<br />

რელიგია<br />

100% 100%<br />

2007<br />

2008<br />

100% 98,9%<br />

2007<br />

2008<br />

azerbaijaneli<br />

0%<br />

1,10%<br />

musulmani<br />

marTmadidebeli<br />

239


2008<br />

ოჯახის დანახარჯები 39<br />

268,33<br />

250 saSualo<br />

mediana<br />

4,9%<br />

163,89<br />

105<br />

52,2%<br />

105,5<br />

70,75<br />

50 59<br />

2,2%<br />

3,3%<br />

6,6%<br />

88,33<br />

55<br />

2,7%<br />

32,2<br />

15<br />

qronikulad<br />

daavadebuli<br />

adamianis<br />

mkurnaloba<br />

araqronikuli<br />

daavadebis<br />

mkurnaloba<br />

saavadmyofos<br />

momsaxureba<br />

samSobiaro<br />

momsaxureba<br />

stomatologiur<br />

i momsaxuraba<br />

profilaqtikuri<br />

gamokvleva /<br />

mkurnaloba<br />

2007<br />

599<br />

saSualo<br />

mediana<br />

159<br />

13,7%<br />

323 45,0%<br />

პროდუქტების, ნივთების 101 შეძენა ბოლო ერთი თვის განმავლობაში<br />

30<br />

6,9%<br />

178<br />

8,1%<br />

260 250<br />

5,6%<br />

56 6,9%<br />

33 33 30<br />

qronikulad<br />

daavadebuli<br />

adamianis<br />

mkurnaloba<br />

araqronikuli<br />

daavadebis<br />

mkurnaloba<br />

saavadmyofos<br />

momsaxureba<br />

samSobiaro<br />

momsaxureba<br />

stomatologiuri<br />

momsaxuraba<br />

profilaqtikuri<br />

gamokvleva /<br />

mkurnaloba<br />

39 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

240


2008<br />

sacxovrebeli farTis da saojaxo<br />

teqnikis remonti<br />

komunaluri/sxva gadasaxadebi<br />

tansacmeli<br />

sayofacxovrebo momsaxureba<br />

transporti<br />

garToba<br />

kveba<br />

piradi higiena da kosmetika<br />

wveuleba<br />

dazRveva<br />

Sinauri cxovelebi<br />

bavSvis saTamaSoebi<br />

saTadarigo nawilebis SeZena<br />

saCuqrebi<br />

4,9%<br />

2,7%<br />

0,5%<br />

1,6%<br />

0,5%<br />

17,0%<br />

8,2%<br />

15,9%<br />

37,4%<br />

44,0%<br />

59,9%<br />

74,7%<br />

80,8%<br />

81,9%<br />

2007<br />

kveba<br />

piradi higiena da kosmetika<br />

transporti<br />

komunaluri / sxva gadasaxadebi<br />

tansacmeli<br />

bavSvis saTamaSoebi<br />

Sinauri cxovelebis SeZena / movla<br />

saTadarigo nawilebis SeZena<br />

saCuqrebi<br />

wveuleba<br />

sacxovrebeli farTis da saojaxo<br />

teqnikis remonti<br />

sayofacxovrebo momsaxureba<br />

garToba<br />

sxva<br />

11,3%<br />

11,3%<br />

7,5%<br />

5,6%<br />

4,4%<br />

1,3%<br />

2,5%<br />

33,1%<br />

29,4%<br />

47,5%<br />

74,4%<br />

73,7%<br />

100,0%<br />

96,3%<br />

ბოლო ერთი თვის განმავლობაში პროდუქტების, ნივთების შეძენაზე დახარჯული<br />

თანხა<br />

2008<br />

241


sacxovrebeli farTis da saojaxo teqnikis<br />

remonti<br />

komunaluri/sxva gadasaxadebi<br />

tansacmeli<br />

sayofacxovrebo momsaxureba<br />

transporti<br />

garToba<br />

kveba<br />

piradi higiena da kosmetika<br />

wveuleba<br />

dazRveva<br />

Sinauri cxovelebi<br />

bavSvis saTamaSoebi<br />

saTadarigo nawilebis SeZena<br />

70<br />

85<br />

63<br />

92,1<br />

15<br />

32<br />

30<br />

45,5<br />

20<br />

34,7<br />

30<br />

30<br />

50<br />

53,1<br />

10<br />

16,3<br />

8,1<br />

10<br />

30<br />

50,2<br />

100<br />

124,7 150<br />

150<br />

150<br />

250<br />

300<br />

311<br />

saCuqrebi saSualo mediana<br />

2007<br />

kveba<br />

piradi higiena da kosmetika<br />

transporti<br />

komunaluri / sxva gadasaxadebi<br />

tansacmeli<br />

bavSvis saTamaSoebi<br />

Sinauri cxovelebis SeZena / movla<br />

saTadarigo nawilebis SeZena<br />

saCuqrebi<br />

30<br />

20<br />

26<br />

20<br />

39<br />

40<br />

14<br />

10<br />

35<br />

25<br />

8<br />

5<br />

30<br />

86<br />

70<br />

72<br />

saSualo<br />

284<br />

300<br />

mediana<br />

ბოლო ერთი წლის განმავლობაში გაწეული სხვადასხვა შედარებით მსხვილი<br />

დანახარჯები<br />

2008<br />

242


sacxovrebeli farTis da saojaxo teqnikis<br />

remonti<br />

13.2%<br />

avejisa da saojaxo teqnikis SeZena<br />

31.3%<br />

ganaTleba<br />

4.9%<br />

dasveneba/sporti<br />

2.2%<br />

wveuleba<br />

39.0%<br />

dazRveva<br />

0.5%<br />

2007<br />

sacxovrebeli farTis da saojaxo teqnikis<br />

remonti<br />

avejisa da saojaxo teqnikis SeZena<br />

ganaTleba<br />

dasveneba/sporti<br />

wveuleba<br />

1,6<br />

1,7<br />

1,9<br />

2<br />

2<br />

2,0<br />

2<br />

2,0<br />

2<br />

2<br />

saSualo<br />

mediana<br />

dazRveva<br />

2,0<br />

2<br />

2008<br />

avejis da saojaxo teqnikis SeZena<br />

48,8%<br />

wveuleba<br />

37,5%<br />

243<br />

ganaTleba<br />

18,1%


შემოსავლის წყაროები ბოლო ერთი წლის განმავლობაში 40<br />

2008<br />

mudmivi samuSao<br />

droebiTi mcire samuSao<br />

dividendi/wili/procenti<br />

pensia<br />

socialuri daxmareba<br />

bavSvis daxmareba<br />

ucxoeTSi momuSave<br />

saqarTvelos<br />

adamianisagan<br />

sxva<br />

gaqiravebuli<br />

regionSi momuSave<br />

sakuTrebidan miRebuli<br />

sesxad aRebuli fuli<br />

Zveli danazogis<br />

gamoyeneba<br />

0,5%<br />

3,8%<br />

0,5%<br />

13,2%<br />

6,6%<br />

0,5%<br />

3,8%<br />

2,7%<br />

42,3%<br />

61,0%<br />

58,2%<br />

2007<br />

droebiTi mcire samuSao<br />

53,1%<br />

pensia<br />

39,4%<br />

mudmivi samuSao<br />

36,2%<br />

saqarTvelos sxva regionSi momuSave<br />

adamianisgan regularulad miRebuli Tanxa<br />

3,7%<br />

sesxad aRebuli Tanxa<br />

3,1%<br />

ucxoeTSi momuSave adamianisgan regularulad<br />

miRebuli Tanxa<br />

3,1%<br />

nivTebis gayidva ojaxidan<br />

0,6%<br />

gaqiravebuli sakuTrebidan miRebuli<br />

Semosavali<br />

0,6%<br />

sxva<br />

58,2%<br />

40 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

244


ბოლო ერთი წლის განმავლობაში მიღებული თანხა სხვადასვა შემოსავლის<br />

წყაროებიდან<br />

2008<br />

mudmivi samuSao<br />

droebiTi mcire samuSao<br />

dividendi/wili/procenti<br />

pensia<br />

socialuri daxmareba<br />

bavSvis daxmareba<br />

ucxoeTSi momuSave<br />

adamianisagan<br />

saqarTvelos sxva<br />

regionSi momuSave<br />

gaqiravebuli<br />

sakuTrebidan miRebuli<br />

sesxad aRebuli fuli<br />

Zveli danazogis<br />

gamoyeneba<br />

1<br />

1<br />

1,4<br />

1,4<br />

1,6<br />

2<br />

2<br />

2<br />

2<br />

1,9<br />

2<br />

1,9<br />

2<br />

2<br />

2<br />

2<br />

2008<br />

mudmivi samuSao<br />

1917<br />

2234<br />

droebiTi mcire<br />

samuSao<br />

1545<br />

1500<br />

pensia<br />

511<br />

450<br />

sxva<br />

2400<br />

2604<br />

245


აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობის შედარება სამედიცინო ჟურნალის და<br />

რესპონდენტთა მონაცემების მიხედვით 41<br />

პირველადი ჯანდაცვის დაწესებულებიდან მიღებული ინფორმაციით ბავშვების 98.4%<br />

რეგისტრირებულია, 98,9% შემთხვევაში ინტერვიუერმა ნახა ჟურნალი<br />

2008<br />

98.4%<br />

98,9%<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

oficialurad<br />

0.5% 1.1%<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

araoficialurad<br />

saerTod ar aris<br />

registrirebuli<br />

1,1%<br />

interviuers ar<br />

anaxes Jurnali<br />

interviuerma<br />

naxa Jurnali<br />

2007<br />

98,8%<br />

100,0%<br />

1,2%<br />

bavSvi registrirebulia<br />

oficialurad<br />

bavSvi saerTod ar aris<br />

registrirebuli<br />

interviuerma naxa Jurnali<br />

2008<br />

I acra II acra III acra<br />

98,3% 96,6%<br />

90,9%<br />

84,6%<br />

85,5%<br />

100,0%<br />

98,3%<br />

81,5%<br />

65,9%<br />

2007<br />

dyt opv hep b<br />

41 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

246


I acra II acra III acra<br />

89,4% 90,6% 91,9%<br />

88,8%<br />

71,3% 71,3%<br />

57,5% 56,3% 57,5%<br />

dyt opv hep b<br />

რეგისტრაციის მიხედვით ბავშვების 84,6%-ს ჩატარებული აქვს დიფთერია/ტეტანუსი<br />

/ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრა.<br />

დიფთერია/ტეტანუსი/ყივანახველას (დყტ) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი<br />

მიმდინარება<br />

აცრების ოფიციალურად რეგისტრირებული და მშობლების ინფორმაციის შედარებისას<br />

ირკვევა, რომ აზერბაიჯანელი დედების რწმენა აცრების დროულ ვადებში ჩატარების<br />

შესახებ ჩამორჩება რეალურ ფაქტებს საშუალოდ 14%-ით. ეს ცდომილება 22%-ით<br />

ნაკლებია ვიდრე მთლიანად საქართველოში და 34%-ით ნაკლები სომეხი ეროვნების<br />

დედებში. ანუ აზერბაიჯანელი დედები გაცილებით ნაკლებ ყურადღებას აქცევენ<br />

აცრების ჩატრების ვადებს.<br />

დყტ აცრა-2008<br />

247


დაბადებისთანავე<br />

დყტ1 დყტ2 დყტ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

1 თვის 2,3% 0,8%<br />

2 თვის 57,1% 39,7% 0,6% 0,8%<br />

3 თვის 18,9% 15,1% 41,3% 31,9% 0,9%<br />

4 თვის 12,0% 7,9% 26,3% 14,3% 33,1% 25,4%<br />

5 თვის 3,4% 1,6% 15,6% 7,6% 24,3% 14,9%<br />

6 თვის 3,4% 1,6% 8,1% 1,7% 16,9% 7,9%<br />

7 თვის 0,6% 3,8% 2,5% 10,8% 4,4%<br />

8 თვის 1,7% 0,8% 1,9% 4,7% 2,6%<br />

9 თვის 0,6% 0,8% 4,7%<br />

10 თვის 1,3% 2,0% 0,9%<br />

11 თვის 0,6% 2,7%<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე 0,6%<br />

7,7%-ით ნაკლებ დედას ახსოვს დყტ აცრების დროული ჩატარება.<br />

რეგისტრაციის ჟურნალის მიხედვით აზერბაიჯანულ მოსახლეობაში დყტ აცრების<br />

დროულმა მოცვის დონემ 33,1%-ს მიაღწია, დყტ აცრების მიმართ ბავშვთა დანაკარგებმა<br />

კი 42% შეადგინა, რაც 11,1%-ით მაღალია ქვეყნის საერთო მაჩვენებელზე და 31%-ით<br />

მეტი სომხური მოსახლეობის ბავშვთა დანაკარგებზე.<br />

დყტ აცრების დროულად ჩამთავრების მიღმა 30,9%-ით მეტი ბავშვი რჩება, ვიდრე ეს<br />

სომხური ეროვნების ბავშვებში აღირიცხა.<br />

დყტ აცრა-2007<br />

248


დყტ1 დყტ2 დყტ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 1,3%<br />

1 თვის 15,0%<br />

2 თვის 26,3% 11,3%<br />

3 თვის 15,0% 19,4% 7,5% 5,0%<br />

4 თვის 8,1% 9,4% 15,0% 11,3% 7,5% 5,0%<br />

5 თვის 6,9% 4,4% 15,0% 13,8% 7,5% 6,3%<br />

6 თვის 3,7% 3,8% 8,8% 4,4% 10,0% 9,4%<br />

7 თვის 3,7% 3,1% 3,9% 3,1% 5,0% 1,3%<br />

8 თვის 1,3% 2,5% 7,5% 5,6% 6,9% 5,6%<br />

9 თვის 1,3% 0,6% 0,6% 8,1% 3,8%<br />

10 თვის 3,8% 7,5% 5,6% 4,4% 1,9%<br />

11 თვის 1,3% 2,5% 3,7% 4,4%<br />

12 თვის 3,1% 1,3% 1,3% 0,6%<br />

12 თვის მერე 3,1% 1,3% 1,3% 4,4% 1,3%<br />

ჟურნალების მონაცემების შედარება<br />

დყტ1 დყტ2 დყტ3<br />

2007 2008 2007 2008 2007 2008<br />

დაბადებისთანავე 1,3%<br />

1 თვის 15,0% 2,3%<br />

2 თვის 26,3% 57,1% 0,6%<br />

3 თვის 15,0% 18,9% 7,5% 41,3%<br />

4 თვის 8,1% 12,0% 15,0% 26,3% 7,5% 33,1%<br />

5 თვის 6,9% 3,4% 15,0% 15,6% 7,5% 24,3%<br />

6 თვის 3,7% 3,4% 8,8% 8,1% 10,0% 16,9%<br />

7 თვის 3,7% 0,6% 3,9% 3,8% 5,0% 10,8%<br />

8 თვის 1,3% 1,7% 7,5% 1,9% 6,9% 4,7%<br />

9 თვის 0,6% 0,6% 8,1% 4,7%<br />

10 თვის 3,8% 7,5% 1,3% 4,4% 2,0%<br />

11 თვის 1,3% 0,6% 3,7% 2,7%<br />

12 თვის 3,1% 1,3%<br />

12 თვის მერე 0,6% 1,3% 4,4%<br />

249


dyt3-is miRebis asakebi Jurnalebis mixedviT<br />

33%<br />

2007<br />

24%<br />

2008<br />

17%<br />

8% 8%<br />

10%<br />

5%<br />

11%<br />

7%<br />

5%<br />

8%<br />

4,7%<br />

4% 4% 4%<br />

2% 2,7%<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

დოკუმენტალური მონაცემების მიხედვით დყტ აცრების სრული კურსით მოცვა<br />

მიმდინარე წლის განმავლობაში 25%-ით გაიზარდა<br />

ბავშვთა დანაკარგები დყტ აცრების მიმართ გაუმჯობესდა და 29,5%-ით შემცირდა.<br />

პოლიომიელიტის (ოპვ) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი მიმდინარება<br />

ოპვ აცრა-2008<br />

ოპვ1 ოპვ2 ოპვ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 0,6%<br />

1 თვის 0,6%<br />

2 თვის 44,8% 35,1%<br />

3 თვის 18,0% 14,9% 26,5% 21,3%<br />

4 თვის 15,1% 7,9% 19,7% 11,1% 25,0% 19,6%<br />

5 თვის 7,6% 4,4% 13,6% 7,4% 12,5% 10,9%<br />

6 თვის 5,2% 2,6% 12,2% 5,6% 13,4% 5,4%<br />

7 თვის 4,1% 6,1% 3,7% 4,5% 4,3%<br />

8 თვის 2,3% 0,9% 4,8% 1,9% 8,9% 2,2%<br />

9 თვის 6,8% 3,7% 8,9% 3,3%<br />

10 თვის 1,2% 2,0% 9,8% 4,3%<br />

11 თვის 5,4% 1,9% 2,7%<br />

12 თვის 1,4% 7,1% 2,2%<br />

12 თვის მერე 0,6% 1,4% 7,1% 1,1%<br />

ოფიციალურ მონაცემებზე მხოლოდ 5%-ით ნაკლები დედა მიიჩნევს, რომ ბავშვებმა<br />

ოპვ აცრების სრული კურსი დროულად დაასრულეს.<br />

აზერბაიჯანული მოსახლეობის ბავშვების ოპვ აცრებით მოცვის მაჩვენებელმა 25%<br />

შეადგინა. ოპვ აცრების მიმართ ბავშვთა დანაკარგებმა – 44,1%;<br />

აცრებით მოცვის მაჩვენებელი 3%-ით ჩამორჩება ქვეყნის საერთო მოცვის დონეს,<br />

250


სომხური მოსახლეობის დონეს კი - 25,8%-ით, ბავშვთა ოპვ აცრების მიმართ<br />

დანაკარგები ქვეყნის მაჩვენებელს 1,3-ჯერ, ხოლო სომხური მოსახლეობის მაჩვენებელს<br />

3,7-ჯერ აღემატება.<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვის 1,3%<br />

დაბადებისთანავე 0,6%<br />

ოპვ აცრა-2007<br />

2 თვის 15,6%<br />

ოპვ1 ოპვ2 ოპვ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

3 თვის 25,6% 20,6% 7,5% 3,8%<br />

4 თვის 13,7% 8,1% 15,0% 11,3% 7,5% 3,8%<br />

5 თვის 9,4% 4,4% 13,7% 11,3% 7,5% 7,5%<br />

6 თვის 8,1% 3,8% 7,5% 4,4% 10,0% 8,1%<br />

7 თვის 3,7% 3,1% 6,9% 4,4% 3,7% 1,3%<br />

8 თვის 3,7% 2,5% 8,7% 4,4% 5,6% 5,6%<br />

9 თვის 1,3% 1,3% 0,6% 0,6% 8,1% 3,8%<br />

10 თვის 7,5% 5,6% 5,6% 1,9%<br />

11 თვის 3,8% 2,5% 1,3% 1,3% 3,7% 4,4%<br />

12 თვის 1,3% 1,3% 1,3% 0,6%<br />

12 თვის მერე 3,1% 2,5% 1,3% 1,3% 5,6% 2,5%<br />

1 თვის 1,3% 0,6%<br />

2 თვის 15,6% 44,8%<br />

ჟურნალების მონაცემების შედარება<br />

ოპვ1 ოპვ2 ოპვ3<br />

2007 2008 2007 2008 2007 2008<br />

3 თვის 25,6% 18,0% 7,5% 26,5%<br />

4 თვის 13,7% 15,1% 15,0% 19,7% 7,5% 25,0%<br />

5 თვის 9,4% 7,6% 13,7% 13,6% 7,5% 12,5%<br />

6 თვის 8,1% 5,2% 7,5% 12,2% 10,0% 13,4%<br />

7 თვის 3,7% 4,1% 6,9% 6,1% 3,7% 4,5%<br />

8 თვის 3,7% 2,3% 8,7% 4,8% 5,6% 8,9%<br />

9 თვის 1,3% 0,6% 6,8% 8,1% 8,9%<br />

10 თვის 1,2% 7,5% 2,0% 5,6% 9,8%<br />

11 თვის 3,8% 1,3% 5,4% 3,7% 2,7%<br />

12 თვის 1,3% 1,3% 1,4% 7,1%<br />

12 თვის მერე 3,1% 0,6% 1,3% 1,4% 5,6% 7,1%<br />

251


opv3-is miRebis asakebi Jurnalebis mixedviT<br />

25%<br />

2007<br />

2008<br />

13%<br />

13%<br />

8% 8%<br />

10%<br />

4%<br />

5%<br />

6%<br />

9%<br />

8,9%<br />

8%<br />

6%<br />

10%<br />

4%<br />

2,7%<br />

7,1%<br />

7%<br />

6%<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

ოპვ აცრების სრული კურსით მოცვა 13%-ით გაიზარდა 2007 წელთან შედარებით,<br />

ბავშვთა დანაკარგები კი - 7,7%-ით.<br />

ჰეპატიტი B-ს (ჰეპ B) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი მიმდინარება<br />

ჰეპ B აცრა-2008<br />

ჰეპ B1 ჰეპ B2 ჰეპ B3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 88,2% 53,5%<br />

1 თვის 3,4% 1,8% 0,6% 0,9%<br />

2 თვის 4,5% 7,9% 53,4% 33,3%<br />

3 თვის 2,2% 4,4% 16,7% 11,1% 3,0%<br />

4 თვის 0,6% 0,9% 13,2% 13,0% 41,5% 23,8%<br />

5 თვის 0,6% 6,9% 4,6% 18,3% 11,9%<br />

6 თვის 0,9% 4,0% 13,4% 5,9%<br />

7 თვის 2,3% 0,9% 9,9% 5,0%<br />

8 თვის 2,3% 1,9% 4,9% 1,0%<br />

9 თვის 2,1% 1,0%<br />

10 თვის 4,9% 3,0%<br />

11 თვის 1,4%<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე 0,6% 0,6% 0,7%<br />

შედარებით მაღალია სარეგისტრაციო ჟურნალებისა და დედების ინფორმაციას შორის<br />

სხვაობა ჰეპ B1-ს აცრის შემთხვევაში. 34,7%-ით მეტ ბავშვს აქვს მიღებული ვაქცინის<br />

პირველი დოზა დაბადებისას, ვიდრე ეს დედებს ახსოვთ და 17,7%-ით მეტს - ჰეპ B3.<br />

როგორც ჩანს, დედები ნაკლებად არიან ინფორმირებული სამშობიარო სახლში<br />

მიღებულ აცრაზე, ან არ ახსოვთ მის შესახებ აცრის პროცესში ჩაურთველობის გამო.<br />

252


ოფიციალური მონაცემებით ჰეპატიტი B-ს აცრებით მოცვის დონე 41,5 %-ია.<br />

ჰეპატიტი B-ს დროული აცრებიდან ყოველი მეორე ბავშვი იკარგება (52,9%).<br />

ჰეპ B აცრა-2007<br />

ჰეპ B1 ჰეპ B2 ჰეპ B3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 81,3% 58,2%<br />

1 თვის 1,9% 1,3% 0,6% 0,6%<br />

2 თვის 2,5% 1,9% 13,1% 7,5%<br />

3 თვის 1,3% 2,5% 21,9% 16,3% 1,3%<br />

4 თვის 1,3% 16,3% 15,6% 5,6% 4,4%<br />

5 თვის 3,1% 1,3% 6,9% 2,5% 10,0% 9,4%<br />

6 თვის 5,6% 5,0% 6,9% 5,6%<br />

7 თვის 1,9% 1,9% 5,6% 1,9%<br />

8 თვის 6,9% 2,5% 6,3% 7,5%<br />

9 თვის 1,3% 1,9% 0,6% 5,6% 3,1%<br />

10 თვის 3,7% 1,9% 4,4% 3,1%<br />

11 თვის 2,5% 1,3% 5,0% 3,1%<br />

12 თვის 1,3% 1,3% 0,6%<br />

12 თვის მერე 5,0% 4,4% 3,1%<br />

ჟურნალების მონაცემების შედარება<br />

ჰეპ B1 ჰეპ B2 ჰეპ B3<br />

2007 2008 2007 2008 2007 2008<br />

დაბადებისთანავე 81,3% 88,2%<br />

1 თვის 1,9% 3,4% 0,6% 0,6%<br />

2 თვის 2,5% 4,5% 13,1% 53,4%<br />

3 თვის 1,3% 2,2% 21,9% 16,7%<br />

253


4 თვის 0,6% 16,3% 13,2% 5,6% 41,5%<br />

5 თვის 3,1% 0,6% 6,9% 6,9% 10,0% 18,3%<br />

6 თვის 5,6% 4,0% 6,9% 13,4%<br />

7 თვის 1,9% 2,3% 5,6% 9,9%<br />

8 თვის 6,9% 2,3% 6,3% 4,9%<br />

9 თვის 1,3% 1,9% 5,6% 2,1%<br />

10 თვის 3,7% 4,4% 4,9%<br />

11 თვის 2,5% 5,0% 1,4%<br />

12 თვის 1,3%<br />

12 თვის მერე 0,6% 5,0% 0,6% 3,1% 0,7%<br />

hep B3-is miRebis asakebi Jurnalebis mixedviT<br />

42%<br />

2007<br />

2008<br />

18%<br />

6%<br />

10%<br />

13%<br />

10%<br />

7% 6% 6%<br />

5% 6% 4% 5% 5%<br />

2,1% 1,4%<br />

3%<br />

1%<br />

4 Tvis asakSi 5 Tvis asakSi 6 Tvis asakSi 7 Tvis asakSi 8 Tvis asakSi 9 Tvis asakSi 10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო აცრების სრული კურსით დროულმა მოცვის დონემ 7-<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

ჯერ (36%-ით) მოიმატა კვლევის წინა მონაცემებთან შედარებით, ხოლო აცრების<br />

მიმართ ბავშვთა დანაკარგების მაჩვენებელი 1,8-ჯერ გაუმჯობესდა.<br />

აზერბაიჯანული ეროვნების მოსახლეობაში აცრების დროულობაში წინსვლა უფრო<br />

მეტად წარმატებულია, ვიდრე სომხური ეროვნების მოსახლეობაში (თუმცა-ღა უნდა<br />

აღინიშნოს, რომ გასული წლის შედეგები ბევრად უარესი იყო სომხური მოსახლეობის<br />

შედეგებზე და ამდენად, ეფექტი თვალშისაცემია).<br />

2008<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ<br />

რესპ<br />

ონდ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 39% 18.7 51.1% 19.2% 11.5% 9.9%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება<br />

51.1% 17.6 59.3% 20.9% 44%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება<br />

15.4<br />

54.4% 19.2 46.2% 17% 43.4% %<br />

სულ დროულად ჩატარებული აცრები<br />

(დროული სრული კურსი) 26.4% 15.9% 14.8% 9.9% 27.5% 8.2%<br />

18.7<br />

%<br />

254


2007<br />

დიფტერია/ტეტანუსი/ყივანახველა<br />

პოლიომიელიტი<br />

ჰეპატიტი B<br />

ჟურნალი<br />

რესპონდენტი<br />

ჟურნალი<br />

რესპონდენტი<br />

ჟურნალი<br />

რესპონდენტი<br />

პირველი აცრის დაგვიანება<br />

(3 თვე და მეტი)<br />

73.20%<br />

50.80%<br />

73.70%<br />

50.10%<br />

5.70%<br />

5.10%<br />

მოერე აცრის დაგვიანება<br />

(4 თვე+)<br />

63.90%<br />

45.70%<br />

63.80%<br />

44.60%<br />

52.00%<br />

37.00%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება<br />

(5 თვე+)<br />

50.00%<br />

34.60%<br />

49.80%<br />

35.70%<br />

46.90%<br />

34.30%<br />

სულ დროულად<br />

ჩატარებული აცრები<br />

8%<br />

5,00%<br />

7,50%<br />

3,80%<br />

9.4%<br />

5,60%<br />

2008 წელს საქართველოს აზერბაიჯანულ მოსახლეობაში იმუნიზაციის დროული<br />

მოცვის მაჩვენებლები ასეთია: დიფტერია ტეტანუსი ყივანახველას საწინააღმდეგო<br />

აცრების ჩატარება სამედიცინო ჟურნალების მონაცემებზე დაყრდნობით, 26,4%–ით,<br />

ხოლო მშობელთა ინფორმაციით 15,9%–ით. რაც შეეხება პოლიომიელიტის წინააღმდეგ<br />

ვაქცინაციას, ბოლო ერთი წლის განმავლობაში მისი მაჩვენებელი სამედიცინო<br />

ჟურნალებზე დაყრდნობით გაიზარდა 14,8%–ით, ხოლო მშობელთა ინფორმაციით,<br />

9,9%–ით. რაც შეეხება ჰეპატიტB-ს აცრებს, სამედიცინო ჟურნალზე დაყრდნობით, ამ<br />

უკანასკნელის მოცვა გაზრდილია 27,5%–ით, ხოლო მშობლების ინფორმაციით, კი<br />

8,2%–ით.<br />

255


საქართველოს მხარეები<br />

სამოქალაქო რეგისტრაციის სისრულე და დროულობა<br />

axalSobilTa samoqalaqo registracia<br />

Tbilisi<br />

kaxeTi<br />

Sida qarTli<br />

qvemo qarTli<br />

samcxe javaxeTi<br />

aWara<br />

guria<br />

samegrelo<br />

imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

100,0%<br />

99,0%<br />

99,0%99,1%99,1%<br />

100%<br />

98,1%<br />

96,0%<br />

94,0%<br />

95%<br />

89,9%<br />

94,7% 95,0%<br />

90%<br />

85%<br />

80%<br />

ახალშობილთა სამოქალაქო რეგისტრაციაზე აყვანის სისრულე საქართველოს მხარეებში<br />

მეტნაკლებად ერთგვაროვანია. რაჭა-ლეჩხუმი-ქვემო სავანეთის მხარეში არცერთი<br />

ახალშობილი არ არის დაურეგისტრირებელი. ამ მხრივ ყველაზე<br />

არადამაკმაყოფილებელი მდგომარებაა ქვემო ქართლის მხარეში, სადაც ბავშვთა 10%<br />

სამოქალაქო რეგისტრაციის მიღმა რჩება.<br />

256


45<br />

40<br />

35<br />

30<br />

25<br />

20<br />

15<br />

10<br />

5<br />

0<br />

Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

1 dRe 2 dRe 3 dRe 4 dRe 5 dRe 6 dRe 7 dRe 8-14<br />

dRe<br />

15-30<br />

dRe<br />

1-2 Tve 2-6 Tve 6 meti ar<br />

maxsovs<br />

სამოქალაქო დარეგისტრირების ვადები 60-80%-ში მოდის ბავშვის დაბადებიდან 3-5<br />

დღეზე, გარდა სამეგრელოს რეგიონისა, სადაც რეგისტრაციას 5 დღეში ბავშვთა<br />

ნახევარზე ნაკლები გადის. სიცოცხლის პირველ კვირაში ბავშვთა აღრიცხვის ყველაზე<br />

მაღალი მაჩვენებელი შიდა ქართლის (94,9%), იმერეთის (94,6%), სამცხე-ჯავახეთის<br />

(94,6%) და გურიის (92,9%) მხარეებში გამოვლინდა.<br />

infeqciuri daavadebebis cnobadoba<br />

Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

difteria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti b ar vici/ ar<br />

maxsovs<br />

257


მართვადი დაავადებების საერთო ცნობადობა ზოგადად მაღალია მხარეებში.<br />

ინფექციური დაავადებების ყველაზე მაღალი ცოდნა გურიაში (შემთხვევათა 97,7%-ში),<br />

შიდა ქართლსა (97,3%-ში) და კახეთში (97,2%-ში) მაცხოვრებელ დედებს აღმოაჩნდათ,<br />

ყველაზე დაბალი - სამეგრელოსა (83%-ში) და ქვეემო ქართლში (84%-ში)<br />

მაცხოვრებლებს.<br />

დაავადებებს შორის ყველაზე კარგად იცნობენ დიფთერიას (98,9%-ში) და ჰეპატიტ B-ს<br />

(97,7%-ში). ყველაზე ნაკლებად სმენიათ ტეტენუსის შესახებ (77,9%-ში). ეს დაავდება<br />

განსაკუთრებით არ იციან სამეგრელოს(53,42%-ში), ქვემო ქართლის(55,8%-ში),<br />

იმერეთის (67,2%-ში), მხარეებსა და აჭარაში (60,8%-ში)<br />

bavSvisTvis infeqciuri daavadebebis sawinaaRmdego acrebis<br />

Catarebის zogadი mniSvnelobis gacnobiereba<br />

Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

acrebis Catareba<br />

aucilebelia<br />

acrebis Catareba<br />

sasurvelia, magram<br />

ara aucilebeli<br />

acrebis Catareba<br />

aucilebelia<br />

zogierTi infeqciis<br />

winaaRmdeg<br />

acrebis Catareba ar<br />

aris saWiro/<br />

zedmetia<br />

ar vici<br />

258


ინფექციური დაავადებების საწინააღმდეგო აცრების წარმოების ზოგად აუცილებლობას<br />

შემთხვევათა 93%-ში იზიარებენ. აცრების ჩატარების აუცილებლობას ყველაზე მეტად<br />

შიდა ქართლში (99,1%-ში), რაჭა-ლეჩხუმსა და სამცხე-ჯავახეთში, ხოლო ყველაზე<br />

ნაკლებად მცხეთა-მთიანეთსა (84,%) და თბილისში აღიარებენ (87,5%-ში).<br />

მხოლოდ შემთხვევათა 0,7%-ში იმერეთის მხარეში აცრების ჩატარება მიჩნეულია<br />

ზედმეტად. მშობელთა საშუალოდ 2,7%-მა არ იცის იმუნიზაციის საჭიროება-<br />

არსაჭიროების შესახებ.<br />

saqarTveloSi bavSvisaTvis infeqciuri daavadebebis sawinaaRmdego<br />

acrebis usafrTxoebis gancda<br />

Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%<br />

sruliad usafrTxoa<br />

garkveulwilad/nawilobriv<br />

saxifaToa<br />

saxifaToa<br />

saxifaToa, mxolod<br />

zogierTi acris Catareba<br />

ar vici<br />

259


მხარეებში მაცხოვრებელ მშობელთა საშუალოდ 93,% ქვეყანაში წარმოებულ აცრებს<br />

უსაფრთხოდ მიიჩნევს. აცრების უსაფრთხოებას ყველაზე ნაკლებად იზიარებენ<br />

იმერეთის (68,4%), თბილისის (76,5%) და სამეგრელოს (80,6%) მაცხოვრებელი დედები,<br />

და შესაბამისად სახიფათოდ, ყველაზე მეტად, ამ ადმინისტრაციულ ერთეულებში<br />

განიხილავენ (2%/1%/5%). აცრების უსაფრთხოების მიმართ ნდობა მაღალია სამცხე-<br />

ჯავახეთისა (96,1%) და მცხეთა-მთიანეთის (92,8%) ბავშვთა დედებში.<br />

აცრების უსაფრთხოების შესახებ ყველაზე მეტად არ იციან თბილისსა (5,5%) და<br />

ქვ. ქართლის მხარეში (4,9%).<br />

Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

აცრების კალენდრის დაცვის მნიშვნელობის გაცნობიერება<br />

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%<br />

aucilebelia<br />

sakmaod mniSvnelovania<br />

kargia, magram ar aris<br />

mniSvnelovani<br />

ar aqvs mniSvnelba rodis<br />

Cautardeba, mTavaria<br />

Cautardes<br />

aranari mniSvneloba ar aqvs<br />

260


ბავშვებისთვის აცრების იმ ვადებში ჩატარების მნიშვნელობა, რა ვადებიც<br />

განსაზღვრულია დადგენილი კალენდრით, ყველაზე მაღალი დონით გაცნობიერებული<br />

აქვთ კახეთისა და სამცხე-ჯავახეთის მშობლებს (შესაბამისად 92%/90,6%).<br />

დაგვიანებული აცრების შესაძლო შედეგებზე წარმოდგენები კახეთის მხარის მშობელთა<br />

54,1%-ში ადექვატურია (რომ აცრის დაგვიანების შემთხევაში მოიმატებს დაავადების<br />

შეხვედრის ალბათობა და აცრისშემდგომ გართულებათა რისკი). ამ მხრივ, ყველაზე<br />

არაადექვატურნი არიან ქვემო ქართლის მშობლები, რომელთა მოსაზრებითაც არ აქვს<br />

მნიშვნელობა როდის ჩაუტარდება აცრები მთავარია, რომ ჩაუტარდეს (3, 06%).<br />

აცრების დროულ მოცვასთან დაკავშირებით ყველაზე პოზიტიურად არიან<br />

განწყობილნი შემდეგ რეგიონებში მცხოვრები მშობლები, რომლებიც თვლიან რომ<br />

აცრების კალენდრის დაცვა აუცილებელია: სამცხე ჯავახეთი (90,62%), გურია (88,83%),<br />

აჭარა (80,01%), რაჭა–ლეჩხუმი, ქვემო სვანეთი (76,71%), იმერეთი (74,46%) და<br />

სამეგრელო (73,33%).<br />

დედათა წარმოდგენები დაგვიანებული აცრების შედეგებზე მხოლოდ 14%-შია<br />

ადექვატური, ანუ დროულად აცრების ჩატარების გაცნობიერებას სხვა ხასიათის<br />

მოტივები ასტიმულირებენ.<br />

აცრების ვადების დაცვის აუცილებლობისკენ ნაკლებად განწყობილნი არიან მცხეთა-<br />

მთიანეთის (46,5%), ქვ. ქართლის (63%) და სამეგრელოს (73,3%) მშობლები. თუმცა<br />

მცხეთა-მთიანეთის მხარის გამოკითხულ დედათა 12,1%-მა და ქვემო ქართლის მხარის<br />

დედათა 10%-მა არ იცის ვადების დაცვის საჭიროების შესახებ; და 67,5% და 35,2%<br />

აღიარებს, რომ არ იცის აცრების დაგვიანებით გამოწვეული შედეგების შესახებაც.<br />

12 თვემდე ბავშვებში დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრების ჯერადობის<br />

ცოდნა<br />

Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

261<br />

40%


საერთო გამოკითხულთა შორის დედათა წილი, რომელმაც იცის დიფთერიის<br />

საწინააღმდეგო პირველადი კურსის ჯერადობის შესახებ, მხარეთა შორის, ყველაზე<br />

მაღალია გურიისა და სამცხე-ჯავახეთის მხარეებში (შესაბამისად 88,8% და 88,7%).<br />

ყველაზე დაბალი - მცხეთა-მთიანეთის (17,2%), სამეგრელოს (51,4%) მხარეებსა და<br />

აჭარაში (59,6%).<br />

12 თვემდე ბავშვებში ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრების ჯერადობის<br />

ცოდნა<br />

Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

sworad icis arasworad icis ambobs rom ar icis<br />

დედათა წილი, რომელმაც იცის ტეტანუსის საწინააღმდეგო პირველადი კურსის<br />

262


ჯერადობის შესახებ ყველაზე მაღალია გურიისა და სამცხე-ჯავახეთის მხარეებში<br />

(შესაბამისად 86,4% და 75,2%). ყველაზე დაბალი - მცხეთა-მთიანეთის (3,9%),<br />

სამეგრელოს (18,8%), შიდა ქართლის (21,1%) მხარეებსა და აჭარაში (23,6%).<br />

12 თვემდე ბავშვებში ყივანახველას საწინააღმდეგო იმუნიზაცისათვის<br />

აცრების ჯერადობის ცოდნა<br />

Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

sworad icis arasworad icis ambobs rom ar icis<br />

ერთ წლამდე ბავშვებს ყივანახველას აცრა რამდენჯერ უნდა გაუკეთდეს უკეთ იციან<br />

გურიის (87,4%) და სამცხე-ჯავახეთის (70,2%) მხარეებში მცხოვრებმა დედებმა, ცუდად<br />

იციან მცხეთა-მთიანეთის (6,6%), შიდა ქართლის (20,8%) და იმერეთის (20,8%)<br />

მხარეებში მცხოვრებმა მშობლებმა.<br />

263


12 თვემდე ბავშვებში პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრების<br />

ჯერადობის ცოდნა<br />

Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

sworad icis arasworad icis ambobs rom ar icis<br />

პოლიომელიტის აცრების კურსის შესახებ ყველაზე კარგად იციან გურიასა (85,7%) და<br />

სამცხე-ჯავახეთის (78,7%) მხარეებში მცხოვრებმა დედებმა. ყოველმა მეხუთემ არ იცის<br />

მცხეთა-მთიანეთში, ყოველმა მეორემ - აჭარაში და 39,4%-მა - სამეგრელოში.<br />

264


12 თვემდე ბავშვებში ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო აცრების ჯერადობის<br />

ცოდნა<br />

Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

sworad icis arasworad icis ambobs rom ar icis<br />

ჰეპატიტი B-ს აცრების ჯერადობის ყველაზე დაბალი ცოდნა მცხეთა-მთიანეთისა და<br />

იმერეთის მხარეებში მცხოვრებმა მშობლებმა გამოამჟღვნეს, მაღალი - გურიისა და<br />

სამცხე-ჯავახეთის მხარეებში.<br />

ყველა დაავადების საწინააღმდეგო აცრების პირველად კურსში შემავალი დოზების<br />

ჯერადობის საუკეთესო ცოდნა გამოავლინეს სამცხე-ჯავახეთის მხარეში, ყველაზე<br />

უარესი მცხეთა-მთიანეთში.<br />

265


დედების წილი, რომელიც მიიჩნევს, რომ იცის 12 თვემდე ბავშვის აცრების<br />

კალენდარი( დიფტერია, ტეტანუსი, ყივანახველა, პოლიომიელიტი)<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

0%<br />

ki<br />

ara<br />

გურიის (76,7%), სამცხე-ჯავახეთის (68,3%) და რაჭა–ლეჩხუმ-ქვ. სვანეთის (65,2%)<br />

მხარეებში ყველაზე მაღალია დედთა წილი, რომელიც მიიჩნევს, რომ იცის დყტ/ოპვ<br />

აცრის ჩატარების ყველა ასაკი.<br />

მცხეთა-მთიანეთის მხარეში, ფაქტიურად არ არის ისეთი დედები (6,8%), რომლებიც<br />

თვლიან, რომ იციან დყტ/ოპვ აცრის ყველა ასაკი და ვადა. ასეთი დედების წილი, ასევე<br />

დაბალია სამეგრელოს (29,8%) და შიდა ქართლის (44%) მხარეებში.<br />

266


დედების წილი, რომელიც მიიჩნევს, რომ იცის 12 თვემდე ბავშვის აცრების<br />

კალენდარი<br />

(ჰეპატიტი B)<br />

Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

ki<br />

ara<br />

დედების წელი, რომელიც მიიჩნევს, რომ იცის ჰეპატიტი B-ს საწინააღნდეგო აცრის<br />

კალენდრი , მხარეთა შორის შედარებით მაღალია გურიაში (76,8%), თბილისში (72,4%)<br />

და სამცხე-ჯავახეთში (67,7%). ეს წილი ძალზე მცირეა მცხეთა-მთიანეთის მხარეში -<br />

ფაქტიურად, მხოლოდ ყოველი მეათე (9,9,%) დედა თვლის, რომ იცის ჰეპატიტი B-ს<br />

საწინააღმდეგო აცრების ჩატარების კალენდარი.<br />

რეგიონების მიხედვით ამ ხუთივე დაავადების საწინააღმდეგო აცრების კალენდრის<br />

ცოდნას მშობლები მაღალი წილით მიიჩნევენ გურიის, სამცხე-ჯავახეთის და თბილისის<br />

რეგიონებში.<br />

267


დედების მიერ აცრების ასაკების ზუსტი დასახელება<br />

(დიფტერია, ტეტანუსი, ყივანახველა, პოლიომიელიტი)<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

0%<br />

sworad icis<br />

arasworad icis<br />

დედების მიერ აცრების ასაკების ზუსტი დასახელება<br />

(ჰეპატიტი B)<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

sworad icis<br />

arasworad icis<br />

268


მათ შორის, ვინც მიიჩნევდა რომ იცოდა ხუთივე ინფექციური დაავადების<br />

საწინააღმდეგო აცრების ჩატარების კალენდარი - ასაკობრივი ვადების სწორი ცოდნა<br />

გამომჟღავნდა სამცხე-ჯავახეთის და გურიის მხარეებში, ყველაზე დაბალი - მცხეთა-<br />

მთიანეთის (8,3%), სამეგრელოს (36%) და ქვ. ქართლის (45,7%) მხარეებში. დედების<br />

რწმენა, რომ მათ იციან 1 წლამდე ბავშვების აცრის ასაკები საშუალოდ ორი მესამედით<br />

გადაჭარბებულია.<br />

vin aris pasuxism<strong>ge</strong>beli akontolos bavSvis acrebis<br />

perioduloba/drouloba?<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

0%<br />

mSobeli/aRmzrdeli bavSvis eqimi (pediatri) eqTani<br />

მიუხედავად აცრების გრაფიკის ცოდნის დაბალი დონისა, მცხეთა-მთიანეთის<br />

გამოკითხულ დედათა შორის მაღალია მათი წილი, ვინც ბავშვების აცრების<br />

დროულობაზე კონტროლთან დაკავშირებით შედარებით მაღალ პასუხისმგებლობას<br />

იღებს საკუთარ თავზე (შემთხვევათა 81%), ასევე, მაღალი პასუხისმგელობის განცდა<br />

დაფიქსირდა შიდა ქართლის (87,6%) და გურიის (82,0%) რეგიონებში. ეს წილი ყველაზე<br />

დაბალია აჭარელ (53,3%) და კახელ მშობელთა (55%) შორის.<br />

269


visTan gaqvT gavlili acrebis Sesaxeb konsultacia, migiRiaT<br />

informacia, rCevebi?<br />

Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%<br />

ubnis/soflis pediatri<br />

sxva pediatri (ara ubnis)<br />

nevropaTologi<br />

nacnobi eqimi<br />

sxva CvilbavSviani deda<br />

deda, romelsac aqvs<br />

gamocdileba<br />

ojaxis eqimi<br />

eqTani<br />

ambulatoriis sxva<br />

eqimi/eqTani (ara pediatri)<br />

televiziiT<br />

axloblebisgan<br />

aravisTan<br />

აცრების შესახებ კონსულტაციებს ძალზე იშვიადად იღებენ ექთნებისგან თბილისში<br />

(6,5%) და აჭარაში (13,9%). ექთნების როლი აცრების შესახებ ინფორმაციის მიღებასთან<br />

დაკავშირებით შედარებით მაღალია რაჭა-ლეჩხუმისა (74,7%) და სამცხე-ჯავახეთის<br />

(73,8%) მხარეებში. ამ უკანასკნელში ექთანი პირველი რიგის წყაროა, – ჯერ ექთანია და<br />

შემდეგ ექიმი. როგორც მონაცემებიდანაც ჩანს, აცრების შესახებ ინფორმაცია<br />

თითოეული რეგიონის მშობლებს მიღებული აქვთ პირისპირ კომუნიკაციის შედეგად<br />

(ექიმი, ექთანი, პედიატრი, სხვა მშობელი, რომელსაც აქვს გამოცდილება<br />

იმუნიზაციასთან დაკავშირებით). ანუ, აქ მასობრივი საინფორმაციო საშუალებების და<br />

ახლობლების როლი გაცილებით დაბალია.<br />

270


aqvs Tu ara Tqvens Svils Catarebuli acrebi?<br />

Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%<br />

Catarebuli aqvs misi<br />

asakisaTvis yvela acra<br />

Catarebuli aqvs acrebi<br />

nawilobriv<br />

Catarebuli aqvs mxolod<br />

acrebi samSobiaroSi<br />

ar aqvs Catarebuli arc<br />

erTi acra<br />

იმ ბავშვების შედარებით მაღალი წილით, ვისაც დედების გადმოცემით ყველა<br />

ასაკობრივი აცრა მიღებული აქვს, გამოირჩევა კახეთის მხარე (97%) სამცხე-ჯავახეთის<br />

