24.10.2012 Views

Gramatiko de Esperanto

Gramatiko de Esperanto

Gramatiko de Esperanto

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

M. MALOVEC: <strong>Gramatiko</strong> <strong>de</strong> <strong>Esperanto</strong><br />

d) prezon kaj kvanton samtempe: vendi cigaredojn po unu krono por peco; vendi cigaredojn po 8<br />

kronoj por skatolo; mi fumis cigaredojn po 20 rubloj por paketo; ŝi ricevis lecionojn po 20 kronoj por<br />

horo;<br />

Rimarko I: La prepozicion PO oni povas kombini kun aliaj prepozicioj: La tri gastoj sidis<br />

apud po unu tablo (ĉiu gasto sidis sole ĉe unu tablo). Po tri gastoj sidis apud la tabloj (ĉe ĉiu<br />

tablo sidis tri gastoj). Mi kolektis du<strong>de</strong>k frankojn <strong>de</strong> po du membroj (ĉiuj du membroj donis<br />

komune unu frankon). Mi kolektis du<strong>de</strong>k frankojn po du <strong>de</strong> membro (ĉiu membro donis du<br />

frankojn). Mi kolektis du<strong>de</strong>k frankojn <strong>de</strong> du membroj (ĉiu el la du membroj donis <strong>de</strong>k<br />

frankojn). Mi kolektis po du<strong>de</strong>k frankoj <strong>de</strong> du membroj (ĉiu el la du membroj donis du<strong>de</strong>k<br />

frankojn).<br />

Rimarko II: El la prepozicio PO oni kreas ankaŭ verbon: Al ĉiu infano pois tri pomoj.<br />

Rimarko III: La prepozicio PO estas anstataŭigebla per la pronomo ĈIU: Mi donis al la<br />

infanoj po tri pomoj = Mi donis al ĉiu infano tri pomojn. Po tri gastoj sidis apud la tabloj = Apud<br />

ĉiu tablo sidis tri gastoj.<br />

Rimarko IV: PAG kaj PIV asertas, ke post PO oni <strong>de</strong>vas restigi la akuzativon, ĉar la<br />

prepozicio rilatas al la numeralo, ne al la substantivo: "vendi pomojn po tri", tial ankaŭ<br />

"vendi po tri pomojn". Sed tia analizo estas malĝusta, ĉar necesas subkompreni la vorton<br />

"peco": "vendi pomojn po tri pecoj (ne pecojn!)". Tial: vendi po tri pomoj (ordinara konstato)<br />

- vendi po tri pomojn = vendi po tri pecoj pomojn (oni simple akcentas, ke temas pri pomoj,<br />

ne pri piroj).<br />

5.5.7. Kelkaj kaj pluraj. La diferenco estas jena: kelkaj = nemultaj; pluraj = pli ol unu: venis<br />

kelkaj gastoj (malpli ol oni atendis); venis pluraj gastoj (pli ol oni atendis).<br />

5.5.8. Matematikaj formuloj.<br />

a) adicio: adiciato + adiciato = sumo<br />

3 + 4 = 7 tri plus kvar faras sep (tri kaj kvar estas sep)<br />

b) subtraho: malpliigato - subtrahato = diferenco<br />

10 - 6 = 4 <strong>de</strong>k minus ses faras kvar (ses el <strong>de</strong>k estas kvar)<br />

c) multipliko: faktoro x faktoro = produto (multiplikato x multiplikanto)<br />

2 x 6 = 12 duoble ses faras <strong>de</strong>k du (du obligite per ses)<br />

Simile: formato 14 x 20 cm - formato <strong>de</strong>k kvar obligite per du<strong>de</strong>k centimetroj<br />

d) divido: dividato : dividanto = kvociento<br />

8 : 4 = 2 ok dividite per kvar faras du<br />

frakcio: numeratoro / <strong>de</strong>nominatoro = kvociento<br />

3/7 tri seponoj<br />

38

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!