Manlibro pri instruado de Esperanto - ILEI

Manlibro pri Instruado de Esperanto
4 Lernado
Baza celo de la lernado estas, ke oni fiksu novan informon iom post iom en la longtempa memoro.
Gravan rolon ludas dume la labormemoro. Tie oni tenas informon, kiun oni prenas aŭ el la longtempa
memoro, aŭ el la ĉirkaŭaĵo per la sentumoj. Ekzemple telefonnumeron oni eble jam scias, kaj revokas
ĝin el la longtempa memoro, aŭ oni ne (plu) scias kaj devas rigardi en telefonlibron. Por klavi la
telefonnumeron ĝi estas en la labormemoro.
4.1 Lerno-modelo
Sube vi vidas lernmodelon. Tiu provas montri, ke ĉiam estas aktivigataj jam ekzistantaj scioj el la
longtempa memoro, al kiuj metiĝas novaj informoj.
lernmaterialo
longtempa memoro
jam ekzistantaj (lingvo-)scioj
daŭra reaktivigo
tra la sentumoj
novaj informoj
(parolturnoj, vortprovizo,
strukturoj, reguloj...)
Labormemoro:
Novaj informoj cirkuladas
(ekzercado, aktivigo, ripeto)
ordigo
strukturigo
ligo al jam ekzistantaj
(lingvo-)scioj
konservado
Dum lingvolernado oni:
• akiras sciojn
• evoluigas povojn/kapablojn
Multaj scioj, kiujn oni akiras dum la lernado, ne utilas, se ili ne estas praktike aplikeblaj en la
komuniksituacio. Krome ili devas esti entute retroveblaj en la memoro.
Tio signifas, ke dum lernado oni ankaŭ fortigas la strukturojn de la longtempa memoro. Oni ligas
informojn en diversaj lokoj de la memoro, tiel oni igas informojn retroveblaj kaj uzeblaj. Grave por la
memoro estas la multeco kaj la multdimensieco de tiuj lokoj, por ke ili pli forte sidu en la memoro. Se
ni ekzemple rigardas unu vorton, ĝi havas en si interalie signifon, sonon, skriban bildon kaj la imagon
pri ĝi en la realo.
Konkludoj por la instruado kaj lernorganizo estas:
• Tiuj multloka ligado kaj multvoja aliro al informo okazas pere de ripetado kaj uzo en diversaj
kuntekstoj.
4-25