(90,8%) და ქვემო ქართლის (89%) მხარეები. დაბალი წილით - შიდა ქართლი (77,5%) და<br />

სამეგრელო (77,9%) , სადაც ყოველი მესამე ბავშვი არ არის ასაკობრივად აცრილი.<br />

აცრის დროულად ჩატარების განმაპირობებელი ქცევები<br />

271


Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%<br />

vcdilob acrebis periodSi<br />

gansakuTrebiT<br />

gavufrTxilde bavSvis<br />

jamrTelobas<br />

Tavad vawarmoeb acrebis<br />

Sesaxeb Canawerebs<br />

maqvs aRircxvis baraTi, sadac<br />

eqimimi Tavad miTiTebs<br />

momdevno acris TariRs<br />

yovel acraze eqimi/eqTani<br />

mafrTxilebs momdevno<br />

acris TariRis Sesaxeb<br />

yoveli acris win, ramdenime<br />

dRiT adre mafrTxilebs da<br />

maxsenebs eqimi/eqTani acris<br />

Sesaxeb<br />

maqvs acrebis kalendari,<br />

sadac zustad aris<br />

miTiTebuli acrebis<br />

periodebi yoveli<br />

infeqciisaTvis<br />

miWirs pasuxis gacema<br />

კახეთისა და სამცხე-ჯავახეთის მხარეებში აცრების დროულად ჩატარების მისაღწევად<br />

მშობლების ქცევებიდან პირველ რიგში აღსანიშნავია, ის, რომ ისინი აცრების წინა<br />

პერიოდში განსაკუთრებით ზრუნავენ ბავშვების ჯანმრთელობაზე, კახეთში, ასევე,<br />

მნიშვნელოვანია აცრებამდე რამოდენიმე დღით ადრე ექიმისგან აცრის თარიღის<br />

შეხსენება, ხოლო სამცხე-ჯავახეთში აცრის მიღებისას მომდევნო აცრის თარიღის<br />

წინასწარი შეტყობინება. ამ მხარეებში რაიმე ჩანაწერებს აცრების თაობაზე<br />

ფაქტობრივად არ აწარმოებენ. შიდა ქართლის (შემთხვევათა 79,8%)და სამეგრელოს<br />

272


0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%<br />

(შემთხვევათა 39,3%) დედების ქცევებშიც ანალოგიურად - აცრების პერიოდში ბავშვის<br />

ჯანრმრთელობაზე ზრუნვაა წამყვანი, ასევე, შიდა ქართლის მშობლების 26,33%–ს აქვს<br />

აღრიცხვის ბარათი, სადაც ექიმები თავად უთითებენ მომდევნო აცრის თარიღს.<br />

dagvianebis an aucrelobis mizezები<br />

(difteria, tetanusi, yivanaxvela)<br />

Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

bavSvi iyo gaciebuli<br />

bavSvs hqonda 38c-mde<br />

bavSvs qonda 38c-ze maRali<br />

sicxe<br />

bavSvs hqonda sxva daavadeba<br />

bavSvis zogadi mdgomareoba<br />

ar iyo damakmayofilebeli<br />

wina acram garTuleba<br />

gamoiwvia da SemeSi<br />

ar mecala/ver movaxerxe<br />

nevropaTologma mirCia ar<br />

amecra<br />

sxva eqimma mirCia ar amecra<br />

acras ar vTvli saWirod<br />

ar iyvnen qalaqSi<br />

sacxovrebeli adgili<br />

Sevicvale da ar vicodi sad<br />

ar aris registrirebuli<br />

adgilobriv abmulatoriaSi/<br />

eqimi Caketili gzis gamo ver<br />

Camovida sofelSi<br />

vaqcina ar iyo<br />

ambulatoriaSi/poliklinikaSI<br />

cudi amindebis gamo<br />

gadznelebulia<br />

trasportireba<br />

ar maxsovs<br />

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%<br />

dagvianebis an aucrelobis mizezebi<br />

(poliomieliti)<br />

Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

273


dagvianebis an aucrelobis mizezebi<br />

(hepatiti B)<br />

274


avSvi iyo gaciebuli<br />

bavSvs hqonda 38c-mde<br />

bavSvs qonda 38c-ze maRali<br />

sicxe<br />

bavSvs hqonda sxva daavadeba<br />

bavSvis zogadi mdgomareoba<br />

ar iyo damakmayofilebeli<br />

wina acram garTuleba gamoiwvia<br />

da SemeSi<br />

ar mecala/ver movaxerxe<br />

nevropaTologma mirCia ar<br />

amecra<br />

sxva eqimma mirCia ar amecra<br />

acras ar vTvli saWirod<br />

ar iyvnen qalaqSi<br />

sacxovrebeli adgili<br />

Sevicvale da ar vicodi sad<br />

ar aris registrirebuli<br />

adgilobriv abmulatoriaSi/<br />

eqimi Caketili gzis gamo ver<br />

Camovida sofelSi<br />

vaqcina ar iyo<br />

ambulatoriaSi/poliklinikaSi<br />

cudi amindebis gamo<br />

gaZnelebulia trasportireba<br />

bavSvs Cautarda gulis operacia<br />

Tbilisi kaxeTi Sida qarTli<br />

qvemo qarTli samcxe javaxeTi aWara<br />

guria samegrelo imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo svaneTi<br />

damaviwyda<br />

ar maxsovs<br />

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%<br />

სამეგრელოსა და შიდა ქართლის მხარეებში ბავშვების დყტ და ჰეპ B-ს აცრის გვიან<br />

ჩატარების/აუცრელობის ყველაზე ხშირი მიზეზია ბავშვის გაციება - ანუ ბავშვის<br />

ჯანმრთელობის მსუბუქი გაუარესება, მაშინ, როცა კახეთსა და სამცხე-ჯავახეთის<br />

ბავშვებისთვის სხვა რომელიმე შედარებით სერიოზული დაავადება. სამეგრელოში<br />

შემთხვევათა 4,5%-ში დყტ და ოპვ და 10%-ში ჰეპ B-ს აცრას საჭიროდ არ მიიჩნევენ.<br />

აუცრელობის ან აცრის დაგვიანების მიზეზად ბავშვის გაციების დასახელება,<br />

სამედიცინო თვალსაზრისით, არამართებულია.<br />

აცრების დაგვიანების ან აუცრელობის მიზეზები (2008 წელი)<br />

gaZnelebulia transportireba<br />

damaviwyda<br />

275<br />

bavSvs Cautarda gulis operacia


აცრების დროულობის დარღვევის ხელშემწყობ ადექვატურ მიზეზთა ყველაზე მაღალი<br />

გაცნობიერება სამცხე-ჯავახეთის (შემთხვევათა 65,1%-ში), რაჭა-ლეჩხუმის, ქვემო<br />

სვანეთის (შემთხვევათა 54,7%-ში) და იმერეთის (შემთხვევათა 52,3%-ში) მხარეებში<br />

გამოვლინდა, ყველაზე დაბალი ქვემო ქართლის (შემთხვევათა 8,4%-ში), მცხეთა-<br />

მთიანეთის (შემთხვევათა 16,1%-ში) და სამეგრელოს (შემთხვევათა 22,2%-ში) მხარეებში.<br />

276


დედების გადმოცემით ბავშვები დროულად არიან აცრილი:<br />

დყტ1 დყტ2 დყტ3 ოპვ 1 ოპვ 2 ოპვ 3 ჰეპ B1 ჰეპ B2 ჰეპ B3<br />

თბილისი 56,1% 46,9% 42,6% 51,2% 43,1% 38,3% 39,2% 26,8% 39,2%<br />

კახეთი 64,9% 65,3% 64,4% 64,8% 61,6% 63,3% 73,6% 44,4% 61,9%<br />

შიდა ქართლი 31,6% 21,7% 20,6% 25,9% 18,3% 17,1% 86,0% 36,2% 21,5%<br />

ქვემო ქართლი 40,7% 33,0% 25,8% 36,5% 24,9% 19,6% 60,2% 26,0% 23,1%<br />

ჯავახეთი 70,5% 70,6% 67,2% 68,0% 68,5% 65,8% 79,7% 59,8% 63,7%<br />

აჭარა 41,3% 40,8% 38,6% 40,2% 35,1% 40,5% 52,5% 34,2% 48,2%<br />

გურია 65,7% 59,6% 55,0% 66,4% 58,2% 48,7% 97,6% 63,9% 55,2%<br />

სამეგრელო 37,3% 29,5% 25,5% 29,8% 22,4% 24,2% 84,0% 20,1% 23,1%<br />

იმერეთი 38,4% 33,1% 32,9% 32,7% 24,2% 26,1% 52,8% 34,5% 35,1%<br />

მთიანეთი 58,4% 47,9% 45,4% 59,0% 47,7% 44,8% 53,4% 29,3% 15,0%<br />

სამცხე-<br />

მცხეთა-<br />

რაჭა-ლეჩხუმი-<br />

ქვ.სვანეთი 56,3% 51,1% 53,4% 33,7% 34,9% 38,1% 43,1% 18,4% 37,3%<br />

აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობის შედარება სამედიცინო ჟურნალის და<br />

რესპონდენტთა მონაცემების მიხედვით<br />

საქართველოს რეგიონებს შორის 6–დან 18 თვემდე ასაკის ბავშვების სამედიცინო<br />

ჟურნალში რეგისტრაციის ყველაზე მაღალი მაჩვენებლები აქვთ შემდეგ რეგიონებს:<br />

გურია (100%), მცხეთა–მთიანეთი (100%), რაჭა–ლეჩხუმი, ქვემო სვანეთი (100%) და<br />

კახეთი (100%), ასევე, ქვემო ქართლი (99%) და სამცხე–ჯავახეთი (98,9%). ხოლო რაც<br />

შეეხება დანარჩენ რეგიონებს, მათი მაჩვენებლები შემდეგია: თბილისი (93,5%),<br />

იმერეთი(97,3%), შიდა ქართლი (96,8%), აჭარა (97,0%).<br />

დყტ–ს პირველი აცრის ჩატარების ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი აღინიშნება მცხეთა–<br />

მთიანეთსა (99,6%) და კახეთში (99,0%). დანარჩენ რეგიონების მაჩვენებლებია: თბილისი<br />

(98,3%), იმერეთი (95,9%), ქვემო ქართლი (96,9%), შიდა ქრთლი (94,8%) აჭარა (96,1%),<br />

გურია (98,1%), სამეგრელო (92,5%), რაჭა–ლეჩხუმი, ქვემო სვანეთი (97,2%), სამცხე–<br />

ჯავახეთი (91,9%).<br />

ოპვ–ს პირველი აცრის ჩატარება რეგიონების მიხედვით შემდეგია:<br />

ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი აქვს კახეთსა (99,0%) და მცხეთა თიანეთს (99,6%),<br />

დანარჩენი რეგიონების მონაცემები შემდეგია: თბილისი (96,1%), იმერეთი (95,9%),<br />

ქვემო ქართლი (96,9%), შიდა ქართლი (93,0%), აჭარა (93,3%), სამეგრელო (91,8%), რაჭა–<br />

ლეჩხუმი, ქვემო სვანეთი (94,0%) და სამცხე–ჯავახეთი (91,9%).<br />

277


რაც შეეხება ჰეპატიტ B-ს პირველი აცრის მაჩვენებელს: ამ მხრივ ყველაზე კარგი<br />

მდგომარეობა არის ქვემო ქართლში (99,0%), კახეთში (99,0%) და გურიაში (99,1%),<br />

დანარჩენ რეგიონებს რაც შეეხება: თბილისი (95,5%), იმერეთი (97,2%), შიდა ქართლი<br />

(96,9), სამეგრელო (96,6%), რაჭა–ლეჩხუმი, ქვემო სვანეთი (91,4%) და სამცხე–ჯავახეთი<br />

(95,0%).<br />

რაც შეეხება სამედიცინო ჟურნალის მიხედვით დროულ მოცვას, დიფტერია, ტეტანუსი,<br />

ყივანახველას დროული მოცვების მაჩვენებლები შემდეგია: ყველაზე მაღალი<br />

მაჩვენებლებია სამცხე–ჯავახეთსა (50,3% – სამედიცინო ჟურნალის მიხედვით და 53,0%<br />

რესპონდენტთა პასუხების მიხედვით) და კახეთში (42,0% სამედიცინო ჟურნალის,<br />

ხოლო 46,0% რესპონდენტთა პასუხების მიხედვით). ყველაზე დაბალი მაჩვენებელი<br />

აქვს შიდა ქართის რეგიონს (13,3% სამედიცინო ჟურნალის მიხედვით და 13,0%<br />

რესპონდენტთა პასუხების მიხედვით).<br />

ოპვ–ს აცრების დროულობა, რეგიონების მიხედვით ასე გამოიყურება: ყველაზე მაღალი<br />

მაჩვენებლები აქაც სამცხე–ჯავახეთსა (სამედიცინო ჟურნალის მონაცემების მიხედვით<br />

48,4%, რესპონდენტის პასუხების მიხედვით 48,0%) და კახეთშია (35,0% ჟურნალის<br />

მონაცემების მიხედვით და 43,0% რესპონდენტთა პასუხების მიხედვით), ხოლო<br />

ყველაზე დაბალი მაჩვენებლებია შიდა ქართლში (12,2% სამედიცინო ჟურნალის, ხოლო<br />

8,0% რესპონდენტთა პასუხების მიხედვით), ქვემო ქართლსა (13,0% სამედიცინო<br />

ჟურნალის და 11,9% რესპონდენტის პასუხების მიხედვით) და რაჭა–ლეჩხუმ, ქვმო<br />

სვანეთში (10,4% ჟურნალის მიხედვით, 18,8% რესპონდენტების პასუხების მიხედვით).<br />

ხოლო ჰეპატიტ B–ს საწინააღმდეგო აცრის დროულ მოცვას რაც შეეხება: ყველაზე<br />

მაღალი პროცენტული მაჩვენებლები აქვს ისევ და ისევ კახეთს (41,0% სამედიცინო<br />

ჟურნალის და 24,0% რესპონდენტის პასუხების მიხედვით) და სამცხე–<br />

ჯავახეთს (44,4% სამედიცინო ჟურნალის მონაცემების და 37,0% რესპონდენტთა<br />

პასუხების მიხედვით). ყველაზე დაბალი მაჩვენებლები ჰეპატიტ B-ს დროულ<br />

მოცვასთან დაკავშირებით აქვთ, რაც არ უნდა გასაკვირი იყოს, თბილისსა (18,5%<br />

სამედიცინო ჟურნალის მიხედვით და 3,0% რესპონდენტთა პასუხების მიხედვით) და<br />

მცხეთა–მთიანეთს (17,9% ჟურნალის მონაცემების და 0,7% რესპონდენტთა პასუხების<br />

მიხედვით).<br />

raWa-leCxumi<br />

dty-s 3 acris drouloba<br />

dty-s 1 acris drouloba<br />

38,30%<br />

48,60%<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

35,90%<br />

44,80%<br />

imereTi<br />

34,50%<br />

46,30%<br />

samegrelo<br />

30,80%<br />

48,80%<br />

guria<br />

48,70%<br />

62,90%<br />

aWara<br />

29,50%<br />

37,40%<br />

samcxe-javaxeTi<br />

59,40%<br />

71,20%<br />

qvemo qarTli<br />

30,50%<br />

47,80%<br />

278<br />

Sida qarTli<br />

18,40%<br />

39,50%<br />

kaxeTi<br />

44,30%


დიფტერია–ტეტანუსი–პოლიომიელიტის აცრების დროულობა ასე გამოიყურება:<br />

აღნიშნული აცრის პირველი დოზის მიღების დროულობის თვალსაზრისით ყველაზე<br />

კარგი მდგომარეობაა სამცხე ჯავახეთის (71,2%), გურიისა (62,9%) და კახეთის<br />

რეგიონებში (62,5%). ხოლო ამ მხრივ გამორჩეულად დაბალი მაჩვენებლები აქვთ<br />

აჭარისა (37,4%) და შიდა ქართლის (39,5%) რეგიონებს. დყტ–ს მესამე დოზის მიღების<br />

დროულობას რაც შეეხება: აქ ყველაზე მაღალი მაჩენებლები აქვთ სამცხე–ჯავახეთის<br />

(59,4%), გურიისა (48,7%) და კახეთის (44,3%) რეგიონებს. ყველაზე დაბალი მაჩვენებელი<br />

დყტ–ს აცრის მესამე დოზის მიღების დროულობასთან დაკავშირებით აქვს შიდა<br />

ქართლს (18,4%).<br />

raWa-leCxumi<br />

14,00%<br />

ovp-s 3 acris drouloba<br />

ovp-s 1 acris drouloba<br />

20,30%<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

35,60%<br />

42,70%<br />

imereTi<br />

18,90%<br />

32,60%<br />

samegrelo<br />

23,70%<br />

42,50%<br />

guria<br />

41,20%<br />

61,30%<br />

aWara<br />

24,80%<br />

36,70%<br />

samcxe-javaxeTi<br />

58,90%<br />

69,10%<br />

qvemo qarTli<br />

21,60%<br />

37,60%<br />

Sida qarTli<br />

21,30%<br />

30,90%<br />

kaxeti<br />

37,20%<br />

54,50%<br />

Tbilisi<br />

22,40%<br />

42,40%<br />

რაც შეეხება ოპვ–ს აცრების დროულობას: პირველი დოზის დროულობის ყველაზე<br />

მაღალი პროცენტი აქვთ სამცხე–ჯავახეთს (69,1%), გურიასა (61,3%) და კახეთს (54,5%)<br />

და ყველაზე დაბალი მაჩვენებელი აქვს რაჭა–ლეჩხუმი, ქვემო სვანეთის რეგიონს<br />

(20,3%). მესამე დოზის დროულობის მაჩვენებლები შემდეგია: სამცხე ჯავახეთი (58,9%),<br />

გურია (41,2%) და კახეთი (37,2%) კვლავ გამოირჩევა მაღალი პროცენტული<br />

მაჩვენებლებით, ხოლო ყველაზე დაბალი მაჩვენებლები აქვს რაჭა–ლეჩხუმი, ქვემო<br />

სვანეთის რეგიონს (14,0%).<br />

hepatit 2 acris drouloba<br />

hepatit 3 acris drouloba<br />

raWa-leCxumi<br />

36,80%<br />

42,50%<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

31,60%<br />

43,90%<br />

279<br />

imereTi<br />

34,80%<br />

49,30%


ჰეპატიტ B-ს აცრების დროული მოცვა ასე გამოიყურება: რეგიონების მიხედვით მეორე<br />

დოზის დროულად მიღების მაღალი მაჩვენებლები აქვთ კვლავ სამცხე ჯავახეთს<br />

(64,0%), კახეთსა (61,1%) და გურიას (57,4%), ხოლო ყველაზე დაბალი კი, აჭარას (35,0%).<br />

ჰეპატიტ B-ს მესამე დოზის დროულობას რაც შეეხება: ისევ და ისევ სამცხე ჯავახეთს<br />

აქვს ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი (59,0%), მას მოსდევს კახეთის (46,7%) და გურიის<br />

(44,3%) რეგიონები. ხოლო ქვემო ქართლს (27,4%) აქვს ყველაზე დაბალი პროცენტული<br />

მონაცემი.<br />

როგორც ზემოხსენებულიდან ჩანს, თითქმის ყველა აცრის დროული მოცვის და<br />

ზოგადად იმუნიზაციის მაჩვენებლები მაღალია კახეთის რეგიონში, მცხეთა–მთიანეთში<br />

(ზოგიერთი გამონაკლისის გარდა), სამცხე–ჯავახეთში და გურიაში ხოლო რიგ<br />

საკითხებში, ყველაზე დაბალი მაჩვენებლები აღენიშნება შიდა ქართლის რეგიონს,<br />

რაჭა–ლეჩხუმ ქვემო სვანეთს, აჭარასა და ქვემო ქართლს. ეს განპირობებულია ალბათ<br />

იმით, რომ თითოეული ინფექციური დაავადების ცნობადობა კახეთის, სამცხე–<br />

ჯავახეთის, მცხეთა–მთიანეთისა და გურიის რეგიონებში მაღალია, ისევე, როგორც<br />

აცრების ჩატარების ზოგადი მნიშვნელობის გაცნობიერების დონე. ამავე რეგიონებში<br />

რესპონდენტთა უმრავლესობა თვლის, რომ აცრები სრულიად უსაფრთხოა. კახეთის,<br />

გურიისა და სამცხე–ჯავახეთის რეგიონები, ასევე, გამოირჩევა იმითაც, რომ აქ<br />

მოსახლეობას კარგად აქვს გააზრებული აცრების კალენდრის დაცვის მნიშვნელობა.<br />

აგრეთვე, ოთხივე რეგიონში რესპონდენტთა უმრავლესობამ სწორად დაასახელა დყტ–ს<br />

აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობა. სამცხე–ჯავახეთის რეგიონის დედათა ნახევარზე<br />

მეტმა ზუსტად დაასახელა ჰეპატიტB–ს აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობა. ოთხივე<br />

რეგიონის წარმომადგენლებს იმუნიზაციის თაობაზე მეტწილად კონსულტაციები,<br />

280


ინფორმაცია და რჩევები მიღებული აქვთ უბნის/სოფლის პედიატრისა და ექთნისგან.<br />

როგორც, ზემოთ ითქვა, კახეთის რეგიონი გამოირჩევა იმ ბავშვების შედარებით მაღალი<br />

წილით, ვისაც დედების გადმოცემით ყველა ასაკობრივი აცრა მიღებული აქვს. კახეთის<br />

რეგიონში აცრების წინა პერიოდში მშობლები განსაკუთრებით ზრუნავენ ბავშვების<br />

ჯანმრთელობაზე, ასევე, აქ ხშირია აცრებამდე რამოდენიმე დღით ადრე ექიმისგან<br />

აცრების თარიღის შეხსენება.<br />

ქვემოთ მოყვანილია ზემოაღნიშნული ინფორმაციის გრაფიკული მონაცემები<br />

თითოეული რეგიონის მიხედვით:<br />

თბილისი 42<br />

93,5%<br />

97,30%<br />

2008<br />

2007<br />

1,6% 4,9%<br />

0,50% 2,20%<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

oficialurad<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

araoficialur<br />

CanawerebSi<br />

bavSvi saerTod ar<br />

aris registrirebuli<br />

97,8%<br />

95,20%<br />

2008<br />

2007<br />

0,0% 2,2%<br />

interviuerma naxa<br />

araoficialuri<br />

Canawerebi<br />

2,20% 2,70%<br />

interviuers ar anaxes<br />

Jurnali<br />

interviuerma naxa<br />

Jurnali<br />

42 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

281


2008<br />

98,3%<br />

I acra II acra III acra<br />

96,6% 96,1% 96,1%<br />

95,5%<br />

90,9%<br />

93,8%<br />

85,8% 85,9%<br />

dyt opv hep b<br />

2007<br />

I acra II acra III acra<br />

93,4% 92,8% 90,1%<br />

85,1% 84,0%<br />

79,6%<br />

72,4% 71,8%<br />

65,7%<br />

dyt opv hep b<br />

282


2008<br />

დყტ1 დყტ2 დყტ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტ<br />

დაბადებისთანავე 0,6%<br />

1 თვის 1,1% 6,7%<br />

2 თვის 51,1% 56,1% 1,2% 5,6%<br />

3 თვის 25,0% 20,1% 35,3% 46,9% 5,4%<br />

4 თვის 11,4% 5,5% 35,3% 22,5% 27,2% 42,6%<br />

5 თვის 7,4% 4,3% 10,4% 6,3% 29,6% 20,9%<br />

6 თვის 2,8% 1,8% 10,4% 9,4% 14,8% 8,8%<br />

7 თვის 0,6% 0,6% 5,2% 2,5% 11,1% 6,8%<br />

8 თვის 0,6% 1,2% 1,3% 9,3% 4,7%<br />

9 თვის 0,6% 1,3% 2,5% 2,7%<br />

10 თვის 2,5% 0,7%<br />

11 თვის 0,6%<br />

12 თვის 3,4%<br />

12 თვის მერე 1,1% 0,6% 1,3% 1,9%<br />

2007<br />

დყტ–ს აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობა (სამედიცინო ჟურნალის მიხედვით)<br />

1 2 3<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვე 1,8%<br />

2 თვე 33,9% 1,3%<br />

3 თვე 28,6% 24,2%<br />

4 თვე 16,1% 30,1% 24,8%<br />

5 თვე 7,7% 20,9% 24,8%<br />

6 თვე 4,2% 9,8% 20,9%<br />

7 თვე 4,8% 3,9% 10,1%<br />

8 თვე 1,8% 6,5% 5,4%<br />

9 თვე 0,6% 0,7% 5,4%<br />

10 თვე 0,7% 0,8%<br />

11 თვე 0,7% 1,6%<br />

12 თვე 0,8%<br />

12 თვის მერე 0,6% 1,3% 3,9%<br />

2008<br />

283


ოპვ1 ოპვ2 ოპვ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 3,0%<br />

1 თვის 0,6% 6,7% 0,6%<br />

2 თვის 42,4% 51,2% 0,6% 6,9% 0,7%<br />

3 თვის 26,7% 19,5% 26,9% 43,1% 7,4%<br />

4 თვის 15,1% 6,1% 32,2% 20,6% 22,4% 38,3%<br />

5 თვის 9,9% 4,9% 17,5% 8,1% 21,7% 19,5%<br />

6 თვის 3,5% 3,7% 11,1% 10,6% 21,1% 10,7%<br />

7 თვის 1,2% 0,6% 5,8% 3,8% 11,2% 8,1%<br />

8 თვის 0,6% 4,1% 0,6% 7,9% 6,0%<br />

9 თვის 1,2% 0,6% 5,3% 3,4%<br />

10 თვის 0,6% 3,9% 0,7%<br />

11 თვის 1,3%<br />

12 თვის 2,0% 2,0%<br />

12 თვის მერე 1,3% 2,6%<br />

2007<br />

ოპვ–ს აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობა (სამედიცინო ჟურნალის მიხედვით)<br />

1 2 3<br />

დაბადებისთანავე 0,6%<br />

1თვე 1,2%<br />

2 თვე 33,5% 1,3%<br />

3 თვე 29,3% 24,5%<br />

4 თვე 16,2% 29,1% 25,0%<br />

5 თვე 7,8% 21,2% 24,2%<br />

6 თვე 4,2% 9,3% 21,1%<br />

7 თვე 4,2% 4,0% 9,4%<br />

8 თვე 1,8% 7,3% 5,5%<br />

9 თვე 0,6% 0,7% 6,3%<br />

10 თვე 0,7% 0,8%<br />

11 თვე 0,7% 1,6%<br />

12 თვე 0,8%<br />

12 თვის მერე 0,6% 1,3% 3,9%<br />

2008<br />

284


ჰეპ B1 ჰეპ B2 ჰეპ B3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 95,3% 39,2%<br />

1 თვის 0,6% 7,6% 1,8%<br />

2 თვის 1,8% 30,4% 45,5% 26,8%<br />

3 თვის 8,9% 27,5% 39,4% 14,2%<br />

4 თვის 1,2% 3,8% 12,0% 13,4% 29,6% 39,2%<br />

5 თვის 0,6% 2,5% 6,6% 6,3% 26,3% 16,7%<br />

6 თვის 0,6% 1,3% 2,4% 5,6% 20,4% 10,8%<br />

7 თვის 2,4% 2,8% 8,6% 7,5%<br />

8 თვის 0,6% 0,7% 4,6% 4,2%<br />

9 თვის 2,0% 0,8%<br />

10 თვის 1,2% 2,0%<br />

11 თვის 1,3%<br />

12 თვის 0,7% 0,8%<br />

12 თვის მერე 0,6% 0,7%<br />

2007<br />

ჰეპატიტ B-ს ასაკობრივი მიმდინარეობა (სამედიცინო ჟურნალის მიხედვით)<br />

1 2 3<br />

დაბადებისთანავე 79,0%<br />

1 თვე 1,2% 1,4%<br />

2 თვე 4,3% 29,9%<br />

3 თვე 4,3% 25,0%<br />

4 თვე 3,1% 14,6% 24,8%<br />

5 თვე 1,9% 10,4% 16,2%<br />

6 თვე 1,2% 6,3% 17,1%<br />

7 თვე 3,1% 4,9% 6,8%<br />

8 თვე 0,6% 4,2% 10,3%<br />

9 თვე 0,6% 0,7% 6,0%<br />

10 თვე 1,4% 3,4%<br />

11 თვე 0,7% 3,4%<br />

12 თვე 0,7% 3,4%<br />

12 თვის მერე 0,6% 6,0%<br />

2008<br />

285


2007<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ<br />

რესპონ<br />

დ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 42,0% 27,0% 49,0% 28,5% 4,0% 44,5%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება 55,0% 35,5% 62,0% 36,5% 44,0% 49,0%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 58,0% 35,5% 58,5% 37,5% 50,5% 25,0%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული<br />

კურსი) 22,0% 31,5% 17,0% 28,0% 18,5% 3,0%<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ<br />

რესპონ<br />

დ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 56,3% 30,2% 56,3% 31,8% 17,7% 28,1%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება 59,4% 33,9% 58,3% 35,4% 51,6% 27,6%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 49,5% 27,1% 49,0% 24,0% 44,3% 18,8%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული<br />

კურსი) 16,7% 9,9% 16,7% 9,9% 13,5% 2,6%<br />

ქვემო ქართლი 43<br />

43 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

286


99,0%<br />

94,60%<br />

2008<br />

2007<br />

1,0%<br />

1,50% 3,80%<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

oficialurad<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

araoficialur<br />

CanawerebSi<br />

bavSvi saerTod ar<br />

aris registrirebuli<br />

100,0%<br />

98,50%<br />

2008<br />

2007<br />

1,50% 0%<br />

interviuerma naxa<br />

araoficialuri<br />

Canawerebi<br />

2008<br />

interviuers ar anaxes<br />

Jurnali<br />

interviuerma naxa<br />

Jurnali<br />

I acra II acra III acra<br />

96,9% 96,9% 99,0%<br />

92,7% 90,6%<br />

79,4%<br />

70,4%<br />

96,9%<br />

84,4%<br />

dyt opv hep b<br />

2007<br />

287


I acra II acra III acra<br />

95.2% 95.2% 95.2%<br />

91.9%<br />

85.5% 84.7%<br />

80.6%<br />

70.2% 69.4%<br />

dyt opv hep b<br />

დიფთერია/ტეტანუსი/ყივანახველას (დყტ) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი<br />

მიმდინარება<br />

2008<br />

დყტ1 დყტ2 დყტ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვის 2,0% 2,7%<br />

2 თვის 47,8% 40,7% 2,1% 2,9%<br />

3 თვის 26,0% 15,6% 31,8% 33,0% 1,5%<br />

4 თვის 13,6% 10,0% 30,8% 18,3% 30,5% 25,8%<br />

5 თვის 4,2% 2,9% 16,5% 10,8% 20,5% 14,1%<br />

6 თვის 2,1% 4,2% 7,6% 1,5% 23,1% 15,5%<br />

7 თვის 5,5% 7,7% 12,9% 6,2%<br />

8 თვის 2,1% 6,5% 3,1%<br />

9 თვის 2,1% 1,1% 2,6% 1,6%<br />

10 თვის 2,2% 1,3%<br />

11 თვის 2,2% 2,5%<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

2007<br />

დყტ–ს აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობა (სამედიცინო ჟურნალის მიხედვით)<br />

1 2 3<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვე 3.4%<br />

288


2 თვე 22.9% 1.9%<br />

3 თვე 23.7% 16.0%<br />

4 თვე 17.8% 16.0% 13.8%<br />

5 თვე 16.1% 17.9% 12.7%<br />

6 თვე 3.4% 17.0% 13.8%<br />

7 თვე 5.9% 6.6% 25.3%<br />

8 თვე 3.4% 10.4% 11.5%<br />

9 თვე 7.6% 4.6%<br />

10 თვე 3.4% 6.9%<br />

11 თვე 6.6% 2.3%<br />

12 თვე 9.2%<br />

12 თვის მერე<br />

პოლიომიელიტის (ოპვ) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი მიმდინარება<br />

2008<br />

ოპვ1 ოპვ2 ოპვ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 1,1%<br />

1 თვის 1,0% 1,5%<br />

2 თვის 37,6% 36,5% 1,1% 1,5%<br />

3 თვის 22,8% 15,2% 21,4% 24,9%<br />

4 თვის 20,8% 15,0% 24,7% 12,5% 21,6% 19,6%<br />

5 თვის 4,2% 17,8% 10,9% 13,1% 9,9%<br />

6 თვის 5,2% 3,1% 5,5% 4,7% 17,4% 13,0%<br />

7 თვის 2,1% 1,5% 7,9% 3,2% 5,8% 1,7%<br />

8 თვის 1,1% 4,5% 4,8% 13,0% 3,3%<br />

9 თვის 3,1% 8,0% 3,1% 7,2% 6,6%<br />

10 თვის 1,1% 1,1% 8,7% 1,6%<br />

11 თვის 6,9% 3,2% 1,5%<br />

12 თვის 1,5% 5,9% 6,7%<br />

12 თვის მერე 1,1% 1,5% 5,8% 1,7%<br />

ოპვ–ს აცრების მიმდინარეობა (სამედიცინო ჟურნალის მიხედვით)<br />

1 2 3<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვე 3.4%<br />

2007<br />

289


2 თვე 23.7% 1.9%<br />

3 თვე 23.7% 16.2%<br />

4 თვე 17.8% 16.2% 13.9%<br />

5 თვე 16.1% 18.1% 12.8%<br />

6 თვე 3.4% 17.1% 13.9%<br />

7 თვე 5.9% 5.7% 25.6%<br />

8 თვე 2.5% 10.5% 10.5%<br />

9 თვე 8.6% 4.6%<br />

10 თვე 3.4% 7.0%<br />

11 თვე 5.7% 2.3%<br />

12 თვე 9.3%<br />

12 თვის მერე<br />

ჰეპატიტი B-ს (ჰეპ B) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი მიმდინარება<br />

2008<br />

ჰეპ B1 ჰეპ B2 ჰეპ B3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 95,9% 60,2%<br />

1 თვის 2,0% 1,6% 2,0% 3,2%<br />

2 თვის 1,0% 11,3% 46,8% 26,0%<br />

3 თვის 1,0% 3,2% 21,8% 18,2% 1,7%<br />

4 თვის 1,6% 14,6% 13,2% 27,4% 23,1%<br />

5 თვის 4,2% 5,0% 21,7% 12,7%<br />

6 თვის 4,2% 3,4% 20,4% 12,4%<br />

7 თვის 1,1% 1,7% 8,5% 7,2%<br />

8 თვის 2,1% 4,9% 1,8%<br />

9 თვის 2,1% 2,5% 3,6%<br />

10 თვის 1,0% 3,7% 1,8%<br />

11 თვის 0,0% 2,5% 1,8%<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

2007<br />

ჰეპატიტ B–ს ასაკობრივი მიმდინარეობა (სამედიცინო ჟურნალის მიხედვით)<br />

1 2 3<br />

დაბადებისთანავე 84.8%<br />

290


1 თვე 2.5% 5.3%<br />

2 თვე 5.1% 27.2%<br />

3 თვე 5.1% 20.2%<br />

4 თვე 0.8% 7.9% 19.0%<br />

5 თვე 19.3% 14.0%<br />

6 თვე 4.4% 16.0%<br />

7 თვე 1.7% 4.4% 7.0%<br />

8 თვე 4.4% 12.0%<br />

9 თვე 5.3% 1.0%<br />

10 თვე 1.8% 8.0%<br />

11 თვე 5.0%<br />

12 თვე 7.0%<br />

12 თვის მერე 1.0%<br />

2008<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ<br />

რესპონ<br />

დ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 48,1% 23,2% 57,9% 24,0% 4,0% 11,1%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება 60,1% 25,2% 68,9% 28,0% 49,2% 25,2%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 54,1% 27,2% 54,1% 27,0% 53,1% 23,0%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული<br />

კურსი) 21,9% 16,8% 13,0% 11,9% 20,7% 6,8%<br />

2007<br />

291


დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ<br />

რესპონ<br />

დ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 61,3% 48,6% 60,6% 46,5% 12,7% 16,9%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება 61,3% 50,7% 60,6% 48,6% 54,2% 38,7%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 52,8% 39,4% 52,1% 34,5% 50,0% 33,8%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული<br />

კურსი) 8,4% 6,3% 8,4% 6,3% 9,1% 3,5%<br />

იმერეთი 44<br />

97,3%<br />

92,40%<br />

2008<br />

2007<br />

0,7% 2,0%<br />

7,60%<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

oficialurad<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

araoficialur<br />

CanawerebSi<br />

bavSvi saerTod ar<br />

aris registrirebuli<br />

98,9%<br />

98,80%<br />

2008<br />

2007<br />

1,1%<br />

1,20%<br />

interviuerma naxa<br />

araoficialuri<br />

Canawerebi<br />

interviuers ar anaxes<br />

Jurnali<br />

interviuerma naxa<br />

Jurnali<br />

44 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

292


2008<br />

I acra II acra III acra<br />

95,9% 95,9% 97,2%<br />

91,7% 90,9% 94,4%<br />

85,8%<br />

79,5%<br />

85,3%<br />

dyt opv hep b<br />

2007<br />

I acra II acra III acra<br />

92,9%<br />

95,4%<br />

89,2% 91,6% 89,2% 87,7%<br />

79,3% 80,2% 80,1%<br />

dyt opv hep b<br />

დიფთერია/ტეტანუსი/ყივანახველას (დყტ) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი<br />

მიმდინარება<br />

2008<br />

293


დყტ1 დყტ2 დყტ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 1,7%<br />

1 თვის 38,4% 1,9%<br />

2 თვის 46,3% 24,0% 0,7% 33,1% 1,2%<br />

3 თვის 28,4% 11,2% 37,4% 24,9% 32,9%<br />

4 თვის 10,1% 4,3% 31,8% 13,1% 34,5% 22,1%<br />

5 თვის 8,0% 3,5% 11,4% 7,8% 27,7% 17,6%<br />

6 თვის 4,3% 2,6% 8,1% 2,1% 11,1% 5,7%<br />

7 თვის 1,5% 1,7% 6,0% 2,1% 9,7% 4,3%<br />

8 თვის 1,5% 2,1% 8,7% 1,2%<br />

9 თვის 0,7% 0,9% 1,6% 5,8% 3,4%<br />

10 თვის 0,8% 0,7% 1,7%<br />

11 თვის 0,8% 0,8%<br />

12 თვის 0,8%<br />

12 თვის მერე 1,7% 0,7%<br />

2007<br />

დყტ–ს ასაკობრივი მიმდინარეობა (სამედიცინო ჟურნალის მიხედვით)<br />

1 2 3<br />

დაბადებისთანავე 1,4%<br />

1 თვე 48,7%<br />

2 თვე 17,5% 1,4%<br />

3 თვე 9,6% 42,3% 1,6%<br />

4 თვე 6,2% 20,3% 30,4%<br />

5 თვე 9,5% 13,9% 30,4%<br />

6 თვე 1,6% 5,0% 15,8%<br />

7 თვე 0,8% 6,9% 6,8%<br />

8 თვე 2,8% 1,3% 6,6%<br />

9 თვე 5,6% 2,6%<br />

10 თვე 0,5%<br />

11 თვე 2,1%<br />

12 თვე 0,4% 2,9%<br />

12 თვის მერე 1,4% 0,4% 3,2%<br />

294


პოლიომიელიტის (ოპვ) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი მიმდინარება<br />

2008<br />

ოპვ1 ოპვ2 ოპვ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 0,9%<br />

1 თვის 1,6%<br />

2 თვის 32,6% 32,7% 0,9%<br />

3 თვის 28,8% 25,8% 23,4% 24,2%<br />

4 თვის 17,8% 11,8% 25,7% 25,5% 18,9% 26,1%<br />

5 თვის 9,3% 5,3% 20,7% 13,3% 20,4% 19,5%<br />

6 თვის 5,6% 3,5% 10,6% 15,9% 19,2% 16,7%<br />

7 თვის 2,2% 3,4% 10,7% 5,1% 13,0% 9,8%<br />

8 თვის 0,8% 2,7% 5,1% 5,0% 11,1% 8,3%<br />

9 თვის 1,4% 0,9% 2,4% 2,1% 8,7% 2,8%<br />

10 თვის 0,8% 1,5% 3,4% 4,1%<br />

11 თვის 0,8% 0,8% 0,9% 1,5%<br />

12 თვის 0,9% 0,9% 1,3%<br />

12 თვის მერე 1,7% 3,4%<br />

2007<br />

295


ოპვ–ს აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობა (სამედიცინო ჟურნალის მიხედვით)<br />

1 2 3<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვე 1,4%<br />

2 თვე 50,2% 1,4%<br />

3 თვე 17,3% 42,7%<br />

4 თვე 11,2% 20,3% 30,0%<br />

5 თვე 6,3% 13,5% 30,5%<br />

6 თვე 8,3% 6,5% 15,7%<br />

7 თვე 1,3% 6,9% 6,2%<br />

8 თვე 0,8% 1,3% 7,0%<br />

9 თვე 4,2% 3,7%<br />

10 თვე 0,5%<br />

11 თვე 2,8% 1,6%<br />

12 თვე 0,4% 2,9%<br />

12 თვის მერე 0,4% 3,2%<br />

ბრივი მიმდინარება<br />

ჰეპა<br />

ტიტ<br />

ი B-ს<br />

(ჰეპ<br />

B)<br />

საწინ<br />

ააღმ<br />

დეგ<br />

ო<br />

აცრე<br />

ბის<br />

ასაკო<br />

2008<br />

ჰეპ B1 ჰეპ B2 ჰეპ B3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 92,8% 52,8%<br />

1 თვის 2,3% 2,3%<br />

2 თვის 0,7% 3,4% 49,3% 34,5%<br />

3 თვის 0,8% 8,5% 22,4% 21,3% 7,4%<br />

4 თვის 1,4% 8,8% 11,5% 6,1% 34,8% 35,1%<br />

5 თვის 0,7% 4,4% 8,2% 7,8% 26,4% 18,4%<br />

6 თვის 2,1% 5,0% 15,0% 13,7% 9,7%<br />

7 თვის 3,4% 2,2% 5,0% 10,5% 4,8%<br />

8 თვის 1,1% 0,7% 5,6% 4,8%<br />

9 თვის 0,7% 4,1% 2,6%<br />

10 თვის 0,8% 1,7% 1,7% 4,8%<br />

11 თვის 1,6% 2,6%<br />

12 თვის 1,0% 2,3%<br />

12 თვის მერე 0,7%<br />

296


2007<br />

ჰეპატიტ B-ს აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობა (სამედიცინო ჟურნალის<br />

მიხედვით)<br />

1 2 3<br />

დაბადებისთანავე 84,2% 0,4%<br />

1 თვე 1,7% 2,9%<br />

2 თვე 5,2% 41,0%<br />

3 თვე 2,7% 21,9%<br />

4 თვე 2,1% 15,0% 29,6%<br />

5 თვე 1,3% 6,6% 28,1%<br />

6 თვე 1,3% 8,6% 17,5%<br />

7 თვე 1,3% 8,7%<br />

8 თვე 1,3% 7,6%<br />

9 თვე 0,4% 7,7%<br />

10 თვე 0,4% 0,5%<br />

11 თვე 0,5%<br />

12 თვე 0,4%<br />

12 თვის მერე 1,3%<br />

2008<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 50,1% 40,0% 62,9% 43,3% 6,7% 21,9%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება 55,3% 35,8% 67,3% 45,6% 46,6% 23,2%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 54,3% 32,2% 62,5% 30,1% 52,4% 13,7%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული კურსი) 28,6% 19,4% 14,6% 12,3% 26,0% 5,6%<br />

297


2007<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 42,5% 26,9% 40,6% 27,6% 13,9% 32,1%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება 46,0% 32,6% 45,6% 31,4% 44,7% 27,7%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 49,4% 30,0% 50,2% 19,0% 52,5% 14,2%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული კურსი) 22,1% 15,4% 22,1% 14,6% 18,7% 3,9%<br />

კახეთი<br />

100,0%<br />

2008<br />

0,0% 0,0%<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

oficialurad<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

araoficialur<br />

CanawerebSi<br />

bavSvi saerTod ar<br />

aris registrirebuli<br />

100,0%<br />

2008<br />

0,0% 0,0%<br />

interviuerma naxa<br />

araoficialuri<br />

Canawerebi<br />

interviuers ar anaxes<br />

Jurnali<br />

interviuerma naxa<br />

Jurnali<br />

2008<br />

298


I acra II acra III acra<br />

99.0% 99.0% 99.0% 99.0%<br />

99.0%<br />

98.0%<br />

97.0%<br />

94.0%<br />

90.0%<br />

dyt opv hep b<br />

2008<br />

dty-s acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

1 2 3<br />

dabadebis<br />

Tanave<br />

1 Tve 1.0%<br />

2 Tve 62.5%<br />

3 Tve 21.3% 55.5%<br />

4 Tve 9.1% 24.3% 44.3%<br />

5 Tve 3.0% 12.1% 27.8%<br />

6 Tve 2.0% 2.0% 13.4%<br />

7 Tve 1.0% 3.0% 7.2%<br />

8 Tve 2.0% 2.1%<br />

9 Tve 3.1%<br />

10 Tve 1.0% 1.0%<br />

11 Tve 1.0%<br />

12 Tve<br />

12 Tvis<br />

mere<br />

299


2008<br />

ovp-s acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

1 2 3<br />

dabadebis<br />

Tanave<br />

1 Tve<br />

2 Tve 54.5%<br />

3 Tve 25.3% 45.4%<br />

4 Tve 12.2% 23.2% 37.2%<br />

5 Tve 5.0% 19.2% 23.3%<br />

6 Tve 2.0% 6.1% 13.9%<br />

7 Tve 1.0% 3.0% 12.8%<br />

8 Tve 2.0% 6.4%<br />

9 Tve 2.1%<br />

10 Tve 1.0%<br />

11 Tve<br />

12 Tve 1.0% 1.1%<br />

12 Tvis<br />

mere<br />

1.1%<br />

dabadebis<br />

hepatit B-s 87.9% acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

Tanave<br />

1 2 3<br />

2008<br />

300


1 Tve 1.0%<br />

2 Tve 5.1% 61.1%<br />

3 Tve 4.1% 19.4%<br />

4 Tve 2.0% 8.2% 46.7%<br />

5 Tve 6.1% 31.0%<br />

6 Tve 4.1% 11.1%<br />

7 Tve 1.0% 4.4%<br />

8 Tve 3.3%<br />

9 Tve 1.1%<br />

10 Tve 1.1%<br />

11 Tve<br />

12 Tve<br />

12 Tvis<br />

mere<br />

2008<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ<br />

რესპონ<br />

დ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 36,1% 19,0% 45,1% 22,0% 12,0% 14,0%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება 44,0% 19,0% 54,1% 23,0% 38,1% 27,1%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 54,0% 19,0% 58,0% 20,0% 46,9% 13,0%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული<br />

