Gramatiko de Esperanto

M. MALOVEC: Gramatiko de Esperanto
faka), kiuj diference laboras kun la lingva materialo. La faka stilo bezonas tre altan
precizecon kaj unusencecon, por ĉiu nocio sole unu terminon kaj ĉiun terminon precize
difinita. La beletro male klopodas pri kiel eble plej granda riĉeco, pri multaj sinonimoj, pri
vortoj sent-esprimaj, dum la precizeco ne gravas; ne malofte la verkistoj intence formulas
siajn frazojn dusence por enkaŝi ironion aŭ por streĉi la nervojn de la leganto (detektivaj
romanoj). La administra stilo estas severa, rigora kaj logika, ĉar la administraj tekstoj havas
juran karakteron. La komunuza stilo servas al la homoj en la privata ĉiutaga vivo, ĝi
tendencas uzi slangaĵojn. La publicista stilo estas hibrida, kiu per beletraj rimedoj
priskribas sciencajn aŭ teĥnikajn fakojn (popularscienca literaturo), historiajn kaj politikajn
aferojn (la literaturo de faktoj) aŭ okazaĵojn el la vivo ( artikoloj pri interesaj eventoj kaj
personoj). Specialan stilon postulas verkoj dediĉitaj al infanoj kaj junularo.
1.5. Facileco de Esperanto.
La facileco de Esperanto estas nurrelativa; kompare kun aliaj lingvoj ĝi havas pli fonetikan
ortografion, pli regulajn deklinacion, komparacion, konjugacion kaj vortfaradon. La
esperantistoj lernas parkere nur la radikvortojn, ceterajnesprimojn ili formas per derivado,
kunmetado aŭ grupigado. Tamenrestas sufiĉe da lernenda materialo, kiu konsumas
konsiderindegrandan kvanton da fortoj de ĉiu lernanto. Necesas konscii, ke nesufiĉas
memori la vortojn kaj gramatikajn regulojn. Oni devas lerniuzi ilin, kapabli pensi en
Esperanto sen helpo de la gepatra lingvo,kulturi sian lingvosenton. Tiuj kapabloj
dependas de la biologiajproprecoj de la homa cerbo, kiu ebligas neniun alian vojon por
akiriilin krom diligenta kaj fervora trejnado. La lernanto devas tiomlonge trejni kaj provi
paroladon, ĝis li akiros certan rutinon. Postevenas neceso trastudi detalan gramatikon kaj
per ekzercado fiksiĉiujn akiritajn sciojn.Multaj gekursanoj alpaŝas la lernadon de
Esperanto kun naivaespero, ke ĉi tiu lingvo estas tiom facila, ke ĝi lerniĝos per si mem,ke
traleginte la lernolibron ili post du tri semajnoj parolos internacilingve same bone kiel
nacilingve. Kompreneble, la unuaj malfacilaĵoj senkuraĝigas ilin kaj ili antaŭtempe ĉesigas
la lernadon sensukceso.Ne malmultaj estas ankaŭ tiuj gekursanoj, kiuj studas kiel
sianĉefan fremdan lingvon la anglan, francan, rusan, germanan aŭ alian,dum Esperanto
estas por ili nur flanka hobio. Se Esperanto estasdekoble pli facila - opinias ili - devas sufiĉi
por ĝi dekono detempo kaj diligento. En la realo Esperanto estas pli facila nur triobleaŭ
maksimume kvinoble ol ceteraj lingvoj. Tial ankaŭ ĉi tiuj komencantoj ofte malsukcesas
konkeri la internacian lingvon. Sed ni povasesperi, ke kun la kreskanta signifo de
Esperanto en la socia vivo onistudos ĝin ĉiam pli serioze kaj sekve ankaŭ pli sukcese.
6