Tvisebrivi meTodebi socialur kvlevaSi - Center for Social Sciences

Tvisebrivi meTodebi socialur kvlevaSi - Center for Social Sciences Tvisebrivi meTodebi socialur kvlevaSi - Center for Social Sciences

03.04.2014 Views

om korufcia aRar iqneba, vinaidan mas sxva mizezebic aqvs: (a) sixarbe da (b) tradiciuli kulturuli normebi, romlebic saqarTveloSi xels uwyobs korufciis gavrcelebas, anu, rogorc respondentebi moixsenieben, e.w. “qarTuli mentaliteti”. “adamians rac ufro meti aqvs, miT ufro meti unda” (studentebi, axalcixe) “marto gadarCenisTvis xom ar aris es korufcia? mTlad ise, vTqvaT — adamiani iRebs qrTams, rom gadarCes — esec ar mimaCnia sworad, imitom rom Zalian bevri adamiani vici me, romelic ar aris korumpirebuli, da Zalian bevri vici, rom ukve ‘gadarCenilia’, magram korufciis gzas agrZelebs” (profesormaswavleblebi, Telavi) “zogierT maswavlebels rom misce 1000 lari, is mainc aiRebs qrTams” (maswavleblebi da mSoblebi, Tbilisi) bevri respondentis azriT, korufcia yvelaze seriozul formebs xelisuflebis yvelaze maRal safexurebze iRebs, kerZod, xSirad saxeldeba parlamenti. es kidev erTxel adasturebs azrs, rom TavisTavad xelfasebis gazrda ar gadawyvets korufciis problemas saqarTveloSi, ramdenadac korufciis gavrcelebaSi dabal xelfasebTan erTad sxva faqtorebic TamaSoben mniSvnelovan rols; Tumca, ra Tqma unda, xelfasebis gazrda sajaro samsaxurebis moxeleebisTvis (gansakuTrebiT im SemTxvevaSi, Tu es dakavSirebuli iqneba pasuxismgelobis amaRlebasTan da dausjelobis sindromis aRmofxvrasTan), saerTo rwmeniT, mniSvnelovnad Seuwyobs xels korufciis masStabebis Semcirebas. dausjelobis sindromi korufciis gavrcelebis kidev erTi mniSvnelovani mizezia, da respondentebis mier xSirad iqna gamoTqmuli eWvi axlandeli xelisuflebis moqmedebebis marTebulebaSi, rodesac xdeba arakanonieri gzebiT mopovebuli qonebis patronebis gaTavisufleba winaswari patimrobidan mniSvnelovani jarimis gadaxdis Semdeg. maTi azriT, es xalxi seriozulad unda daisajos. korufciis gavrceleba garkveuli Sidasauwyebo zewolis Sedegadac SeiZleba moxdes, ris Sesaxebac, kerZod, saxelmwifo moxeleebi saubrobdnen: “SeiZleba ar gindodes, magram Seqmnilia rgoli da gaiZulebs, rom gaakeTo [qrTami aiRo], rom samsaxuri ar dakargo. gaiZulebs TviTon situacia” (saxelmwifo moxeleebi, axalcixe) Tumca, amave fokus-jgufis erT-erTi respondenti imasac aRniSnavs, rom “vardebis revoluciis” Semdeg xelisuflebis Secvlis Sedegad es situacia Seicvala: “adre iyo is, rom ver imuSavebdi, Tu qrTams ar gadauxdidi, radgan fuli unda gekeTebina da yofiliyavi korumpirebuli. dRes me vityvi xmamaRla Cemi saxeliT da Cemi TanamSromlebis saxeliT , rom Cven vzivarT moWril konkretul xelfasze, ar davasaxeleb Tanxas, romelic ar gvyofnis elementarul, magaliTad, sigaretze” (saxelmwifo moxeleebi, axalcixe) respondentebi im garemoebas usvamen xazs, rom korufcia xSirad sakuTari Tavis kvlavwarmoebas uwyobs xels: “ar aris korufcia, rom am umaRles damTavrebul Clungs Sen 500 dolars arTmev da maswavleblad iReb [skolaSi], rom is bavSvebi isev daaClungos, mere isev aq [universitetSi] fuliT moawyos, da mere isev gaaubeduros da ase gagrZeldes mudmivad?” (studentebi, Telavi) garda amisa, korufciis gavrcelebas garkveulwilad xels uwyobs Tavad is garemoeba, rom dRevandel saqarTveloSi korufcia Zalze farTodaa gavrcelebuli, rac respondentTa aseT mosazrebebs iwvevs: “me Tu ar aviRe, sxva mainc aiRebs, aseTi fiqric xdeba” (policielebi, quTaisi) 42