კურსი) 42,0% 46,0% 35,0% 43,0% 41,0% 24,0%<br />

Sida qarTli<br />

301


96,8%<br />

2008<br />

0,0% 3,2%<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

oficialurad<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

araoficialur<br />

CanawerebSi<br />

bavSvi saerTod ar<br />

aris registrirebuli<br />

96,4%<br />

2008<br />

3,6% 0,0%<br />

interviuerma naxa<br />

araoficialuri<br />

Canawerebi<br />

interviuers ar anaxes<br />

Jurnali<br />

interviuerma naxa<br />

Jurnali<br />

2008<br />

2008<br />

I acra II acra III acra<br />

302<br />

94,8%<br />

88,7%<br />

93,0%<br />

86,9%<br />

96,9%<br />

94,8%


2008<br />

dty-s acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

1<br />

2<br />

3<br />

dabadebis Tanave<br />

1 Tve<br />

2.1%<br />

2 Tve<br />

39.5%<br />

2.2%<br />

3 Tve<br />

29.5%<br />

24.1%<br />

1.5%<br />

4 Tve<br />

13.8%<br />

25.0%<br />

18.4%<br />

5 Tve<br />

9.8%<br />

23.4%<br />

24.1%<br />

6 Tve<br />

2.1%<br />

12.6%<br />

21.9%<br />

7 Tve<br />

1.1%<br />

7.1%<br />

13.3%<br />

8 Tve<br />

1.1%<br />

3.4%<br />

9.8%<br />

9 Tve<br />

1.2%<br />

5.6%<br />

10 Tve<br />

2.7%<br />

11 Tve<br />

1.0%<br />

1.5%<br />

12 Tve<br />

1.0%<br />

12 Tvis mere<br />

1.2%<br />

2008<br />

303


ovp-s acrebis asakobrivi<br />

mimdinareoba<br />

1 2 3<br />

hepatiti-s acrebis asakobrivi<br />

dabadebis<br />

mimdinareoba 1.2%<br />

Tanave<br />

1 2 3<br />

1 Tve 2.1%<br />

dabadebis 88.2%<br />

2 Tve 30.9% 3.5%<br />

3 Tve 21.7% 17.9%<br />

4 Tve 19.5% 16.3% 21.3%<br />

5 Tve 15.9% 20.7% 14.7%<br />

6 Tve 2.3% 17.4% 18.8%<br />

7 Tve 4.3% 10.5% 13.8%<br />

8 Tve 6.8% 9.7%<br />

9 Tve 1.2% 3.3% 10.9%<br />

10 Tve 2.3% 1.4%<br />

11 Tve 1.0% 3.1%<br />

12 Tve 1.1% 1.4%<br />

12 Tvis<br />

mere<br />

3.1%<br />

2008<br />

304


Tanave<br />

1 Tve 2.0% 6.4%<br />

2 Tve 4.4% 45.4%<br />

3 Tve 23.2%<br />

4 Tve 2.2% 8.5% 31.6%<br />

5 Tve 2.2% 6.6% 29.7%<br />

6 Tve 5.5% 15.6%<br />

7 Tve 2.3% 8.1%<br />

8 Tve 1.1% 8.1%<br />

9 Tve 4.2%<br />

10 Tve<br />

11 Tve 0.9%<br />

12 Tve<br />

12 Tvis<br />

mere<br />

1.0%<br />

2008<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ<br />

რესპონ<br />

დ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 54,8% 53,6% 60,6% 54,2% 11,3% 9,1%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება 64,6% 60,7% 67,5% 55,9% 45,2% 44,9%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 58,1% 49,1% 48,2% 45,0% 50,3% 39,7%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული<br />

კურსი) 13,3% 13,0% 12,2% 8,0% 18,0% 8,9%<br />

აჭარა<br />

97.0%<br />

305<br />

2008


92.7%<br />

2008<br />

7.3%<br />

interviuerma naxa<br />

araoficialuri<br />

Canawerebi<br />

0.0%<br />

interviuers ar anaxes<br />

Jurnali<br />

interviuerma naxa<br />

Jurnali<br />

2008<br />

I acra II acra III acra<br />

96,1%<br />

95,1%<br />

90,5%<br />

93,3%<br />

92,3%<br />

99,1%<br />

97,3%<br />

89,6%<br />

85,1%<br />

dyt opv hep b<br />

2008<br />

dty-s acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

1 2 3<br />

306


dabadebis<br />

0.9%<br />

Tanave<br />

1 Tve 1.4%<br />

2 Tve 37.4%<br />

3 Tve 32.9% 30.0%<br />

4 Tve 13.2% 32.9% 29.5%<br />

5 Tve 5.5% 17.4% 31.0%<br />

6 Tve 5.5% 10.8% 15.8%<br />

7 Tve 0.9% 4.7% 8.4%<br />

8 Tve 0.9% 1.9% 4.7%<br />

9 Tve 3.2%<br />

10 Tve 1.1%<br />

11 Tve 0.9% 3.7%<br />

12 Tve 1.1%<br />

12 Tvis<br />

1.4%<br />

mere<br />

1.4% 1.6%<br />

2008<br />

ovp-s acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

1 2 3<br />

dabadebis<br />

307


Tanave<br />

1 Tve 1.4%<br />

2 Tve 36.7%<br />

3 Tve 30.5% 25.5%<br />

4 Tve 13.8% 34.3% 24.8%<br />

5 Tve 7.6% 14.7% 30.5%<br />

6 Tve 6.7% 13.7% 14.7%<br />

7 Tve 1.0% 7.4% 11.3%<br />

8 Tve 1.0% 2.0% 6.2%<br />

9 Tve 2.3%<br />

10 Tve<br />

2.3%<br />

11 Tve 1.0% 5.1%<br />

12 Tve 1.1%<br />

12 Tvis<br />

1.4%<br />

mere<br />

1.5% 1.7%<br />

2008<br />

hepatitB-s acrebis asakobrivi<br />

mimdinareoba<br />

1 2 3<br />

308


dabadebis<br />

96.0%<br />

Tanave<br />

0.9%<br />

1 Tve 0.9% 1.4%<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ<br />

რესპონ<br />

დ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 57,4% 33,5% 56,5% 29,1% 3,9% 27,4%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება 64,8% 40,0% 66,1% 34,3% 59,1% 28,7%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 58,3% 34,8% 57,8% 24,3% 57,0% 14,4%<br />

2 Tve 1.8% 35.0%<br />

3 Tve 32.3%<br />

4 Tve<br />

18.0% 31.8%<br />

5 Tve 1.3% 4.1% 34.4%<br />

6 Tve 5.1% 10.4%<br />

7 Tve 0.9% 12.5%<br />

8 Tve 0.9% 4.7%<br />

9 Tve<br />

10 Tve 1.0%<br />

11 Tve 2.6%<br />

12 Tve 1.0%<br />

12 Tvis<br />

mere<br />

1.4% 1.6%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული<br />

კურსი) 24,3% 21,3% 19,1% 17,8% 23,9% 11,3%<br />

2008<br />

გურია<br />

309


100.0%<br />

2008<br />

0.0% 0.0%<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

oficialurad<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

araoficialur<br />

CanawerebSi<br />

bavSvi saerTod ar<br />

aris registrirebuli<br />

98.7%<br />

2008<br />

0.0% 1.3%<br />

interviuerma naxa<br />

araoficialuri<br />

Canawerebi<br />

interviuers ar anaxes<br />

Jurnali<br />

interviuerma naxa<br />

Jurnali<br />

2008<br />

I acra II acra III acra<br />

98.1%<br />

99.1%<br />

99.1%<br />

95.3%<br />

96.2%<br />

98.1%<br />

93.4%<br />

94.0%<br />

86.8%<br />

dyt opv hep b<br />

2008<br />

dty-s acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

310


1 2 3<br />

dabadebis<br />

Tanave<br />

1 Tve<br />

2 Tve 62.9%<br />

3 Tve 15.4% 53.2%<br />

4 Tve 12.5% 19.4% 48.7%<br />

5 Tve 5.1% 13.9% 23.5%<br />

6 Tve 1.9% 4.9% 8.7%<br />

7 Tve 4.3% 3.3%<br />

8 Tve 1.0% 1.0% 6.9%<br />

9 Tve 3.3%<br />

10 Tve 1.0% 1.1%<br />

11 Tve 1.3% 1.1%<br />

12 Tve 2.3% 1.1%<br />

12 Tvis<br />

mere<br />

2.5%<br />

2008<br />

ovp-s acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

1 2 3<br />

dabadebis<br />

Tanave<br />

1 Tve<br />

2 Tve 61.3%<br />

3 Tve 16.2% 51.4%<br />

4 Tve 12.4% 19.6% 41.2%<br />

5 Tve 5.1% 13.7% 25.5%<br />

6 Tve 2.9% 5.9% 11.1%<br />

7 Tve 4.2% 6.4%<br />

8 Tve 1.0% 6.4%<br />

9 Tve 1.0% 3.0%<br />

10 Tve 1.0% 1.0% 2.0%<br />

11 Tve 1.3% 1.0%<br />

12 Tve 2.3% 1.0%<br />

311


12 Tvis<br />

mere<br />

2.3%<br />

hepatiti-s acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

1 2 3<br />

dabadebis<br />

97.8%<br />

Tanave<br />

1 Tve<br />

2 Tve 2.2% 57.4%<br />

2008<br />

3 Tve 19.8%<br />

4 Tve 12.5% 44.3%<br />

5 Tve 4.2% 25.4%<br />

6 Tve 2.9% 12.0%<br />

7 Tve 1.0% 5.3%<br />

8 Tve 2.0%<br />

9 Tve 3.0%<br />

10 Tve 1.0% 4.3%<br />

11 Tve 1.3%<br />

312


12 Tve 1.0%<br />

12 Tvis<br />

mere<br />

1.3%<br />

2008<br />

სამეგრელო<br />

95.4%<br />

2008<br />

0.7% 4.0%<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

oficialurad<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

araoficialur<br />

CanawerebSi<br />

bavSvi saerTod ar<br />

aris registrirebuli<br />

97.9%<br />

2008<br />

0.0% 2.1%<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

interviuerma naxa interviuers ar anaxes interviuerma naxa<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ<br />

araoficialuri<br />

Jurnali<br />

Jurnali<br />

რესპონდ<br />

პირველი Canawerebi აცრის დაგვიანება 36,1% 31,4% 38,0% 30,5% 2,2% 2,2%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება 44,2% 35,5% 46,3% 36,7% 41,4% 32,0%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 44,1% 35,7% 54,4% 43,2% 50,7% 36,4%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული კურსი) 41,9% 43,7% 38,2% 41,0% 39,4% 41,9%<br />

313


2008<br />

I acra II acra III acra<br />

96.6%<br />

92.5%<br />

90.4%<br />

85.4%<br />

91.8%<br />

87.6%<br />

89.7%<br />

86.0%<br />

81.9%<br />

dyt opv hep b<br />

dty-s acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

1 2 3<br />

dabadebis<br />

0.7%<br />

Tanave<br />

1 Tve 2.2% 0.8%<br />

2 Tve 48.8% 1.5%<br />

3 Tve 26.0% 40.3%<br />

4 Tve 11.1% 27.5% 30.8%<br />

5 Tve 6.7% 10.7% 32.5%<br />

6 Tve 1.5% 11.5% 16.3%<br />

7 Tve 0.7% 2.3% 5.8%<br />

8 Tve 0.8% 4.1%<br />

9 Tve 0.7% 3.1% 2.4%<br />

10 Tve 0.7% 0.8% 1.6%<br />

11 Tve 0.8% 0.8% 3.3%<br />

12 Tve 1.7%<br />

12 Tvis<br />

mere<br />

2008<br />

314


ovp-s acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

1 2 3<br />

dabadebis<br />

0.7%<br />

Tanave<br />

1 Tve 1.5% 0.8%<br />

2 Tve 42.5% 0.8%<br />

3 Tve 27.7% 30.7%<br />

4 Tve 9.7% 26.0% 23.7%<br />

5 Tve 8.2% 9.5% 29.7%<br />

6 Tve 3.7% 12.7% 13.5%<br />

7 Tve 2.2% 4.7% 6.8%<br />

8 Tve 0.7% 7.0% 4.3%<br />

9 Tve 0.7% 3.2% 9.3%<br />

10 Tve 1.5% 0.8% 0.8%<br />

11 Tve 0.8% 1.6% 5.1%<br />

12 Tve 1.6% 1.7%<br />

12 Tvis<br />

mere<br />

0.8% 3.4%<br />

2008<br />

315


hepatiti-s acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

1 2 3<br />

dabadebis<br />

95.8%<br />

Tanave<br />

1 Tve 0.7% 3.1%<br />

2 Tve 1.4% 44.2%<br />

3 Tve 25.6%<br />

4 Tve 0.7% 13.2% 30.1%<br />

5 Tve 0.7% 7.0% 28.4%<br />

6 Tve 0.7% 0.8% 17.9%<br />

7 Tve 2.3% 7.3%<br />

8 Tve 3.2%<br />

9 Tve 1.5% 4.1%<br />

10 Tve 1.5% 2.4%<br />

11 Tve 1.6%<br />

12 Tve<br />

12 Tvis<br />

mere<br />

0.8% 0.8%<br />

2008<br />

2008<br />

316


მცხეთა–მთიანეთი<br />

100.0%<br />

2008<br />

0.0% 0.0%<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

oficialurad<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

araoficialur<br />

CanawerebSi<br />

bavSvi saerTod ar<br />

aris registrirebuli<br />

100.0%<br />

2008<br />

0.0% 0.0% დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

რესპონ<br />

interviuerma naxa interviuers ჟურნ ar anaxes რესპონდ interviuerma ჟურნ რესპონდ naxaჟურნ<br />

araoficialuri<br />

Jurnali<br />

Jurnali<br />

დ<br />

პირველი Canawerebi აცრის დაგვიანება 43,5% 28,7% 49,4% 27,3% 4,0% 3,3%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება 50,2% 33,4% 57,4% 29,3% 45,4% 34,7%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 55,4% 31,3% 58,7% 25,3% 54,1% 24,7%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული<br />

კურსი) 24,6% 14,6% 18,0% 10,6% 20,0% 4,6%<br />

317


2008<br />

I acra II acra III acra<br />

99.6% 99.6%<br />

96.8% 99.3%<br />

89.6%<br />

90.3%<br />

77.1%<br />

76.8%<br />

70.9%<br />

dyt opv hep b<br />

dty-s acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

1 2 3<br />

dabadebis<br />

Tanave<br />

1 Tve 2.5%<br />

2 Tve 44.8% 42.6%<br />

3 Tve 21.5% 18.7%<br />

4 Tve 22.2% 25.9% 35.9%<br />

5 Tve 4.7% 1.6% 15.6%<br />

6 Tve 3.2% 6.4% 13.6%<br />

7 Tve 0.7% 3.6% 17.5%<br />

8 Tve 0.4% 0.8% 10.7%<br />

9 Tve 0.4% 0.5%<br />

10 Tve 1.5%<br />

2008<br />

11 Tve<br />

4.4%<br />

12 Tve 0.5%<br />

12 Tvis<br />

mere<br />

318


2008<br />

ovp-s acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

1 2 3<br />

dabadebis<br />

Tanave<br />

1 Tve 5.0%<br />

2 Tve 42.7%<br />

3 Tve 20.8% 42.2%<br />

4 Tve 22.6% 18.7% 35.6%<br />

5 Tve 4.7% 23.1% 15.2%<br />

6 Tve 3.2% 4.4% 14.1%<br />

7 Tve 6.8% 17.1%<br />

8 Tve<br />

0.7% 3.6% 10.7%<br />

9 Tve 0.4% 0.8% 1.0%<br />

10 Tve 0.4% 1.5%<br />

11 Tve 4.4%<br />

12 Tve 0.5%<br />

12 Tvis<br />

mere<br />

319


2008<br />

hepatitB-s acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

1 2 3<br />

dabadebis<br />

Tanave<br />

94.8%<br />

1 Tve 2.5%<br />

2 Tve 1.9% 43.9%<br />

3 Tve 0.4% 22.0%<br />

4 Tve<br />

22.3% 31.6%<br />

5 Tve 4.7% 16.1%<br />

6 Tve 0.4% 3.2% 16.6%<br />

7 Tve 0.7% 11.2%<br />

8 Tve 0.4% 9.1%<br />

9 Tve 0.4% 1.6%<br />

10 Tve 2.6% 4.8%<br />

11 Tve 1.1%<br />

12 Tve 3.7%<br />

12 Tvis mere<br />

4.3%<br />

2008<br />

320


რაჭა-ლეჩხუმი, ქვემო სვანეთი<br />

100.0%<br />

2008<br />

0.0% 0.0%<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

oficialurad<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

araoficialur<br />

CanawerebSi<br />

bavSvi saerTod ar<br />

aris registrirebuli<br />

100.0%<br />

2008<br />

0.0% 0.0%<br />

interviuerma naxa<br />

araoficialuri<br />

Canawerebi<br />

interviuers ar anaxes<br />

Jurnali<br />

interviuerma naxa<br />

Jurnali<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ<br />

რესპონ<br />

დ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 52,5% 4,3% 52,1% 4,3% 5,0% 6,1%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება 51,4% 3,6% 51,8% 3,6% 53,2% 1,1%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 47,2% 1,4% 47,2% 1,4% 45,7% 1,1%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული<br />

კურსი) 23,9% 5,4% 23,6% 4,7% 17,9% 0,7%<br />

2008<br />

I acra II acra III acra<br />

97.2% 95.9% 94.9%<br />

94.3%<br />

91.4% 94.3% 91.7%<br />

85.7%<br />

74.8%<br />

321


2008<br />

dty-s acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

1 2 3<br />

dabadebis<br />

Tanave<br />

1 Tve<br />

2 Tve 48.6%<br />

3 Tve 28.0% 44.8%<br />

4 Tve 8.7% 26.3% 38.3%<br />

5 Tve 8.5% 11.3% 23.5%<br />

6 Tve 3.3% 9.3% 18.5%<br />

7 Tve 1.0% 3.3% 6.0%<br />

8 Tve 1.0% 3.0% 5.7%<br />

9 Tve 1.0% 1.0% 3.0%<br />

mere<br />

10 Tve<br />

11 Tve 1.0% 3.0%<br />

12 Tve 1.0%<br />

12 Tvis<br />

1.0%<br />

322


2008<br />

ოპვ-s acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

1 2 3<br />

dabadebis<br />

Tanave<br />

1 Tve<br />

2 Tve 20.3%<br />

3 Tve 26.0% 16.7%<br />

4 Tve 12.4% 22.6% 14.0%<br />

5 Tve 12.1% 14.9% 18.2%<br />

6 Tve 9.4% 14.5% 16.2%<br />

7 Tve 2.0% 6.8% 14.1%<br />

8 Tve 7.0% 2.6% 10.3%<br />

9 Tve 2.4% 11.1% 5.5%<br />

10 Tve 2.6% 7.6%<br />

11 Tve 4.0% 1.1% 5.5%<br />

12 Tve 2.4% 2.6% 2.5%<br />

12 Tvis<br />

mere<br />

2.0% 4.4% 6.0%<br />

323


2008<br />

ჰეპატიტ B-s acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

1 2 3<br />

dabadebisTanave 95.5%<br />

1 Tve 3.5% 1.0%<br />

2 Tve 1.0% 42.5%<br />

3 Tve 28.8%<br />

4 Tve<br />

12.3% 36.8%<br />

5 Tve 6.7% 22.5%<br />

6 Tve 5.7% 16.3%<br />

7 Tve 1.0% 8.7%<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

mere<br />

8 Tve 1.0% 10.5%<br />

9 Tve 1.0% 1.0%<br />

10 Tve<br />

11 Tve 1.0%<br />

12 Tve 1.0%<br />

12 Tvis<br />

1.0%<br />

2008<br />

324


ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ<br />

რესპონ<br />

დ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 49,9% 24,9% 75,2% 39,8% 4,1% 28,3%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება 52,4% 29,6% 70,7% 34,4% 53,3% 36,6%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 58,0% 25,9% 63,8% 21,5% 56,4% 12,3%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული<br />

კურსი) 36,0% 35,4% 10,4% 18,8% 27,5% 4,1%<br />

325


სამცხე–ჯავახეთი<br />

98.9%<br />

2008<br />

0.0% 1.1%<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

oficialurad<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

araoficialur<br />

CanawerebSi<br />

bavSvi saerTod ar<br />

aris registrirebuli<br />

100.0%<br />

2008<br />

0.0% 0.0%<br />

interviuerma naxa<br />

araoficialuri<br />

Canawerebi<br />

interviuers ar anaxes<br />

Jurnali<br />

interviuerma naxa<br />

Jurnali<br />

2008<br />

I acra II acra III acra<br />

95.0%<br />

91.9%<br />

90.9%<br />

91.9%<br />

88.8%<br />

89.7%<br />

84.8%<br />

83.9%<br />

83.7%<br />

dyt opv hep b<br />

326


2008<br />

dty-s acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

1 2 3<br />

dabadebis<br />

Tanave<br />

1 Tve<br />

2 Tve 71.2%<br />

3 Tve 16.7% 64.2%<br />

4 Tve 7.5% 15.8% 59.4%<br />

5 Tve 1.2% 7.6% 19.3%<br />

6 Tve 1.2% 6.7% 4.9%<br />

7 Tve 1.1% 3.5% 8.1%<br />

8 Tve 1.2% 1.1% 5.9%<br />

9 Tve 1.2% 1.1%<br />

mere<br />

10 Tve<br />

11 Tve 1.3%<br />

12 Tve<br />

12 Tvis<br />

327


2008<br />

oპვ-s acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

1 2 3<br />

dabadebis<br />

Tanave<br />

1 Tve<br />

2 Tve 69.1% 1.1%<br />

mere<br />

3 Tve<br />

16.5% 64.6%<br />

4 Tve 7.5% 14.0% 58.9%<br />

5 Tve 2.4% 7.8% 19.6%<br />

6 Tve 2.3% 4.5% 6.1%<br />

7 Tve 1.1% 4.7% 4.6%<br />

8 Tve 2.2% 4.8%<br />

9 Tve 1.2% 4.8%<br />

10 Tve<br />

11 Tve 1.2%<br />

12 Tve<br />

12 Tvis<br />

1.3%<br />

328


2008<br />

hepatitB-s acrebis asakobrivi mimdinareoba<br />

1 2 3<br />

dabadebis<br />

Tanave<br />

93.5%<br />

1 Tve 1.2%<br />

2 Tve 3.0% 64.0%<br />

3 Tve 1.2% 21.2% 1.2%<br />

4 Tve 1.2% 7.7% 59.0%<br />

5 Tve 2.5% 18.1%<br />

6 Tve 2.3% 4.9%<br />

mere<br />

7 Tve<br />

1.1% 5.8%<br />

8 Tve 1.2% 5.9%<br />

9 Tve 2.5%<br />

10 Tve<br />

11 Tve 2.6%<br />

12 Tve<br />

12 Tvis<br />

2008<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ<br />

რესპონ<br />

დ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 26,5% 13,8% 28,4% 14,8% 6,2% 7,0%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება 32,5% 14,8% 30,5% 13,8% 32,3% 20,0%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 34,5% 16,8% 34,5% 15,9% 33,4% 15,9%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული<br />

კურსი) 50,3% 53,0% 48,4% 48,0% 44,4% 37,0%<br />

329


თბილისი 45<br />

სამოქალაქო რეგისტრაცია<br />

ჩატარებული კვლევის მონაცემების მიხედვით თბილისში გამოკითხულ რესპონდენთა<br />

ბავშვების 99%-ს გავლილი აქვს სამოქალაქო რეგისტრაცია, რომელიც ძირითადად<br />

(66%) განხორციელებულია მესამე-მეოთხე-მეხუთე დღის განმავლობაში. სულ<br />

სიცოცხლის პირველ კვირაში დარეგისტრირებულია ბავშვთა 85,4%. ერთ თვეზე უფროს<br />

ასაკში - 5%.<br />

2008<br />

21%<br />

21%<br />

24%<br />

1%<br />

7%<br />

10%<br />

2%<br />

1 dRe 2 dRe 3 dRe 4 dRe 5 dRe 6 dRe 7 dRe 8-14<br />

dRe<br />

4% 4% 3%<br />

15-30<br />

dRe<br />

1%<br />

1%<br />

4%<br />

1-2 Tve 2-6 Tve6 Tveze ar<br />

meti maxsovs<br />

2008<br />

pirveli kvira 1 Tvemde asaki 1 Tveze ufrosi asaki<br />

86,0%<br />

94,0%<br />

5,0%<br />

pirveli kvira 1 Tvemde asaki 1 Tveze ufrosi asaki<br />

რესპონდენტთა 8,6%-მა ბავშვის დაბადების მოწმობის საბუთის აღებაში გადაიხადა<br />

თანხა (საშუალოდ 9 ლარი). დაბადების მოწმობის აღებაში 60,6%-ს საფასური არ<br />

გადაუხდია.<br />

2008<br />

30,8%<br />

8,9%<br />

gadaixada Tanxa<br />

ar gadauxdia<br />

ar maxsovs/miWirs<br />

pasuxi<br />

60,6%<br />

45 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად<br />

2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური) ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) -<br />

2007 წლის მონაცემებს.<br />

330


47,1%<br />

23,5% 23,5%<br />

5,9%<br />

5 lari 10 lari 20 lari 99 ar<br />

vici/ar<br />

maxsovs<br />

ბავშვების 1%-ს სამოქალაქო რეგისტრაცია არ გაუვლია, რაც ყოველ მეორე (50%)<br />

შემთხვევაში მოხდა დროებითი საცხოვრებლის გამო, ამდენივე (50%) მშობლების<br />

პასპორტის უქონლობის გამო.<br />

სამედიცინო რეგისტრაცია<br />

რესპონდენტების შვილების 98% სამედიცინო აღრიცხვაზე დგას პირველად ჯანდაცვის<br />

დაწესებულებებში.<br />

ქ.თბილისში სამედიცინო რეგიტრაცია ყოველ მესამე ბავშვს გავლილი აქვს<br />

სიცოცხლის მეორე კვირაში, 2 კვირიდან სამ თვემდე ასაკში სულ - 51%-ს.<br />

2008<br />

aqvs<br />

gavlili<br />

samedicino<br />

registracia<br />

98,8%<br />

1-6 dRe<br />

14-20<br />

dRe<br />

7,7%<br />

15,3%<br />

37,8%<br />

ar aqvs<br />

gavlili<br />

1,30%<br />

20,4%<br />

1 Tve<br />

11,7%<br />

2,6%<br />

3 Tve<br />

1,0%<br />

ბავშვების სამედიცინო აღრიცხვაზე აყვანა 45,4%-ში მოხდა პოლიკლინიკაში, სახლში -<br />

52%-ში; 1%-ში - ეს პროცესი განხორციელდა საავადმყოფოში; 1,5%-ში - კერძო<br />

კლინიკაში.<br />

2008<br />

saxlSi<br />

52,0%<br />

poliklinikaSi<br />

45,4%<br />

saavadmyofoSi<br />

1,0%<br />

kerZo<br />

klinikaSi<br />

15,0%<br />

დედაქალაქში,<br />

ქვეყნის<br />

331


მონაცემებისგან განსხვავებით, ბინაზე სამედიცინო რეგისტრაცია თითქმის 2-ჯერ<br />

ხშირია<br />

შემთხვევათა 57,1%-ში ბავშვთა სამედიცინო დარეგისტრირება მოხდა უბანზე ექიმის<br />

შემოვლისას, აღიცხვაზე აყვანის მიზნით პოლიკლინიკაში დაბარებით - 20,4%-ში; 10,7%-<br />

ში - სამედიცინო დახმარების პირველი საჭიროებისას.<br />

ბავშვის აღრიცხვაზე აყვანა ძირითადად უკავშირდება უბნის ექიმის აქტივობას და<br />

პირველი სამედიცინო მომსახურების მიღებას.<br />

2008<br />

ubnis eqimis Semovlis dros<br />

57,1%<br />

43,1%<br />

20,4%<br />

18,2%<br />

pirvelad roca damWirda<br />

eqimi<br />

10,7%<br />

15,3%<br />

5,1%<br />

7,5%<br />

samSobiaroSi momces baraTi<br />

6,1%<br />

13,2%<br />

ar vici<br />

13,0%<br />

2,5%<br />

0,5%<br />

0,2%<br />

Tbilisi<br />

qalaqis<br />

mosaxleoba<br />

სამედიცინო დაწესებულებებში აღრიცხვაზე არ მოხვედრილა ბავშვთა 2%, რომელთა<br />

ყოველი მეორე (50%) მშობელის განმარტებით, ამის მიზეზი იყო ის, რომ დედამ არ<br />

იცოდა სად და როგორ ხდება რეგისტრაცია; ხოლო ყოველი მეოთხე (25-25%) დედა<br />

განმარტავს, რომ 1.ბავშვი სხვა ქალაქში დაიბადა; და 2. სამედიცინო რეგისტრაციის<br />

მიზნით მისთვის არავის მიუკითხავს;<br />

იმუნიზაციის მნიშვნელობა და უსაფრთხოება<br />

მართვადი ინფექციური დაავადებებიდან სპონტანური გახსენებისას თბილისელი<br />

რესპონდენტები შემთხვევათა 70%-ში პირველ რიგში ასახელებენ დიფთერიას, მეორე<br />

რიგში შემთხვევათა 45,%-ში - პოლიომიელიტს, შემთხვევათა 43,5%-ში კი - ჰეპატიტი<br />

B-ს; ტეტანუსს და ყივანახველას შემთხვევათა თითქმის თანაბარი სიხშირით<br />

(37,5%/37%) .<br />

დახმარების შემდეგ რესპონდენტებს პირველ რიგში ახსენდებათ ჰეპატიტი B -<br />

შემთხვევათა 62,9%-ში; შემდეგ ყივანახველა - 62,4%-ში; შემდეგ პოლიომიელიტი -<br />

შემთხვევთა 61,8%-ში; ტეტანუსი - 61,2%-ში; დიფთერია - 33,7%-ის ფარგლებშია;<br />

332


100,0% 95,80% 92,0%<br />

66,10%<br />

92,5% 94,30% 100,0%<br />

85,90%<br />

99,5% 97,40%<br />

34,40%<br />

7,5%<br />

2008 2007<br />

difteria tetanusi yivanaxvelapoliomieliti hepatiti b ar vici/ ar<br />

maxsovs<br />

დედაქალაქში ინფექციურ დაავადებათა საერთო ცნობადობა საკმაოდ მაღალია. მათი<br />

რიგითობა განსხვავებულია კვლევის პირველი ეტაპის შედეგებისაგან: დიფთერია<br />

(100%) და პოლიომიელიტი (100%) ყველაზე ცნობილ დაავადებებად წარმოჩნდა,<br />

ტეტანუსი (92%) და ყივანახველა (92,5%) თითქმის ერთნაირი ცნობადობით ხასიათდება<br />

და ყველაზე უცნობი დაავადებებია თბლისის მოსახლეობისთვის.<br />

2007 წლის კვლევის შედეგებთან შედარებით ინფექციური დაავადებების საერთო<br />

ცნობადობა თბილისში საშუალოდ 8,9%-ითაა გაზრდილი: ტეტანუსის - 25,9%-ით,<br />

პოლიომიელიტის - 14,1%-ით, დიფთერიის - 4,2%-ით, ჰეპატიტი B-ის - 2,1%-ით,<br />

ყივანახველას ცნობადობა შემცირებულია 1,8%-ით.<br />

თითქმის 5-ჯერ შემცირდა მათი რაოდენობა, ვისაც ამ დაავადებების შესახებ არ<br />

სმენიათ.<br />

ტეტანუსის საერთო ცნობადობა დედაქალაქში 8,5%-ით მაღალია ვიდრე ქვეყნის<br />

მასშტაბით, დანარჩები მართვადი ინფექციების ცნობადობის პრიორიტეტები იმეორებს<br />

ქვეყნის ტენდენციას მცირედი წილობრივი ჩამორჩენით.<br />

იმუნიზაციისადმი დედაქალაქის მოსახლეობა ზოგადად კეთილგანწყობილია - ყველა<br />

მართვადი დაავადების წინააღმდეგ აცრას რესპონდენტთა საშუალოდ 76%<br />

სავალდებულოდ მიიჩნევს. დიფთერიის და ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრებს<br />

სავალდებულოდ თვლის გამოკითხულთა თანაბარი რაოდენობა - 80,5%, ჰეპატიტი B-ს<br />

საწინააღმდეგო აცრებს - 79,4%, ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრებს - 78,8%,<br />

პოლიომიელიტის - 78,4%; საშუალოდ 19% იმუნიზაციას ნებაყოფლობით პროცესად<br />

აღიქვამს;<br />

2008<br />

nebayoflobiTia savaldebuloa ar vici<br />

80,5%<br />

78,8%<br />

78,4%<br />

80,5%<br />

79,4%<br />

19,0% 20,1% 20,5% 19,0% 20,1%<br />

0,5%<br />

1,1%<br />

1,1%<br />

0,5%<br />

0,5%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomirliti hepatiti <br />

კვლევის შედეგებით ინფექციური დაავადებებისგან ბავშვის დასაცავად აცრების<br />

წარმოების აუცილებლობის ზოგადი აღქმა მაღალია. რესპონდენტთა 87,5%-ის აზრით<br />

333


ბავშვებისათვის ინფექციური დაავადებების საწინააღმდეგო აცრების ჩატარება<br />

აუცილებელია. სასურველად, მაგრამ არააუცილებლად, მიიჩნევს - 12%; მხოლოდ<br />

ზოგიერთი ინფექციის წინააღმდეგ აცრების აუცილებლობას აღიარებს რესპონდენტთა<br />

0,5%; არცერთი არ აღმოჩნდა, ვისაც ზოგადად აცრების ჩატარება ზედმეტად მიაჩნია.<br />

87,5%<br />

91,1%<br />

2008 2007<br />

12,0%<br />

5,2%<br />

0,5%<br />

1,0% 1,0% 1,6%<br />

acrebis Catareba<br />

aucilebelia<br />

acrebis Catareba<br />

sasurvelia, magram<br />

ara aucilebeli<br />

acrebis Catareba<br />

aucilebelia<br />

zogierTi infeqciis<br />

winaaRmdeg<br />

acrebis Catareba ar<br />

aris saWiro/<br />

zedmetia<br />

ar vici<br />

აცრების წარმოების აუცილებლობის აღქმა შემცირებულია 3,6%-ით, ხოლო<br />

სასურველობა გაზდრილია 6,8%-ით .<br />

მშობელთა წილი, რომლებიც აცრების სასურველობას მიიჩნევენ პრიორიტეტულად<br />

6,4% აღემატება ასეთთა წილს მთლიანად საქართველოში, ხოლო აუცილებლობაში<br />

დარწმუნებულ მშობელთა წილი ჩამორჩება 5,5%-ით.<br />

ყოველი ცალკეული მართვადი დაავადების წინააღმდეგ აცრის ჩატარება აუცილებელია<br />

რესპონდენტთა დიდი უმრავლესობის აზით; საშუალოდ 12,7%-ისთვის - სასურველია;<br />

კერძოდ:<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგოდ აცრას აუცილებლად მიიჩნევს რესპონდენტთა 88,5%;<br />

ტეტანუსის და პოლიომიელიტის საწინააღმდეგოდ - 87%; ყივანახველას<br />

საწინააღმდეგოდ - 81,6%; ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგოდ - 84,4%;<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგოდ აცრის ჩატარებას ზედმეტად/არასაჭიროდ თვლის<br />

რესპონდენტთა 1,1%; ტეტანუსის, ყივანახველას და პოლიომიელიტის საწინააღმდეგოდ<br />

აცრისას - 0,5%; ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგოდ - 1,5%;<br />

2008<br />

88,5% 87,0%<br />

aucilebelia sasurvelia ar vici<br />

87,0%<br />

81,6% 84,4%<br />

16,8%<br />

12,0%<br />

10,5%<br />

11,5% 12,6%<br />

0,5% 1,1% 0,5% 0,5% 1,5%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti <br />

აცრების ზედმეტობაში დარწმუნებული ყოველი მეორე (50%) ფიქრობს, რომ აცრები<br />

იწვევს გართულებებს და ამიტომ საშიშია; დარჩენილ მეორე ნახევარს კი არ გააჩნია<br />

არგუმენტი აცრების ზედმეტობის „დასამტკიცებლად”;<br />

334


აცრების ჩატარების აუცილებლობისათვის დასახელებულ არგუმენტთა 61,3%-ში<br />

მშობლები მიიჩნევენ, რომ აცრა აძლიერებს იმუნიტეტს; 48,2%-ში მიიჩნევენ, რომ აცრის<br />

შედეგად ბავშვს აღნიშნული დაავადება აღარ შეხვდება; ხოლო 24,6%-ში კი - ფიქრობენ,<br />

რომ აცრის შემდეგ ბავშვს მსუბუქად გადააქვს დაავადება.<br />

რესპონდენტთა 87,5%-დან რომელიც მიიჩნევს, რომ ინფექციური დაავადებების<br />

წინააღმდეგ აცრა აუცილებელია/სასურველია, გამოკითხულთა უმეტესობა აცრის<br />

აუცილებლობის არგუმენტირებისას ვაქცინაციის პროფილაქტიკურ და დაავადების<br />

შემამსუბუქებელ მნიშვნელობას გულისხმობს.<br />

აცრას, დაავადების ლეტალური გამოსავლისაგან დაცვის მექანიზმად, ანუ სიცოცხლის<br />

გადარჩენის საშუალებად გამოკითხულთა 5,5% აღიქვამს.<br />

კვლევისას რესპონდენტთა 76,5%-მა დაადასტურა, რომ საქართველოში ბავშვისთვის<br />

ინფექციური დაავადების საწინააღმდეგო აცრის ჩატარება სრულიად უსაფრთხოა,<br />

გარკვეულწილად/ნაწილობრივი ხიფათის არსებობა კი - 16,5%-მა; ხოლო სახიფათოდ<br />

აღიქვამს - 1%;<br />

2008 2007<br />

sruliad usafrTxoa<br />

59,38%<br />

76,5%<br />

garkveulwilad/nawilobriv<br />

saxifaToa<br />

16,5%<br />

21,88%<br />

saxifaToa<br />

saxifaToa, mxolod<br />

zogierTi acris Catareba<br />

ar vici<br />

1,0%<br />

3,65%<br />

0,5%<br />

8,85%<br />

5,5%<br />

6,25%<br />

ქყვეყანაში წარმოებული აცრების უსაფრთხოების მიმართ ნდობა 17%-ით გაზდრილია<br />

იმ დედათა ხარჯზე, ვინც აცრების ჩატარებას გარკვეულ საფრთხეებს უკავშირებდა.<br />

მიუხედავად თბილისელ მშობლებში აცრების უსაფრთხოების განცდის ზრდისა, 2-ჯერ<br />

მეტი დედა აღიარებს, რომ არ იცის რამდენად უსაფრთხოა აცრები.<br />

თბილისელ რესპონდენტთა 0,5%, მხოლოდ ზოგიერთ აცრას მიიჩნევს ხიფათის<br />

შემცველად. ასეთად ერთხმად (100%) ასახელლებენ ჰეპ B-ს საწინააღმდეგოდ აცრას,<br />

რომელსაც შემთხვევათა 63,9%-ში აკავშირებენ ვაქცინის უხარისხობასთან, 27,8%-ში -<br />

აცრისშემდგომ შესაძლო გართულებებთან/რეაქციებთან; 22,2%-ში - ვაქცინის<br />

გამოყენების ვადის შესაძლო დარღვევასთან.<br />

2008<br />

vaqcinis uxarisxobis gamo<br />

63,9%<br />

335<br />

ar vendobi vaqcinis mwarmoebel qveyanas<br />

8,3%


ინფორმირებულობა აცრისშემდგომი არასასურველი მოვლენების შესახებ<br />

მშობელთა სპონტანურად გახსენებული აცრიშემდგომი ჩვეული რეაქციებიდან<br />

ყველაზე ხშირად სახელდება 38 O C-მდე ტემპერტურა (78,5%), სიხშირის მიხედვით<br />

შემდეგია - ჭირვეულობა/გაღიზიანება (37,5%); ნანემსრის შესიება/დაწითლება (27%).<br />

აცრისშემდგომ მძიმე გართულებებად შემთხვევათა 27,5%-ში სპონტანურად<br />

დასახელდა ალერგიული რეაქცია; 25%-ში შემთხვევაში - კრუნჩხვები; 21,7%-ში კი<br />

თანაბრად 1. ნანემსრის დაჩირქება; 2. ჭირვეულობა/გაღიზიანება; მათივე განცხადებით<br />

მძიმე გართულებების შესახებ არ იცის შემთხვევათა 13%-მა;<br />

თბილისელი დედები, ვისაც აცრებთან დაკავშირებულ რისკებს შორის ყველაზე<br />

მნიშვნელოვნად გართულების საშიშროება (27,8%) მიაჩნია, ძირითადად სწორად<br />

განასხვავებენ შესაძლო მძიმე გართულებებსა და ჩვეულ რეაქციებს, თუმცა ნაწილი<br />

მშობლებისა გართულებებში გულისხმობს აცრისშემდგომ ზოგად რეაქციებსაც.<br />

შემთხვევათა 13%-ში წარმოჩნდა, რომ მშობლებმა არ იციან რა შეიძლება იყოს<br />

აცრისშემდგომი მძიმე გართულების გამოვლინება.<br />

2008<br />

336


Cveuli reaqciebi<br />

temperatura 38-mde<br />

6,0%<br />

temperatura 38 da meti<br />

9,0%<br />

18,5%<br />

nanemsris Sesieba/dawiTleba<br />

12,0%<br />

27,0%<br />

nanemsris daCirqeba 2,5%<br />

20,5%<br />

umadoba<br />

16,0%<br />

8,5%<br />

Wirveuloba/gaRizianeba<br />

20,5%<br />

zogadi sisuste 7,5%<br />

6,0%<br />

dambla/kidurebis umoqmedoba 0,5%<br />

7,5%<br />

muclis tkivili 0,5%<br />

6,0%<br />

umoqmedoba 1,0%<br />

5,0%<br />

37,5%<br />

aSg<br />

78,5%<br />

xvela<br />

2,5%<br />

oflianoba<br />

9,0%<br />

Tvalis garsis anTeba/koniuqtiviti<br />

2,5%<br />

sunTqvis gaZneleba<br />

krunCxvebi<br />

xangrZlivi tirili (saaTze meti)<br />

8,0%<br />

0,5%<br />

2,5%<br />

11,0%<br />

25,0%<br />

Rebineba<br />

cnobierebis darRveva<br />

alergiuli reaqcia<br />

gamonayari kanze<br />

5,5%<br />

0,5%<br />

5,0%<br />

4,0%<br />

3,0%<br />

10,0%<br />

27,5%<br />

tvinis anTeba<br />

dasieba<br />

0,5%<br />

0,5%<br />

0,5%<br />

garTuleba Tirkmelebze<br />

0,5%<br />

ar vici<br />

13,0%<br />

ინფორმირებულობა აცრების ვადებთან დაკავშირებით<br />

პროფილაქტიკური აცრების დროულად ჩატარების აუცილებლობაში დარწმუნებული<br />

მშობლების წილი (79%) მიმდინარე წელს 17%-ითაა გაზრდილი; ზრდა<br />

განპირობებულია ძირითადად იმ დედების ხარჯზე, ვინც ერთი წლის ვადების დაცვის<br />

საკმაო მნიშვნელობას აღიარებდა (წინამდებარე კვლევით მათმა რაოდენობამ 13%<br />

შეადგინა); მათი წილი, ვისი აზრითაც აცრების დროულად ჩატარება მეტ-ნაკლებად<br />

უნმიშვნელოა - 6,5%-ია და ფაქტობრივი ცვლილება არ განუცდია.<br />

337


79,0%<br />

62,0%<br />

2008<br />

2007<br />

25,0%<br />

13,0%<br />

5,0% 5,2%<br />

6,3%<br />

1,5% 1,6% 1,5%<br />

vadebis dacva<br />

aucilebelia<br />

vadebis dacva<br />

sakmaod<br />

mniSvnelovania<br />

vadebis dacva<br />

kargia, magram<br />

ar aris<br />

mniSvnelovani<br />

aranairi<br />

mniSvneloba ar<br />

aqvs<br />

მიუხედავად, აცრების ჩატარების დროულობის მნიშვნელობის გააზრების ზრდისა,<br />

იმუნიზაციის სახელმწიფო კალენდრით დადგენილი აცრების პირველადი კურსის<br />

შესახებ მშობელთა ცოდნა ჯერ კიდევ არასაკმარისია. ასე მაგალითად, პირველადი<br />

აცრების კურსი 3 დოზისგან რომ შედგება იცის: დიფთერიის საწინააღმდეგოდ -<br />

დედათა 75,5%-მა. ტეტანუსის საწინააღმდეგოდ - ნახევარმა, ყივანახველას<br />

საწინააღმდეგოდ - მხოლოდ 47,6%-მა, პოლიომიელიტის საწინააღმდეგოდ - 74,5%-მა,<br />

ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგოდ - მხოლოდ 59,3%-მა. როგორც წარმოდგენილიდან<br />

ჩანს, აცრის სრული კურსის შემადგენელი დოზების რაოდენობაზე ყველაზე მწირი<br />

ცოდნა ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრების შესახებ აქვთ მშობლბს.<br />

75,5%<br />

74,5%<br />

2008<br />

49,5%<br />

50,5%<br />

45,7%<br />

47,6%<br />

46,7%<br />

59,3%<br />

2007<br />

37,6%<br />

29,4%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomieliti ჰეპატიტ B<br />

ცალკეული აცრების კურსის დოზების ჯერადობაში გათვითცნობიერება გასულ<br />

წელთან შედარებით თითქმის 20%-ითაა მომატებული: ყველაზე საგრძნობლად (29,9%)<br />

ამ მაჩვენებელბა ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო აცრების კურსის მიმართ მოიმატა,<br />

ყველაზე ნაკლებად - ტეტანუსის კურსის მიმართ (4,9%). ოპვ-ს დოზების ჯერადობის<br />

ცოდნა გაზრდილია 27,9%-ით, დიფთერიის - 26%-ით, ხოლო ყივანახველასი - 10%-ით.<br />

ყველა დაავადების აცრის პირველადი კურსის დოზების ჯერადობა სწორად იცის<br />

დედათა საშუალოდ 61,5%-მა. თბილისელი მშობლების ცოდნა საქართველოს<br />

მაჩვენებელზე საშუალოდ 19,7%-ით მაღალია.<br />

338


აცრების ასკობრივი კალენდრის სქემის ცოდნას დედათა საშუალოდ 64,3% მიიჩნევს:<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრების ვადების ცოდნას ადასტურებს თბილისელ<br />

დედათა - 75%, ტეტანუსის - 50,5%; ყივანახველასი - 48,1%; - პოლიომიელიტის - 75,5%;<br />

ჰეპატიტ B-ს - 72,4%;<br />

გამოკითხულთა საშუალოდ 36%-მა არ იცის როდის უნდა ჩაუტაროს ბავშვს სხვადასხვა<br />

აცრა.<br />

2008<br />

62,8%<br />

72,4%<br />

37,6% 34,2%<br />

2007<br />

d-y-t-polio<br />

ჰეპატიტ B<br />

დედები, რომლებიც მიიჩნევენ, რომ იციან დიფთერია/ტეტანუსი/ყივანახველა/<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრების გრაფიკი 62,8%, ხოლო ჰეპატიტი B-ს<br />

საწინააღმდეგო აცრებისა - 72,4% შეადგინა. ბოლო ერთი წლის განმავლობაში ეს<br />

მაჩვენებლები თითქმის გაორმაგებულია და ზრდის ტემპის მიხედვით<br />

დამაკმაყოფილებელია. დყტ/ოპვ აცრების მიმართ მატება 1,7-ჯერადია, ჰეპატიტი B-ს -<br />

2-ჯერადი.<br />

მათ შორის, ვინც დაადასტურა, რომ იცის თუ როდის უნდა ჩაუტარდეს 1 წლამდე<br />

ასაკის ბავშვს აცრები ზუსტად ასახელებს:<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ასაკს 68,7%-ში; მეორე დოზის მიღების<br />

ასაკს - 59,7%; მესამე დოზისას - 57,1%;<br />

I<br />

დოზა<br />

II<br />

დოზა<br />

2008<br />

III<br />

დოზა<br />

339


დაბადებისთანავე<br />

1 თვის 13,3% 0,0% 0,0%<br />

2 თვის 68,7% 10,1% 0,0%<br />

3 თვის 14,0% 59,7% 10,0%<br />

4 თვის 0,7% 20,8% 57,1%<br />

5 თვის 2,0% 2,7% 17,9%<br />

6 თვის 1,3% 3,4% 5,0%<br />

7 თვის 1,3% 5,0%<br />

8 თვის 2,9%<br />

9 თვის<br />

10 თვის 0,7%<br />

11 თვის<br />

12 თვის 2,0% 1,4%<br />

12 თვის მერე<br />

ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ასაკს 59,1%-ში; მეორე დოზის მიღების<br />

ასაკს - 54,9%-ში; მესამე დოზისას - 50%-ში;<br />

2008<br />

I<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე 6,5%<br />

1 თვის 15,1%<br />

II<br />

დოზა<br />

2 თვის 59,1% 16,5%<br />

III<br />

დოზა<br />

3 თვის 16,1% 54,9% 15,1%<br />

4 თვის 1,1% 22,0% 50,0%<br />

5 თვის 1,1% 3,3% 19,8%<br />

6 თვის 1,1% 2,2% 7,0%<br />

7 თვის 0,0% 4,7%<br />

8 თვის 0,0% 2,3%<br />

9 თვის 1,1%<br />

10 თვის 1,2%<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ასაკს 59,6%-ში; მეორე დოზის ზუსტ<br />

ასაკს - 55,4%-ში; მესამე დოზისას - 50,6%-ში;<br />

2008<br />

I II III<br />

340


დოზა დოზა დოზა<br />

დაბადებისთანავე 1,1%<br />

1 თვის 15,7%<br />

2 თვის 59,6% 14,5%<br />

3 თვის 14,6% 55,4% 15,2%<br />

4 თვის 19,3% 50,6%<br />

5 თვის 2,2% 4,8% 17,7%<br />

6 თვის 3,4% 3,6% 5,1%<br />

7 თვის 1,2% 6,3%<br />

8 თვის 3,8%<br />

9 თვის<br />

10 თვის 1,3%<br />

11 თვის<br />

12 თვის 3,4%<br />

12 თვის მერე 1,2%<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ასაკს 63,6%-ში; მეორე დოზის<br />

მიღების ასაკს - 56,1%; მესამე დოზისას - 51,7%-ში;<br />

2008<br />

I<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე 4,6%<br />

II<br />

დოზა<br />

1 თვის 9,9% 0,7%<br />

III<br />

დოზა<br />

2 თვის 63,6% 10,1% 0,7%<br />

3 თვის 17,2% 56,1% 10,5%<br />

4 თვის 1,3% 21,6% 51,7%<br />

5 თვის 2,6% 4,1% 19,6%<br />

6 თვის 0,7% 5,4% 6,3%<br />

7 თვის 0,7% 5,6%<br />

8 თვის 2,8%<br />

9 თვის 1,4%<br />

10 თვის 0,7%<br />

11 თვის<br />

12 თვის 0,7%<br />

12 თვის მერე<br />

difTeriis, yivanaxvelas, tetanusis,<br />

poliomielitis yvela doza<br />

2008<br />

2007<br />

75,8%<br />

48,2%<br />

51,8%<br />

341


იმ დედებს შორის ვისაც მიაჩნდა, რომ იცოდა დყტ/პოლიომელიტის საწინააღმდეგო<br />

აცრების ასაკობრივი კალენდარი (62,8%) მხოლოდ 48,2%-მა გამოამჟღავნა ყველა დოზის<br />

მიღების ვადების ცოდნა. თუმცა ამ მხივ, მიმდინარე წელს 2-ჯერადი გაუმჯობესებაა.<br />

ჰეპატიტ B-ს საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ასაკს 43,1%-ში; მეორე დოზის<br />

მიღებისას - 33,1%-ში; მესამე დოზის მიღების ასაკს - 51,8%;<br />

I<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე 43,1%<br />

II<br />

დოზა<br />

2008<br />

III<br />

დოზა<br />

1 თვის 9,7% 0,8%<br />

2 თვის 35,4% 33,1% 0,9%<br />

3 თვის 8,3% 47,7% 17,9%<br />

4 თვის 13,8% 51,8%<br />

5 თვის 1,4% 1,5% 15,2%<br />

6 თვის 1,4% 1,5% 7,1%<br />

7 თვის 0,8% 4,5%<br />

8 თვის 1,8%<br />

9 თვის 0,7%<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის 0,9%<br />

12 თვის მერე 0,8% 0,0%<br />

2008 2007<br />

94,4%<br />

95,3%<br />

342<br />

5,6%<br />

4,7%


იმ დედებს შორის, ვისაც მიაჩნდა, რომ იცოდა ჰეპატიტ B აცრების ასაკობრივი<br />

კალენდარი (72,4%) მხოლოდ 5,6%-მა (გასულ წელთან შედარებით 0,9%-ით მეტმა)<br />

გამოამჟღავნა ყველა დოზის მიღების ვადების ცოდნა.<br />

ექიმის მიერ აცრების განსაზღვრული/დადგენილი თარიღიდან 7 დღის ვადით აცრის<br />

გადადება დედათა 5,5%-ის თანახმად დაგვიანებად ითვლება; საშუალოდ აცრის<br />

დაგვიანება მათთვის დასაშვებია 30 დღით. გამოკითხულ თბილისელ დედათა 37% ვერ<br />

პასუხობს რამდენი დღით გადავადება იწვევს აცრის დაგვიანებას.<br />

2008<br />

2,0% 3,0%<br />

2,0%<br />

1 dRe 2 dRe 3 dRe 4 - 6<br />

dRe<br />

37,0%<br />

24,0%<br />

7,0%<br />

6,0% 5,5% 2,5%<br />

3,5%<br />

3,0% 0,5%<br />

0,5% 3,0% 0,5%<br />

7 dRe 10<br />

dRe<br />

14<br />

dRe<br />

15<br />

dRe<br />

17<br />

dRe<br />

20<br />

dRe<br />

30<br />

dRe<br />

40<br />

dRe<br />

60<br />

dRe<br />

90<br />

dRe<br />

ar<br />

vici<br />

მიუხედავად რესპონდენტების საკმაო წილისა (81,8%), რომელიც აცრების გადავადებას<br />

7 დღეზე მეტი ხანგრძლივობით დასაშვებად მიიჩნევს ან არ იცის როდის ითვლება აცრა<br />

დაგვიანებულად, აცრებისთვის დანიშნული ვადების დაცვის ასე თუ ისე,<br />

მნიშვნელოვების გააზრება ასევე მაღალია (საშუალოდ 93,0%):<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრისათვის ვადების დაცვას აუცილებელად თვლის 75%.<br />

მნიშვნელოვანად თვლის - 18%, უბრალოდ მნიშვნელოვანად - 2,5%;<br />

ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრისათვის ვადების დაცვა აუცილებელია 72,3%-ისათვის,<br />

მნიშვნელოვანია 20,7%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია 2,7%-ისთვის;<br />

2008<br />

18,0% 20,7% 24,3% 20,5% 20,6%<br />

ar vici<br />

ubralod mniSvnelovania<br />

75,0% 72,3% 69,2% 72,5% 71,9%<br />

mniSvnelovania<br />

343


ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრისათვის ვადების დაცვა აუცილებელია 69,%-<br />

ისათვის, მნიშვნელოვანია 24,3%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია 2,2%-ისთვის;<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრის ვადების დაცვა აუცილებელია 72,5%-ისათვის,<br />

მნიშვნელოვანია 20,5%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია 2,5%-ისთვის;<br />

ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო აცრების ვადების დაცვა აუცილებელია 71,9%-ისათვის,<br />

მნიშვნელოვანია 20,6%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია 2,5%-ისთვის;<br />

საშუალოდ 3,4%-ის ფარგლებშია იმ დედათა რაოდენობა, რომელთაც არ იციან<br />

რამდენად მნიშვნელოვანია სხვადასხვა აცრის განსაზღვრულ ვადებში ჩატარება:<br />

დიფთერიასთან დაკავშირებით - 3,5%-მა; ტეტანუსთან დაკავშირებით - 3.3%-მა;<br />

ყივანახველასთან - 3,2%-მა; პოლიომიელიტითან და ჰეპატიტი B-სთან - 3,5%-მა.<br />

იმუნიზაციის პროცესის მნიშვნელოვნებას, როგორც ზოგადად, ასევე კონკრეტულ<br />

დაავადებებთან მიმართებაში აცნობიერებს მოსახლეობის ნახევარზე მეტი.<br />

დაგვიანებული აცრების შესაძლო შედეგებზე წარმოდგენები დედათა 48,5%-ში<br />

ადექვატურია (რომ აცრის დაგვიანების შემთხევაში მოიმატებს დაავადების შეხვედრის<br />

ალბათობა და აცრისშემდგომ გართულებათა რისკი), შემთხვევათა 10%-ში აღიარებენ<br />

არცოდნას.<br />

2008<br />

imave infeqciaze wina acra gauqmdeba<br />

14,5%<br />

Semcirdeba acris efeqturoba<br />

32,0%<br />

moimatebs daavadebis Sexvedris saSiSroeb<br />

37,8%<br />

gvian SeiZleba vaqcina aRar iyos ambulat<br />

matulobs acris Semdgomi garTulebebis ris<br />

naklebia acris Semdgomi reaqciebi<br />

3,3%<br />

2,5%<br />

1,7%<br />

ar vici<br />

8,3%<br />

თბილისელ დედათა აზრით 85,5%-ში ბავშვის აცრების დროულობის დაცვის<br />

კონტროლზე პასუხისმგებელად პირველ რიგში ბავშვის ექიმი მიიჩნევა; მეორე რიგში<br />

მშობელი - 78,5%; მესამე რიგში ექთანი - 11,5%; მშობელთა უმეტესობა ბავშვის<br />

იმუნიზაციის საკითხებზე მეტ პასუხისმგებლობას აკისრებს ექიმს, თუმცა მშობლების<br />

პასუხისმგებლობის გრძობა ბოლო წლის განმავლოვაში 15%-ით გაზრდილია.<br />

2008 2007<br />

344<br />

78,5%<br />

85,5% 82,8%


ქცევა<br />

აცრების შესახებ კონსულტაციებისა და ინფორმაციის მიმწოდებლი, შემთხვევათა<br />

68,0%-ში, პირველ რიგში უბნის პედიატრია. მეორე რიგში - სხვა პედიატრი (7,5%-ში);<br />

მესამე რიგში - ექთანი (6,5%-ში); 12,52%-ს არავისგან არ მიუღია ინფორმაცია.<br />

ubnis/soflis pediatri<br />

68,0%<br />

79,7%<br />

sxva pediatri (ara ubnis)<br />

nevropaTologi<br />

nacnobi eqimi<br />

sxva CvilbavSviani deda<br />

deda, romelsac aqvs gamocdileba<br />

ojaxis eqimi<br />

eqTani<br />

ambulatoriis sxva eqimi/eqTani (ara pedi<br />

aravisTan<br />

7,5%<br />

7,8%<br />

0,5%<br />

4,7%<br />

5,0%<br />

14,1%<br />

3,5%<br />

3,6%<br />

4,0%<br />

4,7%<br />

3,5%<br />

1,6%<br />

6,5%<br />

1,6%<br />

5,0%<br />

6,8%<br />

12,5%<br />

2,6%<br />

2008<br />

2007<br />

ბოლო წლის განმავლობაში 11,7%-ით შემცირებულია უბნის პედიატრის როლი,<br />

როგორც აცრების საკითხების უპირველესი კონსულტანტისა, და გაზრდილია ექთნის<br />

(4,9%-ით) და ოჯახის ექიმის როლი (1.9%-ით).<br />

თბილისში გამოკითხული რესპონდენტების აზრით ყველა აცრა ჩატარებული აქვს<br />

ბავშვთა 89,5%-ს; 1%-ს არცერთი აცრა არა აქვს ჩატარებული; დანარჩენ 9,5%-ს აცრების<br />

კურსი არასრულად აქვს მიღებული.<br />

Catarebuli aqvs<br />

misi asakisaTvis<br />

yvela acra<br />

Catarebuli aqvs<br />

acrebi<br />

nawilobriv<br />

6.0%<br />

16.1%<br />

75.0%<br />

89.5%<br />

345


ბავშვთა წილი, რომელთაც დედების გადმოცემით აცრები სრულად აქვთ ჩატარებული,<br />

გაზრდილია 14,5%-ით არასრულად აცრილი ბავშვების კლების ხარჯზე; ხოლო მათი<br />

წილი, ვისაც საერთოდ არ აქვს ჩატარებული აცრები შემცირდა 3-ჯერ.<br />

დედების გადმოცემით აცრაჩატარებულ ბავშვებს შემთხვევათა 75,3%-ში იმუნიზაცია<br />

ჩატარებული აქვს უბნის პოლიკლინიკაში, 22,1%-ში რაიონული დონის<br />

პოლიკლინიკაში, 1,1%-ში - სახლში; 2,1% აცრილია კერძო კლინიკებში, აცრების<br />

საკითხში მეტი სანდოობის გამო;<br />

გამოკითხულთა 78% აფიქსირებს, რომ დყტ-ს აცრები მათ შვილს ჩატარებული აქვს<br />

დროულად; 20,4% აღიარებს, რომ ეს აცრა ჩატარებულია დაგვიანებით; 0,5% მიიჩნევს,<br />

რომ ეკუთვნოდა მაგრამ არ/ვერ აიცრა; ინფორმაციას არ ფლობს 1%.<br />

დედების გადმოცემით ოპვ-ს აცრები დროულობის დაცვით მიღებული აქვს 75,4%-ს;<br />

დაგვიანებით - 33%-ს; 0,5% მიიჩნევს, რომ ეკუთვნოდა, მაგრამ ჯერ არ/ვერ აიცრა;<br />

ინფორმაციას არ ფლობს 2,1%.<br />

გამოკითხულ დედათა 76,4%-ის აზრით ჰეპ B-ს აცრები დროულადაა ჩატარებული;<br />

დაგვიანებით - 16,8%-ის; ეკუთვნოდა, მაგრამ ჯერ არ/ვერ აიცრა - 2,6%-ის; ინფორმაცია<br />

არა აქვს - 0,5%-ს.<br />

1,0% 2,1% 3,7%<br />

0,5% 0,5%<br />

2,6%<br />

20,4% 22,0% 16,8%<br />

78,0% 75,4% 76,4%<br />

dyt opv hep b<br />

yvela acra Cautarda droulad aicra dagvianebiT ekuTvnoda, magram ar/ver aicra<br />

ar ekuTvnis jer<br />

ar vici<br />

ამ დედების 75,9% იხსენებს, რომ მათ შვილებს დყტ აცრა ჩაუტარდათ სამჯერადად.<br />

14,7% ვერ იხსენებს მიღებული აცრის დოზების შესახებ.<br />

346


14,7%<br />

15,2%<br />

16,7%<br />

0,5% 1,6% 0,5%<br />

ar maxsovs<br />

4 acra<br />

75,9% 75,9%<br />

63,4%<br />

3 acra<br />

2 acra<br />

10,8%<br />

6,8%<br />

2,1%<br />

5,8%<br />

1,6%<br />

8,6%<br />

dyt opv hep b<br />

1 acra<br />

ოპვ აცრის 3 მიღებული დოზის შესახებ იხსენებს დედათა 75,9%. არ ახსოვს 15,2%-ს.<br />

ჰეპ B-ს ვაქცინის სამჯერადი დოზის მიღებას იხსენებს დედათა 63,4%, არ ახსოვს 16,7%-<br />

ს.<br />

აცრების მიღებული დოზების რაოდენობა, მშობელთა საშუალოდ 15%-ს არ ახსოვს. ამ<br />

მონაცემის სავარაუდო მიზეზი შეიძლება მშობლისთვის იმუნიზაციის პროცესის<br />

მნიშვნელობის შესახებ არასაკმარისი ინფორმირებულობა იყოს.<br />

გამოკითხულ დედებს შვილები:<br />

დყტ1-ით აცრილი ჰყავთ 2 თვის ასაკში 56,1%-ს, 2007 წელთან შედარებით 20,3%-ით<br />

მეტს; არ იცის 3,1%-მა.<br />

დყტ2-ით აცრილი ჰყავთ 3 თვის ასაკში 46,9%-ს; 2007 წელთან შედარებით 17,4%-ით<br />

მეტს; არ იცის 3,1%-მა.<br />

დყტ3-ით აცრილი ჰყავთ 4 თვის ასაკში 42,6%-ს; 2007 წელთან შედარებით 16,4%-ით<br />

მეტს; არ იცის 4,1%-მა.<br />

2008<br />

I<br />

დოზა<br />

II<br />

დოზა<br />

III<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე 0,6%<br />

1 თვის 6,7%<br />

2 თვის 56,1% 5,6%<br />

3 თვის 20,1% 46,9% 5,4%<br />

4 თვის 5,5% 22,5% 42,6%<br />

5 თვის 4,3% 6,3% 20,9%<br />

6 თვის 1,8% 9,4% 8,8%<br />

7 თვის 0,6% 2,5% 6,8%<br />

8 თვის 1,3% 4,7%<br />

9 თვის 1,3% 2,7%<br />

347


10 თვის 0,7%<br />

11 თვის<br />

12 თვის 3,4%<br />

12 თვის მერე 0,6% 1,3%<br />

2008<br />

42,6%<br />

2007<br />

26,1%<br />

20,9%<br />

5,4% 4,5%<br />

14,8% 13,6%<br />

10,2%<br />

8,8%<br />

6,8%<br />

4,7% 4,5%<br />

2,7%<br />

1,1%<br />

0,7%<br />

2,3%<br />

6,8%<br />

3,4%<br />

5,7%<br />

3 Tvis<br />

asakSi<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

ბოლო ერთი წლის განმავლობაში 1,6-ჯერ გაზრდილია იმ ბავშვთა წილი, რომელთაც<br />

გადმოცემის მიხედვით დროულად ჩაუტარეს დყტ აცრების პირველადი კურსი.<br />

გამოკითხული დედების გადმოცემით შვილები:<br />

ოპვ1-ით აცრილი ჰყავთ 2 თვის ასაკში 51,2%-ს, 2007 წელთან შედარებით 18,2%-ით<br />

მეტს; არ იცის 4,3%-მა.<br />

ოპვ2-ით აცრილი ჰყავთ 3 თვის ასაკში 43,1%-ს. 2007 წელთან შედარებით 16,8%-ით<br />

მეტს; არ იცის 3,8%-მა.<br />

ოპვ3-ით აცრილი ჰყავთ 4 თვის ასაკში 38,3%-ს. 2007 წელთან შედარებით 9,9%-ით მეტს;<br />

არ იცის 3,4%-მა.<br />

2008<br />

I<br />

დოზა<br />

II<br />

დოზა<br />

III<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე 3,0%<br />

1 თვის 6,7% 0,6%<br />

2 თვის 51,2% 6,9% 0,7%<br />

3 თვის 19,5% 43,1% 7,4%<br />

4 თვის 6,1% 20,6% 38,3%<br />

5 თვის 4,9% 8,1% 19,5%<br />

6 თვის 3,7% 10,6% 10,7%<br />

7 თვის 0,6% 3,8% 8,1%<br />

8 თვის 0,6% 6,0%<br />

9 თვის 0,6% 3,4%<br />

348


10 თვის 0,7%<br />

11 თვის<br />

12 თვის 2,0%<br />

12 თვის მერე 1,3%<br />

opv 3-is miRebis asaki<br />

2008<br />

38,3%<br />

2007<br />

28,4%<br />

19,5%<br />

0,7%<br />

7,4%<br />

3,7%<br />

14,8%<br />

12,3%<br />

10,7% 9,9%<br />

8,1%<br />

6,0%<br />

2,5%<br />

3,4%<br />

2,5%<br />

1,2% 0,7% 1,2%<br />

2,0%<br />

7,4%<br />

4,9%<br />

2 Tvis<br />

asakSi<br />

3 Tvis<br />

asakSi<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

იმ ბავშვთა წილი, რომელთაც დროულად ჩაუმთავრეს ოპვ აცრების კურსი 2-ჯერ<br />

გაზრდილია.<br />

დედების გადმოცემის მიხედვით ბავშვები:<br />

ჰეპ B1-ით აცრილი არიან დაბადებისას 39,2%-ში. 2007 წელთან შედარებით 1,9%-ით<br />

მეტი; არ იცის 4,4%-მა.<br />

ჰეპ B2-ით აცრილი არიან 2 თვის ასაკში 39,4%-ში. 2007 წელთან შედარებით 7,3%-ით<br />

მეტი; არ იცის 3,5%-მა.<br />

ჰეპ B3-ით აცრილი არიან 4 თვის ასაკში 39,2%-ში; 2007 წელთან შედარებით 20,2%-ით<br />

მეტი; არ იცის 7,4%-მა.<br />

2008<br />

I<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე 39,2%<br />

1 თვის 7,6%<br />

II<br />

დოზა<br />

2 თვის 30,4% 26,8%<br />

III<br />

დოზა<br />

3 თვის 8,9% 39,4% 14,2%<br />

4 თვის 3,8% 13,4% 39,2%<br />

5 თვის 2,5% 6,3% 16,7%<br />

6 თვის 1,3% 5,6% 10,8%<br />

7 თვის 0,0% 2,8% 7,5%<br />

8 თვის 0,7% 4,2%<br />

9 თვის 0,0% 0,8%<br />

10 თვის 0,0%<br />

349


11 თვის<br />

12 თვის 0,8%<br />

12 თვის მერე 0,6% 0,0%<br />

2,2-ჯერ გაზრდილია იმ ბავშვთა წილი, რომელთაც დედების გადმოცემით დროულად<br />

ჩაუმთავრდათ ჰეპ B-ს აცრების პირველადი კურსი.<br />

hep B 3-is miRebis asaki<br />

2008<br />

39,2%<br />

2007<br />

14,2%<br />

19,0% 19,0%<br />

16,7%<br />

5,2%<br />

10,8% 10,3%<br />

7,5% 6,9%<br />

4,2%<br />

1,7%<br />

0,8%<br />

1,7% 1,7%<br />

0,0%<br />

1,7%<br />

0,8%<br />

8,6%<br />

10,0%<br />

3 Tvis<br />

asakSi<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

მთლიანობაში დყტ აცრების დროულობა გაიზარდა 18,1%-ის ფარგლებში, ოპვ აცრების<br />

15%-ის ფარგლებში, ჰეპ B-ს აცრების - 10%-ის ფარგლებში. შემცირდა დედების მიერ<br />

დასახელებული აცრების დროული ჩათავების ასაკების განსვლა და გასული წლისგან<br />

განსხვავებით მაქსიმალური ასაკი 9 თვით შემოიფარგლა.<br />

ბავშვებისათვის აცრების დრულად ჩატარებას აპირობებს დედების შემდეგი ქცევები:<br />

შემთხვევათა 42,8%-ში აცრების პერიოში ბავშვის ჯანმრთელობის განსაკუთრებული<br />

მოფრთხილებით; შემთხვევათა 29%-ში - მომდევნო აცრის თარიღთან დაკავშირებული<br />

იმ ინფორმაციის გათვალისწინება, რომელსაც ექიმი აწვდის ყოველი საიმუნიზაციო<br />

ვიზიტისას; 26,1%-ში კი - ყოველ აცრის წინ რამოდენიმე დღით ადრე აცრის თარიღის<br />

შესახებ ექიმის/ექთნისგან შეხსენების საჭიროება;<br />

vcdilob acrebis periodSi gansakuTrebiT<br />

gavifrTxilde bavSvis janmrTelobas<br />

Tavad vawarmoeb acrebis Sesaxeb Canawerebs<br />

maqvs aRircxvis baraTi, sadac eqimi miTiTebs<br />

momdevno acris TariRs<br />

6,5%<br />

8,2%<br />

9,4%<br />

9,3%<br />

42,8%<br />

42,3%<br />

2008<br />

2007<br />

yovel acraze eqimi mafrTxilebs momaval acris<br />

TariRze<br />

yoveli acris win, mafrTxilebs eqimi acris<br />

momaval TariRs<br />

29,0%<br />

26,1%<br />

26,8%<br />

44,3%<br />

maqvs acrebis kalendari, sadac miTiTebulia<br />

acrebis TariRebi<br />

miWirs pasuxis gacema<br />

2,2%<br />

3,1%<br />

4,3%<br />

9,3%<br />

350


დედების განმარტებით: დყტ აცრის დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზი იყო - ბავშვის<br />

გაციება შემთხვევათა 27,1%-ში; ბავშვის ზოგადი არადამაკამაყოფილებელი<br />

მდგომარება შემთხვევათა - 25%-ში; ბავშვის სხვა დაავადება - 22,9%-ში; დასახელდა<br />

ნევროპათოლოგის ან სხვა ექიმის რჩევა - 10.4%-ში;<br />

dyt aucrelobis mizezebi<br />

27,1%<br />

bavSvi iyo gaciebuli 7,1%<br />

bavSvs hqonda sicxe 38 gr-mde<br />

2,1%<br />

bavSvs hqonda sicxe 38 gr-ze maRali sicxe<br />

bavSvs hqonda sxva daavadeba<br />

bavSvis zogadi mdgomareoba ar iyo<br />

damakmayofilebeli<br />

wina acram garTuleba gamoiwvia da<br />

SemeSinda<br />

7,1%<br />

2,1%<br />

22,9%<br />

25,0%<br />

25,0%<br />

57,1%<br />

ar mecala/ver movaxerxe<br />

2,1%<br />

nevropaTologma mirCia ar amecra<br />

8,3%<br />

3,6%<br />

sxva eqimma mirCia ar amecra<br />

2,1%<br />

acras ar vTvli saWirod<br />

2,1%<br />

3,6%<br />

ar iyvnen qalaqSi<br />

2,1%<br />

2008<br />

ar maxsovs<br />

20,8%<br />

14,3%<br />

2007<br />

ოპვ აცრის დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზი იყო - ბავშვის გაციება შემთხვევათა<br />

29,4%-ში; ბავშვის გაციება და ბავშვის ზოგადი არადამაკამაყოფილებელი მდგომარება<br />

შემთხვევათა - 21,6-21,6%-ში; ნევროპათოლოგის ან სხვა ექიმის რჩევა- 7,8%-ში;<br />

bavSvi iyo<br />

gaciebuli<br />

bavSvs hqonda sicxe<br />

38 gr-mde<br />

bavSvs hqonda sicxe<br />

38C-ze maRali sicxe<br />

bavSvs hqonda sxva<br />

daavadeba<br />

bavSvis zogadi<br />

mdgomareoba ar<br />

vaqcina ar iyo<br />

ambulatoriSi<br />

wina acram<br />

garTuleba<br />

ar mecala/ver<br />

movaxerxe<br />

poliklinikaSi iyo<br />

uxarisxo vaqcina<br />

nevropaTologma<br />

mirCia ar amecra<br />

sxva eqimma mirCia ar<br />

amecra<br />

acras ar vTvli<br />

saWirod<br />

ar iyvnen qalaqSi<br />

ar maxsovs<br />

opv aucrelobis mizezebi<br />

29,4%<br />

8,0%<br />

2,0%<br />

8,0%<br />

21,6%<br />

24,0%<br />

21,6%<br />

2,0%<br />

2,0%<br />

2,0%<br />

2,0%<br />

7,8%<br />

2,0%<br />

4,0%<br />

2,0%<br />

4,0%<br />

2,0%<br />

16,0% 19,6%<br />

2008<br />

52,0%<br />

2007<br />

351


ჰეპ B აცრის დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზი იყო - ბავშვის გაციება და ბავშვის<br />

ზოგადი არადამაკმაყოფილებელი მდგომარება შემთხვევათა - 24,4%-24,%-ში; ბავშვის<br />

სხვა დაავადება - 22,2%-ში; აცრის საჭიროების უგულვებელყოფა შემთხვევათა - 6.7%-<br />

ში; ნევროპათოლოგის ან სხვა ექიმის რჩევა - 6,7%-ში;<br />

hep B aucrelobis mizezebi<br />

bavSvi iyo gaciebuli<br />

5,3%<br />

24,4%<br />

bavSvs hqonda sicxe 38 gr-mde<br />

2,2%<br />

bavSvs hqonda sicxe 38 gr-ze maRali<br />

sicxe<br />

bavSvs hqonda sxva daavadeba<br />

bavSvis zogadi mdgomareoba ar iyo<br />

damakm<br />

wina acram garTuleba gamoiwvia da<br />

SemeSi<br />

ar mecala/ver movaxerxe<br />

2,2%<br />

2,2%<br />

10,5%<br />

22,2%<br />

31,6%<br />

24,4%<br />

42,1%<br />

nevropaTologma mirCia ar amecra<br />

4,4%<br />

sxva eqimma mirCia ar amecra<br />

2,2%<br />

5,3%<br />

2008<br />

acras ar vTvli saWirod<br />

6,7%<br />

5,3%<br />

2007<br />

ar iyvnen qalaqSi<br />

2,2%<br />

ar maxsovs<br />

20,0%<br />

15,8%<br />

2008<br />

bavSvi iyo gaciebuli<br />

27,1%<br />

29,4%<br />

24,4%<br />

bavSvs hqonda sicxe 38 gr-mde<br />

2,1%<br />

2,0%<br />

2,2%<br />

bavSvs hqonda sxva daavadeba<br />

bavSvis zogadi mdgomareoba ar iyo<br />

damakmayofilebeli<br />

vaqcina ar iyo ambulatoriSi<br />

2,0%<br />

22,9%<br />

21,6%<br />

22,2%<br />

25,0%<br />

21,6%<br />

24,4%<br />

wina acram garTuleba gamoiwvia da SemeSinda<br />

2,1%<br />

2,0%<br />

2,2%<br />

ar mecala/ver movaxerxe<br />

2,1%<br />

2,0%<br />

2,2%<br />

poliklinikaSi iyo uxarisxo vaqcina<br />

2,0%<br />

nevropaTologma mirCia ar amecra<br />

sxva eqimma mirCia ar amecra<br />

8,3%<br />

7,8%<br />

4,4%<br />

2,1%<br />

2,0%<br />

2,2%<br />

difteria /<br />

tetanusi /<br />

yivanaxvela<br />

poliomieliti<br />

acras ar vTvli saWirod<br />

ar iyvnen qalaqSi<br />

ar maxsovs<br />

2,1%<br />

2,0%<br />

2,1%<br />

2,0%<br />

2,2%<br />

6,7%<br />

hepatiti<br />

20,8%<br />

19,6%<br />

20,0%<br />

352


სამივე დაავადების შემთხვევაში აცრებისგან თავის შეკავების წამყვანი მიზეზები<br />

ბავშვის ჯანმრთელობას უკავშირდება. აგრეთვე, თბილისის მოსახლეობაში აცრების<br />

დაგვიანებით დასრულება, შემთხვევათა დაახლოებით 7%-ში, სავარაუდოდ, ექიმ-<br />

სპეციალისტთა მიზეზითაა განპირობებული;<br />

სრულად აცრილი ბავშვების დედათა 87,6%-ის დადასტურებით აცრები სრულიად<br />

უფასო იყო. მშობლების იმ 7,3%-მა, ვისაც მოუწია აცრებში თანხის გადახდა, დყტ<br />

აცრაში გადაიხადა საშუალოდ 2,7ლარი, ოპვ აცრაში - 1,6 ლარი, ჰეპ B-ს აცრაში - 1,1<br />

ლარი.<br />

აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობის შედარება სამედიცინო ჟურნალის და<br />

რესპონდენტთა მონაცემების მიხედვით<br />

93,5%<br />

97,30%<br />

2008<br />

2007<br />

1,6% 4,9%<br />

0,50% 2,20%<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

oficialurad<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

araoficialur<br />

CanawerebSi<br />

bavSvi saerTod ar<br />

aris registrirebuli<br />

97,8%<br />

95,20%<br />

2008<br />

2007<br />

0,0% 2,2%<br />

interviuerma naxa<br />

araoficialuri<br />

2,20% 2,70%<br />

interviuers ar anaxes<br />

Jurnali<br />

interviuerma naxa<br />

Jurnali<br />

353


2008 წელს თბილისში მცხოვრებ 6–დან 18 თვემდე ასაკის ბავშვების 93,5%<br />

რეგისტრირებულია სამედიცინო ჟურნალში. ეს მაჩენებელი 2007 წელთან შედარებით<br />

3,8%–ით დაბალია.<br />

რეგისტრაციის ჟურნალის მიხედვით ბავშვების 98,3%-ს ჩატარებული აქვს<br />

დიფთერია/ტეტანუსი/ყივანახველას (დყტ) პირველი აცრა, 96,1%-ს პოლიომიელიტის<br />

(ოპვ) და 95,5% ჰეპატიტი B-ს (ჰეპB) საწინააღმდეგო პირველი აცრა. მეორე და მესამე<br />

აცრის შესახებ ინფორმაცია მოცემულია გრაფიკზე.<br />

2008<br />

98,3%<br />

I acra II acra III acra<br />

96,6% 96,1% 96,1%<br />

95,5%<br />

90,9%<br />

93,8%<br />

85,8% 85,9%<br />

dyt opv hep b<br />

2007<br />

I acra II acra III acra<br />

93,4% 92,8% 90,1%<br />

85,1% 84,0%<br />

79,6%<br />

72,4% 71,8%<br />

65,7%<br />

dyt opv hep b<br />

პირველად სამედიცინო დაწესებულებებში დოკუმენტალურად აღრიცხული აცრების<br />

და მშობლების ინფორმაციის შედარებისას აღმოჩნდა, რომ ოფიციალური მონაცემები<br />

ხშირ შემთხვევაში დაბალია, ვიდრე დედებისგან მოწოდებული. საშუალო ცდომილება<br />

5%-ის ფარგლებშია.<br />

დიფთერია/ტეტანუსი/ყივანახველას (დყტ) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი<br />

მიმდინარება<br />

354


2008<br />

დყტ1 დყტ2 დყტ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 0,6%<br />

1 თვის 1,1% 6,7%<br />

2 თვის 51,1% 56,1% 1,2% 5,6%<br />

3 თვის 25,0% 20,1% 35,3% 46,9% 5,4%<br />

4 თვის 11,4% 5,5% 35,3% 22,5% 27,2% 42,6%<br />

5 თვის 7,4% 4,3% 10,4% 6,3% 29,6% 20,9%<br />

6 თვის 2,8% 1,8% 10,4% 9,4% 14,8% 8,8%<br />

7 თვის 0,6% 0,6% 5,2% 2,5% 11,1% 6,8%<br />

8 თვის 0,6% 1,2% 1,3% 9,3% 4,7%<br />

9 თვის 0,6% 1,3% 2,5% 2,7%<br />

10 თვის 2,5% 0,7%<br />

11 თვის 0,6%<br />

12 თვის 3,4%<br />

12 თვის მერე 1,1% 0,6% 1,3% 1,9%<br />

2007<br />

დყტ–ს აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობა (სამედიცინო ჟურნალის მიხედვით)<br />

1 2 3<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვე 1,8%<br />

2 თვე 33,9% 1,3%<br />

3 თვე 28,6% 24,2%<br />

4 თვე 16,1% 30,1% 24,8%<br />

5 თვე 7,7% 20,9% 24,8%<br />

6 თვე 4,2% 9,8% 20,9%<br />

7 თვე 4,8% 3,9% 10,1%<br />

8 თვე 1,8% 6,5% 5,4%<br />

9 თვე 0,6% 0,7% 5,4%<br />

10 თვე 0,7% 0,8%<br />

11 თვე 0,7% 1,6%<br />

12 თვე 0,8%<br />

12 თვის მერე 0,6% 1,3% 3,9%<br />

2008 წელს დროულად ჩატარებული დყტ1 აცრების მაჩვენებელია 51,1% (გასულ წელს<br />

33,9% იყო), რაც 2007 წელთან შედარები მომატებულია 17,2%. დყტ2 დროულ მოცვას რაც<br />

355


შეეხება, წლევანდელი მონაცემების მიხედვით იგი შეადგენს 35,3% (2007 წელს რაც არ<br />

უნდა საკვირველი იყოს იგი შეადგენდა 1,3%) შარშანდელ მონაცემებთან შედარებით<br />

დყტ2 დროული მოცვა გაზრდილია 34,0%–ით. სარეგისტრაციო ჟურნალებით<br />

დადასტურებული დროულად ჩატარებული დყტ3 აცრებით მოცვამ 27,2% შეადგინა<br />

(გასულ წელს 24,8%) და დედებისგან დასახელებულ რაოდენობაზე 15,4%-ით ნაკლებია,<br />

რაც მეტყველებს დყტ აცრების დროულად ჩატარების შესახებ დედათა გადაჭარბებულ<br />

წარმოდგენაზე.<br />

56,1%<br />

51,1%<br />

Catarebuli dyt-is acrebi<br />

46,90%<br />

35,30%<br />

42,60%<br />

mSoblis<br />

monacemiT<br />

Jurnalis<br />

monacemiT<br />

27,20%<br />

dyt 1 2 Tveze dyt2 3 Tveze dyt3 4 Tveze<br />

პოლიომიელიტის (ოპვ) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი მიმდინარება<br />

2008<br />

ოპვ1 ოპვ2 ოპვ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 3,0%<br />

1 თვის 0,6% 6,7% 0,6%<br />

2 თვის 42,4% 51,2% 0,6% 6,9% 0,7%<br />

3 თვის 26,7% 19,5% 26,9% 43,1% 7,4%<br />

4 თვის 15,1% 6,1% 32,2% 20,6% 22,4% 38,3%<br />

5 თვის 9,9% 4,9% 17,5% 8,1% 21,7% 19,5%<br />

6 თვის 3,5% 3,7% 11,1% 10,6% 21,1% 10,7%<br />

7 თვის 1,2% 0,6% 5,8% 3,8% 11,2% 8,1%<br />

8 თვის 0,6% 4,1% 0,6% 7,9% 6,0%<br />

9 თვის 1,2% 0,6% 5,3% 3,4%<br />

10 თვის 0,6% 3,9% 0,7%<br />

11 თვის 1,3%<br />

12 თვის 2,0% 2,0%<br />

12 თვის მერე 1,3% 2,6%<br />

ოფიციალური მონაცემები დროულად ჩამთავრებულ ოპვ1 წლევანდელ წელს შეადგენს<br />

42,4% (2007 წელს 33,5), რაც შარშანდელთან შედარებით საგრძნობლად მომატებულია.<br />

356


ოპვ2 დროული მოცვა 2008 წლის მონაცემების მიხედვით შეადგენს 26,9% (2007 წლს<br />

24,5%). ოპვ3 აცრების შესახებ 15,9%-ით ნაკლებია დედების მოწოდებულ რაოდენობაზე<br />

და 22,4%-ს (გასულ წელს 25,0% , რაც წლევანდელ მონაცემებთან შედარებით 2,6%–ით<br />

მეტია) აღწევს.<br />

2007<br />

ოპვ–ს აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობა (სამედიცინო ჟურნალის მიხედვით)<br />

1 2 3<br />

დაბადებისთანავე 0,6%<br />

1თვე 1,2%<br />

2 თვე 33,5% 1,3%<br />

3 თვე 29,3% 24,5%<br />

4 თვე 16,2% 29,1% 25,0%<br />

5 თვე 7,8% 21,2% 24,2%<br />

6 თვე 4,2% 9,3% 21,1%<br />

7 თვე 4,2% 4,0% 9,4%<br />

8 თვე 1,8% 7,3% 5,5%<br />

9 თვე 0,6% 0,7% 6,3%<br />

10 თვე 0,7% 0,8%<br />

11 თვე 0,7% 1,6%<br />

12 თვე 0,8%<br />

12 Tvis mere 0,6% 1,3% 3,9%<br />

ჰეპატიტი B-ს (ჰეპ B) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი მიმდინარება<br />

2008<br />

ჰეპ B1 ჰეპ B2 ჰეპ B3<br />

357


ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 95,3% 39,2%<br />

1 თვის 0,6% 7,6% 1,8%<br />

2 თვის 1,8% 30,4% 45,5% 26,8%<br />

3 თვის 8,9% 27,5% 39,4% 14,2%<br />

4 თვის 1,2% 3,8% 12,0% 13,4% 29,6% 39,2%<br />

5 თვის 0,6% 2,5% 6,6% 6,3% 26,3% 16,7%<br />

6 თვის 0,6% 1,3% 2,4% 5,6% 20,4% 10,8%<br />

7 თვის 2,4% 2,8% 8,6% 7,5%<br />

8 თვის 0,6% 0,7% 4,6% 4,2%<br />

9 თვის 2,0% 0,8%<br />

10 თვის 1,2% 2,0%<br />

11 თვის 1,3%<br />

12 თვის 0,7% 0,8%<br />

12 თვის მერე 0,6% 0,7%<br />

ყველაზე დიდი ცდომილება ოფიციალურსა და მშობლების მოწოდებულ ჰეპ B აცრების<br />

სრული კურსის დროულად ჩატარების შესახებ აღინიშნება, - დედების წარმოდგენა<br />

დროულად ჩათავებულ ჰეპატიტი B-ს შესახებ აგრეთვე გადაჭარბებულია. სამაგიეროდ,<br />

მათ ნახევარზე მეტს არ ახსოვს დაბადებისას მიღებული პირველი დოზის შესახებ.<br />

სამედიცინო ჟურნალების მიხედვით დაბადებისთანავე ჰეპ B1 ჩატარებული აქვთ<br />

ბავშვების 95,3% (2007 წლის მონაცემების მიხედვით 79,0%). ჰეპ B2 დროული მოცვა<br />

წელს შეადგენს 45,5% (2007 წელს შეადგენდა 29,9%) რაც, შარშანდელ მონაცემებთან<br />

შედარებით დაახლოებით ერთნახევარჯერ მეტია. 4 თვის ასაკში ჰეპ B3 ჩატარებული<br />

აქვს ბავშვთა 29,6%-ს, (გასულ წელს 24,8%, რაც წლევნდელთან შედარებით 4,8%–ით<br />

ნაკლებია).<br />

95,3%<br />

Catarebuli hep B-is acrebi<br />

mSoblis<br />

monacemiT<br />

Jurnalis<br />

monacemiT<br />

39,2%<br />

45,50%<br />

26,80%<br />

39,20%<br />

29,60%<br />

hep b1 dabadebisas hepb2 2 Tveze hepb3 4 Tveze<br />

358


2007<br />

ჰეპატიტ B-ს ასაკობრივი მიმდინარეობა (სამედიცინო ჟურნალის მიხედვით)<br />

1 2 3<br />

დაბადებისთანავე 79,0%<br />

1 თვე 1,2% 1,4%<br />

2 თვე 4,3% 29,9%<br />

3 თვე 4,3% 25,0%<br />

4 თვე 3,1% 14,6% 24,8%<br />

5 თვე 1,9% 10,4% 16,2%<br />

6 თვე 1,2% 6,3% 17,1%<br />

7 თვე 3,1% 4,9% 6,8%<br />

8 თვე 0,6% 4,2% 10,3%<br />

9 თვე 0,6% 0,7% 6,0%<br />

10 თვე 1,4% 3,4%<br />

11 თვე 0,7% 3,4%<br />

12 თვე 0,7% 3,4%<br />

12 თვის მერე<br />

0,6% 6,0%<br />

359


2008<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 56,3% 30,2% 56,3% 31,8% 17,7% 28,1%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება<br />

59,4% 33,9% 58,3% 35,4% 51,6% 27,6%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 49,5% 27,1% 49,0% 24,0% 44,3% 18,8%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული კურსი) 16,7% 9,9% 16,7% 9,9% 13,5% 2,6%<br />

2007<br />

2008 წელს, სამედიცინო ჟურნალების მონაცემებზე დაყრდნობით, დყტ–ს წინააღმდეგ<br />

აცრები დროულად ჩატარებული აქვს თბილისში მცხოვრებ ბავშვების 22,0%–ს, ოპვ–ს<br />

წინაარმდეგ აცრები 17,0%–ს, ხოლო ჰეპატიტ B-ს წინააღმდეგ 18,5%–ს.<br />

ქვემო ქართლი 46<br />

სამოქალაქო რეგისტრაცია<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 42,0% 27,0% 49,0% 28,5% 4,0% 44,5%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება<br />

55,0% 35,5% 62,0% 36,5% 44,0% 49,0%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 58,0% 35,5% 58,5% 37,5% 50,5% 25,0%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული კურსი) 22,0% 31,5% 17,0% 28,0% 18,5% 3,0%<br />

ჩატარებული კვლევის მონაცემების მიხედვით ქვემო ქართლის გამოკითხულ<br />

რესპონდენტთა 89,9%-ს გავლილი აქვს სამოქალაქო რეგისტრაცია. დაბადების<br />

46 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

360


მოწმობის აღება 45%-ში მოხდა ბავშვის დაბადებიდან მესამე-მეთხე დღეზე;<br />

21%<br />

24%<br />

14%<br />

15%<br />

13%<br />

Tbilisi 2008<br />

2%<br />

2%<br />

1%<br />

3%<br />

1%<br />

2%<br />

1%<br />

4%<br />

2 dRe3 dRe4 dRe5 dRe6 dRe7 dRe 8-14<br />

dRe<br />

15-301-2 Tve2-6 Tve 6>= ar ar<br />

dRe<br />

Tvemaxsovs<br />

maxsovs<br />

რესპონდენტთა 10,0%-მა ბავშვის დაბადების მოწმობის საბუთის აღებაში გადაიხადა<br />

თანხა (საშუალოდ 12 ლარი). დაბადების მოწმობის აღებაში 45,2%-ს ფული არ<br />

გადაუხდია.<br />

იმ რესპონდენტთა შორის, რომელთაც არ მოუხდენიათ ბავშვთა სამოქალაქო<br />

რეგისტრაცია: 40,2%-მა არ იცის, თუ სად და როგორ უნდა აიღოს ბავშვის დაბადების<br />

მოწმობა; გამოკითხულთა 30,2%-მა ბავშვი არ აიყვანა სამოქალაქო რეგისტრაციაზე ამის<br />

საჭიროების არქონის გამო; ბავშვის სხვა ქალაქში დაბადების და დედის ქორწინებაში<br />

არყოფნის გამო დაბადების მოწმობის არქონა განპირობებულია 10% –10%-ში;<br />

სამედიცინო რეგისტრაცია<br />

რესპონდენტთა 99%-ის ბავშვს/შვილს სამშობიარო სახლის გარდა სხვა სამედიცინო<br />

დაწესებულებებშიც გავლილი აქვს სამედიცინო რეგისტრაცია, რომელთაგან ყოველი<br />

მეოთხე განხორციელდა ბავშვის დაბადებიდან მეორე კვირაში. ბავშვთა 27,7%-ის<br />

სამედიცინო აღრიცხვაზე აყვანა განხორციელდა მესამე-მეოთხე კვირაში. დანარჩენი<br />

26,9% - აღრიცხვაზე აყვანილია 5 თვის ასაკამდე.<br />

2008<br />

1-6 dRe<br />

1,2%<br />

aqvs gavlili<br />

samedicino<br />

registracia<br />

98,8%<br />

14-20<br />

dRe<br />

1 Tve<br />

25,3%<br />

12,4%<br />

15,3%<br />

14,9%<br />

7,2%<br />

ar aqvs gavlili<br />

1,30%<br />

3 Tve<br />

5 Tveze<br />

meti<br />

2,8%<br />

0,8%<br />

1,2%<br />

18,9%<br />

იმ ოჯახებში, სადაც ბავშვს გავლილი აქვს სამედიცინო რეგისტრაცია, 34,2%-ში<br />

აღრიცხვაზე აყვანა მოხდა სახლში, ხოლო 65,8%-ში - ეს პროცესი განხორციელდა<br />

ამბულატორიაში/პოლიკლინიკაში;<br />

2008<br />

361


saxlSi<br />

34,2%<br />

poliklinikaSi<br />

65,8%<br />

შემთხვევათა 44,2%-ში ბავშვთა სამედიცინო დარეგისტრირება ჩატარდა უბანზე ექიმის<br />

შემოვლისას, ხოლო 16%-16%-ში - 1.მაშინ, როდესაც ოჯახს პირველად დასჭირდა ექიმის<br />