“arian iseTi [studentebi], rom marTla modian, udevT raRac CaTvlis wignakSi ; [me isini] gavabrune — ase iyo me-6 semestrSi, ase iyo me-7 semestrSi, ase iyo me-8 semestrSi, da saxelmwifo gamocdaze wamomisves win. axla: ara sjobda, me TviTon gamomerTva?” (profesor-maswavleblebi, Telavi) garda amisa, korufciis mizezebad dasaxelda kanonebis ucodinroba, gaunaTlebloba, da arasrulyofili sakanonmdeblo baza: “rodesac esa Tu is urTierToba ar regulirdeba kanoniT, aq yovelTvis iqmneba raRac SezRuduli wre, sadac mimdinareobs [korufciuli] procesi. anu es procesi rom SeCerdes, es [sakanonmdeblo] vakuumi unda moispos aucileblad” (studentebi, Telavi) 3. ra uwyobs xels korufcias miuxedavad yovelive zemoT Tqmulisa, korufcia respondentebSi garkveul gagebas iwvevs imdenad, ramdenadac is xSir SemTxvevaSi ganixileba rogorc Tavis gadarCenis erT-erTi xelmisawvdomi strategia im pirobebSi, rodesac adamians sxva araferi gamosvali aRar darCenia, rodesac is ganwirulia saxelmwifos mier. rogorc zemoT aRvniSneT, dabali xelfasebi ganixileba rogorc korufciis ZiriTadi mizezi saqarTveloSi, Sesabamisad, respondentebi miiCneven usaxsrobas korufciis erT-erT umTavres gamarTlebad: “16 lari rodesac aqvs leqtors xelfasi da mas Semosavlis sxva wyaro ara aqvs, imas veranairad ver mosTxov, rom ar aiRos fuli viRac debilisgan, visac aqvs fuli da sTavazobs” (studentebi, Telavi) amas garda, fokus-jgufebis msvlelobis procesSi gamoikveTa korufciis kidev ori SesaZlo gamarTleba qarTveli respondentebis mxridan: “susti saxelmwifo”, romelic ver asrulebs Tavis funqciebs, da “qarTveloba/qarTuli mentaliteti”. 3.1. “susti saxelmwifo”, rogorc korufciis institucionaluri gamarTleba repondentTa umravlesoba “patara kacis” poziciidan uyurebs korufciis problemas qveyanaSi da miiCnevs, rom pasuxismgebloba korufciis gavrcelebaze srulad ekisreba saxelmwifos da mis “pirvel moxeleebs”. am poziciisgan gansxvavdeba studentebis Sefasebebi, romlebic SedarebiT ufro TviTkritikulebi arian da xedaven rigiTi moqalaqeebis pasuxismgeblobas korufciis gavrcelebas dakavSirebiT. “yvelaferi mainc saxelmwifos meTauridan da mTavrobidan iwyeba da mTavrdeba” (policielebi, quTaisi) “rodesac saxelmwifo winaswar uSvebs korufcias, imitom rom xelfass aZlevs amdagvars, is ukve geubneba — midi da iSoveo” (profesor-maswavleblebi, Telavi) “korufciis Tavi da Tavi mainc, me mgoni, zemodan modis” (saxelmwifo moxeleebi, axalcixe) “saxelmwifos midgomaa aseTi, rom imas awyobs, rom ase iyos. korufcia iyos” (profesor-maswavleblebi, Telavi) “ase Tu ise, korufcia yvela sferoSia, saboloo jamSi yvela sferodan Tanxa erT xelSi iyris Tavs — kancelariasa da parlamentSi. korufciis saerTod moSla gamoricxulia, magram Tu zemoT ar moiTxoven fuls, korufciis masStabebi Semcirdeba” (policielebi, quTaisi) saxelmwifosadmi wayenebuli ZiriTadi pretenziebi aseTia: is ar zrunavs moqalaqeTa keTildReobaze; ar uzrunvelyobs “kanonierebis kulturis” damkvidrebas, rac warmoSobs dausjelobis sindroms; da ar zrunavs iseTi kanonebis miRebaze, romlebic ukeT imuSavebs Cvens qveyanaSi da mZime tvirTad ar 43

om korufcia aRar iqneba, vinaidan mas sxva mizezebic aqvs: (a) sixarbe da (b)<br />

tradiciuli kulturuli normebi, romlebic saqarTveloSi xels uwyobs<br />

korufciis gavrcelebas, anu, rogorc respondentebi moixsenieben, e.w. “qarTuli<br />

mentaliteti”.<br />

“adamians rac ufro meti aqvs, miT ufro meti unda” (studentebi, axalcixe)<br />

“marto gadarCenisTvis xom ar aris es korufcia? mTlad ise, vTqvaT —<br />

adamiani iRebs qrTams, rom gadarCes — esec ar mimaCnia sworad, imitom rom Zalian<br />

bevri adamiani vici me, romelic ar aris korumpirebuli, da Zalian bevri vici,<br />

rom ukve ‘gadarCenilia’, magram korufciis gzas agrZelebs” (profesormaswavleblebi,<br />