მომსახურებით სარგებლობა, და 2.სამშობიაროში გაცემული ბარათის<br />

ამბულატორია/პოლიკლინიკაში წარდგენით.<br />

მაშასადამე, ბავშვის აღრიცხვაზე აყვანა ძირითადად უკავშირდება სამედიცინო<br />

სისტემის ჩარევას და პირველი სამედიცინო მომსახურების მიღებას.<br />

2008<br />

ubnis eqimis Semovlis dros<br />

44,2%<br />

damibares<br />

ambulatoriSi/poliklinikaSi<br />

13,2%<br />

pirvelad roca damWirda<br />

eqimi<br />

16,2%<br />

roca pirvelad asacrelad<br />

miviyvane<br />

9,2%<br />

samSobiaroSi momces baraTi<br />

16,2%<br />

ar vici<br />

1,0%<br />

ბავშვთა სამედიცინო აღურიცხაობის (1%) მიზეზი ყველა შემთხვევაში იყო ბავშვის სხვა<br />

ქალაქში დაბადება;<br />

იმუნიზაციის მნიშვნელობა და უსაფრთხოება<br />

რესპონდენტების მიერ სპონტანურად გახსენებული მართვადი ინფექციური<br />

362


დაავადებებიდან 50,7%-ში სახელდება დიფთერია, 46,7%-ში - ჰეპატიტი B, შემთხვევათა<br />

34,9%-ში კი - ყივანახველა.<br />

დახმარების შემდეგ პოლიომიელიტი რესპონდენტებს ახსენდებათ შემთხვევათა 69,8%-<br />

ში, 57,8%-ში სმენიათ ჰეპატიტი B-ს შესახებ, დიფთერია - 53,4%-ში; ინფექციური<br />

დაავადებებიდან ყველაზე დაბალი ცნობადობით ყივანახველა გამოირჩევა (34,6%).<br />

2008 2007<br />

ar vici/ar maxsovs<br />

32%<br />

30,0%<br />

ჰეპატიტი B<br />

96%<br />

98,0%<br />

poliomieliti<br />

87%<br />

97,0%<br />

yivanaxveela<br />

55,0%<br />

83%<br />

tetanusi<br />

38,0%<br />

55%<br />

difTeria<br />

99%<br />

98,0%<br />

რეგიონში ყველაზე ცნობილი დაავადებაა ჰეპატიტი B, რომლის საერთო ცნობადობა<br />

გასული კვლევის შედეგებთან შედარებით 1,9%-ითაა გაზრდილი; ყველაზე უცნობ<br />

დაავადებად ტეტანუსი რჩება ამასთან მისი საერთო ცნობადობა 17%-ითაა<br />

შემცირებული. ყივანახველას ცნობადობა (59,9%) შემცირებულია 28,3%-ით და მის<br />

შესახებ მხოლოდ შემთხვევათა 54,8%-ში სმენიათ.<br />

იმუნიზაციისადმი განწყობა მოსახლეობაში რეალისტური, პოზიტიურია.<br />

რესპონდენტთა საშუალოდ 85% ყველა მართვადი დაავადების წინააღმდეგ აცრას<br />

სავალდებულოდ მიიჩნევს. ტეტანუსის აცრას სავალდებულოდ თვლის<br />

დამოკითხულთა 91,1%, ყივანახველასთვის - 89,6%, დიფთერიისათვის - 81,9%,<br />

პოლიომიელიტისათვის - 81,4%, ჰეპატიტი B-სთვის - 81,0%;<br />

2008<br />

nebayoflobiTia<br />

savaldebuloa<br />

81,9%<br />

91,1%<br />

89,6%<br />

81,4%<br />

81,0%<br />

18,1%<br />

8,9%<br />

10,4%<br />

18,6% 19,0%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomirliti hepatiti <br />

კვლევის შედეგებით ინფექციური დაავადებებისგან ბავშვის დასაცავად აცრების<br />

წარმოების ზოგადი აუცილებლობის გაცნობიერება მაღალია. რესპონდენტთა 97,0%-ის<br />

363


აზრით ბავშვებისათვის ინფექციური დაავადებების საწინააღმდეგო აცრების ჩატარება<br />

აუცილებელია. სასურველად, მაგრამ არააუცილებლად, მიიჩნევს - 2,0%; მხოლოდ<br />

ზოგიერთი/კონკრეტული ინფექციების წინააღმდეგ ჩატარების აუცილებლობას<br />

აღიარებს რესპონდენტთა 1,0%;<br />

97,0%<br />

85,9%<br />

2008 2007<br />

12,0%<br />

2,0% 1,0%<br />

0,7% 1,4%<br />

acrebis Catareba<br />

aucilebelia<br />

acrebis Catareba<br />

sasurvelia, magram<br />

ara aucilebeli<br />

acrebis Catareba<br />

aucilebelia<br />

zogierTi<br />

infeqciis<br />

winaaRmdeg<br />

ar vici<br />

ცალკეული მართვადი დაავადების საწინააღმდეგო აცრის ჩატარება აუცილებელია<br />

რესპონდენტთა უმრავლესობის აზით; საშუალოდ 1,4%-ისთვის - სასურველია;<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრებს აუცილებლად მიიჩნევს რესპონდენტთა 98,0%;<br />

ტეტანუსის და ყივანახველას საწინააღმდეგოს - 100%-ვე; პოლიომიელიტის<br />

საწინააღმდეგოს - 98,0%; ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგოს - 97,0%;<br />

ცალკეეული მართვადი დაავადებების საწინააღმდეგო აცრების ჩატარებას არავინ არ<br />

მიიჩნევს ზედმეტად/არასაჭიროდ;<br />

2008<br />

aucilebelia sasurvelia<br />

98,0% 100,0%<br />

100,0%<br />

98,0%<br />

97,0%<br />

2,0% 2,0% 3,0%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti <br />

აცრების ჩატარების აუცილებლობის დასახელებულ არგუმენტთა 51,7%-ში მშობლები<br />

მიიჩნევენ, რომ აცრა აძლიერებს იმუნიტეტს; 50,2%-ში მიიჩნევენ, რომ აცრის შემდეგ<br />

ბავშვს მსუბუქად გადააქვს დაავადება, ხოლო 50,1%-ში კი - ასაბუთებენ იმით, რომ<br />

ბავშვს აღნიშნული დაავადება აღარ შეხვდება. აცრას, დაავადების ლეტალური<br />

გამოსავლისაგან დაცვის მექანიზმად გამოკითხულთა მხოლოდ 5,6%<br />

ასახელებს/აღიქვამს.<br />

აცრის აუცილებლობის არგუმენტირებას ვერ აკეთებს 16%.<br />

რესპონდენტთა 90,1%-მა დაადასტურა, რომ საქართველოში ბავშვისთვის ინფექციური<br />

364


დაავადების საწინააღმდეგო აცრის ჩატარება სრულიად უსაფრთხოა,<br />

გარკვეულწილად/ნაწილობრივი ხიფათის არსებობა კი მხოლოდ - 5%-მა.<br />

2008 2007<br />

sruliad usafrTxoa<br />

49,30%<br />

90,1%<br />

garkveulwilad/nawilobriv<br />

saxifaToa<br />

5,0%<br />

32,39%<br />

saxifaToa<br />

0,0%<br />

1,41%<br />

saxifaToa, mxolod<br />

zogierTi acris Catareba<br />

ar vici<br />

0,0%<br />

2,81%<br />

4,9%<br />

14,09%<br />

არცერთი ცალკეული აცრის სახეობა რესპონდენტთაგან არ შეფასებულა როგორც<br />

ხიფათის შემცველი.<br />

აცრის გარკვეულწილად სახიფათოობის მიზეზს 80,7%-ში აკავშირებენ ექიმის<br />

არასაკმარის კვალიფიკაციასთან და 79,5%-ში ექიმის მხრიდან შეცდომის დაშვებასთან;<br />

60,2%-ში - ვაქცინის უხარისხობასთან. ყოველ მეხუთე შემთხვევაში - აცრისშემდგომ<br />

შესაძლო გართულებებთან.<br />

მშობელთა ნაწილობრივი შიში ძირითადად უკავშირდება იმუნიზაციის სამსახურის<br />

ორგანიზაციულ/სისტემურ შესაძლო ხარვეზებს.<br />

2008<br />

vaqcinis uxarisxobis gamo<br />

60,2%<br />

vaqcinis gamoyenebis vadebi SeiZleba iyos<br />

darRveuli<br />

20,5%<br />

eqimebis arasakmarisi kvalifikaciis gamo<br />

80,7%<br />

eqimis Secdomis gamo<br />

79,5%<br />

saSiSia im garTulebebisgamo, romelsac iwvevs<br />

acra<br />

20,5%<br />

vaqcinis Senaxvis pirobebis gamo<br />

19,3%<br />

saSiSia, Tu bavSvis mdgomareoba ar aris<br />

damakmayofilebeli<br />

19,3%<br />

365


ინფორმირებულობა აცრისშემდგომი გართულებების შესახებ<br />

აცრიშემდგომი ჩვეული რეაქციებიდან მშობლები ყველაზე ხშირად ასახელებენ 38 O C-<br />

მდე ტემპერტურას (69,2%), სიხშირის მიხედვით შემდეგია - ჭირვეულობა/გაღიზიანება<br />

(44,2%) და ნანემსრის შესიება/დაწითლება (35,0%).<br />

აცრისშემდგომ მძიმე გართულებებად შემთხვევათა 34,7%-ში სპონტანურად<br />

დასახელდა 38 O C-ზე მაღალი ტემპერტურა; 19,9% შემთხვევაში - ნანემსრის დაჩირქება,<br />

16,6%-ში კი - ნანემსრის შესიება/დაწითლება. არ იცის მძიმე გართულებების შესახებ<br />

შემთხვევათა 35,3%-მა;<br />

temperatura 38-mde<br />

temperatura 38 da meti<br />

nanemsris<br />

Sesieba/dawiTleba<br />

nanemsris daCirqeba<br />

umadoba<br />

Wirveuloba/gaRizianeba<br />

zogadi sisuste<br />

umoqmedoba<br />

muclis tkivili<br />

xvela<br />

oflianoba<br />

xangrZlivi tirili<br />

(saaTze meti)<br />

Rebineba<br />

alergiuli reaqcia<br />

gamonayari kanze<br />

ar vici<br />

12,9%<br />

15,9%<br />

16,6%<br />

3,0%<br />

19,9%<br />

5,0%<br />

15,9%<br />

15,9%<br />

20,9%<br />

7,0%<br />

1,0%<br />

1,0%<br />

2,0%<br />

1,0%<br />

4,9%<br />

2,0%<br />

9,0%<br />

5,0%<br />

6,9%<br />

11,2%<br />

2,0%<br />

5,0%<br />

10,0%<br />

34,7%<br />

35,0%<br />

35,3%<br />

44,2%<br />

69,2%<br />

Cveuli<br />

reaqciebi<br />

aSg<br />

2008<br />

ის რესპონდენტები, ვისაც აცრებთან დაკავშირებულ რისკებს შორის ყველაზე<br />

მნიშვნელოვნად გართულების საშიშროება (20%) მიაჩნია, ძირითადად სწორად<br />

განასხვავებენ ერთმანეთისგან აცრისშემდგომ ჩვეულ რექციებსა და შესაძლო მძიმე<br />

გართულებებს, თუმცა არსებობს შემთხვევათა გარკვეული რაოდენობა, როდესაც<br />

გართულებებად მოიაზრებენ მსუბუქ რეაქციებსაც.<br />

ინფორმირებულობა აცრების ვადებთან დაკავშირებით<br />

გამოკითხვაში მონაწილე რესპონდენტთა 63,0% აცნობიერებს პროფილაქტიკური<br />

აცრების დროულად ჩატარების აუცილებლობის მნიშვნელობას; ვადების დაცვის საკმაო<br />

მნიშვნელობას აცნობიერებს 22,0%; მათი წილი, კი ვისი აზრითაც აცრების დროულად<br />

ჩატარება მეტ-ნაკლებად უნმიშვნელოა - 5,0% შეადგენს.<br />

ბოლო ერთი წლის გამავლობაში რეგიონში 18%-ით გაიზარდა იმ დედათა რაოდენობა,<br />

რომელთაც აცრების ვადების დაცვა აუცილებლად მიაჩნია;<br />

366


63,00%<br />

45,00%<br />

22,00%<br />

38,00%<br />

2008<br />

2007<br />

6,30%<br />

2,00% 3,10% 4,20%<br />

10,00%<br />

6,30%<br />

vadebis dacva<br />

aucilebelia<br />

vadebis dacva<br />

sakmaod<br />

mniSvnelovania<br />

vadebis dacva<br />

kargia, magram<br />

ar aris<br />

mniSvnelovani<br />

aranairi<br />

mniSvneloba ar<br />

aqvs<br />

მიუხედავად აცრების ჩატარების დროულობის ზრდისა, იმუნიზაციის კალენდრით<br />

დადგენილი აცრების პირველად კურსში მშობელთა გარკვევა ჯერ კიდევ არ არის<br />

საკმარისი - 3 დოზის მიღება საჭირო რომ არის დიფთერიის საწინააღმდეგოდ იცის<br />

დედათა 60,9%-მა, ტეტანუსის საწინააღმდეგოდ - მხოლოდ 56,9%-მა, ყივანახველას<br />

საწინააღმდეგოდ - 63,8%-მა, პოლიომიტის საწინააღმდეგოდ - მხოლოდ 56,6%-მა,<br />

ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგოდ - მხოლოდ 47,8%-მა. როგორც ჩანს, აცრის სრული<br />

კურსის შემადგენელი დოზების რაოდენობაზე ყველაზე მწირი ცოდნა ჰეპატიტი B-ს<br />

საწინააღმდეგო აცრების შესახებ აქვთ მშობლბს.<br />

პარადოქსულია, მაგრამ ბოლო წლის განმავლობაში 12%-ის ფარგლებში შემცირებულია<br />

დოზების ჯერადობაში გათვითცნობიერებული დედების წილი: დიფთერიის<br />

აცრისთვის - 10,7%-ით, ტეტანუსის აცრისთვის - 14,8%-ით, ყივანახველას აცრისთვის -<br />

7,3%-ით, პოლიომიელიტის აცრისთვის - 15,8%-ით, ჰეპატიტი B-ს აცრისთვის - 13,5%-<br />

ით; შესაძლებელია დაფიქსირებული ფაქტი აიხსნას აღნიშნული საკითხისადმი<br />

დედათა უფრო სერიოზული გულწრფელი მიდგომით, რადგან არასწორი რაოდენობის<br />

დასახელების წილი ფაქტობრივად არ შეცვლილა, ხოლო მათი წილი, რომლებიც<br />

აღიარებენ არცოდნას - გაიზარდა 12%-ით.<br />

71,6% 71,8% 71,2% 72,4%<br />

63,8%<br />

60,9%<br />

56,9%<br />

56,6%<br />

47,8%<br />

61,3%<br />

2008<br />

2007<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomieliti ჰეპატიტ B<br />

რესპონდენტ დედათა 45% ამჟღავნებს 12 თვემდე ბავშვები აცრების ჩატარების სწორი<br />

ასაკებისს ცოდნას: დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრების ვადების ცოდნას ადასტურებს<br />

დედათა - 50,9%, ტეტანუსის - 37,3%; ყივანახველასი - 43%; პოლიომიელიტის - 46,4%;<br />

ჰეპატიტ B-ს - 45,9%;<br />

გამოკითხულთა საშუალოდ 55%-მა არ იცის როდის უნდა ჩაუტაროს ბავშვს სხვადასხვა<br />

აცრა.<br />

367


2008<br />

54,1% 54,0%<br />

2007<br />

45,5% 45,9%<br />

d-y-t-polio<br />

ჰეპატიტ B<br />

დედებმა, რომლებიც მიიჩნევენ, რომ იციან დიფთერია/ტეტანუსი/ყივანახველა/<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრების გრაფიკი 45,5%, ხოლო ჰეპატიტი B-ს<br />

საწინააღმდეგო აცრებისა - 45,9% შეადგინა. აცრების ჩატარების განსაზღვრული<br />

ასაკების ცოდნის დონე გასულ წელთან შედარებით 10%-ით შემცირებულია .<br />

მათ შორის, რომელთაც დაადასტურეს აცრების ჩატარების ასაკების ცოდნა, ზუსტად<br />

ასახელებს:<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ასაკს 68,5%-ში; მეორე დოზის მიღების<br />

ასაკს - 59,3%; მესამე დოზისას - 48,6%;<br />

2008<br />

I<br />

დოზა<br />

II<br />

დოზა<br />

III<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვის 3,8%<br />

2 თვის 68,5% 4,1%<br />

3 თვის 17,7% 59,3% 2,1%<br />

4 თვის 6,0% 21,4% 48,6%<br />

5 თვის 2,0% 10,9% 20,2%<br />

6 თვის 2,0% 2,2% 20,0%<br />

7 თვის 2,2% 4,5%<br />

8 თვის<br />

9 თვის 2,3%<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის 2,3%<br />

12 თვის მერე<br />

ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ასაკს 90,8%-ში; მეორე დოზის მიღების<br />

ასაკს - 90,8%-ში; მესამე დოზისას - 95,5%-ში;<br />

I<br />

დოზა<br />

II<br />

დოზა<br />

2008<br />

III<br />

დოზა<br />

368


დაბადებისთანავე<br />

1 თვის 4,6%<br />

2 თვის 90,8% 4,6%<br />

3 თვის 4,6% 90,8%<br />

4 თვის 4,6% 95,2%<br />

5 თვის<br />

6 თვის 4,8%<br />

7 თვის<br />

8 თვის<br />

9 თვის<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ასაკს 82,9%-ში; მეორე დოზის ზუსტ<br />

ასაკს - 79,3%-ში; მესამე დოზისას - 76%-ში;<br />

2008<br />

დაბადებისთანავე<br />

I<br />

დოზა<br />

1 თვის 6,7%<br />

II<br />

დოზა<br />

2 თვის 82,9% 6,7%<br />

III<br />

დოზა<br />

3 თვის 10,4% 79,3% 3,3%<br />

4 თვის 10,4% 76,0%<br />

5 თვის 3,5% 6,9%<br />

6 თვის 3,5%<br />

7 თვის 3,5%<br />

8 თვის<br />

9 თვის<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრების დაიწყების ასაკს 71,2%-ში; მეორე დოზის<br />

მიღების ასაკს - 61,8%; მესამე დოზისას - 58,8%-ში;<br />

2008<br />

I II III<br />

369


დოზა დოზა დოზა<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვის 2,1%<br />

2 თვის 71,2% 2,3%<br />

3 თვის 13,4% 61,8%<br />

4 თვის 11,1% 11,9% 58,8%<br />

5 თვის 0,0% 11,9% 7,8%<br />

6 თვის 2,3% 2,4% 17,9%<br />

7 თვის 4,9% 2,6%<br />

8 თვის 2,4% 7,7%<br />

9 თვის 2,4%<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის 2,6%<br />

12 თვის მერე 2,6%<br />

difTeriis, yivanaxvelas, tetanusis,<br />

poliomielitis yvela doza<br />

2008<br />

2007<br />

58,8%<br />

65,0%<br />

35,0%<br />

41,2%<br />

sworad iciss<br />

ar icis<br />

იმ დედებს შორის ვისაც მიაჩნდა, რომ იცოდა დყტ/პოლიო საწინააღმდეგო აცრების<br />

ასაკობრივი კალენდარი (45,5%) 58,8%-მა გამოამჟღავნა ყველა დოზის მიღების ვადების<br />

ცოდნა, რაც მიმდინარე წლისთვის 23,8%-ით გაუმჯობესებაა.<br />

ჰეპატიტ B-ს საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ასაკს 75,8%-ში; მეორე დოზის<br />

მიღებისას - 48,5%-ში; მესამე დოზის მიღების ასაკს - 48,5%;<br />

2008<br />

I<br />

დოზა<br />

II<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე 75,8%<br />

1 თვის 2,2% 4,7%<br />

III<br />

დოზა<br />

370


2 თვის 15,4% 48,5%<br />

3 თვის 4,3% 24,5% 5,2%<br />

4 თვის 2,2% 12,3% 48,5%<br />

5 თვის 5,0% 19,2%<br />

6 თვის 5,0% 16,1%<br />

7 თვის 2,8%<br />

8 თვის 2,8%<br />

9 თვის 5,4%<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

ზოგადად ჰეპატიტი B-ს აცრების ზუსტ ასაკებს ასახელებს დედათა 25,8% (კვლევის<br />

პირველი ეტაპის შედეგებთან შედარებით ფაქტობრივი ცვლილება არ განუცდია).<br />

2008 2007<br />

74.2%<br />

95.9%<br />

25.8%<br />

4.1%<br />

sworad icis<br />

arasworad icis<br />

იმ დედებს შორის, ვისაც მიაჩნდა, რომ იცოდა ჰეპატიტ B აცრების ასაკობრივი<br />

კალენდარი (45,9%) 25,8%-მა (გასულ წელთან შედარებით 6-ჯერ მეტმა) გამოამჟღავნა<br />

ყველა დოზის მიღების ვადების ცოდნა.<br />

ქვემო ქართლის მხარეში ექიმის მიერ აცრების განსაზღვრული/დადგენილი<br />

თარიღიდან 7 დღის ვადით აცრის გადადება დედათა 9,1%-ისგან დაგვიანებად<br />

ითვლება; მოსახლეობა ფაქტიურად (77,9%) არ არის ინფორმირებული თუ რას ნიშნავს<br />

აცრის დაგვიანება.<br />

2008<br />

9,1%<br />

1,0%<br />

2,0%<br />

2,9%<br />

1,0%<br />

3,1%<br />

2,0%<br />

1,0%<br />

371<br />

0 dRe 2 dRe 3 dRe 5 dRe 7 dRe 10 dRe 14 dRe 15 dRe


მიუხედავად რესპონდენტების 84%-ისა, რომელიც აცრების გადავადებას 7 დღეზე მეტი<br />

ხანგრძლივობით დასაშვებად მიიჩნევს ან არ იცის როდის ითვლება აცრა<br />

დაგვიანებულად, უმრავლესობა აღიარებს, რომ აცრებისთვის დანიშნული ვადების<br />

დაცვა, ასე თუ ისე, მნიშვნელოვანია:<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრისათვის ვადების დაცვას აუცილებელად თვლის 45%.<br />

მნიშვნელოვანად თვლის - 37,1%, უბრალოდ მნიშვნელოვანად - 2,0%;<br />

2008<br />

ar vici<br />

37,1%<br />

39,5% 42,0%<br />

37,1% 37,0%<br />

ubralod mniSvnelovania<br />

mniSvnelovania<br />

45,0%<br />

49,9% 47,7% 45,4% 45,0%<br />

aucilebelia<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomielitihepatiti<br />

ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრისათვის ვადების დაცვა აუცილებელია 49,9%-ისათვის,<br />

მნიშვნელოვანია 39,5%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია 1,8%-ისთვის;<br />

ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრისათვის ვადების დაცვა აუცილებელია 47,7%-<br />

ისთვის, მნიშვნელოვანია 42,0%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია 1,5%-ისთვის;<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრის ვადების დაცვა აუცილებელია 45,4%-ისთვის,<br />

მნიშვნელოვანია 37,1%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია 2,0%-ისთვის; ჰეპატიტი B-<br />

ს საწინააღმდეგო აცრების ვადების დაცვა აუცილებელია 45,0%-ისთვის,<br />

მნიშვნელოვანია 37,0%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია 2,0%-ისთვის;<br />

საშუალოდ 13%-ის ფარგლებშია იმ დედათა რაოდენობა, რომელთაც არ იციან<br />

რამდენად მნიშვნელოვანია სხვადასხვა აცრის განსაზღვრულ ვადებში ჩატარება:<br />

დიფთერიასა და ჰეპატიტი B-სთან დაკავშირებით - 16%-მა; ტეტანუსთან - 8,7%-მა;<br />

ყივანახველასთან - 8,8%-მა; პოლიომიელიტთან - 15,4%-მა.<br />

ტენდენციები დროულობის დაცვის გააზრებაში ერთგვაროვანია სხვადასხვა<br />

დაავადებისთვის. მოსახლეობის დიდი ნაწილი აცნობიერებს, როგორც ზოგადად, ასევე<br />

კონკრეტულ დაავადებებთან მიმართებაში იმუნიზაციის პროცესის მნიშვნელოვნებას.<br />

აცრის დაგვიანებით გამოწვეულ შედეგებში შემთხვევათა 27,8% ლოგიკური მოვლენები<br />

(რომ აცრის დაგვიანების შემთხევაში მოიმატებს დაავადების შეხვედრის ალბათობა)<br />

მოიაზრება, შემთხვევათა 60,8%-ში კი არასწორი წარმოდგენები აისახება, 35,2%-ში<br />

აღიარებენ არცოდნას.<br />

372


2008<br />

imave infeqciaze wina<br />

acra gauqmdeba<br />

8,9%<br />

Semcirdeba acris<br />

efeqturoba<br />

40,9%<br />

moimatebs daavadebis<br />

Sexvedris saSiSroeb<br />

27,8%<br />

gvian SeiZleba vaqcina<br />

aRar iyos ambulat<br />

7,9%<br />

naklebia acris<br />

Semdgomi reaqciebi<br />

3,0%<br />

ar vici<br />

35,2%<br />

ქვემო ქართლის მხარეში მშობელთა მესამედი არ არის ინფორმირებული აცრების<br />

დაგვიანებით გამოწვეულ შესაძლო შედეგებზე.<br />

შემთხვევათა 93,2%-ში ბავშვის აცრების დროულობის დაცვის კონტროლზე<br />

პასუხისმგებელად ექიმი მიიჩნევა, 70,8%-ში - მშობელი/აღმზრდელი, 54,8%-ში - ექთანი.<br />

იმუნიზაციის საკითხებთან დაკავშირებული ინფორმაციული დეფიციტი<br />

შესაძლებელია განპირობებული იყოს მშობელთა ნაწილის მიერ აცრების<br />

კალენდარული სქემის კონტროლის დელეგირება ბავშვის პედიატრზე.<br />

2008<br />

70,8%<br />

93,2%<br />

81,0%<br />

2007<br />

54,2%<br />

54,8%<br />

38,1%<br />

ქცევა<br />

mSobeli/aRmzrdeli bavSvis eqimi (pediatri) eqTani<br />

აცრების შესახებ კონსულტაციებისა და ინფორმაციის მიმწოდებლად მშობელთა<br />

პასუხების შემთხვევათა 75,9%-ში სახელდება უბნის პედიატრი. 32,9%-ში - ექთანი,<br />

21,1%-ში ამბულატორიის სხვა ექიმი/ექთანი, 1%-ს არავისგან არ მიუღია ინფორმაცია.<br />

ბოლო მონაცემებით გაზრდილია უბნის პედიატრის მნიშვნელობა იმუნიზაციის<br />

საკითხებში კონსულტირებაში, 5%-ითაა შემცირებული მშობელთა წილი, რომელთაც<br />

აცრების წარმოების პროცესზე არავისთან არ ჰქონიათ კონსულტაცია.<br />

ubnis/soflis pediatri<br />

sxva pediatri (ara ubnis)<br />

nevropaTologi<br />

nacnobi eqimi<br />

2,0%<br />

12,0%<br />

1,0%<br />

7,1%<br />

4,0%<br />

11,3%<br />

75,9%<br />

73,3%<br />

373


რესპონდენტების აზრით ყველა აცრა ჩატარებული აქვს ბავშვთა 89,0%-ს; 1,0%-ს<br />

არცერთი აცრა არა აქვს ჩატარებული; დანარჩენ 10%-ს აცრების არასრული კურსი აქვს<br />

მიღებული.<br />

Catarebuli aqvs misi asakisaTvis<br />

yvela acra<br />

89.0%<br />

88.0%<br />

Catarebuli aqvs acrebi nawilobriv<br />

7.0%<br />

5.6%<br />

Catarebuli aqvs mxolod acrebi<br />

samSobiaroSi<br />

3.0%<br />

2.8%<br />

1.0%<br />

ar aqvs Catarebuli arc erTi acra<br />

3.5%<br />

2008 2007<br />

იმ ბავშვთა წილის 2,5%-ით კლების ხარჯზე, რომელთაც აცრები საერთოდ არ ჰქონდათ<br />

ჩატარებული, გაზრდილია სრული კურსით ან ნაწილობრივ აცრილთა წილი.<br />

აცრაჩატარებულ ბავშვთა 90,7%-ს იმუნიზაცია ჩატარებული აქვს უბნის<br />

ამბულატორია/პოლიკლინიკაში, 8,3%-ს რაიონული დონის პოლიკლინიკაში, სახლში<br />

აცრილია 1,0%.<br />

გამოკითხვის შედეგებით 79,1%-ს დყტ-ს აცრები ჩატარებული აქვს დროულად; 7,3%<br />

აღიარებს, რომ ეს აცრა ჩატარებულია დაგვიანევით; 2,1%-ს ეკუთვნოდა მაგრამ არ/ვერ<br />

აიცრა; ხოლო 11,5% საეთოდ არ ფლობს ინფორმაციას.<br />

დედების გადმოცემით ოპვ-ს აცრები დროულობის დაცვით მიღებული აქვს 70,8%-ს;<br />

დაგვიანებით - 12,4%-ს; 2,1% მიიჩნევს, რომ ეკუთვნოდა, მაგრამ ჯერ არ/ვერ აიცრა;<br />

ინფორმაციას არ ფლობს 14,7%.<br />

გამოკითხულ დედათა 76,9%-ის აზრით ჰეპ B-ს აცრები დროულადაა ჩატარებული;<br />

დაგვიანებით - 5,3%-ის; ეკუთვნოდა, მაგრამ ჯერ არ/ვერ აიცრა - 1,1%-ის; ინფორმაცია<br />

არა აქვს - 16,8%-ს.<br />

374


2008<br />

11,5% 14,7% 16,8%<br />

2,1%<br />

7,3%<br />

2,1% 1,1%<br />

12,4% 5,3%<br />

79,1%<br />

70,8% 76,9%<br />

dyt opv hep b<br />

yvela acra Cautarda droulad aicra dagvianebiT ekuTvnoda, magram ar/ver aicra ar v<br />

რესპონდენტი დედების 64,0% იხსენებს, რომ მათ შვილებს დყტ აცრა ჩაუტარდათ<br />

სამჯერადად. 28,6% ვერ იხსენებს მიღებული აცრის დოზების შესახებ.<br />

2008<br />

28,6%<br />

34,6%<br />

38,7%<br />

ar maxsovs<br />

3 acra<br />

64,0%<br />

59,2% 53,9%<br />

2 acra<br />

1,0%<br />

6,4% 3,1% 5,3%<br />

3,1% 2,1%<br />

dyt opv hep b<br />

1 acra<br />

ოპვ აცრის 3 მიღებული დოზის შესახებ იხსენებს დედათა 59,2%. არ ახსოვს 34,6%-ს.<br />

ჰეპ B-ს ვაქცინის სამჯერადი დოზის მიღებას იხსენებს დედათა 53,9%, არ ახსოვს 38,7%-<br />

ს.<br />

აცრების მიღებული დოზების რაოდენობის შესახებ მშობელთა არცოდნის დონე<br />

მაღალია. ამ მონაცემის სავარაუდო მიზეზი შეიძლება იყოს: 1.მშობლის სრული<br />

მინდობა იმუნიზაციის პროცესის ექიმისგან მართვაზე და მისი დეტალებით<br />

დაუინტერესებლობით; და/ან 2, სამედიცინო პერსონალისგან მშობლისთვის<br />

იმუნიზაციის პროცესის მნიშვნელობის და მისი მიმდინარეობის დეტალების<br />

არასაკმარისი ახსნა.<br />

გამოკითხული დედების გადმოცემით ბავშვები:<br />

დყტ1-ით აცრილი ჰყავთ 2 თვის ასაკში 40,7%-ს, 2007 წელთან შედარებით 16,6%-ით<br />

მეტს; არ იცის 24%-მა (მოიმატა 17,5%-ით).<br />

375


დყტ2-ით აცრილი ჰყავთ 3 თვის ასაკში 33,0%-ს, 2007 წელთან შედარებით 17,2%-ით<br />

მეტს; არ იცის 25,7%-მა (მოიმატა 18,8%-ით).<br />

დყტ3-ით აცრილი ჰყავთ 4 თვის ასაკში 25,8%-ს, 2007 წელთან შედარებით 14,6%-ით<br />

მეტს; არ იცის 30,7%-მა (მოიმატა 19,4%-ით)<br />

დაბადებისთანავე<br />

I<br />

დოზა<br />

1 თვის 2,7%<br />

II<br />

დოზა<br />

2 თვის 40,7% 2,9%<br />

2008<br />

III<br />

დოზა<br />

3 თვის 15,6% 33,0% 1,5%<br />

4 თვის 10,0% 18,3% 25,8%<br />

5 თვის 2,9% 10,8% 14,1%<br />

6 თვის 4,2% 1,5% 15,5%<br />

7 თვის 7,7% 6,2%<br />

8 თვის 3,1%<br />

9 თვის 1,6%<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის 1,6%<br />

12 თვის მერე<br />

გასულ წელთან შედარებით 2,3-ჯერ გაზრდილია იმ ბავშვთა წილი, რომელთაც<br />

გადმოცემის მიხედვით დროულად ჩაუტარეს დყტ აცრების პირველადი კურსი. თუ<br />

2007 წელს ბავშვები დყტ3-ს ძირითადად 7 თვის ასაკში იღებდნენ, მიმდინარე წელს ეს<br />

წილი 4 თვის ასაკზეა გადმონაცვლებული.<br />

376


2008<br />

25,8%<br />

2007<br />

21,2%<br />

14,1% 15,5% 6,2%<br />

15,0%<br />

11,3%<br />

10,0%<br />

11,3%<br />

7,5%<br />

1,5%<br />

2,5%<br />

3,1%<br />

5,0% 5,0%<br />

1,6% 1,6%<br />

3 Tvis<br />

asakSi<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

გამოკითხული დედების გადმოცემით შვილები ოპვ ვაქცინის:<br />

ოპვ1-ით აცრილი ჰყავთ 2 თვის ასაკში 36,5%-ს; (2007 წელთან შედარებით 13,2%-ით<br />

მეტი; არ იცის 25,7%-მა (მოიმატა 18,9%-ით).<br />

ოპვ2-ით აცრილი ჰყავთ 3 თვის ასაკში 24,9%-ს. (2007 წელთან შედარებით 8,3%-ით<br />

მეტი; არ იცის 29,6%-მა (მოიმატა 14,4%-ით).<br />

ოპვ3-ით აცრილი ჰყავთ 4 თვის ასაკში 19,6%-ს. 2007 წელთან შედარებით 7,3%-ით მეტი;<br />

არ იცის 35,9%-მა (მოიმატა 26,4%-ით).<br />

2008<br />

I<br />

დოზა<br />

II<br />

დოზა<br />

III<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვის 1,5%<br />

2 თვის 36,5% 1,5%<br />

3 თვის 15,2% 24,9%<br />

4 თვის 15,0% 12,5% 19,6%<br />

5 თვის 10,9% 9,9%<br />

6 თვის 3,1% 4,7% 13,0%<br />

7 თვის 1,5% 3,2% 1,7%<br />

8 თვის 4,8% 3,3%<br />

9 თვის 3,1% 6,6%<br />

10 თვის 1,6%<br />

11 თვის 3,2%<br />

12 თვის 1,5% 6,7%<br />

12 თვის მერე 1,5% 1,7%<br />

მიმდინარე წელს 1,6-ჯერ მეტმა ბავშვმა მიიღო ოპვ3 აცრები 4 თვის ასაკში.<br />

377


opv 3-is miRebis asaki<br />

23,3%<br />

2008<br />

2007<br />

19,6%<br />

11,0%<br />

15,1%<br />

13,0%<br />

12,3%<br />

9,9%<br />

9,6%<br />

1,4%<br />

1,7%<br />

3,3%<br />

6,9%<br />

6,6%<br />

5,5% 5,5%<br />

1,6%<br />

6,7%<br />

1,7%<br />

2 Tvis<br />

asakSi<br />

3 Tvis<br />

asakSi<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

გამოკითხული დედების გადმოცემით შვილები ჰეპ B-ს ვაქცინის:<br />

ჰეპ B1-ით აცრილი ჰყავთ დაბადებისას 60,2%-ს. 2007 წელთან შედარებით 11,6%-ით<br />

ნაკლები; არ იცის 22,2%-მა (მოიმატა 18,2%-ით).<br />

ჰეპ B2-ით აცრილი ჰყავთ 2 თვის ასაკში 26,0%-ს. 2007 წელთან შედარებით 3,4%-ით<br />

ნაკლები; არ იცის 29,4%-მა (მოიმატა 25,9%-ით).<br />

ჰეპ B3-ით აცრილი ჰყავთ 4 თვის ასაკში 23,1%-ს; 2007 წელთან შედარებით 5,7%-ით<br />

მეტი; არ იცის 33,8%-მა (მოიმატა 28,5%-ით).<br />

2008<br />

I<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე 60,2%<br />

II<br />

დოზა<br />

1 თვის 1,6% 3,2%<br />

2 თვის 11,3% 26,0%<br />

III<br />

დოზა<br />

3 თვის 3,2% 18,2% 1,7%<br />

4 თვის 1,6% 13,2% 23,1%<br />

5 თვის 5,0% 12,7%<br />

6 თვის 3,4% 12,4%<br />

7 თვის 1,7% 7,2%<br />

8 თვის 1,8%<br />

9 თვის 3,6%<br />

10 თვის 1,8%<br />

11 თვის 1,8%<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

1,3-ჯერ გაზრდილია იმ ბავშვთა წილი, რომელთაც დედების გადმოცემით დროულად<br />

ჩაუმთავრდათ ჰეპ B-ს აცრების პირველადი კურსი.<br />

378


23,1%<br />

hep B 3-is miRebis asaki<br />

2008<br />

2007<br />

17,3%<br />

13,4%<br />

12,0%<br />

13,3%<br />

12,7% 12,4%<br />

7,2%<br />

9,3%<br />

8,0%<br />

6,7%<br />

9,3%<br />

1,7%<br />

4,0%<br />

1,8%<br />

3,6%<br />

1,8% 1,8%<br />

1,3%<br />

2 Tvis<br />

asakSi<br />

3 Tvis<br />

asakSi<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

ბოლო ერთი წლის განმავლობაში დყტ აცრების დროულობა გაიზარდა 16,1%-ის<br />

ფარგლებში, ოპვ აცრების - 10%-ის ფარგლებში, ჰეპ B-ს აცრების დროულობა<br />

შემცირებულია 3,2%-ის ფარგლებში.<br />

შვილებისთვის აცრების დროულიად ჩატარების მიღწევაში დედების ქცევებიდან<br />

გამოიყოფა: შემთხვევათა 73,5%-ში - მომდევნო აცრის თარიღთან დაკავშირებული იმ<br />

ინფორმაციის გათვალისწინება, რომელსაც ექიმი აწვდის ყოველი საიმუნიზაციო<br />

ვიზიტისას; შემთხვევათა 56,6%-ში - ყოველი აცრის წინ რამოდენიმე დღით ადრე აცრის<br />

თარიღის შესახებ ექიმის/ექთნისგან შეხსენების საჭიროება; 15,5%-ში კი - თვალყურის<br />

დევნება აცრების ბარათზე, რომელშიც ექიმისგან მითითებული აქვთ მომდევნო აცრაზე<br />

გამოცხადების თარიღი.<br />

vcdilob acrebis periodSi<br />

gansakuTrebiT gavufrTxilde bavSvis<br />

jamrTelobas<br />

Tavad vawarmoeb acrebis Sesaxeb<br />

Canawerebs<br />

maqvs aRircxvis baraTi, sadac eqimi<br />

zustad miTiTebs momdevno acris<br />

TariRs<br />

yovel acraze eqimi mafrTxilebs<br />

momdevno acris TariRis Sesaxeb<br />

13,2%<br />

22,4%<br />

3,6%<br />

6,1%<br />

15,5%<br />

23,5%<br />

2008<br />

2007<br />

73,5%<br />

70,4%<br />

yoveli acris win, mafrTxilebs eqimi<br />

56,6%<br />

47,0%<br />

maqvs acrebis kalendari<br />

miWirs pasuxis gacema<br />

2,4%<br />

5,1%<br />

4,8%<br />

2,0%<br />

მიმდინარე წელს აცრების ბარათის საშუალებით აცრების ვადების მართვას დედები<br />

379


შედარებით იშვიათად მიმართავენ ვიდრე ერთი წლის წინ; ზოგადად ქცევების<br />

პრიორიტეტულობა შენარჩუნებულია და ძირითადად სამედიცინო პერსონალის<br />

ინიციატივებს ემყარება.<br />

ბავშვების აუცრელობის ან დაგვიანებით აცრების განმაპირობებელი, დედების<br />

განმარტებით, იყო: დყტ აცრისათვის - ბავშვის გაციება შემთხვევათა 31,2%-ში; ბავშვის<br />

ზოგადი მდგომარების არადამაკმაყოფილებლობა - 30,7%-ში; ცუდი ამინდები - 23,4%-<br />

ში; დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზთა შორის არ აღრიცხულა ნევროპათოლოგის ან<br />

სხვა ექიმის რჩევა.<br />

dyt aucrelobis mizezebi<br />

ar mqonda<br />

xarisxiani vaqcinis<br />

bavSvi iyo<br />

gaciebuli<br />

bavSvs hqonda sicxe<br />

38 gr-mde<br />

bavSvs hqonda sicxe<br />

38 rg-ze maRali<br />

bavSvs hqonda sxva<br />

daavadeba<br />

bavSvis zogadi<br />

mdgomareoba ar<br />

vaqcina ar iyo<br />

ambulatoriSi<br />

sacxovrebeli<br />

adgili Sevicvale<br />

cudi amindebis gamo<br />

10,0%<br />

10,0%<br />

10,0%<br />

10,0%<br />

10,0%<br />

10,0%<br />

10,0%<br />

10,0%<br />

20,0%<br />

30,0%<br />

30,0%<br />

50,0%<br />

2008<br />

2007<br />

ar mecala/ver<br />

movaxerxe<br />

10,0%<br />

ar maxsovs<br />

10,0%<br />

ოპვ აცრის დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზი იყო - ამბულატორიაში ვაქცინის არქონა<br />

შემთხვევათა 50,2%-ში; ბავშვის ზოგადი მდგომარების არადამაკმაყოფილებლობა -<br />

22,4%-ში; ცუდი ამინდები - 17,0%-ში;<br />

opv aucrelobis mizezebi<br />

bavSvi iyo gaciebuli<br />

10,0%<br />

2008<br />

bavSvs hqonda sicxe 38C-mde<br />

10,0%<br />

2007<br />

380<br />

bavSvs hqonda sicxe 38C-ze maRali<br />

sicxe<br />

7,1%


ჰეპ B აცრის დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზი იყო - ბავშვის ზოგადი მდგომარების<br />

არადამაკმაყოფილებლობა შემთხვევათა 30,7%-ში; ცუდი ამინდები - 17,0%-ში; ბავშვის<br />

გაციება - 31,2%-ში;<br />

hep B aucrelobis mizezebi<br />

bavSvi iyo gaciebuli<br />

bavSvs hqonda sicxe 38C-mde<br />

10,1%<br />

20,2%<br />

2008<br />

2007<br />

bavSvis zogadi mdgomareoba ar iyo<br />

damakm<br />

39,9%<br />

80,1%<br />

vaqcina ar iyo ambulatoriSi<br />

10,1%<br />

sacxovrebeli adgili Sevicvale da<br />

ar vico<br />

9,5%<br />

cudi amindebis gamo<br />

30,3%<br />

ar maxsovs<br />

19,9%<br />

2008<br />

difteria / tetanusi / yivanaxvela poliomieliti hepatiti<br />

bavSvi iyo<br />

gaciebuli<br />

11,4%<br />

20,2%<br />

31,2%<br />

bavSvs hqonda sicxe<br />

38 gr-mde<br />

bavSvs hqonda sxva<br />

daavadeba<br />

bavSvis zogadi<br />

7,8%<br />

5,7%<br />

10,1%<br />

7,8%<br />

381


როგორც ნათელია აცრებიდან თავის შეკავების ძირითადი მიზეზი ბავშვის<br />

ჯანმრთელობა და კლიმატური პირობებია, ოპვ-ს შემთხვევაში უნდა აირეკლებოდეს<br />

რეალური სიტუაციაც - ვაქცინით ქვეყნის მომარაგებაში დაფიქსირებული წყვეტა.<br />

სრულად აცრილი ბავშვების დედათა 96,8% ადასტურებს, რომ აცრები იყო სრულიად<br />

უფასო. მშობლების იმ 3,2%-მა, ვისაც მოუწია აცრებში თანხის გადახდა, დყტ აცრაში<br />

გადაიხადა საშუალოდ 2 ლარი, ოპვ აცრაში - 1 ლარი, ჰეპ B-ს აცრაში - 2 ლარი<br />

აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობის შედარება სამედიცინო ჟურნალის და<br />

რესპონდენტთა მონაცემების მიხედვით<br />

99,0%<br />

94,60%<br />

2008<br />

2007<br />

1,0%<br />

1,50% 3,80%<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

oficialurad<br />

bavSvi<br />

registrirebulia<br />

araoficialur<br />

CanawerebSi<br />

bavSvi saerTod ar<br />

aris registrirebuli<br />

100,0% 98,50%<br />

2008<br />

2007<br />

382


2008 წლის მონაცემებზე დაყრდნობით, ქვემო ქართლის მოსახლეობის 6–დან 18 თვემდე<br />

ასაკის ბავშვთა 99,0% ოციციალურად რეგისტრირებულია სამედიცინო ჟურნალში.<br />

ოფიციალური დოკუმენტაციის მიხედვით ბავშვების 98,3%-ს ჩატარებული აქვს დყტ1<br />

აცრა, 96,1%-ს ოპვ1 და 95,5% ჰეპ B1-ს აცრა.<br />

2008<br />

I acra II acra III acra<br />

96,9% 96,9% 99,0%<br />

92,7% 90,6%<br />

79,4%<br />

70,4%<br />

96,9%<br />

84,4%<br />

dyt opv hep b<br />

2007<br />

I acra II acra III acra<br />

95.2% 95.2% 95.2%<br />

91.9%<br />

85.5% 84.7%<br />

80.6%<br />

70.2% 69.4%<br />

383


პირველად სამედიცინო დაწესებულებებში აცრების სარეგისტრაციო დოკუმენტებში<br />

მშობლებისგან აცრების შესახებ მოწოდებული ინფორმაციის გადამოწმებისას გაირკვა,<br />

რომ ოფიციალური მონაცემები ხშირ შემთხვევაში მაღალია, ვიდრე დედებისგან<br />

მიჩნეული. დედები, როგორც ჩანს არ არიან საკმარისად ჩახედულები აცრების<br />

ჩატარების საკითხებში, რაც შესაძლებელია გამოწვეული იყოს იმუნიზაციის მთელი<br />

პროცესის სამედიცინო პერსონალისთვის მინდომით. დოკუმენტალურ მონაცემებთან<br />

სხვაობა საშუალოდ 3%-ის ფარგლებშია.<br />

დიფთერია/ტეტანუსი/ყივანახველას (დყტ) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი<br />

მიმდინარება<br />

2008<br />

დყტ1 დყტ2 დყტ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

384


დაბადებისთანავე<br />

1 თვის 2,0% 2,7%<br />

2 თვის 47,8% 40,7% 2,1% 2,9%<br />

3 თვის 26,0% 15,6% 31,8% 33,0% 1,5%<br />

4 თვის 13,6% 10,0% 30,8% 18,3% 30,5% 25,8%<br />

5 თვის 4,2% 2,9% 16,5% 10,8% 20,5% 14,1%<br />

6 თვის 2,1% 4,2% 7,6% 1,5% 23,1% 15,5%<br />

7 თვის 5,5% 7,7% 12,9% 6,2%<br />

8 თვის 2,1% 6,5% 3,1%<br />

9 თვის 2,1% 1,1% 2,6% 1,6%<br />

10 თვის 2,2% 1,3%<br />

11 თვის 2,2% 2,5%<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

2007<br />

დყტ–ს აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობა (სამედიცინო ჟურნალის მიხედვით)<br />

1 2 3<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვე 3.4%<br />

2 თვე 22.9% 1.9%<br />

3 თვე 23.7% 16.0%<br />

385


4 თვე 17.8% 16.0% 13.8%<br />

5 თვე 16.1% 17.9% 12.7%<br />

6 თვე 3.4% 17.0% 13.8%<br />

7 თვე 5.9% 6.6% 25.3%<br />

8 თვე 3.4% 10.4% 11.5%<br />

9 თვე 7.6% 4.6%<br />

10 თვე 3.4% 6.9%<br />

11 თვე 6.6% 2.3%<br />

12 თვე 9.2%<br />

12 თვის მერე<br />

სარეგისტრაციო ჟურნალებით დადასტურებული დროულად ჩატარებული დყტ1<br />

მაჩვენებელი 2008 წლისთვის შეადგენს 47,8% (2007 წელს 22,9%), რაც შარშანდელთან<br />

შედარებით 2–ჯერ გაზრდილია, დყტ2 დროული მოცვა 2008 წელს არის 31,8% (2007<br />

წელს 1,9%), შარშანდელთან შედარებით იგი გაზრდლია 29,9%–ით. დყტ3 აცრების<br />

რაოდენობა 4,7%-ით მეტია დედებისგან დასახელებულ რაოდენობაზე და 30,5%-ს<br />

შეადგენს (2007 წელს 13,8%), რაც ორჯერ მეტია შარშანდელ მონაცემებთან შედარებით.<br />

2008<br />

47,8%<br />

40,7%<br />

Catarebuli dyt-is acrebi<br />

33,00% 31,80%<br />

30,50%<br />

25,80%<br />

mSoblis<br />

monacemiT<br />

Jurnalis<br />

monacemiT<br />

dyt 1 2 Tveze dyt2 3 Tveze dyt3 4 Tveze<br />

პოლიომიელიტის (ოპვ) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი მიმდინარება<br />

2008<br />

ოპვ1 ოპვ2 ოპვ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 1,1%<br />

1 თვის 1,0% 1,5%<br />

2 თვის 37,6% 36,5% 1,1% 1,5%<br />

3 თვის 22,8% 15,2% 21,4% 24,9%<br />

4 თვის 20,8% 15,0% 24,7% 12,5% 21,6% 19,6%<br />

386


5 თვის 4,2% 17,8% 10,9% 13,1% 9,9%<br />

6 თვის 5,2% 3,1% 5,5% 4,7% 17,4% 13,0%<br />

7 თვის 2,1% 1,5% 7,9% 3,2% 5,8% 1,7%<br />

8 თვის 1,1% 4,5% 4,8% 13,0% 3,3%<br />

9 თვის 3,1% 8,0% 3,1% 7,2% 6,6%<br />

10 თვის 1,1% 1,1% 8,7% 1,6%<br />

11 თვის 6,9% 3,2% 1,5%<br />

12 თვის 1,5% 5,9% 6,7%<br />

12 თვის მერე 1,1% 1,5% 5,8% 1,7%<br />

ოპვ–ს აცრების მიმდინარეობა (სამედიცინო ჟურნალის მიხედვით)<br />

1 2 3<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვე 3.4%<br />

2 თვე 23.7% 1.9%<br />

3 თვე 23.7% 16.2%<br />

4 თვე 17.8% 16.2% 13.9%<br />

5 თვე 16.1% 18.1% 12.8%<br />

6 თვე 3.4% 17.1% 13.9%<br />

7 თვე 5.9% 5.7% 25.6%<br />

8 თვე 2.5% 10.5% 10.5%<br />

9 თვე 8.6% 4.6%<br />

10 თვე 3.4% 7.0%<br />

11 თვე 5.7% 2.3%<br />

12 თვე 9.3%<br />

12 თვის მერე<br />

2007<br />

ოპვ1 დროული მოცვა 2008 წელს შეადგენს 37,6% (2007 წელს 23,7%). ოპვ2 დროული<br />

მოცვა შეადგენს 21,4% (2007 წელს 16,2%). ოფიციალური მონაცემები ოპვ3 აცრების<br />

შესახებ 2%-ით მეტია დედების მოწოდებულ რაოდენობაზე და 21,6%-ს აღწევს (2007<br />

წელს 13,9%).<br />

2008<br />

387


36,5%<br />

37,6% 24,90%<br />

21,40%<br />

Catarebuli opv-is acrebi<br />

19,60%<br />

21,60%<br />

mSoblis<br />

monacemiT<br />

Jurnalis<br />

monacemiT<br />

opv1 2 Tveze opv2 3 Tveze opv3 4 Tveze<br />

ჰეპატიტი B-ს (ჰეპ B) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი მიმდინარება<br />

2008<br />

ჰეპ B1 ჰეპ B2 ჰეპ B3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 95,9% 60,2%<br />

1 თვის 2,0% 1,6% 2,0% 3,2%<br />

2 თვის 1,0% 11,3% 46,8% 26,0%<br />

3 თვის 1,0% 3,2% 21,8% 18,2% 1,7%<br />

4 თვის 1,6% 14,6% 13,2% 27,4% 23,1%<br />

5 თვის 4,2% 5,0% 21,7% 12,7%<br />

6 თვის 4,2% 3,4% 20,4% 12,4%<br />

7 თვის 1,1% 1,7% 8,5% 7,2%<br />

8 თვის 2,1% 4,9% 1,8%<br />

9 თვის 2,1% 2,5% 3,6%<br />

10 თვის 1,0% 3,7% 1,8%<br />

11 თვის 0,0% 2,5% 1,8%<br />

12 თვის<br />

12 თვის მერე<br />

ჰეპატიტ B–ს ასაკობრივი მიმდინარეობა (სამედიცინო ჟურნალის მიხედვით)<br />

1 2 3<br />

დაბადებისთანავე 84.8%<br />

1 თვე 2.5% 5.3%<br />

2 თვე 5.1% 27.2%<br />

3 თვე 5.1% 20.2%<br />

4 თვე 0.8% 7.9% 19.0%<br />

5 თვე 19.3% 14.0%<br />

2007<br />

388


6 თვე 4.4% 16.0%<br />

7 თვე 1.7% 4.4% 7.0%<br />

8 თვე 4.4% 12.0%<br />

9 თვე 5.3% 1.0%<br />

10 თვე 1.8% 8.0%<br />

11 თვე 5.0%<br />

12 თვე 7.0%<br />

12 თვის მერე 1.0%<br />

ყველაზე დიდი ცდომილება (20%) ოფიციალურსა და მშობლების მიერ მოწოდებულ<br />

ინფორმაციას შორის ჰეპ B აცრების სრული კურსის დროულად ჩატარებაში აღინიშნება.<br />

დედათა 35,7%-ს არ ახსოვს დაბადებისას მიღებული პირველი დოზის შესახებ.<br />

სამედიცინო ჟურნალების მიხედვით ჰეპ B1 დროული მოცვა შეადგენს 95,9% (2007 წლის<br />

მონაცემების მიხედვით 84,8%). 4 თვის ასაკში ჰეპ B3 ჩატარებული აქვს ბავშვთა 27,4%-ს<br />

(2007 წელს 19,0%).<br />

2008<br />

Catarebuli hep B-is acrebi<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

mSoblis<br />

monacemiT<br />

95,3%<br />

Jurnalis<br />

monacemiT<br />

39,2%<br />

45,50%<br />

26,80%<br />

39,20%<br />

29,60%<br />

hep b1 dabadebisas hepb2 2 Tveze hepb3 4 Tveze<br />

2008<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 61,3% 48,6% 60,6% 46,5% 12,7% 16,9%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება<br />

61,3% 50,7% 60,6% 48,6% 54,2% 38,7%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 52,8% 39,4% 52,1% 34,5% 50,0% 33,8%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული კურსი) 8,4% 6,3% 8,4% 6,3% 9,1% 3,5%<br />

389


2007<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 48,1% 23,2% 57,9% 24,0% 4,0% 11,1%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება<br />

60,1% 25,2% 68,9% 28,0% 49,2% 25,2%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 54,1% 27,2% 54,1% 27,0% 53,1% 23,0%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული კურსი) 21,9% 16,8% 13,0% 11,9% 20,7% 6,8%<br />

სამედიცინო ჟურნალის მონაცემების მიხედვით, 2008 წელს ბავშვების 21,9%–ს<br />

ჩაუტარდა დროულად დყტ–ს აცრები, 13,0%–ს ოპვ–ს აცრები, 20,7%–ს კი, ჰეპატიტB-ს<br />

აცრები.<br />

სამოქალაქო რეგისტრაცია<br />

იმერეთი 47<br />

ჩატარებული კვლევის მონაცემების მიხედვით იმერეთში გამოკითხულ რესპონდენთა<br />

98,1%-ს აღებული აქვს ბავშვის დაბადების მოწმობა, მათგან აღება 48,3%-ში მოხდა<br />

ბავშვის დაბადებიდან მესამე-მეთხე-მეხუთე დღეზე;<br />

2008<br />

47 ბაზისური და საბოლოო შეფასების კვლევები ჩატარებულ იქნა შესაბამისად 2007-2008 წლებში. 2007 წლის კვლევა (ბაზისური)<br />

ასახავს 2006 წლის მონაცემებს, ხოლო 2008 წლის კვლევა (საბოლოო შეფასება) - 2007 წლის მონაცემებს.<br />

390


19%<br />

27%<br />

21%<br />

13%<br />

7%<br />

1%<br />

6%<br />

2% 1% 1%<br />

1% 1%<br />

4%<br />

1 dRe 2 dRe 3 dRe 4 dRe 5 dRe 6 dRe 7 dRe 8-14<br />

dRe<br />

15-30<br />

dRe<br />

1-2 Tve ar 6 Tveze ar<br />

maxsovs meti maxsovs<br />

ამ რესპონდენტთა 31,5%-მა ბავშვის დაბადების მოწმობის საბუთის აღებაში გადაიხადა<br />

თანხა (საშუალოდ 10 ლარი). დაბადების მოწმობის აღებაში 42,7%-ს საფასური არ<br />

გადაუხდია.<br />

2008<br />

25,8%<br />

41,2%<br />

gadaixada Tanxa<br />

ar gadauxdia<br />

ar maxsovs/miWirs<br />

pasuxi<br />

42,7%<br />

31,5%<br />

17,2%<br />

5 lari<br />

2,0%<br />

7 lari<br />

10<br />

lari<br />

2,0% 6,6% 6,0% 25,1%<br />

12<br />

lari<br />

15<br />

lari<br />

20<br />

lari<br />

ar<br />

vici/ar<br />

რესპონდენტთა 1,9%-ის ბავშვებს სამოქალაქო რეგისტრაცია არ გაუვლია, რომლის<br />

მიზეზადაც ყოველი მესამე (31,8%) აცხადებს, რომ ბავშვი სხვა ქალაქში დაიბადა,<br />

ამდენივე (31,8%) აცხადებს, რომ არავის გაუფრთხილებია დაბადების მოწმობის აღების<br />

საჭიროებაზე, 36,5% აცხადებს, რომ დაწესებულემაში არ ჰქონდათ დაბადების<br />

მოწმობის მარაგი.<br />

სამედიცინო რეგისტრაცია<br />

რესპონდენტების შვილების 99,4%-ს სამშობიარო სახლის გარდა სხვა სამედიცინო<br />

დაწესებულებებშიც აქვს გავლილი სამედიცინო რეგისტრაცია, რომელთაგან 22,1%<br />

განხორციელდა ბავშვის დაბადებიდან მეოთხე კვირაში (20-30 დღის ასაკი). ბავშვთა<br />

20,8%-ს სამედიცინო აღრიცხვაზე აყვანა განხორციელდა 1 თვის ასაკში. 17,4% -<br />

აღრიცხვაზე აყვანილია მეორე კვირის ასაკში. პირველ კვირაში - 12,8%.<br />

2008<br />

391


1-6 dRe<br />

12,8%<br />

aqvs<br />

gavlili<br />

samedicino<br />

registracia<br />

99,4%<br />

14-20<br />

dRe<br />

17,5%<br />

8,7%<br />

22,2%<br />

ar aqvs<br />

gavlili<br />

0,06%<br />

1 Tve<br />

20,8%<br />

8,7%<br />

3 Tve<br />

3,4%<br />

2,0%<br />

ar<br />

maxsovs<br />

4,0%<br />

ბავშვების სამედიცინო აღრიცხვაზე აყვანა 53,3%-ში მოხდა ამბულატორიაში/<br />

პოლიკლინიკაში, სახლში - 30,3%-ში; ხოლო 15,7%-ში - ეს პროცესი განხორციელდა<br />

საავადმყოფოში;<br />

2008<br />

saxlSi<br />

30,3%<br />

ambulatoriaSi/poliklini<br />

kaSi<br />

53,3%<br />

saavadmyofoSi<br />

15,7%<br />

ar vici<br />

0,7%<br />

შემთხვევათა 28,0%-ში ბავშვთა სამედიცინო დარეგისტრირება მოხდა უბანზე ექიმის<br />

შემოვლისას; სამედიცინო დახმარების პირველი საჭიროებისას - 23%-ში; 15,6%-ში -<br />

პირველი აცრის მისაღებ ვიზიტზე.<br />

ubnis eqimis Semovlis dros<br />

28,0%<br />

2008<br />

damibares<br />

ambulatoriSi/poliklinikaSi<br />

14,4%<br />

pirvelad roca damWirda<br />

eqimi<br />

23,0%<br />

roca pirvelad asacrelad<br />

miviyvane<br />

15,6%<br />

samSobiaroSi momces baraTi<br />

5,3%<br />

samSobiaro saxlSi Caibara<br />

bavSvi eqimma<br />

13,0%<br />

ar vici<br />

0,7%<br />

392


ბავშვის აღრიცხვაზე აყვანა იმერეთშიც, ძირითადად უკავშირდება უბნის ექიმის<br />

აქტიურაობას და პირველი სამედიცინო მომსახურების მიღებას.<br />

სამედიცინო რეგისტრაცია არ გაუვლია ბავშვთა 0,6%-ს, რომელთა დედებიც<br />

განმარტავენ, რომ აღრიცხვაზე ასაყვანად არავის მიუმართავს მათთვის;<br />

იმუნიზაციის მნიშვნელობა და უსაფრთხოება<br />

მართვადი ინფექციური დაავადებებიდან სპონტანური გახსენებისას რესპონდენტები<br />

შემთხვევათა 29,5%-ში პირველ რიგში ასახელებენ დიფთერიას, მეორე რიგში<br />

შემთხვევათა 26,%-ში - ყივანახველას, შემთხვევათა 16,8%-ში კი - ჰეპატიტ B-ს.<br />

დახმარების შემდეგ რესპონდენტებს პირველ რიგში ახსენდებათ პოლიომიელიტი –<br />

შემთხვევთა 85%-ში; შემდეგ ჰეპატიტი B - შემთხვევათა 78%-ში; შემდეგ დიფთერია -<br />

69,2%-ში; ყივანახველასა და ტეტანუსის ცნობადობა თანაბარია და 60%-ის ფარგლებშია.<br />

2008 2007<br />

98,7% 93,80%<br />

86,8% 86,80%<br />

67,3% 63,80%<br />

94,4%<br />

70,60%<br />

94,9% 92,10%<br />

46,9%<br />

40,00%<br />

difteria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti bar vici/ ar<br />

maxsovs<br />

რეგიონში, საერთო ცნობადობის მიხედვით ინფექციურ დაავადებათა რიგითობა<br />

ანალოგიურია კვლევის პირველი ეტაპის შედეგებისა: დიფთერია (98,7%) რჩება<br />

ყველაზე ცნობილ დაავადებად, ტეტანუსი (63,8%) კი - ყველაზე უცნობ დაავადებად.<br />

თანაბარი ცნობადობა აქვთ ჰეპატიტი B-სა (94,9%) და პოლიომიელიტს (94,4%),<br />

ყვანახველას ცნობადობა კი შუალედურ ადგილს იკავებს (86,8%).<br />

კვლევის პირველი ეტაპის შედეგებთან შედარებით ინფექციური დაავადებების საერთო<br />

ცნობადობა იმერეთის მხარეში საშუალოდ 7%-ითაა გაზრდილი: პოლიომიელიტის -<br />

23,8%-ით, დიფთერიის - 4,8%-ით, ტეტანუსის - 3,4%-ით, ჰეპატიტი B-ს - 2,8%-ით,<br />

ყივანახველას ცნობადობა არ არის შეცვლილი.<br />

მოსახლეობა იმუნიზაციისადმი ზოგადად კეთილგანწყობილია - ყველა მართვადი<br />

დაავადების წინააღმდეგ აცრას რესპონდენტთა საშუალოდ 79% სავალდებულოდ<br />

მიიჩნევს. დიფთერიის, ტეტანუსის და ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრებს<br />

სავალდებულოდ თვლის გამოკითხულთა თანაბარი რაოდენობა - 80%,<br />

პოლიომიელიტისა და ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო აცრებს - 78-78%;<br />

ინფექციური დაავადებებისგან ბავშვის დასაცავად ზოგადად აცრების წარმოების<br />

393


აუცილებლობის აღქმა კვლევის შედეგებით მაღალია. რესპონდენტთა 92,6%-ის აზრით<br />

ბავშვებისათვის ინფექციური დაავადებების საწინააღმდეგო აცრების ჩატარება<br />

აუცილებელია. სასურველად, მაგრამ არააუცილებლად, მიიჩნევს - 5,4%; ზოგიერთი<br />

ინფექციის წინააღმდეგ აცრების აუცილებლობას აღიარებს რესპონდენტთა 1,3%;<br />

92,6% 93,1%<br />

2008 2007<br />

5,4% 4,4% 1,3% 1,2% 0,7% 1,2%<br />

acrebis Catareba<br />

aucilebelia<br />

acrebis Catareba<br />

sasurvelia,<br />

magram ara<br />

aucilebeli<br />

acrebis Catareba<br />

aucilebelia<br />

zogierTi<br />

infeqciis<br />

winaaRmdeg<br />

acrebis Catareba<br />

ar aris saWiro/<br />

zedmetia<br />

ყოველი ცალკეული მართვადი დაავადების წინააღმდეგ აცრის ჩატარება აუცილებელია<br />

რესპონდენტთა დიდი უმრავლესობის აზით; საშუალოდ 4,7%-ისთვის - სასურველია;<br />

კერძოდ:<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრას აუცილებლად მიიჩნევს რესპონდენტთა 93,8%;<br />

ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრას - 94,1%; ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრას - 93,8%;<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრას - 91,5%; ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო აცრას -<br />

91,4%;<br />

ზედმეტად/არასაჭიროდ თვლის დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრას რესპონდენტთა<br />

0,7%; ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრას - 2,1%; ყივანახველას საწინააღმდეგოაცრას -<br />

0,8%; პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრას - 0,8%; ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო<br />

აცრას - 1,5%; ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრა ლიდერობს როგორც აუცილებელ, ასევე,<br />

ზედმეტად მიჩნეულ აცრათა შორის.<br />

2008<br />

93,8% 94,1%<br />

93,8% 91,5%<br />

91,4%<br />

aucilebelia<br />

sasurvelia<br />

ar aris<br />

saWiro<br />

ar vici<br />

4,8% 2,9% 4,6% 5,6% 5,6%<br />

0,7% 2,1% 0,8% 0,8% 1,5%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomieliti hepatiti <br />

აცრების ზედმეტობაში დარწმუნებული ყოველი მეორე რესპონდენტი ფიქრობს, რომ<br />

აცრის საჭიროება აღარ იქნება თუ ბავშვს იმუნიტეტი ვიტამინებით გაუძლიერდება;<br />

394


დარჩენილ მეორე ნახევარს არ გააჩნია არგუმენტი აცრების საჭიროების არარსებობის<br />

”დასამტკიცებლად”;<br />

აცრების ჩატარების აუცილებლობისათვის დასახელებულ არგუმენტთა 53,7%-ში<br />

მშობლები მიიჩნევენ, რომ აცრის შემდეგ ბავშვს მსუბუქად გადააქვს დაავადება; 45,7%-<br />

ში მიიჩნევენ, რომ აცრის შედეგად ბავშვს აღნიშნული დაავადება აღარ შეხვდება; ხოლო<br />

27,6%-ში კი - ფიქრობენ, რომ აცრა აძლიერებს იმუნიტეტს,<br />

ლეტალური გამოსავლისაგან დაცვის საშუალებად აცრას აღიქვამს გამოკითხულთა<br />

6,5%.<br />

კვლევისას რესპონდენტთა 68,4%-მა დაადასტურა, რომ საქართველოში ბავშვისთვის<br />

ინფექციური დაავადების საწინააღმდეგო აცრის ჩატარება სრულიად უსაფრთხოა,<br />

გარკვეულწილად/ნაწილობრივი ხიფათის არსებობა კი, – 24,8%-მა; ხოლო სახიფათოდ<br />

აღიქვამს - 2%;<br />

2008 2007<br />

sruliad usafrTxoa<br />

57,60%<br />

68,4%<br />

garkveulwilad/nawilobriv<br />

saxifaToa<br />

24,8%<br />

32,70%<br />

saxifaToa<br />

saxifaToa, mxolod<br />

zogierTi acris Catareba<br />

2,0%<br />

2,50%<br />

3,4%<br />

2,30%<br />

ar vici<br />

1,4%<br />

4,80%<br />

მიმდინარე წელს აცრების უსაფრთხოებას 10,8%-ით მეტი რესპონდენტი აღიარებს.<br />

რესპონდენტთა 3,4% მხოლოდ ზოგიერთ აცრას მიიჩნევს სახიფათოდ. ასეთ<br />

შემთხვევებში ყველაზე სახიფათოდ 65,2%-ში მიიჩნევენ ყივანახველას, ხოლო 60,5%-ში<br />

- ჰეპატიტ B-ს საწინააღმდეგო აცრას.<br />

აცრის გარკვეულწილად სახიფათოობის მიზეზებად შემთხვევათა 55%-ში მიიჩნევენ<br />

აცრისშემდგომ შესაძლო გართულებებს/რეაქციებს; 14-14%-ში - 1.ვაქცინის<br />

უხარისხობას, და 2. ექიმის მიერ შეცდომის დაშვების შესაძლებლობას.<br />

2008<br />

vaqcinis uxarisxobis gamo<br />

14,6%<br />

ar vendobi vaqcinis mwarmoebel qveyanas<br />

2,3%<br />

vaqcinis gamoyenebis vadebi SeiZleba iyos<br />

darRveuli<br />

10,6%<br />

eqimebis arasakmarisi kvalifikaciis gamo<br />

10,3%<br />

eqimis Secdomis gamo<br />

14,6%<br />

ar aris daculi higienuri normebi<br />

imunizaciis kabinetSi<br />

saSiSia im garTulebebisgamo, romelsac iwvevs<br />

acra<br />

vaqcinis Senaxvis pirobebis gamo<br />

4,6%<br />

2,0%<br />

55,0%<br />

395<br />

saSiSia, Tu bavSvis mdgomareoba ar aris<br />

damakmayofilebeli<br />

10,6%


ინფორმირებულობა აცრისშემდგომი გართულებების შესახებ<br />

მშობელთა სპონტანურად გახსენებული აცრისშემდგომი ჩვეული რეაქციებიდან<br />

ყველაზე ხშირად სახელდება 38 O C-მდე ტემპერტურა (62,8%), სიხშირის მიხედვით<br />

შემდეგია - ნანემსრის შესიება/დაწითლება (38,3%) ჭირვეულობა/გაღიზიანება (37,3%).<br />

აცრისშემდგომ მძიმე გართულებებად, სპონტანურად დასახელებისას, შემთხვევათა<br />

21,8%-ში მოიაზრება ნანემსრის შესიება/დაწითლება; 21,7% შემთხვევაში - 38 O C-ზე<br />

მაღალი ტემპერტურა; 21,2%-ში კი - კრუნჩხვები. მძიმე გართულებების შესახებ არ<br />

იციან შემთხვევათა 30,5%-ში;<br />

2008<br />

396


temperatura 38-mde<br />

temperatura 38 da meti<br />

nanemsris Sesieba/dawiTleba<br />

nanemsris daCirqeba<br />

umadoba<br />

Wirveuloba/gaRizianeba<br />

zogadi sisuste<br />

dambla/kidurebis umoqmedoba<br />

muclis tkivili<br />

Cveuli reaqciebi<br />

7,40%<br />

27,8%<br />

21,70%<br />

21,80%<br />

3,3%<br />

16,50%<br />

7,9%<br />

9,10%<br />

18,20%<br />

10,2%<br />

7,00%<br />

0,7%<br />

8,40%<br />

0,6%<br />

0,60%<br />

38,3%<br />

37,3%<br />

aSg<br />

62,8%<br />

umoqmedoba<br />

2,50%<br />

oflianoba<br />

2,50%<br />

sunTqvis gaZneleba<br />

krunCxvebi<br />

xangrZlivi tirili (saaTze meti)<br />

Rebineba<br />

1,90%<br />

5,6%<br />

2,7%<br />

7,10%<br />

1,9%<br />

2,60%<br />

21,20%<br />

cnobierebis darRveva<br />

alergiuli reaqcia<br />

gamonayari kanze<br />

dasieba<br />

uZiloba<br />

kuWis aSla<br />

ar vici<br />

kuWis aSla<br />

0,60%<br />

6,9%<br />

8,50%<br />

5,2%<br />

0,60%<br />

1,3%<br />

1,20%<br />

0,7%<br />

0,70%<br />

0,7%<br />

0,70%<br />

1,9%<br />

0,1%<br />

30,50%<br />

ar vici<br />

2,8%<br />

იმ რესპონდენტების აზრით, ვისაც აცრებთან დაკავშირებულ რისკებს შორის ყველაზე<br />

მნიშვნელოვნად გართულების საშიშროება (55%) მიაჩნია, ამ გართულებებში<br />

გულისხმობს ნანემსრის შესიება/დაწითლებას და 38 O C -ზე მაღალ ტემპერატურას;.<br />

მაშასადამე, რესპონდენტები აცრის შესაძლო გართულებად მოიაზრებენ აცრის შემდგომ<br />

ზოგად რეაქციებს.<br />

ინფორმირებულობა აცრების ვადებთან დაკავშირებით<br />

გამოკითხვაში მონაწილე რესპონდენტთა 74,5% აცნობიერებს პროფილაქტიკური<br />

აცრების დროულად ჩატარების აუცილებლობის მნიშვნელობას (1%-ით მეტი ვიდრე<br />

2007 წ); ვადების დაცვის საკმაო მნიშვნელობას აცნობიერებს 20,9%; მათი წილი, კი ვისი<br />

აზრითაც აცრების დროულად ჩატარება მეტ-ნაკლებად უნმიშვნელოა - 4,6%-ია.<br />

397


74,0% 73,0%<br />

2008<br />

2007<br />

24,0%<br />

21,0%<br />

4,0%<br />

2,0% 1,0% 1,0%<br />

vadebis dacva<br />

aucilebelia<br />

vadebis dacva<br />

sakmaod<br />

mniSvnelovania<br />

vadebis dacva kargia,<br />

magram ar aris<br />

mniSvnelovani<br />

aranairi<br />

mniSvneloba ar aqvs<br />

იმუნიზაციის კალენდრით დადგენილი აცრების პირველადი კურსი 3 დოზისგან რომ<br />

შედგება იცის: დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრის შემთხვევაში - 64,9%-მა. ტეტანუსის<br />

საწინააღმდეგო აცრის - მხოლოდ 28,2%-მა, ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრის -<br />

მხოლოდ 21,1%-მა, პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრის - 57,6%-მა, ჰეპატიტი B-ს<br />

საწინააღმდეგო აცრის - მხოლოდ 30,4%-მა. როგორც წარმოდგენილიდან ჩანს, აცრის<br />

სრული კურსის შემადგენელი დოზების რაოდენობაზე ყველაზე მწირი ცოდნა<br />

ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრების შესახებ აქვთ მშობლებს.<br />

64,9%<br />

57,6%<br />

2008<br />

2007<br />

40,9%<br />

28,2%<br />

23,2%<br />

21,1% 19,9%<br />

33,9%<br />

30,4%<br />

9,9%<br />

difTeria tetanusi yivanaxvela poliomieliti ჰეპატიტ B<br />

თითოეული დაავადების საწინააღმდეგო აცრების პირველადი კურსის ჯერადობის<br />

ცოდნა საშუალოდ მშობელთა 14%-ში გაზრდილია 2007 წელთან შედარებით. ყველაზე<br />

მეტად (23,9%-ით) მოიმატა დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრების ჯერადობის ცოდნამ,<br />

ყველაზე ნაკლებად (1,2%-ით) - ყივანახველას აცრების ჯერადობის ცოდნამ.<br />

იმერეთის მხარეში დედათა საშუალოდ 53% ფიქრობს, რომ იცის თუ რომელ ასაკებში<br />

უნდა ჩაუტარდეს 1 წლამდე ბავშვებს აცრები: დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრების<br />

ვადების ცოდნას მიიჩნევს დედათა - 65,5%, ტეტანუსის - 37,2%; ყივანახველასი - 43,2%;<br />

- პოლიომიელიტის - 64,6%; ჰეპატიტ B-ს - 56,4%;<br />

398


2008<br />

54,2% 56,4%<br />

44,4%<br />

32,0%<br />

2007<br />

dyt/opv<br />

ჰეპატიტ B<br />

გამოკითხულთა საშუალოდ 47%-მა არ იცის როდის უნდა ჩაუტაროს ბავშვს სხვადასხვა<br />

აცრა.<br />

დედები, რომლებიც მიიჩნევენ, რომ იციან დიფთერია/ტეტანუსი/ყივანახველა/<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრების გრაფიკი, რესპონდენტთა 54,2% შეადგენენ,<br />

ხოლო ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო აცრებისა - 56,4%. მიუხედავად, აცრების<br />

ჩატარების განსაზღვრული ასაკების ცოდნის შედარებით დაბალი დონისა, მიმდინარე<br />

წელს ეს მაჩვენებელი საშუალოდ 17%-ით გაუმჯობესდა. დყტ/ოპვ აცრების მიმართ<br />

მატება 9,8%-ია, ჰეპატიტი B-ს კი - 24,4%.<br />

მათ შორის, რომელთაც დაადასტურეს, რომ იციან თუ როდის უნდა ჩაუტარდეს 1<br />

წლამდე ასაკის ბავშვს აცრები ზუსტად ასახელებს:<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ასაკს 61,3%-ში; მეორე დოზის მიღების<br />

ასაკს - 50,5%; მესამე დოზისას - 49,9%;<br />

2008<br />

I<br />

დოზა<br />

II<br />

დოზა<br />

III<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვის 4,1%<br />

2 თვის 61,3% 3,4%<br />

3 თვის 19,6% 50,5% 1,3%<br />

4 თვის 10,8% 26,5% 49,9%<br />

5 თვის 2,2% 11,5% 22,6%<br />

6 თვის 2,1% 6,9% 16,6%<br />

7 თვის 1,2% 4,8%<br />

8 თვის 2,2%<br />

9 თვის<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის 2,6%<br />

12 თვის მერე<br />

399


ტეტნანუსის საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ასაკს 49,8%-ში; მეორე დოზის მიღების<br />

ასაკს - 54,7%-ში; მესამე დოზისას - 62%-ში;<br />

2008<br />

I<br />

დოზა<br />

II<br />

დოზა<br />

III<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვის 5,3%<br />

2 თვის 49,8% 3,0%<br />

3 თვის 15,9% 54,7%<br />

4 თვის 18,4% 15,9% 62,0%<br />

5 თვის 5,3% 12,9% 15,1%<br />

6 თვის 2,8% 10,4% 11,5%<br />

7 თვის 2,5%<br />

8 თვის 3,0% 3,6%<br />

9 თვის 3,6%<br />

10 თვის<br />

11 თვის<br />

12 თვის 4,2%<br />

12 თვის მერე 5,3%<br />

ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ასაკს 42%-ში; მეორე დოზის ზუსტ<br />

ასაკს - 50,6%-ში; მესამე დოზისას - 59%-ში;<br />

2008<br />

400


I<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე 1,9%<br />

1 თვის 0,0%<br />

2 თვის 42,0%<br />

II<br />

დოზა<br />

3 თვის 12,0% 50,6%<br />

III<br />

დოზა<br />

4 თვის 22,9% 18,2% 59,0%<br />

5 თვის 8,7% 12,1% 11,0%<br />

6 თვის 1,6% 15,8% 15,0%<br />

7 თვის 1,9% 4,0%<br />

8 თვის 3,5% 3,2% 3,5%<br />

9 თვის 3,5%<br />

10 თვის<br />

11 თვის 1,9%<br />

12 თვის 1,9% 4,0%<br />

12 თვის მერე 1,6%<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრების დაიწყების ასაკს 50,4%-ში; მეორე დოზის<br />

მიღების ასაკს - 35,8%; მესამე დოზისას - 37,7%-ში;<br />

2008<br />

I<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე 1,2%<br />

1 თვის 2,0%<br />

II<br />

დოზა<br />

2 თვის 50,4% 1,1%<br />

3 თვის 25,9% 35,8%<br />

III<br />

დოზა<br />

4 თვის 9,4% 29,4% 37,7%<br />

5 თვის 2,3% 13,0% 19,1%<br />

6 თვის 2,2% 10,5% 21,6%<br />

7 თვის 2,2% 4,6% 9,7%<br />

8 თვის 2,3% 2,3% 3,8%<br />

9 თვის 1,2% 2,7%<br />

10 თვის 1,0% 1,3%<br />

11 თვის 1,0% 1,1% 1,5%<br />

12 თვის 1,1% 2,6%<br />

12 თვის მერე<br />

ჰეპატიტ B-ს საწინააღმდეგო აცრების დაწყების ასაკს 61,8%-ში; მეორე დოზის<br />

მიღებისას - 42,5%-ში; მესამე დოზის მიღების ასაკს - 48,2%;<br />

2008<br />

401


I<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე 61,8%<br />

1 თვის 2,7%<br />

II<br />

დოზა<br />

2 თვის 6,5% 42,5%<br />

III<br />

დოზა<br />

3 თვის 12,6% 29,1% 13,2%<br />

4 თვის 7,6% 6,5% 48,2%<br />

5 თვის 2,5% 6,3% 17,7%<br />

6 თვის 1,3% 11,9% 10,8%<br />

7 თვის 2,7% 1,8% 2,4%<br />

8 თვის 1,3%<br />

9 თვის<br />

10 თვის 2,4%<br />

11 თვის 2,8%<br />

12 თვის 1,2% 1,8% 2,4%<br />

12 თვის მერე<br />

2008<br />

35,5%<br />

27,7%<br />

2007<br />

11,5%<br />

0,0%<br />

dyt/opv<br />

ჰეპატიტ B<br />

იმ დედათა შორის, რომლებიც მიიჩნევდნენ, რომ იცოდნენ წლამდე ასაკის ბავშვების<br />

აცრების კალენდარი, დყტ/ოპვ აცრებისთვის ყველა დოზის მიღების ზუსტი ასაკების<br />

ცოდნა გამოამჟღავნა იმერეთში მცხოვრებ დედათა 35,5%-მა, ხოლო ჰეპ B აცრების<br />

ყველა დოზისთვის - 11,5%-მა, რაც ბოლო ერთი წლის განმავლობაში გაზრდილია<br />

შესაბამისად 7,8/11,5%-ით;<br />

აცრების განსაზღვრული თარიღიდან 7 დღის ვადით აცრის გადადება დედათა 17,8%-ის<br />

აზრით დაგვიანებად ითვლება; საშუალოდ აცრის დაგვიანება მათთვის დასაშვებია 10<br />

დღით. მოსახლეობის 21,1% ვერ პასუხობს რამდენი დღით გადავადება იწვევს აცრის<br />

დაგვიანებას.<br />

2008<br />

17,8%<br />

21,2%<br />

10,4%<br />

11,0%<br />

11,0%<br />

402<br />

6,7% 4,8%<br />

2,1% 4,1% 4,4%<br />

1,3%<br />

1,4% 0,7% 1,2%


მიუხედავად რესპონდენტების საკმაო წილისა (41,1%), რომელიც აცრების გადავადებას<br />

7 დღეზე მეტი ხანგრძლივობით დასაშვებად მიიჩნევს ან არ იცის როდის ითვლება აცრა<br />

დაგვიანებულად, აცრებისთვის დანიშნული ვადების დაცვის ასე თუ ისე<br />

მნიშვნელოვნების გააზრება ასევე მაღალია (საშუალოდ 82,8%):<br />

დიფთერიის საწინააღმდეგო აცრისათვის ვადების დაცვას აუცილებელად თვლის<br />

64,8%. მნიშვნელოვნად თვლის - 20,1%, უბრალოდ მნიშვნელოვნად - 4,7%;<br />

ტეტანუსის საწინააღმდეგო აცრისთვის ვადების დაცვა აუცილებელია 55,9%-ისთვის,<br />

მნიშვნელოვანია 25,3%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია 5,9%-ისთვის;<br />

2008 2007<br />

aucilebelia<br />

74.5%<br />

73.46%<br />

sakmaod mniSvnelovania<br />

20.9%<br />

23.70%<br />

vadebis dacva kargia, magram ar aris<br />

mniSvnelovani<br />

aranairi mniSvneloba ar aqvs<br />

3.9%<br />

1.60%<br />

0.7%<br />

ar vici/miWirs pasuxis gacema<br />

1.24%<br />

ყივანახველას საწინააღმდეგო აცრისათვის ვადების დაცვა აუცილებელია 60,1%-<br />

ისათვის, მნიშვნელოვანია 22,8%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია 5,4%-ისთვის;<br />

პოლიომიელიტის საწინააღმდეგო აცრის ვადების დაცვა აუცილებელია 60%-ისათვის,<br />

მნიშვნელოვანია 23%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია 6,3%-ისთვის;<br />

ჰეპატიტი B-ს საწინააღმდეგო აცრების ვადების დაცვა აუცილებელია 60,7%-ისათვის,<br />

მნიშვნელოვანია 21,5%-ისთვის, უბრალოდ მნიშვნელოვანია 4,9%-ისთვის;<br />

საშუალოდ 9,5%-ის ფარგლებშია იმ დედათა რაოდენობა, რომლებიც აცხადებენ, რომ არ<br />

იციან რამდენად მნიშვნელოვანია სხვადასხვა აცრის განსაზღვრულ ვადებში ჩატარება:<br />

დიფთერიასთან დაკავშირებით - 9,1%-მა; ტეტანუსთან დაკავშირებით - 8,9%-მა;<br />

ყივანახველასთან დაკავშირებით - 9,5%-მა; პოლიომიელიტთან დაკავშირებით - 8,6%-<br />

მა; ჰეპატიტი B-სთან დაკავშირებით - 11,5%-მა.<br />

იმუნიზაციის პროცესის მნიშვნელოვნებას, როგორც ზოგადად, ასევე კონკრეტულ<br />

დაავადებებთან მიმართებაში აცნობიერებს მოსახლეობის ნახევარზე მეტი.<br />

დაგვიანებული აცრების შესაძლო შედეგებზე წარმოდგენები დედათა 71,8%-ში<br />

403


ადექვატურია (რომ აცრის დაგვიანების შემთხევაში მოიმატებს დაავადების შეხვედრის<br />

ალბათობა და აცრისშემდგომ გართულებათა რისკი), შემთხვევათა 15,7%-ში აღიარებენ<br />

არცოდნას.<br />

2008<br />

imave infeqciaze wina acra gauqmdeba<br />

Semcirdeba acris efeqturoba<br />

10,0%<br />

11,0%<br />

moimatebs daavadebis Sexvedris saSiSroeb<br />

60,4%<br />

matulobs acris Semdgomi garTulebebis ris<br />

11,4%<br />

naklebia acris Semdgomi reaqciebi<br />

gansakuTrebuli garTuleba ar moyveba<br />

1,9%<br />

4,2%<br />

ar vici<br />

15,7%<br />

შემთხვევათა 77,2%-ში ბავშვის აცრების დროულობის დაცვის კონტროლზე<br />

პასუხისმგებელად პირველ რიგში ბავშვის ექიმი მიიჩნევა; მეორე რიგში მშობელი -<br />

62,4%; მესამე რიგში ექთანი - 18,6%; მშობელთა უმეტესობა ბავშვის იმუნიზაციის<br />

საკითხებზე მეტ პასუხისმგებლობას აკისრებს ექიმს.<br />

2008 2007<br />

77,2%<br />

80,6%<br />

62,4%<br />

48,2%<br />

18,6%<br />

13,9%<br />

mSobeli/aRmzrdeli bavSvis eqimi (pediatri) eqTani<br />

ქცევა<br />

აცრების შესახებ კონსულტაციებისა და ინფორმაციის მიმწოდებლად მშობელთა<br />

პასუხების შემთხვევათა 89,1%-ში პირველ რიგში სახელდება უბნის პედიატრი. მეორე<br />

რიგში - ექთანი 20,1%-ში; მესამე რიგში - 1.სხვა ჩვილბავშვიანი დედა და 2. დედა,<br />

რომელსაც გმოცდილება აქვს აცრების გართულებასთან დაკავშირებით - 9,5-9,5%-ში;<br />

4,2%-ს არავისგან არ მიუღია ინფორმაცია.<br />

404


ubnis/soflis pediatri<br />

sxva pediatri (ara ubnis)<br />

nevropaTologi<br />

nacnobi eqimi<br />

sxva CvilbavSviani deda<br />

deda, romelsac aqvs gamocdileba<br />

ojaxis eqimi<br />

eqTani<br />

ambulatoriis sxva eqimi/eqTani (ara pedi<br />

televiziidan<br />

axlobebisgan<br />

aravisTan<br />

5,4%<br />

6,5%<br />

2,1%<br />

2,5%<br />

5,9%<br />

11,8%<br />

9,5%<br />

1,2%<br />

9,5%<br />

3,7%<br />

1,4%<br />

4,1%<br />

20,1%<br />

2,3%<br />

3,3%<br />

3,6%<br />

0,7%<br />

0,7%<br />

1,2%<br />

4,2%<br />

3,2%<br />

65,9%<br />

2008<br />

2007<br />

89,1%<br />

ბოლო წლის განმავლობაში 23,2%-ით გაზრდილია უბნის პედიატრის როლი, როგორც<br />

აცრების საკითხების უპირველესი კონსულტანტისა, და მეორე რიგში ექთნისა - 17,8%-<br />

ით.<br />

გამოკითხული რესპონდენტების აზრით ყველა აცრა ჩატარებული აქვს ბავშვთა 85,6%-<br />

ს; 1,4%-ს არცერთი აცრა არა აქვს ჩატარებული; დანარჩენ 13%-ს აცრების კურსი<br />

არასრულად აქვს მიღებული.<br />

2008 2007<br />

Catarebuli aqvs<br />

misi asakisaTvis<br />

yvela acra<br />

85,6%<br />

84,2%<br />

Catarebuli aqvs<br />

acrebi<br />

nawilobriv<br />

9,1%<br />

5,6%<br />

Catarebuli aqvs<br />

mxolod acrebi<br />

samSobiaroSi<br />

3,9%<br />

7,4%<br />

ar aqvs<br />

Catarebuli arc<br />

erTi acra<br />

1,4%<br />

2,8%<br />

ბავშვთა წილი, რომელთაც დედების გადმოცემით აცრები სრულად აქვთ ჩატარებული,<br />

1,4%-ით გაზრდილია პირველად მონაცემებთან შედარებით; ხოლო მათი წილი, ვისაც<br />

საერთოდ არ აქვს ჩატარებული აცრები შემცირდა 2-ჯერ.<br />

შემთხვევათა 87,9%-ში ბავშვებს იმუნიზაცია ჩატარებული აქვს უბნის<br />

405


ამბულატორია/პოლიკლინიკაში, 11,5%-ში რაიონული დონის პოლიკლინიკაში, 0,7%-ში<br />

- სახლში; არცერთი არ აცრილა თბილისის კერძო კლინიკებში;<br />

გამოკითხულთა 72% აფიქსირებს, რომ დყტ-ს აცრები მათ შვილს ჩატარებული აქვს<br />

დროულად; 17% აღიარებს, რომ ეს აცრა ჩატარებულია დაგვიანებით; 6,6% მიიჩნევს,<br />

რომ ეკუთვნოდა მაგრამ არ/ვერ აიცრა; ინფორმაციას არ ფლობს 3,6%.<br />

დედების გადმოცემით ოპვ-ს აცრები დროულობის დაცვით მიღებული აქვს 64,2%-ს;<br />

დაგვიანებით - 16,1%-ს; 8,6% მიიჩნევს, რომ ეკუთვნოდა, მაგრამ ჯერ არ/ვერ აიცრა;<br />

ინფორმაციას არ ფლობს 10,4%.<br />

გამოკითხულ დედათა 64%-ის აზრით ჰეპ B-ს აცრები დროულადაა ჩატარებული;<br />

დაგვიანებით - 8,2%-ის; ეკუთვნოდა, მაგრამ ჯერ არ/ვერ აიცრა - 7,4%-ის; ინფორმაცია<br />

არა აქვს - 19,7%-ს.<br />

2008<br />

3,6%<br />

6,6%<br />

17,0%<br />

10,4%<br />

19,7%<br />

8,6%<br />

16,1% 7,4%<br />

8,2%<br />

72,0% 64,2% 64,0%<br />

dyt opv hep b<br />

yvela acra Cautarda droulad<br />

ekuTvnoda, magram ar/ver aicra<br />

ar vici<br />

aicra dagvianebiT<br />

ar ekuTvnis jer<br />

ამ დედების 63,1% იხსენებს, რომ მათ შვილებს დყტ აცრა ჩუტარდათ სამჯერადად.<br />

15,2% ვერ იხსენებს მიღებული აცრის დოზების შესახებ.<br />

2008<br />

15,2%<br />

18,2%<br />

33,6%<br />

ar maxsovs<br />

63,1%<br />

49,0%<br />

0,8%<br />

28,4%<br />

4 acra<br />

10,3%<br />

21,3%<br />

11,4% 11,5%<br />

ოპვ აცრის 3 dyt მიღებული დოზის შესახებ opv იხსენებს დედათა hep b49%. არ ახსოვს 18,2%-ს.<br />

1 acra<br />

ჰეპ B-ს ვაქცინის სამჯერადი დოზის მიღებას იხსენებს დედათა 28,4%, არ ახსოვს 33,6%-<br />

ს.<br />

აცრების მიღებული დოზების რაოდენობა, ფაქტიურად, ყოველ მეხუთე მშობელს არ<br />

ახსოვს. ამ მონაცემის სავარაუდო მიზეზი შეიძლება იყოს სამედიცინო პერსონალისგან<br />

14,1%<br />

23,2%<br />

3 acra<br />

2 acra<br />

406


მშობლისთვის იმუნიზაციის პროცესის მნიშვნელობის და მისი მიმდინარეობის<br />

დეტალებზე ყურადღების არასაკმარისი გამახვილება.<br />

გამოკითხულ დედებს ბავშვები:<br />

დყტ1-ით აცრილი ჰყავთ 2 თვის ასაკში 38,4%-ს; 2007 წელთან შედარებით 5%-ით<br />

ნაკლები; არ იცის 10,1%-მა(მოიმატა 1,8%-ით).<br />

დყტ2 -ით აცრილი ჰყავთ 3 თვის ასაკში 33,1%-ს; 2007 წელთან შედარებით 4,5%-ით<br />

ნაკლები. არ იცის 13%-მა(მოიმატა 4%-ით).<br />

დყტ3 -ით აცრილი ჰყავთ 4 თვის ასაკში 32,9%-ს; 2007 წელთან შედარებით 2,5%-ით<br />

მეტი; არ იცის 11,5%-მა(მოიმატა 2,5%-ით).<br />

2008<br />

I<br />

დოზა<br />

II<br />

დოზა<br />

III<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვის 1,7%<br />

2 თვის 38,4% 1,9%<br />

3 თვის 24,0% 33,1% 1,2%<br />

4 თვის 11,2% 24,9% 32,9%<br />

5 თვის 4,3% 13,1% 22,1%<br />

6 თვის 3,5% 7,8% 17,6%<br />

7 თვის 2,6% 2,1% 5,7%<br />

8 თვის 1,7% 2,1% 4,3%<br />

9 თვის 2,1% 1,2%<br />

10 თვის 0,9% 3,4%<br />

11 თვის<br />

12 თვის 0,8%<br />

12 თვის მერე 0,8%<br />

32,9%<br />

30,4%<br />

23,7%<br />

22,1%<br />

2008<br />

2007<br />

17,6%<br />

10,4%<br />

9,0%<br />

4,6%<br />

1,2%<br />

5,7%<br />

4,3%<br />

3,0%<br />

4,4%<br />

1,2%<br />

3,4%<br />

0,7%<br />

2,3% 2,3%<br />

3 Tvis<br />

asakSi<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

407


ბოლო ერთი წლის განმავლობაში 2,5%-ით გაზრდილია იმ ბავშვთა წილი, რომელთაც<br />

დროულად ჩაუტარდათ დყტ აცრების პირველადი კურსი.<br />

დედების გადმოცემით ბავშვები:<br />

ოპვ1-ით აცრილია 2 თვის ასაკში 32,7%; 2007 წელთან შედარებით 10,6%-ით ნაკლები; არ<br />