Telavi)<br />

“zogierT maswavlebels rom misce 1000 lari, is mainc aiRebs qrTams”<br />

(maswavleblebi da mSoblebi, Tbilisi)<br />

bevri respondentis azriT, korufcia yvelaze seriozul <strong>for</strong>mebs<br />

xelisuflebis yvelaze maRal safexurebze iRebs, kerZod, xSirad saxeldeba<br />

parlamenti. es kidev erTxel adasturebs azrs, rom TavisTavad xelfasebis<br />

gazrda ar gadawyvets korufciis problemas saqarTveloSi, ramdenadac<br />

korufciis gavrcelebaSi dabal xelfasebTan erTad sxva faqtorebic TamaSoben<br />

mniSvnelovan rols; Tumca, ra Tqma unda, xelfasebis gazrda sajaro samsaxurebis<br />

moxeleebisTvis (gansakuTrebiT im SemTxvevaSi, Tu es dakavSirebuli iqneba<br />

pasuxismgelobis amaRlebasTan da dausjelobis sindromis aRmofxvrasTan),<br />

saerTo rwmeniT, mniSvnelovnad Seuwyobs xels korufciis masStabebis<br />

Semcirebas.<br />

dausjelobis sindromi korufciis gavrcelebis kidev erTi mniSvnelovani<br />

mizezia, da respondentebis mier xSirad iqna gamoTqmuli eWvi axlandeli<br />

xelisuflebis moqmedebebis marTebulebaSi, rodesac xdeba arakanonieri gzebiT<br />

mopovebuli qonebis patronebis gaTavisufleba winaswari patimrobidan<br />

mniSvnelovani jarimis gadaxdis Semdeg. maTi azriT, es xalxi seriozulad unda<br />

daisajos.<br />

korufciis gavrceleba garkveuli Sidasauwyebo zewolis Sedegadac SeiZleba<br />

moxdes, ris Sesaxebac, kerZod, saxelmwifo moxeleebi saubrobdnen:<br />

“SeiZleba ar gindodes, magram Seqmnilia rgoli da gaiZulebs, rom gaakeTo<br />

[qrTami aiRo], rom samsaxuri ar dakargo. gaiZulebs TviTon situacia”<br />

(saxelmwifo moxeleebi, axalcixe)<br />

Tumca, amave fokus-jgufis erT-erTi respondenti imasac aRniSnavs, rom<br />

“vardebis revoluciis” Semdeg xelisuflebis Secvlis Sedegad es situacia<br />

Seicvala:<br />

“adre iyo is, rom ver imuSavebdi, Tu qrTams ar gadauxdidi, radgan fuli unda<br />

gekeTebina da yofiliyavi korumpirebuli. dRes me vityvi xmamaRla Cemi saxeliT<br />

da Cemi TanamSromlebis saxeliT , rom Cven vzivarT moWril konkretul xelfasze,<br />

ar davasaxeleb Tanxas, romelic ar gvyofnis elementarul, magaliTad,<br />

sigaretze” (saxelmwifo moxeleebi, axalcixe)<br />

respondentebi im garemoebas usvamen xazs, rom korufcia xSirad sakuTari<br />

Tavis kvlavwarmoebas uwyobs xels:<br />

“ar aris korufcia, rom am umaRles damTavrebul Clungs Sen 500 dolars<br />

arTmev da maswavleblad iReb [skolaSi], rom is bavSvebi isev daaClungos, mere<br />

isev aq [universitetSi] fuliT moawyos, da mere isev gaaubeduros da ase<br />

gagrZeldes mudmivad?” (studentebi, Telavi)<br />

garda amisa, korufciis gavrcelebas garkveulwilad xels uwyobs Tavad is<br />

garemoeba, rom dRevandel saqarTveloSi korufcia Zalze farTodaa<br />

gavrcelebuli, rac respondentTa aseT mosazrebebs iwvevs:<br />

“me Tu ar aviRe, sxva mainc aiRebs, aseTi fiqric xdeba” (policielebi, quTaisi)<br />

42

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!