იცის 8,8%-მა (დაიკლო 0,7%-ით).<br />

ოპვ2-ით აცრილია 3 თვის ასაკში 24,2%. 2007 წელთან შედარებით 14,3%-ით ნაკლები;<br />

არ იცის 7,1%-მა (დაიკლო 3,3%-ით).<br />

ოპვ3-ით აცრილია 4 თვის ასაკში 26,1%. 2007 წელთან შედარებით 11,6%-ით ნაკლები; არ<br />

იცის 10%-მა(დაიკლო 0,3%-ით).<br />

2008<br />

I<br />

დოზა<br />

II<br />

დოზა<br />

III<br />

დოზა<br />

დაბადებისთანავე 0,9%<br />

1 თვის 1,6%<br />

2 თვის 32,7% 0,9%<br />

3 თვის 25,8% 24,2%<br />

4 თვის 11,8% 25,5% 26,1%<br />

5 თვის 5,3% 13,3% 19,5%<br />

6 თვის 3,5% 15,9% 16,7%<br />

7 თვის 3,4% 5,1% 9,8%<br />

8 თვის 2,7% 5,0% 8,3%<br />

9 თვის 0,9% 2,1% 2,8%<br />

10 თვის 4,1%<br />

11 თვის 0,8% 1,5%<br />

12 თვის 0,9% 1,3%<br />

12 თვის მერე 1,7%<br />

408


opv 3-is miRebis asaki<br />

2008<br />

37,7%<br />

2007<br />

26,1%<br />

20,6%<br />

19,5%<br />

16,7%<br />

6,2%<br />

9,8%<br />

8,3%<br />

2,8%<br />

0,1% 0,1% 0,0% 0,0%<br />

4,1%<br />

1,5% 1,3%<br />

3,1%<br />

3 Tvis<br />

asakSi<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

იმ ბავშვთა წილი, რომელთაც დროულად ჩაუმთავრეს ოპვ აცრების კურსი 1,4-ჯერ<br />

შემცირებულია. ასევე, დასახელებულ ასაკთა განსვლა გაფართოვებულია. აღნიშნული<br />

მოვლენა შესაძლებელია ასახავს ქვეყანაში ოპვ ვაქცინის მომარაგების შეფერხებას,<br />

რამაც, გარკეულწილად, ზემოქმედება იქონია იმუნიზაციის დროულობაზე.<br />

დედების გადმოცემის მიხედვით:<br />

ჰეპ B1-ით აცრილია დაბადებისას ბავშვების 52,8%, 2007 წელთან შედარებით 20,5%-ით<br />

მეტი; არ იცის 12,2%-მა(დაიკლო 1,4%-ით).<br />

ჰეპ B2-ით 2 თვის ასაკში აცრილია 34,5%. 2007 წელთან შედარებით 13%-ით მეტი. არ<br />

იცის 8,5%-მა (დაიკლო 1,8%-ით).<br />

ჰეპ B3-ით 4 თვის ასაკში აცრილია 35,1%; 2007 წელთან შედარებით 0,4%-ით ნაკლები; არ<br />

იცის 7,4%-მა (მოიმატა 2%-ით).<br />

I<br />

დოზა<br />

II<br />

დოზა<br />

2008<br />

III<br />

დოზა<br />

409


დაბადებისთანავე 52,8%<br />

1 თვის 2,3%<br />

2 თვის 3,4% 34,5%<br />

3 თვის 8,5% 21,3% 7,4%<br />

4 თვის 8,8% 6,1% 35,1%<br />

5 თვის 4,4% 7,8% 18,4%<br />

6 თვის 2,1% 15,0% 9,7%<br />

7 თვის 3,4% 5,0% 4,8%<br />

8 თვის 1,1% 4,8%<br />

9 თვის 2,6%<br />

10 თვის 1,7% 4,8%<br />

11 თვის 2,6%<br />

12 თვის 1,0% 2,3%<br />

12 თვის მერე<br />

2,2-ჯერ გაზრდილია იმ ბავშვთა წილი, რომელთაც დედების გადმოცემით დროულად<br />

ჩაუმთავრდათ ჰეპ B-ს აცრების პირველადი კურსი<br />

hep B 3-is miRebis asaki<br />

2008<br />

35,1% 35,6%<br />

2007<br />

18,4%<br />

16,8%<br />

12,1%<br />

7,4%<br />

9,7%<br />

7,9%<br />

9,6%<br />

4,8% 4,8% 4,2% 4,2%<br />

2,6%<br />

4,8%<br />

0,0%<br />

4,2%<br />

2,6% 2,3%<br />

3 Tvis<br />

asakSi<br />

4 Tvis<br />

asakSi<br />

5 Tvis<br />

asakSi<br />

6 Tvis<br />

asakSi<br />

7 Tvis<br />

asakSi<br />

8 Tvis<br />

asakSi<br />

9 Tvis<br />

asakSi<br />

10 Tvis<br />

asakSi<br />

11 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

asakSi<br />

12 Tvis<br />

zeviT<br />

ბოლო ერთი წლის განმავლობაში დყტ აცრების დროულობა შემცირდა 2,3%-ის<br />

ფარგლებში, ოპვ აცრების 12,2%-ის ფარგლებში, ჰეპ B-ს აცრების დროულობა გაიზარდა<br />

- 11%-ის ფარგლებში.<br />

ბავშვებისათვის აცრების დროულად ჩატარებას აპირობებს დედების შემდეგი ქცევები:<br />

შემთხვევათა 59,6%-ში მომდევნო აცრის თარიღთან დაკავშირებული იმ ინფორმაციის<br />

გათვალისწინება, რომელსაც ექიმი აწვდის ყოველი საიმუნიზაციო ვიზიტისას;<br />

შემთხვევათა 38,6%-ში - აცრების პერიოდში ბავშვის ჯანმრთელობის განსაკუთრებული<br />

მოფრთხილება; 31,4%-ში კი - ყოველ აცრის წინ რამოდენიმე დღით ადრე აცრის<br />

410


თარიღის შესახებ სამედიცინო პერსონალისგან შეხსენების საჭიროება;<br />

აცრების დროულობის განმაპირობებელი ფაქტორები<br />

vcdilob acrebis periodSi<br />

gansakuTrebiT gavifrTxilde bavSvis<br />

Tavad vawarmoeb acrebis Sesaxeb<br />

Canawerebs<br />

maqvs aRircxvis baraTi, sadac eqimi<br />

miTiTebs momdevno acris TariRs<br />

yovel acraze eqimi mafrTxilebs<br />

momaval acris TariRze<br />

yoveli acris win, mafrTxilebs eqimi<br />

acris momaval TariRs<br />

maqvs acrebis kalendari, sadac<br />

miTiTebulia acrebis TariRebi<br />

miWirs pasuxis gacema<br />

38,6%<br />

19,0%<br />

4,9%<br />

3,0%<br />

8,0%<br />

8,0%<br />

31,4%<br />

29,0%<br />

3,7%<br />

2,0%<br />

5,2%<br />

11,0%<br />

2008<br />

2007<br />

59,6%<br />

51,0%<br />

დედების განმარტებით: დყტ აცრის დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზი იყო - ბავშვის<br />

სხვა დაავადება შემთხვევათა 37,4%-ში; ბავშვის გაციება - 36,7%-ში; ბავშვის ზოგადი<br />

არადამაკამაყოფილებელი მდგომარება - 19,8%-ში; დასახელდა ნევროპათოლოგის ან<br />

სხვა ექიმის რჩევა - 11,5%-ში;<br />

dyt aucrelobis mizezebi<br />

bavSvi iyo gaciebuli<br />

bavSvs hqonda sicxe 38 gr-mde<br />

bavSvs hqonda sicxe 38 gr-ze maRali sicxe<br />

bavSvs hqonda sxva daavadeba<br />

bavSvis zogadi mdgomareoba ar iyo<br />

damakmayofilebeli<br />

vaqcina ar iyo ambulatoriSi<br />

wina acram garTuleba gamoiwvia da<br />

SemeSinda<br />

ar mecala/ver movaxerxe<br />

ar aris registrirebuli adgilobriv<br />

ambulatoriaSi<br />

nevropaTologma mirCia ar amecra<br />

sxva eqimma mirCia ar amecra<br />

gaZnelebulia transportireba<br />

ar maxsovs<br />

2,2%<br />

2,6%<br />

5,1%<br />

4,8%<br />

2,5%<br />

2,6%<br />

2,2%<br />

4,5%<br />

2,6%<br />

9,6%<br />

11,0%<br />

7,0%<br />

8,5%<br />

19,8%<br />

36,7%<br />

36,5%<br />

37,4%<br />

35,6%<br />

33,0%<br />

2008<br />

2007<br />

ოპვ აცრის დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზი იყო - ბავშვის სხვა დაავადება<br />

შემთხვევათა 32,9%-ში; ბავშვის გაციება - 27,7%-ში; ვაქცინის უქონლობა<br />

დაწესებულებაში - 19,9%-ში; ნევროპათოლოგის ან სხვა ექიმის რჩევა- 10,8%-ში;<br />

bavSvi iyo<br />

gaciebuli<br />

bavSvs hqonda sicxe<br />

38 gr-mde<br />

bavSvs hqonda sicxe<br />

38 gr-ze maRali<br />

opv aucrelobis mizezebi<br />

2,4%<br />

6,6%<br />

12,0%<br />

27,7%<br />

39,8%<br />

411


ჰეპ B აცრის დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზი იყო - ბავშვის სხვა დაავადება<br />

შემთხვევათა 37,5%-ში; ბავშვის გაციება - 26,4%-ში; ნევროპათოლოგის ან სხვა ექიმის<br />

რჩევა - 12,8%-ში;<br />

hep B aucrelobis mizezebi<br />

ar mqonda xarisxiani vaqcinis Tanxa<br />

bavSvi iyo gaciebuli<br />

bavSvs hqonda sicxe 38 gr-mde<br />

bavSvs hqonda sicxe 38 gr-ze maRali<br />

sicxe<br />

bavSvs hqonda sxva daavadeba<br />

bavSvis zogadi mdgomareoba ar iyo<br />

damakm<br />

vaqcina ar iyo ambulatoriSi<br />

wina acram garTuleba gamoiwvia da<br />

SemeSi<br />

ar mecala/ver movaxerxe<br />

ar aris registrirebuli adgilobriv<br />

ambula<br />

damaviwyda<br />

nevropaTologma mirCia ar amecra<br />

sxva eqimma mirCia ar amecra<br />

gaZnelebulia transportireba<br />

ar maxsovs<br />

10,1%<br />

13,7%<br />

10,1%<br />

10,1%<br />

3,1%<br />

3,5%<br />

10,1%<br />

3,5%<br />

3,5%<br />

9,7%<br />

3,1%<br />

3,1%<br />

10,6%<br />

26,4%<br />

37,5%<br />

44,2%<br />

აცრებისგან თავის შეკავების ძირითადი მიზეზი ერთგვაროვანია და ბავშვის<br />

ჯანმრთელობას უკავშირდება. ოპვ-ს დაგვიანების/აუცრელობის მიზეზთა შორის<br />

დასახელებული ვაქცინის დეფიციტი, სავარაუდოდ, უნდა ასახავდეს ქვეყანაში<br />

მომხდარ ვაქცინით მომარაგების წყვეტას. აგრეთვე, როგორც ჩანს, იმერეთის<br />

მოსახლეობაში აცრების დაგვიანებით დასრულება შემთხვევათა დაახლოებით 12%-ში<br />

ექიმ სპეციალისტთა მიმზეზით ხდება;<br />

10,5%<br />

27,4%<br />

34,8%<br />

2008<br />

2007<br />

412


difteria / tetanusi / yivanaxvela poliomieliti hepatiti<br />

bavSvi iyo gaciebuli<br />

27,7%<br />

26,4%<br />

36,7%<br />

bavSvs hqonda sicxe 38C-mde<br />

9,6%<br />

6,6%<br />

10,1%<br />

bavSvs hqonda sicxe 38C-ze maRali sicxe<br />

bavSvs hqonda sxva daavadeba<br />

5,1%<br />

2,4%<br />

10,1%<br />

37,4%<br />

32,9%<br />

bavSvis zogadi mdgomareoba ar iyo damakm<br />

11,4%<br />

10,1%<br />

19,8%<br />

37,5%<br />

vaqcina ar iyo ambulatoriSi<br />

2,2%<br />

3,1%<br />

19,9%<br />

ar mecala/ver movaxerxe<br />

4,8%<br />

6,9%<br />

10,1%<br />

damaviwyda<br />

3,5%<br />

nevropaTologma mirCia ar amecra<br />

7,0%<br />

6,6%<br />

9,7%<br />

sxva eqimma mirCia ar amecra<br />

4,5%<br />

4,2%<br />

3,1%<br />

ar maxsovs<br />

2,6%<br />

6,6%<br />

10,6%<br />

სრულად აცრილი ბავშვების დედათა 90,8%-ის დადასტურებით აცრები უფასო იყო.<br />

მშობლების იმ 7,7%-მა, ვისაც მოუწია აცრებში თანხის გადახდა, დყტ აცრაში გადაიხადა<br />

საშუალოდ 1,7 ლარი, ოპვ აცრაში - 1,6 ლარი, ჰეპ B-ს აცრაში - 2 ლარი.<br />

აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობის შედარება სამედიცინო ჟურნალის და<br />

რესპონდენტთა მონაცემების მიხედვით<br />

97,3%<br />

92,40%<br />

2008<br />

413<br />

2007<br />

0,7% 2,0%<br />

7,60%


98,9%<br />

98,80%<br />

2008<br />

2007<br />

1,1%<br />

1,20%<br />

interviuerma naxa<br />

araoficialuri<br />

Canawerebi<br />

interviuers ar anaxes<br />

Jurnali<br />

interviuerma naxa<br />

Jurnali<br />

2008 წლის მონაცემებით, იმერეთში მცხოვრებ 6–დან 18 თვემდე ასაკის ბავშვების 97,3%<br />

რეგისტრირებულია სამედიცინო ჟურნალში. ეს მაჩვენებელი თითქმის 5%–ით მაღალია<br />

შარშანდელთან შედარებით.<br />

რეგისტრაციის ჟურნალის მიხედვით ბავშვების 95,9%-ს ჩატარებული აქვს დყტ1 და<br />

ოპვ1, 97,2%-ს - ჰეპ B1. მეორე და მესამე აცრის შესახებ ინფორმაცია მოცემულია<br />

გრაფიკზე.<br />

2008<br />

I acra II acra III acra<br />

95,9% 95,9% 97,2%<br />

91,7% 90,9% 94,4%<br />

85,8%<br />

79,5%<br />

85,3%<br />

414


2007<br />

I acra II acra III acra<br />

92,9%<br />

95,4%<br />

89,2% 91,6% 89,2% 87,7%<br />

79,3% 80,2% 80,1%<br />

dyt opv hep b<br />

პირველად სამედიცინო დაწესებულებებში აცრების სარეგისტრაციო ჟურნალებისა და<br />

მშობლებისგან მოწოდებული ინფორმაციის შედარებამ ნათელყო, რომ ოფიციალური<br />

მონაცემები ხშირ შემთხვევაში მაღალია, ვიდრე დედებისგან მიჩნეული. საშუალო<br />

ცდომილება 12%-ის ფარგლებშია.<br />

დიფთერია/ტეტანუსი/ყივანახველას (დყტ) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი<br />

მიმდინარება<br />

2008<br />

დყტ1 დყტ2 დყტ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 1,7%<br />

1 თვის 38,4% 1,9%<br />

415


2 თვის 46,3% 24,0% 0,7% 33,1% 1,2%<br />

3 თვის 28,4% 11,2% 37,4% 24,9% 32,9%<br />

4 თვის 10,1% 4,3% 31,8% 13,1% 34,5% 22,1%<br />

5 თვის 8,0% 3,5% 11,4% 7,8% 27,7% 17,6%<br />

6 თვის 4,3% 2,6% 8,1% 2,1% 11,1% 5,7%<br />

7 თვის 1,5% 1,7% 6,0% 2,1% 9,7% 4,3%<br />

8 თვის 1,5% 2,1% 8,7% 1,2%<br />

9 თვის 0,7% 0,9% 1,6% 5,8% 3,4%<br />

10 თვის 0,8% 0,7% 1,7%<br />

11 თვის 0,8% 0,8%<br />

12 თვის 0,8%<br />

12 თვის მერე 1,7% 0,7%<br />

2007<br />

დყტ–ს ასაკობრივი მიმდინარეობა (სამედიცინო ჟურნალის მიხედვით)<br />

1 2 3<br />

დაბადებისთანავე 1,4%<br />

1 თვე 48,7%<br />

2 თვე 17,5% 1,4%<br />

3 თვე 9,6% 42,3%<br />

4 თვე 6,2% 20,3% 30,4%<br />

5 თვე 9,5% 13,9% 30,4%<br />

6 თვე 1,6% 5,0% 15,8%<br />

7 თვე 0,8% 6,9% 6,8%<br />

8 თვე 2,8% 1,3% 6,6%<br />

9 თვე 5,6% 2,6%<br />

10 თვე 0,5%<br />

11 თვე 2,1%<br />

12 თვე 0,4% 2,9%<br />

12 თვის მერე 1,4% 0,4% 3,2%<br />

დროულად ჩატარებული დყტ1 აცრებმა შეადგინა 46,3% (2007 წელს 17,5%). დყტ2<br />

დროული აცრების მაჩვენებელია 37,4% (2007 წელს 42,3%), რაც შარშანდელ<br />

მონაცემებთან შედარებით დაახლოებით 5%–ით ნაკლებია. სარეგისტრაციო<br />

ჟურნალებით დადასტურებული დროულად ჩატარებული დყტ3 აცრებმა 34,5%<br />

შეადგინა (2007 წელს 30,4%) და დედებისგან დასახელებულ რაოდენობაზე 12,4%-ით<br />

მეტია, რაც მეტყველებს დყტ აცრების დროულად ჩატარების ინფორმაციის<br />

416


ნაკლებობაზე.<br />

2008<br />

46,3%<br />

Catarebuli dyt-is acrebi<br />

37,40%<br />

34,50%<br />

mSoblis<br />

monacemiT<br />

Jurnalis<br />

monacemiT<br />

24,0%<br />

24,90%<br />

22,10%<br />

dyt 1 2 Tveze dyt2 3 Tveze dyt3 4 Tveze<br />

პოლიომიელიტის (ოპვ) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობა<br />

2008<br />

ოპვ1 ოპვ2 ოპვ3<br />

ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 0,9%<br />

1 თვის 1,6%<br />

417


2 თვის 32,6% 32,7% 0,9%<br />

3 თვის 28,8% 25,8% 23,4% 24,2%<br />

ოპვ–ს აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობა (სამედიცინო ჟურნალის მიხედვით)<br />

4 თვის 17,8% 11,8% 25,7% 25,5% 18,9% 26,1%<br />

5 თვის 9,3% 5,3% 20,7% 13,3% 20,4% 19,5%<br />

6 თვის 5,6% 3,5% 10,6% 15,9% 19,2% 16,7%<br />

7 თვის 2,2% 3,4% 10,7% 5,1% 13,0% 9,8%<br />

8 თვის 0,8% 2,7% 5,1% 5,0% 11,1% 8,3%<br />

9 თვის 1,4% 0,9% 2,4% 2,1% 8,7% 2,8%<br />

10 თვის 0,8% 1,5% 3,4% 4,1%<br />

11 თვის 0,8% 0,8% 0,9% 1,5%<br />

12 თვის 0,9% 0,9% 1,3%<br />

12 თვის მერე 1,7% 3,4%<br />

1 2 3<br />

2007<br />

დაბადებისთანავე<br />

1 თვე 1,4%<br />

2 თვე 50,2% 1,4%<br />

3 თვე 17,3% 42,7% 1,6%<br />

4 თვე 11,2% 20,3% 30,0%<br />

418


5 თვე 6,3% 13,5% 30,5%<br />

6 თვე 8,3% 6,5% 15,7%<br />

7 თვე 1,3% 6,9% 6,2%<br />

8 თვე 0,8% 1,3% 7,0%<br />

9 თვე 4,2% 3,7%<br />

10 თვე 0,5%<br />

11 თვე 2,8% 1,6%<br />

12 თვე 0,4% 2,9%<br />

12 თვის მერე 0,4% 3,2%<br />

ჟურნალის მონაცემებზე დაყრდნობით ოპვ1 დროული მოცვა აღწევს 32,6% (2007 წელს<br />

50,2%) რაც შარშანდელთან შედარებით 17,6%–ით დაბალია. ოპვ2 დროული მოცვის<br />

მაჩვენებელია 23,4% (2007 წელს 42,7%), რაც საგრძნობლად დაბალია შარშანდელ<br />

მონაცემებთან შედარებით. ოფიციალური მონაცემები დროულად ჩამთავრებულ ოპვ3<br />

აცრების შესახებ 7,2%-ით ნაკლებია დედების მოწოდებულ რაოდენობაზე და 18,9%-ს<br />

აღწევს (2007 წლის მონაცემების მიხედვით ეს მაჩვენებელი შეადგენს 30,0%), რაც 11,1%–<br />

ით ნაკლებია შარშანდელ მაჩვენებლებთან შედარებით.<br />

Catarebuli opv-is acrebi<br />

32,7% 32,6%<br />

26,10%<br />

24,20% 23,40%<br />

18,90%<br />

mSoblis<br />

monacemiT<br />

Jurnalis<br />

monacemiT<br />

opv1 2 Tveze opv2 3 Tveze opv3 4 Tveze<br />

ჰეპატიტი B-ს (ჰეპ B) საწინააღმდეგო აცრების ასაკობრივი მიმდინარება<br />

2008<br />

ჰეპ B1 ჰეპ B2 ჰეპ B3<br />

419


ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი ჟურნალი რესპონდენტი<br />

დაბადებისთანავე 92,8% 52,8%<br />

1 თვის 2,3% 2,3%<br />

2 თვის 0,7% 3,4% 49,3% 34,5%<br />

3 თვის 0,8% 8,5% 22,4% 21,3% 7,4%<br />

4 თვის 1,4% 8,8% 11,5% 6,1% 34,8% 35,1%<br />

5 თვის 0,7% 4,4% 8,2% 7,8% 26,4% 18,4%<br />

6 თვის 2,1% 5,0% 15,0% 13,7% 9,7%<br />

7 თვის 3,4% 2,2% 5,0% 10,5% 4,8%<br />

8 თვის 1,1% 0,7% 5,6% 4,8%<br />

9 თვის 0,7% 4,1% 2,6%<br />

10 თვის 0,8% 1,7% 1,7% 4,8%<br />

11 თვის 1,6% 2,6%<br />

12 თვის 1,0% 2,3%<br />

12 თვის მერე 0,7%<br />

2007<br />

ჰეპატიტ B-ს აცრების ასაკობრივი მიმდინარეობა (სამედიცინო ჟურნალის<br />

მიხედვით)<br />

1 2 3<br />

დაბადებისთანავე 84,2% 0,4%<br />

1 თვე 1,7% 2,9%<br />

2 თვე 5,2% 41,0%<br />

3 თვე 2,7% 21,9%<br />

4 თვე 2,1% 15,0% 29,6%<br />

5 თვე 1,3% 6,6% 28,1%<br />

6 თვე 1,3% 8,6% 17,5%<br />

7 თვე 1,3% 8,7%<br />

8 თვე 1,3% 7,6%<br />

9 თვე 0,4% 7,7%<br />

10 თვე 0,4% 0,5%<br />

11 თვე 0,5%<br />

12 თვე 0,4%<br />

12 თვის მერე 1,3%<br />

ყველაზე დიდი ცდომილება (8%) ოფიციალურსა და მშობლების მოწოდებულ ჰეპ B<br />

აცრების სრული კურსის დროულად ჩატარების შესახებ აღინიშნება. დედათა 40%-ს არ<br />

420


ახსოვს დაბადებისას მიღებული პირველი დოზის შესახებ.<br />

ოფიციალურ ჩანაწერებზე დაყრდნობით ჰეპ B1<br />

დროული აცრა ჩატარებული აქვთ<br />

ბავშვების 92,8% (2007 წელს 84,2%). ჰეპ B2 დროული აცრა ჩატარებული აქვთ ბავშვების<br />

49,3% (2007 წელს 41,0%). სამედიცინო ჟურნალების მიხედვით 4 თვის ასაკში ჰეპ B3<br />

ჩატარებული აქვს ბავშვთა 35,1%-ს (2007 წელს 29,6%).<br />

იმერეთის რეგიონში მთელ რიგ შემთხვევებში 2008 წელს თითოეული აცრის<br />

თითოეული ეტაპის დროულობის მაჩვენებლები 2007 წელთან შედარებით<br />

საგრძნობლად დაწეულია, რაც, ალბათ იმით აიხსნება, რომ თითოეული აცრის<br />

ჯერადობის შესახებ ცოდნა, სტატისტიკური მონაცემების მიხედვით, მოცემულ<br />

რეგიონში დაბალია. თუმცაღა, აცრების კალენდრის დაცვის მნიშვნელობა მშობლებს<br />

საკმაოდ კარგად აქვთ გაცნობიერებული.<br />

2008<br />

2007<br />

დტყ ოპვ ჰეპ B<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 50,1% 40,0% 62,9% 43,3% 6,7% 21,9%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება<br />

55,3% 35,8% 67,3% 45,6% 46,6% 23,2%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 54,3% 32,2% 62,5% 30,1% 52,4% 13,7%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული კურსი) 28,6% 19,4% 14,6% 12,3% 26,0% 5,6%<br />

იმერეთის რეგიონში, 2008 წლის მონაცემებზე დაყრდნობით, ბავშვების სულ 28,6%–ს<br />

აქვს დროულად გაკეთებული დყტ–ს აცრა, 14,4% ოპვ–ს აცრა, ხოლო 26,0% ჰეპატიტ B-ს<br />

დყტ ოპვ ჰეპ B<br />

ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ ჟურნ რესპონდ<br />

პირველი აცრის დაგვიანება 42,5% 26,9% 40,6% 27,6% 13,9% 32,1%<br />

მეორე აცრის დაგვიანება<br />

46,0% 32,6% 45,6% 31,4% 44,7% 27,7%<br />

მესამე აცრის დაგვიანება 49,4% 30,0% 50,2% 19,0% 52,5% 14,2%<br />

სულ დროულად ჩატარებული<br />

აცრები (დროული სრული კურსი) 22,1% 15,4% 22,1% 14,6% 18,7% 3,9%<br />

აცრა.<br />

421


კომუნიკაციის კამპანიის ეფექტურობის შეფასება<br />

საქართველო<br />

სპონტანური პასუხის შედეგად, გამოვლინდა, რომ 6–18 თვემდე ასაკის ბავშვების<br />

გამოკითხულ მშობელთა 75,5% იმუნიზაციის შესახებ ინფორმაცია აქვს ექიმისგან,<br />

24,3% ოჯახებში ექთნების საკომუნიკაციო საუბრებიდან, 16,2% ტელევიზიით გასული<br />

სარეკლამო რგოლიდან, 12,0% ტელე გადაცემებიდან, 11,2% ოჯახის წევრებიდან, 10,7%<br />

მშობლებისგან, 7,4% ბროშურებიდან, 6,3% ნათესავებისგან, 6,0% იმუნიზაციის<br />

კალენდრებიდან, 5,0% სამედიცინო წიგნიდან, ხოლო 4,8% მეგობრებისა და<br />

მეზობლებისგან.<br />

422


sakomunikacio saubrebi<br />

24,30%<br />

imunizaciis kalendrebi<br />

6,00%<br />

sareklamo rgoli televiziiT<br />

16,20%<br />

sareklamo rgoli radioTi<br />

0,50%<br />

tele gadacema<br />

12,00%<br />

radio gadacema<br />

video-audio gamocemebi<br />

0,20%<br />

0,10%<br />

broSurebi<br />

7,40%<br />

posterebi<br />

gazeTebi/Jurnalebi<br />

filmi<br />

droSebi<br />

skolaSi gakveTilebi bavSvebisTis<br />

samedicino wigni<br />

mSoblebi<br />

ojaxis wevrebi<br />

naTesavebi<br />

mezoblebi<br />

megobrebi<br />

0,50%<br />

0,90%<br />

0,10%<br />

0,10%<br />

0,20%<br />

5,00%<br />

10,70%<br />

11,20%<br />

6,30%<br />

4,80%<br />

4,80%<br />

eqimi<br />

75,50%<br />

sabavSvo baRidan<br />

0,10%<br />

miWirs pasuxi 5,40%<br />

სა<br />

ერთო მაჩვენებლების თანახმად, 6–18 თვემდე ასაკის ბავშვების გამოკითხულ<br />

მშობელთა 84,1% იმუნიზაციის შესახებ ინფორმაცია აქვს ექიმისგან, 32,7%<br />

ტელევიზიით გასული სარეკლამო რგოლიდან, 32,4% ოჯახებში ექთნების<br />

საკომუნიკაციო საუბრებიდან, 26,9% ტელე გადაცემებიდან, 24,6% ოჯახის წევრებიდან,<br />

22,9% მშობლებისგან, 20,3% ბროშურებიდან, 18,3% ნათესავებისგან, 14,9%<br />

მეზობლებისგან, 13,7% მეგობრებისგან, ხოლო 12, 4% იმუნიზაციის კალენდრებიდან.<br />

saidan gaqvT informacia imunizaciis Sesaxeb?<br />

423


sakomunikacio saubrebi<br />

32,40%<br />

imunizaciis kalendrebi<br />

12,40%<br />

sareklamo rgoli televiziiT<br />

32,70%<br />

sareklamo rgoli radioTi<br />

2,00%<br />

tele gadacema<br />

26,90%<br />

radio gadacema<br />

video-audio gamocemebi<br />

0,80%<br />

0,60%<br />

broSurebi<br />

20,30%<br />

posterebi<br />

gazeTebi/Jurnalebi<br />

filmi<br />

droSebi<br />

skolaSi gakveTilebi bavSvebisTis<br />

samedicino wigni<br />

2,50%<br />

6,80%<br />

0,60%<br />

0,50%<br />

0,60%<br />

12,10%<br />

mSoblebi<br />

ojaxis wevrebi<br />

naTesavebi<br />

mezoblebi<br />

megobrebi<br />

22,90%<br />

24,60%<br />

18,30%<br />

14,90%<br />

13,70%<br />

eqimi<br />

84,10%<br />

sabavSvo baRidan<br />

miWirs pasuxi<br />

0,10%<br />

5,40%<br />

6–18 თვემდე ასაკის ბავშვების გამოკითხულ მშობელთა 34% გაუჭირდათ პასუხის<br />

გაცემა შემდეგ შეკითხვაზე: იმუნიზაციის შესახებ მათთვის ახალი ინფორმაცია,<br />

რომელიც არ ქონდათ მანამდე, რომელი წყაროდან მიიღეს, 38,6% პროცენტმა ასეთი<br />

ინფორმაცია მიიღო ექიმისგან, 8,1% ტელე გადაცემიდან, 6,2% ოჯახებში ექთნების<br />

საკომუნიკაციო საუბრებიდან, 6,0% ტელევიზიით გასული სარეკლამო რგოლიდან, 5,0%<br />

ბროშურებიდან, 3,8% სამედიცინო წიგნიდან და 3,0% იმუნიზაციის კალენდრებიდან.<br />

საინფორმაციო წყაროების სანდოობა<br />

424


რაც შეეხება შეკითხვას თუ რომელი იყო სანდო წყარო, რესპონდენტების ნახევარზე<br />

მეტმა ასეთად დაასახელა ექიმი, 22,0% პროცენტს გაუჭირდა აღნიშნულ შეკითხვაზე<br />

პასუხის გაცემა, 11,3% თვლის რომ ოჯახებში ექთნების საკომუნიკაციო საუბრები<br />

სანდო წყაროა, 9,0% ასეთად მიიჩნევს ტელე გადაცემას, 8,6% ტელევიზიით გასულ<br />

სარეკლამო რგოლს, 4,8% ბროშურებს, 4,6% სამედიცინო წიგნს, ხოლო 3,3%<br />

იმუნიზაციის კალენდრებს.<br />

romeli iyo TqvenTvis sando wyaro?<br />

miWirs pasuxi<br />

22,00%<br />

eqimi<br />

66,30%<br />

megobrebi<br />

mezoblebi<br />

naTesavebi<br />

ojaxis wevrebi<br />

mSoblebi<br />

samedicino wigni<br />

skolaSi gakveTilebi bavSvebisTis<br />

gazeTebi/Jurnalebi<br />

posterebi<br />

broSurebi<br />

video-audio gamocemebi<br />

tele gadacema<br />

sareklamo rgoli radioTi<br />

sareklamo rgoli televiziiT<br />

imunizaciis kalendrebi<br />

sakomunikacio saubrebi<br />

0,80%<br />

0,30%<br />

1,50%<br />

3,20%<br />

3,80%<br />

4,60%<br />

0,10%<br />

1,70%<br />

0,20%<br />

4,80%<br />

0,10%<br />

9,00%<br />

0,10%<br />

8,60%<br />

3,30%<br />

11,30%<br />

ხოლო რაც შეეხება არა სანდო წყაროს, ამ შეკითხვაზე გამოკითხულთა 86,9% გაუჭირდა<br />

პასუხის გაცემა, 4,8% კი, ასეთად ასახელებს მეზობლებს.<br />

425


, romeli iyo TqvenTvis ara sando wyaro?<br />

miWies pasuxi<br />

86,90%<br />

eqimi<br />

megobrebi<br />

mezoblebi<br />

naTesavebi<br />

ojaxis wevrebi<br />

mSoblebi<br />

samedicino wigni<br />

droSebi<br />

filmi<br />

gazeTebi/Jurnalebi<br />

broSurebi<br />

video-audio gamocemebi<br />

tele gadacema<br />

sareklamo rgoli radioTi<br />

sareklamo rgoli televiziiT<br />

sakomunikacio saubrebi<br />

0,30%<br />

1,40%<br />

4,80%<br />

1,90%<br />

0,90%<br />

0,20%<br />

0,20%<br />

0,30%<br />

0,10%<br />

0,80%<br />

1,20%<br />

0,20%<br />

0,80%<br />

0,20%<br />

1,70%<br />

0,00%<br />

ზემოთ ხსენებულ მონაცემებზე დაყრდნობით, იმუნიზაციასთან დაკავშირებით<br />

ინფორმირებულობის ყველაზე ეფექტური საშუალება პირისპირ და უშუალო<br />

კომუნიკაციაა (ექიმი, ოჯახებში ექთნების საკომუნიკაციო საუბრები, ოჯახის წევრები,<br />

მშობლები, ნათესავები) ასევე, ტელე გადაცემები, ტელევიზიით გასული სარეკლამო<br />

რგოლები, ბროშურები, იმუნიზაციის კალენდრები და სამედიცინო წიგნი.<br />

რაც შეეხება საკომუნიკაციო სარეკლამო საინფორმაციო ნიმუშების ცნობადობას:<br />

გამოკითხულთა 80,2% აღნიშნული საინფორმაციო ნიმუშები უნახავთ<br />

ამბულატორიებში/პოლიკლინიკებში, 18,8% სამშობიაროებში, 4,7% მეზობელთან ან<br />

საკუთარ სახლში, ხოლო 10,7% შეკითხვაზე პასუხის გაცემა გაუჭირდა.<br />

ბეჭდური საკომუნიკაციო სარეკლამო საინფორმაციო ნიმუშებიდან მშობლებს<br />

ძირითადად შემდეგი სახის შეტყობინებები დაამახსოვრდათ: 43,6% „იმუნიზაცია<br />

თქვენი ბავშვის ჯანმრთელობისთვის“, 13,4% „დროულად გავუკეთოთ ბავშვს აცრები“,<br />

12,7% „დაიცავი შენი შვილი“, 6,4% „აცრების კალენდარი, როდის უნდა ჩატარდეს<br />

აცრები“. ხოლო 21,5% გაუჭირდა აღნიშნლ შეკითხვაზე პასუხის გაცემა.<br />

426


სატელევიზიო შეტყობინებებიდან გამოკითხულთა 39,3% დაამახსოვრდა შეტყობინება<br />

„პატარას დროული აცრა“, 19,7% „შენი ბავშვის პირადი მცველი“, 18,5% „დაიცავი შენი<br />

შვილი“, 14,5% კი გაუჭირდა პასუხის გაცემა.<br />

გამოკითხულთა 27,7% დაამახსოვრდათ რადიო შეტყობინება „აცრების<br />

აუცილებლობის შესახებ“, 5.3% „აცრები უზრუნველყოფს ჯანმრთელობას“, ხოლო 72,3%<br />

გაუჭირდა პასუხის გაცემა.<br />

გამოკითხულთა საერთო რაოდენობიდან, იმუნიზაციის თაობაზე ექიმთან ისაუბრეს ან<br />

ოჯახებში ექთნების საკომუნიკაციო საუბრებიდან მიიღეს ინფორმაცია 92,7%<br />

ამბულატორია/პოლიკლინიკაში, 11,0% სამშობიაროში, 3,1% მეზობელთან, სახლში, 0,8%<br />

კერძო კლინიკაში, ხოლო 3,2% გაუჭირდა დასმულ შეკითხვაზე პასუხის გაცემა.<br />

ოჯახებში ექთნების საკომუნიკაციო საუბრებიდან კონკრეტულად რა შეტყობინებები<br />

დაამახსოვრდათ, თუ რა უთხრეს პირებმა, რომლებიც ამ თემაზე ესაუბრნენ<br />

რესპონდენტებს, ამის თაობაზე რესპონდენტთა ნახევარზე მეტმა უპასუხა „დროული<br />

აცრა აუცილებელია ბავშვის ჯანმრთელობისთვის“, 10,7% – „რჩევები, კონსულტაციები<br />

გართულებული აცრის თაობაზე“, 9,9% – „აცრა აძლიერებს იმუნიტეტს“, 9,2% – „აცრები<br />

ამცირებს დაავადებების შეხვედრის ალბათობას“, 6,5% – „დაგვიანებული აცრა<br />

არაეფექტურია“, ხოლო 10,2% გაუჭირდა აღნიშნულ შეკითხვაზე პასუხის გაცემა.<br />

რაც შეეხება იმას თუ რომელი ორგანიზაციის/ორგნიზაციების მიერ ჩატარდა<br />

იმუნიზაციასთან დაკავშირებული ღონისძიებები, ამ შეკითხვაზე 24,5% უპასუხა<br />

„გაეროს ბავშვთა ფონდი, UNICEF“, 23,3% – „საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობის<br />

დაცვისა და სოციალური უზრუნველყოფის სამინისტრო“, ხოლო 53,9% გაუჭირდა<br />

აღნიშნულ შეკითხვაზე პასუხის გაცემა.<br />

Tqveni azriT romeli organizaciis/organizaciebis mier Catarda<br />

imunizaciasTan dakavSirebuli RonisZiebebi?<br />

53,90%<br />

23,30% 24,50%<br />

9,70%<br />

1,30%<br />

1,00% 2,70% 0,10% 0,10% 0,20%<br />

msoflios<br />

jandacvis<br />

organizacia<br />

socialuri<br />

uzrunvelyo<br />

fis<br />

saministro<br />

ganaTlebisa<br />

mecnierebis<br />

saministro<br />

sastrafoviCviSnevskis<br />

fondi<br />

wiTeli jvari<br />

რაც შეეხება აღნიშნული ღონისძიებების ჩატარების შემდეგ, რესპონდენტთა<br />

დამოკიდებულებებს იმუნიზაციასთან მიმართებაში, გამოკითხულთა 35.3% ისევე<br />

დადებითად არის განწყობილი იმუნიზაციის მიმართ, როგორც ადრე იყო, 31.7 უფრო<br />

დადებიდათ არის განწყობილი, ვიდრე მანამდე იყო, 3.9% ისევე ნეიტრალურად არის<br />

განწყობილი, როგორც ადრე, ხოლო 28.5% გაუჭირდა აღნიშნულ შეკითხვაზე პასუხის<br />

427


გაცემა.<br />

ra damokidebuleba gaqvT imunizaciasTan aRniSnuli RonisZiebebis<br />

Catarebis Semdeg? Tqveni ganwyoba Seicvala imunizaciasTan mimarTebaSi?<br />

28,5<br />

31,7<br />

0,1<br />

0,4<br />

3,9<br />

35,3<br />

ufro dadebiTad var ganwyobili, vidre manamde<br />

iseve dadebiTad var ganwyobili, rogorc adre<br />

iseve neitralurad var ganwyobili, rogorc adre<br />

iseve uaryofiTd var ganwyobili, rogorc adre<br />

ufro uaryofiTad var ganwyobili, vidre manamde<br />

miWirs pasuxi<br />

იმუნიზაციასთან დაკავშირებით ჩატარებული ღონისძიებები რესპონდენტთა 75.9%–<br />

თვის იყო სასარგებლო, 68.1% – გასაგები, 57.4% – კარგად ორგანიზებული, 50.1% –<br />

ესთეტიური, 61.4% – დროული, 57.9% – ინფორმატიული, 41.9% კი, ემოციური.<br />

rogor SeafasebdiT imunizaciasTan dakavSirbiT Catarebul RonisZiebebs<br />

qvemoT CamoTvlili maxasiaTeblebis mixedviT?<br />

23,40% 30,00%<br />

0,70%<br />

37,90% 44,20% 35,10% 38,30% 42,60%<br />

1,90%<br />

4,60%<br />

3,60%<br />

5,60%<br />

3,80%<br />

15,50%<br />

75,90% 68,10% 57,40% 50,10% 61,40% 57,90%<br />

41,90%<br />

sasar<strong>ge</strong>bl<br />

o<br />

gasa<strong>ge</strong>bi<br />

kargad<br />

organizebu<br />

li<br />

esTetiuri<br />

drouli<br />

informati<br />

uli<br />

emociuri<br />

ki ara miWirs pasuxi<br />

ხოლო შეკითხვაზე, თუ რა გვლენა მოახდინა იმუნიზაციასთან დაკავშირებულმა<br />

ღონისძიებებმა რესპონდენტთა ქცევაზე, 28.4% თქმით ისევე დროულად უტარებენ<br />

აცრებს ბავშვებს, როგორც მანამდე, 23.7% დროულად უტარებს აცრებს მანამდე კი, ასე<br />

428


არ იყო, 11.2% ისევე უტარებს აცრებს, როგორც მანამდე, 4.4% თქმით, – უტარებენ<br />

აცრებს, მანამდე კი, ასე არ იყო. 31.4% გაუჭირდა აღნიშნულ შეკითხვაზე პასუხის<br />

გაცემა.<br />

ra gavlena moaxdina imunizaciasTan dakavSirebulma RonisZiebebma Tqvens<br />

qcevaze? (spontanuri pasuxi)<br />

31,40%<br />

23,70%<br />

droulad<br />

vutareb acrebs,<br />

manamde ki, ase ar<br />

iyo<br />

vutareb acrebs,<br />

manamde ki, ase ar<br />

iyo<br />

iseve droulad<br />

vutareb acrebs,<br />

rogorc manamde<br />

0,50%<br />

4,40%<br />

iseve vutareb<br />

acrebs, rogorc<br />

manamde<br />

0,40%<br />

11,20%<br />

28,40%<br />

iseve droulad<br />

ar vutareb acrebs,<br />

rogorc manamde<br />

iseve ar vutareb<br />

acrebs, rogorc<br />

manamde<br />

429


ქალაქები, ქალაქების მიმდებარე დასახლებები და მოშორებული რაიონები<br />

ინფორმაციის წყაროები (სპონტანური პასუხი)<br />

sakomunikacio saubrebi<br />

imunizaciis kalendrebi<br />

sareklamo rgoli televiziiT<br />

sareklamo rgoli radioTi<br />

tele gadacema<br />

radio gadacema<br />

video-audio gamocemebi<br />

broSurebi<br />

posterebi<br />

gazeTebi/Jurnalebi<br />

19,80%<br />

5,70%<br />

6,10%<br />

13,60%<br />

11,20%<br />

0,50%<br />

10,20%<br />

8,00%<br />

0,10%<br />

0,60%<br />

0,10%<br />

7,30%<br />

6,00%<br />

0,40%<br />

0,60%<br />

1,00%<br />

42,80%<br />

filmi<br />

droSebi<br />

skolaSi gakveTilebi bavSvebisTis<br />

samedicino wigni<br />

mSoblebi<br />

ojaxis wevrebi<br />

naTesavebi<br />

mezoblebi<br />

megobrebi<br />

eqimi<br />

sabavSvo baRidan<br />

miWirs pasuxi<br />

0,10%<br />

0,10%<br />

0,30%<br />

1,10%<br />

5,60%<br />

3,70%<br />

10,80%<br />

10,80%<br />

13,90%<br />

11,80%<br />

7,80%<br />

5,60%<br />

5,10%<br />

9,70%<br />

5,60%<br />

5,40%<br />

0,10%<br />

6,70%<br />

5,00%<br />

qalaqebi<br />

moSorebuli raionebi<br />

72,00%<br />

75,90%<br />

საერთო მაჩვენებლების თანახმად მოშორებულ რაიონებში, ქალაქებსა და ქალაქების<br />

მიმდებარე დასახლებებში იმუნიზაციის შესახებ ინფორმაცია 6–დან 18 თვემდე ასაკის<br />

მშობლებს აქვთ ძირითადად ექიმისგან (მოშორებული რაიონები 78,4%, ქალაქები და<br />

ქალაქებთან მიმდებარე დასახლებები 82,1%), შემდეგ წყაროს სტატისტიკურად<br />

წარმოადგენს ოჯახებში ექთნების საკომუნიკაციო საუბრები (მოშორებული რაიონები<br />

58,9% და ქალაქები და მიმდებარე რაიონები 28,0%). შედარებით დაბალი მაჩვენებლები<br />

430


აქვს ოჯახის წევრებს (მოშორებული რაიონები 23,9%, ქალაქები და მიმდებარე<br />

დასახლებები 27,0%), შემდეგ ადგილს სტატისტიკურად იკავებენ მშობლები<br />

(მოშორებული რაიონები 23,7%, ქალაქები და მიმდებარე დასახლებები 19,0%). ამას<br />

მოსდევს სარეკლამო რგოლი ტელევიზიით (ქალაქებსა და მიმდებარე დასახლებებში<br />

27,4% და მოშორებულ რაიონებში 22,4%) და ტელე გადაცემები ( ქალაქები და<br />

მიმდებარე დასახლებები 22,7% და მოშრებული რაიონები 18,9%).<br />

ინფორმაციის წყაროები (საერთო მაჩვენებლები)<br />

sakomunikacio saubrebi<br />

imunizaciis kalendrebi<br />

sareklamo rgoli televiziiT<br />

sareklamo rgoli radioTi<br />

tele gadacema<br />

radio gadacema<br />

video-audio gamocemebi<br />

28,00%<br />

11,70%<br />

15,50%<br />

27,40%<br />

22,40%<br />

1,70%<br />

1,30%<br />

22,70%<br />

18,90%<br />

0,70%<br />

0,60%<br />

0,50%<br />

58,90%<br />

broSurebi<br />

posterebi<br />

gazeTebi/Jurnalebi<br />

filmi<br />

droSebi<br />

skolaSi gakveTilebi bavSvebisTis<br />

samedicino wigni<br />

mSoblebi<br />

ojaxis wevrebi<br />

naTesavebi<br />

mezoblebi<br />

megobrebi<br />

eqimi<br />

sabavSvo baRidan<br />

miWirs pasuxi<br />

19,00%<br />

20,50%<br />

2,20%<br />

3,30%<br />

6,10%<br />

4,20%<br />

0,40%<br />

0,60%<br />

0,50%<br />

0,60%<br />

0,70%<br />

1,10%<br />

12,00%<br />

8,20%<br />

23,70%<br />

19,00%<br />

27,00%<br />

23,90%<br />

18,70%<br />

19,30%<br />

15,90%<br />

20,80%<br />

13,80%<br />

11,10%<br />

0,10%<br />

6,70%<br />

5,00%<br />

82,10%<br />

78,40%<br />

qalaqebi<br />

moSorebuli raionebi<br />

სანდო წყაროდ მოშორებული რაიონების, ქალაქებისა და მიმდებარე დასახლებების<br />

მშობლები თითქმის თანაბარი მაჩვენებლებით ასახელებენ ექიმებს (მოშორებული<br />

რაიონები 60,9% და ქალაქები და მიმდებარე დასახლებები 61,1%), ხოლო მეორე რიგის<br />

სანდო წყაროა ოჯახებში ექთნების საკომუნიკაციო საუბრები (ქალაქები და მიმდებარე<br />

დასახლებები 8,8% და მოშორებული რაიონები 26,7%), ამათ მოსდევს ტელე გადაცემები<br />

(ქალაქები, მათი მიმდებარე დასახლებები 8,1% და მოშორებული რაიონები 4,1%) და<br />

სარეკლამო რგოლი ტელევიზიით (ქალაქები, მათი მიმდებარე დასახლებები 7,4% და<br />

მოშორებული რაიონები 4,0%). როგორც ზემოთქმულიდან ჩანს, ტელე გადაცემებისა და<br />

431


ტელევიზიით გასული სარეკლამო რგოლების სანდოობის მაჩვენებლები უფრო<br />

მაღალია ქალაქებსა და მიმდებარე დასახლებებში, ვიდრე მოშორებულ რაიონებში, – ეს<br />

ალბათ განპირობებულია იმითაც, რომ ტელევიზიის ყურების კულტურა უფრო<br />

მაღალია ქალაქებსა და მიმდებარე დასახლებებში, ვიდრე მოშორებულ რაიონებში,<br />

ისევე, როგორც თავად ტელევიზორის ქონის პრაქტიკა (თუმცაღა, ეს უკანასკნელი<br />

დებულება სადავოა).<br />

ინფორმაციის სანდოობა<br />

qalaqebi<br />

moSorebuli raionebi<br />

eqimi<br />

mezoblebi<br />

ojaxis wevrebi<br />

samedicino wigni<br />

gazeTebi/Jurnalebi<br />

broSurebi<br />

tele gadacema<br />

sareklamo rgoli televiziiT<br />

sakomunikacio saubrebi<br />

0,80%<br />

0,30%<br />

1,50%<br />

2,80%<br />

4,50%<br />

3,70%<br />

0,10%<br />

1,50%<br />

0,20%<br />

4,20%<br />

0,10%<br />

8,10%<br />

0,10%<br />

7,40%<br />

3,20%<br />

8,80%<br />

29,00%<br />

61,10%<br />

შეკითხზე თუ რომელია არასანდო წყარო, რესპონდენტების უმრავლესობას პასუხის<br />

გაცემა გაუჭირდა, და მაინც ასეთად მეტწილად დასახელდნენ მეზობლები (ქალაქები<br />

და მიმდებარე დასახლებები 3,4% და მოშორებული რაიონები 8,4%).<br />

432


არასანდო წყარო<br />

qalaqebi<br />

moSorebuli raionebi<br />

miWies pasuxi<br />

eqimi<br />

megobrebi<br />

mezoblebi<br />

naTesavebi<br />

ojaxis wevrebi<br />

mSoblebi<br />

samedicino wigni<br />

droSebi<br />

gazeTebi/Jurnalebi<br />

broSurebi<br />

video-audio gamocemebi<br />

tele gadacema<br />

sareklamo rgoli radioTi<br />

sareklamo rgoli televiziiT<br />

sakomunikacio saubrebi<br />

filmi<br />

0,60%<br />

1,00%<br />

3,40%<br />

1,70%<br />

0,90%<br />

0,20%<br />

0,20%<br />

0,20%<br />

0,80%<br />

1,10%<br />

0,10%<br />

0,80%<br />

0,20%<br />

1,50%<br />

0,00%<br />

89,00%<br />

თუ რომელმა ორგანიზაციამ ჩაატარა იმუნიზაციის თაობაზე საკომუნიკაციო კამპანია,<br />

მშობლების უმრავლესობას პასუხის გაცემა გაუჭირდა, და მაინც, ქალაქებისა და<br />

მიმდებარე დასახლებებში რესპონდენტების 23,1%, ხოლო მოშორებული რაიონების<br />

მშობლების 18,1% ამ შეკითხვაზე პასუხად დაასახელა გაეროს ბავშვთა ფონდი, ხოლო<br />

ქალქებსა და მიმდებარე დასახლებებში 20,5% და მოშორებულ რაიონებში 16,3% ერგო<br />

საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობის დაცვისა და სოციალური უზუნველყოფის<br />

სამინისტროს.<br />

Tqveni azriT romeli organizaciis/organizaciebis mier Catarda<br />

imunizaciasTan dakavSirebuli RonisZiebebi?<br />

66,80%<br />

57,00%<br />

20,50% 23,10% 0,90% 2,00% 0,10% 0,10% 0,20%<br />

16,30% 18,10% 0,60%<br />

9,80%<br />

6,60%<br />

1,20% 0,50%<br />

5,60%<br />

msoflios<br />

jandacvis<br />

organizacia<br />

saqarTvelos<br />

parlamenti<br />

socialuri<br />

uzrunvelyofis<br />

saministro<br />

gaeros bavSvTa<br />

fondi (IC,<br />

eorgia)<br />

ganaTlebisa<br />

mecnierebis<br />

saministro<br />

qalTa da<br />

bavSvTa<br />

uflebebis<br />

asociacia<br />

sastrafoviCviSnevskis<br />

fondi<br />

sadazRvevo<br />

kompania<br />

wiTeli jvari<br />

miWirs pasuxi<br />

qalaqebi<br />

moSorebuli raionebi<br />

433


საკომუნიკაციო კამპანიის ჩატარების შემდეგ იმუნიზაციასთან მიმართებაში მშობელთა<br />

განწყობები შემდეგია: მოშორებულ რაიონებში 31,7%–მა, ხოლო ქალაქებსა და<br />

მიმდებარე დასხლებებში 33,8%–მა უპასუხა, რომ იმუნიზაციის მიმართ უფრო<br />

დადებითად არიან განწყობილნი, ვიდრე მანამდე, ხოლო ქალაქებსა და მიმდებარე<br />

დასახლებებში 32,7%–მა და მოშორებულ რაიონებში 31,4%–მა უპასუხა, რომ ისევე<br />

დადებითად არის განწყობილი, როგორც ადრე.<br />

ra damokidebuleba gaqvT imunizaciasTan aRniSnuli RonisZiebebis<br />

Catarebis Semdeg? Tqveni ganwyoba Seicvala imunizaciasTan mimarTebaSi?<br />

33,80%<br />

31,70% 32,70%<br />

31,40%<br />

32,40%<br />

28,90%<br />

3,80% 4,60%<br />

0,50% 0 0,20% 0<br />

ufro<br />

dadebiTad var<br />

ganwyobili,<br />

vidre manamde<br />

iseve dadebiTad<br />

var ganwyobili,<br />

rogorc adre<br />

iseve<br />

neitralurad<br />

var ganwyobili,<br />

rogorc adre<br />

iseve<br />

uaryofiTd var<br />

ganwyobili,<br />

rogorc adre<br />

ufro<br />

uaryofiTad<br />

var ganwyobili,<br />

vidre manamde<br />

miWirs pasuxi<br />

qalaqebi<br />

moSorebuli raionebi<br />

მშობლების თვლიან, რომ აღნიშნული საკომუნიკაციო კამპანია იყო სასარგებლო<br />

(ქალქები და მიმდებარე დასახლებები 75,5%, მოშორებული რაიონები 69,2%), გასაგები<br />

(ქალაქები და მიმდებარე დასახლებები 67,7%, მოშორებული რაიონები 66,8%),<br />

ესთეტიური (ქალაქები და მიმდებარე დასახლებები 49,9%, მოშორებული რაიონები<br />

48,9%), ემოციური (ქალაქები და მიმდებარე დასახლებები 38,2%, მოშორებული<br />

რაიონები 45,6%), ინფორმატიული (ქალაქები და მიმდებარე დასახლებები 56,4%,<br />

მოშორებული რაიონები 54,6%), დროული (ქალაქები და მიმდებარე დასახლებები<br />

61,0%, მოშორებული რაიონები 54,7%) და კარგად ორგანიზებული (ქალაქები და<br />

მიმდებარე დასახლებები 57,6%, მოშორებული რაიონები 55,6%).<br />

434


ogor SeafasebdiT imunizaciasTan dakavSirbiT Catarebul RonisZiebebs<br />

qvemoT CamoTvlili maxasiaTeblebis mixedviT?<br />

qalaqebi<br />

23,60%<br />

1,00%<br />

30,30% 38,40%<br />

2,00%<br />

45,00% 36,00% 40,10% 44,20%<br />

4,00% 5,00%<br />

3,00% 3,50%<br />

75,50%<br />

17,60%<br />

67,70% 57,60% 49,90% 61,00% 56,40%<br />

38,20%<br />

sasar<strong>ge</strong>b<br />

lo<br />

gasa<strong>ge</strong>bi<br />

kargad<br />

organi<br />

zebuli<br />

esTetiu<br />

ri<br />

droul<br />

i<br />

inform<br />

atiuli<br />

emociu<br />

ri<br />

ki ara miWirs pasuxi<br />

moSorebuli raionebi<br />

0,00%<br />

69,20%<br />

32,60% 40,00% 47,80% 42,00% 43,20% 43,00%<br />

0,60%<br />

4,40%<br />

3,30% 3,40% 2,20% 11,40%<br />

66,80% 55,60% 48,90% 54,70% 54,60% 45,60%<br />

sasar<strong>ge</strong>bl<br />

o<br />

gasa<strong>ge</strong>bi<br />

kargad<br />

organizeb<br />

uli<br />

esTetiuri<br />

drouli<br />

informati<br />

uli<br />

emociuri<br />

იმუნიზაციის კამპანიის შედეგი ქალაქებში მათ მიმდებარე დასახლებებში და<br />

მოშორებულ რაიონებში ასეთია: 6–დან 18 თვემდე ასაკის ბავშვების მშობლების<br />

პასუხებზე დაყრდნობით, კამპანიის შემდეგ მშობლების უმრავლესობა ბავშვებს<br />

დროულად უტარებენ აცრებს, მანამდე კი ასე არ იყო (ქალაქები და მიმდებარე<br />

დასახლებები 26,5%, მოშორებული რაიონები 21,8%) და ისევე დროულად უტარებენ<br />

აცრებს, როგორც მანამდე (ქალაქები და მიმდებარე დასახლებები 27,0%, მოშორებული<br />

რაიონები 23,9%).<br />

435


ogor SeafasebdiT imunizaciasTan dakavSirbiT Catarebul RonisZiebebs<br />

qvemoT CamoTvlili maxasiaTeblebis mixedviT?<br />

26,50% 21,80%<br />

23,90%<br />

27,00%<br />

4,00%<br />

10,00%<br />

12,20%<br />

6,30%<br />

droul<br />

ad<br />

vutareb<br />

acrebs,<br />

manamde<br />

iseve<br />

droul<br />

ad<br />

vutareb<br />

acrebs,<br />

0,60% 0,40% 0,60%<br />

0,30%<br />

iseve<br />

droul<br />

ad ar<br />

vutareb<br />

acrebs,<br />

34,50%<br />

31,70%<br />

miWirs<br />

pasuxi<br />

qalaqebi<br />

moSorebuli raionebi<br />

ყოველივე ზემოთქმულიდან გამომდინარე, ქალაქებში, მათ მიმდებარე დასახლებებსა<br />

და მოშორებულ რაიონებში იმუნიზაციასთან დაკავშირებით ყველაზე ეფექტური<br />

საინფორმაციო საშუალება პირისპირ კომუნიკაციაა (ექიმი,ოჯახებში ექთნების<br />

საკომუნიკაციო საუბრები, მშობლები, ოჯახის წევრები), შემდეგ რიგითობით მოდის<br />

სარეკლამო რგოლი ტელევიზიით და ტელე გადაცემა. რაც შეეხება ბეჭდურ<br />

საკომუნიკაციო საშუალებებს, ისინი, როგორც ჩანს, ნაკლებად პოპულარულია, რაც<br />

ალბათ განპირობებულია იმით, რომ ქალაქების, მათ მიმდებარე დასახლებების და<br />

მოშორებული რაიონების მოსახლეობა იმუნიზაციის შესახებ ინფორმაციის მიღების<br />

თვალსაზრისით მეტწილად ენდობა პირისპირ საკომუნიკაციო საშუალებებსა და<br />

ტელევიზიას.<br />

436


სომხური ეთნიკური უმცირესობა<br />

2008 წელი<br />

43,0%<br />

24,9%<br />

miWirs pasuxi<br />

16,1%<br />

eqimi<br />

megobrebi<br />

14,0%14,5%<br />

mezoblebi<br />

naTesavebi<br />

19,7%<br />

ojaxis wevrebi<br />

17,1%<br />

9,3%<br />

mSoblebi<br />

samedicino wigni<br />

skolaSi gakveTilebi bavSvebisTis<br />

2,1%<br />

droSebi<br />

0,5% 1,6% 1,0%<br />

filmi<br />

gazeTebi/Jurnalebi<br />

9,8%<br />

posterebi<br />

broSurebi<br />

tele gadacema<br />

sareklamo rgoli televiziiT<br />

5,7%<br />

2,1% 2,6%<br />

sakomunikacio saubrebi<br />

imunizaciis kalendrebi<br />

9,8%<br />

2007 წელი<br />

81%<br />

82% 79% 81%<br />

54%<br />

56%<br />

71%<br />

68%<br />

I rigSi dasaxelebuli informaciis wyaro<br />

informaciis wyaro (danarCeni dasaxeleba)<br />

informaciis wyaro sul<br />

28%<br />

2%<br />

25%<br />

27% 25%<br />

13%<br />

3% 2% 4% 9%<br />

13%<br />

12%<br />

1%<br />

10% 10% 9%<br />

4% 6% 8% 8% 5% 4%<br />

2%<br />

5%<br />

1% 1%<br />

4%<br />

ექიმი<br />

ოჯახის<br />

წევრები<br />

ექთანი<br />

მშობლები<br />

ნათესავები<br />

სამედიცინო<br />

წიგნი<br />

მეზობლები<br />

მეგობრები<br />

Jurnalebi<br />

mezoblebi<br />

gazeTebi<br />

broSurebi<br />

სპონტანური პასუხის შედეგად, გამოვლინდა, რომ საქართველოს სომხური ეთნიკური<br />

უმცირესობის 6–18 თვემდე ასაკის ბავშვების გამოკითხულ მშობელთა 43.0%<br />

იმუნიზაციის შესახებ ინფორმაცია აქვს ექიმისგან, 24.9% ოჯახის წევრებიდან, 19.7%<br />

ნათესავებისგან, 17.1% მშობლებისგან, 14.5% მეზობლებისგან, 14% მეგობრებისგან, 9.8%<br />

437


ოჯახებში ექთნების საკომუნიკაციო საუბრებიდან და ბროშურებიდან, 9.3%<br />

სამედიცინო წიგნიდან, 5.7% კი იმუნიზაციის კალენდრებიდან.<br />

საერთო მაჩვენებლებზე დაყრდნობით, გამოვლინდა, რომ მშობელთა 56,5%<br />

იმუნიზაციის შესახებ ინფორმაციას იღებენ ექიმისგან, 31,1% ოჯახის წევრებისგან,<br />

29,5% მეზობლებისგან, 23,8% ნათესავებისგან, 23,3% მშობლებისგან, 17,6%<br />

მეგობრებისგან, 16,6% ოჯახებში ექთნების საკომუნიკაციო საუბრებიდან, ხოლო 12,4%<br />

სამედიცინო წიგნიდან.<br />

6–18 თვემდე ასაკის ბავშვების გამოკითხულ მშობელთა 68.4% გაუჭირდათ პასუხის<br />

გაცემა შემდეგ შეკითხვაზე: იმუნიზაციის შესახებ მათთვის ახალი ინფორმაცია,<br />

რომელიც არ ქონდათ მანამდე, რომელი წყაროდან მიიღეს, 15.0% ასეთი ინფორმაცია<br />

მიიღო ექიმისგან, 5.2% ოჯახებში ექთნების საკომუნიკაციო საუბრებიდან, 3.1% კი,<br />

ბროშურებიდან.<br />

გამოკითხულთა 21.2% სანდო წყაროდ ასახელებს ექიმებს, 4.7% ოჯახებში ექთნების<br />

საკომუნიკაციო საუბრებს, 3.1% იმუნიზაციის კალენდრებს, ხოლო გამოკითხულთა<br />

71.0% გაუჭირდა აღნიშნულ შეკითხვაზე პასუხის გაცემა.<br />

ხოლო რაც შეეხება არა სანდო წყაროს, ამ შეკითხვაზე გამოკითხულთა 97.9% გაუჭირდა<br />

პასუხის გაცემა, ხოლო 2.1% ასეთად ასახელებს ექიმს.<br />

2008 წელი<br />

axali informaciis wyaro sando wyaro ara sando wyaro<br />

sakomunikacio<br />

saubrebi<br />

imunizaciis<br />

kalendrebi<br />

sareklamo rgoli<br />

televiziiT<br />

tele gadacema<br />

droSebi<br />

broSurebi<br />

5,2%<br />

4,7%<br />

2,6%<br />

3,1%<br />

posterebi<br />

gazeTebi/Jurnalebi<br />

samedicino wigni<br />

mSoblebi<br />

ojaxis wevrebi<br />

1,0%<br />

0,5%<br />

0,5%<br />

2,6%<br />

0,5%<br />

3,1%<br />

1,6%<br />

1,0%<br />

97,9%<br />

naTesavebi<br />

mezoblebi<br />

0,5%<br />

0,5%<br />

3,1%<br />

1,6%<br />

2,1%<br />

1,6%<br />

0,5%<br />

1,6%<br />

0,5%<br />

0,5%<br />

2,1%<br />

0,5%<br />

megobrebi<br />

eqimi<br />

miWirs pasuxi<br />

1,0%<br />

0,5%<br />

2,1%<br />

15,0%<br />

21,2%<br />

68,4%<br />

71,0%<br />

ზემოთხსენებულ მონაცემებზე დაყრდნობით, იმუნიზაციასთან დაკავშირებით<br />

438


ინფორმირებულობის ყველაზე ეფექტური საშუალება პირისპირ და უშუალო<br />

კომუნიკაციაა (ექიმი,ოჯახებში ექთნების საკომუნიკაციო საუბრები, ოჯახის წევრები,<br />

მშობლები, ნათესავები, მეზობლები და მეგობრები).<br />

რაც შეეხება საკომუნიკაციო სარეკლამო საინფორმაციო ნიმუშების ცნობადობას:<br />

მათ ვინც პასუხი გასცეს შეკითხვას თუ იმუნიზაციის შესახებ საინფორმაციო ნიმუშები<br />

კონკრეტულად სად უნახავთ (ასეთი იყო სულ 51 რესპონდენტი, 193–დან) 84% უპასუხა,<br />

რომ ამბულატორიებში/პოლიკლინიკებში, 31.4% სამშობიაროებში, ხოლო 11.8%<br />

შეკითხვაზე პასუხის გაცემა გაუჭირდა.<br />

ბეჭდური საკომუნიკაციო სარეკლამო საინფორმაციო ნიმუშებიდან გამოკითხულ 6–18<br />

თვემდე ასაკის ბავშვების მშობლებს (ამ შეკითხვაზე 47 რესპონდენტმა გასცა პასუხი)<br />

ძირითადად შემდეგი სახის შეტყობინებები დაამახსოვრდათ: 36.2% „იმუნიზაცია<br />

თქვენი ბავშვის ჯანმრთელობისთვის“, 21.3% „დაიცავი შენი შვილი“, 10.6% „დროულად<br />

გავუკეთოთ ბავშვს აცრები“, 9.3% „აცრების კალენდარი, როდის უნდა ჩატარდეს<br />

აცრები“ , ხოლო 29.8% გაუჭირდა პასუხის გაცემა აღნიშნულ შეკითხვაზე.<br />

სატელევიზიო შეტყობინებებიდან გამოკითხულთა (სულ 13 რესპონდენტმა გასცა<br />

პასუხი აღნიშნულ შეკითხვას) 30.8% გაუჭირდა აღნიშნულ შეკითხვაზე პასუხის გაცემა,<br />

23.1% დაამახსოვრდა შეტყობინება „პატარას დროული აცრა“, 15.4% „დაიცავი შენი<br />

შვილი“ და „შენი ბავშვის პირადი მცველი“, 7.7% „მიაკითხეთ უახლოეს პოლიკლინიკას“<br />

და „აცრები აძლიერებს ბავშვის იმუნიტეტს“.<br />

თუ რა რადიო შეტყობინებები დაამახსოვრდათ ამ შეკითხვაზე პასუხი არ გაუციათ<br />

საქართველოს სომხურ ეთნიკურ ეთნიკურ წარმომადგენლებს.<br />

გამოკითხულთა საერთო რაოდენობიდან (სულ დასმულ შეკითხვას 118 რესპონდენტმა<br />

უპასუხა), იმუნიზაციის თაობაზე ექიმთან ისაუბრეს ან ოჯახებში ექთნების<br />

საკომუნიკაციო საუბრებიდან მიიღეს ინფორმაცია 78.8%<br />

ამბულატორია/პოლიკლინიკაში, 18.6% სამშობიაროში, 1.7% მეზობელთან/სახლში,<br />

ხოლო 15.3% გაუჭირდა დასმულ შეკითხვაზე პასუხის გაცემა.<br />

ოჯახებში ექთნების საკომუნიკაციო საუბრებიდან კონკრეტულად რა შეტყობინებები<br />

დაამახსოვრდათ (სულ აღნიშნულ შეკითხვას 119 რესპონდენტმა გასცა პასუხი), თუ რა<br />

უთხრეს პირებმა, რომლებიც ამ თემაზე ესაუბრნენ რესპონდენტებს, ამის თაობაზე<br />

რესპონდენტთა პასუხების 37.8% შეადგენდა „დროული აცრა აუცილებელია ბავშვის<br />

ჯანმრთელობისთვის“, 9.2% „რჩევები, კონსულტაციები გართულებული აცრების<br />

თაობაზე“, 7.6% „აცრები ამცირებს დაავადების შეხვედრის ალბათობას“, 6.7% „აცრების<br />

გაკეთება არ არის საშიში“, ხოლო 37.8% გაუჭირდა აღნიშნულ შეკითხვაზე პასუხის<br />

გაცემა.<br />

რაც შეეხება იმას თუ რომელი ორგანიზაციის/ორგნიზაციების მიერ ჩატარდა<br />

იმუნიზაციასთან დაკავშირებული ღონისძიებები, ამ შეკითხვაზე პასუხების 17.8%<br />

შეადგენდა „გაეროს ბავშვთა ფონდი, UNICEF”, 9.4%–ის საფუძველზე ეს ღონისძიებები<br />

ჩატარებულ იქნა მსოფლიო ჯანდაცვის ორგნიზაციის მიერ, 7.5%–ის თანახმად<br />

საქართველოს შრომის ჯანმრთელობის და სოციალური დაცვის სამინისტროს მიერ,<br />

439


2.3%–ის თანახმად, ქალთა და ბავშვთა უფლებების ასოციაციის მიერ, ხოლო პასუხების<br />

62.9% წარმოადგენდა „მიჭირს პასუხი“.<br />

რაც შეეხება აღნიშნული ღონისძიებების ჩატარების შემდეგ, რესპონდენტთა<br />

დამოკიდებულებებს იმუნიზაციასთან მიმართებაში, გამოკითხულთა 39.4% უფრო<br />

დადებითად არის განწყობილი, ვიდრე მანამდე, 16.1% ისევე დადებითად არის<br />

განწყობილი, როგორც ადრე, 3.6 ისევე ნეიტრალურად არის განწყობილი, როგორც<br />

ადრე, ხოლო 39.9% უჭირს პასუხის გაცემა.<br />

იმუნიზაციასთან დაკავშირებით ჩატარებული ღონისძიებები რესპონდენტთა 63.7%–<br />

თვის იყო სასარგებლო, 58.0% იყო გასაგები, 51.3% იყო კარგად ორგანიზებული, 42.5%<br />

იყო ესთეტიური, 53.9% იყო დროული, 43.5% იყო ინფორმატიული, 9.8% იყო<br />

ემოციური.<br />

ხოლო შეკითხვაზე, თუ რა გვლენა მოახდინა იმუნიზაციასთან დაკავშირებულმა<br />

ღონისძიებებმა რესპონდენტთა ქცევაზე, რესპონდენტთა 35.2% თქმით დროულად<br />

უტარებენ აცრებს ბავშვებს, მანამდე კი, ასე არ იყო, 17.6% თქმით ისევე დროულად<br />

უტარებენ აცრებს, როგორც მანამდე, 3.1% თქმით ღონისძიებების ჩატარების შემდეგ<br />

ბავშვებს უტარებენ აცრებს, მანამდე კი, ასე არ იყო, 2.1% კი ისევე უტარებს აცრებს,<br />

როგორც მანამდე.<br />

აზერბაიჯანული ეთნიკური უმცირესობა<br />

საქართველოს აზერბაიჯანულ მოსახლეობაში, სპონტანური პასუხის შედეგად,<br />

გამოვლინდა, რომ 6–18 თვემდე ასაკის ბავშვების გამოკითხულ მშობელთა 87.9%<br />

იმუნიზაციის შესახებ ინფორმაცია აქვს ექიმისგან, 28.6% ოჯახებში ექთნების<br />

საკომუნიკაციო საუბრებიდან, ხოლო18.7% ოჯახის წევრებისგან.<br />

საერთო მაჩვენებლების თანახმად, აზერბაიჯანული მოსახლეობის 93,4% იმუნიზაციის<br />

შესახებ ინფორმაცია მიიღო ექიმისგან, 49,5% ოჯახებში ექთნების საკომუნიკაციო<br />

საუბრებიდან, 42,3% ოჯახის წევრებისგან, 24,7% მშობლებისგან, 14,8% იმუნიზაციის<br />

კალენდრებიდან, 13,7% ბროშურებიდან, 12,6% მეზობლებისგან, ხოლო 4,4% კი,<br />

მეგობრებისგან.<br />

440


2008<br />

87,9% 93,4%<br />

miWirs pasuxi<br />

49,5%<br />

31,9% 42,3%<br />

29,6%<br />

28,1% 28,6%<br />

19,3%<br />

15,6%<br />

18,7% 24,7% 17,0%<br />

16,3%<br />

7,4% 4,4%<br />

4,4%<br />

15,9%<br />

14,8%<br />

0,0% 2,7%<br />

1,1% 1,1%<br />

12,6%<br />

1,6% 2,7% 0,7% 0,5% 3,0% 13,7%<br />

0,0% 1,1% 0,7% 0,0% 0,7% 0,0% 0,7% 0,0% 2,7%<br />

1,1% 2,2% 0,5% 0,5% 0,5%<br />

eqimi<br />

megobrebi<br />

mezoblebi<br />

naTesavebi<br />

ojaxis wevrebi<br />

mSoblebi<br />

samedicino wigni<br />

posterebi<br />

broSurebi<br />

video-audio gamocemebi<br />

tele gadacema<br />

sareklamo rgoli televiziiT<br />

imunizaciis kalendrebi<br />

sakomunikacio saubrebi<br />

2007<br />

informaciis wyaro I rigSi<br />

danarCeni informaciis wyaro<br />

sul<br />

77%<br />

91% 82% 92%<br />

27%<br />

27% 17% 27%<br />

9%<br />

0%<br />

2% 4% 5%<br />

6% 5%<br />

14%<br />

9%<br />

12%<br />

13%<br />

1%<br />

mSoblebi<br />

ojaxis<br />

wevrebi<br />

naTesavebi<br />

mezoblebi<br />

eqimi<br />

eqTani<br />

televizia<br />

6–18 თვემდე ასაკის ბავშვების გამოკითხულ მშობელთა 37.4% გაუჭირდათ პასუხის<br />

გაცემა შემდეგ შეკითხვაზე: იმუნიზაციის შესახებ მათთვის ახალი ინფორმაცია,<br />

რომელიც არ ქონდათ მანამდე, რომელი წყაროდან მიიღეს, 50.0% პროცენტმა ასეთი<br />

ინფორმაცია მიიღო ექიმისგან, 8.2% საკომუნიუკაციო საუბრებიდან, 6.6% იმუნიზაციის<br />

კალენდრებიდან, ხოლო 3.8% ნათესავებისგან.<br />

ჩამოთვლილი საინფორმაციო წყაროებიდან სანდო წყაროდ მშობელთა 64.3%<br />

დაასახელა ექიმი, 17.6% ოჯახებში ექთნების საკომუნიკაციო საუბრები, 8.8% მშობლები,<br />

3.3% იმუნიზაციის კალენდრები, ხოლო 2.7% ნათესავები.<br />

ხოლო რაც შეეხება არა სანდო წყაროს, ამ შეკითხვაზე გამოკითხულთა 97.3% გაუჭირდა<br />

პასუხის გაცემა, 1.1% ასეთად თვლის მეზობლებსა და ნათესავებს, ხოლო 0.5% ოჯახის<br />

წევრებს.<br />

441


2008<br />

97,30%<br />

64,30%<br />

50,00%<br />

37,40%<br />

31,30%<br />

17,6%<br />

8,2% 6,6%<br />

0,50% 1,10% 0,50% 3,80% 0,50% 0,50%<br />

3,3% 0,50% 8,80%<br />

1,10%1,10% 1,60% 0,50% 1,10%<br />

axali informaciis wyaro sando wyaro ara sando wyaro<br />

sakomunikacio saubrebi<br />

sareklamo rgoli televiziiT<br />

video-audio gamocemebi<br />

posterebi<br />

mSoblebi<br />

naTesavebi<br />

megobrebi<br />

miWirs pasuxi<br />

imunizaciis kalendrebi<br />

tele gadacema<br />

broSurebi<br />

samedicino wigni<br />

ojaxis wevrebi<br />

mezoblebi<br />

eqimi<br />

2007<br />

radio<br />

broSurebi<br />

4,4%<br />

1,9%<br />

1,9%<br />

2,5%<br />

2,5%<br />

20,6%<br />

I rigSi sando<br />

III rigSi sando<br />

II rigSi sando<br />

arasando<br />

gazeTebi<br />

3,1%<br />

0,6%<br />

eqTani<br />

3,1%<br />

0,6%<br />

7,5%<br />

6,3%<br />

75,0%<br />

megobrebi<br />

2,5%<br />

5,6%<br />

4,4%<br />

9,4%<br />

83,1%<br />

naTesavebi<br />

mSoblebi<br />

1,3%<br />

1,3%<br />

6,3%<br />

8,1%<br />

10,0%<br />

31,9%<br />

33,8%<br />

ზემოთხსენებულ მონაცემებზე დაყრდნობით, იმუნიზაციასთან დაკავშირებით<br />

ინფორმირებულობის ყველაზე ეფექტური საშუალება პირისპირ და უშუალო<br />

კომუნიკაციაა (ექიმი, ოჯახებში ექთნების საკომუნიკაციო საუბრები, ოჯახის წევრები,<br />

მშობლები, ნათესავები).<br />

რაც შეეხება საკომუნიკაციო სარეკლამო საინფორმაციო ნიმუშების ცნობადობას:<br />

გამოკითხულთა 90.7% აღნიშნული საინფორმაციო ნიმუშები უნახავთ<br />

ამბულატორიებში/პოლიკლინიკებში, ხოლო 9.3% აღნიშნულ შეკითხვაზე პასუხის<br />

გაცემა გაუჭირდა.<br />

ბეჭდური საკომუნიკაციო სარეკლამო საინფორმაციო ნიმუშებიდან გამოკითხულ 6–18<br />

თვემდე ასაკის ბავშვების მშობლებს (ამ შეკითხვაზე 43 რესპონდენტმა გასცა პასუხი)<br />

442


ძირითადად შემდეგი სახის შეტყობინებები დაამახსოვრდათ: 48.8% „იმუნიზაცია<br />

თქვენი ბავშვის ჯანმრთელობისთვის“, 18.6% „დროულად გავუკეთოთ ბავშვს აცრები“,<br />

7.0% კი, „დაიცავი შენი შვილი“ და „წავიყვანოთ ბავშვი აცრაზე“, ხოლო 27.9% გაუჭირდა<br />

პასუხის გაცემა.<br />

შეკითხვაზე თუ სატელევიზიო შეტყობინებებიდან რომელი დაამახსოვრდათ, მათ ვინც<br />

აღნიშნულ შეკითხვას პასუხი გასცა მხოლოდ 1 რესპონდენტმა გასცა პასუხი) 100%<br />

გაუჭირდა პასუხის გაცემა.<br />

გამოკითხულთა 0% გასცა პასუხი შეკითხვას: „კონკრეტულად რა რადიო<br />

შეტყობინებები დაგამახსოვრდათ? მითხარით მხოლოდ ძირითადი რაც რადიოთი<br />

შეიტყვეთ“.<br />

გამოკითხულთა რაოდენობიდან (სულ 174 რესპონდენტმა გასცა პასუხი შეკითხვას),<br />

იმუნიზაციის თაობაზე ექიმთან ისაუბრეს ან ოჯახებში ექთნების საკომუნიკაციო<br />

საუბრებიდან მიიღეს ინფორმაცია 97.7% ამბულატორია/პოლიკლინიკაში, 9.8%<br />

სამშობიაროში, 0.69% კერძო კლინიკაში, ხოლო 2.3% გაუჭირდა დასმულ შეკითხვაზე<br />

პასუხის გაცემა.<br />

პირდაპირი ოჯახებში ექთნების საკომუნიკაციო საუბრებიდან კონკრეტულად რა<br />

შეტყობინებები დაამახსოვრდათ, თუ რა უთხრეს პირებმა, რომლებიც ამ თემაზე<br />

ესაუბრნენ რესპონდენტებს, ამის თაობაზე რესპონდენტთა პასუხების 53.8% შეადგენდა<br />

„დროული აცრა აუცილებელია ბავშვის ჯანმრთელობისთვის“, 8.7% „აცრა აძლიერებს<br />

იმუნიტეტს“, 6.3% „რჩევები, კონსულტაციები გართულებული აცრის თაობაზე“, 4.8%<br />

„დაგვიანებული აცრა არაეფექტურია“, 4.3% „აცრები ამცირებს დაავადებების<br />

შეხვედრის ალბათობას“, 2.9% „აცრების გაკეთება არ არის საშიში“, ხოლო 14.9%<br />

გაუჭირდა აღნიშნულ შეკითხვაზე პასუხის გაცემა.<br />

რაც შეეხება იმას თუ რომელი ორგანიზაციის/ორგნიზაციების მიერ ჩატარდა<br />

იმუნიზაციასთან დაკავშირებული ღონისძიებები, ამ შეკითხვაზე პასუხების 8.0%<br />

შეადგენდა „გაეროს ბავშვთა ფონდი, UNICEF” და „საქართველოს შრომის,<br />

ჯანმრთელობის დაცვისა და სოციალური უზრუნველყოფის სამინისტრო“, პასუხების<br />

4.3%–ის საფუძველზე ეს ღონისძიებები ჩატარებულ იქნა მსოფლიო ჯანდაცვის<br />

ორგნიზაციის მიერ, 79.7% შეადგენდა „მიჭირს პასუხი“.<br />

რაც შეეხება აღნიშნული ღონისძიებების ჩატარების შემდეგ, რესპონდენტთა<br />

დამოკიდებულებებს იმუნიზაციასთან მიმართებაში, გამოკითხულთა 38.5%<br />

იმუნიზაციასთან მიმართებაში უფრო დადებითად არის განწყობილი, ვიდრე მანამდე,<br />

29.7% ისევე დადებითად არის განწყობილი როგორც ადრე, 4.9% ისევე ნეიტრალურად<br />

არის განწყობილი, როგორც ადრე, ხოლო 26.4% გაუჭირდა აღნიშნულ შეკითხვაზე<br />

პასუხის გაცემა.<br />

იმუნიზაციასთან დაკავშირებით ჩატარებული ღონისძიებები რესპონდენტთა 75.8%–<br />

თვის იყო სასარგებლო, 72.0% იყო გასაგები, 60.4% იყო კარგად ორგანიზებული, 48.9%<br />

იყო ესთეტიური, 54.4% იყო დროული, 53.8% იყო ინფორმატიული, 50.5% იყო<br />

ემოციური.<br />

ხოლო შეკითხვაზე, თუ რა გვლენა მოახდინა იმუნიზაციასთან დაკავშირებულმა<br />

443


ღონისძიებებმა რესპონდენტთა ქცევაზე, 29.1% თქმით დროულად უტარებენ აცრებს,<br />

მანამდე კი, ასე არ იყო, 23.6% თქმით ისევე დროულად უტარებენ აცრებს, როგორც<br />

მანამდე, 12.1% ისევე უტარებს აცრებს, როგორც მანამდე, 6.6% უტარებს აცრებს, მანამდე<br />

კი, ასე არ იყო, 28.0% გაუჭირდა აღნიშნულ შეკითხვაზე პასუხის გაცემა.<br />

444


ტექნიკური ინფორმაცია<br />

პროექტი შედგებოდა ორი ეტაპისაგან:<br />

1. სამიზენ სეგმენტის სააღწერო სამუშაოები – 6–დან 18 თვემდე ბავშვების<br />

პროპორციის დადგენა<br />

2. რაოდენობრივი კვლევა პირის პირ მეთოდით, რომელიც თავის მხრივ<br />

შედგებოდა ნაწილისგან: პირველი მოიცავდა საქართველოს 11<br />

რეგიონს, მეორე – სამცხე–ჯავახეთისა და ქვემო ქართლის რეგიონებს<br />

შერჩევა<br />

გენერალური ერთობლიობა კვლევისთის იყო ნაციონალური. სულ ჯამში 1600 მოხდა<br />

ინტერვიუს ჩატარება. ქვემოთ ცხრილშ მოცემულია ინტერვიუეის დისტრიბუცია<br />

regioni raodenoba<br />

1 Tbilisi 200<br />

2 imereTi 150<br />

3 raWaleCxumi/qvemo<br />

svaneTi 100<br />

4 aWara 100<br />

5 samegrelo 150<br />

6 Sida qarTli 100<br />

7 mcxeTa mTianeTi 100<br />

8 qvemo qarTli 100<br />

9 Samcxe-javaxeTi 100<br />

10 kaxeTi 100<br />

11 guria 100<br />

sul 1300<br />

regioni (ეთნიკური უმცირესობები)<br />

raodenoba<br />

1 qvemo qarTli 150<br />

2 სamcxe-javaxeTi 150<br />

3 sul 300<br />

445


სააღწერო სამუშაოები<br />

შერჩეული საინსტრუქტორი უბნების აღწერა განხორციელდა შემდეგი წესით:<br />

ინტერვიუერებს გადაეცათ შერჩული საინსტრუქტორი უბნების მისამართების სია და<br />

მიეცათ სენსუსის ჩატარების დეტალური ინსტრუქცია, უშუალოდ მისამართებზე<br />

მისვლის საფუძველზე ინტერვიუერებმა დააფიქსირეს მოცემული მომენტისთვის<br />

არსებული მდგომარეობა, კერძოდ: ბინების რაოდენობა თითოეულ მისამართზე;<br />

რეალურად მაცხოვრებელი ოჯახების რაოდენობა; თითოეულ მისამართზე 6–დან 18<br />

თვემდე ბავშვების რაოდენობა.<br />

მისამართების აღწერა მოხდა რეგიონების მიხედვით, თითოეულ რეგიონში 100–150<br />

რესპონდენტი, თბილისში 200 რესპონდენტი. თითოეული რეგიონი დაყოფილ იქნა<br />

შემდეგ 2 სტრატად:<br />

– ქალაქები<br />

– სოფლები<br />

სენსუსის ჩატარების შემდეგ შედგენილ იქნა მისამართების მონაცემთა ბაზა და შეირჩა<br />

პოტენციური რესპოდენტების სია.<br />

კვლევის ტიპი<br />

• რაოდენობრივი კვლევა , 1600 ინტერვიუ პირისპირ ინტერვიუს მეთოდით.<br />

კვლევის ინსტრუმენტი<br />

პირისპირ ინტერვიუსათვის კვლევის ინსტრუმენტს წარმოადგენდა კითხვარი.<br />

პირისპირ ინტერვიუსათვის გამოყენებული იყო რაოდენობრივი, სტრუქტურირებული<br />

კითხვარი. კვლევის ინსტრუმენტი მოიცავდა შემდეგ ასპექტებს:<br />

• ზოგადი ინფორმაცია<br />

• რეგისტრაცია/აღრიცხვა<br />

• იმუნიზაციის მნიშვნელობა დაუსაფრთხოება<br />

• ქცევა<br />

• კომუნიკაციის ხარისხი<br />

• დემოგრაფია<br />

• ოჯახის დანახარჯები<br />

• შემოსავლის წყაროები<br />

• პირველადი ჯანდაცვის ობიექტის დაკვირვების კითხვარი<br />

446


• ტექნიკური ინფორმაცია, მაგ.: შერჩევის წერტილის სახელწოდება და კოდი,<br />

რეგიონის სახელწოდება და კოდი და ა.შ.<br />

IPM-მა გამოიყენა ორენოვანი კითხვარები. კითხვარის საბოლოო ვერსია ითარგმნა<br />

რუსულ ენაზე იმ რეგიონებისთვის, სადაც დომინირებს არაქართველი მოსახლეობა.<br />

447


პროექტის განხორცილების ვადები<br />

ველზე სამუშაოები მიმდინარეობდა 01.03.08 – 22.03.08<br />

ერთი<br />

ინტერვიუერისთვის<br />

დღეში<br />

ჩასატარებელი<br />

ინტერვიუების<br />

სავალდებულო<br />

მინიმალური<br />

რაოდენობა<br />

Tbilisi imereTi kaxeTi guria<br />

sameg<br />

relo<br />

Sida<br />

qarTli aWara mcxeTa<br />

TianeTi samcxe qvemo<br />

qarTli<br />

4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4<br />

raWaleCxumi/qvemo<br />

svaneTi<br />

ერთი<br />

ინტერვიუერისთვის<br />

დღეში<br />

ჩასატარებელი<br />

ინტერვიუების<br />

სავალდებულო<br />

მაქსიმალური<br />

რაოდენობა<br />

5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5


ინტერვიუს ხანგრძლივობა: 45–60 წუთი.<br />

საველე საამუშაოების დაწყების შეფერხებებს და ველის მიმდინარეობის<br />

გახანგრძლივებას ადგილი ჰქონდა. ველი დაიწყო 1 მარტს (სენსუსის პარალელურად), 4<br />

მარტს შეჩერებულ იქნა და გაგრძელდა 12 მარტს, 22 მარტის ჩათვლით.<br />

ინტერვიუერების თრეინინგი<br />

კვლევის დაწყების წინ, 2 დღის განმავლობაში (1 დღე რეგიონების ინტერვიუერების<br />

ტრეინინგი და 1 დღე თბილისის ინტერვიუერების თრეინინგი), ინტერვიუერებმა<br />

გაიარეს სპეციალური წვრთნა კვლევის მეთოდოლოგიაში. ინსტრუმენტის პირველადი<br />

ვარიანტის საფუძველზე კვლევის კოორდინატორმა ინტერვიუერებს გააცნო კვლევის<br />

თემატიკა, ინსტრუმენტის სპეციფიკა, მოხდა ველზე სამუშაოდ საჭირო ყველა სხვა<br />

საველე მასალასთან გაცნობა. მეორე ნაწილში მოხდა შერჩევაზე საუბარი და შერჩევის<br />

ინსტრუქციების დამუშავება, საველე მასალების დარიგება და ვადების გაცნობა. მოხდა<br />

განაწილების გადაცემა ინტერვიუერებისათვის. შერჩევის შეცვლის შემდეგ ჩატარდა<br />

ინტერვიუერების ხელახალი ტრეინინგი, სადაც საუბარი იყო შერჩევაზე და<br />

დამუშავებულ იქნა შერჩევის ინსტრუქციები, ასევე, მოხდა ახლებური განაწილების<br />

გადაცემა ინტერვიუერებისთვის.<br />

საველე სამუშაოების მიმდინარეობა და პრობლემატიკა<br />

საველე სამუშაოები მიმდინარეობდა 01.03.2008–03.03.2008 და 13.03.2008–22.03.2008. ანუ<br />

საველე სამუშაოები დაიწყო 1 მარტს, შეჩერდა 4 მარტს და განახლდა 13 მარტს, 22<br />

მარტის ჩათვლით . სამუშაოები მიმდინარეობა ოდნავ გადაცილებულიყო<br />

თავდაპირველად გაწერილ ვადებს (03.03.2008–19.03.2008) შერჩევის შეცვლის ამის<br />

მიზეზს ასევე წარმოადგენდა ისიც, რომ შერჩევაში მოხვედრილი სოფლების ნაწილი<br />

რიგ რეგიონებში ჩანაცვლებულ იქნა სხვა სოფლებით, რადგანაც სრულიად<br />

საქართველოში შობადობის დონე ძლიერ დაწეულია და აქედან გამომდინარე,<br />

ზემოთხსენებულ სოფლებში, რომლებიც შერჩევაში მოხვდა არ იყო საკმარისი<br />

რაოდენობის 6–დან 18 თვემდე ასაკის ბავშვები, რამაც გამოიწვია ინტერვიუებისთვის<br />

სხვა სოფლების დამატება.<br />

მკაცრად გაწერილ ვადებში, ასევე, ხდებოდა კოდირება და ლოგიკური კონტროლი, რაც<br />

მიმდინარეობდა შევსებული ანკეტების შემოსვლის პარალელულად.


ხარისხის კონტროლი<br />

კვლევის ხარისხის კონტროლი მიმდინარეობდა შემდეგნაირად:<br />

ინტერვიუების საფუძველზე მოპოვებული ინფორმაცია მოწმდებოდა ამბულატორიებსა<br />

და პოლიკლინიკებში არსებული ჩანაწერების მიხედვით, სადაც 6–18 თვის ბავშვები,<br />

რომელთა იმუნიზაციის თაობაზედაც ტარდებოდა ინტერვიუები, იყვნენ აყვანილნი<br />

სამედიცინო აღრიცხვაზე და სადაც უტარდებოდათ იმუნიზაცია. გაკონტროლდა ყველა<br />

ანკეტა.<br />

საველე სამუშაოების კოორდინატორი: ლალი ზაალიშვილი<br />

მონაცემთა შეყვანა და დამუშავება<br />

სააღწერო უბნებიდან მიღებული ინფორმაციის და კითხვარების რეგიონალური ველის<br />

ოფისებიდან მიღების შემდეგ, მოხდა მათი კოდირება. კვლევის შედეგად მიღებული<br />

მონაცემები შევიდა და დამუშავდა IPM-ის თბილისის ოფისში.<br />

გამოყენებულ იქნა სპეციალური სტატისტიკური პაკეტი SPSS for Windows 13.0 ვერსია.<br />

მონაცემთა შეყვანის ფაილი შემუშავდა პროცესის დაწყებამდე. მონაცემთა ფაილი<br />

გაიწმინდა ლოგიკური და მონაცემთა შეყვანის შეცდომებისგან.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!